'GroenLinks houdt de trein op'
Een show van een geheel andere orde
Leidato
Donkere
wolken
boven HSL
AGENDA
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1994
J°
DE BEZOEKER(S)
HET NIEUWTJE
Een spuit is een spuit, maar deze is bijzonder, zegt verkoopster
Susanne Hartman. Met behulp van tien 'mondjes' bakt zij de mooi
ste koekjes. fo to loek zuyderduin
Hen slagroomspuit is een
slagroomspuit. Zou je zo den
ken. Met dergelijke hulpstuk
ken voor in de keuken zal
toch niemand op een huis
houdbeurs gaan staan? Ver
geet het maar, zegt Susanne
Hartman. Zij spuit met ple
zier de hele dag koekjes op
een bakplaat. Hn die slag
roomspuit, die verkoopt als
een trein.
„Deze spuit is anders. Er zit
ten tien verschillende mond
jes bij, een binnen- en een
Duilzcnzak. En met die
mondjes kun je de meest
mooie koekjes maken", zegt
de deinonstratrice.
„Of er in deze tijd dan nog
koekjes worden gebakken?
Zeker wel, vooral tegen kerst
gaan de mensen aan de slag.
Het staat zo gezellig in de
kerstboom. Maar in deze
spuit kun je ook leverpastei
stoppen. Of smeerkaas, slag
room, mayonaise en ketchup.
Alles wat smeerbaar is, gaat er
in. Flink wat banketbakkers
hebben hel apparaat al in
huis. Handig voor het suiker
werk op de bruidstaart, in een
mum van tijd klaar."
„Veel mensen kopen deze
spuit met tien piondjes. Zeker
als ze zelf geprobeerd hebben
'ermee te werken. Beursbe
zoekers denken nogal eens
dat ze niet zo goed Kunnen
omgaan met een apparaat als
de demonstratrice. „Ik ben
helemaal niet creatief', zeg
gen ze dan. Nou, dat ben ik
ook niet. Wat mijn ogen zien,
breken mijn handen af. En
toch... Ik zie hier alleen maar
mooie, bijzondere koekjes."
En daar liggen ze, zielstevre
den te rollebollen op een heus
waterbed: Sanne (5) en Alice
(8). Even de Uidato de leida
to latend. Even niet voordrin
gend bij stands, in de eeuwige
jacht op stickers, folders of
tasjes. En even niet zeurend
om patatjes, poffertjes of ijs
jes.
Een ijsje overigens dat moe
der niet kón weigeren van
daag. „Want het zat gratis bij
de kaartjes", weet de jonge
ce. Een hoogtepuntje dus, sa
men met de stapels stickers
voor het plakboek en de
hoedies van de modeshow.
Dan komt de beddenman.
„Wilt u wat weten", vraagt-ie
vriendelijk, „ja, hoe duur is
zo'n bed?", vraagt moeder
Van der Plas uit Katwijk.
„2.600 Gulden, zoals-ie hier
nu staat", antwoordt de ver
koper. Alice waarschuwt haar
moeder: „Dat andere bed is
veel sterker." Of, zoals de ver
koper dat noemt: „Die is
meer gestabiliseerd." Sanne
heeft liever een zacht bed dan
géén waterbed en vraagt in
dringend: „Ga jem nou ko
pen mam?"
Sanne en Alice
foto loek zuyderduin
Moeder moet er nog even een
nachtje over slapen. Eigenlijk
had ze nog nooit over een wa
terbed nagedacht, tot haar
dochters er op deze Ix'idato
tegenaan liepen. En haar ein
delijk wat rust geven: „Want
je loopt ze de hele tijd te zoe
ken op zo'n beurs. Ze zouden
hier iets voor kinderen moe
ten maken. Een hoekje waar
je ze achter kunt laten."
„Zet er maar als kop boven 'Sta
ten stil van TGV' lacht een
ambtenaar van de provincie
'Zuid-I lolland. De Provinciale
Staten kiezen voor hun jaarlijks
dagje frankrijk uit om de flit
strein tussen Lille en Parijs eens
'met eigen ogen en vooral ook
oren te kunnen ervaren. Aan het
eind van deze weck moet de
Statenleden immers beslissen
over het traject van de trein.
Voor dag en voor dauw worden
deze vrijdag zo'n zestig leden
van bijna alle partijen ingeladen
in Den I laag en Rotterdam in
'een bus. De CD laat zich niet
zien en ook GroenLinks gaat -
om principiële reden niet
mee. „Die vreesde beïnvloe
ding". merkt een D66-Statenlid
later op. Natuurlijk is verkeers-
gedeputeerde Ted lansen (WD)
('je bent een keer geen kamer
geleerde') wel van de partij, net
als drie van zijn collega's. In
Rotterdam stapt ook mevrouw
J. leemhuis-Stout op, naar zij
zegt 'op persoonlijke titel'. Ko
mende donderdag pas wordt zij
als Commissaris van de Konin
gin geïnstalleerd, vandaar.
Luistcrproef
Eerste hoogtepunt van de reis
wordt een heuse luisterproef bij
het plaatsje Seclin, vlak bij Lille.
In de stromende regen nestelt
een deel van de statenleden en
de meegereisde ambtenaren
zich bij een talud. Wat zouden
Franse journalisten hiervan
denken, het tafereel in ogen
schouw nemend. Een statenlid
fcegt ironisch: „Pas op hoor, we
worden toch al zo uitgelachen."
Gescheiden door een hek is het
wachten op de TGV, waarbij ve-
len een oorverdovend geraas
vermoeden. De TGV loop hier
langs de snelweg en niet voor
niets wordt gevraagd toch voor
al ook op het verkeer op die weg
te letten. Het duurt nog even.
„GroenUnks houdt de trein
op", grapt er een en ondanks de
zijn begonnen met de infra
structuur als wegen, dat was het
uitgangspunt."
In snel tempo gaat het met een
metro zonder bestuurder van
het dit jaar geopende TGV-sta-
tion Lille-Europe - waar ook de
trein naar Engeland moet gaan
rijden - naar het gewone Lille-
Flandres - waar de TGV richting
Parijs gaat. Enige Statenleden
raken klem tussen de metro
deur, maar het loopt goed af.
In de TGV die in een rechte lijn
over nieuw spoor naar Parijs
gaat, valt vooral de stilte op, af
gezien van licht gebrom onder
je voeten. „Ik kijk vooral hoe de
trein in het landschap is inge
bed", merkt een CDA-statenlid
op. „Schitterend, het zit als een
vliegtuig", reageert komend
commissaris Leemhuis, voor
wie het ook een vuurdoop was.
Moet Zuid-Holland dit ook krij
gen? „Daar laat ik me nog niet
over uit." Wel zegt ze zich bij
het standpunt van Gedeputeer
de Staten aan te sluiten, een
trein door het Groene Hart.
Toevallig
En met de beïnvloeding valt het
nog al mee. Alleen het CDA-Sta-
ten P. Hörchner laat een tegen
draads geluid horen. Hij vond
de TGV niets bijzonders. „Het is
een conventionele trein op wie
len die toevallige snel rijdt." In
de trein terug is het flitstrein,
flitstrein en nog eens flitstrein
wat de gesprekken beheerst.
„Deze reis vergroot de betrok
kenheid bij de discussie." zegt
D66 statenlid E. Groen. Van
daag beslissen immers de frac
ties.
Terug naar Nederland mochten
we 'met de oude boemel'. Die
langzamer rijdt dan de trein Pa
rijs-Amsterdam in de jaren vijf
tig, zo'n zes uur. De flitstrein
door Groene Hart belooft een
reis van drie uur.
DEN HAAG ANP/CPD
T weede- Kamerlid Rosenmöller i
(GroenLinks) wil van minister
Jorritsma (verkeer) weten of de
Europese Unie mogelijk dwars
gaat liggen bij de exploitatie van
de Europese hoge-snelheidslijn
(HSL). Dat zei de parlementari
ër zaterdag voor de Tros-radio.
Binnen de EU zou verzet zijn
gerezen tegen een mogelijk on- i
geoorloofde kartelvorming van
de spoorwegen van Nederland.
Duitsland, Frankrijken België
bij de exploitatie van de lijn.
Woordvoerders van de Neder
landse Spoorwegen en Verkeer i
en Waterstaat noemen de on
rust over de toekomst van de
lijn erg voorbarig.
Wel hebben ambtenaren van
Economische Zaken in een no
titie aan formateur Kok gewaar
schuwd dat er onvoldoende
geld over lijkt te schieten voor
HSL en Betuwelijn. Aan de ene
kant betwijfelen ze of het fonds
economischestructuurverster-
king wel de 5,6 miljard voor de
twee projecten zal gaan bevat:
ten die is afgesproken.
Aan de andere kant moet van
het beschikbare geld meer wor
den bekostigd: milieukosten,
aanpassingen bij de Betuwelijn
en een extra bedrag dat aan Bel
gië eist voor tracé's die langer
over Belgisch grondgebied lo
pen. De onderhandelaars van
PvdA. WD en D66 deden echter
niets met de informatie, die nu
in handen is gekomen van deze
krant.
Tegenstanders van een nieuwe
flitslijn overwegen opnieuw
naar de rechter te stappen om
de. volgens hun onjuiste. HSL-
nota aan te vechten.
Staten-leden doen een dagje TGV
De Train a' Grande
Vitesse (TGV) in het
station van Parijs.
Met de leden van de
Provinciale Staten die
een 'dagje' flitstrein
doen. foto»
emiel fangmann
regen wordt er gelachten. Dan
nadert uit Lille de eerste oranje
TGV, die met een snelheid van
tussen de 200 en 250 kilometer
uur nog niet op topsnelheid
is. Bijna geruisloos flitst hij
langs. „Ik denk dat een sneltrein
?r lawaai maakt."
En dan komt er een echte blau
we uit de richting Parijs met 300
kilomter per uur. Zoef. Drie. vier
seconden en dat was het. Ieder
een vond het geluid meevallen,
al merkt het in Leiden werkza
me PvdA-statenlid M. Tensen
op. 'dat die niet door Leiden
kan. da s duidelijk'. Maar dat
zou ook niet gebeuren met 300
kilometer per uur. D66-stateniid
M. de Groot vond het
'tegenvalllen'. „Ik had meer la
waai verwacht." Het lijkt inder
daad niet meer dan een snel
trein. Even voorbij het grote
stuk is trouwens een geluidswal.
Niet van absorberend materiaal,
als in Nederland, maar een ste
nen muur die overhelt naar de
baan.
Bouwput
Zo kon iedereen tevreden naar
de warme lunch die geheel naar
Franse begrippen op TGV-snel-
heid werd opgediend en weer
afjgeruimd. Want we moesten
ook nog kennismaken met Eur-
alille. deels nog een bouwput.
Dit gigantische complex met
onder meer kantoren, hotels en
stationscomplex verrijst in Lille
rond de TGV en de wegen, zo
toont ons een maquette. „We
Ze komen traditiegetrouw naar
de Leidato om de meest uiteen
lopende artikelen op huishou
delijk gebied te aanschouwen
maar de bezoekers van de beurs
in de Groenoordhallen werden
gisteren vooral toch getracteerd
op een toneel van geheel ande
re orde. Knetterende uitingen
van schilderkunst vormden de
topatractie. Herman Brood nam
een paar stoelen, een aantal
doeken en een Auping-bed on
der handen. De l-eidse kunste
naar Jacob Kanbier beschilder
de in een halfuur tijd zijn aller
eerste auto, begeleid door de
snoeiharde muziek van de
eveneens uit de Sleutelstad af
komstige heavy metal-band In
ner Sanctum.
Bij dergelijke explosieve schil
derkunst zijn er twee mogelijk
heden, zo merkten de toe
schouwers. Of je vindt het mooi,
óf je haat dat wat je voor je ogen
ziet ontstaan intens. Deze twee
stromingen onder het publiek
hadden één ding gemeen: Ze
bleven geïntrigeerd staan kij-
Zenuwachtig
De Rotterdamse gallerie-houder
Aad Leemans maakte zich tegen
een uur of twee toch even ze
nuwachtig. Hij had Nederlands
meest tot de verbeelding spre
kende rocker 'gecontracteerd'
om een aantal doeken te be
schilderen, maar Brood was nog
steeds niet komen opdagen.
Niet dat hij zoiets van Brood
niet gewend was - hij kent de
kunstenaar al wat langer - maar
de tijd begon toch te dringen.
Uiteindelijk arriveerde de de
rocker/kunstenaar tegen een
uur of drie, ruim op tijd om
flink wat werk af te leveren. Hij
was 's ochtends pas laat zijn
bed ingerold, vandaar.
y\ls Brood om klokslag drie aan
de slag gaat op het smalle gang
pad naast de stand van de galle-
riehouder, scharen zich direct
dikke rijen mensen rond zijn
werkplek. Schijnbaar niet ge
hinderd door opmerkingen als
'dat kan mijn kleinkind ook' en
'vraagt hij voor zulke troep echt
een paar duizend gulden', be
werkt hij het ene doek na het
andere. Maar Brood hoort alles
als hij aan het werk is. Zo kan
het gebeuren dat hij twee zoe
nende figuren met daarboven
de tekst ik ook van jou' razend
snel overschildert. In een mum
van tijd tovert hij een dreigende
loop van een pistool te voor
schijn, met daarachter een nog
dreigender kop. Een veelzeg
gende boodschap aan te kriti
sche toeschouwers?
Lo-Ann, metgezellin van de gal-
leriehouder. kan om zulke ac
ties smakelijk lachen. „Herman
is, anders dan mensen mis
schien wel eens denken, abso
luut niet gek. Hij hoort dus alles
wat er om hem heen gebeurt,
maar hij staat er boven. Hij
maakt zich niet kwaad. Veel
mensen relateren snelheid aan
goedkoop, maar zo zit het abso-
lut niet. Herman is een groot
kunstenaar en een hele lieve
De eigenaar van het Slaapka
mercentrum op het Meubel
plein in Leiderdorp weet de
kunstenaar rond half vijf te
strikken om een reusachtig Au
ping-bed te beschilderen. Hij is
in zijn nopjes, het kunstwerk
wordt binnenkort tentoonge
steld tijdens de opening van een
nieuwe Aupingwinkel op het
Meubelplein. „We hebben nog
meer winkels, waar we het bed
kunnen laten zien", zegt de
man. „En daarna, daarna wil ik
er in gaan slapen."
Piek-ervaring
Jacob Kanbier beleefde eerder
op de dag een piek-ervaring, net
als zijn toeschouwers. In een
half uur tijd beschilderde hij
zijn eerste serieuze auto, al had
hij op de sloop al een paar keer
geoefend. Geheel nieuw voor
hem, maar zeker voor het pu
bliek, was de begeleiding door
de band Inner Sanctum. „Een
cultuurshock voor de mensen",
merkte Kanbier tevreden op.
De leden van Inner Sanctum, ze
hadden nog nooit een huis-
houdbeurspubliek van dichtbij
gezien, hadden de tijd van hun
leven. „Geweldig, een schitte
rende ervaring", zegt gitarist
Robert van Voorden. „We had
den eigenlijk gedacht dat we
binnen een minuut de hele zaal
zouden leegspelen, dit is ten
slotte niet onze doelgroep. Maar
de mensen bleven gewoon
Lijmen met humor
Lijm verkoper Abel (68) lijmt
Leidato-bezoekers met humor.
„Normaal kost-ie niks, vandaag
is hij gratis", meldt hij over de
gebruiksaanwijzing bij zijn lijm,
die met recht wonderlijm ge
noemd mag worden: „Wilt u
een avondje alleen uit? Één
druppel en uw vrouw blijft de
hele avond op haar stoel zit
ten."
Volgens de 68-jarige standwer
ker, bevat een flesje 300 drup
pels: „Wie het niet gelooft, krijgt
het op de hand uitgeteld." Daar
heeft niemand van terug. En
Abel neemt weer een trekje van
zijn onafscheidelijke sigaar, in-
Herman Brood aan het werk op de Leidato. Reacties uit het publiek ver- spiratie opdoend voor een vol
taalt hij direct op het doek. foto loek zuyderduin gende grap.
Jacob Kanbier, de
auto en op de ach
tergrond Inner Sa-
loek zuyderduin
man bovendien. Vaak speelt hij
in op de opmerkingen van het
publiek, daar heeft hij plezier
Wazig
"Hé, Herman", roept een fan
van dekunstenaar. Brood kijkt
even wazig op maar reageert
verder niet. „Hij wil het niet ho
ren", zegt een vrouw onder het
publiek. Een vergissing. Brood
grijpt een nieuw doek en spuit
daar snel een man op met zijn
handen over zijn oren. Daar
naast een schreeuwend figuur
tje en daarboven de vraag 'luis
ter je wel'. Een reactie la mi
nute', die door het publiek
wordt gewaardeerd met een
lachsalvo. Een paar luid geuitte
afkeuringen leveren direct een
doek op met daarop een man,
die een andere man een vuurtje
geeft. De bijgeleverde tekst is
een duidelijke boodschap, 'Ik
asepteer U zoals ik ben'.
Soms praat Brood. Als hij zich
op een gegeven moment zo in
het zweet heeft gewerkt, dat hij
zijn witte schildersjas maar uit
trekt, roept een rasechte Leide-
naar: „Trek effe snel dat shin
weer aan." „Nu is het te laat",
zegt Brood echter, met veel dra
matiek.
Even later geeft hij ineens colle
ge over zijn werk. De mensen
zullen weten wat hem bezielt.
„Mijn enige streven is het kind
te imiteren", zegt de kunste
naar. „Kinderen tekenen altijd
uit zichzelf. Als ze ouder wor
den neemt dat af. Ik vind dat
een verminking."
