'Door Kaag of Noordzee'
HSL
Flitsen over piepschuim
Getrouwd met de
hoge-snelheidslijn
'Nederland
is te vol
voor HSL'
'Burger is
machteloos'
De Concorde vliegt
hier toch ook niet?
Saterdag 10 september 1994
ipe Leidsch Dagblad-enquête over de hoge-snelheidslijn vulde
ijwee dozen. Eén doos met ingevulde enquêteformulieren die
duidelijk maken dat deze regio een nieuw flitsspoor door het
Groene Hart afwijst. En een doos met extra's: nieuwe tracés,
harde uithalen naar de overheid en verzuchtingen over ons
mooie, bedreigde Holland.
Op de voorpagina staat de uitslag van de enquête. Op deze pa
gina een overzicht van plannen en tracés, opmerkingen en
voorspellingen, een week voordat bezwaarschriften tegen een
nieuwe hoge-snelheidslijn binnen moeten zijn.
tekst paul van der koou
Schade moeilijk
te voorspellen
be schattingen van de schade
[ie de HSL gaat aanrichten, lo-
ben sterk uiteen. Twee gulden
jan postzegels, papier en ko-
piën, meldt een indiener van
[en bezwaarschrift. 100.000,
klinkt het vanuit Leiderdorp,
fen half miljoen, vanuit Hoog-
jnade. Zelfs bedragen van 2,5
worden genoemd.
,,Onze boerderij van 33 hecta
re wordt, vlak achter de gebou
wen, dwars doorsneden. De
'jchade en de problemen zijn
'jiiet te overzien". Was getekend,
(le bewoners van de Achthove-
nerweg 23 in Leiderdorp. Als ze
joch een schatting moeten ma
ten, houden ze het 'onschat
baar veel' schade. De nodige in
vrezen dat een nieuwe
jijn belastingverhogingen vergt:
jje betaalt al snel tachtig gulden
ber maand meer."
Centraal in veel betogen tegen
een hoge-snelheidslijn staat de
j/erzuchting dat Nederland al
een van de dichtstbevolkte lan-
pen ter wereld is. De Randstad
|s daarbinnen nog eens het
dichtstbevolkte stukje. "Moet
(daar ook nog een hoge-snel
heidslijn doorheen?
Nee, meldt een lezer uit Rijp
wetering. „Geen prijs is te hoog
om dit te voorkomen." Want:
(„Een mens heeft ruimte, uit-
izicht, frisse lucht en rust nodig
(voor een stabiel leven. De maat
schappij waarin we leven is al
iveel te gehaast waardoor er
steeds meer mensen uit de boot
(vallen." „Zonder groen worden
imensen agressief', heet het
ook.
'Ons mooie land kan het alle-
jniaal niet meer aan', meldt een
bewoonster van de Leiderdorp-
Ise Oranjewijk. Het argument
-van voorstanders dat Nederland
ieen Jutland wordt zonder HSL,
|verwerpt ze als volgt: „Geef mij
maar het Jutland, zodat de
mens rustig kan fietsen door het
Groene Hart of kan wandelen
idoor de duinen. In plaats van
alles vol te bouwen."
Volgens een bewoner van de
door de HSL bedreigde Zuidweg
in Rijpwetering maakt een ho
ge-snelheidslijn het gebied Rijp
wetering/Nieuwe Wetering on
bewoonbaar en onleefbaar: „Als
een Tsjernobyl-zöne moet het
geheel door bewoners worden
ontruimd om het in te richten
als natuurgebied."
Een oma uit Koudekerk
vraagt zich af hoe de spoorwe
gen willen voorkomen dat vo
gels en zoogdieren massaal
worden 'gegrepen' door de flit
strein. Komt er een professione
le vogelverschrikker, net als bij
luchthavens? Of kan er een flits-
verbod komen in het broedsei-
zoen? „Zoniet, dan kunnen de
merel en zanglijster maar beter
wegblijven uit het nieuw aan te
leggen Bentwoud bij Benthui-
Inzenders bedenken nieuwe varianten voor flitstrein
Een nieuwe lijn voor de flit
strein langs Utrecht of Alphen,
door de Noordzee, over de Ka-
gerplassen, onder de A4, in een
tunnel vanaf de grens met Bel
gië. Deze varianten bedachten
inzenders van de enquête, onte
vreden als ze zijn met de kabi
netsvariant om de hoge-snel
heidslijn (HSL) door het Groene
Hart te trekken, westelijk van
Hazerswoude en Hoogmade,
dóór Rijpwetering en langs
Nieuwe Wetering.
Een greep uit de aangedragen
Een hogesnelheidslijn
vanuit België, via Utrecht naar
Duitsland: „Dat spaart het
milieu in de Randstad, is goed
koper en biedt meer groeimo
gelijkheden voor het zuiden,
midden en oosten van het
land."
- Van Rotterdam, via Alphen
aan den Rijn naar Amsterdam.
Want, zo redeneert een lezer.
Alphen krijgt dan de recht
streekse treinverbinding met
Schiphol, waar provincie en re
gio zo voor pleiten.
- Een HSL helemaal langs de
\t. tot aan Schiphol De lijn
loopt dan niet dwars door dor
pen als Rijpwetering, zoals in de
Groene Hart-variant en de A4-
variant van het kabinet. De trein
hoeft er geen minuut langer
over te doen dan wanneer-ie
door het Groene Hart zou flit
sen. En, zo meldt een 74-jarige
lezeres:Als je langs de rijksweg
rijdt, worden automobilisten
geprikkeld om gebruik te ma
ken van de HSL"
- Een nieuwe lijn helemaal in
een tunnel, vanaf de Neder
lands-Belgische grens tot Am
sterdam. Onder het Groene
Hart of onder de A4: „En geen
gezeür over lang in het donker
zitten. Daar hoor je ook geen
mens over als het om de Ka
naaltunnel gaat of als ze 's
nachts met het vliegtuig mee
gaan!" b
- Ook een tunnel voor A4 èn
HSL lijkt een l^eidse lezer een
aardig idee. Te beginnen bij het
Rotterdamse Terbregseplein
(waar de rijksweg naar
Dordrecht begint) of het Prins
Clausviaduct. Eindigend bij Aal
- De 'Kaagvariant', bedacht
door een Voorhouter. Om te
voorkomen dat een nieuw tracé
Rijpwetering doorsnijdt, zou de
trein westelijk van Oud Ade
moeten gaan rijden. Een beetje
door de Kaag, maar wel in een
mooie boog die begint bij
Hoogmade en eindigt bij een
aansluiting op de Schiphollijn.
- De 'Noordzee-varianflangs
de kustlijn boven of onder de
zeespiegel. Bedacht door een
Leidenaar.
- Een HSL tot aan Rotterdam.
Verder met TEE-treinen, die wat
vaker en sneller moeten gaan
rijden dan nu. Deze intercity's
blijven langzamer dan een TGV
over nieuw spoor, maar de
Haagse en Leidse regio kunnen
tenminste meeprofiteren. En.
zo meldt een trouwe TEE-gan-
ger: „Ik kan u verzekeren dat
deze flitstrein, zeker als het een
uurdienst is, zwaar onderbezet
zal zijn."
„Het uitgespaarde geld moe
ten de spoorwegen uitgeven
aan optimale aansluitingen van
bussen en treinen. Het open
baar vervoer moet vooral goed
koper worden. Misschien krij
gen we dan eens volle treinen,
ook buiten de spits."
- Een andere lezer wil de 1ISL
in Rotterdam laten stoppen, om
de mensen daar te laten over
stappen op een metronet of een
magnetische mono-rail voor de
hele Randstad: „Er is daardoor
minder woon-werkverkeer op
de weg. En een rijksweg als de
A4 hoeft niet te worden ver
breed." „De U A .lis Ill-Ill It In
lelijk een verouderd concept",
wordt gemeld op een enquête
formulier.
- Veel verbazing is er over het
stukje hoge snelheidslijn tussen
Schiphol en Amsterdam CS. De
TGV doel daar in het kabinets
plan 16 minuten over, bijna net
zo lang als over het stuk tussen
Rotterdam en Schiphol waar
iedere minuut tijdwinst van be
lang zou zijn. Vandaar het voor
stel van een inzender om de
treinen niet tot Amsterdam S.
m.1.11 tol Amsterdam RAI te la
ten rijden.
Origineel zijn de plannen
voor een 'llftpllcht', een limiet
van één auto per gezin en kor
tingsbonncn voor net openbaar
auto hebben. En wat te denken
van een 'vliegende' schotel
luchtlijn naar Parijs, trekschui
ten en zeppelins?
Een flitstrein op piepschuim, in
een tunnel met een open dak of
een dak van doorzichtig
perspex-glas. Dit revolutionaire
plan is bedacht door de Leidse
lezer F.P. Kruit, die een advies
bureau heeft voor aluminium
gevelconstructies.
Voordeel van het piepschuim
zou zijn dat het lichter is dan
een zandophoging. „Er dreigen
dus minder verzakkingen in het
drassige Groene Hart", meldt
Kruit. „Bovendien isoleert piep
schuim het geluid goed, zeker
wanneer je er beton en asfalt op
stort. Piepschuim is ook makke
lijker aan te voeren dan zand, je
hoeft het niet te laten inklinken
en plat te walsen."
Als ondergrond en rail er een
maal liggen en een folielaag ver
zakkingen en opkomend grond
water tegengaat, kan een werk-
trein de definitieve zijwanden
plaatsen. In het plan van de Lei
denaar worden dat voorgefabri-
ceerde betonnen elementen in
een soort u-vorm.
De wat platte onderkant van
de u-vorm rust op het piep
schuim en sluit aan op de laag
beton en asfalt. De ronde bo
venkant steekt zo'n twee meter
boven hef nieuwe maaiveld uit.
Volgens de Leidse wis- en na
tuurkundige valt zo'n zandrug-
getje nauwelijks op in het land
schap, zeker wanneer er wat
zand tegenaan wordt gescho
ven: „Je ziet dan een soort rugje
in de omgeving."
Door de open bovenkant
hebben de treinen aan daglicht
geen gebrek. Ingewikkeld ge
graaf is bij eventuele reddings
acties niet nodig, meldt de man
achter de tunnel. Hoe duur zijn
plan is, weet de Leidenaar niet:
„Piepschuim is misschien wat
duurder dan zand. Maar aan de
andere kant kun je kosten be
sparen door werktreinen in te
zetten in plaats van bouwwegen
aan te leggen."
„Probleem in deze regio kan
zijn dat je zoveel waterwegen
moet kruisen", meldt de beden
ker. „En je kunt de flitstrein na
tuurlijk niet teveel op en neer
laten hoppen. Ie kunt de trein
daar in een gesloten tunnel leg
gen. onder waterwegen als Ou
de Rijn en Ringvaart Haarlem
mermeerdoor."
Volgens Kruit is het piep
schuim-principe al eens toege
past bij een weg in Hoorn. Om
de treinreiziger rust te geven,
wil hij in de tunnel een doorlo
pende spiegel op ooghoogte op
hangen: „Je ziet dan niet zo'n
gat, maar jezelf, de trein en wat
bovenlucht. En in een bocht
zien passagiers en machinist de
héle trein.
Meest logische route lijkt hem
een rechte lijn door het Groene
Hart, oostelijk van Hoogmade.
westelijk van Hazerswoude. Net
als de tunnelvariant van het rijk.
Leidenaar F. Kruit toont zijn ontwerp voor een HSL-tunnel met een bodem van piepschuim.
fotoholvast/MARK lamers
„De overheid zal ondanks alle
mooie praatjes over inspraak,
die niet meer is dan een doekje
voor het bloeden, de plannen
met de HSL toch doorzetten. Je
bent als burger machteloos",
meldt een van de vele inzenders
die niet ol nauwelijks vertrou
wen hebben in de inspraakpro
cedure.
Of. zoals een hoogbejaarde
man betoogt: „Het zal allemaal
wel doorgaan volgens de regels
van onze onvolprezen demo
cratie, namelijk elkaar de bal
toespelen. Ik ben biina 82 jaar
en ken m'n pappenheimers zo
langzamerhand wel."
Een optimist hoopt dat de
nieuwe minister van Verkeer en
Waterstaat wat meei om Tiet
volk' geeft dan haar voorgang
ster, mevrouw Maij-Weggen.
Deze lijkt het een beetje ver
bruid te hebben bij haar achter
ban. Zo meldt een trouwe, 72-
jarige CDA-kiezer dat hij bij de
Europese verkiezingen is over
gestapt op de SGP. Om maar
niet te hoeven stemmen op Ma-
ij en haar belachelijke ideeën'.
Een andere inzender verklaart
zijn geklaag over 'slechte infor
matie' met de volgende zin: „Ik
ben op de informatie-avond in
Leiderdorp geweest."
De komst van de flitstrein
brengt veel inzenders tot
prachtig proza, nieuwe
wijsheden en pakkende idee-
en. Een greep uit het aanbod:
„Gewoon wat eerder op
staan, dan kom je op dezelfde
tijd aan als met tie I ISL."
„Wat is nu een paar minu
ten tijdwinst op een eeuwig-
heul-'''
„De Concorde vliegt hier
toch ook niet?"
„De voordelen hangen aan
de trifin, de nadelen aan de
lijn."
„Vanwege het milieu mag
een auto niet harder rijden
dan 120 kilometer per uur.
Waarom zou een trein dan
300 kilometer per uur mogen
rijden?"
„Minder reizen en meer
milieu is de enige oplossing."
„Wat hel nadeel van de flit
strein is? Hij is te snel.'
„Geld kan beter worden be
steed aan meer politie."
„Voor wie wordt de ellendi
ge lijn eigenlijk aangelegd.
Voor al die drukke baasjes?"
„Van dat mooie stille ge
bied moet iedereen afblijven.
Iedere fietsrit naar één van de
kinderen in een vakantie-
ritje."
„De flitstrein is een tijds
beeld van neuroten."
„Bij een eventuele volgende
I ISL-informatieronde dient
een geluidswagen aanwezig
te zijn die het geluidsniveau
demonstreert."
En dan een voorstander van
een nieuwe lijn door het
Groene Hart:
„De mens lijdt het meest
door het lijden dat hij vreest,
maar nimmer op kornt da
gen."
„Koste wat het kost moet Den
I laag meedoen in de vjtart der
Europese landen. Nou rege
ring. denk eerst eens aan de
financiële problemen in je ei
gen land: AOW, gezondheids
zorg, infrastructuur, minima,
vluchtelingenopvang, bejaar
donzorg etc. etc. etc.
„Ik heb veel te weinig cijfers
van de HSL-lobby gehoord.
Hoe succesvol is die HST ei
genlijk in Frankrijk?", vraagt
het Alpheuse SP lid Ronald
Pleij zich af. Hij wil met ieder
een in discussie over de HM.
omdat hij die lijn echt niet
ziet zitten. Adres: Zaalberg-
straat 54, 2405 WC Alphen
aan den Rijn. Telefoon: 01720
-91128.
A1 (Groene Hart)
A1v (Groene Hart)
B3 (langs de A4)
a MN8 (tunneltracé)
varianten van de lezers
Warmond
langs de
Rijpwet
I Variant langs
Alphen a d Riii
(via Aalsmeer)
Leiden
r j.
|Di|ktunnel op I
piepschuim
Koudoii
Alphen aan
dbuurt
tunnel voor A4 en HSL
vanaf Prins Clausplein
Benthuizen
il> VOCELESANtii TRED VAK (ALDIRIN bt
Min v Verkeer
Zelfs op vakantie kon en wilde
ze de hoge snelheidstrein niet
van zich afzetten. Terwijl man
lief op het strand een tijdschrift
je lag te lezen, verdiepte actie
voerster Mirjam Atesh zich
grondig in de HSL-nota.
Blij dat ze het boekwerk ein
delijk eens rustig kon lezen en
dsat ze daarmee tegelijkertijd
het gevaar afwendde om er 'uil'
te raken. Want een actievoerder
moet natuurlijk zonder aarzelen
de nadelen van een hoge-snel
heidslijn op kunnen sommen.
Zeker in deze maanden vol
schriftelijke en mondelinge in
spraak.
Haar Platform HogeSnel-
heidsTrein Nederland moest
het standpunt over de HSL be
palen, de bevolking informeren
en tot protesteren aanzetten
voor de schriftelijke inspraak
termijn op 19 september ver
strijkt. Tussentijds voerden de
tegenstanders van een nieuwe
lijn ook nog eens een kort ge
ding tegen de Staat, om te eisen
dat de 'misleidende' HSL-nota
wordt gerectificeerd.
Neem nu de dag van gisteren.
Om zeven uur stond de Zoeter-
woudse al naast haar bed om
twee uur later in Rotterdam te
kunnen opdraven voor Noord
hollandse statenleden. Die wil- TL ■ijl' II mmJm
den voor- èn tegenstanders ho- U S il l jjj
ren. 's Middags reed ze langs I m. W -- Tn
het Haagse Paleis lHË] V L^^ra JK A r
om de uitspraak in het kort ge- Kfji BPi L li i I BA-
ding'op te vragen'. KJiu Ji fok; 0WP (I |l I
Terug in Zoeterwoude ronsel- j J L
de ze vrijwilligers die de komen- ^B^Knfl^jjH||
de week bezwaarschriften
len ophalen tegen de HSL. De -^1 n I flli I l j| T
bezwaarschriften krijgen J y (3 j|| jj. I
woensdag een
een arti- I r
dat Atesh nog moet B
schrijven. Tussen de voorberei- ^B mi
dingen door vooreen mini-con- - Brorar rj a fr-Wll I 1
ferentie van haar eigen CDA. 'lij
Die wordt van- ///li ki
daag achter gesloten deuren ge- J :'flB
houden Hazerswoude. Naast J
plaatselijke CDA'ers als Atesh,
draven daar provinciale en lan- V-,"-- raHB
delijke kopstukken op. „Eigen- L
lijk ben ik elke avond weg. En "SK'''v l<HBilEèii
dat is vooral vervelend voor de (A^"- %|fe. r
jongste. Die gaat vaak in zijn 9
eentje naar bed. Mijn man heeft ^JHBBBiHBI fl v
het namelijk ook druk."
Cynisch aan de situatie is dat Actievoerster Mirjam Atesh. Zelfs op vakantie neemt ze de HSL-nota mee. foto» holvast/mark lamers
Atesh haar baan als maatschap
pelijk werkster opzegde de trein haar Zoeterwoudse en frisse lucht. Mirjam put er scherpt je geest, functioneert
meer tijd voor haar gezin te nieuwbouwwijk-zeu~aanta.stcn. inspiratie uit voor haar gedich- mee in de samenleving. Doet
hebben. Toen de discussie over want daar rijdt-ic in alle vafiSIPr iets op deze aardbol." En dat ze
de hoge snelheidslijn begon te ten keurig omheen. Nee, het Eenmaal op de barricaden, het druk heeft.. Ach, de andere
spelen, weigerde ze lijdzaam gaat haar om de natuur. De na- ziet ze het actievoeren steeds actievoerders zijn BI|H
toe te zien. Niet zozeer omdat tuur geeft haar gezinnetje rust meer als een uitdaging: „Je actief.
