Katheder Herzberger
nuchter en praktisch
Leven en wonen
Lenen
ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1994
We ken
verschillende Lego
en worden /.e vt
we houden om
knolbegonia's en in bladbeg®
Over deze laatste soort wil ik}
hebber
Bladbegonia's vallen op door d
tekeningen klei
zorging is uiterst gemakkelijk:
licht, weinig zon, redelijk vocht i],
lucht (al heb ik er twee die het wonder
wel doen boven de verwarming), matig
warm, voldoende vochtige grond en af
en toe ietsje mest. Blijft het probleem
hoe je aan een heel bijzonder geteken
de plant komt. Soms zie je die bij vrien
den of familie. Geen nood. Aan een
plant zo vol gehangen mist men een
enkel blaadje niet.
I Iet is veel gemakkelijker om te vragen
of men één blad mag hebben, dan te
bedelen voor een hele stek. Dat ene
blad kan, mits goed behandeld, voor
een aantal nakomelingen zorgen, rnet
precies dezelfde fraaie kleur.
Hen maal thuis leggen we het blad om
gekeerd op een zeer glad oppervlak,
bijvoorbeeld een glasplaat. Daarna
pakken we een scherp mesje en snijden
de nerven op een aantal plaatsen door.
Met dit werkje is het wel opletten ge
blazen, want de snijwond moet, gezien
vanaf de bladsteel, vóór de eerste ver
takking worden gemaakt. Als dal ge
beurd is, wordt het blad met de onder
kant op een bedje van vochtige turf
met zand gelegd. Veiligheidshalve leg
gen we het blad nog vast op de onder
grond. Dat kan gebeuren met een paar
krammetjes. Op huisvrouwenmanier
neem ik er een paar knopspelden voor.
Hventueel kan men er nog voorzichtig
een vel doorschijnend plastic over leg
gen. Dat is niet noodzakelijk en als
men het doet dient men op te letten
dat het niet al te vochtig wordt onder
het plastic. Op wonderbaarlijke wijze
- de natuur staal voor niets
zich precies op de snijwond f
plantjes. Zodra deze plar
beworteld zijn, worder
met behulp vai
tild en elk apart opgt
I let beste mengsel v
compost met Hink v
kant-en-klaar rt
mits van goede"
niet al te grote p<%
als de pot doorgro
komt verpotten i
merking.
LKZKRSVRA/
Hen noodkreet va
LHIDKN. Op de ec
bene wordt de hei
laagd door mierei
dit jaar meer klacl
eren op boven\
volge
koningin, dus hel
een plant. Herder
gens anders een f
dan ook, er is een
helpt, zoals ik uit
schoteltje gevuld
keren borax. Bor
te koop bij de drc
Hr is een méér
giftig voor huisd
schoteltje moet
kinderen en die
Omdat de mien
I HUMAN uit
Éiing nota-
nan be-
genoeg heb ik
jehoord over
lepingen. I let is
m dat de
I. gevestigd is in
ïoed ik dat ze cr-
lest hebben. I loe
Iddcl dat altijd
faring weet. Hen
t gelijke delen sui-
s voor weinig geld
i of in de apotheek,
it recept: borax is
en en kinderen. Met
s buiten bereik van
geplaatst worden,
i het gil mee naar het
nest nemen en zowel larven als konin
gin ermee voeden, sterft het nest uit.
I )at duurt ongeveer veertien dagen.
1 loor ik nog of het geholpen heeft?
MHVROUWVAN LHHIJWHN - V.I).
Wil l IK uit HAARLEM heeft een hibis
cus die plotseling een aantal dubbele
bloemen vertoont. Doorgaans ontstaat
deze 'sprongvariant' als de plant het
heel goed naar zijn zin heeft. Anders
om wordenMubhele bloemen wel weer
eens enkel, als ze wat minder goed
staan. Denk maar aan de dubbele ma
deliefjes die op den duur weer heel ge
wone madeliefjes worden. Dit jaar is
mijn enkelbloemige knolbegonia ook
zomaar een paar dubbele bloemen
gaan maken. Wat de hibisc
bij zaaien gaat deze variant
ren, maar stekken houden
verworven eigenschap. Dus kun
stekken genomen wordi
ken met dubbele bloem
ken meestal topstekken
met half turf. half zand
ken. Daarna afdekke
rante plastic zak.
er wortels zijn, doe
aan het feit da
kan worden,
kan. Overigei
voorjaar stee
snoeid. Mits
hele bloem n
voorbeeld) k;
Een goede lipstick, 'n bijpassend contourpotlood, gloss
en een goed llp-penseel zijn deze winter onontbeerlijk,
want de visagisten hebben de mond tot blikvanger
verklaard. En die mond mag van stralend rood tot diep
goudbruin worden gekleurd.
et veel goud
en bruin voor
de oogleden
houdt Bour-
jois het op
een Romanti
sche Winter. Het goud wordt over
het hele oog aangebracht en naar
de buitenhoeken toe werkt de visa
gist van dit huis dan met een
bruintint. Met een donker kohlpol-
lood wordt de vorm van de ogen
geaccentueerd. Dit moet heel natu
rel zijn, maar de lippen zijn geschil
derd in heldere, gedurfde kleuren.
Het duurste in de nieuwe serie pro-
dukten is make-upbasis (fond de
teint) die 19,95 kost.
Bij Cacharel mag je deze winter
kiezen. Je legt na nadruk op ogen:
l£ Regard, met behulp van donkere
s blusher van Dior.
tinten, óf je accentueert de lippen
met stralende, felle kleuren: La
Bouche.
De kleurcombinaties zijn ont
wikkeld door Naïk le Fur, die advi
seert om neutrale kleuren op de
oogleden aan te brengen om de
kleur van de iris beter te laten uit
komen. Voor groene ogen is het
advies bijvoorbeeld gebrand bruin
of amethyste; blauw wordt gecom
bineerd met havanna- of een
roestachtigbruin en grijs: terwijl
bezitsters van
bruine ogen het
best blauw,
zwart-bruin of
roze kunnen ge
bruiken.
Als de ogen
moeten opvallen,
worden nagels en
lippen roze-bruin
geverfd. Moet het
accent op de
mond vallen, dan ontbreekt oog-
make-up bijna geheel: alleen wat
neutrale kleur op het hele ooglid
en wat mascara. De lippen worden
met zorg in roze-rood of stralend,
roze gekleurd.
Voor de nagels is er een zachtro
ze lak. Bij beide lijnen moet de
huid egaal en natuurlijk worden
gemaakt. De prijzen bij Cacharel
lopen van 17.50 (lip-potlood) tot
59,00 voor het poeder Diaphane.
Chanel gaat bij de nieuwe win-
termake-up Chanel and red duide
lijk uit van de lippen. Daaraan
komt natuurlijk het doosje ligne et
couleur (met een zeer matte kleur
Veel goud
en bruintinten in
najaarsmake-up
en een vrij vette, soms wat plakke
rige gloss) te pas. Daarnaast zijn er
ook vier gewone lipstickkleuren die
gebruikt kunnen worden. Wie rood
kiest, houdt de oogmake-up heel
bescheiden in zachtroze, roze-
bruin- en bruintinten. Wie roze
wil, combineert dat met lila en
grijstinten, wit en gebroken wit.
Warm rood; bruin-oranje en
lichtpaars zijn de kleuren die de vi
sagisten van Wills kozen voor lip
pen en nagels. A touch of romance.
(een vleugje ro
mantiek) is de
naam die ze de
wintermake-up
meegaven. Ook
hier ligt het ac
cent duidelijk op
de mond. Voor
de ogen is het
advies: natuurlij
ke kleurcombi
naties. Om de
ogen toch te laten uitkomen, om
lijnt Wills ze met een bronskleurig
kohlpotlood. Dat potlood kost
5,95.
Dior noemt de najaarsmake-up
Trés Dior. En daarin zijn drie lij
nen. In de make-up met een klas
sieke, elegante uitstraling worden
de ogen opgemaakt in een combi
natie van bruine en pruimkleurige
tinten en een grijsbeige highlighter
met parelmoerglans. De wimpers
zijn zwart, de lippen roodbruin of
paarsrood. Hen romantische oog
opslag wil Dior bereiken met
blauwachtige, verschoten tinten in
combinatie met zachte rookkleu-
Het opmaken van de ogen wordt een klus; want de
oogmake-up moet bescheiden zijn. Maar dat wil niet
zeggen je er niets aan hoeft te doen. Ze op een
natuurlijke manier toch goed te laten uitkomen vraagt
wel wat vaardigheid. De nagels hoeven eigenlijk alleen
maar zacht te glanzen en voor een feestelijke
gelegenheid is er een bij de lipstick passende lak.
ren en een grijsroze highlighter. De
lippen zijn zacht- of dieppurper
van kleur.
De goudgroene tinten zijn gere
serveerd voor de vrouw die mo
dem voor de dag wil komen. De
lippen zijn rozerood of oranjerood.
Bij al deze make-ups wordt de
nieuwe effets-blush, een doosje
met drie essentiële tinten gebruikt.
Er zijn drie uitvoeringen: voor de
vrouw die haar huid naturel wil
houden, voor het zonnige type en
voor liefhebsters van een porse
lein-effect 59,-).
Prettig werkend
Teint extréme Lumière is dé
nieuwe olie-in-water make-up
basis van Chanel. Afgezien van
de mooie, handige verpakking is
de 'teint' een prettig verwerkend
produkt, geschikt voor elk huid
type en voor elk klimaat. Het
produkt heeft een licht corrige
rend pigment, waardoor de huid
er op z'n best uitziet. De erin
verwerkte plantaardige oliën be
schermen de huid optimaal.
Daarnaast brengt Chanel de
Estompe lumière, een camouflagestift (zie foto).
Met deze stift werk je donkere kringen en oneffen
heden goed weg. Bij het opmaken begin je natuur
lijk met het wegwerken van dit soort oneffenheden,
maar het produkt kan ook na het aanbrengen van de
make-upbasis worden gebruikt. foto pr
THEA WAMELINK
Bij de uitreiking van de Nederlandse Meubelprijzen in
de Utrechtse Jaarbeurs mocht Ellen lanssen twee-
maal naai voren komen. Zij won met haar stoel Toto
zowel ile Stijl/trijs als de l'njs root industriële kwali
teit. Een stoel, vervaardigd van massieve delen en tri-
\\cy\n naturel beukehout, zonder opsmuk en tiere-
ijnen, maar met een perfecte zit.
De jury bekroonde Toto in deze categorie 'vanwege
"ectieve en economische materiaalgebruik,
•waar{>i|dc eigenschappen van het gelamineerde ma-
ip uitsterende wijze zijn benut. De stoel is sa-
hglsteld uireen beperkt aantal onderdelen. Bij de
jjed gebruik worden gemaakt van ei-
ijcken. De juryleden vinden de stoel
baar meubel',
ziet er goed uit, zit uitstekend
jk Leerplaatsen. De esthetisch en er-
/ormgeving waren argumenten
iden met de Stijlprijs. De
"Sering voor de wijze waarop El-
jsieke lijnen in een eigentijdse, pure
te zetten. Vernieuwend zijn
;oppeling van rugleuning en zitting, die de
n van de uitstekende zit.
bij dielw,P^»pr'i/en bleef het niet voor deze ont-
Zij kreeg voor Toto ook nog een eervolle
vermelcïïTtfc in de categorie 'Prijs voor jonge ontwer-
Strak en sol>er
•llen Janssen (30) studeerde in 1990 af aan de Hoge-
chool voor de Kunsten in Arnhem en heeft nu sinds
nkele jaren een eigen ontwerpbureau, samen met
ompagnon. Zij noemen zich 'Gemeen Goed
Produkties' en ontwerpen voornamelijk meubilair en
gebruiksvoorwerpen, vaak in opdracht.
Ellen houdt van strak en enigszins sober. „De tijd
van het uitbundige, barokke is voorbij. Ik denk dat ik
mijn stoel Toto op het juiste moment heb ontworpen.
Hij past in deze tijd. Ik let er eigenlijk nooit zo op of
mijn ontwerpen wel aansluiten bij een bepaalde
trend. Dat vind ik ook niet zo belangrijk. Ik heb ge
probeerd een stoel te maken die gemakkelijk te pro
duceren is. waarbij voor zitting en rug geen voorge
vormde elementen nodig zijn."
Prijs voor jonge ontwerpers
THEA WAMELINK
Met dit stoeltje Zodiac behaal
de RikTuithof een
eervolle vermelding in de cate
gorie Stijlprijs.
foto gpo
Bij de bekroonde meubels in de categorie Prijs voor jonge ontwerpers van de Neder
landse Meubelprijzen gaat het meestal om zitmeubelen. Waarom? Niet iedere ont
werper heeft daar meteen een antwoord op, maar hun uitspraken beluisterend hoor
je dikwijls dat een stoel een 'overzichtelijk' meubel is. Dit jaar is een stoel, de Toto
van Ellen Janssen, in deze categorie goed voor een eervolle vermelding, maar de prijs
zelf gaat naar Titus Herzberger voor zijn katheder.
Het gaat om een nuchter en praktisch meubelstuk. Niet iets om in huis neer te zet
ten, maar wie ooit een toespraak of lezing heeft moeten houden, weet hoe belangrijk
een goede katheder is. Je papieren mogen er niet afglijden en het geheel moet ge
makkelijk te verplaatsen zijn.
De gebogen stalen poten dragen een blad dat vanuit het publiek oogt als een boek en
dat aan de onderzijde is voorzien van een opstaande rand. De draaibare zijbladen
zijn goed voor het geijkte glaasje water en andere zaken die de spreker onder hand
bereik wil houden. De jury, bestaande uit Gerard van den Berg, Jan des Bouvrie,
drs. J. Gevers en Gerrit Schilder (die de prijs vorig jaar
mmmmmm—mmmmmiÊmm won) heeft de katheder van Herzberger onderscheiden
'vanwege de vernieuwende elementen: de verrijdbaar
heid, de wegdraaiende zijbladen en de boekvorm van
het blad'. De juryleden spreken van een gebalanceerde
belijning van het totaalontwerp.
Staal
De 29-jarige Titus Her/berger heeft een grote affiniteit
met staal en bewegende delen. Die heeft hij in zijn ka
theder goed tot uitdrukking kunnen brengen. De jury
kan zich voorstellen dat de bladen ook van een ander
materiaal gemaakt zouden kunnen worden. Maar Herz
berger is nu eenmaal gefascineerd door staal.
„Het vormt in mijn ontwerpen altijd de basis. Dat komt
omdat het een eigen wil. een eigen karakter heeft. Als je
een stalen profiel verwarmt gaat het zijn eigen gang.
Het is daarom ook moeilijk te verwerken. Met hout kun
je van alles doen. Het is als het ware willoos."
Zijn ontwerpen vormen vrijwel altijd een combinatie
van staal en hout. Herzberger heeft geen specifieke ont
werpersopleiding gehad en kan op dit gebied dus als
een autodidact worden beschouwd. Maar ontwerpen
zal hem thuis wel met de paplepel zijn ingegeven. Hij is
de zoon van de bekende architect Herzberger.
GELDZAKEN
Stel, u wilt een nieu
we stereo-installatie
aanschaffen, de auto
is aan vervanging toe
of u staat voor een
dure reparatie van
het dak van uw koop a
woning.Stelook.dat
u daar niet direct vol- I llUUt
doende geld voor op
uw spaarrekening heeft staan. Dan zou u
kunnen overwegen om een lening af te
sluiten. U zou overigens beslist de enige
niet zijn, want bijna één op de drie huis
houdens in Nederland heeft voor dit
soort zaken een of andere vorm van
'consumptief krediet'.
Bij de beslissing al dan niet een lening af
te sluiten, is het zaak de voor- en nade
len van tevoren goed op een rijtje te zet
ten. Een voordeel van een lening is na- I
tuurlijk dat u direct de aankoop kunt
doen, zonder dat u er eerst voor hoeft te
sparen. Een nadeel is dat er door de
maandelijkse aflossing minder geld over
blijft voor andere zaken. Bovendien
moet over een lening rente betaald wor
den.
'Over dat laatste hoef je niet zo in te zit
ten', zo wordt door veel mensen gerede
neerd, 'die kosten kun je toch terug krij
gen van de belasting?'. Voor veel mensen
speelt dat kennelijk een grote rol bij de
beslissing al dan niet een krediet te ne
men. Het is dan ook niet voor niets, dat
half Nederland in rep en roer is door de
voorstellen in het regeerakkoord om de
rente op consumptief krediet niet langer
aftrekbaar te maken. Dat zou de mensen
die een lening hebben afgesloten een
hoop geld gaan kosten en bovendien zou
het straks veel mensen er van weerhou
den om voor dure consumptiegoederen
een lening af te sluiten.
Daar wou ik toch wat vraagtekens bij
plaatsen. Het Nibud heeft altijd gezegd
dat het voordeel van die renteaftrek niet
overschat moet worden. Die blijkt in de
praktijk namelijk vaak veel minder voor
te stellen dan consumenten vaak besef
fen. Daar kwamen Frits en Marian bij
voorbeeld achter, toen ze hun belasting
biljet gingen invullen. Een jaar geleden
waren ze dringend aan een nieuwe auto
toe, toen ze bij een dealer in de buurt
een prima tweedehands auto zagen
staan voor zo'n 10.000 gulden. Ze had
den weliswaar genoeg geld op hun
spaarrekening staan, maar Frits vond het
toch een prettiger idee om dat bedrag
achter de hand te houden en in plaats
daarvan een lening af te sluiten.
Marian twijfelde eerst nog wel, maar l
toen de autodealer en Frits haar er op
wezen dat ze de rente van de belasting
konden aftrekken, leek een lening haar
toch ook wel voordelig. Bij het invullen
van hun belastingbiljet bleek dit voor
deel helaas bitter tegen te vallen. Welis
waar konden Frits en Marian zo'n 1.000
gulden aan betaalde rente noteren, maar
dit moest eerst nog verrekend worden
met de rente die ze over hun spaargeld
hadden ontvangen: zo'n 900 gulden. Zo j
bleef er van het fiscale voordeel waarop
ze gerekend hadden vrijwel niets meer
Frits en Marian zijn zeker niet de enigen 1
die maar al te graag geloven dat lenen zo
voordelig is, vanwege de renteaftrek. Ze i
zijn zeker ook niet de enigen die van die I
rente-aftrek die nu nog geldt, weinig pro
fijt hebben. Veel mensen met een inko
men van modaal tot anderhalf keer mo
daal die een lening hebben (gemiddeld
zo'n 15.000 gulden), hebben daarnaast,
net als Marian en Frits, vaak een aardig
bedrag aan spaargeld. En aangezien de
betaalde rente met de ontvangen rente
verrekend moet worden, valt er voor hen
uiteindelijk weinig of geen fiscaal voor
deel te behalen.
Overigens, zouden Frits en Marian nu
geen spaargeld gehad hebben, dan zou
den ze (bij een belastingtarief van 50
procent) zo'n 500 gulden van de fiscus
terug gekregen hebben: een fiscaal voor
deeltje van een paar tientjes per maand.
Maar daar staat tegenover dat er wél ie
dere maand een paar honderd gulden
aan aflossing betaald moet worden!
Of de plannen om de renteaftrek af te
schaffen nu wel of niet doorgaan, een
eventueel fiscaal voordeel mag natuurlijk
nooit een doorslaggevende rol spelen bij
het aangaan van een lening. Andere za
ken zijn veel meer van belang. Past de le
ning bijvoorbeeld wel in uw budget, of
moet u bezuinigen op andere zaken om
de maandelijkse aflossing op te kunnen
brengen? Verwacht u gedurende de
looptijd een verandering in uw inkomen
of uitgaven? Of, hoe vervelend vind u het
om een schuld te hebben?
Wanneer u vooraf dit soort afwegingen
maakt, zult u bij het aangaan van een le
ning niet zo snel voor vervelende verras
singen komen te staan dan wanneer u
zichzelf vooral vanwege een fiscaal voor
deeltje over de streep laat trekken. Het
Nibud heeft een folder waarmee u kunt
nagaan of de aflossing van een lening in
uw budget past. Daarin vindt u ook in
formatie over verschillende kredietvor
men en voorwaarden van kredietver
strekkers. De folder kan besteld worden
door overmaking van 4,25 op Post
bankrekening 368700 t.n.v. het Nibud,
Den Haag o.v.v. 'Geld lenen en uw bud
get'.
Deze kruiskast van Hugo Tim
mermans was goed voor een
eervolle vermelding in de cate
gorie Industriële Kwaliteit
foto* gpo
*1 CHRISTINE
M GROENEWEGEN
3 Nibud
