Toets bij ontslag blijft
Wïtilr&L
Binnenland
Schip met kernbrandstof
uit Delft mag VS niet in
M'N BED WIL NIET WAT IK WIL.
Laatste hand aan Kok
FNV zet opnieuw in
op herverdeling werk
Consument bepaalt lot nieuwe Omo Power
Misdadiger moet werken
voor zijn slachtoffers
DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1994
j
3
Jongens bekennen vernieling monument
vughtDrie- 15-jarige scholieren uit Vught hebben bekend begin
vorige week het dekkleed van het Sachsenhausen-monument in
brand te hebben gestoken. Dat gebeurde nog voordat het monu
ment was onthuld. De drie ontkennen iets te maken te hebben
met de latere bekladding van het monument met drie haken
kruisen. Ze hadden het dekkleed in brand gestoken wegens de
publiciteit die dat zou opleveren.
'Doorverwijzen bij weigering euthanasie'
den haag Een arts die geen euthanasie wil toepassen, moet de
betreffende patiënt doorverwijzen naar een collega-arts. De be
roepscode van de medici schrijft dat \oor. Houdt de arts zich
daar niet aan. dan moet tuchtrechtelijk worden getoetst of er
zorgvuldig is gehandeld of niet. Dat heeft minister Borst van
volksgezondheid vanmorgen voor de EO-radio gezegd. Ze vindt
echter niet dat er wettelijke verwijsplicht moet komen.
Beperken ambtenaren leverde niets op
den haag De kabinetten-Lubbers hebben niets verdiend aan
het beperken van het aantal ambtenaren en het snijden in hun
arbeidsvoorwaarden. De baten van die operaties zijn weggeval
len tegen andere kostenstijgingen. Het ambtenarenkorps werd
alleen maar duurder. Het Instituut voor Onderzoek van Over
heidsuitgaven (IOO) schrijft dit in het rapport 'Kerngegevens
openbaar bestuur'.
Vrouw omgekomen bij brand
den haag Bij een brand in een woonhuis aan de Haagse Prins
1 lendrikstraat is gisteravond een 35-jarige vrouw omgekomen.
De vrouw woonde alleen in het pand. Het vuur woedde in de hal
en in een kamer van de woning, die op de begane grond is gele
gen. Over de oorzaak is nog niets bekend. De schade wordt ge
schat op 80.000 gulden.
Witteveen terug in Tweede Kamer
den haag Drs. j. Witteveen-Hevinga uit Hoogeveen is gisteren
beëdigd tot lid van de Tweede Kamer voor de PvdA. Witteveen
neemt de plaats in van partijgenoot Kosto die is toegetreden tot
de Raad van State. Met haar komst telt de Tweede Kamer het re
cordaantal van 49 vrouwelijke afgevaardigden. Witteveen maak
te van september 1989 tot en met 17 mei van dit jaar al deel uit
van de Tweede Kamer. Bij de verkiezingen van 3 mei viel zij ech
ter buiten de boot.
Twaalfjarige opgepakt wegens overval
Groningen De Groningse politie heeft gisteravond een 12-jarige
jongen aangehouden, die ervan wordt verdacht met een 17-jari-
ge kameraad een benzinestation te hebben overvallen. Ze be
dreigden een pompbediende met een voorwerp dat op een
vuurwapen leek. Toen de bediende het geld niet snel genoeg uit
de kassa pakte, sloegen zij hem daarmee op het hoofd.
'Werknemer kan via bedrijf
sparen voor eigen zaak'
Kabinet laat plan De Vries vallen
Bedrijven die mensen willen ontslaan, zullen daarvoor
ook in de toekomst van tevoren toestemming moeten
vragen aan de arbeidsbureaus. Minister Melkert van soci
ale zaken en werkgelegenheid voelt niets voor het plan
van zijn voorganger De Vries om deze zogeheten preven
tieve ontslagtoets te schrappen. Op Prinsjesdag komt de
ze beleidswijziging officieel naar buiten.
AMSTERDAM «ANP
Werknemers moeten meer dan
nu een aandeel in hun bedrijf
kunnen nemen en zo vermogen
kunnen opbouwen om later
eventueel voor zichzelf te be
ginnen. Dat stelt beleidsmede
werker Korevaar van de Indus
triebond FNV. die deze 'creatie
ve gedachten' serieus bekijkt.
Volgens Korevaar vechten de
bonden op dit moment een on
gelijke strijd: bedrijven produ
ceren steeds meer met steeds
minder werknemers. Dat proces
valt niet te stoppen. Om werk te
scheppen, moeten er dus vooral
meer bedrijven komen. Ko
revaar denkt dat er binnen be
drijven werknemers genoeg zijn
die voor zichzelf willen begin
nen, maar het ontbreekt hen
daarvoor aan geld. Hij wil via
een soort vermogensaanwasde-
ling ervoor zorgen dat werkne
mers al werkende een deel van
dat vermogen kunnen opbou-
Gedachten over een vermo-
gensaanwasdeling (VAD) zijn
niet nieuw. In de jaren zeventig
lanceerde het kabinet-Den Uyl
het plan voor een verplichte
vcrmogensaanwasdeling. De
'overwinst' van eeh bedrijf zou
dan voor een deel naar de werk
nemers moeten gaan. Na jaren
lange discussie verdween het
wetsontwerp in 1983 van tafel.
Volgens Korevaar wijken zijn
ideëen fundamentcel af van het
voorstel uit het verleden. Het
gaat in zijn gedachtengoed na
melijk niet om een collectieve
regeling, maar een en ander kan
per CAO gestalte krijgen, dan-
wel in overleg tussen werkgever
en ondernemingsraad. Een
voorbeeld is Atag. Als het winst
percentage daar hoger is dan de
rente op staatsleningen plus
vier procent, wordt die 'over
winst' gelijkelijk verdeeld over
aandeelhouders en werkne
mers. Als de werknemers van
dat geld Atag-aandelen kopen,
beloont het bedrijf dat met een
extra premie. De werknemers
hebben nu acht procent van de
Atag-aandelen in handen.
Korevaar ziet in vermogens
vorming ook een mogelijkheid
om de looneisen gematigd te
houden. Nu is het zo dat in sec
toren waar het goed gaat forse
looneisen worden gesteld, die
dan vaak worden overgenomen
in sectoren die dat eigenlijk niet
kunnen betalen. De vermogens
vorming vormt een soort over
loop, waardoor werknemers in
goedlopende bedrijven hun
deel krijgen zonder dit schade
lijke neveneffect.
den haag «anp-gpd
Internationale organisaties kla
gen herhaaldelijk over de starre
arbeidsmarkt in de Europese
Unie, waartoe ook de ontslag
bescherming wordt gerekend.
Melkerts voorganger De Vries
wilde daarom de toetsing vooraf
van een ontslag vervangen door
een regeling waarbij een ar
beidsbureau pas achteraf mag
bekijken of een ontslag terecht
Kerken Arnhem:
Ook Duitsers
bij herdenking
arnhem gpd-anp
De Arnhemse Raad van Kerken
heeft besloten Duitse partner
gemeenten te betrekken bij de
50ste herdenking van de Slag
om Arnhem komend weekein
de. Dat staat haaks op de beslis
sing van het Arnhemse gemeen
tebestuur, die de oosterburen
buiten de evenementen houdt.
Volgens Raad van Kerken
voorzitter Blokland is het tijd
dat de mensen samen verder
gaan om het racisme en natio
nalisme de kop in te drukken.
De Duitse gasten maken de stil
le tocht naar het gisteren ont
hulde Airborne-monument en
de oeucumenische eredienst
van zondag mee.
De ziekenhuizen in het ge
bied waar de herdenkingen van
de operatie Market Garden en
de Slag om Arnhem plaatsvin
den, hebben zich de afgelopen
weken voorbereid op de komst
van tienduizenden bejaarde
oud-strijders. In diverse zieken
huizen wordt extra personeel
ingezet. Op de afdeling spoedei
sende hulp van het Arnhemse
ziekenhuis Rijnstate worden ex
tra bedden achter de hand ge
houden.
Het hoogtepunt van- de her
denking, de dropping zaterdag
van zeventig Britse veteranen
op de Ginkelse Hei bij Ede, is
zeer onzeker geworden door de
slechte weersverwachting. Ook
de kleinere droppings bij onder
meer Son en Groesbeek hangen
aan een zijden draadje. Overste
Franken van de vliegbasis Eind
hoven zal zaterdagmorgen om
uiterlijk half acht beslissen of de
droppings doofgöan. De organi
gatoren verwachten ruim
100.000 belangstellenden
's Middags wordt een Memo
rial Flight gehouden. Ruim der
tig Vliegende Forten. Dakota's
en Mitchell-bommenwerpers
zullen dezelfde route als vijfig
jaar geleden afleggen: van Val
kenswaard via Eindhoven. Sint
Oederode, Veghel. Groesbeek
en Nijmegen naar Arnhem. Op
die dag begint ook op diverse
plaatsen in de corridor van toen
een Market Garden-toertocht.
Een dag later trekt een stoet van
meer dan 600 oude legervoer
tuigen via de corridor naar Arn
hem.
was. Zijn toenmalige staatsse
cretaris Wallage voelde daar
niets voor: dat begin dit jaar nog
elke maand 16.000 mensen
werden ontslagen, bewees vol
gens hem dat liet ontslagrecht
soepel genoeg is. Het leidde tot
een hooglopend, niet opgelost
conflict in het kabinet.
Volgens het regeerakkoord zal
het nieuwe kabinet de bescher
mende regelgeving 'kritisch her
zien' wanneer deze banengroei
in de weg staat. Volgens de gro
tere werkgeversorganisaties is
dat het geval: werkgevers ne
men sneller mensen aan als het
beter gaat wanneer ze die ook
gemakkelijk kunnen ontslaan
als het slechter gaat. Ze verwij
zen daarbij naar de VS. waar het
systeem van hire and fire de af
gelopen tijd voor miljoenen
nieuwe banen heeft gezorgd.
Tegenover de grote werkge
vers staat het midden en klein
bedrijf, dat hoge schadeclaims
vreest van werknemers die ach
teraf ten onrechte blijken te zijn
ontslagen. Bovendien zullen so
wieso veel meer werknemers
waarschijnlijk hun ontslag aan
vechten, hetgeen de al zwaar
overbelaste rechtbanken voor
nog grotere problemen stelt.
Melkert wil nu een tussenweg
bewandelen: de preventieve
ontslagtoets handhaven, maar
tegelijkertijd garanderen dat de
procedure veel sneller wordt af
gehandeld. Melkert wil werkge
vers de mogelijkheid geven ie
mand ontslag aan te zeggen op
het moment dat bij het arbeids
bureau toestemming wordt ge
vraagd. Nu kan de ontslagbrief
pas worden geschreven als die
toestemming er is, hetgeen ge
middeld zes weken duurt. Daar
naast wil de minister af van de
huidige situatie waarin duizen
den werknemers pro forma bij
de kantonrechter bezwaar aan
tekenen tegen hun ontslag, al
leen om de WW-uitkering veilig
testellen.
delft .gpd anp
Een schip met onder meer 33
nucleaire brandstofstaven uit
Nederland dreigt tussen Europa
en de \"S op zee te blijven ste
ken. Een juridisch geschil in de
Verenigde Staten maakt voor
alsnog opslag van de staven in
de staat South Carolina onmo
gelijk. Het transport kan ook
met terug, omdat de benodigde
importpapieren ontbreken.
De slaven hoogverrijkt urani
um zijn afkomstig van het IRI
(Interfacultair Reactor Instituut)
in Delft /e zijn onderdeel van
een zending van 153 staven uit
reactoren in Nederland, Dene
marken. Oostenrijk en Zweden.
De federale rechter in Ameri-
assen. gpd
lust it ie in Drente wil gaan expe
rimenteren met een strafrechte
lijke noviteit: betaalde arbeid ter
vergoeding van schade. Slacht
offers van een misdrijf moeten
zo hun schade op de dader kun
nen verhalen, ook als die te wei
nig geld heeft.
In opdracht van de Drentse
justitie onderzochten C Ironingsc
eriminologic-studenten het idee
en kwamen tot de conclusie dat
het zeker kans van slagen heeft.
Officier van justitie Schuth
noemt het plan 'een van de be
tere garanties om voor elkaar te
krijgen dat een slachtoffer door
de dader schadeloos wordt ge
■celd'
Net als bij de al ingeburgerde
dienstverlening als alternatieve
straf moeten veroordeelden
voor de 'schadevergoedingsar
beid' aan de slag. Anders dan bij
dienstverlening moet daar een
vergoeding tegenoverstaan, die
geheel ten goede moet komen
aan het slachtoffer. Op deze
manier moeten ook de slachtol
fers van daders bij wie vanwege
AMSTERDAM. ANP
De FNV wil in de komende
IAO-onderhandelingen komen
tot een 'echt drastische' herver
deling van werk. Bij de loonei
sen trekt de vakcentrale de lijn
dooi van vorig jaar: een looneis
gelijk aan de inflatie (2,25 pro
cent) die lager kan uitvallen
naarmate er afspraken over
meer banen komen.
Blijkens de vanmorgen genre
senteerde arbeidsvoorwaarden
nota Arbeid op maal' ziet de
FNV in een algemene arbeids
duurverkorting hèt instrument
voor het scheppen van ineer
hanen. In de onderhandelingen
met werkgevers zullen de bon
den daarom moeten inzetten
op de vierdaagse werkweek.
Waar nodig kan die maatregel
worden gekoppeld aan een ver
lenging van de bedrijfstijd. Ook
wil de FNV meer (grote) deel
tijdbanen afdwingen
De vakcentrale tekent aan dat
herverdeling van werk voor ie
der personeelslid moet gelden,
ook voor het hogere. De vak
centrale vindt dat ze met deze
inzet geheel in lijn van het een
traal akkoord van vorig jaar
handelt, waarin werkgevers en
vakcentrales een meerjarenaan
pak van de sociaal cconomi
ka heeft bepaald dat het trans
port voorlopig moet worden
stilgelegd om uit te kunnen ma
ken welke milieubepalingen van
toepassing zijn op de opslag
van het kernmateriaal. De \mc
rikaanse regering meent dat een
korte milieu-effect rapportage
voldoende is. terwijl de gouver
neur van South arolma staat
op een volwaardige rapportage,
die twee jaar duurt.
De regering in Washington
gU! Hi Innri bnorp U-geil dr
uitspraak van de rechter. Mocht
zij verliezen, dan rest er nog ëén
andere gewone beroepsmoge
lijkheid. Mocht die nodig zijn.
dan moeten de Delftse brand
stofetsvm li"): rekti twee we
ken op zee te blijven.
hun financiële situatie normaal
gesproken niets is te halen,
enigszins schadeloos kunnen
worden gesteld. Gedacht wordt
2500 gulden, door de verooi
deelde bijeen te werken in
maximaal 240 uui Pat is de
zelfde tijdslimiet die voor
dienstverlening geldt.
Hat warisan vooi hadavai
gording zou als extra maatregel
in het Wetboek van Strafrecht
moeten worden opgenomen,
naast de hoofdstraffen gevange
nisstruihechtenis, geldboete en
dienstverlening. De maatregel
kan ook in combinatie met een
van deze straffen worden opge
legd. Wel moeten verdaenten
vrijwillig instemmen met het
werken voor hun slachtoffers,
omdat de maatregel anders het
karakter van dwangarbeid
MM
I en groot praktisch probleem
van het nieuwe systeem is het
vinden van geschikte plaatsen
waar kan worden gewerkt zon
der de reguliere arbeidsmarkt
concurrentie aan te doen.
sche problemen overeenkwa
men. Als uitvloeisel daarvan
stijgen de lonen dit jaar nauwe
lijks. De I NV is bereid die lijn
voort te zetten, maar dan moe
ten de werkgevers bereid zijn
banen te scheppen.
Een ander opmerkelijk punt
is afschaffing van «Ie vakvolwas
senleeftijd in de GAO's. De FNV
is bereid de CAO-m halen du*
danig te herzien dat werkne
uiers voortaan worden beloond
op grond van hun ervaring en
niet op grond van hun leeftijd.
Daarmee is het voor werkgevers
aantrekkelijker om oudere, on
ervaren mensen in dienst te ne
Het milieu kan (Hik op de
agenda komen De FNV is voor
stander van het principe dat dc
vervuiler betaalt In sommige
gevallen kan dal de loonruimte
in vervuilende bedrijven (tijde
lijk) onder dmk zetten De FNV
zal hiermee in het arbeidsvoor
waardenbeleid rekening hou
den
Kabinet snoeit in
1995 minder op
arbeidsbureaus
den haag anp
Het kabinet zal volgend jaar
niet 400 milioen gulden bczui
nigen op (ie arbeidsbureaus,
maar slei hts I(K) miljoen. In de
jaren daarna moet het restant
echter alsnog op tafel komen.
Volgens hel regeerakkoord
zouden de arbeidsbureaus in
deze kabinetsperipde jaarlijks
UK) miljoen moeten Inleveren,
iiet i fentraal Dwtuui vooi de
Arbeidsvoorziening (GBA) ver
zette zich daar fel tegen met de
toezegging in handen van hel
vorige kabinet dat er dit jaar en
in 199.5 niet meer zou worden
bezuinigd op de arbeidsvoorzie
ning. Hel GBA had zelfs met de
rechter. Het kabinet gaal er van
uit dat de arbeidsbureaus vol
gend jaar wel 100 miljoen kun
nen inleveren
De arbeidsbureaus hebben
het besluit om voor onhemid
delbare werklozen vanaf 1996
geen inspanning meer te ver
richten op verzoek van minister
Melkert van sociale zaken uitge
steld. Het GBA wil deze groep
werklozen overdragen aan de
sociale diensten. Melkert vindt
dal eerst de Tweede Kamer zich
moet kunnen uitspreken over
de kwestie. Dal gebeurt op 28
september.
past in ieder bed
Een bed moet kunnen luisteren Dus als uw
hoofd en voeten wat hoger of lager
willen, dan moet dat domweg kunnen
Veel bedden zijn doof voor hun beslapers.
Maar als u kiest voor een verstelbare-
lattenbodem kunt u uw bed bijna
onbeperkt uw wil opleggen. Met uw
benen iets omhoog, om de vermoeidheid
weg te laten stromen Of zittend, half lig
gend zo u wilt. Voor een ideale ondersteu
ning van uw rug, bekken en benen. Praat
er eens over met de nachtrust-specialisten
van Dormaèl Dat zijn adviseurs die u bijna
medisch-nauwkeurig op het spoor brengen
van de juiste matras-bedbodemkombina-
tie En m onze Teststudio kunt u 't ook nog
eens ontspannen uitproberen Natuurlijk
kijkt u daarna even naar onze uitgebreide
kollektie slaapkamers Want ook daarin
heeft Dormaèl veel te melden.
X,
L>S LA AP KAMERS
Beverwijk Meubelboulevard Leiderdorp nkekentrumWmkelhof
Rotterdam utrecht Veenendaa Zeist Zwolle
SPECIALISTEN
SWISS^OÜZ?
IN NACHTRUST
scheveningen» Zandkunstenaar Yuri van Zeyl legt de laatste hand aan een zandkarikatuur van premier
Wim Kok. In Sand World Scheveningen zijn alle ministers als karikatuur te zien. De nieuwe attractie aan
de Scheveningse boulevard gaat zaterdag open voor het publiek. foto anp» ïandir van dik toiwn
Loonmatigingin ruil voor meer bonen
DEN HAAG. WILCO DEKKER
Het 'revolutionaire' wasmiddel Omo Power
heeft opnieuw een deuk opgelopen. De ver
nieuwde versie van het wasmiddel, dat vol
gens fabrikant Unilever de laatste tijd goed
verkoopt, veroorzaakt volgens de Consu
mentenbond nog steeds extra slijtage aan
het wasgoed. Unilever had de formule van
Omo Power juist vanwege deze beschuldi
ging aangepast. Of het wasmiddel van de
volgende eeuw' het einde van het jaar haalt,
beslist de consument.
Marketing deskundigen achten het niet uit
gesloten dat de vernietigende kritiek van de
Consumentenbond het definitieve einde
betekent van Omo Power. Maar ze tekenen
daarbij aan dat 'niets zo onvoorspelbaar is
als de reactie van de consument De super
marktketens. die bij de opschudding rond
het 'oude' Omo Power nog kwalitcitsgaran
ties eisten, reageren nu rustig. Woordvoer
ders van Alben Heijn en Dirk van den Broek
zeggen af te wachten wat de consument
doet.
Volg.
ionsumentenbond
produkt vooral op 60 gra
den meer slijtage dan andere wasmiddelen
met bleekmiddel. Bij het wassen op 40 gra
den is die slijtage minder, maar toch nog al
tijd groter dan bij vergelijkbare middelen,
aldus het onderzoek.
Unilever heeft eerder aangeboden bij geg
ronde klachten eventuele schade aan de
kleding te vergoeden. Een woordvoerder
van het bedrijf zei gisteren dat in enkele ge
vallen schade aan het wasgoed is vergoed.
In hoeveel gevallen, en of net ook al bij de
vernieuwde versie van Omo Power is ge
beurd, wilde hij niet zeggen.
Volgens de fabrikant schenkt de Consu-
mentenbond maar weinig aandacht aan de
sterke punten van Omo Power. „Een reeks
tcstrapporten van onafhankelijke instituten
bevestigt de betere vlekverw ijdi-ring bij lage
temperatuur. Ook vonden zij geen onac
ceptabele slijtagc-effecten aldus Unilever.
De vraag is wat onacceptabel is. De Consu
mentenbond kan niet aangeven na hoeveel
wasbeurten gaatjes en scheuren in hel was
goed vallerj
Omo Power is al een tijdje de speelbal van
onderzoeksinstituten en test rapporter.. Pi
kant is de rol van TNO in Delft. I let onder
zoek van de Consumentenbond zou door
TNO zijn uitgevoerd, evenals een recente
test van Omo Power op verzoek van Unile
ver. Daarmee is er zowel een juichend (van
Unilever) als een vernietigend (van de Con
sumentenbond) F NO-rapport over het ver
nieuwdc wasmiddel liggen Zowel de COn
mmenrenbondals i weiauinhta te
bevestigen of te ontkennen oat de lest in
Delft is uitgevoerd.
Volgens de Wageningse hoogleraar huis-
houdstudieslerpstra zijnde uitkomsten
van de tcstrapporten hoogstwaarschijnlijk
niet strijdig mei elkaar, omdat er intematio
naai gestandaardiseerde tests zijn. Wat de
opdrachtgevers er vervolgens van naar bui
ten brengen, kan echter sterk verschillen.
Volgens dr. Riezenbos, docent reclame en
promotie aan de Rotterdamse Erasmus
Universiteit, is het lot van Omo Power niet
te voorspellen Wel tekent hij aan dat her
haling de kracht van reclame is, ook in ne
gatieve zin. Bovendien, zo tekent Riezenbos
aan, komt de bevinding over extra slijtage
deze keer met van een concurrent (Proctor
IV Gamble) die er belang bij heeft, maar van
de Consumentenbond.
Justitie Drente stelt v< hadevergoeding veilig