ÉÊp Hogepriester van 'oude religie' Kerk Samenleving ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1994 REDACTIE* DICK V PLAS. 071-356443 HET WEER KORTWEG Jongerenfestival In de Triumfatorkerk in Kat wijk wordt vandaag zes uur lang een festival voor jonge ren gehouden. Ralph van Manen en Vivid Band The ater verzorgen optredens. Bovendien komt er een prai- seband. Het programma be vat rock ballads, praise, drama, mime en gesproken woord. Kaarten zijn te ver krijgen bij de VW in Katwijk a vijf gulden. De zaal gaat om half elf open. Voor kleine kin deren is er een creche. Kerkmuziek Theologische zoektocht van oud-preclikant eindigt bij natuurgodsdiensten De Stichting Ce Kerkzang organiseert van middag een muziekmiddag in de Dorpskerk in Zoeter- woude. Medewerking hier aan verlenen acht zanggroe pen uit de regio Leiden. Het muziekgebeuren duurt van 2-5 uur. Toegang 2.50 gul den. Ontmoetingsdicnst Dominee B. Weegink leidt morgen een speciale ont- moetingsdicnst in het Mara- nathacentrum aan de Pool ster (Rijnsoever) in Katwijk. I let onderwerp van de dienst luidt 'Kom en doe als zij'. Vo cale medewerking verleent Peter Kits. Het orgel wordt bespeeld door Diederik Schuitemaker. De dienst be gint om zes uur. Lezing Lester Sum rail spreekt woensdag 14 september in De Levenstroom Gemeente aan de Touwbaan in leider dorp. Vandaag met I.ester Sumrall' is een onderwijspro gramma, bedoeld om 'prakti sche bijbelse oplossingen voor problemen aan te bie den'. De bijeenkomst begint om 19.30 uur. Evangelist In de Bethlehemskerk aan de Lammermarkt in Leiden wordt woensdag 14 septem ber een samenkomst gehou den met als gastspreker Rev. Alfred Ee uit Maleisië. Deze evangelist heeft inmiddels op alle continenten gepredikt. „En velen mochten redding, genezing en vernieuwing in hun leven ervaren", staat te lezen in de uitnodiging. De samenkomst begint om 19.30 uur. Gospel De Stichting Local Gospel Projects organiseert zaterdag 17 september in de Immanu- clkerk aan de Kerkstraat in Rijnsburg een regionaal festi val voor gospelkoren. De ko ren, die aan het festival me- doen zijn: New Gospelsoud uit Rijnburg, His Revelation en Be Glad uit Alphen aan den Rijn en het Katwijkse jongerenkoor Salvation. Aan vang half acht. Kaarten, 7.50 gulden, voor het festival zijn verkrijgbaar bij: Volume- markt, Anjelierenstraat 36 en bij tuincentrum De IJiver, Tulpenstraat 78. Telefo nische reserveringen: 01718- 34724-21177. Leger des HeiLs liet Leger des Heils begint zondag 18 september met bijeenkomsten in de l.eidse wijk Stevenshof. Deze bijeen komsten worden van 17-18 uur in het speeltuingebouw aan het Carry van Bruggen- pad 2 gehouden. Acht en een half jaar stond Kees van Noort (58) als predikant op de kansel. Het oud-staflid van een vormingscentrum bij Zwol le kon met de zekerheden van het christelijk geloof steeds minder uit de voe ten. Belangstellend als hij werd voor aloude natuur godsdiensten vond hij daarin eigentijdse waarden die hem diep raakten. On danks verkettering door de kerk zijn die geheimen be waard- gebleven dankzij een speciaal soort pries ters: heksen, ook wel wic- ca's geheten. ZWOLLE «JAN TER HAAR Van Noort is inmiddels zelf ge wijd tol 'hogepriester van de oude religie'. Telkens weer moet hij uitleggen dat hij een gewoon mens is die de hond uitlaat, eten kookt en brieven op de bus doet. Een interview over heksen met iemand die er zelf een is geworden. Kees van Noort schiet meteen het vooroordeel aan flarden dat heksen enkel vrouwen kunnen zijn en dan nog 't liefst alleen staand. Het huis waarin hij en z'n vrouw wonen is idyllisch ge legen aan de rand van de be bouwde kom in een dorp nabij Zwolle. Kees is in z'n vastenpe riode en drinkt kruidenthee. Wil dat eigenlijk niet eens vermeld hebben omdat hij normaal kof fie drinkt en 'het vasten eigen lijk helemaal buiten het verhaal staat'. Verontschuldigt zich hier de voormalig kerkdienaar voor een oer-christelijk gebruik? Bovén heeft hij een stiltecen trum om te mediteren. Op het tafeltje voor hem een in het bos gevonden veer van een buizerd, water in een glazen vorm, een brandende kaars en een wie rookvat. Het zijn voor Kees van Noort de symbolen van de oer- elementen lucht, water, vuur, en aarde. Hij wil ze eren want ze belichamen alles wat natuur en kosmos omvat. Enkel in har monie daarmee kan de mens le ren over de bronnen van het le ven en wijzer worden. Daartoe zijn we uiteindelijk op aarde, weet Van Noort. Als hij 's mor gens vroeg de hond uitlaat, be groet hij bewust het licht van de nieuwe dag en dankt de godde lijke energiebron. Van Noort: ,,Ik kom uit een keurig net gereformeerd gezin in Rotterdam. M'n vader was een hardwerkend verzekerings man. Ik was de oudste zoon die ooit gefascineerd een boek had gelezen over de reizen van zen deling en ontdekkingsreiziger David Livingstone in Afrika. Dat wilde ik ook worden, dacht ik als kind al. Dan moet je domi nee worden, zei m'n moeder. Ik ging in ieder geval naar het gymnasium en ben daarna theologie gaan studeren. Dat was iets wat in onze kringen toch wel in aanzien stond."' Na z'n studie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam was Van Noort acht en een half jaar predikant. „In 1970 ben ik daar «nggmm. HM mi ntet direct een onbehagen <>t maar ik wilde niet m'n hele leven in een pastorie zitten. Dat was voor mij gewoon onbestaanbaar. Want ik heb een heel nieuws gierige natuur en wil achter de dingen blijven kijken waarom ze zo in elkaar steken. Ik wist voor mezelf dat er meer was dan de dagelijkse aardse werke lijkheid. alleen niet hoe. Zeker achteraf heb ik me gerealiseerd Via hun moeder die het weer van hun moeder had en zo te rug. Ze leven heel bescheiden en achteraf, zonder dat iemand er ook maar iets van af weet. Het was natuurlijk jarenlang een taboe en voor het brede pu bliek was hekserij met veel nare dingen omgeven." doelgroep voor de oud-predikant/-vormingswer ker is geen gemeente of een zaal Kees van Noort: „Als Ik vermoeid ben, ga ik graag op een stille plek in het bos zitten. Tegen een boom van zo'n 100 of misschien wel 200 jaar oud die met z'n wortels grondwater opzuigt." foto cpd dat, zelfs met een theologiestu die, de kerk me absoluut niet geholpen heeft om antwoorden te vinden op al m'n vragen, ter wijl daarvoor geloof of religie volgens mij toch wel bedoeld zijn." Overgang In 1976 sneed hij de band met de Gereformeerde Kerken in Nederland definitief door. Toen was hij al jarenlang agogisch staflid bij het vormingscentrum, had spirituele zoektochten naar India achter de rug en was uit eindelijk aanbeland bij de bron nen van oude volksreligies, niet enkel Germaanse maar rook Egyptische en Joodse. In 1987 raakte hij door een kraakbeen-ziekte uitgeschakeld en kwam in de WAO. Een gron dig ziekbed stelde hem evenwel in staat veel te lezen en daar over na te denken. Zowel licha melijk als geestelijk veerde Van Noort weer op, kwam uit z'n rolstoel weg en is, na enige tijd op krukken te hebben gelopen, nu weer helemaal op de been. Hij zegt eerst nu in staat te zijn de religieuze balans goed op te maken. „Ik ben me gaan reali seren dat de christelijke kerk tweeduizend jaar lang een ui terst eenzijdig mannelijk ge zicht heeft gedragen waarin de invloed van net vrouwelijke vol strekt niet tot zijn recht is geko- Tweede ijkpunt is zijn veran derde omgang met de natuur. „Zeker sinds ik buiten ben gaan wonen, heb ik er een band mee opgebouwd die me steeds meer aan religie deed denken. Ik voel me één met de natuur en sta daar niet langer als mens tegen over. Ze is niet langer iets on persoonlijks. Zoiets verandert onmiddellijk je houding". Kees van Noort meent dat de kerken de eeuwen door zich het monopolie op geloven hebben toegeëigend en een persoonlijke beleving ervan hebben gcblok keerd. „Ik kom nog uit een kerk waarin de dominee zei dat ik moest geloven en ook wat ik moest geloven. En de pastoor deed al niet anders en regelde bovendien nog eens het seksue le leven van de mensen. Anno 1994 kijken de mensen veel meer om hen heen en maken eigen keuzes". Vonk Hoe ziet Van Noorts nieuwe re ligie eruit? „Het gaat erom naar de stem van je hart te luisteren en van daaruit je houding en je hande len te bepalen. Ieder mens heeft iets van goddelijke energie in zich. Het gaat erom die godde lijke vonk zo goed mogelijk aan te wenden. De manier waarop je dat doet, is bepalend voor je leven. Essentieel is het open te staan voor menselijke ervarin gen die van alle tijden zijn. Zoals het je verwonderen over nieuw leven en de kringloop van de seizoenen. Natuurlijk knepen ze hem als dieven, als in december het almaar donkerder werd. Zou die zon het wel red den, straks gaat-ie dood, joh. En dan wisten ze dat ze zelf ook wel zouden kunnen inpakken omdat er dan geen enkel leven meer mogelijk zou zijn. Kun je je voorstellen dat ze blij waren dat het dan toch al lengs weer lichter werd? Ze za gen de zon in de lente steeds dichter naar de aarde toekomen en dat deze dan vruchten begon voort te brengen. Bij hun vrouw zagen ze al niet anders. De zon was de mannelijke energiebron die dat nieuwe leven wekte, en de aarde belichaamde de vrou welijk energie die het nieuwe le ven voortbracht. Nog praten we over moeder aarde. Dat oude Germaanse geloof was in feite een pure vrucht baarheidsreligie, beseft theo loog Van Noort. Haar klakkeloos overnemen zou een ontkenning zijn van de ontwikkeling die de mensheid sindsdien heeft door gemaakt en waaraan het chris tendonvin sterke mate heeft bij gedragen. Anno 1994 houdt hij 'de oude religie' opnieuw tegen het licht en meent dat daarin heel goed plaats is voor moder ne psychologische waarden. Met name voor het gedachten- goed van de psycholoog Jung, met als kern een harmonieuze afstemming van mannelijke en vrouwelijke energie in ieder mens. Zij die 'de oude religie' belij den, zijn heel gewone mensen, stelt hij. Heksen hebben een ei gen rituele kalender, met acht natuurfeesten die aan de sei zoenen zijn opgehangen en twaalf vollemaansfeesten. Dat is volgens Van Noort best een vro lijk gebeuren met zang, dans en trommelmuziek. Aan de hand van rituelen roepen de deelne mers goddelijke energie op. Dat mag in dit verstandelijke tijd perk allemaal heel vaag klinken, zelf beschouwt hij zich als broodnuchter en volop midden in de samenleving staand. Boodschap Of de nieuwe hogepriester van de oude religie een boodschap voor de wereld heeft? „Dat is meer iets wat bij m'n vroeger predikantschap paste. Ik ben evenwel een stuk bescheidener geworden. Maar zoals bij ieder mens met een bepaalde levens visie zal toch wel iets op z'n omgeving afstralen. Van mij kun je zeggen dat ik, met een ongelooflijk groot respect voor de wereld om me heen, hier op aarde rondloop en daar op m'n eigen plekje ook naar wil leven. Zo hoop ik een veel mens en vriend te zijn mijn omgeving. Meer dan ger. Ik was toen best o draagzaam naar allerlei toe met afwijkende ideeën. Ter wijl ik nu denk, als zij in volle vrijheid willen geloven en hun dat houvast geeft in hun leven, dan is dat prima." Hoeveel aanhangers de oude natuurreligie in ons land telt kan Kees van Noort niet zeggen. Overal bestaan groepjes, meestal maar een paar mensen die regelmatig samenkomen, el kaar wetenswaardigheden over leggen en feesten samen vieren. „Maar er zijn er ook die er de voorkeur aan geven het hele maal voor zich zelf te houden. Ik ken mensen die hekserij vanuit hun eigen familietraditie overgeleverd hebben gekregen. Van Noort: „Helaas is daar nog geen Nederlands woord voor maar het komt neer op een groepje heksen die samen fees ten voorbereiden en vieren. Zo'n coven kent een hogepries ter of -priesteres. Sinds deze week ben ik daar één van. Al hoewel er van enige hiërarchie nauwelijks sprake is, moet er toch iemand in zo'n groep de leiding hebben. Bovendien stelt deze zijn of haar wijsheid en kennis beschikbaar aan ande ren. Meestal gaat het om heel praktische vragen. Ook vroeger had je van die rondtrekkende mensen. Ik ga de komende maanden dit werk voor Noord- Nederland doen. Het heeft toch wel weer met mensen werken te maken en dat kan ik nu een keer niet laten." Van Noort beseft dat de bena ming 'heks' makkelijk aanlei ding geeft tot misverstanden, gebaseerd op sprookjesbeelden van vrouwen op vliegende be zems. katten en schoorstenen bij vollemaan. „Ik heb wel eens gezegd, heksen vormen een geuzennaam, het heeft iets van sensatie in zich. Dat hoeft voor mij niet. Ik noem me zelf liever 'wicca' of hogepriester van de oude religie." Dat de meeste mensen bij het woord 'heks' meteen denken aan een vrouw, komt volgens hem door de historie. De kerk was maar al te benauwd dat mensen er in hun dorpen een eigen geloof op gingen nahou den. Natuurlijk zijn er ook best mannen geweest die de oude natuurreligie aanhingen. Moge lijk dat naar verhouding wel meer vrouwen daar open voor stonden. Voor kruiden plukken de vrouwen die ook nog eens alleen woonden, behoorde je voorzichtig te zijn. Daar kwam nog eens overheen dat volgens orthodox-christelijke gedachten vrouwen wezens waren die je makkelijk tot zonde verleidden. .De invloed van heksen was der mate groot dat de verdachtma kingen jegens hen steeds scher per werden en in de 16e en 17e eeuw ontaardden in heksen jachten. Daar kwam later een verbod op maar de taboewer king bestaat tot op de dag van vandaag. Van Noort pleit ervoor die historische ballast terzijde te schuiven en moderne waarden van de oude religie te erkennen. Hij ondersteunt daarin het on langs bij Uitgeverij Strengholt uitgekomen boek van z'n vriend Melkor, dat als titel heeft 'Hek sen bestaan'. Kritiek Maar zich kritiekloos ten aan zien van de oude religie opstel len, wenst hij zeker niet. „!k zie ook heksen doorschieten. Dan zie ik hen bloemetjes plukken en hoor hen iedere keer 'dank je wel godin' zeggen. Kijk. dat hoeft voor mij nu niet. Ik pluk wel zelf kruiden en ga, als ik vermoeid ben, graag op een stil le plek in het bos zitten. Tegen een boom van zo'n 100 of mis schien wel 200 jaar oud die met z'n wortels grondwater opzuigt. Zo'n knoerd wil jou dan best wat energie afstaan. Probeer het maar eens. Het brengt rust en ontspanning. Het doet er niet toe hoe je het verklaart, maar het werkt gewoon." DE RECHTER Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON DUS U omtkent rJCXS STEEDS DAT u eetp/RAAT B6MT MIER NJEDSOW, 2£& KRijG iK MDAJ UUMCH- Kioe TERUG 7 HEUAA5... ^^s^vPiNJDAKAAS "lm. i v- I.E1DSCI1 DAGBLAD IMgavfAan Dagbladuitgever!) Damiate bv DIRECTIE BM Eisenberg, CP Arnold (ad)). J Kiel (adj). HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Frans Nypels. Henk van der Post (ad)). OMBUDSMAN R D Paauw. tel dag 9.30- 11 30uur071-356215.ofperpost HOOFDKANTOOR ADVERTENTIES Telefoon071-143545 ABONNEMENTEN Tel. 071-128030 bi) voo per kwartaal 29.30 I 84.55 329.30 328,30 Advertenties071-323508 Fam berichten 071-323508 Redactie 071-321921 VERZENDING PER POST Nederland: per kwartaal 125,50 overige landen op aanvraag KLACHTEN BEZORGING mat/mvn| 18 00-19.30 uur. zat 10 00-12 OOuur Tel 071-143241 Depressies voelen zich thui si Het septemberweer gedraagt zich zoals kon worden gevreesd na een warme zomer. Depressies voelen zich thuis boven de opgewarmde wateren voor de Westeuropese kust. De maand is nu tien dagen oud, maar een droog etmaal zat er tot op heden met in. De hoeveelheid neerslag is tot dus verre nog meegevallen. De westelij ke provincies, die de ergste Noord- zeebuien moeten opvangen, kre gen nog niet meer dan 30 tot 60 millimeter te verwerken. Normaal valt er in de hele maand circa 80 millimeter boven de kuststrook. Het huidige natte weertype doet mij sterk denken aan de septem bermaanden van 1983 en 1984; ook dit waren herfstmaanden met een warme voorgeschiedenis. Voor al in de periode 10 tot en met 19 september 1983 werd de kust strook gegeseld door regenbuien. Deze periode staat in Haarlem te boek als het natste tiendaagse tijd vak in de afgelopen 25 jaar. Er viel hier 178 millimeter; het maandto- taal bedroeg 220 millimeter. Op twee dagen kleefden de Noordzee- buien aaneen tot een kustfront, met etmaalaftappingen van 40 tot 50 millimeter. Vrijdag was het een prachtige dag voor liefhebbers van schilderachti ge buienluchten: hoogoptorende r felwitte wolkenkastelen, vaak voor zien van een aambeeldvorrmge ijs kap en onderaan een dreigende ba sis, soms met de valstrepen van - zware neerslag. Er waren inder- i daad buien van kaliber bij: 10 millimeter binnen een kwartier, 4 waarbij af en toe onweer werd ge- I hoord. Tussen de buien klaarde heil aardig op, maar een stijve zuidwes-; ter hield het aan de frisse kant; 17i graden was het maximaal haalbare Tijdens het weekeinde krijgt voorat» het noorden en westen van het land nog flink wat buien over zich e heen. Langs de hele kustlijn van rj het Engelse Kanaal via ons land naar Denemarken worden neerslag2' maxima voorzien van plaatselijk 2Qg tot 40 millimeter per etmaal. In dev buien, soms begeleid door onweer en harde windstoten, komt het D kwik nauwelijks hoger dan 12 tot |y 14 graden, in de wat meer opge klaarde gebieden landinwaarts wordt nog 17 graden gehaald. De verantwoordelijke depressie trekt U pas maandag naar het noorden weg; er komt dan even ruimte voor B rust met opklaringen en afnemen- y de wind. Dinsdag staat er al weer w volgend lage-druksysteem op HET WEER IN EUROPA KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met Engeland, Schotland, Wales en Ierland: Wisselend bewolkt en en kele buien, soms met on weer. Vooral zaterdag nog een stevige west tot noord westenwind. Middagtem- peratuur van 12 graden in het noorden tot 19 in het België en Luxemburg: Half tot zwaar bewolkt en vooral zaterdag nog buien, weer. Aan de westkust Zondag meer opklaringen en vrijwel overal droog. Maximumtemperatuur var langs Het Kanaal tot 20 Enkele stapelwolken, maar ook nog steeds flink wat zon. Alleen in het noor den kans op wat regen Middagtempera- tuur van 21 graden in het noorden tot Wolkenvelden afgewisseld Droog. Middagtemperatuur r< Neerslagkans Minimumtemp. Middagtemp. ZA ZO MA 0, 20 30 40 3d 16 17 18 20 zw6 zw6 w4 zo5 j 26 gra- stapelwolken Rotterdam Zaterdag in een groot deel van Spanje wolkenvelden, maar overal droog. Elders overwegend zonnig. Zondag ook in het noorden meer zon. Weinig verandering in temperatuur. Langs de Golf van Biskaje nog steeds ongeveer 22 graden. In de rest van Spanje 28 tot 35 graden. Canarische Eilanden: Perioden met zon en droog. Aan de noordkant wat meer bewolking. Middag- temperatuur rond 27 graden. Marokko: Westkust: langs de kust eerst wat bewol king of mist, In de middag overwegend zonnig en enkele stapelwolken. Middag- temperatuur tussen 25 en 30 graden. Tunesië: In het noorden zonnig en droog. Meer. naar het zuiden enkele stapelwolken en kans op een bui. Middagtemperatuur circa 35 graden. Zuid-Frankrijk: Flink wat bewolking, maar weinig neer slag. Langs de Middeliandse-zeekust meeste kans op wat zon. Middagtempe ratuur rond 28 graden, dicht bij de Golf van Biskaje enkele graden lager. Mallorca en Ibiza: Vrij zonnig. Zondag en een kleine kans op een bui. Maxi mumtemperatuur rond-30 graden. Italië: Flinke perioden met zon. In het uiterste noorden vooral zaterdag kans op bewol king en een enkele bui, misschien met onweer. Middagtemperatuur uiteenlo pend van 23 graden in het noordelijke merengebied tot rond 30 graden ten zui den van Rome. Corsica en Sardinië: Flinke perioden met zon en waarschijn lijk droog. Op Corsica maxima rond 25 graden, op Sardinië tegen de 30. Griekenland en Kreta: Vrij zonnig. Middagtemperatuur van 28 graden op Rhodos en Kreta tot rond 34 graden in het noorden van Griekenland. Turkije en Cyprus: Overwegend zonnig. Middagtempera tuur aan de kusten rond 30 graden. Duitsland: Zaterdag bewolkt en op veel plaatsen buiige regen, mogelijk met onweer. Zon dag nu.en dan zon en afnemende neer g weer blijft. Mid- 16 graden in het noorden tot rond 20 ten zuiden van de Mam. Zwitserland: In Tessm en Engadin flink wat zon en waarschijnlijk droog. Verder naast zon ook nu en dan wolkenvelden en vooral in het noorden enige tijd regen. Middag temperatuur van 20 graden bij Zurich tot rond 25 graden aan de zuidzijde van Oostenrijk: Wolkenvelden, in het zuidoosten ook ge regeld zon, Plaatselijk wat regen of een bui. Maximumtemperatuur rond 24 gra den. zaterdag in Tirol 'en zondag ook rond Wenen enkele graden lager WEERRAPPORTEN ZONDAG 11 SEPTEMBER 1994 Zon- en maanstanden Zon op 07.06 Zon onder 20.02 Maan op 14.24 Maan onder23.01 Waterstanden IJmuiden Hoog water 07.40 20.04 Laag water 03.16 15.40 MAANDAG 12 SEPTEMBER 1994 Zon op 07.08 Zon onder 20.00 Maan op 15.26 Maan onder23.5fj Waterstanden IJmuiden Hoog water 08.38 20.58 Laag water 04.11 16 25 Weerrapporten 09 september 20 uui Boedapest halfbew 18 14 24.0 24 17 0.3 22 13 00 15 10 10.0 34 21 O.O Locarno MaO':d Vaiaga dagtempera 19 11 0.3 18 12. 1.0 28 23 0 8 29 23 16 12 160 22 16 18 16 0.2 Buenos Aires ha" t>e*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 14