Inspanningen
op de weg
van jong
voetbaltalent
7
Om Tim de Cler
de kans te bieden
bij Ajax te gaan
voetballen,
noesten zijn vader
(rechts), opa
(links), en zi|n
moeder een auto-
/visseldienst in het
leven roepen.
FOTO
HENK BOUWMAN
PAUL DE TOMBE»
elfs de fanatiekste fans onder de
j ouders moeten bekennen dat het
bijna niet te doen was. „Elke dag
met die jongen naar Ajax. Daar de hele mid
dag blijven als hij trainde, leerde en at. 's
Avonds terug en dan nog zelf eten. Dat hou je
niet vol als je het niet prachtig vindt."
De Leidenaars Cees van Heiningen en Luc
Campfens hebben het gered omdat ze net zo
graag als hun zoons naar Voorland gingen.
Zonder gêne geven ze toe dat ze zich opper
best vermaakten op het opleidingscomplex
van Ajatf. Ze hadden de tijd om continu met
hun zoons mee te gaan en keken trots toe bij
"trainingen en wedstrijdjes van hun kroost.
Het leidde tot intensief wederzijds contact
met de trainers van de profclub, aldus Van
Heiningen en Campfens die hetzelfde ver
haal kunnen vertellen: „Ik kende iedereen en
iedereen kende mij. Mooi toch."
Beiden hebben Voorland inmiddels vaar
wel gezegd. Campfens gaat naar Varkenoord
in Rotterdam, sinds zijn zoon Alan naar de
jeugd van Feyenoord is overgestapt. Van Hei
ningen is wekelijks weer te vinden bij UVS in
Leiden. Zoon Mario heeft het net niet ge
haald bij Ajax. Een paar centimeter te klein;
niet 'groot' genoeg. „Helaas", verzucht vader
Cees. Hij vergezelde zijn zoon acht jaar lang
naar De Meer, werd grensrechter van diens
team en 'groeide' zo als vanzelf mee: van de
El n^ar de A2. Ook Cees vertrok toen Mario
te licht bevonden werd en terugging naar
UVS, waar hij nu in de landelijke jeugd
speelt.
Senior kreeg nog een afscheidscadeau bij
zijn vertrek, zijn zoon staat met lege handen.
Maar het wil niet zeggen dat het allemaal
voor niets is geweest. „Welnee. In de paar
maanden dat hij nu weg is bij Ajax, is Mario
vier centimeter gegroeid en hij is pas achttien
dus hij kan nog doorgroeien. Lukt het niet
met die doorbraak, dan is het ook goed. Dan
heeft hij heel veel meegemaakt. Interlands
met het Nederlands jeugdelftal, buitenlandse
trips, tien dagen naar de Verenigde Arabische
Emiraten. Wie heeft dat gehad op die leeftijd?
Alleen de "echte sporttalenten dus - en die
worden allemaal anders begeleid door hun
ouders. Van Heiningen en Campfens vallen
in de categorie die overal bij wil zijn. Wat ze
investeren krijgen ze terug „aan liefde en ple
zier." Maar er zijn ook vaders en moeders
met dollartekens in de ogen, ouders die hun
kinderen onder druk zetten. De types die hun
kind vanaf de zijlijn met veel verbaal geweld
opjagen, laten zich op dit niveau echter zel
den horen, „want die worden onmiddellijk
op de vingers getikt bij clubs als Ajax en
Feyenoord."
Eigen regels
Wie zijn zoon daar aflevert, houdt zich aan
de gedragsregels die voor ouders gelden en
geeft de opvoeding van zijn kind voor een
paar uur uit handen. „Wij hebben onze eigen
regels", zegt Co Adriaanse, directeur oplei
dingen van Ajax. „Zodra ze hier zijn, komen
ze terecht in een andere wereld."
In alle opzichten, want ook bij de jeugd
blijkt het betaalde voetbal een wereldje met
aparte wetten en geheel eigen normen en
waarden. Weliswaar bestaat er een monde
linge afspraak dat de betaald voetbal organi
saties geen jonge talenten bij elkaar uit de
ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1994
Een investering die loont
Altijd en overal staan ze langs de lijn - te kijken naar hun
zoon. „Vorig seizoen heb ik geen wedstrijd en geen training
van 'in gemist.Ouders van talentvolle voetballertjes uit de
regio Leiden aan het woord over de begeleiding van hun
kinderen op de weg naar de top. Een enkeling houdt afstand,
de meesten maken er een sport van overal bij te zijn. Het
halen en brengen heeft me jarenlang meer dan 20 uur per
week gekost. Alles was op hem afgestemd.
De ouder als grootste supporter. Het is niet altijd tot genoegen
van de nazaat, maar de opofferingen renderen.
opleiding losweken, het gebeurt geregeld dat
kleine vedetten zelf overlopen.
Vooral tussen Ajax en Feyenoord ontwik
kelde zich voor dit seizoen druk verkeer. Drie
jeugdinternationals verruilden de Kuip voor
De Meer. Onder hen de Katwijkers Robert
Jan Ravensbergen en Peter Kromhout. Eerst
genoemde wordt afgeschermd door zijn
moeder -„Nee, liever geen gesprek, hij is pas
15" - de ander praat vrijuit: hij vertrok omdat
hij 'geen eerlijke kans' kreeg in de Al van de
Rotterdamse club.
Bij Ajax heeft keeper Kromhout wel een
basisplaats in dat elftal afgedwongen. „We
zijn zeer tevreden over hem", aldus Co Adri
aanse, die op zijn beurt ook een talent naar
Feyenoord zag. vertrekken. Leidenaar Alan
Campfens, algemeen beschouwd als een bij
zonder spits voetballertje, traint tegenwoor
dig onder de rook van de fraai verbouwde
Kuip. „Omdat hij een contract wilde en wij
hem dat niet wilden geven", zegt Co Adri
aanse, die de vraag of hij Campfens nog terug
zou nemen beantwoordt met een hartgron-
dig 'graag'.
Vader Luc Campfens heeft een andere le
zing over het vertrek van zijn zoon, evenals
Alan trouwens. „Hij is weggegaan bij Ajax
omdat de mentaliteit hem niet beviel", legt
senior uit. „Hij wilde blijven wie hij is en daar
sta ik voor honderd procent achter. Voor Ajax
moest-ie zich gedragen als een ster. Hij
moest meer flair krijgen, want dat past bij
een Ajacied. Maar dat was nou juist het enige
wat hem stoorde."
Ergernis
Aangezien Campfens senior er nooit een ge
heim van heeft gemaakt Feyenoord-suppor-
ter te zijn, toch ook maar even bij zoon Alan
(16) geïnformeerd wat hem tot de overstap
bewoog. Junior, die liefst 34 keer scoorde in
zijn ene seizoen bij Ajax, maakt één ding
meteen duidelijk: hij is niet naar Rotterdam
gegaan voor het contract dat hij in de Kuip
kreeg. En ook niet omdat hij er uit de BI pro
moveerde naar de Al. „Mooi meegenomen
allemaal, maar ik ben vertrokken omdat ik bij
Ajax wegwilde", zegt hij. „Ik heb er een
prachtig jaar gehad, maar ik begon me steeds
meer te ergeren aan 'die uitstraling' die an
deren dan wel hadden. Zo wilde ik niet wor
den. Wat dat betreft pas ik misschien toch
beter bij Feyenoord."
Hij weet dat zijn kansen om door te breken
in Rotterdam, waar hij samenspeelt met de
Leidenaars Laurent Aalbersberg en Wesley
Slingerland, minder zijn dan in Amsterdam.
De opleiding van Ajax wordt algemeen her
kend als de beste. Voorland in De Meer is zo
ongeveer de lanceerbasis voor talenten van
het Nederlandse voetbal en het lukt slechts
weinigen om zonder ongelukken de drukke
weg over te steken die Varkenoord scheidt
van De Kuip. „Maar dat neem ik voor lief',
zegt Alan Campfens. Door pa („als hij zo
goed is als ze zeggen dat hij is, komt hij er
toch wel") werd hij ook gewaarschuwd dat
hij 'vermoedelijk' zijn status als jeugdinterna-
tional vaarwel zou kunnen zeggen als hij
eenmaal weg was uit Amsterdam. Campfens
zat na de vakantie inderdaad niet meer bij de
selectie. „Terwijl hij voor die vakantie vaste
keus was", merkt vader Luc veelbetekend op.
„Hij heeft gelijk gehad met die voorspel
ling. Hij is kritisch en af en toe vervelend,
maar wat-ie zegt komt meestal wel uit", er
kent Alan. „We praten ook geregeld over
voetbal. Maar als het erom gaat waar ik wil
voetballen, beslis ik zelf. Van UVS ben ik in
eerste instantie toch ook naar Ajax gegaan?"
Het was een bewuste keus, maar die kan
niet iedereen maken. Kleinigheden bepalen
af en toe de route naar de top. Zo koos Peter
Kromhout bij zijn overgang uit Quick Boys in
eerste instantie mede voor Feyenoord, omdat
zijn vader geen rijbewijs heeft. De Rotter
damse club liet jeugdspelers in de regio drie
jaar geleden al ophalen met een busje, een
dienst die Ajax pas vorig seizoen introduceer
de voor spelers uit de A en B jeugdselectie.
„Als die ophaaldienst er niet was geweest,
had hij niet gekund. Zo simpel ligt het", zegt
Kromhout senior.
wlsseldienst
Er zijn ouders die er om die reden vanaf zien.
Als ze hun zoon drie, vier keer in de week
weg moeten brengen, moeten wachten in
een kille kantine en op zaterdag meereizen
naar de verre uitwedstrijden gaat het gezins
leven eraan, zo redeneren zij. Er zijn ook ou
ders die dat voor lief nemen. Om Tim de Cler
de kans te bieden bij Ajax te gaan voetballen,
moesten zijn vader, moeder en opa een wis-
seldienst in het leven roepen. Zij brachten
het linksbenige talent van Lugdunum de af
gelopen drie jaar om beurten naar Amster
dam, wat per keer een uurtje of drie en het
nodige benzinegeld kostte. „In feite zijn we
zijn sponsors, maar dat hebben we er graag
voor over", stellen moeder Greet en vader
Henk (de vroegere laatste man van
Lugdunum) vast. „Een ventje van 12 ga je
niet met het openbaar vervoer door Amster
dam sturen."
De andere benadering komt eveneens
voor. Wouter Verheij werd geregeld gebracht,
maar moest af en toe ook wel eens met trein
en bus vanuit Zoeterwoude naar het Rotter
damse Vreelust, waar de jeugd van Sparta
trainde. De ouders van de vorig seizoen bij
SJZ weggehaalde middenvelder (nu 17) had
den niet altijd de tijd om hem naar Rotter
dam te brengen. „En hij heeft zelf voor dat
voetballen gekozen, dus..."
Dit seizoen wordt de 6-VWO scholier voor
elke training van de Al gehaald in een auto
van de club. „Maar omdat er ook jongere
spelers meerijden die een uur eerder trainen
is-ie soms vijfeneenhalf uur weg. Dat vinden
we te lang", constateert ondernemer Verheij.
„Hij heeft die tijd nodig voor zijn huiswerk -
en dat is voor ons eigenlijk de grootste strijd:
de botsing van sport en school. We willen
niet dat hij bij Sparta op de bank verzeild
raakt, maar we willen zeker niet dat-ie z'n
school versloft. Eerst moet hij dus het VWO
maar eens afmaken, dan kijken we hoe het
verder gaat. Of er een passende studie is die
te combineren valt met de sport? Hij moet
een gedegen basis hebben, want je kunt na
tuurlijk niet alleen op dat voetbal gokken."
Begeleiding
Dat besef leeft bij iedereen. Bij de clubs, bij
alle ouders en bij de talenten zelf. Ajax bij
voorbeeld doet veel aan studiebegeleiding.
Op Voorland lopen ook docenten rond om de
talenten te helpen met het huiswerk dat ze
vóór de training, of tussen twee trainingen in
kunnen maken. Maar zo is de situatie niet
overal. „En dan kun je als vader en moeder
niet op een afstand toekijken, maar moet je
voortdurend waken dat het niet uit de hand
loopt met de combinatie school-voetbal",
zegt Verheij senior. „Dat moet je dus goed
doorpraten. Met je zoon, met de club en met
de leraren, want er zijn altijd wel uren die hij
moet missen. En aan de andere kant moet je
er ook voor waken dat het voor die jongens te
zwaar wordt. Ze maken lange dagen, zijn
lang weg, komen altijd later thuis en eten al
leen." Zijn zoon Wouter heeft er slechts Inci
denteel problemen mee. „Soms zie ik er wel
eens tegen op, maar als ik op het veld sta ver
geet ik alles", zegt hij. Maar hij voegt er on
middellijk aan toe dat „school en studie"
voorgaan. Die nuchterheid overheerst ook de
anderen. Niemand rekent ergens op en als
dat al wel het geval is, worden ze door ande
ren wel bij de les gehouden. Alan Campfens
gaat er, samen met zijn vader, maar vanuit
dat hij stucadoor wordt. Tim de Cler moet
van zijn ouders eerst de HAVO afmaken, en
Peter Kromhout wil per se zijn midden
standsdiploma halen. „Om een eigen sport
zaak te beginnen, want ik wil uiteraard wel
prof worden maar of je dat redt hangt af van
heel veel factoren."
Van 44 punten om precies te zijn. Althans,
op zoveel onderdelen worden jonge talenten
beoordeeld bij Ajax. Balbeheersing, taakge
richtheid. coachbaarheid, uitstraling, hou
ding, creativiteit, mentaliteit - van alles wordt
betrokken bij het samenstellen van de rap
porten. „Zwaar misschien, maar het is voor
degenen die zo'n opleiding krijgen wel een
verrijking", vindt Co Adriaanse. „Ze krijgen
er heel veel mee aan normen en waarden die
voor een sportman gelden. De voetbaluitrus
ting is gratis, er is studiebegeleiding en wij
geven in een later stadium ook mediatrai
ning, dat wil zeggen dat we ze leren omgaan
met de pers. Kortom, ze steken heel veel op
en ze komen nog eens ergens.
Met de club en met de Oranje jeugdteams,
waarin veel Ajacieden en Feyenoorders te
recht komen. Sommige ouders, zoals Van
Heiningen en Campfens, reizen overal achter
hun zoon aan, maar dat kan natuurlijk niet
iedereen zich veroorloven. „Als ik dat zou
doen, zou het ten koste gaan van de andere
leden van het gezin", zegt Kromhout senior.
„Peter is al her en der geweest als jeugdinter-
national. Daar kan ik niet heen, want zover
reikt mijn budget niet. Dus ga ik alleen zoveel
mogelijk kijken bij competitiewedstrijden. En
als ik me daartoe beperk, kost-ie me niet
meer dan een andere jongen. Zijn voetbal
spullen krijgt-ie van de club en het vervoer is
geregeld.'
Ontwikkeling
Natuurlijk moeten ouders dan nog het een
en ander investeren, „want de reiskostenver
goedingen in de eerste jaren zijn lang niet
dekkend." Maar daarover klaagt niemand.
Integendeel. De meesten wijzen er op dat ze
zonen terugkrijgen die heel wat zelfverzeker
der zijn geworden. Kromhout senior: „Ik hoef
me eigenlijk helemaal niet meer met de za
ken van Peter te bemoeien. Ik zou het af en
toe wel willen, maar ik hoef hem niks te ver
tellen. Hij regelt alles zelf."
Ook toen hij in conflict raakte met zijn trai
ner bij Feyenoord, knapte de jonge Krom
hout zijn eigen zaakjes op. En in de Al van
Ajax is hij - meer nog dan in Rotterdam - met
voetballen bezig. „Het is opstaan, naar
school, trainen, huiswerk maken, trainen,
weer leren en naar bed. Ik neem mijn petje af
voor die jongens", zegt Kromhout senior.
Maar tegelijkertijd moet hij vaststellen dat
die jongens ook wel bevoorrecht zijn en het
een en ander 'lekker meepikken'.
Luc Campfens vindt dan ook niet dat zulke
talenten ook maar enige reden tot klagen
hebben. Natuurlijk zal het best eens een
keertje vervelend zijn, altijd dat trainen.
„Maar is het nou allemaal echt wel zo zwaar?
vraagt Campfens zich af, langs de lijn bij
een oefensessie. „Vroeger liep ie buiten te
voetballen, tot laat in de avond. Hij had geen
tijd om te eten. Nu krijgt-ic z'n spullen gratis,
maakt-ie van alles mee en houdt hij er nog
wat aan over ook. Is dat zwaar? Welnee. Ie
mand die op het gymnasium zit, die heeft het
zwaar. Die heeft geen tijd om zijn sport te be
oefenen. I lij wel en hij krijgt nog wat toe, wat
een ander in de regen moet verdienen met
het wegbrengen van kranten. Hij wórdt weg
gebracht. Dat is toch pure luxe."
Alan Campfens
(rechts) en Laurent
Aalbersberg bij het
Feyenoordbusje
dat wordt ingezet
voor het vervoer
van voetbaltalent
naar de trainingen.
FOTO HOLVAST
MARK LAME RS