Carlos zou zijn ontvoerd
Buitenland
vn doen laatste poging om
invasie Haïti te voorkomen
Wachten op de trein die niet komt
Hulp Sarajevo hervat
PKK acht tijd rijp voor onderhandelingen
Rwandese vluchtelingen
bedreigd door kampleiders
Betere positie vrouw is sleutel bevolkingsvraagstuk
WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1994
Branden teisteren Lesbos en Algerije
athene Op het Griekse eiland Lesbos in de Egeïsche Zee is de
noodtoestand uitgeroepen wegens de zich nog steeds uitbrei
dende bosbranden. De politie vermoedt brandstichting. Ook op
de Peloponnesus en bij Kavalla in het Noord-Griekenland zijn
weer bosbranden opgelaaid. In Algerije hebben bosbranden aan
minstens 22 mensen het leven gekost. De branden woeden in
twintig districten.
Kooijmans naar rouwdienst Wörner
den haag/bonn De demissionaire ministers Kooijmans (buiten
landse zaken) en Ter Beek (defensie) gaan vrijdag in Brussel
naar de rouwdienst voor NAVO-secretaris-generaal Manfred
Wörner in de kerk Saint-Jacques sur Coudenberg aan het Ko
ningsplein. De NAVO houdt morgen nog een speciale herden-
kingsraad in Brussel. In het Duitse parlement wordt de zaterdag
aan kanker overleden Wörner dinsdag in een nationale rouwce-
remonie herdacht.
Dode bij explosie in Zweeds huis
Stockholm Een explosie in een overwegend door buitenlanders
bewoond huis in Stockholm heeft gisteren aan een man het le
ven gekost. Dat heeft de politie gemeld. Na de ontploffing brak
er brand uit, waarop sommigen in paniek uit het raam spron
gen. Zeven bewoners raakten gewond. De oorzaak van de explo
sie is niet bekend.
Neo-nazi's maken foto's bij Buchenwald
nordhausen De Duitse politie heeft het afgelopen weekeinde
tussen de dertig en vpertig foto's in beslag genomen waarop
neo-nazi's in bruine hemden poseren voor de crematoria van
het voormalige concentratiekamp Buchenwald. De foto's wer
den gevonden in het huis van een twintigjarige neo-nazi in
Nordhausen in de voormalige DDR. Ook werden publikaties en
propagandamateriaal, waarin het nationaal-socialisme wordt
verheerlijkt, in beslag genomen.
Opslagplaats voor Tsjenobyl-afval
kiev» Oekraïne wil een gigantische ondergrondse opslagplaats
aanleggen voor radioactief besmet materiaal uit de zogenoemde
'doodszone' rondom de kerncentrale in Tsjernobyl. De doodszo-
ne van 30 kilometer rondom de centrale werd ingesteld na een
ontploffing en een brand in een reactor van de centrale in 1986.
Er woont geen mens. De opslag moet vlakbij de centrale komen.
Chili betreurt naaktfoto Bolivar
Santiago Zuid-Amerika is in rep en roer over een Chileens
naakt-portret van de Venezolaanse vrijheidsstrijder Simon Boli
var. Het schilderij gemaakt door Juan Davila en bekostigd
door de Chileense regering toont de 19-de eeuwse volksheld
als halfnaakte travestiet met kanten kousen, enorme borsten en
een opgestoken middelvinger. De Chileense regering heeft haar
verontschuldigingen aangeboden.
Epidemieën bedreigen ex-Sovjetunie
moskou in Rusland en andere voormalige Sovjet-republieken
neemt het aantal epidemische ziekten alarmerend toe. Alleen al
in augustus stierven in Rusland 21 mensen aan cholera, terwijl
er meer dan vijfhonderd besmet zijn geraakt. De autoriteiten en
de Wereld Gezondheids Organisatie (WHO) vrezen ook uitbar
stingen van difterie, TBC en tyfus.
Ex-spion hoofd Poolse geheime dienst
warschau De Poolse regering heeft een voormalig topspion be
noemd tot hoofd van de Poolse geheime dienst. De 42-jarige
Marian Zacharski zat begin jaren '80 gevangen in de Verenigde
Staten wegens het doorspelen van militaire gegevens naar het
toen nog bestaande communistische oostblok. Deze week werd
hij voorgedragen voor de hoge veiligheidsfunctie in Polen.
Succesje bij handelsoverleg VS-Japan
tokyo/washington Het al meer dan een jaar slepende handels
overleg tussen de Verenigde Staten en Japan heeft eindelijk een
succesje opgeleverd. De twee landen hebben afspraken gemaakt
over de bescherming van intellectueel eigendom, zoals patenten
en auteursrechten. Het akkoord is gisteren ondertekend.
CARACAS/PORT-AU-PRINCE» AP/Rtr
Secretaris-generaal van de Vere
nigde Naties Boutros Boutros-
Ghali stuurt een nieuwe diplo
matieke missie naar Haïti in een
laatste poging de crisis te be
zweren. Dat heeft het ministerie
van buitenlandse zaken van Ve
nezuela dinsdag gemeld.
Venezuela heeft bezwaar ge
maakt tegen een eventuele in
vasie om het militaire regime
van Haïti ten val te brengen.
Twee weken geleden stelde de
regering in Caracas voor een
Latijnsamerikaanse delegatie
naar Port-au-Prince te sturen.
Die zou de Haïtiaanse legerlei
der luitenant-generaal Raoul
Cedras moeten aanraden op te
stappen en de terugkeer moge
lijk te maken van de in 1991 af
gezette president Jean-Bertrand
Aristide. Het voorstel van Vene
zuela stierf een zachte dood
toen bleek dat noch Aristide,
noch Cedras bereid waren tot
Advocaat overweegt klacht tegen Franse staat Vrolijke ontmoeting met rechter
Carlos is niet volgens de regels van het internationale
recht door Sudan aan Frankrijk uitgeleverd, maar ont
voerd. Dat zegt mr. Mourad Oussedik, een van de twee
verdedigers van de beruchte terrorist. Mogelijk vandaag
nog zal Oussedik daarom een klacht indienen tegen de
Franse staat. Carlos' andere advocaat is de omstreden
Jacques Vergès, die eerder onder meer de nazi Klaus Bar
bie verdedigde. Gisteren werd Carlos voorgeleid aan on
derzoeksrechter Bruguière.
PARUS HANS GERTSEN
CORRESPONDENT
De Franse minister van binnen
landse zaken, Pasqua, heeft ge
zegd dat de op een vals pas
poort in Sudan verblijvende
Carlos door de Sudanese autori
teiten aan Frankrijk is overge
dragen nadat Parijs formeel om
zijn uitlevering had gevraagd.
Pasqua ontkende ten stelligste
dat Parijs het met Khartum op
Mr. Oussedik gaf gistermid
dag na een eerste gesprek met
zijn cliënt in de gevangenis La
Santé in Parijs echter een heel
andere lezing. Carlos (werkelij
ke naam: Illich Ramirez San
chez) zou zondagmorgen plot
seling zijn overmeesterd door
enkele Sudanezen die als lijf
wachten fungeerden. „Ze wier
pen zich plotseling op Carlos,
schakelden hem uit, bonden
hem aan handen en voeten en
dienden hem een slaapmiddel
toe. Een vliegtuig met enkele
agenten van de DST (de Franse
contra-spionagedienst) was
toen al onderweg naar Khartum
om hem te halen", aldus de ad
vocaat, die van een 'complot'
van de Franse en Sudanese ge
heime diensten sprak.
Volgens Oussedik is de arres
tatie niet legaal omdat het inter
nationale recht met voeten ge
treden zou zijn. Er was volgens
Oussedik geen sprake van een
officieel verzoek om uitlevering
noch van een internationaal ar
restatiebevel. Naaste medewer
kers van minister Pasqua gaven
tegenover de krant' Le Monde
toe dat inderdaad sprake was
geweest van 'een ietwat uitzon
derlijke procedure'. De krant Li-
bération meldde zonder
bronvermelding dat Khartum
Carlos heeft uitgeleverd nadat
het Franse ministerie
fensie satellietfoto's van de po
sities van de Zuidsudanese re
bellen had gegeven aan de isla
mitische junta in het noorden.
Gisterochtend is Carlos in Pa
rijs door onderzoeksrechter
Jean-Louis Bruguière in staat
van beschuldiging gesteld voor
zijn aandeel in een spectaculai
re bomaanslag in april 1982 in
Parijs. Bij die aanslag in de Rue
Marbeuf kwam een voorbijgan
ger om, terwijl 63 anderen ge
wond raakten.
Hoewel hem in Frankrijk vrij
wel zeker levenslang te wachten
staat, leek Carlos in het geheel
niet in de put te zitten. Opge
wekt begroette hij onderzoeks
rechter Bruguière, de grote ter-
rorisme-specialist van Frankrijk.
„Kijk, daar heb je de rechter.
Hoe gaat het ermee?", zei Car
los. Waarop de rechter reageer
de met de tegenvraag: „En hoe
de- gaat het met u"? „Nog altijd in
leven en nog voor heel lang", al
dus Carlos, die zijn advocaten
heeft laten weten dat hij van
plan is terrorisme ideologisch te
verdedigen tijdens zijn proces..
Behalve de aanslag in de Rue
Marbeuf zal Carlos zich onder
meer moeten verantwoorden
voor de moord op twee agenten
van de Franse contra-spionage
dienst DST. Carlos schoot de
twee agenten op 27 juni in 1975
dood toen ze hem in zijn Parijse
appartement wilden aanhou
den. Daarvoor is hij in 1992 al
bij verstek tot levenslang ver
oordeeld. Daarnaast zegt justitie
over sterke aanwijzingen te be
schikken dat Carlos ook het
brein achter zeker drie andere
bloedige aanslagen op Frans
Jordanië en
Israël sluiten
handelsverdrag
Israël en Jordanië hebben giste
ren een economisch akkoord
gesloten dat Jordanië toestaat
jaarlijks voor 30 miljoen dollar
(52,5 miljoen gulden) aan goe
deren naar de bezette Westelij
ke Jordaanoever te exporteren.
Volgens het akkoord, bereikt tij
dens de Israëlisch-Jordaanse
onderhandelingen aan de Dode
Zee, moeten de exportartikelen
via Palestijnse handelaren ver
kocht worden, die op hun beurt
toestemming moeten krijgen
van de Palestijnse bestuursraad,
die de Palestijnse autonome ge
bieden regeert.
Sinds de Westelijke Jordaan
oever in 1967 door Israël op Jor
danië werd veroverd waren
Jordaanse produkten verboden.
Officeel mochten ook geen Is
raëlische produkten in Jordanië
worden verkocht, maar via via
kwam toch veel Israëlische han
delswaar op Jordaanse markten
terecht.
VN: Servische 'zuiveringenweer begonnen
Sarajevo»ap naar Sarajevo door de Serviërs,
hebben geleid tot flinke voed
seltekorten in de stad.
Volgens VN-medewerkers
hebben de Serviërs hun politiek
van etnische zuivering weer op
gevat, nadat de internationale
contactgroep (VS, Rusland, Eu
ropese Unie) een vredesplan
had gelanceerd, waarin 49 pro
cent van het Bosnische grond
gebied onder controle van de
Bosnische Serviërs komt en 51
procent onder beheer van de fe
deratie van Kroaten en mos
lims. De Serviërs, die momen
teel 70 procent van Bosnië in
handen hebben, wijzen de vre
desregeling af.
De Verenigde Naties hebben na
een opschorting van vijf dagen
gisteren de humanitaire lucht
brug naar de Bosnische hoofd
stad Sarajevo' hervat. Het ak
koord dat de moslims en de
Bosnische Serviërs sloten om
een einde te maken aan de acti
viteiten van de sluipschutters
leek stand te houden.
De luchtbrug wordt de laatste
maanden vrijwel constant op
geschort als vliegtuigen op de
luchthaven worden beschoten,
om daarna weer te worden ge
opend. De onregelmatige leve
ring van hulpgoederen en de
sluiting van de aanvoerroutes
londen Een eenzame zwerfster lijkt tevergeefs op de trein te wachten in het Londense Waterloo-station. Deze week ging de staking van het Brit
se treinpersoneel de tiende week in. De actie voor onder meer hoger loon heeft al voor veel ongemak gezorgd voor de gigantische forensenstroom
die zich dagelijks per trein naar en van het werk spoedt. Voor volgende week staat weer een 24-uursstaking op het programma.
foto epa johnny eccitt
ANKARA Rtr-AFP
compromissen.
Boutros-Ghali heeft-nu beslo
ten via de VN een 'laatste po
ging' te wagen om de crisis op
Haïti te bezweren. Het is vol
gens hem een laatste poging om
een invasie in haïti te voorko
men. Op 31 juli nam de VN-Vei-
ligheidsraad een resolutie aan
die bepaalt dat de VN Cedras
eventueel met militair geweld
mogen verdrijven.
Inmiddels zijn vierhonderd
Haïtiaanse bootvluchtelingen
gisteren door de Amerikaanse
kustwacht teruggebracht naar
hun vaderland. De Haïtianen
gaven de voorkeur aan repa
triëring boven een langer ver
blijf op de Amerikaanse leger
basis Guantanamo op Cuba, al
dus diplomatieke bronnen in de
Haïtiaanse hoofdstad Port-au-
Prince. Een andere groep van
drie- tot vierhonderd vluchte
lingen zal naar verwachting
woensdag terugkeren.
De leider van de Koerdische Arbeiderspartij
(PKK), Abdullah Ogalan, heeft gisteren ge
pleit voor onderhandelingen met de Turkse
regering over een politieke regeling van het
conflict tussen de Koerden en de Turkse
staat. „De situatie is nu meer dan ooit rijp
voor een staakt-het-vuren, en het vinden
van een redelijke politieke procedure is niet
moeilijk", zei O^alan in een radio-interview
met de Turkse afdeling van de BBC.
Het was maandag tien jaar geleden dat de
PKK de Turkse regering de oorlog verklaar
de. De strijd heeft aan meer dan 12.000
mensen het leven gekost. Gisteren kwamen
bij gevechten tussen PKK-aanhangers en
het Turkse leger in het zuidoosten van Tur
kije opnieuw 17 mensen om. De PKK-lei-
der, beter bekend onder de naam Apo, ziet
voldoende ruimte voor een politieke oplos
sing van het conflict. „Wij noemen dit her
schikking van de relaties", zei hij. Dit zou
volgens O^alan ook veranderingen van de
grondwet moeten inhouden als blijk van er
kenning van wat hij 'de Koerdische identi
teit' noemde.
Vorig jaar kondigde de PKK eenzijdig een
bestand af waaraan twee maanden later
een einde kwam met de Koerdische aanval
op een bus met Turkse militairen. Ankara
heeft herhaaldelijk verklaard niet met de
PKK te willen onderhandelen. De Turkse
premier, Tansu (giller, heeft gezworen een
einde te maken aan de activiteiten van de
Koerdische verzetsbeweging.
In Londen werden drie Koerden, die ban
den hadden met de PKK, gisteren tot ge
vangenisstraffen van 12 tot 15 jaar veroor
deeld. Ze werden schuldig bevonden aan
betrokkenheid bij een reeks aanslagen op
Turkse instellingen in de Britse hoofdstad.
GENÉVE Rtr/AFP/DPA
De Verenigde Naties hebben
gisteren na dreigementen po
gingen gestaakt om 144 Rwan
dese vluchtelingen te evacu
eren. Woordvoerster Sylvana
Foa van de Unhcr, de vluchte
lingenorganisatie van de VN,
zei dat de vluchtelingen per
vrachtauto van het Zaïrese
kamp Mugunga naar Rwanda
zouden worden vervoerd,
maar dat ze met de dood wer
den bedreigd. De VN heeft er
vervolgens van afgezien hen te
repatriëren, verklaarde Foa op
een persconferentie in Genè-
Volgens Foa hadden Hum-
kampleiders in Mugunga, het
kamp bij de Zaïrese grensstad
Goma waar een kwart miljoen
vluchtelingen verblijft, de
groep aangemerkt als 'verra
ders' en 'collaborateurs' met
de door de het Rwandees Pa
triottisch Front (RPF) gedomi
neerde regering in Kigali. Bij
terugkeer naar Rwanda zou
den de 144 vluchtelingen wor
den gedood. „Intimidatie
duurt voort in de kampen", al
dus Foa, die verder verklaarde
dat het transport was afgelast
op dringend verzoek van de
144 ontheemden zelf.
Veel Hutu's zijn bang dat
het RPF wraak neemt voor de
massale slachtpartijen die het
voormalige Hutu-regime en
Hutu-milities sinds april aan
richtten, en waarbij zo'n
500.000 mensen, voornamelijk
Tutsi's en gematigde Hutu's,
om het leven kwamen. De re
gering in Kigali en de VN pro
beren echter de Hutu-vluchte-
lingen in de kampen in Zaïre
en het zuidwesten van
Rwanda te overtuigen huis
waarts te keren. Om de Hutu's
enig vertrouwen te geven,
gaan de VN op korte termijn
tientallen waarnemers in
Rwanda stationeren. Of dat ef
fect zal sorteren is de vraag,
omdat de Hum-kampoudsten
de vluchtelingen herhaaldelijk
inprenten in de kampen te
blijven.
De voormalige Hutu-leiders
en -militairen zinnen intussen
op het herwinnen van de
macht in Rwanda. Als de RPF
hen buiten sluit, dreigen zij de
wapens weer op te pakken. De
RPF wil de voormalige macht
hebbers aanklagen wegens ge
nocide.
Brits leger deels uit Noord-Ierland bij bestand IRA Regering Sri Lanka delft Onderspit
De Britse minister Rifkind (de
fensie) heeft gisteren verklaard
het aantal troepen in Noord-
Ierland te zullen verminderen
als het verboden Ierse Republi
keinse Leger (IRA) instemt met
een permanent staakt-het-vu-
ren. De minister zei dat de aan
wezigheid van het Britse leger
in Noord-Ierland afhangt Van
de dreiging van terrorisrhe. „In
dien die dreiging zou afnemen,
indien de bedreiging van het
welzijn van de mensen in
Noord-Ierland minder zou wor
den en er sprake is van langdu
rige vrede, stabiliteit en veilig
heid, zou dat direct gevolgen
hebben voor het aantal militai
ren dat in de provincie nodig
is."
Het IRA strijdt al 25 jaar tegen
de Britse aanwezigheid in
Noord-Ierland. Gerry Adams,
leider van Sinn Fein, de politie
ke arm van het IRA, heeft laten
doorschemeren dat de groepe
ring een staakt-het-vuren over
weegt. Maar hij heeft geen in
stemming uitgesproken met het
Brits-Ierse vredesplan van de
cember vorig jaar, waarin staat
dat de groep een bewijs moet
leveren bereid te zijn van ge
weld af te zien.
Conflict tussen Wereldraad van Kerken en Vaticaan over geboortenbeperking
GENÉVE-DEN HAAG GPD-ANP
Verbetering van de positie van vrouwen is de steutel tot
het oplossen van het bevolkingsvraagstuk. Vrije en ge
lijke toegang voor zowel vrouwen als mannen tot ge
zondheidszorg, gezinsplanning en onderwijs is niet al
leen een doel op zichzelf, maar draagt ook bij tot
milieubescherming en economische ontwikkeling. Dit
staat in het rapport 'Keuzes en verantwoordelijkheden'
van het Bevolkingsfonds van de Verenigde Naties
(Unpfa), dat vandaag in Londen openbaar is gemaakt.
Vooruitkijkend naar de Wereldbevolkingsconferentie
in september in Cairo, benadrukt het rapport de sa
menhang tussen ontwikkeling en bevolking. De confe
rentie moet zoeken naar een manier om de mensen
rechten te bevorderen en tegemoet te komen aan indi
viduele behoeften van mensen, waarbij ook zorgzaam
wordt omgesprongen met de natuurlijke hulpbronnen.
Het bevorderen van de gelijkheid tussen de seksen staat
hoog op de verlanglijst van de conferentie.
De Wereldraad van Kerken heeft zich de woede van
het Vatcaan op de hals gehaald door het actieplan van
de Verenigde Naties voor het stabiliseren van de we
reldbevolking te omarmen. De VN zien de explosieve
groei van de wereldbevolking als een tijdbom voor de
planeet Aarde. Het actieplan voor de Conferentie over
Bevolking en Ontwikkeling in Cairo pleit voor gezins
planning met gebruik van voorbehoedmiddelen en be
tere voorlichting over onderbreking van zwangerschap
pen.
Het project wordt'door de Verenigde Staten en de
meeste westerse landen gesteund en nu ook door de
Wereldraad van Kerken, de stem van de niet-katholieke
christenheid. Maar paus Johannes Paulus II ageert fel
op iedere vorm van geboortebenperking (behalve pe
riodieke onthouding), om over abortus maar te zwij
gen.
Het Vaticaan heeft zich fel gekeerd tegen het hele
VN-actieplan, dat het beschouwt als „een aansporing
tot seksuele losbandigheid, abortus en homoseksuali
teit". De paus kreeg daarbij vorige week steun van isla
mitische leiders in Egypte en Iran, waardoor het de VN-
conferentie niet makkelijk zal vallen om tot een una
niem besluit te komen.
De algemeen secretaris van de Wereldraad van Ker
ken, de Duitse theoloog Konrad Raiser, verwerpt de
protesten van het Vaticaan als „een onverstandige ma
nier om een uitgesproken standpunt door te dmkken.
Meer begrip voor andere opvattingen over het bevol
kingsvraagstuk zou wat meer in de lijn liggen van een
christelijke getuigenis".
Raiser noemt de pauselijke uitspraak dat het VN-do
cument is geïnspireerd door 'Amerikaanse feministen'
misplaatst. „Vrouwen zijn terecht sceptisch over van
hogerhand opgelegde oordelen met een duidelijk man
nelijk denkpatroon." Hij merkt op dat op de Cairo-con-
ferentie „vrouwelijke gedelegeerden in de minderheid
zullen zijn bij besluitvormingen waarin de vrouw als de
levengevende mens centraal hoort te staan".
Voor de conferentie, de grootste VN-bijeenkomst al
ler tijden, worden zo'n 16.000 afgevaardigden van rege
ringen en particuliere organisaties in Cairo verwacht.
De leider van de AP, Chandrika Kumaranatunga, met haar moeder op weg naar de stembus. foto reuter
COLOMBO Rtr-AFP
De verkiezingen op het Aziati
sche eiland Sri Lanka zijn uitge
lopen op een nederlaag voor de
regerende Verenigde Nationale
Partij (UNP), die zeventien jaar
aan de macht was. Overwinnaar
is de oppositionele Volksallian
tie van linkse partijen (AP) on
der leiding van Chandrika Ku
maranatunga. Officiële bronnen
verklaarden vanochtenddat de
AP won in zeker 90 van de 160
kiesdistricten, de UNP in 40.
De huidige regering van Sri
Lanka kondigde gisteravond,
twee uur na het sluiten van de
stembussen, de noodtoestand
en een uitgaansverbod van 33
uur af. Vandaag en morgen zijn
tot officiële vrije dagen uitge
roepen. Volgens president Din-
giri Banda Wijetunga is daartoe
besloten om politie en leger de
middelen te verschaffen om uit
barstingen van geweld te voor
komen na het bekend worden
van de uitslagen. De verkie
zingsstrijd kostte de afgelopen
weken aan zeker twintig men
sen het leven, voornamelijk AP-
aanhangers.
