Publieke omroep bindt de strijd aan met zapcultuur
'Najaren sappelen eindelijk de doorbraak'
c
Rtv show
V
4?'
S
wf
RTL 4 zendt verkiezing Miss Nederland uit
Haarlemse presentatrice bij NBC-Super Channel èn Classic FM
AART VAN DERKUUL
M e is sinds kort 'IV-
W presentatrice van het
m A filmprogramma 'En
tertainment X-press' bij NBC-
Super Channel. De Haarlemse
Martine Stigter die zichzelf
Martina Berne noemt, omdat
'Stigter' niet over de lippen te
krijgen is voor de Engelsen. Ze
is voor twee dagen over in Ne
derland.
Voor Stigter, dochter van de
Haarlemse kunstverzamelaar
en mede-organisator van de
Kunstlijn Dirk Stigter, is dit de
doorbraak waar ze jaren voor
heeft geknokt. Het heeft Pa
Stigter dan ook een lieve duit
gekost om haar studie te bekos
tigen en af en toe bij te sprin
gen in haar levensonderhoud.
„Vandaar dat je kunt zeggen
dat ik mijn vaders duurste
kunststuk ben in zijn verzame
ling. Hij reageerde ook zo' laco
niek toen ik hem belde om
hem te vertellen dat ik deze
baan kreeg. 'Gefeliciteerd, lie
verd. En hoeveel seconden ben
je nu weer in beeld?' Het duur
de dan ook even voordat hij be
sefte dat het deze keer echt
goed raak is."
En het kan niet op. Vlak voor
dat ze haar baan bij NBC kreeg,
was ze ook al als jazz-presen-
tatrice aangenomen bij de Ne
derlandse uitzending van Clas
sic FM op zondag. Stigter ge
niet: beide banen zijn volgens
haar uitstekend met elkaar te
combineren en vormen een
prettige afwisseling.
Stigter is het prototype van de
doorzetter. Negen jaar geleden
werd ze na eerst de voorberei
dende opleiding te hebben ge
volgd afgewezen bij de Amster
damse Theaterschool. Te' jong
en te' eigenzinnig luidde het
eindoordeel. ,,Ik was behoorlijk
uit het veld geslagen, maar ik
besloot toch om in Londen
mijn geluk te beproeven. Wat
denk je: van de vijf theater
scholen waar ik toelatingsexa
men deed, kon ik er bij vier be
ginnen! Ik koos (in veler ogen)
de beste: Webber Douglas in
Kensington."
Na de theaterschool is ze eerst
in een schoenenwinkel gaan
werken om haar Engels te per
fectioneren. „Toen heb ik Lon
den pas echt goed leren ken
nen. Na nog een jaar serveer
ster te zijn geweest, deed ik al
lerlei 'voice-overs' (nasynchro-
nisaties in een andere taal)
voor satellietprogramma's. Na
drie jaar kreeg ik mijn eerste
serieuze rol. Ik speelde met
Frederik de Groot een scène
van twintig seconden in een
TV-film van de BBC waarin ik
hem, mijn minnaar - zeer dra
matisch - duidelijk moest ma
ken dat hij de vader moest zijn
van mijn kind vanwege die
nacht in Parijs waarin het con
doom barstte."
Daarna kreeg ze meest korte
rollen waarin ze vaak een
Zweeds of Duits type moest
spelen: „Het is of de duvel er
mee speelde, maar ik heette ie
dere keer Inga of Inge in zo'n
rol. Meestal droeg ik een korte
broek en had ik kort blond
haar. Geen punt op zich want
mijn lange donkerblonde haar
was bij mijn eerste rol al ge
sneuveld. Ja, het blond van
mijn haar komt uit een potje.
Naast mijn 'voice-over'-werk
en filmrolletjes speelde ik in
een viertal toneelstukken. Drie
maal een komische en een keer
een serieuze rol in Bloedbruiloft
van Federico Lorca."
Twee jaar geleden kreeg zij in
eens de kans om als theaterre-
cente een radioprogramma te
doen bij de LBC: The London
Broadcast Corporation. „Dat
betekende werk èn vrijkaartjes
voor alle theaterprodukties in
Londen! Kijken, kijken en nog
eens kijken. Daar heb ik zo ont
zettend veel van geleerd. En
alsof het zo moest zijn: in mijn
laatste show had ik Clive Pearse
als gast. Clive is mijn huidige
collega en inede-presentator in
EntertainmentX-Press. Ik
kwam hem later weer tegen op
een feestje, waar hij me vertel
de dat hij presentator was ge
worden bij NBC. Hij vertelde
dat ze nog op zoek waren naar
een Nederlandse co-presen
tatrice. Of het niets voor mij
was. Ik dacht nog: 't Zal wel
weer. Maar hij zei tot drie keer
toe dat ik echt moest bellen.
Stem
Later, na mijn sollicitatie, kreeg
ik te horen of ik ook maar even
met managing director Ruud
Hendriks over het filmpro
gramma met Clive wilde pra
ten. Ik schrok me een ongeluk,
want ik was er helemaal niet op
gekleed. Toen ik ernaar toe
ging, dacht ik: ach, dat is toch
niet nodig: ik kom hier voor
m'n stem. Ik bleek samen met
een Nederlands meisje (dat al
vijf jaar bij MTV als omroepster
werkt) te horen tot de laatste
twee overgeblevenen! Een paar
dagen later, ik geloof op vrij
dag, moest ik mijn contract
(voor anderhalf jaar, AVDK) te
kenen. De maandag daarop be
gonnen we al met de opnames
voor het programma. Tijdens
de eerste uitzending moest ik
meteen een held van me inter
viewen: Wim Wenders over zijn
vervolg op Der Himmel über
Berlin.
Het programma heeft een for
mule waarbij vooral niet te diep
op films wordt ingegaan. Ge
tracht wordt een overzicht te
geven van wat in Amerika en ii
Europa gebeurd. Mijn collega
Clive Pearse doet vooral de
Amerikaanse publiekstrekkers,
ik meer de Europese en de
kunstzinniger films. En weet je
waar het allemaal begonnen is?
Bij de Toneelschuur, mijn grote
inspiratiebron. Ik wilde daar
dolgraag werken, al was het
maar een baantje als kassière.
Bert, mijn oudere broer zei
toen al: Waarom word je geen
regisseuse of actrice? En dan nu
ineens, na al die jaren sappelen
eindelijk de doorbraak. Ik kan
nog steeds niet geloven."
(Iedere dinsdag- en vrijdag
avond op NBC-Super Channel
om 21.30 uur Entertainment f50
X-press)
Joe Cocker introduceert zijn
nieuwe CD Have a little faitli.
foto archief
Joe Cocker
te gast in
Frits Spits
Megatribune'
HILVERSUM GPD
Zanger Joe Cocker is don
derdag 1 september te gast
in Frits Spits Megatribune.
Cocker - die tot twee maal
toe op Woodstock optrad -
zal in liet programma De
Avondspits (Radio 3, 18.00
uur) zijn nieuwe CD Have
a little faith introduceren.
Na Lionel Richie, Sting,
Cliff Richard, Phill Collins
en Paul de Leeuw is dit de
zesde editie van de Mega
tribune, waar een groep
trouwe luisteraars van De
Avondspits (die per brief
hebben laten weten waar
om juist zij moeten wor
den uitgenodigd) voor de
microfoon met hun idool
van gedachten kunnen
wisselen over popmuziek
en eventueel andere be
langwekkende onderwer
pen.
Overigens is de Megatri
bune niet meer dan een
kleine radiostudio, waar
de (dagelijkse) uitzendin
gen van De Avondspits
vandaan komen.
Doorkijkenvolgens VARA 's Vera Keur toverwoord in Hilversum
tudio Sport verhuist
v op zondag naar Ne-
K,/ derland 1 en Sesam
straat gaat naar Nederland 3,
maar verder geen grote ver
schuivingen. Toch verandert op
5 september het nodige bij de
publieke omroep. Elk net heeft
voortaan per avond zijn eigen
'kleur', van zes uur tot midder
nacht. Het nieuwe toverwoord
in Hilversum is: dóórkijken.
Voor Vera Keur, VARA's me
diadirecteur, is het allemaal al
gesneden koek. Maar voor de
kijker zal het even wennen zijn,
vanaf begin september. (En
toch ook weer niet.) Wie louter
sport en ontspanning zoekt, kan
voortaan de hele avond zijn te
levisie .op één zender laten
staan: het 'brede' net. Op zon
dag en maandag is dat Neder
land 1, dinsdag en vrijdag Ne
derland 2, en woensdag en za
terdag Nederland 3. Donder
dagavond moeten Nederland 2
èn Nederland 3 voor de lichte
kost gaan zorgen.
Op die avonden kan TV-kij-
kend Nederland voor infotain
ment, culturele programma's,
documentaires en informatie in
principe dus op de andere twee
netten terecht. De kijker moet
elke avond op elk gewenst
moment kunnen kiezen uit
drie verschillende pakketten.
Door alles zo te ordenen, hopen
de publieke omroepen dat de
kijker minder geneigd zal zijn
tot wegzappen. Vera Keur: „De
kijker zal het zich niet bewust
zijn. Maar als het goed is, zal hij
minder naar andere netten
schakelen."
Strategische zet
Met 'andere netten' doelt Keur
uiteraard op de commerciële
zenders RTL 4 en RTL 5. De
nieuwe opzet voor Nederland 1,
2 en 3 Model 1994 geheten
is een strategische zet in de
Hilversumse strijd om de kijk
cijfers. Door steeds meer samen
Tommie en zijn andere Sesamstraat-kornuiten verhuizen naar Neder
land 3. foto'archief
te werken, willen de publieke
omroepen in de concurrentie
met RTL elke avond minstens
de helft van het televisiepubliek
aan zich binden. Dat zou in
theorie dus zelfs kunnen bete
kenen dat een avondje amuse
ment en verstrooiing door
TROS en EO twee bespelers
van Nederland 2 sómen ge
vuld wordt. Maar de stichtelijke
programma's van de EO passen
uiteraard niet echt in een
avondje amusement en ver
strooiing: die moeten liefst op
een andere dag aan bod komen.
Nederland 1, 2 en 3 sluiten,
volgens Keur, straks goed aan
bij de praktijk van het afgelopen
seizoen. Nederland 1 scoorde
op zondagavond immers al
goed met programma's als Wa-
ku Waku en, vooral, Ook Dat
Nog. De dinsdagavond op Ne
derland 2 was al een hit. met
Veronica's All You Need Is Love.
En de zaterdagavond op Neder
land 3 deed het reeds uitste
kend met Paul de Leeuw. Keur:
„Er wordt dus in feite niet veel
overhoop gegooid. Het gaat om
het dóórkijken."
Het is volgens de mediadirec
teur van de VARA gewoon een
kwestie van rangschikken. Geen
der omroepen is verder iets op
gelegd over de samenstelling
van zijn avonden. Een actuali
teitenrubriek hóeft ook niet
naar een andere avond uit te
wijken, wanneer een omroep
denkt dat zo'n programma best
tussen de rest van het 'brede'
aanbod past. De enige afspraak
is dat er met de drie netten ge
knokt gaat worden voor dat
marktaandeel van gemiddeld 50
procent. Het spreekt voor zich,
dat het 'brede' net van dienst
daarbij de meeste kijkers moet
binnenhalen: 26 procent, of
méér.
Betekent dat nu, dat omroe
pen als Veronica en TROS op
een zaterdagavond (wanneer de
VARA de amusementskar trekt
op Nederland 3) allemaal docu
mentaires en praatprogram
ma's moeten gaan uitzenden?
Vera Keur: „Nee, hoor. Ie hoeft
als omroep niet 'smal' te pro
grammeren. Als Veronica en
TROS dat niet willen, en ge
woon een 'lichte' avond willen
samenstellen: prima. Nogmaals,
niemand wordt iets voorge
schreven. Maar Veronica heeft
bijvoorbeeld muziekspecials
met een lage kijkdichtheid. Ik
stel me voor dat ze die toch wil
len blijven uitzenden. Nou, dat
kan dan goed op een avond dat
op een ander net de hoge kijk
cijfers gehaald moeten wor-
Vera Keur „Bij de VARA wordt niet veel overhoop gegooid. Het gaat om het dóórkijken." foto dijkstra
den." De programmaschema's
tot zomer '95 liggen inmiddels
op tafel. Ze zijn op elkaar afge
stemd door een clubje van drie
omroepdirecteuren, van ieder
net één: Hulshof (KRO, Ned. 1),
Daalmeijer (Veronica, Neder
land 2) en Keur (VARA, Neder
land 3). Dat die schema's al zo
ver vooruit klaar zijn, belet om
roepen volgens Keur niet om
daar op in te breken wanneer
de actualiteit dat vraagt. Je moet
flexibel kunnen zijn, volgens
VARA's programmadirecteur.
Dat geldt ook het moment,
waarop Veronica eventueel zou
besluiten om uit het publieke
bestel te stappen om commer
cieel te gaan. Keur: „Daar wil ik
nu nog niet op vooruit lopen;
Veronica neemt daar pas in ok
tober een besluit over. Maar t>ij
Model 1994 zijn we uitgegaan
van drie publieke netten en de
huidige concurrentie. Het
spreekt voor zich dat je je doel
stellingen opnieuw moet bekij
ken als die situatie zich in
welk opzicht ook wijzigt. In
Dame Edna te gast in live-uitzending
een tijd van veranderingen k
je de dingen gewoon niet op
automatische piloot doen."
Of het publieke bestel de
met de commercie vol kan
den, is uiteraard deel
Keur betreft zouden de
pen op Nederland 1, 2
minstens meer krediet
krijgen voor hun
om een veelzijdig
ket te brengen. De
voelen dat als een dure
plichting, constateert
duur, dat ze er uit
len geld in steken,
wordt vanuit een
taliteit geprogrammeerd
moet geld verdiend
Dat soort overwegingen
minder bij de publieke
pen. Aan de andere kant:
verleden hadden we
om uit te geven, misschien
meer dan
tijd ligt vei
Keur past ervoor om
termen van bereik te
De publieke
laten de beide
juist niet meten. Dat
laatste jaren niet
dat de commerciële
toch een zekere mate van
lariteit hebben gekweekt.
Keur: „Ik merk, dat een
opinievormers politici
nalisten enig dédain
naar de publieke
alléén omdat we
middelen putten. Maar
wacht dat elk weldenkend
dat televisie kijkt
ken gemiddeld drie
waardeert dat een
van de programma's van
blieke omroep gemaakt
uit inhoudelijke-, en
commerciële motieven,
me een relevante vraag: In
verre laat je je door de
cie leiden? Wat zijn je
ren, bij het maken van je
gramma's? Daar zou de
ons wel eens meer mogen
gen, vind ik. Maar dat
stokpaardje van me."
RTL 4 zendt vanavond en morgenavond voor de
tweede maal de Miss World Nederland verkiezing
uit. In Studio 24 van John de Mol Produkties bin
den twaalf meisjes, uit elke provincie één, de strijd
met elkaar aan.
Aan het eind van de live-uitzending, op donder
dag, zal bekend zijn wie de titel Miss Nederland
over mag nemen van Hilda van der Meulen uit
Friesland, die vorig jaar gekozen werd tot Miss Ne
derland. Ron Brandsteder presenteert de verkie
zing voor RTL 4.
In de eerste uitzending op 31 augustus zijn alle
kandidaten te zien. De meisjes zijn tijdens voor
rondes in de twaalf provincies gekozen. Ze ver
schijnen in vrijetijds-, bad- en galakleding op het
podium. Daarnaast staan er diverse spelletjes op
het programma waarmee ze een zo goed mogelij
ke indruk kunnen achterlaten bij de vakjury en de
kijker. Zangeres Laura Pausini treedt woensdag in
het programma op.
Aan het eind van de uitzending kiest de vakjury
zes missen die doorgaan naar de eindstrijd. Deze
wordt de volgende dag live op televisie gehouden.
Presentator Ron Brandsteder voert tijdens deze
uitzending een sketch op met Dame Edna. De
winnares van de Miss Nederland verkiezing verte
genwoordigt ons land dit najaar tijdens de Miss
World verkiezing in het Zuidafrikaanse Sun City.
De Miss Nederland verkiezing begint vanavond
om 20.25 uur. De live-uitzending van donderdag
begint eveneens om 20.25 uur en wordt onderbro
ken om 22.00 uur door Showtime. De vak- en pu
blieksjury maakt daarna tussen 22.30 uur en 23.00
uur bekend wie Miss Nederland 1994 wordt.
Dame Edna voert samen met Ron Brandsteder e
Miss-verkiezing.