Led Zeppelin leeft voort
in Jimmy Page
Kijker centraal in jubileumprogramma
Rtv show
Absurde humor bij 'Kids in the Hall'
'Allemaal krabbelden ze op
den duur toch weer overeind'
VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1994
157
LONDEN. GILES SMITH
THE INDEPENDENT
Jimmy Page wordt door zijn chauf
feur, Lionel, voor de deur van zijn
platenmaatschappij in Londen afge
zet. I lij draagt een spijkerbroek en een jack
Lionel dan. Page draagt een lange zwarte
overjas, een donker en ernstig ruisend pak
en een zwart overhemd met een ingewik
kelde kraag en moderne knopen. Dit is de
gitarist die in de jaren '70 samen met de an
dere leden van de band Led Zeppelin prak
tisch het patent had op hotelvandalisme en
herrie tijdens tournees. Met een onver
wachte beleefdheid zegt hij: 'Sorry dat ik
wat laat ben', terwijl hij bijna precies op tijd
binnenkomt.
Hij is de 50 al gepasseerd maar dat is
nauwelijks af te lezen aan zijn rimpelloze
gezicht en weelderige haardos.
Led Zeppelin gaf er in 1980 de brui aan
toen hun drummer, John Bonham, na een
nachtelijk drinkgelag in Pages huis in Wind
sor in zijn slaap was gestikt. Sindsdien heeft
Page wat rondgezworven, met een paar an
dere hands gespeeld, een solo-LP uitge
bracht (Outrider uit 1986) en met de zelfs
nog hariger David Coverdale samenge
werkt. Maar men krijgt de indruk dat hij
nooit is opgehouden aan Led Zeppelin te
denken wat ze deden, wat ze waren.
Zij waren de klassieke heavy-rockband
(drums, bas, gitaar en een magere jongen
met een hoge stem), die daar voor de
smaak wat folk aan toevoegde. Toekomstige
gitaarhelden hielden van de manier waarop
Page zowel de brokkelige riedels kon hante
ren als de vingervlugge solo's. Bovendien
pronkte hij met zijn kleine torso, hulde hij
zich in zilverkleurige sjaals en kon hij met
een vioolstok op de snaren beuken. In die
tijd leek dat allemaal begerenswaardig. Te
gelijkertijd leidde Page echter een geheim
leven als expert in de studio, iemand met
oog voor detail.
Zuurbehandeling
,,Ik controleerde alle testpersingen van onze
platen uit de hele wereld. We hadden al een
paar platen gemaakt toen ik ontdekte dat
klassieke platen zoveel beter klonken dan
pop of rock omdat ze de lak in een ander
zuur doopten. Toen moesten alle platen
van Led Zeppelin een nieuwe zuurbehan
deling krijgen."
Toen de compact discs werden geïntro
duceerd maakte het label van Led Zeppelin,
Atlantic, gebruik van haar contractuele
recht het oude materiaal opnieuw te ge
bruiken. Page beweert dat het label zich
niet zo druk maakte om het overzettings
proces. „Op Houses of the Holy, kant twee
van de band die ze hadden gebruikt, zat ge
knetter. Ik kreeg klachten van Zeppelin-
fans..."
En dat is dus waar hij zich de afgelopen
paar jaar mee bezig heeft gehouden. Hij
heeft zich door al het materiaal van Led
Zeppelin heengewerkt, waar mogelijk met
gebruikmaking van de originele banden, in
de hoop recht te doen aan de originelen op
vinyl. In 1992 kwam een selectie uit van 4
CD's in een doos. In september vorig jaar
verscheen een dubbel-CD en in november
de 9 studio-albums in een luxe verpakking.
Tenslotte verschijnen die albums dit jaar
per stuk uw eerste kans om een opnieuw
gemasterde CD-versie aan te schaffen van
Led Zeppelin IV met de nummers in de ori
ginele volgorde, zonder daar kapitalen aan
te hoeven uitgeven.
„Er waren tijden dat ik John Bonham ver
schrikkelijk miste. Wat een ongelooflijk ta
lent was hij. Het gaat verder dan rock'n'roll
bevindt zich in een geheel ander gebied.
Krachtig en puur vanuit de pols. Niet zo
maar wat slaan. Ik heb nog nooit zoveel vo
lume uit een drumstel horen komen."
We bladeren door het fotoboekje bij de
CD-set in de doos, en Page stopt bij een fo
to die genomen is in een limousine ergens
in de jaren '70 ergens in Amerika. Terwijl
zanger Robert Plant in een comfortabel
hoekje in de auto ligt te dutten, staart Bon
ham, met een bevroren uitdrukking op zijn
gezicht door het raam. Hij ziet eruit als een
man die te moe is om te slapen. „Hij had
altijd zo'n last van heimwee", zegt Page
zachtjes, „verschrikkelijke heimwee, arme
jongen."
Page zag Bonham voor het eerst spelen in
1968 toen de gitarist een nieuwe band wilde
samenstellen als opvolger van de Yardbirds.
En hij hoorde Robert Plant voor het eerst
zingen op een 'lerarenopleiding'. Ik geloof
dat hij in die tijd in de teer werkte. Dus jk
heb hem gered." In Amerika volgde het
succes snel. „Iedere keer dat we teruggin
gen, wilden meer mensen ons zien en de
optredens werden steeds groter. Het was
vraag en aanbod. Waar ik me echt niet pret
tig voelde was het concert in de Pontiac Su-
perdome 70.000 mensen binnen. Beetje
bij beetje werden de optredens opgerekt tot
drieëneenhalf uur. We deden versies van 45
minuten van 'Dazedand Confused
En dat was de tijd dat het te dol werd.
„Wel, laten we zeggen dat we het leven
gemakkelijker maakten voor onszelf. We
hadden suites in plaats van dat we een ka
mer deelden zoals op onze eerste tournee.
En we hadden een privé-vliegtuig en dat
soort dingen die het leven gemakkelijker
maakten. Maar al met al werd dat de norm.
Een optreden van drieëneenhalf uur vraagt
veel van je."
Dus het was niet onnodig?
„Helemaal niet. Het was de enige manier
om het te doen. Als je optredens doet in die
orde van grootte, kun je niet in charters
vliegen, omdat je het toneel af wil en in je
hotelkamer wil zijn. En het snelste vervoer
middel is een privé-vliegtuig."
Eerlijk gezegd zou Led Zeppelin met de
opbrengst van een song in een hele lucht
macht hebben kunnen investeren het
angstaanjagende 'Stairway to Heaven', acht
minuten sidderende rijmelarij waarin Page
altijd is blijven geloven. „Ik wist dat het echt
goed was omdat we wat problemen hadden
gehad om het in elkaar te zetten. Niet veel
maar een beetje. Omdat het een totaal an
dere opbouw had dan alles wat we daarvoor
hadden gedaan. Maar we gingen op tour
nee door de States voordat de vierde LP in
de winkel lag. We speelden in het Forum in
Los Angeles en namen Stairway op in het
concert. Na afloop stond ongeveer eender
de van het publiek op en gaf ons een staan
de ovatie, en ik dacht: Dit zou wel eens een
beter nummer kunnen zijn dan ik dacht."
VERTALING LUUTJE NIEMANTSVERDRIET
TROS blikt terug op de afgelopen dertig jaar
Vorig jaar mei wonnen ze op hel televisiefestival
Monlreux de Gouden Roos. The Kids in the
Hall, vijf jonge komieken uit Canada die zich
met hun satirische sketches onderscheiden van
het doorsnee TV-aanbod. De NOS zendt van
avond het programma uit
waarmee ze in de prijzen
vielen en vanaf 6 septembe
volgen er nog eera zeven-
tien afleveringen.
The Kids in the Hall om
schrijven hun aanpak zelf
als 'sketch comedy'. En dat
recies wat het is. Meest
korte sketches, zoals we ze
nnen van ontelbare ko
eken die hen voorgingen. De Canadezen be-
•nen zich echter van een absurdisme dat zel
den op de buis komt. De vergelijking die hel
dichtst in de buurt komt is die met Monty Py
thon. het lijkt zelfs aannemelijk dat de jonge ko
eken zich door het Britse gezelschap hebben
en inspireren.
Alhoewel een vergelijking met zoveel jaren er
sen gevaarlijk is lijkt de Monty Python van
n niettemin toch een ietsje scherper en ab
surder, de teksten wat sterker en de typetjes ge-
schifter. Maar wellicht dat het beeld er na een
paar afleveringen wel weer anders voor komt te
The Kids in the Hall bestaan uit Dave Foley,
Bruce McCulloch, Kevin McDonald, Mark
McKinney en Scott Thompsen. Ze vormen sinds
1984 een groep en hebben
sinds 1987 hun eigen televi
sieprogramma in Canada.
NOS vhnw Hun humor richt zich regel-
onuvv matig onder de gordel e-
Montreux- winnaar ^^tVnog'Zëens
1993 uit een Benny Hill-effect heb-
Daar staan mooie sketches
tegenover van bijvoorbeeld
de kantoormeisjes die zich vooral bezighouden
met gissen naar de seksuele geaardheid van een
nieuwe collega, de chirurg die met bebloede jas
vertelt hoe ongeschikt hij wel niet is voor zijn
vak of de homoseksuele honkbalcoach, die een
team lesbiennes onder zijn hoede krijgt.
Documentairereeks over mensen die zelfmoord overwogen
AMSTERDAM MONIQUE BRANDT
Programmamaker Hans
Koekoek moest heel
wat omroepen aflopen
voor hij zijn serie Leven voor de
dood kon onderbrengen. Uit
eindelijk wilde de KRO/RKK de
serie over mensen die één of
meer pogingen tot zelfdoding
overleefden, wel uitzenden. „Als
zo'n programma goed afloopt is
het meteen moeilijker te plaat
sen is mijn ervaring. Als er een
opbouw is met een spannende
climax, is een programma beter
te verkopen. Maar ik wilde juist
een sobere, positieve Film, zon
der clichébeelden van voorbij-
razende treinen", aldus Koe
koek, die eerder voor de KRO
een serie over zelfmoord onder
jongeren maakte. Met de jonge
ren uit die serie heeft Koekoek
nog steeds contact. „Het gaat
heel goed met ze, gelukkig."
Koekoek, die bij voorkeur 'so
ciale' films maakt, wordt geïn
trigeerd door mensen die een
belangrijke ommekeer in hun
leven ervaren. „Ik vind het inte
ressant om zo'n man of vrouw
uit de anonimiteit te halen en
zijn of haar verhaal te laten ver
tellen."
Leven voor de dood is een
reeks van vijf korte, sobere por
tretten van mensen die ooit se
rieus hebben overwogen een
einde aan hun leven te maken.
„Allemaal krabbelden ze op den
duur toch weer overeind." Om
mensen te vinden die in zijn se
rie wilden optreden, zette Koe
koek een oproep in TV-gidsen
en dagbladen. De oproep lever
de een storm van reacties op.
Twintig personen werden gese
lecteerd. en vervolgens werden
vijf personen uitgekozen die
zich het beste voor televisie
kónden uitdrukken. In een
boek, dat eind september ver
schijnt bij uitgeverij Fontein,
zijn ook de verhalen van de an
deren te lezen.
Jos verloor zijn vrouw en daarmee
de zin van zijn leven. Pas na een
lange, moeilijke periode, waarin
hij werd gesteund door een psy
chiater en enkele goede vrienden,
kwam hij terug op z'n beslissing
om 'eruit te stappen', foto cpd
Jos (42) verloor zijn vrouw, en
daarmee de zin van zijn leven.
Weloverwogen nam hij de be
slissing om 'uit te stappen'. Pas
na een lange, moeilijke periode,
zag hij met hulp van een psy
chiater en enkele goede vrien
den „dat ondanks de enorme
pijn die iemand kan hebben,
het leven toch bovenaan staat."
Incest
Janneke wilde al dood toen ze
heel erg jong was. Ze wist zelf
niet waarom, ze wist alleen dat
het leven te zwaar voor haar
was. Op haar achtste jaar pro
beerde ze zichzelf de keel dicht
te knijpen, op haar negentiende
probeerde ze het met scheer
mesjes. Na een pijnlijk proces
en therapie kwam ze erachter
dat ze kampte met een verdron
gen incestverleden. „Als je het
verleden bent vergeten wil dat
niet zeggen dal je er geen last
van hebt. Maar nu wordt mijn
leven elk jaar makkelijker en
leuker."
Alle portretten eindigen met
een optimistische kijk op de
toekomst, ondanks de ellendige
voorgeschiedenis. Dat was ook
de opzet van Koekoek. „Ik hou
niet van een negatieve benade
ring, wat koop je ervoor? Mijn
film kan voor iemand die zelf
moord overweegt, een steun
zijn. Dat is mijn doel, om nuttig
te zijn, niet om hoge kijkcijfers
te halen. Om die mensen een
kans te bieden. Mensen die suï
cidaal zijn, zijn vrij onbereik
baar. De mensen die ik sprak
zeggen allemaal dat als je een
maal aan zelfmoord denkt, je
ook aan niets anders meer kunt
denken. Al het andere wordt uit
je gedachten gebannen. Mis
schien dat ze wel luisteren naar
'collega's' die hetzelfde hebben
meegemaakt."
Eén van de ondervraagden is
overigens tijdens de opnamepe
riode gestorven, maar niet door
zelfmoord. Sjoerd kampte als
kind al met enorme agressivi
teit. Thuis was hij niet te hou
den, in de inrichting waar hij
uiteindelijk terecht kwam. sloeg
hij alles aan flarden. Hij werd
ernstig suïcidaal. Sjoerd kwam
pas tot inkeer toen hij een ou
dere medepatiënte zag, die door
hem in elkaar was geslagen.
Toen besefte hij dat hij zélf aan
zijn problemen moest werken.
Langzaam ging het beter en wat
iedereen voor onmogelijk had
gehouden, gebeurde: hij kon op
een gegeven moment weer op
zichzelf gaan wonen, en kreeg
een baan. Maar tijdens de op
nameperiode stierf hij door een
epileptische aanval. In overleg
met zijn familie besloot Koe
koek, ais eerbetoon aan Sjoerd,
zijn portret toch uit te zenden.
Het laatste deel van zijn verhaal
wordt nu voorgelezen door
Sjoerds zus.
Koekoek: „Ik heb al veel films
gemaakt die op het sociale vlak
liggen. Meestal vergeet je de
mensen die in je programma's
voorkomen op den duur. Maar
deze mensen blijven me bij."
(Leven voor de dood, 4 sep
tember, 22.56 uur, Nederland
1)
HILVERSUM «JAAPTIMMERS
Al enkele maanden
wordt eraan ge
werkt: een drie uur
durend televisieprogramma ter
gelegenheid van het dertigjarig
bestaan van de TROS. De uit
zending op vrijdag 4 november
moet een demonstratie worden
van de identiteit van deze po
pulaire, publiekgerichte om
roep. Alle grote namen doen
mee. Maar het zijn de kijkers
die centraal staan. Zij kunnen
meewerken aan speciale afleve
ringen van Derrick of Bassie
Adriaan.
Al weken roept de TROS via de
televisie kijkers op zich aan te
melden voor één van de pro
gramma-onderdelen. Zij kun
nen daarmee hun 'hartewens'
in vervulling laten gaan. „De
opzet van de avond is de televi
sie als het ware terug te geven
aan het publiek", meldt de om
roep.
„Het programma is een terug
blik op de afgelopen dertig jaar,
maar we willen vooral vooruit
blikken naar de toekomst. Wat
gaan we doen? Dat is de teneur
van het jubileumprogramma
zegt Leo Schiltmans, hoofd
communicatie van de TROS.
„We zijn op een mooie leeftijd
aangekomen: we zitten als der
tigjarige in de kracht van ons le
ven en we barsten van de ener
gie."
Schiltmans heeft zich gestoord
aan recente publikaties waarin
de TROS werd afgeschilderd als
een ingeslapen club. Een orga
nisatie waarmee dartel Veronica
niet zou willen samenwerken.
„Ik voelde me beledigd door dat
verhaal. Wij ingeslapen? Zoiets
komt hard aan voor een om
roep die jaar in jaar uit een
voortrekkersrol vervult, waar
vakmensen met inzet en en
thousiasme werken.
Leo Schiltmans en Paul Römer,
hoofd entertainment van de
TROS en verantwoordelijk voor
het jubileumprogramma, zijn
overtuigd van de levensvatbaar
heid van de TROS. Römer: „We
zijn geen oude man die aan het
eind van zijn carrière terugkijkt.
Het programma zal onderstre
pen hoe krachtig en vitaal we
zijn."
Familie
Onder druk van de rijksoverheid
en de commerciële concurren
tie moet de TROS, net als alle
andere Hilversumse omroepen,
samenwerken en tegelijk haar
identiteit bewijzen. Het stak de
omroep dat de minister van
WVC vorig jaar openlijk twijfel
de aan de zelfstandige identiteit
van de TROS. De 'makers' pre
senteren zich daarom sinds een
paar dagen met de slogan 'De
grootste familie van Nederland'.
Maar waarin onderscheidt de
TROS zich dan? „Het is moeilijk
een definitie van het TROS-ge-
voel te geven", zegt Römer, „Je
zou het kunnen omschrijven
met een aantal begrippen: fami
lie, gezellig, ontspannen."
Schiltmans noemt nog enkele
karaktertrekken: „Echt Neder
lands, dichtbij de mensen, geen
kapsones, maar ook een vorm
van fatsoen. We zijn geen fat
soensrakkers, maar we hechten
wel aan een bepaald normbesef,
want daaraan hebben veel
mensen in Nederland behoefte.
Het doorbreken van taboes lijkt
zo hier en daar een doel op zich
geworden. Dat hoeft voor ons
niet." DeTROS-kijkers hoeven
niet bang te zijn dat ze door de
programma's op het verkeerde
been worden gezet of in verle
genheid worden gebracht.
„Dat neemt niet weg dat we
geen gedurfde programma's
maken", zegt Schiltmans. „Er is
bij ons alle ruimte voor een ex
periment. Neem Deadline bij
voorbeeld, dat programma
zoekt de grenzen op van de te-
levisiejoumalistiek.
Honderden brieven
De oproepen op TV en in
TROS-kompas resulteerden in
honderden brieven met daarin
de hartewensen van de kijkers.
Soms met zeer uitgebreide mo
tivering. Römer en de zijnen se
lecteren kandidaten voor alle
verschillende produkties. „We
zullen mensen casten voor een
Duitse rol in Derrick. Speciaal
voor het programma is een kor
te moordzaak van tien minuten
geschreven, waaraan de acteurs
Horst Tappert en Fritz Wepper
deelnemen. De opnamen vin
den plaats in de Bavaria Stu
dio's in München. We filmen
het selectieproces en de opna
men en zenden de aflevering
uit. Na afloop praten we na met
de kijkers/acteurs." Het is trou
wens niet uitgesloten dat een of
meer Nederlanders ook mogen
acteren in een echte Derrick.
Dezelfde procedure wordt ge
volgd met een aflevering van
Bassie Adriaan, die op zoek
gaan naar de gestolen Gouden
TROS-ster. „We hebben drie tot
vier kinderen nodig voor een
rol, en we willen aan het eind
nog een grote groep kinderen in
beeld brengen." Met acteiirs
van de comedy-series Allo allo
en Are you being served? zijn af
spraken gemaakt, zodat ook zij
zich gereed houden voor sa
menspel met Nederlandse TV-
kijkers.
De grote hoeveelheid aanmel
dingen heeft de TROS overrom
peld. Schiltmans daarover: „Wij
realiseren het ons niet meer, wij
zitten er dagelijks in, maar voor
veel mensen is de televisiewe
reld toch een heel spannende,
aantrekkelijke en geheimzinni
ge wereld."
Zakdoeken
Alle creatieve bronnen werden
geopend. Zakdoeken bij de
hand voor de echtparen die a Ia
Love Letters hun huwelijksaan
zoek komen overdoen. „Ik denk
dat er heel emotionele dingen
zullen gebeuren. Ik zie de tra
nen al lopen, ik voel ze zelf al
bijna opkomen. We hebben
brieven gekregen waarin men
sen hun hele huwelijksleven be
schrijven."
Vooral vrouwelijke kandidaten
melden zich aan om een keertje
TROS-omroep(st)er te zijn. Er
worden er twee of drie geselec
teerd, die in duopresentatie met
Ellen Brusse de avondprogram
ma's van 4 november mogen
aankondigen.
Het feestprogramma zelf komt
vanuit de Central Studio's te
Utrecht en wordt aan elkaar ge
praat door een grote groep
TROS-medewerkers, onder wie
Linda de Mol, Ivo Niehe, Tineke
Verburg, Martin Gaus, Jaap
Jongbloed, Ralph Inbar, Jack
van Gelder en Martijn Krabbé.
De historie van de TROS komt
ter sprake in een speciale editie
van Triviant. Zes presentatoren
worden uitgehoord over de wa
penfeiten die volgden op de ge
beurtenissen op het REM-plat-
form. Verder zal een tableau vi-
vant worden gevormd met
voorwerpen die een rol hebben
gespeeld in de omroep- en de
wereldgeschiedenis. Kijkers mo
gen hun - eventueel zelfge
maakte - maanlanderspakken,
of fluitketels (Flip Fluitketel) op
sturen. Tenslotte zullen in het
programma enkele musiceren
de families acte de présence ge
ven.
Led Zeppelin: (v.l.n.r. Robert Plant, Jimmy Page en John Cobham). Basgitarist John Paul Jones ontbreekt op de foto.
foto archief
Bassie Adriaan
gaan op zoek naar
de gestolen Gou
den TROS-ster.
foto archief
Acteurs als Gorden Kaye
(René) en Vicky Michelle
(Yvette) zullen wellicht
ook het TROS-jubileynp
opluisteren. En mis
schien is er voor een kij
ker wel een rolletje Wég-'
gelegd in de serie 'Allo,
Allo'.
foto bbc
enterprises/pr