De dader ligt op het kerkhof
Sommelier: vak om van te dromen
TE KOOP
Leidato
DE BEZOEKER(S)
Cor, Toets en de tonen van de Radetzky-mars
HET NIEUWTJE
'Ik heb nog
nooit iets
gewonnen'
AGENDA
VRIJDAG
14 30 -1S. 15 UUR Modena*
19 4b 20 30 uur Modeno*
«>0.30 -21 00 uix >n#» ZtKrrvMh
21 00 21 4b mm Modeshow
21.4b 22 lb uur Finale Zelf matt
ZATERDAG
14 30 15 15 uur Modeshow
19 4b .XD 30 jw ModeVww
20 30 71 4b uur Final* Modellen
21 00 21 45uu» Modeshow
214b 22. lb uur Finale Modellen
14 gebruikte
Opels Corsa
met uitgebreide zekerheid
U bent van harte welkom
Het Motortiuis
Katwijk
Ulefoon 0171ft-2331»
l Kinderdag koopavond
Readies en suggesties voor
"Gesprek van de Dag"
Telefoon 071 356444
ol
Postbus 54,2300 AB
te Leiden
Bruikbare bps worden
beloond met een cadeaubon
van 25 gulden.
DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1994
Sommelier. Het woord alleen al
klinkt als een klok. Met voor
zichzelf sprekende beelden. Van
duistere gewelven en van diep
rode Margaux-wijnen. Van de
korte klik van een kurk, van de
zachte golving in het glas. van
de geur van het aards paradijs.
Met daarbij de goedkeurende
blik van de kenner die weet wat
hij doet. De meester aan het
werk in zijn eigen schaars ver
lichte domein waar de tempera
tuur immer constant is. Be
dachtzaam doende een uitgele
zen wijn te koppelen aan een al
even uitgelezen diner. Somme
lier. een vak om in weg te dro
men. Ie zal toch maar somme
lier zijn.
Van die beelden droomt Peter
van der Werf ook wel eens. Met
dat verschil dat hij daadwerke
lijk ooit sommelier wil zijn.
Maar hij realiseert zich. met zijn
22 jaar. dat de weg nog lang.
heel lang is. Dat zo n oorkonde
en eervolle vermelding van de
grote wijnimporteur Andre Ker-
stens wel leuk is. maar dat hij
nog helemaal onderaan de lad
der staat. ..Op de tweede sport",
schat hii zichzelf in. ..Want
sommelier is een vak waarvoor
je niet uitgeleerd raakt. Het is
niet voor niets dat er maar wei
nig echte sommeliers in Neder
land zijn".
Peter van der Werf is chef de
rang in Grand Hotel Huis ter
Duin in Noordwijk. Een Emme-
naar die in één van 's lands pro
minente hotels de fijne kneep
jes van het vak wil leren. Wat
(fat betreft zit hij goed. namelijk
dicht bij het vuur ..Een bewuste
keuze". zegt hij. ..Mijn hart ligt
in de horeca. En waar kan je be
ter werken en leren dan op een
vijfsterren top-lokatie."
De ambitie straalt er bij hem
vanaf. De afspraak, de vorme
lijkheid. de bedachtzame wijze
van praten, het uitserveren van
de koffie, alles duidt hier op ie
mand die'aan het woord 'die
nen' een hoger begrip, een soort
meerwaarde, heeft gegeven.
Maar let wel. verwar dat niet
met onderdanigheid. Zo te ho
ren weet Peter van der Werf
drommels goed wat hij wil.
Komt in elk geval voor zijn me
ning uit.
De Drent heeft niet op de hotel
school gezeten. Al ruim voor
zijn eindexamen VWO er voor
gekozen om het vak in de prak
tijk te leren. Dus werken. Eerst,
al Vanaf zijn veertiende, in za
ken in het noorden van het land
en nu dan. sinds twee jaar. in
Huis ter Duin. Vorig jaar ging
hij nog één dag per week naar
de streekschool voor het be
roepsonderwijs in Leiden. Al
waar hij, via zijn leraar Wortel-
boer. de uitnodiging ontving
om mee te dingen naar de
(wijn)prijs die Kerstens jaarlijks
uitlooft voor aankomend talent
van de hotelscholen. ..Dat ik
mee moch' doen was al bij wij
ze van uitzondering, want nor
maal gesproken vragen ze geen
leerlingen van streekscholen.
Dat ik tweede werd in de proe
ven j en de test verbaasde me
nigeen. Er wordt in het wereldje
best een beetje neergekeken op
dergelijke opleidingen
Intussen maakt hij vast deel uit
van de staf van Huis ter Duin
dat 160 man personeel telt.
„Wat ik precies doe? Alles wat
met het gastheerschap te ma
ken heeft, ^oals wij dat noemen.
In het restaurant, de bar. de
nachtclub, noem maar op. En
verder wil ik me bekwamen in
de wijnen. Cursussen doen om
eerst wijnmeester te worden,
dan vinoloog. Misschien een
jaartje op een schip van de Hol
land Amerika-Lijn, zo'n drijven
de Huis ter Duin. En dan hope
lijk ooit nog eens in de voetspo
ren treden van los Ernst, de
sommelier hier. la. daar droom
ik wel eens van.
AO VAN KAAM
Wat begint een dode jongen
zonder engel? Dat moet lacque-
line Maris nebben gedacht toen
zij afgelopen zondag het graf
zag van de jongen die maar
twaalf jaar is geworden en die
begraven ligt op de begraaf
plaats aan de Groenesteeg. De
VPRO-medewerkster interview
de daar Ingrid Moerman, be
stuurslid van de Stichting tot In
standhouding van de Begraaf
plaats Groenesteeg 126. De en
gel die boven het graf van Hen
drik de wacht hield is een tijdje
geleden door een onverlaat ont
hoofd en Jacqueline richtte zich
via de radio tot deze laffe Robe
spierre met het dringende ver
zoek het hoofd terug te bezor-
gen.
Over de begraafplaats is onlangs
een interessant boek versche
nen. Tal van beroemde perso
nen zijn begraven op deze do
denakker in het hartje van lei
den, die een jaar of wat geleden
op de monumentenlijst is ge
plaatst en nu wordt gerestau
reerd. De begraafplaats aan de
Groenesteeg is in net verleden
vaak doelwit geweest van van
dalen. Maar nu er een goed in-
braakalarm is gekomen en er
permanent iemand in de be-
heerderswoning verblijfti
het vandalisme gelukkig af.
.Ja", zegt D. Smid. secretaris
van de ttfe hting, „wiedeaoari
heeft vernield, weet niemand.
Inderdaad, de dader ligt op het
kerkhof. De Minervanen zullen
er wel weer kwaad om worden,
maar ik vermoed dat het hoofd
van de engel ergens op een stu
dentenkamer staat. De figuur
dit de vemieUng heeft vanti ht,
moet behoorlijk veel kracht
hebben gebruikt. De engel, zo
hebben we ons door een beeld -
houwer laten vertellen, is van
kunststeen en dat is echt kei
hard. In Roermond hebben we
op een begraafplaats een zelfde
engel aangetroffen. Maar geld
om de engel met behulp van
dat voorbeeld te laten restaure
ren is er niet. We zijn dan ook
naarstig op zoek naar dona-
„Ach, er zijn in het verleden tal
rijke vernielingen geweest.
Naast de begraafplaats is een
parkje en daar komen af en toe
wel druggebruikers. Ja - het
klinkt misschien hard - maar al
i. We hebt>
moeten wegjagen die op een
graf zaten te barbecuen. Ik be
grijp best dat de
mooie plek vinden. Het krrhof
ligt miaden in de stad maar als
je er wandelt heb je het idee dat
je diep in de natuur zit Maai
zulke dingen kunnen natuurlijk
niet. We moeten ervoor zorgen
dat deze plek ongeschonden
blijft I let kerkhof is voor de ou
de Leidenaars echt een begrip
Ze hadden het nooit over or
Begraaf plaa t s i oenesteeg'
maar spraken altijd over 'Het
graf. AJs iemand nel had over
Het graf wist je meteen wat hij
bedoelde."
Op de begraafplaats ligt ook de
moeder van Vincent van Gogh
begraven. Zij is niet als be
roemd persoon in het boek op
genomen. Dat vond Ingrid
Moerman teveel eer. heeft
maar een hele korte tijd in lei
den gewoond, is er eigenlijk al
leen maar naar toe gekomen
om te sterven. Maar je ziet dan
toch dat de VJ'R(daar weer op
ingaat, terwijl er ook mensen al.«
de schilder Moris Verster begra
ven liggen. I )at lijkt me veel In-
Om souvenirjagers voor te zijn.
beeft de stichting de steen van
Van (iogh's moeder in het Van
Goghjaar vervangen door een
replica. Volgens bestuurslid
lochemsen is die steen op een
veilige plek opgeborgen. „Nee.
ik ga u niet vertellen waar die
steen ligt. Ik hoop dat u voor
zie hlig bent met uw puhlikatle,
want als er over dit soort dingen
wordt geschreven denken som
mige mensen altijd weer dal er
daar wat te halen valt."
Om de morbide belangstelling
van sommige individuen
meteen even te doven: botten of
schedels zullen er op de doden
akker niet merer worden aange
troffen. Dat komt volgens secre
taris I). Smid omdat de hegraal
plaats op een verhoging ligt cu
vooral bestaat uit zandgrond.
„Al* iemand wordt begraven In
zand dan kan de zuurstof daar
makkelijk bij komen en verteert
een lichaam snel. Er zijn bij
graafwerkzaamheden dan ook
nog nooit beenderen of *che
del* aanget roffen,
De rust op het kerkhof is op een
vroege maandagmorgen wcldu
dig. Alleen het zachte gerucht
van bladeren die krabbelen aan
de graven. In de holle romp van
het engeltje boven de twaalfjari
ge Hendrik heeft een spin wat
tranen aan elkaar geregen.
qgvAwnoox
Tweemaal 'hetzelfde'
engeltje op het graf
van de jong gestorven
Hendrik Kuneman. In
vol ornaat zoals het in
de originele staat ook
was. En gehalveerd
nadat vandalen hun
sloperswerk hadden
gedaan
foto
mm bouwman
Ze zijn vriendinnen, komen uit Katwijk en het jaarlijks uitje naar
de Leidato is voor hen intussen een verplicht nummer gewor
den. „De derde of vierde keer, geloof ik", zegt Jeanette Kuyt. in
het dagelijks leven datatypiste. „Hét gaat eigenlijk vanzelf', vult
Gerrine Hoevenagel aan. „Het is in de buurt, het is nog een
overzichtelijke beurs en je ziet altijd wel een paar nieuwtjes."
Daar komen ze voor, voor de kleine dingen. „Inderdaad", zegt
Gerrine. moeder van twee dochters en in verwachting van haar
derde kind, „we zijn hier niet om dure spullen te kopen, maar
ir de handige apparaatjes. Verder vinden we het leuk om te
i hoe ze proberen je van alles aan te smeren." De gezichten
daarbij spreken boekdelen. Die twee nuchtere Katwijksen laten
zich echt niet in de maiing nemen.
Dan moet ze nog iets van het hart. „1 let valt ons op dat je tegen
woordig haast niks meer krijgt. Geen lekkere hapjes meer. of zo.
Wat dat betreft kan je merken dat er bezuinigd moet worden.
Valt een beetje tegen."
Laten we hem Cor noemen. Cor heeft in
een grijs verleden een conservatorium
opleiding genoten, maar laat nu voor de
firma Van der Marei elektronische orgels
en piano's spelen. „Ik wilde concertpia
nist worden", zegt hij, met enige wee
moed in zijn blik. „Maar ik zag de noten
niet voor me, ik speelde op mijn gevoel
en dat kan niet als je concertpianist bent.
Dan moet je zeer nauwkeurig de parti
tuur lezen. Daarom ben ik toen maar in
de export gegaan. Nu speel ik af en toe
alleen nog voor mijn plezier."
Op een prachtig Hammondorgel trekt
Cor een paar registers open. De jaren
vijftig komen binnen bibberen. Een kast
je vol weemoed is het instrument. Je ziet
Cor Sieijn weer achter zijn orgel zitten
met zijn Fernandel-lach. „Piano spelen
zegt Toets, „is veel moeilijker." Om dat
te bewijzen, kruipt hij achtereen glim
mende piano, die breed naar hem
grijnst. Een heldere melodie druppelt uit
de vingers van Cor. Jammer dat dit geen
concertzaal is. De bezoekers staan even
stil. Net alsof ze zich plotseling iets her
inneren in deze drukke hal. Schoonheid
misschien?
Toets, de collega van Cor, is een wat vro
lijker type. Hij ruikt naar aftershave en
heeft een wijnrood showjasje aan. Aardi
ge kerel, die op bruiloften en partijen de
tantes en ooms wel aan de zwier krijgt.
„Met dit orgel ben je in je eentje een or
kest. Hoor maar." Flitsend snel bedient
hij een paar knoppen. En daar heb je in
eens de Radetzky-mare.
Een man die geïmporteerd lijkt uit de
Donaumonarchie. krijgt een melancho
lieke blik in de ogen. ..Dat was nog eens
echte muziek'zegt hij. .Al dat gedoe
van die bladapen tegenwoordig, dat is
toch niks. Die staan maar te rammen op
zo'n gitaar. Dat is toch niks. Een gitaar
moet je behandelen als een vrouw, zoals
Eddy Christiani dat vroeger deed. Heb je
de vorm van een gitaar wel eens ge/jen?"
De tonen van de Radetzky mars sterven
weg. O, wat muziek al niet vermag.
',„Ik dacht eerst dat er wat aan
de hand was met mijn kaartje",
zegt Walter Snijders. „Maar nee
hoor. dan blijk ik ineens de der-
tigduizendste bezoeker van de
Leidato te zijn. Mijn vrouw en ik
werden meteen meegenomen
naar de kantine en bedolven
onder de cadeau s en bloemen.
We hebben een dekbed gekre
gen, een cadeaubon van hon
derd gulden, een taart en bloe
men. Heel erg leuk, ja. Vooral
omdat ik nog nooit in mijn le
ven iets heb gewonnen."
Walter Snijders heeft een tex
tielzaak aan de Hoge Rijndijk in
Leiden. Gisteren ging hij met
zijn vrouw Eli gezellig even naar
de Leidato. Eli: „We gingen er
pen en om de gezelligheid in
het algemeen. Ik vind dat altijd
wel leuk, ja. Maar dat dit zou
gebeuren hadden we in de ver
ste verte niet verwacht. Of we
geslaagd zijn met het servies?
Ja, hoor."
Eli komt uit Kroatië. Walter ont
moette haar acht jaar geleden
tijdens een vakantie in Dubrov-
nik. de fraaie stad die door de
oorlogstroebelen nu zwaar ge
schonden is. Onlangs zijn ze er
samen nog geweest. De Serven
hebben het huis van Eli's groot
moeder leeggeroofd en daarna
in brand gestoken. „Een hele
droevige zaak, die oorlog", zegt
F.li. „Maar echte haat tegen de
Serven is er niet in Dubrovnik.
Ze zijn er niet en dat vinden de
mensen al heel wat.
De reis naar Dubrovnik is nog
steeds niet zonder gevaren. Er
zijn zo her en der nog heel wat
sluipschutters. „Maar", zo zegt
Walter, „omdat mijn vrouw de
Leidato-vooraitter Jan van der Klugt verwelkomt de 30.000ste bezoeker op de beurs. De cadeaus v
vrouw Eli.
taal spreekt, weet je waar je op
moet letten en dan gaat het wel
goed."
Maar voorlopig wordt er even
niet gedacht aan misère in hui
ze Snijders. De winter komt er
aan en dan zal een extra dekbed
best goed van pas komen. Wij
feliciteren Ell en Walter hierbij
hartelijk met hun prijs. En, re
giogenoten, bedenk voor vol
gend jaar: niet de laatste, maar
de dertigduizendste, zal de eer
sir /l|ll
Ergens komt het bekend voor,
vaag staat iets bij van andere
handige hebbedingetjes die
tube's volledig leegknijjpen,
maar helemaal helder komt
het toch niet voor de geest. „Er
zijn inderdaad meer variaties
op dit thema", zegt Frank
Huiskamp, „maar neem van
mij aan dat dit de enige echte
is die elke tube tot op de
laatste drop leegknijpt."
Samen met zijn broer Lex
haalde de Leiderdorper de Tu-
bopress uit Zwitserland naar
de Benelux in de hoop de
huisvrouw te interesseren voor
dit handzame pers-apparaatje
dat f7,50 moet kosten, afwas
baar en onbreekbaar is. in elke
lade past en zichzelf, volgens
verkoper Frank „binnen twee
maanden terugverdient
De toepassingen op de tube,
zo verklaart hij, zijn legio. Van
mayonaisse tot lijm en van pa
té tot tandpasta. Loopt het ook
een beetje? „Gaat wel", zegt
Frank. „Ons plekkie bevalt me
Leeg tot op de laatste drop.
FOTO HOLVAST/MARK LAMERS
niet zo. Ik had liever in de
hoek bij de andere demonstra-
teurs gezeten."
tevens een van de duurste
FOTO HENK BOUWMAN
In de wijnkelder van Huis ter Duin prijst chef de rang Peter van der Werf een Chateau Petrus
wijnen van het Grand Hoteh