'Pluk wol op stuk ijzer doet me niks'
vidre
'New York draait op macht'
'Het is keihard maar heerlijk'
Cultuur Kunst
Charlie Parkers sax
naar het Jazzmuseum
Utrecht krijgt poptempel
„ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1994
KRUYGROK. 071 356471
RUSDAM. 0713564 72
Keramiek en brandschilderiverk
regio Van Haneke Naterop zijn tot 30 september aquarel-por
tretten te zien in de nieuwe foyer van Expressie 70 in Alphen
aan den Rijn Cootje van Breda exposeert haar pastels tot 5 ok
tober in het Diaconessenhuis in Leiden. In het Stadsbouwhuis
in Leiden is tot 22 oktober keramiek te zien van Eugenie Kalsho
ven-van Tijen en Clazien Juffermans. In galerie De Pomp in
Warmond is tot 23 september een dubbel-expositie van Els Smit
met keramiek en Henny Kagie met aqaurellen. Van Azzizi en
Bakhilary, twee Afgaanse vluchtelingen die inmiddels in Alphen
wonen, zijn de hele maand september brandschilderwerk en ge
kleurde pentekeningen te zien in bibliotheek de Aarlezer in Ter
Aar.
Amsterdam reikt cultuurprijzen uit
Amsterdam Grafisch vormgever Ralph Prins krijgt de H.N.
Werkmanprijs, voor Frits Vogels is de Mimografieprijs wegge
legd en kunstenares Jos Kruit ontvangt de Sandbergprijs. Aan de
onderscheidingen is een bedrag van elk 15.000 gulden verbon
den. De prijsuitreiking is op 28 oktober in het Amsterdamse Pa-
radiso. Dat heeft het Amsterdams Fonds voor de Kunst bekend
gemaakt.
Jeugdtheater in Zoeterwoude
zoeterwoude De stichting Wouw speelt morgen de kindervoor
stelling Aju Paraplu in Ons Huis aan het Kosterspad. Het stuk
gaat over meneer Sorgdrager die zich verveelt op zolder totdat
hij een koffer ontdekt. De voorstelling is geschikt voor kinderen
vanaf 4 jaar en begint om 15.00 uur.
Zap Mama terug in Carré
delft Zap Mama, de fameuze Belgisch-Zaïrese a capella-groep,
komt donderdag 3 november voor een eenmalig concert naar
Theater Carré in Amsterdam. Het kwintet werd in 1990 opge
richt en maakte al snel internationaal furore met een smeltkroes
van Zaïrese roots, arabesken, raggamuffin, soul en gospel. De
voorverkoop begint vandaag.
Verhoeven verlaat De Appel
den haag Hans Verhoeven, thans zakelijk leider van Toneel
groep De Appel in Den Haag, gaat over twee jaar over naar het
Theater van het Oosten in Nijmegen. Daar wordt hij eveneens
zakelijk leider. Verhoeven wil de rnnctie pas in september 1996
aanvaarden omdat hij bij De Appel de periode met artistiek lei
der Erik Vos wil uitdienen. Die legt daar zijn functie op 1 januari
1997 neer. Tot Verhoeven aantreedt wordt het zakelijk leider
schap waargenomen door interim-manager Max Rutgers van
Rozenburg.
El Legamo in Cascade
zoeterwoude De Zoeterwoudse band El Legamo speelt van
avond in het plaatselijke Cascade op de Nieuweweg. De groep
heeft furore gemaakt met de TGV-protestsong Superwoude. De
zaal van Cascade gaat om 21.00 uur open.
Dichter Ginsberg verkoopt archief
Stanford De Stanford University in Californie heeft de archie
ven van de dichter en beatnik Allen Ginsberg gekocht. Stanford
maakte gisteren niet bekend hoeveel betaald is voor de rond
300.000 archiefstukken van de huisdichter van de beat genera
tion uit de jaren vijftig en zestig. De nu 68-jarige Ginsberg ver
wierf faam met zijn gedicht 'Howl' uit 1955. De laatste jaren
toont het Amerikaanse publiek opnieuw interesse in de beat ge-
Oosteuropese muziek in de Burcht
leiden De Haagse groep Poza speelt morgenavond Oosteurope
se muziek in de Burcht. Het driemansorkest heeft nummers in
het Russisch, Macedonisch, Albanees en klezmer op het pro
gramma staan. Poza maakt gebruik van accordeon, tuba, lepels
en klarinet. Het concert begint om 21.30 uur.
Ton Verdegaal over nieuwe galerie 'K2
'K2' is de naam van de op
één na hoogste berg in de
Himalaya. 'K2' is ook de
naam van een kortgeleden
geopende galerie in de
Nieuwstraat in Leiden. ..Ik
wil hier een berg kunst in
voorraad hebben. Maar ik
ben wel zo bescheiden, dat
ik niet de naam van de
hoogste berg voer. Ik heb
niet de pretentie de groot
ste te zijn", zo licht de
kersverse galeriehouder
Ton Verdegaal zijn naams
keuze glimlachend toe.
leiden onno schilstra
Inderdaad is het eerste wat op
valt als je de K2-galerie binnen
loopt de enorme hoeveelheid
schilderijen die er aan de muur
hangt. Alsof dat nog niet genoeg
is, staat er in de tentoonstel
lingsruimte een diaprojector
opgesteld, waarmee men foto's
van nog eens 100 doeken kan
bekijken. Uit voorraad lever
baar. ..Ik heb gekozen om de
schilderijen in een salonvorm
op te hangen, juist om de om
vang van de stock aan te geven,'
zegt Verdegaal. 'Mijn opzet is
om een heel brede keuzemoge
lijkheid te bieden."
'K2' is gevestigd in de ruimte
van de voormalige 'Galerie
Nieuw Hoogland', een initiatief
van de Leidse kunstschilder Ja
cob Kanbier, dat vorig jaar reeds
na een kort bestaan op de klip
pen liep. Sinds Ton Verdegaal er
zijn intrek nam, is de inrichting
van de galerie nauwelijks veran
derd. Veel van de kunstenaars
die bij Kanbier exposeerden,
zijn ook teruj* te vinden in de
stal van 'K2de gebroeders
Donker bijvoorbeeld, Herman
Brood en ook Kanbier zelf. Dat
gaat. naar eigen /eggen
naar 'mooie kunst', en niet
wat hij 'artistieke kunst' no
hij prefereert een degelijk
schilderij boven experime:
of vernieuwend werk. „Een
wol op een stuk verroest
met een of ander idee erac
dat interesseert me niet e
beweert hii. Hij wil geen
tentoonstellingen maken, i
wel 'specials', zoals op dit
nerit bijvoorbeeld
pluk
bus-doeker
de popster Heri
de spuit
de schilderen
an Brood.
Ton Verdegaal v
is geen toeval, vertelt Verdegaal:
,,Ik heb in Amsterdam drie jaar
lang gewerkt bij een kappers
zaak, die tegelijkertijd galerie
was. Daar heb ik ondermeer
een tentoonstelling gemaakt
met werk van Kanbier. Via hem
kwam ik te weten dat dit pand
leegstond."
Ton Verdegaal is, zoals het
een beginnend galerist betaamt,
i berg kunst In voorraad hebben.
vol goede moed over de levens
kansen van zijn winkeltje. Hij
hoopt in Leiden vaste voet aan
de grond te krijgen door zijn
prijzen laag te houden: dat ver
laagt de drempel, en als er veel
keuze is, dan vindt iedereen die
een mooi schilderij zoekt wel
iets van zijn gading, redeneert
hij. „Ik hou niet van prijsopdrij
ving en speculatie met kunst.
Mijn ideaal is om kunst te bren
gen die toegankelijk en betaal
baar is voor een breed publiek."
Enig idealisme is Ton Verde
gaal niet vreemd. Hij is afkom
stig uit het sociaal-cultureel
werk. Hij was onder anderen or
ganisator van een alternatief vi
deofestival in het cultureel cen
trum De Meervaart in Amster
dam, waar hij verschillende
FOTO HINK BOUWMAN
kunstvormen bijeenbracht.
Graag omlijstte hij de presente
tie van de video's op het festival
met performances, live popmu
ziek en dene. htentöield mei
de gemeente over de koers van
het festival noopte Verdegaal
om uit te zien naar ander werk.
Zo kwam hij terecht in de beel
dende kunst.
De smaak van Ton Verdegaal
Vooralsnog wordt de galerie
gedomineerd door schilders, die
volgens beproefd expressions
tiscn recept werken. De galerie
houder spreekt enigszins veron
gelijkt over het Nederlandse
subsidie-stelsel, dat gericht is
op het ondersteunen van gale-
ries met vernieuwende kunst
Zelf moet Verdegaal op eigen
kracht zijn hoofd boven water
zien te houden. Hij richt zich.
zo zegt hij, op ile wal meer ka
pitaalkracntige oudere jonge
ren, tweeverdieners liefst. In die
doelgroep bevinden zich ook
zijn geestverwanten, 'mensen
die de jaren '70 hebben meege
maakt' Zij worden geraakt door
dezelfde dingen ais hij, ver
moedt hij. Bekendheid hoopt
hij te verwerven door mond-op-
mond reclame.
►eer t
statigheid wa
beeldende kunst gebruikelijk
wordt omkleed", aldus Ton Ver
degaal. ,,lk wil een tegenhan
gerworden voor de galeries die
uitsluitend worden bezocht
door intellectuelen, en waar
heel behoedzaam met de kunst
wordt omgegaan. Wie zegt mij
tenslotte dat dat de enig moge
lijke weg is?"
'K2' aan de Nieuwstraat 13 is
geopend: woe t/m za 10.30-
17.00 uur, 1ste zondag van de
maand: 14-17 uur.
Spiegelwanden
Spiegels op maat
Spiegels met lijst
Glazen meubelen
Vitrines
Tafels volgens model
Motiefstralen
Alles uit eigen atelier
GLAS EN SPIEGELS
Volmolengracht 4
2312 PH Leiden (NL)
Telefoon: 071 - 21 80 55
Tama Janowitz heeft met hilarische roman een serieuze boodschap:
opend. Het instrument van
crèmekleurig plastic is een Graf
ton die Parker kreeg van de ge
lijknamige bouwer in I.onden.
Mevrouw Chan Parker zoals
ze wordt genoemd, hoewel ze
nooit met Parker trouwde, was
niet aanwezig bij de veiling. De
collectie schildert het beeld van
een uniek talent dat door drugs
verslaving en alcoholisme ten
gronde ging. Parker overleed in
amsterdam inge v
In haar gedrag lijkt Tama Jano
witz in niets op de mediagevoe-
lige cultschrijfster die ze sinds
haar bestseller Slaves of New
York (1986) zou zijn. Ze is vrien
delijk, timide en bijna overbe
leefd. Geeft een zacht handje en
praat met zachte stem. Maar
haar opinies zijn van staal, en
ze komt er voortdurend op te
rug. Mannen hebben de macht,
vrouwen liggen onder. Een ge
sprek met Janowitz die even in
Nederland is voor de verschij
ning van haar nieuwste boek
'Een man is ook maar een
mens'.
The Male Cross Dresser Sup
port Group, zoals de oorspron
kelijke titel luidt, geeft een ui
terst zwart beeld
Yorkse wereldje
witz zelf thuis is.
frustreerde
deinzen voor ieder contact i
een normale vrouw, serpenten
die elkaar de strot
ce om macht,
kinderen die
zich gedragen als miniatuurvol
wassenen, voedsel dat naar
niets smaakt, en geweld op ie
dere straathoek. Ruim vierhon
derd pagina's lang gaat de hel
din Pamela Trowel haar eigen
rampzalige gang. Een volstrekt
gèschift verhaal, in hoog tempo
verteld, met een bizarre humor
waar je. als je er gevoelig voor
bent. van over de grond ligt te
rollen van het lachen.
Volgens Janowitz is haar
weergave van het Amerikaanse
leven een beetje buitenissig,
maar zeker niet onrealistisch:
„Wat ik ook verzin, er is altijd
iemand in de Verenigde Staten
die het doet. Dat Pamela een
mensenhoofd naast de snelweg
vindt, lijkt bizar. Maar een week
nadat ik het schreef, las ik in de
krant over een vrouw in de East
Village die twee mensenhoof
den in een doos vond. Ze ble
ken van een arts te zijn die ze in
zijn kofferbak had liggen. Zijn
auto werd gestolen en de dief
gooide de doos met de hoofden
eruit."
„In New York draait alles om
macht. En mannen hebben au
tomatisch de macht.
het
hebben die automatisch niet.
Ja. een 20-jarig fotomodel met
grote borsten en blond haar
heeft macht. Of een rijke erfge
name. Maar mannen hebben de
sociale structuren om de macht
te houden. Ze steunen elkaar.
Vrouwen zijn voortdurend in
competitie met elkaar, dus ko
men ze ook niet aan de macht.
Ze zijn zó vals. Als ze gaan lun
chen is er onmiddellijk
wedstrijd aan de gang wii
minste eet."
Dit verkrampte gedrag wordt,
behalve door de onderliggende
positie van vrouwen, in de hand
gewerkt door een schrijnend te
kort aan huwbare mannen, zegt
Janowitz. „Zeker negentig pro
cent van de mannen in New
York is homoseksueel. Dat komt
doordat ze op het platteland
niet getolereerd worden en dus
naar New York vertrekken. De
paar hetero's die er zijn, kunnen
alle vrouwen kiezen die ze maar
willen. Nieuw vers bloed, iedere
dag. Prachtige vrouwen die zelf
opbellen om afspraakjes te ma
ken."
Zelf is ze getrouwd met Tim
Hunt, die curator is bij de Andy
Warhol Foundation. Het boek is
aan hem opgedragen. Stralend
meldt ze: „Hij is Engelsman en
heeft helemaal niet in de gaten
wat er aan de hand is. Vrouwen
flirten als waanzinnigen met
hem, maar hij merkt het niet."
Met een ironische grijns voegt
ze toe: „Heel goed. dat Engelse
systeem waarbij jongens op hun
zesde naar kostschool worden
gestuurd."
Hoewel ze met enige nostal
gie praat over een vriendin die
Manhattan de rug toekeerde en
ergens op het platteland is gaan
wonen, met normale mannen
om zich heen „die gewoon met
haar naar bed willenblijft Ta
ma Janowitz voorlopig waar ze
al twaalf jaar is. „Want New
York is een paradijs voor schrij
vers. Je vindt er een krankzinnig
assortiment aan levensstijlen.
Op dit kleine eilandje zitten al
lerlei mensen met allerlei ach
tergronden op elkaar gepropt
als ratten in een kooi. En ik kijk
ernaar en schrijf erover."
Tama Janowitz, Een man is
ook maar een mens. Oorspr. ti
tel The Male Cross Dresser Sup
port Group, NY. 1992. Vertaling
William Oostendorp en Joost
van der Meer. Uitg. In de Knip-
scheer, 39,90.
Kansas City, de geboorteplaats
van jazz-legende Charlie Parker,
heeft op een veiling bijna
250.000 gulden betaald voor
een saxofoon waarop „Bird"
speelde tijdens een beroemd
concert in Toronto in 1953. De
hele, door Parkers laatste part
ner Chan te koop aangeboden
verzameling brieven, bladmu
ziek, muziekprijzen en instru
menten bracht bijna zes ton op,
tweemaal meer dan verwacht.
Dit verklaarde een woordvoer
ster van veilinghuis Christie's.
De koper van de saxofoon
was burgemeester Clever van
Kansas City, die telefonisch
meebood ten bate van het nieu
we Jazz Museum in Kansas City,
dat volgend jaar wordt ge-
die de saxofonist niet meer be
reikte omdat hij inmiddels was
overleden, bracht 15.000 gulden
op. „Ik heb een verschrikkelijk
voorgevoel over je dood",
schreef zij. „Als het niet je dood
als man is, dan je dood als mu
sicus." Ze eindigt de brief: „Je
bent een idioot, Charlie Parker".
UTRECHT W1LMA Dl KEK
Midden-Nederland krijgt een
poptempel voor -1000 bezoe
kers. Het Utrechtse bedrijl
Central Studio's wil volgend
jaar zomer beginnen met de
bouw van een speciale con-
certndmtB op het Industrie
terrein in de wijk Zuilen. De
belangrijkste participant is
Mojo Concerts, het impresari
aat dat vrijwel het monopolie
heeft op optredens van bui
tenlandse popartiesten in Ne
derland.
..Ahoy' kan negenduizend
mensen kwijt, Muziekcen
trum Vredcnburg tweedui
zend. Daartussen zit niks en
dat gat willen wij vullen", zegt
David Schild, directeur van
Central Studio's.
Zijn bedrijf is met Mojo
Concerts, de gemeente
Utrecht en een aantal poten-
erleg
over de verbouwing van een
aan Central Studio's grenzen
de fabriekshal tot concert
ruimte. In die hal is nu nog
een containeropslagbedrijf
gevestigd. De ruimte komt
leeg. Voor de verbouwing van
de fabriekshal tot concertzaal
is, schat Schild, zeven tot acht
miljoen gulden nodig Wie
naast Mojo en Central Stu
dio's nog meer participeren,
wil Schild niet /eggen: „Maai
het zijn geen kleine jongens."
Central Studio's biedt al in
cidenteel onderdak aan pop
Concerten. Voor 24 september
stond de Amerikaanse 'blues
ghaaibouT Walm i roui tn de
reeds bestaande studiohal
aangekondigd. Dit concert
werd echter verplaatst naai
lïvoli, toen de belangstelling
dreigde tegen te vallen.
Met plaats in 'My fair lady' komt droom van Anita Rol uit:
alkmaar hans visser
Ze is nog niet eens klaar met
haar musicalopleiding aan het
Alkmaarse conservatorium.
Toch maakt Anita Rol komend
seizoen haar professionele mu
sicaldebuut in de nieuwe pro-
duktie 'My Fair I-ady' van Joop
van den Ende. Niet als ster
naast Paul van Vliet, Vera
Mann, Piet Bambergen en Huib
Rooymans, maar als lid van het
dertien stemmen tellende en
semble. En dat is al zwaar ge
noeg. „Keihard werken is het.
Na de eerste dansrepetities had
ik de blaren op mijn voeten.
Maar het is heerlijk."
Alleen al het kunnen volgen
van de musicalopleiding is voor
Rol de vervulling van een wens.
Als kind was ze lid van een mu
sicalvereniging, ze volgde zang
en balletlessen en leerde zelfs
stijldansen. Daarnaast begon ze
bij voorstellingen te regisseren
en van choreografie te voorzien.
Een greep: 'The Sound of Mu
sic', The Boy I riend' en 'De
Kleine Parade
„Je leert daar ontzettend veel
van. Je overlegt met de mensen
van het licht, de decors, de kos
tuums. Je praat over alles. Wat
een verschil met zo'n Van den
Ende-produktie, waar voor ie
der facet van de voorstelling ie
mand verantwoordelijk is. Is er
op de repetitie in een scène
plotseling een portemonnee no
dig. dan is het van 'Zoef en dan
Is die portemonnee er."
Rol maakte de stap naar de
professionele opleiding relatief
laat. „Toen bleek dat het con
servatorium in Alkmaar vorig
jaar een musicalopleiding be
Musical-studente Anita Rol: „Ik ben er klaar v
foto
A TZliL
gon, besloot ik me aan te mel
den. Ik ging minder werken en
met rnijn salaris betaalde ik de
opleiding. Het was voor mijn
man en mij nog een hele beslis
sing, want hij begon net een ei
gen zaak en ik was al 26."
Auditie
Dankzij de opleiding voelt Rol
zich tussen de geroutineerde
spelers in 'My Fair Lady' volko
men op haar gemak. Had ze
niet beter nog een jaartje ge
woon met haar opleiding kun
nen doorgaan? „Ik heb auditie
gedaan, omdat ik voelde er
klaar voor te zijn. De angst was
laten
weg en ik wilde
zien v..ii Dt ken."
De eerste repetitie betekende
ook de confrontatie met men
sen die Rol tot dusver slechts
via krant, radio en televisie ken
de. „Als je opeens tegenover al
groten staat, denk je wel even
Oeps'. Dan zie je daar Piet
Bambergen. En dan komt daar
tussen de middag Paul van Vliet
gewoon tegenover je aan tafel
zitten. Je weet niet wat je tegen
ze zeggen moet, want je wil
flater slaan. Maar het zijn
geen I
die
hard voor zo'n rol r
ken. En op die manier gaan
ook met je om."
Daarbij blijkt regisseur Eddy
I labbema iemand te zijn die Rol
enorm op haar gemak stelt.
„Voortdurend drukt hij ons op
het hart nergens nerveus voor te
zijn. Hij laat ons zelfs improvi
seren om voor een bepaalde
scène de juiste expressie te vin
den. Heel prettig. Hij geeft je
ook bij allerlei scènes de achter
gronden, zodat Ie begrijpt wat je
doet. Ik geloof ook dat hij er
goed in slaagt deze musical een
totaal nieuw aanzien te geven.
Dat moet ook wei voor een pu
bliek dat 'My Fair l.ady' zo goed
kent."
