cni
Houseparty loopt uit
op XTC-vergiftiging
Onze Top 5
van deze week.
Kristalaanbiedingen.
Binnenland
O
O
0
49
99
99
2.39
2.98
Patijn: Nordholt mag
zeggen wat hij wil
Een nauwkeurig werkje
Justitie vervolgt arts
If NVVE na euthanasie
Onderzoek hersenschade
van oudere na narcose
Sociale zekerheid hoeft niet onbetaalbaar te zijn
Nederlander verwacht
meer rampspoeden
_piNSDAG 6 SEPTEMBER 1994
3
A\r -V ,1-, .-1 v.'. m.K t i i11 11.n V *'••••-
Prins Claus 68 jaar
Prins Claus is vandaag 68
jaar geworden. Hij viert het
feest zoals gebruikelijk in
huiselijke kring. foto anp
Verdwaalde kogel velt bromfietser
Dordrecht» Ben politieman heeft gisteren in Dordrecht tijdens
een verkeerscontrole een 18-jarige inwoner van die plaats in de
buik geschoten. De kogel raakte eerst het lichaam van de man
en daarna het been van een op een brommer passerend 15-jarig
meisje. Volgens de politie lieten twee agenten een auto stoppen,
omdat de bestuurder klaarblijkelijk had gedronken. Een 18-jari-
ge inzittende trok tijdens het daaropvolgende gesprek een steek
wapen en bedreigde een agent. Deze liep achteruit, trok zijn wa
pen en vuurde op zijn belager. Daarbij raakte de kogel ook de
bromfietsster. Beiden zijn in het ziekenhuis opgenomen, de
rijksrecherche stelt een onderzoek in.
Hongerstaking asielzoekers Assendelft
assendelft Zes asielzoekers uit het noodopvangcentrum As-
sumburg in Assendelft zijn gisteren in horigerstaking gegaan te
gen de volgens hen zeer slechte leefomstandigheden. Ze klagen
erover dat ze met vier of vijf mensen een kleine kamer moeten
delen en over een gebrek aan bewegingsvrijheid. De deur van
het centrum gaat om tien uur dicht en wie te laat komt moet
buiten slapen, zeggen ze. Daarnaast vinden ze dat de beheerder
hen als honden behandelt. Een woordvoerder van de Centrale
Opvang Asielzoekers (COA) noemt de verwijten niet terecht. As-
sumburg is een redelijke opvang die voldoet aan de stelregel 'so
ber doch humaan', aldus de woordvoerder.
Man regelde overvallen uit gevangenis
den bosch Voor de rechtbank in Den Bosch is gisteren zeven
jaar geëist tegen een 30-jarige Eindhovenaar, omdat hij tijdens
zijn gevangenschap drie roofovervallen zou hebben voorbereid
en georganiseerd. De overvallen in Venlo, Bladel en Eindhoven
werden uitgevoerd door zijn broer en twee anderen. De broer is
inmiddels in een gestolen auto verongelukt, de twee anderen
hebben ieder zes jaar cel gekregen. Omdat de verdachte een
goede kans maakte op een baan na zijn detentie, mocht hij
vanuit de gevangenis elke dag in EindhoveYi gaan werken. Hij
had echter met de werkgever de afspraak dat hij zijn tijd heel an
ders zou benutten.
Actie Rwanda goed voor 71,2 miljoen
den haag De Nationale Rwanda Actie heeft 71,2 miljoen gulden
opgebracht en is daarmee de op één na succesvolste inzameling
in Nederland geworden. Bij de actie Eén voor Afrika in 1983
werd 97 miljoen gulden ingezameld. Het gironummer 555 blijft
i)9g,$pjcele wel^n opien, maar de bedragen die daar nu nog op
binnenkomen, zijn zo gering dat de samenwerkende hulporga
nisaties gisteren vast een eindopbrengst wilden geven. Direct na
de televisie-uitzending op 6 augustus was al 41,5 miljoen bin
nengekomen. Op giro 555 zijn ruim 800.000 stortingen gedaan.
Volgens een woordvoerder van de hulporganisaties heeft de
meerderheid gebruik gemaakt van een speciale machtigings
kaart waarop een bedrag van 55 gulden was voorgedrukt.
Fregat en Orion kunnen naar Haïti
den haag De regering ts bereid een fregat en een P3C Orion pa
trouillevliegtuig van de marine ter beschikking te stellen aan de
multinationale strijdmacht voor Haïti. De eenheden zullen geen
gevechtsrol vervullen, onderstrepen de ministers Voorhoeve van
defensie en Van Mierlo van buitenlandse zaken in een brief aan
de Kamer. Het fregat en een Orion-patrouillevliegtuig zijn overi
gens al betrokken bij de controle van het embargo dat de Vere
nigde Naties eerder tegen Haïti instelden. De Amerikaanse pre
sident Clinton had Nederland gevraagd een bijdrage te leveren
aan de strijdmacht, die het vertrek van de Haïtiaansé militaire
machthebbers moet bevorderen zodat de in 1991 verdreven pre
sident Aristide kan terugkeren.
Cfl Margarine,
pakje 250 gram
-69'
CO Brokjes voor de kat,
diverse smaken, blik 400 gram 12$
Sperziebonen,
500 gram
Liga Evergreen,
met bosvruchten, sinaasappel
of krenten ®®©®t pak 22$
CO Krentenbollen,
verpakt, 10 stuks
Extra kristalzegel bij-
gezouten of ongezouten,
cup 175 gram
CU Cashewnoten,
gezouten of ongezouten,
22$ 4./y
Brise Continu, luchtverfrisser QQ
diverse geuren, duopak 2 x 160 gram 4.yy
Aanbiedingen gelden t/m zaterdag 10 september as.
's Landsgrootste kruidenier
blijft op ae kleintjes letten.
Tweehonderd zieken; twee mensen nog in levensgevaar
DEN HAAG GPD
Tijdens een houseparty het afgelopen weekeinde in Am
sterdam zijn tweehonderd feestgangers doodziek gewor
den na het gebruik van XTC-pillen. Zeven slachtoffers
werden in diverse ziekenhuizen opgenomen. Zes van
hen belandden op de intensive-care. Twee van de slacht
offers verkeren nog steeds in levensgevaar.
amsterdam gpd
Het feest werd gehouden in de
Sporthallen Zuid, waar maxi
maal zesduizend mensen in
kunnen. De organisatoren lie
ten ongeveer het dubbele aantal
bezoekers binnen.
.Alles is er ontstellend fout
gegaan", zegt een woordvoer
der van de GG en GD in Am
sterdam. „In de eerste plaats
was er de extreem hoge dose
ring MDEA (de werkzame stof,
red.) in de XTC-pillen. Gevoegd
bij een zeer hoge temperatuur
en mensen die erg lang achter
een dansten, werd dit een ui
terst ongezonde zaak. Boven
dien waren er slechts drie EH-
BO'ers aanwezig om de slacht
offers te behandelen".
Het was een geluk, aldus de
woordvoerder, dat het Advies-
buro Drugs van August de Loor
aanwezig was. „Dat heeft nog
mensen ingehuurd om de EH-
BO'ers bijstand te verlenen".
Het adviesbureau bezoekt vrij
wel alle houseparty's om de
kwaliteit van XTC-pillen te con
troleren en de bezoekers advie
zen te geven.
Voor zover bekend werden de
pillen niet in de sporthal zelf
verkocht, maar daarbuiten. Zo
wel de politie als de GG en GD
noemt net een schandalige zaak
dat de houseparty zo uit de
hand is gelopen.
Bij het ministerie van volksge
zondheid, welzijn en sport
(VWS) wordt vandaag overlegd
over de kwalijke gevolgen van
houseparty's. Zo moeten er dui
delijke regels komen voor zowel
de vergunningverlener als de
organisatoren. Bovendien plei
ten de GG en GD's voor een
landelijk meldpunt van XTC-
slachtoffers.
Burgemeester Patijn en hoofd
officier van justitie Vrakking zijn
niet van plan om hoofdcom
missaris Nordholt een spreek
verbod op te leggen, zoals pro
cureur-generaal Van Randwijck
wil. Met Nordholt bestaat de af
spraak dat hij tevoren Patijn en
Vrakking meldt wat hij wil gaan
zeggen over gevoelige onder
werpen. maar 'dat wil niet zeg
gen dat de korpschef zich daar
over niet publiekelijk zou mo
gen uitlaten', zo schrijft Patijn
aan minister Dijkstal van bin
nenlandse zaken. Dijkstel zelf
zei al eerder niets te zien in een
spreekverbod.
Gisteren overlegde de Am
sterdamse burgemeester met
Nordholt en Vrakking. onder
meer over de commotie na in
terviews van Nordholt in de Te
legraaf en het Parool. Patijn liet
na afloop weten met zijn
korpschef te hebben afgespro
ken dat het bepalen van stand
punten in de publiciteit 'primair
door mij geschiedt, zeker wan
neer het gaat om politieke of
primair gevoelige onderwer
pen'. Dat is echter niet meer
dan een herbevestiging van al
bestaande afspraken en is geen
spreekverbod. Volgens Patijn
heeft Nordholt een 'eigen ver
antwoordelijkheid en een sig
■taalfunctie ten aanzien van
maatschappelijke ontwikkelin
gen met betrekking tot de vei
ligheid'.
I let overleg vond plaats na de
schriftelijke opdracht van pro
cureur-generaal Van Randwijck
aan hoofdofficier Vrakking om
Nordholt een spreekverbod op
te leggen over justitiële kwes-
ties. Van Randwijck was zeer
ontstemd over de interviews
met Nordholt. Het was ook Van
Randwijck die vorige week zijn
brief aan Vrakking openbaar
assen-leeuwarden anp
Het openbaar ministerie in As
sen gaat een vertrouwensarts
van de Nederlandse Vereniging
voor Vrijwillige Euthanasie ver
volgen, omdat hij vorig jaar
maart actieve euthanasie heeft
gepleegd op een 65 jarige in
woonster van Rolde. De betrok
ken vrouw was al twee weken in
hongerstaking, omdat haar
huisarts en behandelend spe
cialisten weigerden aan haar
euthanasieverzoek te voldoen.
De patiënte leed aan een on
geneeslijke vorm van darm- en
maagkanker met uitzaaiingen
naar beide longen. De alleen
staande vrouw had verder hart
klachten en was nagenoeg
blind. Zij werd in haar doods
verlangen gesteund door haar
kinderen. Toen de behandelen
de artsen weigerden op haar
verzoek in te gaan, stopte de
vrouw met eten en het gebruik
van medicijnen en zocht zij de
publiciteit.
De huisarts in ruste heeft de
euthanasie destijds zelf aange
meld hij justitie. Het besluit tot
vervolging is het afgelopen
voorjaar genomen door voor
malig minister van justitie
Hirsch Ballin. Justitie in Assen
zou eerder hebben voorgesteld
van vervolging af te zien. Offi
cier van justitie Zwerwer ver
wacht dat de arts pas aan het
einde van het jaar moet voorko
men. Eerst moet een gerechte
lijk vooronderzoek plaatsvin
den, omdat een aantal artsen
dat hij de zaak betrokken is ge
weest, heeft geweigerd een ver
klaring af te leggen tegenover de
rijksrecherche. De medici ach
ten een verklaring in strijd met
hun beroepsgeheim.
numegen anp
wezep Militairen uit zeven landen keken gisteren toe hoe een Franse
officier bij de Prinses Margrietkazerne In Wezep een mijn demonteert.
Tot en met vrijdag nemen zo'n tweehonderd militairen van genie-on
derdelen deel aan een internationale oefening, Letex '94 geheten. De
militairen komen uit de Verenigde Staten, Canada, Engeland, Duitsland,
Frankrijk, België en Nederland en oefenen gezamenlijk om de multina
tionale samenwerking te bevorderen met het oog op mogelijke inzet bij
crisisbeheersingsoperaties. foto anp
De afdeling anesthesiologie van
het Nijmeegse Radboudzieken
huis doet de komende twee jaar
mee aan een groot Europees
onderzoek naar mogelijk blij
vende mentale stoornissen hij
ouderen na een narcose. In
Nijmegen doen tweehonderd
mensen ouder dan zestig jaar
mee, in totaal zijn het er twee
duizend.
Al jarenlang wordt aangeno
men dat de hersenfuncties bij
veel ouderen verminderen als
den haag gpd
De sociale zekerheid hoeft niet onuitvoerbaar of onbe
taalbaar te worden. Alleen als de economische groei tot
2030 met gemiddeld slechts 1,6 procent per jaar groeit,
komt de betaalbaarheid van de sociale zekerheid in het
gedrang, zo heeft het Sociaal en Cultureel Planbureau
berekend.
In zijn jongste rapport verwacht het SCP dan ook dat
de hoekstenen van de sociale zekerheid overeind zullen
blijven. Zelfs de koppeling van de uitkeringen aan de
lonen is betaalbaar als de lonen gematigd stijgen, het
percentage werkenden toeneemt, de VUT in 2010 is af
gebouwd en sprake is van een redelijke economische
groei (2,5 procent). „Het vergt aanzienlijke inspanning
en enig geluk", meent het SCP, maar onmogelijk is het
beslist niet.
Het SCP verwacht dat er in Nederland opnieuw een
ouderwetse 'ongevallenwet' wordt ingevoerd die werk
nemers verzekert tegen ongelukken op het werk. Door
de nieuwe WAO-wetgeving is de dekking van invalidi
teit die door het werk is veroorzaakt in vergelijking met
andere landen 'erg mager' geworden, vindt het SCP.
Tussen 1990 en 2030 neemt het totaal aantal uitke
ringen door de groei van de bevolking toe van 7,8 naar
10,4 miljoen. De AOW en de kinderbijslag omvatten 70
procent van het totaal, in 2030 is dat maar liefst 73 pro
cent.
Toch meent het SCP dat het stelsel in grote lijnen ge
handhaafd kan en zal blijven deels bij gebrek aan al
ternatieven. Het mini-stelsel is niet populair onder Ne
derlanders en het basisinkomen evenmin. Wel vindt
een meerderheid van de Nederlanders (56 procent) dat
mensen in ruil voor een uitkering sociaal nuttig werk
kunnen verrichten.
Het SCP somt een groot aantal bezuinigingsmogelijk
heden op om het stelsel betaalbaar te houden. Veel heil
verwachten de rekenaars van het bevorderen van de ar
beidsdeelname, met name bij mannen van 50 tot 64.
„Hier slaat men twee vliegen in één klap: men bespaart
een uitkering en wint een premie-betaler." Ook zouden
AOW'ers met een aanvullend pensioen AOW-premie
moeten gaan betalen. Eventueel kan de koppeling van
de uitkeringen aan de lonen worden vervangen door
een koppeling aan de prijs(stijging).
Zo'n prijskoppeling leidt er in alle doorgerekende
varianten toe dat de sociale zekerheidslasten ver
houdingsgewijs onder het niveau van 1990 uitkomen.
Het nadeel van zo'n maatregel is echter dat grotere in
komensverschillen tussen werkenden en niet-werken-
den kunnen leiden tot sociale onrust, meent het SCP.
Voor wat betreft de arbeidsmarkt heeft het SCP voor
al sombere voorspellingen. Als Nederland de concur
rentie met het buitenland aangaat door zo goedkoop
mogelijk te produceren, voorspelt het SCP een gepola
riseerde arbeidsmarkt. Dat wil zeggen dat er een Kern
segment zal ontstaan van werknemers met goedbetaal
de, vaste en regelmatige voltijdsbancn. Die hanen die
recht geven op scholing en een pensioen zijn wegge
legd voor een klein groep goed opgeleide (mannelijke)
werknemers. Een veel grotere groep van laag opgelei
den, allochtonen, vrouwen en (gedeeltelijk) arbeidson
geschikten is aangewezen op marginale hanen.
Het SCP ziet liever dat het bedrijfsleven de concur
rentieslag probeert te winnen op kwaliteit en flexibili
teit. Dan kan er een 'geïntegreerde' arbeidsmaAt ont
staan. Dat betekent dat allerlei risico's niet worden af
gewenteld op zwakke groepen in een bedrijf, maar dat
het hele personeel een stapje terug doet in beloning als
het slecht gaat. Op die manier kan het ontslag voor een
deel van het personeel worden voorkomen. Deze 'nieu
we' werknemer werkt soms in deeltijd (als hij ouder is
of ais er kinderen thuis zijn) en soms full-time. Het loon
bevat een variabel bestanddeel dat afhankelijk is van de
winst of van zijn eigen prestaties. De schaduwkant van
dit model is dat een scherpe scheidslijn ontstaat tussen
mensen met werk en zonder werk.
Doorleren is een
stuk eenvoudiger
den haag» gpd
Het huidige onderwijsstelsel
geeft scholieren extra mogelijk
heden verder te leren. Dat geldt
met name voor studenten die
afkomstig zijn uit een milieu
waarin studeren niet gebruike
lijk is, zo concludeert het twee
jaarlijkse Sociaal Cultureel Rap
port.
Dpor het stelsel van aanslui
tende schooltypes is het juist
voor die groepen gemakkelijker
een hogere opleiding te volgen.
Het 'stapelen' van opleidingen
leidt ertoe dat kinderen uit een
niet-studerend milieu toch een
HBO- of wetenschappelijke op
leiding kunnen volgen.
ACTIEBEREIDHEID
Percentage van de bevolking dat
bereid is zelf actie te voeren tegen
een onrechtvaardige wet
den haag» gpd
1975 1981 1985 1987 1991
twee jaar niet ingrijpei
geworden, al is hel doemden
ken weer wal in opmars. Neder
landers hechten nog steeds zeer
veel belang aan een goede ge
zondheid: zestig procent noemt
dit het allerbelangrijkste. Een
goed huwelijk, bijna dertig jaar
geleden op de tweede plaats,
scoort tegenwoordig nauwelijks
meer: dertien procent noemt
dat nog als het allerbelangrijk
ste.
Het zijn dan ook de kleine
verschuivingen die in het oog
springen. Zo hadden mensen in
1993 minder het idee dat ze hun
toekomst kunnen bepalen dan
zeven jaar daarvoor. Op de
vraag 'wie of wat bepaalt de toe
komst' antwoordde vorig jaar 66
procent 'ikzelf. In 1986 was dat
nog 72 procent. Het ligt voor dc
hand dat de sterk groeiende
werkloosheid daarop invloed
heeft uitgeoefend.
Het 'doemdenken' werd de
afgelopen jaren weer wat ster
ker. Nederlanders houden ster
ker rekening met oorlogen,
milieurampen en ongelukken
met kerncentrales. Bovendien
had men in 1993 zeer sombere
verwachtingen over de econo
mie. Recente onderzoeken,
waarvan de resultaten niet meer
in dit SCP-rapport zijn opgeno
men, laten zien dat de Neder
lander de afgelopen maanden
over de economie weer wat op
timistischer is geworden.
zij onder narcose zijn geweest.
Toch is dit nooit onomstotelijk
bewezen. Eerdere onderzoeken
waren, aldus coördinator Van
Beem van het onderzoek in
Nijmegen, onbetrouwbaar om
dat de verkeerde psychologi
sche testen zijn gebruikt. De
testen van hel Europese onder
zoek zijn ontwikkeld door de
universiteiten van Manchester
en Limburg, In totaal doen tien
Europese landen mee. De eerste
resultaten worden over twee
jaar verwacht.
Ouderen die een zware ope
ratie ondergaan en worden ge
selecteerd voor het onderzoek,
krijgen psychologische testen:
een dag voor de operatie, zeven
dagen erna en vijf tot zeven we
ken later. Daarmee zijn de zo
genoemde cognitieve vermo
gens (geheugen, handelings
snelheid en ruimtelijk inzit lit)
vast te stellen. Patiënten die
verminderde vermogens blijken
te hebben, krijgen drie tot zes
maanden na de operatie nog
maals een test om te zien of de
achteruitgang blijvend is.
Van Beem denkt dat blijvende
achteruitgang van het geheugen
wellicht worat veroorzaakt door
een tekort aan zuurstof in de
hersenen kort na de operatie,
dus niet door de narcose. Dat
komt misschien doordat het
bloed kort na een operatie niet
zuurstofrijk genoeg Is. Daarom
meten cJe onderzoekers de
z.uurstofconcentratie In het
bloed van de patiënt rondom de
operatie. Als deze veronderstel
ling juist is, zouden ouderen na
een operatie extra zuurstof
moeten krijgen.
AMEV laat alle
autoruiten etsen
AMSTERDAM» GPD
Verzekeraar AMEV heeft beslo
ten tol een drastische actie te
gen het toenemende aantal
autodiefstallen. Alle 120.000 au
tomobilisten die bij de Utrecht
se verzekeraar tegen diefstal
zijn verzekerd, kunnen gratis
hun kenteken in de autoruiten
laten etsen. AMEV zegt hiertoe
over te gaan, omdat ook steeds
vaker gewone middenklasse au
to's het doelwit van dieven zijn.
Het etsen van autoruiten is
een relatief eenvoudige, maar
zeer doeltreffende methode om
dieven af te schrikken. De ge
stolen auto wordt immers vrij
wel onverkoopbaar totdat er
voor aan paar duizend gulden
zekeraar die op deze schaal an
ti-diefstalmaatregelen treft.