Economie Beurs
'X
Bulls en bears op Wall Street
MAANDAG 5 SEPTEMBER 1994
faA/
ECONOMISCH KORT
BEURSEFFECTEN
DE HAVEN VAN HAMBURG heefl
in de eerste zes maanden van dit
jaar 6,7 procent meer lading (in to
taal 33,6 miljoen ton) overgeslagen
dan in dezelfde periode van 1993.
Voor het tweede halfjaar wordt een
nog grotere stijging verwacht. De
groei zat zowel in het stukgoed als
in het massagoed.
BAKKERIJ BEN RADEMAKER in
Soest sluit de poorten. Voor de 65
werknemers wordt collectief ont
slag aangevraagd. Voor 24 is inmid
dels herplaatsing geregeld bij ande
re bakkerijen in de omgeving. Alge
meen directeur en eigenaar J. van
Helden schrijft de ondergang van
Rademaker toe aan de overcapaci
teit in de boordbakkerij waarbij de
winstmarges bovendien steeds klei
ner werden door het loslaten van
de minimumprijs voor brood.
LUNDIFORM in Varsseveld krijgt
voor de tweede keer. dit jaar een
forse klap te verwerken. Het bedrijf,
binnen de Lundex Groep een zus
teronderneming van Lundia, gaat
het aantal arbeidsplaatsen met der
tig verminderen. Voor zeker twintig
werknemers betreft het gedwongen
ontslagen. Eerder gingen zestig van
de toen 160 arbeidsplaatsen verlo-
BIJ HET ZWITSERSE chemie- en
farmaconcern Hoffmann La Roche
is de nettowinst in de eerste helft
van dit jaar uitgekomen op 1,62
miljard frank (2,16 miljard gulden).
De omzet bedroeg 7,32 miljard
frank (9,74 miljard gulden). Verge
lijkbare cijfers van de eerste helft
van vorig jaar zijn er niet. Roche
zegt te verwachten in de tweede
helft van dit jaar te blijven groeien.
ALITALIA, de Italiaanse staats
luchtvaartmaatschappij, biedt bin
nenkort zijn werknemers de moge
lijkheid aan een belang in het be
drijf te nemen. Het voornemen
maakt deel uit van een herkapitali
satie in de aanloop naar privatise
ring tegen het einde van 1995.
HET BRITSE CONGLOMERAAT
Vickers, producent van onder meer
de luxe auto Rolls-Royce, heeft zijn
winst voor belastingen in de eerste
zes maanden van dit jaar met 91
procent zien stijgen tot 15,9 mil
joen pond sterling (43,25 miljoen
gulden). De omzet was met 329,5
miljoen pond (986 miljoen gulden)
vrijwel onveranderd.
DE EUROPESE luchtvaartconcerns
die zijn aangesloten bij de AEA (As
sociation of European Airlines)
hebben in juli 8,5 procent meer
passagiers vervoerd dan een jaar
ervoor. Op de routes naar het Verre
Oosten groeide het passagiersver
voer met 10,9 procent. Binnen Eu
ropa bedroeg de groei 9,8 procent,
terwijl via de Atlantische routes het
passagiersvervoer met 7,1 procent
KNP BT neemt de grafische-distri-
butieondememing Huali Far East
in Hong Kong over. Via een Hong-
kongse dochteronderneming had
KNP BT al een belang van 31 pro-
cent in het bedrijf. Huali heeft een
omzet van ongeveer twintig mil
joen gulden.
Sinds vorige week woensdag is de Amerikaanse
beurs met bijna 160 punten gestegen. Volgens velen
zal de beurs weldra het oude record van 4.000 pun
ten doorbreken, maar de vraag is wat daarna zal ge
beuren.
Aan de ene kant staan de 'bulls', de optimisten
die verwachten dat de snelle economische groei in
Amerika nog wel even zal aanhouden, dat de bedrij
ven wederom een ronde van mooie winsten zullen
laten zien en dat de huidige koersstijging zich daar
om tot diep in 1995 zal kunnen uitstrekken. Over
rente en inflatie maken de optimisten zich geen
zorgen. De Amerikaanse centrale bank heeft het af
gelopen jaar haar belangrijkste tarief van 3 naar 4,75
procent opgehoogd, en daarmee is zij voorlopig te
vreden, zo is de gedachte.
De 'bears' daarentegen, de pessimisten, zijn er
helemaal niet zo gerust op. Zij, hun naam zegt het
al, zien overal beren op de weg. Sommige 'bears'
1 vinden dat de Amerikaanse centrale bank de rente
te weinig heeft verhoogd, en dat daarom volgend
jaar nog meer renteverhogingen nodig zijn om de
infldtie de kop in te drukken. De hoge rente zal de
stemming op Wall Street bederven en de koersen
weer doen zakken. Andere 'bears' vinden de rente
in Amerika juist te hoog. Volgens hen staat de Ame
rikaanse economie aan de vooravond, van een forse
afkoeling. Dit zal leiden tot teleurstellende winsten
in het bedrijfsleven en langs die weg dalende koer
sen.
De huidige situatie op Wall Street is een mooi
voorbeeld van het aloude probleem van de 'bulls'
en de 'bears'. De truc van het beleggen is om een
dalende trend (de bearmarket) te onderscheiden
van een stijgende (de bullmarket, ofwel beurshaus-
se). Dat lijkt gemakkelijk, maar is het niet. Grote
complicerende factor is dót bullmarkten regelmatig
worden onderbroken door zogeheten 'bull market
correcties' en bear markten door de beruchte 'bear
market rally". In het eerste geval dalen de koersen,
maar is de onderliggende trend stijgend. In het
tweede geval stijgen de koersen, maar is de trend
omlaag.
Buil- en Bearmarkten zijn dus niet altijd gemak
kelijk te onderscheiden. Dat is ook de grote vraag op
dit moment op Wall Street.
De 'bulls' zijn van mening dat we de afgelopen
maanden een klassieke correctie in een bullmarket
hebben gezien. Ze hebben het over De Bullmarket
van de Jaren Negentig, die begon vlak voor het uit
breken van de golfcrisis in oktober 1990, en die vol
gens hen nog jaren zal duren. Sinds februari van dit
jaar zijn de koersen met ongeveer vijftien procent
omlaag gegaan. Dat is precies de koersdaling die
staat voor een normale 'gezonde' correctie in een
bullmarket. Bovendien klopt de lengte. Normaal
duurt een correctie zes tot negen maanden. De
koersen kunnen nu dus verder omhoog.
Of is het een rally in de bearmarket? Er zijn ge
noeg Amerikaanse beleggers die dat geloven. Zij
kennen geen 'Bullmarket van de Jaren Negentig', al
leen eentje die van oktober 1990 tot februari 1994
duurde. Toen begon de bearmarket. Zij wijzen ook
op de gestegen rente, de hoge waardering van de
Amerikaanse beurs en ze zijn van mening dat de
Amerikaanse economie duidelijk vermoeidheidsver
schijnselen begint te vertonen. De koersstijging van
dit moment is volgens hen zo'n verradelijke rally in
de bearmarket die in het verleden al zoveel optimis
tische beleggers in de val heeft gelokt (de 'bulltrap
in de bearmarket'), zo waarschuwen zij.
Er is nog een derde mogelijkheid en dat is dat de
bulls te optimistisch zijn en de bears te pessimis
tisch. Volgens deze visie hebben we inderdaad te
maken met een correctie in de bullmarket, maar is
deze correctie voorlopig nog niet voorbij. De koers
stijging van nu zien zij als tijdelijk, daarna zal de
correctie weer worden hervat. Ook dat is mogelijk.
Veel economen voorzien voor de eerste helft van
1995 een duidelijke afkoeling van de Amerikaanse
economie. Dit kan voor de beurs gevolgen hebben.
Schattingen voor de winstgroei die nu nog in de
buurt van twintig procent liggen, zouden in dat ge
val gemakkelijk onder de tien procent terecht kun
nen komen. Toch moeten de gevolgen daarvan niet
worden overdreven. Zelfs de meest sombere econo
men zullen toegeven dat een werkelijke recessie nog
lang niet in zicht is, niet in Amerika en niet elders in
de wereld. Voor een nieuwe bearmarket is het daar
om nog veel te vroeg, maar een tweede correctie op
de bullmarket mag niet worden uitgesloten.
Kortom, is de beursstijging van de laatste dagen
een verlenging van de grote bullmarket die in okto
ber 1990 begon? Of is het een rally in een bearmar
ket die in februari 1994 begon? In het laatste geval
moet de belegger de huidige koersstijging gebruiken
om zijn aandelen in de Verenigde Staten met winst
te verkopen. In het eerste geval moet de belegger
vooral blijven zitten waar hij zit. Want wie nu ver
koopt mist de koersstijging in 1995. Een lastig pro
bleem.
Brigitte Slot iverkt bij het Institute for Research
and Investment Services, een samenwerkingsver-
band van de Robeco Groep en de Rabobank.
Bundesbank
niet bang voor
'inflatiespook,
BIELEFELD DPA-Rtr-AFP-ANP
Tietmeyer is niet bang dat
gevolg van de huidige economi
sche opleving de inflatie i\ i
Duitsland opnieuw de kop op A
steekt. Hij verzekerde zaterdajZ-
dat de Duitse centrale banji.
vasthoudt aan haar op moneta»
re stabiliteit gerichte politiek.
Net als de regering rekenu
Tietmeyer voor 1994 op twel
procent economische groei. Zcj
wel hij als bondskanselier He
mut Kohl zijn daarmee optimisj
tischer dan de Organisatie voo
Economische Samenwerking e
Ontwikkeling (OESO), die de i
Duitsland te verwachten grodf
in 1994 en 1995 raamt op res
pectievelijk 1.8 en 2,6 procent.
Volgens Tietmeyer bevindt dk
Duitse economie zich op eer.
'solide groeipad', ook al von<pn
hij de inflatie, die rond de driqe
procent schommeltLc
'onbevredigend hoog'. Hij riejU-a
de regering dan ook op tot een
strenge uitgavenpolitiek en een
sanering van de sociale zekert
heid. Van werkgevers en werkrAF
nemers vraagt hij loonn
zodat de inflatie niet boven
twee procent uitkomt. l?"
In de vroegere DDR is volgenrej
Tietmeyer overigens grote voor?lr<
uitgang gemaakt. De industriële?04
produktie is de afgelopeir.c
maanden gemiddeld met twinrJ
tig procent gestegen.
UU
oaV.
BINNENLANDSEAANDELEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
•taghoM.c.
ilhlon groep
athlongrnrc
6.22 6.22 giessen-de nrd 60.20 58.50 opgeeft.
lit unit 17,00 17,00
190.50
26.40
87,00
116,00
abn amro hold,
abn amro aif
abn amro l.gr.f.
aegon
akzo nobel
38.80 38.60 inter.muell.
1400.00
i4oo!oo
1360.00 kon.sohinx
1395.00 koppelpoort
850.00 krasnapolsky
1395.00 landrttglind
67.00 67.00 arakreek
43,80 43.60 smrtinl
7800.00a 7800.00a
22700l00 22300.00
91,00 91,00
24500.00 24200.00
5830 58^00 dordtsche p.
14.30
>8,30
umlever 7 prf
umlcwer 6 prf
193,00b
74,80 74,50 hoogovens c.
iSóo i|óo !,;gn,erd8'
iS S®
99 80 99 80 kPn
65.® 65® "e2ll'J'd
33,80 33,20 océvdgr.
564,50 564® pakhoed
23,50 - philips
88.30 88.30 polygram
14,40 14.40 postb.beleggf.
88.00 88.00 nedap
440.00
133^80
220.00 220,00
6450!00 645030
73,80
93,30
182.40
211,10
111,00
53.40
229,00
280,30
47,20
77,90
208,00
148,60
195,70
25.00
93,50
94,70
57,30
52.00
215,40
55,10
85,30
89.50
57,20
59,30
68^40
133,00
131.00
68,00
135,40
100.50
50,30
236,00
56,50
203,00
133,50
ij
09/12/93 56,00
03/02/94 83.80
02/09/94 176.50
19/01/94 199.00
22/12/93 84.50
01/02/94 42.30
26/04/94 166,30
26/01/94 230.40
05/01/94 35.80
07/01/94 62,20
13/05/94 164,00
9,501
01/02/94 137.00
26/01/94 13,90
20/12/93 68,10
25/01/94 44,20
27/04/94 177,30
29/08/94 157,00
29/08/94 39.90
07/03/94 63.00
05/01/94 71,09
04/08/94 34.79
10/02/94 32.50
11/02/94 176,70
02/09/94 47,60
13/05/94 38,79
12/04/94 51.10
23/02/94 41,60
29/08/94 34,10
09/02/94 60.30
03/02/94 58,30
18/01/94 128,30
02/02/94 111.80
19/01/94 53,20
03/02/94 110,10
18/01/94 84.50
22/04/94 34,00
08/02/94 178,40
29/04/94 35.90
02/09/94 127,20
02/02/94 95.80
20/06/94 60.20
24/08/94 84.40
02/09/93 182.40
21/06/94 200,20
24/09/93 100,30
15/12/93 47.10
09/09/93 219,60
19/0S/94 231.00
01/09/94 37,10d
16/09/93 69,30
21/09/93 200,80
22/09/93 145,80
16/09/93 169,50
16/03/94 16,70
27/06/94 74,80
22/09/93 45,30
24/09/93 242.80
24/09/93 216,50
27/10/93 79.40
14/09/93 83,00
09/09/93 80,60
29/09/93 51,00
04/10/93 51.70
21/09/93 199,20
21/06/94 54.60
04/10/93 64,50
12/10/93 75,00
28/09/93 48,50
16/09/93 58.Ï0
22/09/93 78.70
23/06/94 58,90
22/06/94 128,90
16/09/93 120.40
12/07/94 54,20
16/09/93 122,10
08/07/94 85.50
24/09/93 47,00
27/06/94 201,80
22/09/93 49.40
08/09/93 198.20
16/09/93 121,70
Noteringen bijgewerkt tot 1100 uur
BUITENLANDSE AANDELEN
grace co
honeywell
suzuki motor yen
tdk corp. yen
3000.00
3030
764,00
40.00 40.20
14,00 13,90
108.00 107.00
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op
openingskoers
f
gedaan en laten
h]
hoogste koers in 12 mnd.
g
bieden en ex dividend
li
laagste koers in 12 mnd.
h
laten en ex dividend
vorige koers (slotkoers)
k
gedaan en laten ex dividend
Ik
laatste koers
j
gedaan en bieden ex dividend
,i
laten
ho
hoogste koers
b
bieden
la
laagste koers
c
exclaim
s
stopkoers
d
ex dividend
sk
slotkoers
gedaan en bieden
sk2
slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
Chrysler
Colgate
computer task f.
30,00 29.60 saint-gobinlr.f
50.50 - 60.10 jchlumberger
6.06 100,90 100,90
6.34 101.10 101.11
- 95.25 93,50
STAATSLENINGEN
nl 101/28000
nl 101/486-96
nl 101/487-97
nl 83/4 9011-00
nl 83/4 911-11
nl 83/4 9207
100,17 100,00 nlft>210v
98.20 97.85 nlgrb21/2d
101.00 101.00
100.65 100.64
100.95 100.90
100.25
100.50
100,45
aegon 5,2192-04
aegon 711889
aegon 57/8 93-98
bng 71/2 85-10
P-g 71 8 89 99
bng 7 93-99
bng 7 93-03
bng 7 94-99
bng 63/4 93-08
i-gó58930!
prghósso
erge: 2 88 98
bng 51/4 94-98
bng 093-05
bwsumyól 293
caisse 83/4
ctf 73/4 85-95
cfcn 71/489
dbn 61/4 93-98
nl 71/284-00
nl 71/2851-95
Ml 71'2 8611-95
nl 71/2891-99
nl 71/2 8911-99
71 2nl93p23
96.75 $635 nl beiert 31/4h
96.00
9800
100.20 99.95 nl(4>21/2h
tmland61/294
lokker 1090-97
gen el cap 6 93
100,10
103.80
100,50
- 99.55 99.70
- 6330 63.30
5.93 101.00 101.01
7.42 94.95 94.95
6.08 100.60 100.60
6.32 103.00 103,00
- 39.50 40.00
lira (100)
zweedse kr. (100)
zwits.fr. (100)
0,0035 0,0065