Marco Borsato is echt een kei
Éi
'Je moet jonge vrouwen waarschuwen'
'Laten zien dat er niets elitairs aan kunst is'
Leidato
Theo Bakker
DE BEZOEKER
i
fc
De Jong
bestrijdt
klachten
De lach- en zuchtmeter
HET NIEUWTJE
zaterdag 17 september 1994
978
17
Galeriehouder Aad Leemans wil drempelvrees wegnemen
A. van Oeveren: ...altijd hetzelfde...
„Voor het eerst? Nee, joh, al
een paar keer ben ik op de
Leidato geweest", zegt een
goedlachse A. van Oeveren
(64) uit Hazerswoude-Dorp.
„Maar het is iedere keer het
zelfde. ik ga voor de aardig
heid. Of er iets nieuws is."
Zijn oog viel vandaag op het
glas snijden. „Maar dat was er
een paar jaar geleden ook al."
Hij vat het principe van de
leidato goed samen. „Wat ik
zoek is wat je tegenkomt."
Maar, zegt hij ook: „Wat ik
zoek is er toch nooit." De
hobby's van Van Oeveren
zijn, zo blijkt, 'tuinieren en
prutsen' „Op zoek naar een
heggeschaar? Zijn die er dan?
Ik mis een hovenier."
Ach, ik vind het hier wel
fOTO DICK HOGEWONING I
mooi, maar er zijn veel de
zelfde dingen, hè. Beddenspe
cialisten. En de meesten wil
len wel verkopen, maar niet
demonstreren. Ik heb hier wel
eens een naaimachine ge
kocht, bij een bekende die zo
wel in Leiden als Alphen zit.
Ik heb nu een paar mooie au
to's gezien, maar die kan ik
niet betalen.
Van Oeveren is naar de Leida
to gekomen in gezelschap van
zijn vrouw, die tijdens het ge
sprek gewoon de beurs verder
afloopt. „Ze is er weer van
door. Zij koopt wel eens trui
en. Hoe ik haar weer vindt? Ik
loop gewoon rond, er is maar
één uitgang."
emiel fangmann
Ideële organisaties tussen commercie op huishoudbeurs
leidato en commercie gaan hand in
hand. Overal in de kraampjes prijst de
zakenman zijn waren aan in de hoop
veel klanten te lokken en geld te verdie
nen. Daar is natuurlijk niks verkeerd
mee, maar er staan ook ideële mensen
op de huishoudbeurs. Mensen met een
boodschap, mensen uit de hulpverle
ning.
Zo is daar de Zonnebloem, die reizen or
ganiseert voor zieken en gehandicapten.
De Leidse Reddings Brigade heeft een
standje. Net zoals de Nederlandse
Brandwonden Stichting. En de VBOK.
VBOK? „Ja, de Vereniging ter Bescher
ming van het Ongeboren Kind", ver
klaart de vrijwilligster in het kraampje.
Ze wil liever anoniem blijven. Dat past
bij de vereniging. Het gaat niet om dege
ne die hulp geeft, maar om degenen die
hulp nodig hebben: de vrouw die onge
wenst zwanger is geraakt en haar onge-
boran Mnd
Even in het kort: de VBOK is voor de be
scherming van de ongeboren vrucht en
dus tegen abortus. „Het leven begint al
meteen na de bevruchting", zegt de vrij
willigster. „We moeten respect hebben
voor het menselijk leven. Bovendien, het
komt veel voor dat vrouwen na een
abortus is grote psychische nood raken.
Dan hebben ze spijt."
Wat niet wegneemt dat vrouwen die on
gewenst zwanger zijn geraakt ook in psy
chische nood verkeren. „Met hen heb
ben we heel intensief contact. Het gaat
er om dat ze weerbaarder worden, de
problemen die ze hebben willen oplos
sen." En uiteindelijk moet hel volgens de
VBOK zo worden dat het kind dat op
komst is niet als een bedreiging wordt
gezien, maar juist als iets heel fijns.
Uiteraard is er ook nog de voorlichting.
Om ongewenste zwangerschappen te
voorkomen. „Ik vecht voor nonnen en
waarden. Weet u. je moet jonge vrouwen
waarschuwen. Want veel jongens den
ken: haar kan ik wel versieren Zo is het
hoor. Ga niet meteen met een jongen op
vakantie, zeggen we ook. Want dan gaat
het mis."
Zo n boodschap kun je natuurlijk ook op
de leidato kwijt. Het is in elk geval op
vallend dmk bij het kraampje. „|a. de
mensen zijn dankbaar dat we hier
staan."
AGENDA
Hij neemt op de Leidato een
van de opvallendste stands in.
Op pikzwarte wanden prijkt,
mooi uitgelicht, fraaie, meestal
felgekleurde schilderkunst. De
wanden staan schuin. Zijn
stand wekt de associatie op met
een klein doolhofje. Maar wel
een met veel uitgangen.
De Rotterdamse galeriehouder
Aad Leemans, de man die vori
ge weekeinde zijn vriend Her
man Brood naar de Leidato
haalde, staat voor de vierde keer
op de beurs, links vooraan.
Beeldend kunstenaar Leemans
toont in zijn galerie alleen maar
werk van professioneel beel
dende kunstenaars. „Ter be
scherming. Zij hebben het vaak
zwaar. En voor amateurs is er
een kans in allerlei gebouwen."
Zo heeft hij Oostblok-kunste-
naars en de hele Cobra-groep.
Etsen en zeefdrukken. Er hangt
een litho van Appel en veel werk
van Comeille en Nico Vrielink.
Ook veel werk van Leemans
zelf: „Mijn naam dijt ook steeds
meer uit. We zijn naar Spanje
en Frankrijk geweest om over
exposities te spraken. Mijn
vrouw doet eigenlijk de galerie,
ik ben het liefst aan het werk."
Leemans doet ook in beelden,
met name van Zimbabwanen
als 'lievelingskunstenaar' Mteki
en Musekiwa. „Beelden van ja
de. opaal, serpentine. Dat
laatste komt van het woord ser
pent, slang. Het is een materiaal
wwar vroeger bekers van wer
den gemaakt. Als een koning
bang voor vergiftiging was.
gooide hij wijn in de beker. Ver
kleurde de steen, dan deugde
het niet."
Breed brengen
Leemans wil met zijn galerie, op
de beurs en in Rotterdam,
drempelvrees wegnemen.
„Kunst breed brengen. Laten
zien dat er niets elitairs aan is.
Ik wil bezoekers ook niet het ge
voel geven dat ze iets moeten
Het is zomaar een klacht
van een standhoudster op
de Ix'idato. Ze mist een
plattegrond van de beurs, of
l>ewegwijzering bij de in
gang van een pad, zodat je
meteen je weg kan vinden.
Ze vindt de mensen van de
beursleiding maar slecht
herkenbaai i n ten riotto
vindt ze sanitaire voorzie-
ningmiais «mm ve«Mg
(iroenoordhallen directeur
André de long wijst de kri
tiek van de hand. „Het gaat
ci bljj ii<- beuniuim om.dn
je ook andere stands aan-
doet i ten moei Ie gNn
plattegrond hebben zodat
je dim i "i' die ene «tand
die je zoekt afloopt, je moet
langs alle stands komen. IX*
impulsaankoop is belang
nik, «i.u je «».ik nog eva dei
ene dingetje meeneemt.
Hel blijkt bijvoorbeeld dat
iedereen op de beurs altijd
eeni m hnelaleei i n i»m
de ingang van een pad in
formatie. dat vind je ner-
gens
Volgens de Jong is er wel op
enkele plaatsen een lijst van
standhouders in te zien.
„Maar standhouders zijn
nlrt in elk.i.n gdlillH
seerd, is de ervaring." De
long bestrijdt ook dat de
beursleiding niet herken
baar is. „Die dragen truien
met Izridato er op. De sa
nitaire voorzieningen kun
nen volgent i to Jong dooi
de standhouders zelf ge
huurd worden. „Water,
licht, stoelen en tafels ook.
maar daar moet voor be
taald worden."
En tenslotte: „We hebben
drie Jaar een Informatieba
lie gehad. Daar kwamen
bijna geen vragen. Maar nu
die er niet Is, wordt er na
tuurlijk om gevraagd."
fmifl fangmann
Zanger trekt duizendkoppig publiek op braderie en kermis
Je hebt er de smoor in. Dat
gezeik aan je krip dat je toch
eindelijk eens bij je baas zou
moeten aandringen op
loonsverhoging, jij laat altijd
maar over je lopen, jij, zegt-
zij. Maar door jou nou effe
niet meel', zeg jij en je stiert
de deur uil.
Of je hebt weer veel te veel
gedacht die dag. moet je je
zelf bekennen en je wilt on
der de mensen.
Kan ook zijn, zou bij veel
mensen veel vaker voor
moeten komen, dat je het
zat bent dat de dagen zich
onherkenbaar aaneenrijgen.
Hoe dan ook. je gaat op zoek
naar een kroeg.
Pak je dan een gidsje? Check
je dan eerst of de plek des
heils keus uit tachtig soorten
bier biedt? Je wilt 'm alleen
maar om hebben en viug.
Waarom drink je? Om dron
ken te worden, meneer.
Waarom naar een café met
tig soorten bier? Je koopt
toch ook geen broek die op
tachtig manieren dicht kan.
Wie maakt 'm open en waar
om, daar gaat het om. Dan
moet het witbier zijn, dan
Mexicaans, geëmmer van
yups is het, die zelfs nog
trendsettend door het lint
willen.
Van de week vermeldde deze
krant: twee I-eidse café's
slaan vermeld in een buiten
landse kroegwijzer. De soor
ten bier wogen zwaar. Verder
nog wat vage argumenten, 't
Vattegat zou iets weg heb
ben van een Mallorca-achtig
strandcafé. Misschien als je
ervan alle soorten bier eentje
genomen hebt. En de Bonte
Koe kent als pré de aanwe
zigheid van stamgasten die
zich niet laten verjagen door
studenten en marktbezoe
ken». Stamgasten behoren
bijna altijd tot het triest
stemmend meubilair van
een café. Mondhoeken die
teleurgesteld hangen, en
daariussenuit komen telkens
opnieuw dezelfde verkeerde
opmerkingen aan het adres
van iedere vrouw, waardoor
zij alleen maar méér stam
gast worden.
Nooit worden die café-klas
sement en op een beetje aan
nemelijke gronden samen
gesteld.
Ik zelf zou graag de lachme-
ter ingevoerd zien. Belang
rijk aspect. In steeds meer
kroegen hangt zo'n kunst»*
naarsgerfFczemoes. Serieuze
discussies. Onbestemde jazz
op de achtergrond. Nooit
eens polonaise. I let is na
twaalven en je hoort iemand
uitleggen dat er indirect toch
wel degelijk een relatie be
staat tussen de schilderijen
die hij maakt en het leed in
Ruanda. Gauw doorlopen.
Niet alleen de lachmeter,
ook de zuchtmeter wil ik ge
hanteerd zien. Al die middel
baren bij wie het laatste rest
je jongensachtige energie en
bravoure al lang verdronken
is in een sloot zuchten, moe
ten worden getraceerd In
een kroeg. En daarna eruit
gegooid onder het motto:
'Wie zucht ziet de buiten
lui lu'
En nu de belangrijkste
graadmeter voor een goede
kroeg: komen er mensen die
nog een verhaal te vertellen
hebben. Uever tachtig ver
halen dat tachtig soorten
bier. Bizarre verhalen, en
thousiaste verhalen, verha
len die de schaamte voorhij
zijn
Bespreken oudere mannen
hun hangende billen of hun
steeds minder vaak wisselen
van onderbroek. Hebben
vrouwen het over de nieuw
ste rage in Amerika om je
borsten al voor je 24c op te
laten rekken? Wordt er ge
wed op de tijdsduur van de 3
oktober optocht? I laait er
nog wel eens iemand een
glazen plintenladder? En
denkt die ene gast in 't Vatte
gat werkelijk dat er op de
(Warenmarkt Mallorca achti-
ge palmbomen voor de deur
staar»? Klimt ie erin?
Vul een kussen voor de veran
dering eens niet met kapok,
maar met kersepitten, leg het
drie minuten in de magne
tron en je hebt de perfecte
kruik. Volgens dat principe fa
briceert Natures Choice uit
Rijsenhout kussentjes, die op
de Leidato voor 14,95 en
19,95 te koop zijn. Hittepit
worden ze treffend genoemd.
Het bedrijf uit Rijsenhout dat
ze maakt is bij de Haarlemse
kamer van koophandel inge
schreven. Het is van de zoon
van standhoudster Nel van
Velzen. Zij staat bij wijze van
illustratie bij een bak vol on
vervalste kersepitten. Niet
voor niets is voor specifiek de
pit van een kers gekozen. „In
de pit zit nóg een pitje. Het
luchtledige daar omheen
houdt de warmte vast."
Het idee van de kussens komt
uit Zwitserland, waar het nut
van de kersepit al eeuwenlang
geleden werd ontdekt. De
kersepitten worden door de
firma Natures Choice van een
jammaker betrokken. „Er is
moeilijk aan te komen." Ze
zijn uiteraard zo behandeld
dat ze niet meer kunnen
schimmelen. Alle vruchtvlees
is verdwenen. De pitten zijn
gewassen en gedroogd voor
ze in de kussens gaan. „We
zijn net begonnen met dit
De kersepitten zijn onontbeer
lijk voor het kussen, legt Nel
van Velzen uit.
FOTO DICK HOGEWONING
produkt. Een start van dui
zend kussens in roze en
blauw."
Het kussen is in tegenstelling
tot een kruik veiliger en blijft
ook warm. „Het neemt de
temperatuur van zijn omge
ving aan." Ook de levensduur
van een kussen is onbeperkt.
Het kan telkens weer in de
magnetron óf in een glazen
schaal vijftien minuten in de
oven op 150 graden.
emiel fangmann
Leg een baksteen in een zaal.
zet er een paar mensen omheen
die er naar kijken en gegaran
deerd dat binnen de kortste ke
ren een meute nieuwsgierigen
zal toestromen om te zien wat
er aan de hand is.
Zet Marco Borsato neer in de
feesttent van de leidato, met
een groepje fans erbij, en er
ontstaat ook een enorme toe
loop. De homo sapiens neemt
nu eenmaal graag poolshoogte.
Nou is Borsato natuurlijk geen
baksteen hij is echt een kei in
het zingen van liedjes maar
menig bezoeker van de huis
houdbeurs in de Groenoordhal-
len is niet op de hoogte van de
komst van deze artiest. Dus
krijg je uitroepen als:
Wat is hier te zien
Marco Borsato!"
„Hè, jasses!"
Gelukkig voor onze zanger,
blijkt het grootste deel van het
publiek wel degelijk voor hem
te zijn gekomen en niet voor de
aanbiedingen in de diverse
standjes. Alleen: ook voor de
fans is showbusiness soms bik
kelhard. Wie klein van stuk is en
stipt op tijd (half negen 's
avonds) kan het schudden. Bij
een artiest van zijn kaliber dien
je ruim voor aanvang van het
optreden aanwezig te zijn. Of
het postuur van een basketbal
ler te hebben.
„Je ziet niks. Ik zei het toch tegen
je"
„Je hebt gelijk, waren u>e (laar-
straks maar blijven staan.
.Anders gaan we daar op dat
randje staan. Daar, bij dat
standje.
„Hoe wil je daar komen dan?"
Pech, pech, pech! Maar de ge
lukkigen die wel een plaatsje
hebben weten te bemachtigen
dienen ook allerhande onge
makken voor lief te nemen:
kopen. Ze zien dat wij gewone
mensen zijn." Grote vraag is na
tuurlijk of de doorsnee Leide-
naar net zo makkelijk de weg
naar Leemans vindt als naar het
nieuwste merk hapjespan. „Het
publiek selecteert zich van te
voren, als het hier binnenkomt.
Maar het loopt goed. ik spreek
per dag heel veel mensen." Hij
verklaart zo'n duizend klanten
speciaal voor de Leidato te heb
ben uitgenodigd. „Ook Leide-
naars. Kijk. deze twee schilderij
en zijn pas verkocht aan Leide-
naars. oude klanten van me.
maar er komen ook nieuwe." Er
hangt een prijskaartje van 5000
gulden aan deze schilderijen
van leemans.
Op kunstgebied is er nogal wat
werk aan de winkel in Neder
land. vindt leemans. „Het is
jammer dat Nederland onder
aan de kunstladder staat. Ik be
doel: als een Nederlander een
huis inricht, is het laatste dat hij
aanschaft een schilderij. Terwijl
dat in Frankrijken Italië zo'n
beetje het eerste is. Maar ook is
er in Nederlands nauwelijks
kunstonderwijs. Dat is in ande
re landen anders."
Uitleg kan dus geen kwaad. Dat
bijna alle schilderijen zo felge
kleurd zijn is deels toeval, maar
het heeft ook wel leemans
voorkeur. Het werk balanceert
tussen abstractie èn realisme.
Neem de rode 'bloemen' van
leemans zelf. „Je ziet wel dat
het bloemen zijn. maar je kan
niet zeggen welke. Je ziet ook
dat het ontspruit aan de aarde."
Volgens eigen zeggen ontleent
leemans zijn thema's aan het
'onmetelijke, mystieke, heelal',
'het realisme van alledag' en de
'abstracte vormen van het mi
cro-organisme'. Concreet is 'de
vrouw 'in zijn werk heel belang
rijk. „Gaat over het ontstaan
van het leven."
FOTO HOLVAST/MAM IAMERS
blauwe tenen, beurse ribben,
zweterige oksels (van henzelf en
van de buren) en kramp in de
nek.
Hoe kun je deze ongemakken
verdragen? Door je in een
droom te wanen. Het blauwe,
golvende dak van de feesttent is
als het dak van een reusachtig
hemelbed. Hmmm, het is lekker
warm in de slaapkamer en Mar
co Borsato zingt je toe. Zuiver
en vol passie:
Dromen zijn bedrog
maar als ik 's ochtends wakker
word
naast jou dan droom ik toch
ik voel je adem, ik zie je gezicht,
je bent een droom die naast me
ugt
Je kunt je eigen droom ook op
een andere manier inrichten.
Door Marco toe te zingen. Of
door een aansteker voor je half
dichtgeknepen ogen te houden
zodat het een kaarsje lijkt. Of
door je ogen helemaal te sluiten
wanneer de zanger zegt:
„Pak de hand van je buurman
of buurvrouw ook al heb je
elkaar nog nooit gezien en
laat niet meer los.
Met een beetje fantasie voel je
dat Marco je hand vasthoudt in
dat hemelbed. Maar dan laat-ie
los en spat de droom als een
zeepbel uitelkaar. Brabantse
nachten mogen dan lang zijn.
de optredens van Marco zijn
maar kort. Hij moet immers nog
naar de kermis in Kudelstaart
om daar zijn kunsten te verto
nen. Of naar de braderie in
Hoogkarspel. Waar een enthou
siast duizendkoppig publiek
hem weer zal toejuicnen. Om
dat hij zo rfiooi kan zingen en
altijd vriendelijk blijft. Want als
hij dat niet had gekund hadden
de fans hem al lang laten vallen
als een baksteen
herman joustra Marco Borsato en zijn publiek: samen een half uurtje dromen.
Galeriehouder en kunstenaar Aad Leemans: „Ik wil bezoekers niet het idee geven dat ze meteen iets moeten kopen."
