Clinton geeft uitleg
over invasie Haïti
Buitenland
Marion Barry staat op
uit het politieke graf
Aanslag van joodse extremisten verijdeld
Gecrashte piloot was dronken en high
Akkoord Liberia brengt vrede amper dichterbij
Belfast opgeschrikt door
protestants straatgeweld
Abiola ziek voor rechtbank
b
BRUNA
Algerijnse FIS-leiders vrij
Gevechten in moslini-enciave Bihac
- WOENSDAG 14 SEPTEMBER 1994
algiers-tunis Rtr-AFP-DPA
De Algerijnse president Zeroual
heeft gisteren de vrijlating gelast
van drie leiders van het verbo
den Islamitische Reddingsfront
(FIS). De twee belangrijkste
voormannen van het FIS, voor
zitter Abassi Madani en vice-
voorzitter Ali Belhadj, zijn uit
een militaire gevangenis ontsla
gen en op een onbekende plaats
onder huisarrest gesteld.
De maatregel komt een week
nadat de FIS-leiders een brief
hadden gestuurd aan de Alge
rijnse president en hun onmid
dellijke en onvoorwaardelijke
vrijlating hadden geëist. In ruil
daarvoor boden ze aan deel te
nemen aan de politieke dialoog
over de toekomst van het land,
die de regering met vijf politieke
partijen is begonnen.
De oorlog in Algerije tussen
het leger en de moslim-funda
mentalisten heeft sinds februari
1992 aan zeker 10.000 mensen
het leven gekost. Het geweld
nam in omvang toe nadat het
FIS de eerste ronde van de par
lementsverkiezingen had ge
wonnen. Uit angst voor een is
lamitische machtsovername ge
lastte het militaire regime de
tweede ronde af.
WASHINGTON HANS DE BRUUN
CORRESPONDENT
Vier jaar geleden leek het ge
daan inet de politieke carrière
van Marion Barry. De zwarte
burgemeester van de Ameri
kaanse hoofdstad Washington
werd toen door de FBI in zijn
kraag gevat, nadat hij in een ho
telkamer was betrapt op cocaï
negebruik. Hij was in de val ge
lokt door een vriendin, met wie
de gehuwde burgervader een
avontuurtje dacht te beleven.
Dat werd het ook, maar de
'vriendin' bleek voor de FBI te
werken.
De FBI-actie werd op video
vastgelegd, en de beelden ervan
gingen de hele wereld over. De
beschaamde Barry verdween
voor zes maanden in de gevan
genis, deed een onwennings-
kuur en leek politiek afgeschre
ven. Maar over drie maanden
krijgt Washington weer een
nieuwe burgemeester, en die
heet zeer waarschijnlijk Ma
rion Barry.
Hij won gisteren de Democra
tische nominatie voor de burge
meestersverkiezingen, die op 8
november worden gehouden.
En omdat de Democraten al
sinds mensenheugenis Was
hington besturen, ziet het er
naar uit dat Barry op 1 januari
aan zijn herkansing kan begin
nen. Sommigen houden al hun
hart vast, maar hijzelf bezwoer
in zijn campagne dat de Barry
van 1994 een heel andere is dan
die van vier jaar geleden.
Hij heeft drank en cocaïne
vaarwel gezegd, is hertrouwd en
leidt naar eigen zeggen een
voorbeeldig leven. En wat het
PLO en Israël sluiten akkoord over hulp aan autonome gebieden
belangrijkste is: zijn aanhangers
hebben hem zijn misstappen
vergeven. Zijn campagne ging
dan ook minder over de politiek
dan over zijn eigen schuld en
boete. Met de duidelijk bood
schap: wat ik heb gedaan, kan
iedereen gebeuren. Een bood
schap die in de door criminali
teit en drugs beheerste stad gro
te weerklank heeft gevonden.
De nu 56-jarige Barry, die
Washington van 1978 tot 1990
bestierde, is bewust in een van
de armste stadswijken gaan wo
nen. Hij probeert een model
voor de jeugd te zijn. „De kin
deren van Washington zien mij
als een voorbeeld van iemand
die zijn duivels te boven is ge
komen." En hij zegt „een god
delijke macht" te hebben ge
vonden die hem van de drugs
en de alcohol afhielp.
Hij heeft zich nadrukkelijk tot
spreekbuis van de allerarmsten
en zwaksten gemaakt, maar die
lopen niet zo hard naar de
stembus. Barry heeft dan ook
veel campagnetijd gebruikt om
zijn achterban op te roepen zich
als kiezers te laten registreren.
In de zwarte middenklasse-wij
ken heeft hij zich niet vertoond.
De beter gesitueerde zwarten in
Washington moeten dan ook
niets van hem hebben.
Als burgemeester leidde hij
Washington in de jaren tachtig
immers financieel naar de rand
van de afgrond. De stad kampt
nog steeds met zijn erfenis.
Sharon Pratt-Kelly, die in 1990
als tussenpaus naar voren werd
geschoven, heeft het niet beter
gedaan. Washington is econo
misch nog steeds een rampge
bied.
Arafat toont zich zeer tevreden over het bereikte akkoord en schudt Peres triomfantelijk de hand.
JERUZALEM-OSLO DPA-Rtr-UPl
De Israëlische geheime dienst
heeft op het laatste moment
een aanslag van militante joden
op Palestijnen verijdeld. Dat
heeft de voorzitter van de parle
mentaire commissie voor de ge
heime dienst, Ori Orr, gisteren
bevestigd.
Orr zei niet welke doelen de
zeven inmiddels gearresteerde
mannen op het oog hadden. De
geplande aanslag zou volgens
Orr geen bloedbad zijn gewor
den, maar een gerichte aanslag.
Het betrof in ieder geval niet
een actie tegen PLO-leider Yas
ser Arafat en ook het Orient
House, het Palestijnse hoofd
kwartier in Oost-Jeruzalem, was
geen doelwit.
Eerder had een Israëlische
functionaris, die anoniem wilde
blijven, een bericht van de krant
Yedioth Ahronotli bevestigd,
waarin werd gezegd dat het Ori
ent House, het belangrijkste
doel was van de groep. Yedioth
Ahronoth meldde dat twee le
den van de groep enkele straten
van het Orient House waren ge
arresteerd in een auto met gra
naten en andere wapens.
„De binnenlandse veilig
heidsdienst, Shin Bet, rolde een
groep op van mensen die aan
slagen wilden uitvoeren die
mensenlevens zouden gaan
kosten. Dat zou de fragiele rela
tie tussen ons en de Arabieren
zeker hebben geschaad", aldus
Orr. De parlementaire subcom
missie voor de geheime dienst
kwam bij elkaar na beschuldi
gingen van kolonistenleiders
dat de verdachten werden mis
handeld. Orr: „Shin Bet onder
vroeg de mannen zonder ge
weid te gebruiken en geheel
volgens de regels van de wet."
In Oslo bereikten Israël en de
PLO gisteren een akkoord dat
tot doel heeft de broodnodige
financiële hulp voor de Pales
tijnse autonome gebieden snel
op gang te krijgen. Zij spraken
De piloot van het vliegtuigje dat maandag in
de tuin van het Witte Huis neerstortte, was on
der invloed van alcohol en cocaïne. Dat heeft
lijkschouwing uitgewezen, zo maakte een
woordvoerder van de geheime dienst gister
avond bekend. Het alcoholgehalte lag net iets
hoger dan het voor piloten toegestane promil
lage van 0,04. Hoeveel cocaïne in het bloed
aanwezig was, wordt pas over enkele dagen
bekendgemaakt.
Het slachtoffer, een 38-jarige truckchauffeur,
was verslaafd aan drank en drugs. Dit zeggen
familieleden die ervan uit gaan dat hij zelf
moord pleegde toen hij met zijn vliegtuigje
neerstortte op slechts tien meter van het Oval
Office, de werkkamer van president Clinton in
het Witte Huis. De man zou ook psychische
problemen hebben gehad.
NAIROBI FRANS VAN DEN HOUDT
CORRESPONDENT
Vrede ligt opnieuw voor het grijpen in
Liberia, maar na vijf jaar burgeroorlog is
nog steeds niet iedereen bereid een kans
te wagen. Ondanks een nieuw, deze
week in Ghana getekend vredesplan
wordt in Liberia harder gevochten dan
ooit; het akkoord wordt door menigeen
inclusief de oppositie en andere poli
tici terzijde geschoven.
„Een militaire junta, dat is waarvoor de
rebellenleiders nu gekozen hebben",
concludeert een bitter gestemd lid van
de huidige interim-regering in Monro
via. Hij doelt op het plan om het land tot
aan verkiezingen in oktober volgend jaar
te laten besturen door een door de drie
belangrijkste factieleiders te vormen pre
sidentschap. oftewel regeringsraad. Voor
burgers is. in tegenstelling tot het afgelo
pen jaar. (voorlopig) geen plaats meer in
de hoogste regionen van de macht.
Charles Taylor van het Nationaal Patriot
tisch Front (NPFL), Alhaji Kromah van
de Verenigde Bevrijdings Beweging (Uli-
mo) en Hezekiah Bowen van het Natio
nale Leger van Liberia (AFL), redeneren
dat alleen op die manier een wapenstil
stand en een algehele ontwapening
daadwerkelijk in praktijk gebracht kun
nen worden. „Alleen als wij er zelf direct
bij betrokken zijn. kunnen we ervoor
zorgen dat de strijd echt wordt gestaakt
en wapens worden ingeleverd", aldus
een van hen. Bovendien is de huidige in
terim-regering en het regionale interven
tieleger Ecomog ditmaal opgedragen de
vrede in het hele land, zonodig met
kracht af te dwingen.
Wat de factieleiders de afgelopen week
in Ghana voor ogen stond was actie.
Mooie voornemens over een staakt-het-
vuren, ontwapening en vreedzaam sa
menwerken waren er genoeg, maar in de
praktijk kwam er telkens weinig van te
recht. Integendeel, de strijd is recentelijk
weer flink opgelaaid en het aantal elkaar
bestrijdende partijen. Vandaar dat ook
de voor vorige week geplande verkiezin
gen niet doorgingen.
Het enige wat er is gebeurd sinds het in
eerste instantie alom geprezen Cotonu-
akkoord van vorig jaar is dat een inte
rim-regeringsraad is ingesteld waarin
vertegenwoordigers van de strijdende
partijen en burgers zitting hebben. Maar
de macht van de raad is zeer beperkt. In
het grootste deel van Liberia bleef het
recht van de sterkste partij gelden. Re
den voor de deelnemers aan het vredes
overleg in Ghana om een andere formule
voor die bestuursraad te bedenken.
Of het nu bereikte compromis de kans
op vrede aanmerkelijk vergroot, is echter
uiterst twijfelachtig. Zoals gezegd is het
door de jaren heen steeds drukker ge
worden op het Liberiaanse slagvela. wat
de problematiek er steeds onoverzichte
lijker op heeft gemaakt en daarom moei
lijker op te lossen. Want zijn drie leiders
het nu dan met elkaar eens geworden, er
zijn er minstens nog even zoveel die niet
in Ghana aanwezig waren maar wel de
dienst uitmaken in delen van Uberia:
George Boley van Uberia's Vrcdes Raad
(LPQ. Roosevelt Johnson van een IJli-
mo-afsplitsing en Tom Woewiyu. die on
langs I aylor's NPFL vaarwel zei en voor
zichzelf tegon.
Voor leden van de huidige interim-rege
ring reden om generlei waarde te hecn-
ten aan het nieuwe akkoord. „Zolang
niet alle partijen erbij betrokken zijn,
komt er in de praktijk niks van terecht"
aldus een minister in Monrovia. En LPC-
leider Boley sprak over een 'schiinak-
koord', waar nij zich niet aan zal hou
den.
fOTO AR !(RJ[ BtNDIKSBY
af tijdens de onderhandelingen
met hun geldschieters niet meer
te zullen ruzieën over hun me
ningsverschillen. Daarmee ho
pen zij de 4,3 miljard gulden los
te krijgen die nodig zijn voor
projecten van het Palestijnse
Ifestuur. Minister Peres (buiten
landse zaken) en PLO-leider
Arafat sloten de overeenkomst
in Oslo waar een concert werd
gehouden ter gelegenheid van
de eerste verjaardag van het
vredesakkoord dat Israël en de
Palestijnse Bevrijdingsorganisa
tie 13 september 1993 in Was
hington ondertekenden.
Loopbrug stort
in: zes doden
LONDEN RTR-AfP-DPA
Vijf mannen en een vrouw zijn
om het leven gekomen toen de
stalen loopbrug tussen de kade
en een veerboot het kort na
middernacht begaf in de haven
van Kamsgate, in het zuidoos
ten van Engeland. Het Belgische
schip, de Prins Filip van de Brit
se onderneming Sally lines,
stond op het punt naar Oosten
de in België te vertrekken. Zeker
zeven mensen zijn met ernstige
verwondingen overgebraent
naar een ziekenhuis in Canter
bury. De brug stortte in toen de
laatste vijftien passagiers aan
boord wilden gaan.
Belfast is gisteravond opge
schrikt door geweld op straat.
Protestantse bendes staken
door hen gestolen auto's in
brand, schoten met vuurwa
pens en gooiden met brand
bommen. Daarbij zou een man
gewond zijn geraakt. De politie
verrichtte enkele arrestaties.
Het geweld in de protestantse
wijken volgde op incidenten
eerder op de dag voor een
rechtbank waar een man werd
berecht op beschuldiging van
poging tot moord op een pro
iesiani.se Loyalist. De aanslag
mislukte maar vier mensen
raakten licht gewond.
Het waren de ergste rellen in
Noord Ierland sinds het verbo
den Ierse Republikeinse larger
(IRA) twee weken geleden een
staakt-het-vuren afkondigde
Protestantse extremistische or
ganisaties zijn tegenstander van
een (M)litieke regeling van het
conflict in Noord Ierland, waar
bij ook de Sinn Fein, de (Militie
ke tak van het IRA, betrokken is.
De protestanten vrezen dat de
Britse regering geheime afspra
ken met de IRA heeft gemaakt
Zij willen deel van Groot-Bril
tannië blijven uitmaken.
in een ongezonde omgeving
wordt vastgehouden Ook krijgt
hij nog steeds geen kranten en
beschikt hij niet over een radio
en televisietoestel, ondanks een
order van de rechter.
De rec hter verdaagde de zit
ting m afwachting van het In
roep dat Ahiola heeft aangete
kend tegen het feit dat hij in
Ahuja wordt berecht Hierover
doel het hof van beroep op 19
september uitspraak. >ver het
verzoek om op borgtocht vrij te
komen, is ook nog geen uil-
spraak gedaan.
De Nigeriaanse oppositieleider
Abiola is gisteren voor het eerst
na een maand weer in de recht
zaal verschenen. Ooggetuigen
zeiden dat Abiola, die wordt be
schuldigd van hoogverraad, er
slecht uitzag en onvast liep. De
rechter verdaagde hel proces tot
21 september. Abiola mocht het
hof niet toespreken.
Abiola's advocaat zei tegen de
rechters dat de op|x>sitieleider,
die naar wordt aangenomen vo
rig jaar de ongeldig verklaarde
verkiezingen heeft gewonnen,
Hamburgse agenten uit dienst
wegens molesteren allochtonen
anti-nazi sticker had gedragen.
De betrokken agenten bleken
niet te zijn ontslagen of ge
schorst en nog gewoon in dienst
te zijn. Ze hadden wel een boete
van (i.tXK) gulden gekregen en
waren overgeplaatst
De directe aanleiding voor
hel aftreden van llackmann, die
zes jaar in functie was geweest,
was een memo van een politie
man die hem rapporteerde dat
collega's in de kelder van een
gevangenis elf buitenlanders
hadden afgetuigd. Van een van
de agenten was bekend dat hij
nauwe contacten onderhield
met rechtse extremisten.
Minister llardtrath (justitie),
zei gisteren dat er sinds 1988
zo'n 120 onderzoeken naar ge
welddadig politieoptreden wa
ren ingesteld maar dat deze we
gens gebrek aan In-wijs gestaakt
moesten worden. Deze zaken
zullen nu in het licht van dc
lantste beschuldigingen her
opend worden.
CORRESPONDENT
In de Duitse stad Hamburg zijn
gisteren 27 politiemannen met
onmiddellijke ingang geschorst
wegens mishandeling van bui
tenlanders en wederrechtelijke
vrijheidsberoving De schorsing
volgde op hel aftreden maan
dag van minister llackmann
(binnenlandse zaken van de
stadsstaat) die opstapte om een
'signaal af te geven tegen de
vreemdelingenhaat in het poli
tiekorps'.
Sinds de hereniging van
Duitsland in 1990 heeft net vij
andige optreden van de politic
jegens buitenlanders in diverse
steden voor grote schandalen
gezorgd, maar de nieuwe affaire
in Hamburg zou de kroon span
ncn. Verleden week onthulde-
een plaatselijke krant hel laatste
schandaal. Twee dronken agen
ten hadden in hun vrije tijd een
44-jarige Senegalees het zieken
huis ingeslagen orndat hij een
VOORDELIG
Henzo kwoliteiN fo*o album 28 30 cm,
voor co 200 foto'» Keuze uit drverte
kleuren Met grain leki» v»ck«r»
DAAR KUN JE MEE LEZEN EN SCHRIJVEN)
Britse militair vermoordt Deense
nicosia Een op Cyprus gelegereerde Britse militair heeft giste
ren bekend samen met twee kameraden een 23-jarige Deense
reisleidster te hebben ontvoerd en vermoord. Een motief voor
de moord is niet bekend. De Deense, die met een vriend een
ritje maakte met een motorfiets, werd door de Britten tot stop
pen gedwongen. Een van de mannen sloeg de reisleidster met
een schop en een tweede achtervolgde haar vriend. Deze wist
zich te verbergen en moest werkeloos toezien hoe het drietal er
met zijn vriendin vandoor ging.
Albanezen sterven aan cholera
tirana» In de afgelopen tien dagen zijn drie Albanezen aan cho
lera overleden. De minister van gezondheidszorg van Albanië.
Maksin Cikuli, zei gisteren dat het bewijs voor een cholera-epi-
demie nog moet komen van het Pasteur-instituut in Parijs, maar
'dat wij van nu af de aanwezigheid van cholera in Albanië kun
nen bevestigen'. De cholera is volgens de minister overgebracht
door 'personen die uit Aziatische landen naar Albanië zijn geko
men'. Maar hij sloot niet geheel uit dat de ziekte is veroorzaakt
door verontreinigd water.
Tientallen doden in Turkije
ankara Bij gevechten tussen het Turkse leger en leden van de
verboden Koerdische Arbeiderspartij (PKK) zijn gisteren in het
oosten van Turkije volgens officiële cijfers 42 mensen gedood.
De gevechten eisten het leven van drie regeringssoldaten. Koer
dische strijders vielen transformatorhuisjes van elektriciteitscen
tra aan, staken een dorpsschool in brand en bombardeerden
een theehuis.
Branden vernietigen regenwouden
jakarta Op de Indonesische eilanden Borneo en Sumatra zijn
de politie, het leger en plaatselijke boeren ingezet in de bestrij
ding van bosbranden die duizenden hectare regenwoud dreigen
te vernietigen. Een brand in een bergachtig gebied op Borneo
die maandag uitbrak, heeft inmiddels zeker 3.000 hectare door
droogte uiterst ontvlambaar regenwoud in de as gelegd. Op Su
matra ging de afgelopen weken zeker 5.000 hectare bos in vlam
men op.
Amerikaanse volk en Congres voelen niets voor aanval
President Clinton gaat voor het eerst proberen het
Amerikaanse publiek te overtuigen van de noodzaak van
een militaire invasie in Haïti. Terwijl volgens een recente
opiniepeiling 73 procent van de Amerikanen tegen zo'n
invasie is en ook het Congres er niets van wil weten, is
Clinton vastbesloten door te zetten. Het startsein voor de
invasie zou al eind volgende week kunnen worden gege
ven.
washington hans de bruun
correspondent
Vrijdagochtend om 03.00 uur
Nederlandse tijd zal Clinton in
een TV-rede tot het Amerikaan
se volk zijn motieven uiteenzet
ten. Het afzetten van de militai
re junta, het herstellen van de
democratie in Haïti en het stop
pen van de stroom vluchtelin
gen zijn de belangrijkste rede
nen die hij volgens kringen in
Washington zal aanvoeren. Bo
vendien moet hij iets doen, nu
alle waarschuwingen en het
economische embargo niets
hebben uitgehaald.
Gisteren vertrok uit de mari
nebasis Norfolk het vliegdek-
schip America met aan boord
1.500 landmachtsoldaten van
een elite-eenheid. Vandaag
volgt het vliegdekschip Eisenho-
uvr met 2.000 militairen, aan
valshelikopters en zware wa
pens. Er zijn al twaalf andere
oorlogsschepen met 1.800 mari
niers op weg naar Haïti. Met dit
machtsvertoon hoopt Clinton
de militaire junta onder druk te
zetten om alsnog uit eigen be
weging op te stappen.
De junta heeft de VS een ver
klaring gevraagd voor de aan
wezigheid van oorlogsschepen
in Haïtiaanse wateren en heli
kopters boven de haven van
Port-au-Prince. De Amerikanen
zijn niet van plan daarop in te
gaan.
De Amerikaanse luchtmacht
is inmiddels begonnen met het
uitwerpen van honderdduizen
den pamfletten boven Port-au-
Prince en andere bevolkings
centra. De in het plaatselijke
dialect gestelde pamfletten be
loven de Haïtiunen 'het licht
van de gerechtigheid" en 'de
warmte van de verzoening', zo
dra de door de militairen in
1991 afgezette president Aristi-
de weer met Amerikaanse hulp
aan de macht zal zijn geholpen.
Volgens militairen in Was
hington zal de Amerikaanse
troepenmacht eind volgende
week volledig gereed zijn om tot
een invasie over te gaan. Maar
voor het zover is, zal president
Clinton nog fel verzet in het
Congres moeten weerstaan. Zo
wel de Senaat als het Huis van
Afgevaardigden zullen naar ver
wachting begin volgende week
resoluties aannemen legen de
invasie.
Clinton heeft de toestemming
van het Congres echter niet no
dig. Hij zal in de nacht van don
derdag op vrijdag waarschijnlijk
wel beloven nauw overleg met
de beide kamers van de volks
vertegenwoordiging te voeren.
De Republikeinse senator John
McCain zei dat Clinton, als hij
doorzet, „aan een avontuur be
gint zonder de steun van het
Amerikaanse volk en zonder de
instemming van het Congres
In de moslim-enclave Bihac in het noorden van
Bosnië is ook gisteren zwaar gevochten tussen
moslims en Bosnische Serviërs Wegens de vijan
delijkheden begonnen de moslims bewoners van
het dorp Otaka in het noordoosten van de en
clave te evacueren naar het westelijker gelegen
Jerezki.
De internationale contactgroep voor Bosnië
(Groot-Brittannië, Frankrijk. Duitsland, de Verc
nigde Staten en Rusland) kwam gisteren in Genè
ve bijeen om te praten over de stationering van
internationale waarnemers aan de grens tussen
Servië en het gebied van de Bosnische Serviërs.
De kornst van zo'n 135 waarnemers zou tie weg
kunnen vrijmaken voor de geleidelijke opheffing
van de internationale sancties tegen Servië,
De Bosnisch Kroatische politie heeft gisteren
tie vermoedelijke daders gearresteerd van de aan
slag op de l il bestuurder van de Bosnische st.nl
Mostar. de Duitser Hans Koschnick. De verdach
ten zouden leden van de Bosnisch Kroatische mi
litaire politie zijn. De mannen vuurden het afgc
lopen weekeinde een granaat af op het hotel waar
Koschnick woont.
Een typisch Londense dubbeldekker steekt de nieuwe Baileybrug in Mostar over. Spaanse en Britse technici
bouwden de brug ter vervanging van de oude Tito-brug. De bus Is op weg van Londen naar Hong Kong voor
de liefdadigheidsorganisatie 'Save the children'. foto ipa
