Leiden: geen
geld voor
stadswachten
Waterpaleizen en bootwoningen aan Vliet
Er hangt geen Kaagwater
meer in de jeneverboom
'HSL langs bestaand spoor
en verdiepte bredere A4'
Leiden Regio
Wolaapjes
hebben ook
suikerziekte
Nieuwe Leidenaars dol op
grachten en architectuur
DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1994
-
Protesten tegen kortingen in
welzij nsprogranima Leiderdorp
fOILEIDERDORP JUDY NIHOF
e De Leiderdorpse korfbalvereni-
ging Velocitas heeft terecht pro
test aangetekend tegen de voor-
eJgenomen korting op de subsidie
ujvoor 1995. Uit nadere bereke-
oj ningen van het college van B en
- i\V blijkt dat de club toch recht
I heeft op 600 gulden meer. Als
en het aan het college ligt. moeten
de overige vier instellingen in
de welzijnssector die een be
zwaarschrift indienden, het in
1995 toch echt zonder, of met
minder geld van de gemeente
Bellen.
Leiderdorpse verenigingen,
clubs en instellingen konden tot
12 augustus reageren op de
Jvoorstellen in het ontwerp-wel-
a 1 zijnsprogramma 1995. In die
Jnota reserveren B en w voor
welzijnsactiviteiten een bedrag
van 3.14 miljoen gulden. Ze zijn
daarbij uitgegaan van hetzelfde
budget als in 1994. Op het ge
meentehuis kwamen in totaal
vijf schriftelijke protesten bin
nen tegen voorstellen in het
programma. Behalve Velocitas
waren dat de Stichting Samen
levingsopbouw Woonwagen-
centrum regio Leiden, stichting
De Binnenvest, het Jongeren
Advies Centrum en de Unie van
Vrijwilligers.
De politiek buigt zich maan
dag 19 september en dinsdag 20
september over de voorstellen
in het ontwerp-welzijnspro-
gramma. Tijdens die behande
ling kunnen ook de instellingen
nog hun zegje doen. Op 28 ok
tober stelt de gemeenteraad het
programma definitief vast.
Jüat er stadswachten moeten komen om Leidenaars te
verlossen van een gevoel van onzekerheid op straat,
daarover is de hele Leidse gemeenteraad het eens. Maar
of de geüniformeerde toezichthouders er ook echt ko
men hangt volledig in de lucht, liet wethouder T. van Rij
(PvdA/veiligheidsbeleid) gisteravond duidelijk blijken.
„Het kost gewoon geld, en we hebben nu nog 'nul'. Er is
geen begrotingspost voor", zei Van Rij tegen zijn raads
commissie.
Een overzicht van de wijk Starrenburg in Voorschoten.
LEIDEN «AAP RIETVELD
Die commissie had zich tot dat
moment alleen maar gebogen
over de vraag, of een op te rich
ten korps stadswachters nu bij
de politie of bij de gemeente
moet worden ondergebracht.
liCDA, WD en SP pleitten voor
'aanhaken' bij de politie. ..Want
""controle op de veiligheid is een
3 taak van de politie vond SP'er
Jc. Vergeer. „We moeten voor-
I komen dat er te veel petten met
II een verschillende status door de
^stad gaan lopen", zei CDA'er A.
I van Bochove.
Met datzelfde argument pleit
te W. Egels van D66 ervoor het
5{ toezicht op straat onder te
3 brengen bij een uitgebreide
dienst Parkeerbeheer, die dan
meteen een andere naam zou
moeten krijgen. „Die mensen
hebben - dat is gebleken op de
"veiligheidsconferentie die de
gemeente heeft gehouden - ook
een geweldige motivatie om die
extra taken erbij te krijgen."
Ook de PvdA koos voor die mo
gelijkheid.
Maar de wethouder bleek de
vraag of een stadswacht straks
een gemeente- of een politie
ambtenaar is nauwelijks inte
ressant te vinden. „Wat heeft u
ervoor over, dat wordt de bot
tleneck. Als gemeenschap willen
wij kennelijk niet het geld uit
trekken om tot een uitbreiding
van de politie te komen en zo
meer toezicht op straat te krij
gen. En dan kom je er met
stadswachten goedkoper vanaf,
vandaar die keuze. Maar hoe je
het ook doet; zelfs als je zou kie
zen voor het inzetten van ba
nenpoolers kost het geld", zei
Van Rij. „Dus ik zou zeggen:
gaat u maar in uw fractie be
spreken hoeveel geld u ervoor
over hebt. En dan wens ik.u veel
succes."
Wonen in ontwikkelingsplan Starrenburg II en III wordt bijzondere ervaring
VOORSCHOTEN FRANK BUURMAN
Het wonen in de nieuwbouw
wijken Starrenburg II en III in
Voorschoten wordt een bijzon
dere ervaring, als het aan Kui
per Compagnons ligt. Volgens
het stedebouwkundig ontwikke
lingsplan van dit bureau zou
den er aan de Vliet 'water-
palazzi' en drijvende huizen
kunnen worden gebouwd,
evenals brugwoningen over het
water en 'golvende tuin'-wonin-
gen met grasdaken. Of het alle
maal zover komt hangt nog af
van gemeente, architecten, pro
jectontwikkelaars en toekomsti
ge bewoners.
Starrenburg II en III komen
onder Starrenburg I te liggen,
nabij Rouwkooplaan. Peppel
laan en rond de Mariahoeve.
Het gaat om een gebied waar
nu grotendeels weilanden lig
gen en waar ook nog een stukje
glastuinbouw is te vinden. In
principe komen er in Starren
burg II tegen de 600 woningen
en in Starrenburg III meer dan
300 woningen. Een derde deel
van die woningen zal in de soci
ale sector worden gebouwd, een
derde deel zal tot 225.000 gul
den kosten of een aanvangs-
huur van 825 gulden hebben,
en verder gaat het om duurdere
woningen. De koopwoningen
zullen ongeveer 60 procent van
het totaal uitmaken. Flxtra aan
dacht wordt besteed aan drieka
merwoningen voor ouderen. De
wijken zullen niet voor het jaar
2000 zijn volgebouwd.
In het plan is geen ruimte ge
laten voor winkels. Wel wordt
geconstateerd dat de bewoners
een behoorlijke afstand moeten
afleggen om bij de zaken in het
centrum te komen. Voor een
school, een buurthuis en kin
deropvang is wel ruimte gere
serveerd. In de zuidwesthoek
van het plan is sprake van enige
bodemverontreiniging als ge
volg van havenslibstort. Of sa
nering van de grond noodzake
lijk is, is nog niet duidelijk.
Starrenburg II en III worden
ontsloten via de Veurseweg en
de Van Akenlaan in Starrenburg
I. De verkeersverbinding mei
het centrum van Voorschoten
moet worden verbeterd. De Ma
riahoeve zal zorgvuldig in het
plan worden ingepast. De wo
ningbouw dient geleidelijk over
le gaan in het groene buitenge
bied. De slootjes in de nieuwe
wijken zullen in verbinding blij
ven met de Vliet, vanwege de
recreatieve betekenis. Ook dient
er een centraal buurtpark te ko
men dat minimaal een hectare
groot moet zijn, vinden de op
stellers van het ontwikkelings
plan.
De twee wijken worden on
derverdeeld in drie deelgebie
den. Onderscheiden wordt de
zogenaamde strandwalzone. die
legen de Veurseweg aanligt en
als een soort bosgebied wordt
gezien. Hier zouden bijvoor
beeld 'walwoningen' kunnen
komen die dienen als geluids
wal tegen het verkeersgeluid
van de Veurseweg. In het cen
trum wordt hel poldergebied
onderscheiden. 1 >at betekent
bebouwing op eilanden, om
ringd door boezemkades, met
riet- en moerasvcgetatie langs
de randen van de cilunden. Ook
serrewoningen en toepassing
van zonne-energie zijn moge
lijk, als een soort monument
voor de glastuinbouw, langs de
randen van het gebied zal dan
het wonen aan open water ge
stalte moeten krijgen. Tenslotte
bevelen de opstellers van het
plan aan om milieubewust en
ecologisch te bouwen.
Het ontwikkelingsplan voor
Starrenburg II en III wordt van
avond in het gemeentehuis
door enkele raadscommissies
behandeld.
Onthijtdiscussie
over miljoenennota
reau KPMC houdt woensdag 21
september samen met deze
krant een ontbijtbijeenkomst
waarin de door de regering ge
presenteerde miljoenennota
centraal staat. Tijdens deze bij
eenkomst geven verschillende
deskundigen hun visie over het
kabinetsbeleid. De bijeenkomst
wordt gehouden in Holiday Inn
en begint ont 8.00 uur. Bezoe
kers zijn vanaf 7.15 uur welkom
Na een openingswoord van V.
Maaswinkel. vennoot van
KPMC. spreekt II Hulshoff (di
recteur van Hulshoff wonen) de
aanwezigen toe. Tweede ka
merlid C. Terpstra geeft vervol
gens een reactie op de mil-
|oenennota waarna \1. van
I loeken, directeur van de leidse
Vereniging van Ondernemin
gen, de gevolgen voor het regio
nale bedrijfsleven zal schetsen
LfIDIN MARIA STRAATSMA
Kinderen met diabetes van het
Rijnland Ziekenhuis hebben
gistermiddag in het St I lisabeth
in leiderdorp een foto van 'hun'
aapje aan de directeur van het
ziekenhuis aangeboden. Hier
mee werd ile adoptie van het
wolaapje Quincy gesymboli
seerd. Meer dan twintig kinde
ren doen mee aan dit adoptie-
project dat een initiatief is van
de Diabetes leugd ('lub Neder
land. Het geld dat ze hijeen
brengen komt ten goede aan
natuurbeschermingsprojecten
in Brazilië. waar wolaapjes in
lift wild leven.
Er is niet zomaar gekozen
voor adoptie van een wolaapje.
Dit diertje heeft namelijk nel als
de kinderen een soort diabetes
Voor zowel de kinderen als de
wolaapjes geldt: regelmatig eten
«■n voond niet ie vcd In een
keer. In totaal worden er dit jaar
vier apen geadopteerd door zie
kenhuizen in liet hele land.
Eind oktober mogen de kinde
ren zelf een kijkje nemen op de
'ApenheuT waar Quincy woont
Het adoptieproject is niet de
enige activiteit van de Diabetes
leugd Club, onlangs hebben
kinderen met diabetes uit het
hele land in leiden de cd 'De
hoogste tijd' opgenomen. Het
gclegcnhcidskooi werd ver
sterkt met een tiental kinderen
van de leidse muziekschool en
heeft liedjes van Pieler de long
over suikerziekte gezongen. De
opbrengst van de verkoop zal
gebruikt worden voor activitei
ten van de Diabetes leugd lub
WARMOND KEES VAN KUILENBURG
Verhalen zijn er genoeg over de
Warmondse jeneverboom,
maar die moet je wel met een
sterke borrel nemen. Overigens
is dat laatste geen enkel pro
bleem, want sinds jaar en dag
zijn er in het dorp kruiken of
(lessen met Kaagwater te koop
Geen vocht uit de gelijknamige
plassen, maar jonge jenever af
komstig van een distilleerderij
i Schiedam.
Toch heeft dat Kaagwater wel
degelijk met de Warmondse je-
/erboom te maken. Op de
flessen of kruiken zit een etiket,
met daarop een afbeelding van
de in het dorp bekende en
scheefstaande boom aan de
Spriet in de Lakerpolder aan de
Kagerplas. Al sinds mensen
heugenis staat de boom op die
plek. Volgens ingewijden inmid
dels al het derde exemplaar. De
boom heeft veel te lijden van
water en wind en heeft daar-
door al twee keer het loodje ge
legd. Een plechtige begrafenis
van de boom was het gevolg.
Uiteraard rijkelijk ondersteund
met geestrijk vocht.
De 74-jarige Warmonder Jan
Dekker kent enkele wetens
waardigheden over de boom.
„In het verleden hielden schip
pers wedstrijden wie het eerst
bij de boom was. In die boom
hingen flessen jenever. Wie als
eerste bij de boom was - eigen
lijk was hij bedoeld als een ba
ken voor de scheepvaart - had
het gemakkelijk, de laatste
moest behoorlijk klimmen om
zijn fles te kunnen bemachti
gen. Vandaar de naam jenever
boom". legt Dekker uit. „Maar
of die uitleg ook werkelijk klopt,
weet ik niet zeker. Ik heb het
ook maar van horen zeggen.
Het kan echter wel kloppen,
want de schippers lusten wel
een borreltje."
Niet voor niets staat dan ook
op het etiket van het Kaagwater
te lezen: Wie is 't die schippert
daar op Warmonds wijde plas
sen, wien van de Fransche
Kroon een glaasje niet zou pas
sen? Werwaarts de steven keer',
•naar 't breed of naar den zoom.
Wie tot 'n klare noodt 't is de je
neverboom
Een alleszeggende tekst. De
Fransche Kroon was destijds de
naam van een i eidae distilleer
derij: distilleerderij de Fransche
Kropn, voorheen Harteveld. Dit
bedrijf is inmiddels uit de Sleu
telstad verdwenen en overgeno
men door Bols.
Zoals ook het verhaal dat ooit
een Franse gravin van een van
de flessen heeft geproefd, nadat
ze bijna aan het eind van haar
krachten bij de boom terecht
was gekomen, naar het rijk der
fabelen kan worden verwezen.
Een verhaal dat is opgenomen
in een jubileumboekwerk van
de watersportvereniging De
Kaag. Wellicht onder het motto
dat een verhaal niet waar be
hoeft te zijn. Als het maar leuk
De scheve boom siert ook al
tientallen jaren de jenerverfles.
Als label van het bekende Kaag
water. Al vele jaren te koop in
het dorp aan de plassen. Een ar
tikel dat aanslaat volgens slijter
M. Hoekstra. „Vooral bij toeris
ten is het een gewild artikel,
maar ook bij de plaatselijke be
volking is het populair", volgens
de Warmonder. Het artikel heeft
een facelift ondergaan. Niet al
leen wordt het betrokken van
een andere distilleerder, maar
ook het 'label' is wat aangepast
aan de wensen van slijter Hoek
stra.
LEIDERDORP JUDY NIHOF
Alle aandacht gaat steeds naar
de Hoge Snelheids Lijn. De ver
breding van de rijksweg A4 lijkt
een beetje ondergesneeuwd te
worden." Wethouder C. Huigen
wees gisteren tijdens een ge
combineerde commissieverga
dering over de HSL/A4 proble
matiek nog maar eens op de
Verstrekkende gevolgen van de
verbreding van de rijksweg voor
Leiderdorp. „Het grijpt heel erg
in. Er zal tijdens de aanleg, die
wel vijf of zes jaar in beslag zal
nemen, een grote kaalslag zijn.
En denk ook eens aan al dat
verkeer dat omgeleid zal moe
ten worden." Aan verbreding
valt volgens haar niet te ontko
men. „Maar deze moet zo min
mogelijk ingrijpen in de be
staande woonomgeving."
De commissieleden schaar
den zich gisteravond zeer eens
gezind achter het standpunt
van de wethouder over de mo
gelijke komst van de Hoge Snel
heids Lijn en een verbreding
vqn de A4. Plannen die volgens
Leiderdorp niet los van elkaar
kunnen worden gezien.
leiderdorp moet voor 19 sep
tember een voorlopige reactie
geven op zowel de HSL-nota als
de Startnotitie A4 Burgerveen-
Leiden. Beide nota's liggen
sinds 19 mei ter visie. Voor col
lege en politiek is het zon
neklaar dat de HSL het Groene
Hart niet mag doorsnijden, zo
bleek gisteravond. Het tracé dat
de voorkeur heeft van het kabi
net zou onder meer betekenen
dat de Leiderdorpse Achlhove-
netpolder diagonaal doorsne
den wordt.
Gepleit wordt voor nadere be
studering van het idee van de
TU-DeMt om de snelle trein
langs bestaand spoor te leiden.
Wat de verbreding van de A4
betreft, is leiderdorp voorstan
der van een verdiepte aanleg.
Inspreker I I teken van de be
langengroep HSL/A4 zei zich
'echt gesteund' te voelen door
de gemeente. In Rijkswaterstaat
had hij daarentegen alle ver
trouwen verloren. „Alle rappor
ten van Rijkswaterstaat zijn toe
geschreven naar de nieuwe
ufo."
De gemeenteraad neemt 26
september een definitief ge
meentelijk standpunt in over de
HSL/A4.
'Import '-bewoners geven hun visie op de stad
LEIDEN ERNA STRAATSMA
De 'echte Lcidenaar' is wellicht goed voor de
titel 'beschermde menssoort'. Volgens schat
tingen is driekwart van de Leidse bevolking
van oorsprong 'import', lanny Arends en The»
mas van Duin gaven daarom hun boekje de
titel mee: 'Allemaal Leidenaars'. Vertegen
woordigers van de laatste lichting nieuwko
mers geven daarin onder meer hun visie op
de stad, die een toevluchtsoord is voor zowel
vluchtelingen als studenten.
'Allemaal Leidenaars' is gemaakt en uitge
geven door medewerkers van het leids insti
tuut voor Sociaal Wetenschappelijk Onder
zoek (I.iswo) in samenwerking met de Weten
schapswinkel. Het I.iswo besloot eind 1992 tot
het maken van een boekje over import Leide
naars na het onderzoek Thuis in de wijk'. Uit
dat onderzoek bleek een grote betrokkenheid
van Turkse. Marokkaanse en Surinaamse I.ei-
denaars bij hun woonomgeving. Voor 'Alle
maal Leidenaars' zjjn ook vertegenwoordigers
van andere bevolkingsgroepen naar hun erva
ringen gevraagd. Dat levert tien levensverha
len op. Overeenkomst lussen alle geïnterview
den is dat ze niet in leiden zijn geboren.
De nieuwelingen zijn dol op de grachten en
architectuur van leiden en vinden de klein
schaligheid in de meeste gevallen wel prettig.
Zoals de Chileense vluchtelinge Maria Clara
lllino Opazo (44) zegt „leiden is een gezellige
stad. Klein, maar het heeft alle voordelen van
een grote stad zonder de nadelen daarvan."
Ze is positief over haar huidige woonomge
ving. maar toen ze hier eind jaren '70 terecht
kwam vond ze loeiden aan de saaie kant
(„daarna heb ik mensen leren kennen en
werd het gezelliger"). Opazo en haar echtge
noot Inn n.i Bun muIbuisi in Nederland
bewust voor huisvesting in leiden. Ze zoch
ten een wat kleinere stad, met een universi
teit. om daar respectievelijk psychologie en
sociologie te studeren.
Dat de kleinschaligheid van leiden ook
minder leuke kanten heeft blijkt uit het ver
haal van Fatima Belkasmi. Deze 32-jarige, in
Marokko geboren vrouw heeft soms last van
de sociale controle van de Marokkaanse ge
meens» hap in leiden, ledereen kent iedereen
en dus moet je voortdurend oppassen voor
roddel en achterklap. „De vrijheid die je als
MarotIairae vrouw in i tidn hebt Is in
perkt, want je moet constant rekening hou
den met je familie, want daar gaat hel uitcln
delijk om", legt Belkasmi uit. „Ie moet de eer
van de familie hoog houden, en mijn familie
is mij lief, dus dan let je wat meer op wat je
doet."
lack van der Bent (37) verbaasde zich over
het 'dorpse' gehalte van leiden, toen hi) ill
1987 met vrouw en dochter vertrok uit Kat
wijk („toen ik nog in Katwijk woonde kwam ik
weinig in leiden"), „leiden verschilde min
der van Katwijk dan ik had gedacht. Ook de
buurten zijn een soort dorpen, dat viel me In
het begin tegen." Na zeven jaar is hij Inmld
dels gewend aan het 'kliekerige gedrag' van
zijn stadgenoten, „leiden is langzamerhand
mijn stad geworden. Ik ben er nu zelfs trots
op
Sommige nieuwkomers voelen zich al snel
een 'echte I eidenaar', anderen blijven zich al
tijd een relatieve buitenstaander voelen. In de
meeste gevallen beschouwen ze zichzelf als
'iets.daartussen'. De in Indonesië geboren
hlncse I jioe I lie (47) woont sinds I9MI in de
Merenwijk: „Ik heb niet het idee dal ik lelde
naar ben, ik ben import Eigenlijk ben ik een
Chinese leidenaar,"
Echte liefde bloeit in een enkel geval op,
maar voor anderen 'wordt het met leiden
nooit wat' Zoals bij Fatima Belkasmi. die een
bloedhekel heeft aan 'dat platte leids'. „Toen
ik in leiden kwam vond ik vooral de leidse
taal een verschrikking. Ik werd op school door
een paar leerlingen gepest omdat ik te netjes
«•li braai waa D mal ooft keurig Nodai
lands, niet dat platte leids. Ik heb er echt alles
aan gedaan om niks van die taal over te ne
men. ik moet zeggen dat dat me aardig gelukt
is, maar op een gegeven moment ga je toch
uitdrukkingen overnemen zonder dat je Je
daar van bewust bent."
Mlrmoiil 14-tdi-naurV; lump Arrnd» m ITwmm» vun
Ihiln; ullKrwvri! I ISWOrWilmM liupvwlnlu-l;
prik 15 ifumrfi.
