'Niets of niemand provoceert IRA' Buitenland Eerste proces VN-tribunaal Bosnië begin volgend jaar China en Rusland praten over grensconflict en handel Afrikaanse 'kwakzalverij' helpt AIDS-patiënten wel degelijk Vliegtuigen uit negen landen niet welkom in VS to Stop ^cUS.War Against Cuba Woedende Cubanen "Mij ophalen? Francois Mitterrand flirtte met rechtervleugel van rechts Niet nodig, ik pak de Arola." Crisis Lesotho voorbij, regering in ere hersteld «ATERDAG 3 SEPTEMBER 1994 t Prcssc ANP Algemeen Nederlands Pi Arafat en Rabin krijgen Spaanse prijs oviedo De leider van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO), Yasser Arafat, en de Israëlische premier Yitzhak Rabin hebben gisteren de prestigieuze Prins van Asturië-prijs voor in ternationale samenwerking toegewezen gekregen voor hun rol in het vredesproces in het Midden-Oosten. De prijs is in de Spaanstalige wereld een tegenhanger van de Nobelprijs. Koreanen vernielen Japanse kunst i Seoul Woedende Koreanen hebben gisteren in de Zuidko- j reaanse hoofdstad Seoul vernielingen aangericht op een ten- enj toonstelling van Japanse kunst. De actie was een protest tegen Hl het plan voor schadeloosstellingen wegens tijdens de Tweede Wereldoorlog door lapan gepleegde oorlogsmisdaden. Eerder bekogelden familieleden van Koreanen die in de Tweede We reldoorlog de dood vonden en vrouwen die tijdens de oorlog door Japanse militairen waren gebruikt als seksslavinnen de Ja panse ambassade in Seoul met eieren. ERTi El ïirkse heroïne bestemd voor Nederland ankara De Turkse politie heeft gisteren in Kirsehir. 150 kilome ter ten zuidoosten van Ankara, 36,4 kilo heroïne in beslag geno men. De drugs werden aangetroffen in een bestelbus die op weg was naar Nederland. Twee mannen en een vrouw werden gear resteerd. Vier andere verdachten zijn voortvluchtig. Twee van hen zouden zich in Nederland ophouden. Corruptie onder Italiaanse officieren bari De Italiaanse politie heeft tien marine-officieren en solda ten gearresteerd. Zij worden ervan verdacht de salarissen te heb ben opgestreken van zeelieden die helemaal niet bestaan. De verdachten zouden de overheid voor 3 miljoen gulden hebben benadeeld. De zaak werd meteen operatie 'Navi Pulite' (Schone Schepen) genoemd, in navolging van operatie 'Mani Puliti' (Schone Handen), de anti-corruptiecampagne die Italië in de ban houdt. Geweld Egypte eist vijf levens cairo ln het zuiden van Egypte heeft de politie gisteren drie moslim-extremisten doodgeschoten, een dag nadat een politie agent en een bewaker door extremisten waren omgebracht. De extremisten werden verdacht van betrokkenheid bij de aanslag op een bus met Spaanse toeristen, verleden week. Daarbij werd een 13-jarige Spaanse jongen gedood. Koppelingspoging aan Mir geslaagd moskou Een Russisch ruimtevrachtschip van het type Progres M24, is er gisteren in geslaagd zich vast te koppelen aan het om de aarde draaiende ruimtestation Mir. Dirheeft het grondstation bekendgemaakt. Vorige week waren twee eerdere pogingen mis lukt. Winst Renault meer dan verdubbeld parus Renault heeft in de eerste helft van dit jaar een fors hoger resultaat behaald. Het Franse staatsautoconcern noteerde een winst voor belastingen van 1722 miljoen frank (565 miljoen gul den), na een winst van 742 miljoen frank (zo'n 245 miljoen gul den) over dezelfde periode vorig jaar. De omzet was met 89,85 miljard frank (29,5 miljard gulden) nagenoeg gelijk. (Het internationale VN-tribunaal Jin Den Haag zal voor eind no- (vember zijn eerste tenlasteleg- |gingen openbaar maken tegen (een aantal vermeende oorlogs- nisdadigers uit het voormalige oegoslavië. De eerste proces- jen zijn gepland voor begin vol gend jaar. Dit werd gisteren in Genève bekend gemaakt door de openbare aanklager van^ het tribunaal, de Zuidafrikaansê ju st Goldstone. Goldstone heeft in Genève oriënterende gesprekken ge- voerd jnet VN-bemiddelaar Stoltenberg, met de Hoge Com missaris voor de Vluchtelingen Ogata alsmede vertegenwoordi gers van de Unprofor. Wie er op de lijst van ver dachten van Goldstone staan, wilde hij niet kwijt. Wel liet hij weten dat er bekende namen bij zullen zijn, niet alleen uit Bos nië maar ook uit de andere deelstaten van ex-Joegoslavië. Hij benadrukte dat er „geen duurzame vrede mogelijk is voordat het recht zijn loop heeft gehad, ongeacht rang, stand of functie van de verdachte." De Chinese president Jiang Ze is gisteren in Moskou be gonnen aan een bezoek van vijf dagen aan Rusland. Het is het eerste bezoek van een Chinees staatshoofd aan Rusland sinds de betrekkingen tussen de twee landen in de jaren vijftig aan zienlijk bekoelden. De laatste Chinese president die Moskou aandeed was Mao Zedong in )57. Jiang zal tijdens zijn top met de Russische president Boris Jeltsin het oude grensconflict ;n de twee landen bespre- Adams eist vertrek Britse leger uit katholieke wijken Noord-Ierland Gerry Adams, leider van de Sinn Fein, de politieke arm van het verboden Ierse Re publikeinse Leger (IRA), heeft gisteren gezegd dat het door de IRA afgekon digde bestand geen gevaar loopt door de protestantse moorden, zoals die van donderdagavond op een 22-jarige katholiek in Belfast. „Ik ben er zeker van dat de IRA zich op geen enkele wijze laat pro voceren door lieden die het vredesproces willen aan vallen." BELFAST-WASHINGTON Rtr-DPA-AFP Milities van de terroristische protestantse Ulster Vrijheids strijders (UFF) eisten eerder op de dag de verantwoordelijkheid op voor de aanslag. Het was de eerste moord sinds de wapen stilstand van de IRA donderdag om 01.00 uur inging. Een twee de aanslag op een katholieke taxichauffeur mislukte. Protestantse extremisten, die willen dat Noord-Ierland Brits blijft, willen met hun acties het bestand van de IRA torpederen dat mogelijk een einde kan ma ken aan de al meer dan 25 jaar durende burgeroorlog in Noord-Ierland. De loyalisten menen dat de IRA de Britse re gering manipuleert en dat er ge heime afspraken zijn gemaakt waarbij Noord-Ierland op den duur Iers zou worden. In de protestantse wijken van Belfast is de sfeer gespannen. Adams gaf 's ochtends een verklaring uit waarin hij eiste dat de Britse troepen en politie uit de katholieke wijken in Noord-Ierland verdwijnen. „Troepen van de Britse Kroon, waaronder de RUC (de politie in Ulster, red.) zijn niet te accepte ren in nationalistische gebie den." Volgens hem moet Lon den onmiddellijk beginnen met het proces van 'demilitarise ring', het woord dat in IRA-krin- gen wordt gebruikt voor de te rugtrekking van de 18.000 Britse militairen en de 12.000 politie agenten uit Noord-Ierland. Sinds de AIDS-epidemie door Afrika raast, heb ben diverse traditionele genezers beweerd het wondermiddel tegen de ziekte gevonden te heb ben. Hoewel genezing nog niet aan de orde is, heeft wetenschappelijk onderzoek van traditio- ele behandelwijzen laten zien dat AIDS-pa- ënten wel degelijk baat hebben bij wat velen bestempelen als kwakzalverij. Gezondheidsfunctionarissen in Zimbabwe hadden genoeg van de eindeloze stroom ver ende wondermiddelen en besloten vorig jaar de traditonele genezers uit te dagen tot een we tenschappelijke test. De Zimbabwaanse Natio nale Vereniging van Traditionele Genezers (Zi- natha) nam de handschoen op en vaardigde vier zogenaamde nganga's (genezers) af om twintig AIDS-patiënten te behandelen. Het Blair Onder zoeksinstituut (BRI), een overheidsinstelling, hield toezicht op de ontwikkeling van het ziek tebeeld bij de proefpersonen. „We wilden het t alleen doen. want anders hadden jullie het nooit geloofd", verklaarde Zinatha- Chavunduka, tevens rector-magnificus Universiteit van Zimbabwe. De test ging in oktober 1993 van start hij in april van dit jaar bëeindigd werd, alle patiënten nog in leven en ze waren er me disch gezien beter aan toe dan voorheen. .AIDS kan nog steeds niet genezen worden, maar bij het grootste deel van de mensen die bij de tests betrokken waren, daalde het aantal CD4 cellen en verdwenen AIDS symptomen als gewichts verlies, diarree en diverse dermatologische reac ties", concludeerde Stephen Chandiwana, di recteur van het BRI. „We zijn in staat de symptomen van de ziekte te onderdrukken", meldde Makoni. „maar we kunnen op dit moment niet zeggen dat we een geneesmiddel gevonden hebben." Desondanks proberen de gezondheidsautoriteiten in Zimba bwe. waar 800.000 van de 10,5 miljoen inwoners seropositief zijn, de resultaten van het onder zoek te bagatelliseren. Als het namelijk leidt tot een wijdverbreid geloof in een geneesmiddel, zou dat de vrij-veilig-campagne van de overheid kunnen ondermijnen. De samenstelling van de middelen die de nganga's hebben toegediend blijft een groot raadsel. „Elke nganga gebruikt een cocktail van drie of meer kruiden", is alles wat Makoni er over kwijt wil. „We zijn nu op zoek naar wat ze gemeen hebben, naar het eigenlijke actieve in grediënt." Veiligheid is grootste euvel Haïti: Politieke gevangenen naar Verenigde Staten WASHINGTON Een nog altijd alledaags beeld in de straten van Belfast. Twee katholieke kinderen met een nep-mitrailleur en een Britse militair met een echte. Als het aan Gerry Adams ligt, verdwijnen de Britten snel uit de katholie ke delen van Noord-Ierland. HANS DE BRUUN CORRESPONDENT Vliegtuigen van de "nationale luchtvaartmaatschappijen van negen landen mogen voorlopig niet meer in de Verenigde Sta ten landen, omdat zij niet vol doen aan de Amerikaanse vei ligheidseisen. Vier andere, waaronder de Antilliaanse Luchtvaartmaatschappij (ALM) van de Nederlandse Antillen, hebben de waarschuwing ge kregen om hun veiligheid te verbeteren, omdat hen anders De Ierse premier Albert Reynolds schaarde zich aan de kant van Gerry Adams in diens woordenstrijd met Londen over de betekenis van het woordje 'permanent'. Londen is er nog steeds niet van overtuigd dat de IRA het geweld definitief af zweert omdat het woord 'per manent' niet voorkomt in de verklaring die de katholieke be weging uitgaf. Reynolds verwees naar een artikel van Adams in de Irish Times waarin stond dat de Ierse premier, de Amerikaan- FOTO KEPA t-GERRY PENNY se president Clinton, de gema tigde Ierse nationalistische lei der David Hume en de Ierse mi nister van buitenlandse zaken Spring de IRA-verklaring 'cor rect' hebben geïnterpreteerd. De Amerikaanse president Clinton beloofde tijdens ge sprekken met de Ierse minister Spring (buitenlandse zaken) dat de Verenigde Staten vrede in Noord-Ierland krachtig zal on dersteunen. Spring zei te hopen dat dat 'aanzienlijke geldelijke steun' betekent. OPSLAG/MILIEU CONTAINERS VERKOOP/VERHUUR |:U1!M:H'H;IÏJP1!I 02510-11727 ook een vliegverbod in de VS te wachten staat. De landen waarvan de vlieg tuigen het Amerikaanse lucht ruim niet meer binnen mogen, zijn Belize, de Dominicaanse Republiek, Gambia, Ghana, Honduras. Nicaragua. Paragu ay, Uruguay en Zaïre. Behalve de Nederlandse Antillen hebben ook Bolivia, El Salvador en Gua temala een waarschuwing ge kregen van de Federal Aviation Administration, de 'rijkslucht vaartdienst' van de VS. Hun vliegtuigen zullen de komende tijd door de FAA extra in de ga ten worden gehouden. Vorig jaar is de FAA begonnen met een diepgaande veilig heidsstudie onder alle 470 luchtvaartmaatschappijen uit de 93 landen die luchtverbin- dingen met de VS hebben. Gis teren werden de resultaten van het eerste deel daarvan bekend gemaakt. Het is voor de eerste keer dat de FAA zijn besluiten publiceert. Tot nog toe werden deze geheim gehouden. De I AA hoopt dat de nieuwe handelwij ze tot verbetering in de veilig heid zal leiden. ken. Verder komen de weder zijdse handel en de illegale im migratie van Chinezen aan de orde. Ook zal een overeenkomt worden gesloten, waarbij Mos kou en Peking zich verplichten geen strategische kernwapens meer op elkaar te richten. Jiangs bezoek is een ant woord op het bezoek dat de Russische president Boris Jeltsin in december 1992 aan Peking bracht. Bij die gelegenheid ga ven de twee landen een geza menlijke verklaring uit waarbij ze richtlijnen vastlegden voor hun toekomstige samen wer- king. new york Een in de Verenigde Staten wonende Cubaanse uit haar woede over het handelsem bargo dat de VS 32 jaar geleden tegen Cuba instelde. De VS en Cuba begonnen gisteren aan een tweede gespreksronde over een Amerikaans voorstel om de Cu baanse immigratie naar de VS uit te breiden in ruil voor de stopzet ting van de ongeordende exodus van Cubaanse bootvluchtelingen richting Florida. Kort na aanvang van het overleg om half tien 's ochtends plaatselijke tijd, kwam het tot een handgemeen tussen voorstanders van de opheffing van het Amerikaanse embargo te gen Cuba en demonstranten te gen de communistische regering van Fidel Castro. FOTO l.EPA JON LEVY De militaire leiders van Haïti hebben ingestemd om 'met een regelmatig ritme' politieke ge vangenen naar de Verenigde Staten te laten gaan. Er zitten er naar schatting nog 2.000 in Haï ti vast. Dit heeft het Amerikaan se ministerie van buitenlandse zaken gisteren bekendgemaakt. Er is een akkoord hierover be reikt tussen de Haïtiaanse junta en een internationale organisa tie voor migratie die zich met de operatie zal belasten. De ge vangenen reizen via de de Do minicaanse Republiek, die sa men met Haïti een eiland vormt. De eerste groep van 91 vluch telingen is inmiddels per bus naar de Dominicaanse Repu bliek gereisd, vanwaar zij per vliegtuig naar de VS zijn gevlo gen. Naar verwachting krijgt een tweede groep volgende week toestemming het land te verlaten. Er blijven nu nog 933 Haïtianen over die van Was hington de status van politiek gevangene hebben gekregen en die klaar staan om te vertrek ken. Regering-Berov van Bulgarije is afgetreden SOFIA t-AFP-Mr De Bulgaarse regering is giste ren afgetreden. De ministers namen het besluit unaniem tij dens een vergadering onder lei ding van premier Luben Berov, zo maakte regeringswoordvoer der Raicho Raikov bekend. Naar verwachting zal het parlement, dat woensdag bijeen komt, het aftreden goedkeuren en zullen voor komende herfst verkiezin gen worden uitgeschreven. De partijloze regering-Berov trad in december 1992 aan. Na veel kritiek op haar beleid, kreeg zij op 26 mei voor de zoveelste maai op het nippertje het ver trouwen van het parlement. Wel had Berov zich ertoe moeten verplichten in september op te stappen, waarmee de weg zou vrijkomen voor vervroegde ver kiezingen. Het kabinet is vooral verwe ten te weinig te hebben gedaan op het gebied van de privatise ringen en de teruggave van ou de landbouwgronden aan de oorspronkelijke bezitters. Ook heeft de regering het laten afwe ten in de strijd tegen de crimi naliteit en, meer recentelijk, in de crisis binnen het Bulgaarse leger, aldus opponenten. Waaiienbefg b v labWkant Arola en overige verplaafongsmiddelen voor minder-validen, tevens leverancier van rolstoel mri|wagens Postbus 142. 3900 AC Veenendaal, Wiltonstr 26. tel 08385-11251 Toen vorig jaar in Frankrijk twee films verschenen over het Vichy-bewind de regering van het niet door de Duitsers bezette deel van Frankrijk die van 1940 tot 1945 met de nazi's collaboreerde bestempelde het Franse dagblad Le Monde de onthullingen tot 'het eind van een taboe'. Donderdag kreeg de nieuwe openheid een vervolg in de vorm van een boek waarin wordt be schreven hoe Francois Mitterrand flirtte met extreem rechts en zich inzette voor het Vichy-bewind. In Une jeu nesse franqaise, Francois Mitterrand 1934- 1947Een Franse jeugd, Francois Mitterrand 1934- 1947) beschrijft Pierre Péan niet alleen hoe Mitterrand een trouwe dienaar was van het Vichy-bewind wat overigens al bekend was maar ook dat hij zich als jongeman bij een zeer rechtse stroming aansjoot. Voor zijn werk voor het Vichy-bewind kreeg Mitterrand de hoge onderscheiding La Francisque. Die werd toege kend aan mensen die niet alleen hun loyaliteit aan de Vichy-leider maarschalk Philippe Pétain hadden bewe zen, maar zich ook vóór de oorlog al actief hadden in gezet voor de 'principes van de nationale revolutie'. Eerder dit jaar verschenen in de pers berichten over hoe Mitterrand nog lang na de oorlog contact onder hield met René Bousquet. Hij was hoofd van de politie van het Vichy-bewind en werd in juni vorig jaar in Pa rijs vermoord. Maar de 77-jarige Mitterrand blijft vriend en vijand verrassen. Ditmaal doordat hij informatie die voor vrijwel iedere andere politicus vernietigend zou zijn, zelf aan schrijver Péan heeft aangeboden. Op de kaft van het boek prijkt een op 15 oktober 1942 gemaakte foto van Mitterrand en een vriend in gesprek met niemand minder dan Pétain zelf in diens kantoor in Hotel du Pare in Vichy. De foto werd na Mitterrands persoonlijke toestemming ter beschikking gesteld door de weduwe van Marcel Barrois, de vriend op de foto. De foto bevestigt hardnekkige, maar tot nu toe onbe wezen geruchten dat Mitterrand en Pétain elkaar heb ben ontmoet. Barrois is later in een Duits kamp omgekomen. In Pé- tains staat een notitie over een ontmoeting op 15 okto ber 1942 met het Hulpcentrum van het departement Allier, een organisatie van ex-krijgsgevangenen die Mit terrand later als dekmantel voor een verzetsgroep zou gebruiken. Hoewel Mitterrands banden met het Vichy- bewind en zijn latere werk voor het verzet op zichzelf weinig opzienbarend zijn veel ondergrondse nazibe strijders gebruikten hun respectabele positie in dienst van het Vichy-bewind om informatie te vergaren voor clandestiene operaties was er tot nog toe weinig be kend over Mitterrands vooroorlogse banden met ex- treem-rechts. Péan ontmoette Mitterrand voor het eerst in 1990, toen de president hem uitnodigde om over een van zijn eer dere geschiedkundige werken te praten. Vorig jaar vroeg Péan een nieuw onderhoud en vertelde Mitter rand dat hij van plan was een boek te schrijven over diens jeugd- en oorlogsjaren. „Is dat ergens goed voor? vroeg Mitterrand, maar liet er direct op volgen: „Ik heb niets te verbergen. Ik zal u helpen. In bewogen tij den is het moeilijk de juiste keuzes te maken. Ik heb me er niet al te slecht doorheen geslagen". Een van de twee sponsors van Mitterrands 'Francisque' was Gabriel Jeantet, lid van de staf van Pétain en voor malig lid van La Cagoule, voor de oorlog een geheime rechtse organisatie die was opgericht om de Franse re publiek omver te werpen. In zijn boek documenteert Péan Mittarrands deelname aan een aantal zeer rechtse demonstraties in de jaren dertig, toen Frankrijk tussen verschillende vormen van extremisme heen en weer werd geslingerd. Mitterrand sloot zich aan bij een rechtse groepering die werd ge leid door kolonel Francois de la Rocque. Hij vertelde Péan dat hij naar leiders uit het hele politieke spectrum had geluisterd en dat De la Rocque onjuist werd afge schilderd: „Hij was noch een fascist, noch een anti-se miet". Het Franse dagblad Le Monde repte gisteren over „niet extreem rechts, maar rechts van rechts". vertaling: margreet heslinga Koning Letsie III van Lesotho heeft er gisteren in toegestemd de door hem afgezette regering van premier Ntsu Mokhehle weer in genade aan te nemen. Daarmee is een eind gekomen aan de al twee weken durende politieke crisis in het land. Het besluit van de koning kwam na een gesprek van meer dan twee uur met de premier, waaraan ook de directeur-generaal van het Zuidafrikaansê ministerie van buitenlandse zaken, Rusty Evans, deelnam. In een verklaring van het pa leis die voor de staatsradio werd voorgelezen, heette het dat de koning en premier Mokhehle zijn overeengekomen om 'de grondwettelijke orde te herstel len' en een nationaal debat te over de toekomst van de monarchie. Het besluit van koning Letsie kwam toen de buurlanden Zuid-Afrika, Zimbabwe en Bots wana zich opmaakten om met steun van onder meer Groot Brittannië en de Verenigde Sta ten sancties op te leggen aati het aan alle kanten door Zuid- Afrika omsloten koninkrijkje. De crisis begon 17 augustus toen de koning de regering- Mokhehle, de eerste in de ge schiedenis van Lesotho die tot stand was gekomen na vrije ver kiezingen, aan de kant zette. Letsie deed dat onder het motto dat het volk ontevreden zou zijn. Waarnemers menen echter dat de koning in feite een soort coup wilde plegen om zijn in 1990 afgezette vader, koning Moshocshoe, weer terug te brengen op de troon.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 5