Chaos in Dublin na
aanslag op station
Britten verlaten Bosnië
als moslims wapens krijgen
Compromis in Cairo
over actieprogramma
Buitenland
Vliegtuigcrash was wanhoopsdaad,
geen aanslag op president Clinton
Spion Topaas aangeklaagd
g=i
Mitterrand gaat bij de natie te biecht
Israël en PLO bespreken
in Oslo status Jeruzalem
Israël en Jordanië willen
tweede grenspost openen
Vredesakkoord Liberia
iiDINSDAG 13 SEPTEMBER 1994
Weer vangst nucleair materiaal
berlun» De Duitse politie heeft zondag 850 gram radioactief ma
teriaal in beslag genomen dat door een Zaïrese man uit Moskou
naar Berlijn werd gesmokkeld. De Zaïrees is in hechtenis geno
men. Sinds mei zijn in Duitsland vier vondsten van radioactief
materiaal gedaan; drie van het dodelijke plutonium-239 en een
van verrijkt uranium.
Aardbeving in noordelijk California
new york F.en aardbeving met de kracht van 6 op de schaal van
Richter heeft gisteren het noorden van California en de staat Ne
vada getroffen. Dat meldt het TV-station CNN. Het epicentrum
van de beving lag in de buurt van het Tahoe-meer, een recrea
tiegebied. Over gewonden is niets bekend.
Raketaanval in Sierra Leone
Freetown/pen haag Opstandelingen in het oosten van Sierra
Leone hebben vrijdag een door een raket voortgestuwde granaat
afgevuurd op een burgerdoel. Daarbij zijn veertig
wen en kinderen gedood. Dat heeft het Sierraleoonse leger giste
ren meegedeeld. De aanval op de plaats Jimi Baagbor is volgens
de militaire bronnen uitgevoerd door leden van het Revolutio
naire Verenigde Front (RUF).
Euro Disney wordt Disneyland Parijs
parus In een poging het bezoekersaantal op te vijzelen gaan de
managers van Furo Disney het proberen met een nieuwe naam:
Disneyland Parijs. Zo probeert het pretpark meer toeristen uit
Parijs te trekken; de Franse hoofdstad ligt op drie kwartier trein-
afstand van het park. In het op 30 juni afgelopen derde Fiscale
kwartaal daalden de inkomsten opnieuw, dit keer met 21 pro-
NAVO en Oost-Europa oefenen samen
BiEDRUSKOIn het Poolse legerkamp Biedrusko vlakbij Poznan
zijn gisteren de eerste gemeenschappelijke manoeuvres van
NAVO- en Oosteuropese militairen in het kader van het Partner
schap voor de Vrede begonnen. Aan de oefening doen ongeveer
zeshonderd militairen mee. Zij komen uit dertien landen, waar
onder Nederland.
Arrestaties Egypte na film besnijdenis
Cairo» De Egyptische politie heeft vier mannen gearresteerd die
bij een 10-jarig meisje een besnijdenis hebben uitgevoerd die
door het Amerikaanse TV-station CNN werd opgenomen en uit
gezonden. Vrouwenbesnijdenis is in Egypte verboden als dat
buiten het ziekenhuis gebeurt, maar komt veel voor. De woede
zou echter zijn gewekt omdat door het Filmpje Egypte zou wor
den afgeschilderd als een achterlijk land.
Gezondheidsschandaal in Italië
Palermo De Italiaanse justitie is een groot gezondheidsschan
daal op het spoor gekomen. Tegen 140 verdachten loopt inmid
dels een gerechtelijk onderzoek. De Italiaanse farmaceutische
industrie zou ziekenhuizen gratis voorzien vanjaboratoriumuit-
rustingen, op voorwaarde dat de ziekenhuizen hun scheikundi
ge stoffen vor veel geld bij deze bedrijven kochten. De winsten
Moslimextremisten doden Algerijnen
algiers Vijf Algerijnen zijn eind vorige week in het oosten van
Algerije met dolken onthoofd door onbekende mannen. De Al
gerijnse krant El Watan meldde gisteren dat de slachtoffers vier
vaders van leden van veiligheidstroepen zijn en een voormalige
vrijheidsstrijder uit de onafhankelijkheidsoorlog tegen de Fran
sen. De daders behoren zo goed als zeker tot de moslimfunda
mentalisten die dit soort gewelddadigheden vaker hebben be-
'Nederland vermindert troepen niet
londen ap-rtrgo zullen vragen als de Bosni
sche Serviërs niet uiterlijk 15
Groot-Brittannie heeft gisteren oktober hebben ingestemd met
gezegd dat het zijn troepen uit een internationaal vredesplan.
Bosnië-Herczegovina terugtrekt Groot-Brittannie heeft 3.400 mi-
als het VN-wapenembargo dat litairen in Bosnië en is, net als
geldt voor heel voormalig Joe- Frankrijk, een van de grootste
goslavië voor de Bosnische contribuanten aan de 22.000
moslims wordt opgeheven. Met man tellende troepenmacht al-
dit dreigement willen de Britten daar.
de druk op de Verenigde Staten, Nederland peinst er niet over
die voor een opheffing van het zijn bijdrage aan de VN-macht
embargo zijn, verhogen. Minis- in en rond het voormalige Joe-
ter Rifkind (defensie) zei in een goslavië (ruim 2.000 man) te
interview met BBC-radio dat de. verminderen. Wel zal in NAVO-
VN-troepen 'onmogelijk' kun- verband gesproken worden over
nen blijven als het embargo een rechtvaardiger verdeling
wordt opgeheven. van de kosten die met deze in-
Zondag namen ministers van zet gemoeid zijn. Dit zei minis-
buitenlandse zaken van de Eu- ter Joris Voorhoeve (defensie)
ropese Unie op een bijeen- gisteravond bij zijn terugkomst
komst in Duitsland fel stelling in Nederland na een driedaags
tegen een opheffing van het wa- bezoek aan Bosnië,
penembargo. De Europese lan- Servische troepen hebben
den zijn bang voor vergeldings- gisteren opnieuw hevige artille-
acties tegen de VN-macht in riegevechten gevoerd met
Bosnië als het wapenembargo Bosnische moslim-troepen in
wordt opgeheven. de enclave Bihac. Zondag was
De VS hebben gezegd dat ze het vrijwel stil gebleven aan het
bij de VN-Veiligheidsraad om front in het noordwesten van
opheffing van het wapenembar- Bosnië.
CAIRO Rtr-AFP
den in grote lijnen een akkoord
over ..reproduktieve gezond
heidszorg", een nieuw begrip
dat onder meer beheersing van
de vruchtbaarheid omvat. Een
werkgroep veranderde de term
„vruchtbaarheidsregulering" in
„regulering van de vruchtbaar
heid". Het eerste begrip verwijst
ook naar abortus, tot ontstelte
nis van onder meer het Vati-
De delegaties bereikten ook
een akkoord over passages over
familiehereniging, een kwestie
die rijke en arme landen ver
deeld hield. Het actieprogram
ma spreekt niet van een recht
op familiehereniging, zoals ont
wikkelingslanden graag hadden
gezien, maar stelt wel dat kin
deren het recht hebben bij hun
ouders te wonen. Vooral de Ver
enigde Staten, Canada en Oos
tenrijk verzetten zich tegen een
recht op familiehereniging, om
dat ze vrezen voor een
stroom immigranten.
Protestanten van UVF eisen verantwoordelijkheid op
londen cees v
Protestantse terroristen uit Noord-Ierland hebben giste
ren een bomaanslag gepleegd in Dublin, de hoofdstad
van de Ierse Republiek. De bom was verstopt in de trein
van Belfast naar Dublin. Zij explodeerde in Connolly Sta
tion in Dublin, daarbij twee vrouwelijke passagiers licht
verwondend. De verantwoordelijkheid voor de aanslag
werd opgeëist door de Ulster Volunteer Force (UVF), een
van de protestantse terreurgroepen.
de de daad 'zonder voorbe
houd'. Sir Patrick zei: „De aan
slag is schandalig en zal worden
veroordeeld door alle mensen
in Noord-Ierland die willen dat
de provincie Brits blijft."
De beide protestantse ter
reurorganisaties. UVF en UFF,
hebben geweigerd in navolging
van de IRA de wapens neer te
leggen. Sinds het IRA-bestand
hadden zij eerder al een katho
lieke man geëxecuteerd en een
bomaanslag gepleegd op een
kantoor van Sinn Fein, de poli-
correspondent
De UVF verklaarde dat de aan
slag een waarschuwing aan de
Ierse regering was „dat Noord-
Ierland nog altijd Brits is en zich
niet zal laten dwingen of over
halen tot hereniging met de Ier
se Republiek'
De bomaanslag komt ruim
tien dagen na een door de IRA
afgekondigd bestand. Sir Patrick
Mayhew, de Britse minister
voor Noord-Ierland, veroordeel-
Cubanen in de
rij voor visum
Omdat de Cubaanse autoritei
ten sinds kort de uittocht op
vlotten en schepen naar Florida
verhinderen, hebben honder
den mensen gisteren gepoogd
op een legale manier naar de
Verenigde Staten te komen. In
dikke rijen stonden zij voor de
Amerikaanse Interest Section
om een visum te krijgen.
Deze kantoren in Washing
ton en Havana dienen als al
ternatief voor ambassades; de
VS en Cuba onderhouden geen
diplomatieke banden. In de ha
ven van Cojimar, de buurt in
Havana waar mensen vandaan
vertrokken zijn. was gisteren
bijna geen vlot te zien. De Ame
rikaanse kustwacht heeft giste
ren nog wel 189 bootvluchtelin
gen opgepikt in de Florida-
tieke partij van de IRA, in
Belfast. Gevreesd wordt dat de
Ierse Republiek steeds vaker het
doelwit zal worden van protes
tantse terroristen.
De aanslag van gisteren dom
pelde Dublin in chaos, omdat
de UVF in haar telefoontje naar
een Iers televisiestation had ge
zegd dat op zeven verschillende
plaatsen bommen waren ge
plaatst i enian die plekken was
net hoofdpostkantoor in de
stad, van waaruit in 1916 het
Paasoproer tegen de Britten be
gun.
Een politicus van de Alliance
Party, de enige niet-religieuze
partij in Noord-Ierland. noem
de het ironisch dat de UVF een
aanslag had gepleegd op de
trein van Belfast naar Dublin.
„De IRA heeft dat jarenlang ge
daan". zd David Ford »Ho6
ironisch dat de UVF nu dezelfde
tactiek omarmt."
De gecrashte Cessna landde tegen de n
president.
Veiligheid ter discussie, hereiken Witte Huis 'koud kunstje
Parlement Krim weer bijeen
simferopol opa-/
President Mesjkov van de Krim heeft vanmorgen toegestaan dat
het parlement van de Oekraïense autonome republiek opnieuw
vergadert. Dat gebeurde twee dagen nadat hij de volksvertegen
woordiging had ontbonden en de macht aan zich had getrokken.
De parlementariërs gingen meteen in vergadering. Volgens Mesjk
ov was het parlement corrupt en ongeschikt voor wetgevende acti-
Topaas, de vermeende Oostduitse topspion, is gisteren door het
openbaar ministerie in de Duitse stad Düsseldorf in staat van be
schuldiging gesteld wegens spionage en landverraad. Vanaf 23 sep
tember moet de 49-jarige voormalige NAVO-econoom zich voor
het Oberlandesgerichtin Düsseldorf verantwoorden wegens zijn ja
renlange banden met de voormalige Oostduitse geheime dienst
Stasi. Ook de vrouw van de NAVO-functionaris en twee Stasi-offi
cieren zijn aangeklaagd.
Volgens het openbaar ministerie begon Topaas in 1968 en zijn
Britse vrouw in 1972 voor de Stasi te spioneren. Het tweetal heeft
vanuit het NAVO-hoofdkwartier in Brussel zeer belangrijke docu
menten doorgegeven.
washington hans de bruun
correspondent
l)e man die zich zondagnacht
in een sportvliegtuigje op het
Witte Huis in Washington stort
te en overleed, lijkt een wan
hoopsdaad te hebben begaan.
Hij was depressief en zou aJ eer
der over zelfmoord gesproken
hebben. Volgens een topman
van de Secret Service, die de
Amerikaanse president be
waakt, is er geen aanwijzing dat
de man het gemunt had op Bill
Clinton.
I)c actie Heeft wel meteen tot
veel vragen geleid over de be
veiliging van de Amerikaanse
president en het Witte Huis. Het
is nog steeds niet duidelijk hoe de 38-jarige
vrachtwagenchauffeur in zijn —gestolen Ces
sna 150 ongezien het Witte Huis heeft kunnen
naderen. 1 Iel toestel kwam tot stilstand tegen de
muur van hel Witte Hms. recht onder het raam
van de presidentiële slaapkamer.
De Clintons waren op dat moment echter niet
thuis maar in het nabij gelegen Blair House, het
gastenverblijf van de Amerikaanse regering, om
dat het woongedeelte van het Witte Huis wordt
verbouwd. De piloot scheerde,
onopgemerkt door radar, eerst
langs het Witte Huis, maakte
toen een draai om frontaal op
de presidentiële ambtswoning
af te vliegen. Volgens ooggetui
gen had hij de motor van het
vliegtuig afgezet. Hij raakte een
magnoliaboom. waarna het toe
stel tegen het grasveld sloeg. 15
meter doorgleed en tegen het
Witte Huis tot stilstand kwam.
De piloot was op slag dood.
Clinton zei gisteren in een reac
tie dat „het Witte Huis het huis
van het volk is en dat het de
taak van de president is ervoor
te zorgen dat het veilig is". Het
luchtruim hoven het Witte Huis
en een groot deel van het cen
trum van Washington is verboden voor burger
luchtvaart. Luchtvaartdeskundigen zeggen eenter
dat het een koud kunstje is om het Witte Huls on
gezien vanuit de lucht te naderen. In 1974 slaagde
een boze soldaat er al eens in een militaire heli
copter te stelen en die op het grasveld van het
Witte Huis te laten landen. In 1976 ramde een
een mau naar hij zei met explosieven geladen
vrachtwagen de hekken rond het Witte Huis.
Socialisten blijven ook na TV-optreden verdeeld
OSLO JERUZALEM» Rtr A
De Israëlische minister Peres
(buitenlandse zaken) en PLO-
leider Arafat voeren vandaag in
Oslo besprekingen over de sia
lic. van Jeruzalem Beide leiders
waren oorspronkelijk alleen uit
genodigd om in de Noorse
hoofdstad een concert bij te wo
nen ter gelegenheid van de eer-
ste v e r a a r d a g van het Israe
lisch/Palestijns autonomie-ak-
koord.
De historische handdruk lus
sen de Israëlische premier Ra
bin en Arafat in Washington op
13 september kwam tot stand
na geheime besprekingen onder
auspiciën van de Noren. Oslo
wil opnieuw bemiddelen, deze
keer lil hel ges< lui OVW lni.m
ciële hulp voor Palestijnse pro
jecten in Oost-Jeruzalem.
Israël beschouwt Jeruzalem
als ondeelbare en eeuwige
hoofdstad, l el Aviv wil daarom
dat Palestijnse projecten In
Oost-Jeruzalem worden ge
schrapt van de lijst van donoi
landen. De Pnlcstljnen weigeren
dat, zij zien Jeruzalem als toe
komstige hoofdstad van een Pa
lestijnse staat.
Israël weigen 16 hoge PLO-
functionarissen de toegang tot
het autonome Palestijnse ge
bied omdat zij in het verleden
betrokken zijn geweest bij aan
slagen op Israëliërs. De 16 ma
ken deel uit van Fatah, de voor
naamst factie binnen de PLO,
en hebben zitting in de Pales
tijnse Nationale Raad. het Pa-
laattynaa pariemaibilling
schap.
Nederland heeft de Palestijn-
se regering 12 sta» aravans g.-
schonken om ex gedetineerden
te huisvesten die het restant van
hun straftijd in het autonome
Jericho moeten doorbrengen.
Israël en Jordanië hebben giste
ren hun vredesbesprekingen
hervat. Verwacht wordt dat de
delegaties een akkoord bereiken
over de oprichting van een
tweede grensovergang tussen
beide landen.
Deze passage is, net als de
eerdere overgang tussen Eilat
en Aaaba, in eerste instantie be
doeld voor passanten uit derde
landen. Volgens de woordvoer
der van de Israëlische delegatie
komt de nieuwe grenspost
twintig kilometer tvn zuiden
van het Meer van Galilea, bij de
oude Sjeik Hussein-brug.
Bulldozers en vrachtwagens zijn
aan de Israëlische Lint al be
gunnen met de aanleg van een
weg. De bedoeling is dat de
grenspost in oktober open gaat.
Israël en Jordanië tekenden
op 25 juli in Washington een
vredesakkoord waarmee een
eind kwam aan een 46 jaar du
rende oorlog tussen de buurlan
den. Beide partijen spraken af
om te werken aan volledige vre
de. Over de grensafbakening en
de verdeling van het schaarse
water bestaan nog grote me
ningsverschillen.
De drie belangrijkste krijgshe
ren in het WestamkaansC Libe
ria hebben gisteren in Ghana
een nieuw vredesakkoord Beslo
ten. Daarmee kan een einde ko
men aan vijf jaar burgeroorlog.
De drie hebben beloofd in okto-
ba 1906 «art IiiIiimtiii hou
den.
De onderhandelingen in het
Ghanese buitenverblijf in Ako-
sombo hebben zes dagen ge
duurd. De leider van het Natio
naal Patriottisch Front, Charles
i.isiur, gnonal HonUah Bo
wen van de gewapende strijd
krachten van IJberia (AP'I.) en
de leider van Ulimo, Alhaji Kro
mah, ondertekenden het ak
koord. „Als wij alle drie zeggen
dat er geen oorlog meer zal zijn
in Liberia, dan is er geen oorlog
meer aldus Taylor Vorig Jaar
werd in de hoofdstad van Ben
in, Cotonou, ook een overeen
komst bereikt. Die werd kort na
de ondertekening alweer ge
schonden.
De Verenigde Naties schatten
dat de burgeroorlog aan onge
veer 150.(XHJ mensen het leven
heeft gekost en dat de helft van
de oorspronkelijke 2,5 miljoen
s het land is ontvlu» lit
De Franse president Francois Mitterrand tijdens het interview dat gisteren Frankrijk aan de buis kluisterde. foto reuter
parus hans gertsen
CORRESPONDENT
De Franse president, Francois Mitterrand,
heeft naar eigen zeggen een gerust gewe
ten. „Ik heb vrede met mezelF', zo zei Mit
terrand gisteravond aan het slot van een
rechtstreeks door de Franse staatszender
Antenne 2 uitgezonden interview. De uit
zending had af en toe het karakter van een
openbare biecht. Tijdens het ruim ander
half uur durende gesprek met de journalist
en Antenne 2-direcieur Jean-Pierre FJkab-
bach probeerde Mitterrand de storm van
kritiek in te dammen die rond zijn persoon
is opgestoken sinds het verschijnen .m hfll
boek 'Een Franse jeugd'.
In dat boek beschrijft de journalist Pierre
Péan de jonge jaren van het huidige Franse
staatshoofd. Tot verbijstering van vele Fran
sen met name veel van zijn partijgenoten
blijkt de socialistische president er in ziin
jonge jaren heel andere ideeën op te heb
ben nagehouden.
Als student had Mitterrand aanvankelijk
sympathieën voor zeer rechtse, nationalisti
sche bewegingen. Na zijn ontsnapping uit
Duiitse krijgsgevangenschap, eind 1941,
vervulde hij bovendien enige tijd een func
tie in het foute Vichy-bewind van maar
schalk Pétain alvorens in het verzet te gaan.
En, wat veel Franse socialisten nog het
meest schokt: hij bleef tot diep in de jaren
tachtig contact houden met René Bousquet.
de chef van de politie van Vichy die voor de
deportatie van duizenden Franse joden ver
antwoordelijk was.
Naar eigen zeggen verbrak Mitterrand de
banden rnet Bousquet pas in 1986 „omdat
toen duidelijk was geworden dat Bousquet
wellicht toch niet zo «inschuldig was als
men tot dan toe dacht". Die lezing werd di
rect na de uitzending fel aangevochten door
advocaat en nazi-jager Serge Klarsfeld. Vol
gens Klarsfeld was al in 1978 volslagen dui
delijk dat Bousquet tijdens de oorlog, on
danks zijn eerherstel in 1949, zeer fout is
geweest. „Tussen 1978 en 1986 zijn honder
den artikelen over de misdaden van Bous
quet verschenen. De president kon dat niet
negerenaldus Klarsfeld.
De advocaat hekelde ook het feit dat Mit
terrand zich als president altijd tegen het
berechten van Franse oorlogsmisdadigers
heeft verzet. „Dat soort procedures rijt oude
wonden open", aldus Mitterrand. „Ik acht
het mijn taak de eeuwige burgeroorlog tus
sen Fransen te kalmeren."
Als Mitterrand de illusie heeft gehad dat
hij met het interview de ongerustheid en de
ontzetting in het socialistische kamp kon
wegnemen, dan heeft hij zich deerlijk ver
gist. Onmiddellijk na de uitzending bleken
zijn partijgenoten nog steeds zeer verdeeld.
Onvoorwaardelijke 'mitterrandisten' als
Jack I.ang spraken hun waardering uit over
de openhartigheid van het staatshoofd.
„Mitterrand heeft ons een ontroerende les
in moed, intelligentie en oprechtheid gege
ven", aldus I-ang. Maar het gros van de re
acties was aanmerkelijk terughoudender.
„Wat blijft is een grondig gevoel van onbe
hagen", zo zei oud-minister Bernard
Kouchner. „Als men hem ergens van be
schuldigt. reageert hij alsof hij zich nooit
heeft vergist. Het zou misschien goed zijn
als de president, al was het maar ëën keer,
zou zeggen dat hij zich heeft vergist", aldus
Kouchner.
De president maakte vooral aan het begin
van het af en toe indringende vraaggesprek
een vermoeide, onzekere en ontwijkende
indruk. Hij verloor zichzelf af en toe in wei
nig relevante uitweidingen en wilde pas na
lang aandringen van Klkabbarh een tame
lijk dubbelzinnige veroordeling van het
Vichy-bewind uitspreken. „Het Vichy-regi-
me was in essentie te veroordelen", aldus
de president. Maar, vroeg een commentator
zien na afloop af: „Waarom zegt hij niet ge
woon dat Vicny totaal verwerpelijk was?"
Ondanks de kritiek over zijn 'jeugdzon
den' en ondanks zijn ernstige ziekte
(Mitterrand lijdt aan prostaatkanker) is Mit
terrand niet van plan voortijdig op te stap
pen. „Ik ben voor zeven jaar gekozen. Ik
ben het aan miin kiezers verplicht mijn
mandaat, als het kan, vol te maken", zei hij.
Een eventueel voortijdig vertrek is volgens
Mitterrand pas aan de orde als het lijden
zodanig wordt dat hij zijn taak niet meer
naar behoren kan uitvoeren. Daarvan is
echter volgens de president zelf „absoluut
nog geen sprake'
