Leidsch
Dagblad
Heerma is
eerste keus
voor CDA
Referendum ja of nee?
Provincie Holland slechts kwestie van tijd
Duitsers erg bang voor
Russische atoommaffia
Veenlijk opnieuw vermoord
'Contract Nordholt
wordt nageleefd'
BEL: 071-128030
GOED
NIEUWS
2d WOENSDAG 17 AUGUSTUS 1994
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 40544 LOSSE NUMMERS ƒ1,60
LEIDEN. HENNYV
Hel Leidsch Dagblad steunt
de actie om een referendum
uit te lokken over de bouw bij
het Koninklijk Militair Invali
denhuis aan de Hoge Rijndijk
in Leiden. Omwonenden wil
len via het referendum de dis
cussie over verdere verstede
lijking van Leiden op gang
krijgen. Daarvoor zijn in eer
ste instantie 1500 handteke
ningen nodig van kiesgerech
tigde Leidse burgers.
Op basis van de in 1987 uitge
brachte nota 'Bouwen in be
staande wijken' bouwt Leiden
op allerlei open plekken in de
stad. Daarna is het beleid
nooit - meer ter discussie ge
steld. Hoewel vele Leidenaars
te hoop lopen tegen de bouw
plannen, vinden zij vrijwel
nooit gehoor in de politiek.
Volgens de gemeente is
bouwen noodzakelijk om
Leidse woningzoekenden te
huisvesten. Het bebouwen
van 'lege' plekken is des te
meer noodzakelijk omdat er
met de regio al meer dan tien
jaar tevergeefs overleg wordt
gevoerd over grote bouwloca
ties buiten de stad. De ge
meente blijft dus zoeken naar
ruimte in de stad, met als ge
volg dat Leiden steeds meer
versteent. De vraag of dat be
leid het juiste is wordt - met
het Koninklijk Militair Invali
denhuis als voorbeeld - aan
de Leidse kiezers voorgelegd
via het referendum.
Pagina 13: Brief aan de le-
Geen schuld
3 Artsen uit het Grens
hospitium in Amster
dam hebben geen schuld
aan de dood van een
zwangere asielzoekster.
Carlos
5 Carlos is niet volgens
de regels door Sudan
aan Frankrijk uitgeleverd.
Hij is ontvoerd. Dat zegt
I een van zijn advocaten.
Oasefestival
A v'jft'en popbands
I 3 uit de Bollenstreek
zullen zaterdag acte de
présence geven op het
Siemerink
y« -7 De Rijnsburger ten-
1/ nisser Jan Siemerink
j versloeg gisteren in New
Haven de als vierde ge-
Oasefestival in Noordwijk. j plaatste Andre Agassi.
Moment afhankelijk van afsplitsing grote steden
GS: flitstrein
door Groene
Hart via tunnel
De vorming van de provincie Holland is
nog slechts een kwestie van tijd. Gedepu
teerde staten van Zuid-Holland hebben gis
teren definitief te kennen gegeven met
Noord-Holland te willen fuseren. Wanneer
de nieuwe provincie Holland een feit zal
zijn, is nog onduidelijk. In elk geval is de fu
sie pas op het moment dat de grote steden
(Amsterdam, Rotterdam en eventueel Den
Haag) als stadsprovincies zelfstandig verder
gaan. De samenvoeging maakt wetswijzi
ging nodig en zal dus enkele jaren vergen.
Volgens gedeputeerde bestuurlijke zaken
en plaatsvervangend commissaris der Ko
ningin I. Günther is samenvoeging van de
twee Hollanden de beste manier om een
krachtig bestuur te houden nadat de grote
steden zijn afgesplitst. Inmiddels is zeker dat
de hoofdstad en de havenstad als afzonder
lijke stadsprovincies verdergaan. De toe
komst van Den Haag is nog onduidelijk.
Voor Günther staat de vorming van de
nieuwe provincie Holland los van de toe
komst van Den Haag. „Samensmelting van
Zuid- en Noord-Holland is de beste oplos
sing, zelfs als Den Haag tot Zuid-Holland
blijft behoren", aldus Günther.
Het besluit betekent dat de ambtenaren
van Zuid-Holland waarschijnlijk maar zeer
korte tijd in 'hun' nieuwe provinciehuis zul
len kunnen zitten. Het gebouw aan de
Zuid-Hollandlaan/Koningskade wordt ge
deeltelijk gesloopt en herbouwd. Over 2,5
jaar moet het nieuwe provinciehuis klaar
zijn. In de tussentijd worden de ambtena
ren in het voormalige pand van Nationale
Nederlanden ondergebracht.
Rijnsburger laat
Tiende Legioen
herleven in tin
RUNSBURG KARIN V
Na bijna 2000 jaar keert het Ro
se Tiende Legioen weer te-
n deze contreien. Op wat
kleinere schaal weliswaar, maar
daarom niet minder massaal.
Over vijf jaar moeten ze er zijn:
12.500 man inclusief hulptroe
pen en belegëringswerktuigen.
De terugkeer van het Tiende
Legioen is het werk van Rijns-
burger Rinus Brandt en een
groepje enthousiaste helpers.
Ze bouwen het roemruchte Ro
se leger de komende jaren
tinnen soldaatjes zo na
tuurgetrouw mogelijk na. De
uniformen en eretekens van de
soldaten worden geschilderd in
de oorspronkelijke kleuren,
zo ver die bekend zijn, en
de uitrustingstukken exact ge
kopieerd. Het legioen komt uit
eindelijk, op een schaal van 1:
120, te staan op een tien bij
twee meter groot tafel, waarop
errein uit de omgeving van
Nijmegen is nagebootst.
Als de opstelling klaar is, zal
ze worden tentoongesteld in
Engeland en mogelijk ook
Duitsland en de Verenigde Sta
ten. Het is de bedoeling dat het
legioen daarna een plek krijgt in
het Legermuseum in Delft.
Demissionair staatssecretaris Enneüs Heerma
(volkshuisvesting) maakt de meeste kans de gisteren af
getreden CDA-fractieleider Elco Brinkman op te volgen.
Een 'commissie van drie', Tweede-Kamervoorzitter Deet-
man, vice-fractievoorzitter Wolters en Kamerveteraan
Beinema, zal morgen een opvolger aanwijzen. De Twee
de-Kamerfractie en het bestuur van het CDA hebben met
teleurstelling maar ook met begrip gereageerd op het
vertrek van Brinkman.
Ook plutonium
in België
BRUSSEL. ANP
De Belgische staatsveiligheids
dienst heeft dit jaar pogingen
van Tsjechen om laag-radioac-
tief materiaal te verhandelen
verijdeld. Dit heeft de Gazet van
Antwerpen woensdag gemeld.
Het is niet zeker of de Tsjechen,
die in een bende opereerden,
ook echt over gevaarlijk materi
aal beschikten, zoals de smok
kelaars die onlangs in Duitsland
zijn opgepakt. Op het
van de transactie kwamen
niet opdagen.
Naast Heerma worden als op
volger van Brinkman ook CDA-
buitenlandspecialist De Hoop
Scheffer, oud-minister van jus
titie Hirsch Ballin en staatsse
cretaris Van Rooij van buiten
landse handel genoemd. Opvol
ging moet snel worden gere
geld, omdat mogelijk volgende
week al de regeringsverklaring
van het nieuwe paarse kabinet-
Kok in de Tweede Kamer aan de
orde is.
Brinkman werd tot zijn be
sluit gedwongen na een geheim
beraad van de CDA-top, maan
dag in Zoetermeer. Waarne
mend voorzitter Lodders liet
hem daar weten hoe negatief er
in 'brede lagen' van de partij
over hem werd gedacht. Brink
man kreeg van het bestuur het
advies zich te beraden over zijn
positie. Een dag later legde de
CDA-leider zijn functie neer.
Waarnemend fractievoorzit
ter Wolters prees Brinkman gis
teren voor de 'voortreffelijke
wijze' waarop hij de afgelopen
vijf jaar leiding gaf aan de frac
tie. „Hij toonde moed en span
kracht in deze moeilijke tijd",
aldus Wolters, die zich teleurge-
steld toonde maar wel respect
had voor Brinkmans besluit.
PvdA-fractievoorzitter Walla
ge vindt het aftreden van Brink
man 'zeer spijtig'. „Maar poli
tiek is nu eenmaal een hard
vak." WD-leider Bolkestein zei
dat hij met Brinkman goed had
samengewerkt en dat hij zich al
verheugde op een relatie die
een spiegelbeeld zou zijn van de
afgelopen vier jaar." D66-leider
Van Mierlo vindt het sneu voor
Brinkman. Hij krijgt een gro
tere portie straf dan hij in relatie
tot de verkiezingsnederlaag ver
dient."
Brinkman blijft vooralsnog
kamerlid totdat hij iets anders
op zijn pad tegenkomt. Naar
verluidt freeft de oud-minister
van WVC trek in het burge
meesterschap van Den Haag,
een functie die binnenkort vrij
komt.
Pagina 2:
Brinkman was niet opgewas
sen tegen Haagse beklemming.
Er is meer nodig voor herstel
CDA.
Gevallen leiders komen
meestal weer op hun pootjes
terecht.
Elco Brinkman wordt thuis in Leiden welkom geheten doorzijn echtgenote Janneke. foto anp bramcebuys
De provincie Zuid-Holland kiest
voor een hoge snelheidslijn
(HSL) door het Groene Hart.
Wel will het een circa tien kilo
meter lange tunnel tussen de
Oude Rijn en de Ringvaart van
Haarlemmermeer om dat Groe
ne Hart te sparen. Dit zei gede
puteerde T. Jansen (verkeer)
vanochtend bij het presenteren
van het provinciale standpunt
over de HSL.
De tunnel plus wat aanpas
singen bij Bleiswijk en Bent
woud maken het tracé 700 mil
joen gulden duurder volgens de
berekeningen van de provincie.
Volgens de gedeputeerde blijft
het daarmee altijd nog 300 mil
joen goedkoper dan het tracé
langs het bestaande spoor. „Bo
vendien moet- het de rijksover
heid wat waard zijn dat provin
cies hetzelfde model kiezen als
het oude en het nieuwe kabi
net", aldus Jansen. Want, zo
meldde hij vanochtend, Noord-
Holland, Zuid-Holland en
Noord-Brabant kiezen voor
nieuw spoor. Alleen in het Zuid
hollandse provinciebestuur is
nog enige verdeeldheid. Een
meerderheid van WD en PvdA
kiest voor een hoge snelheids
lijn langs hetzelfde Groene-
Harttracé als het kabinet: dus
oostelijk van Zoetermeer en
westelijk van Hoogmade. Een
minderheid van D66 wil de HSL
langs de A4 bij Leiderdorp. In
beide varianten willen GS de
tunnel onder het Groene Hart
door. Een keiharde eis is het
volgens de provinciebestuurder
niet. „We hebben niet gezegd
dat er geen HSL komt als er niet
aan onze voorwaarden wordt
voldaan." Het standpunt zou
kunnen wijzigen na kritiek van
statenleden of wanneer lopend
onderzoek aantoont dat flitsen
over of langs bestaand spoor
toch kan. Voorlopig zegt Jansen:
„We hebben een weldoordachte
keuze gemaakt waarbij we zo
veel mogelijk rekening hebben
gehouden met de belangen van
burgers en de
UVS zaterdag
verrast ROAC
In de eerste ronde van de LD-
Cup speelde de nieuw opge
richte zaterdagafdeling van UVS
gisteren zijn eerste wedstrijd.
De Leidse ploeg versloeg ROAC
met maar liefst 5-0. In de eerste
ronde deden zich verder nau
welijks verrassingen voor. De
Voorschotense derby Randstad
Sport - SV Voorschoten werd
gewonnen door SV Voorscho-
4NUUSENBURG
CORRESPONDENT
De Verenigde Staten hebben
Rusland gisteren gevraagd te
zorgen voor een betere beveili
ging van splijtstof in het land.
Duitse autoriteiten onderschep
ten kortelings de vierde zending
Russisch splijtstof (2 gram plu
tonium). Volgens Rusland over
drijven de Duitsers de zaak en is
er met de veiligheid niets.aan
de hand.
In Duitsland zit de angst er na
de vier 'plutonium-vangsten'
goed in. Het boulevardblad Ex
press uit Keulen vertolkte met
een vette kop ongetwijfeld de
stemming onder zijn meeste le
zers: 'Meneer Jeltsin, wij zijn
bang!'. De grootste vangst de
den de Duitse autoriteiten vori
ge week woensdag toen zij drie
mannen arresteerden met drie
ons plutonium in een koffer.
Het drietal, twee Spanjaarden
en een Colombiaan, waren even
tevoren met een lijnvlucht uit
Moskou geland. Maandag bleek
dat zij in totaal vier kilo van het
explosieve spul in de aanbie
ding hadden. Prijs: 250 miljoen
dollar (bijna 440 miljoen gul
den).
Niemand twijfelt eraan dat
verreweg het meeste materiaal
uit de voormalige Sovjetunie
komt. Maar de Russen wijzen
de beschuldigingen dat zij niet
optreden tegen de smokkelaar
verontwaardigd van de hand:
uit hun fabrieken en laboratoria
wordt niets vermist.
Toch moet de bron in het
voormalige militair-industriële
complex van de voormalige
Sovjetunie worden gezocht. In
honderden geheime fabrieken
ontwikkelden en produceerden
daar duizenden geleerden de
chemische, biologische en nu
cleaire wapens die van het land
een supermacht hebben ge
maakt.
Na de ineenstorting van het
Sovjet-imperium waren de wa
penfabrieken niet meer nodig.
Er waren plannen om ze om te
bouwen voor de produktie van
vreedzamere artikelen, maar die
kwamen zoals zoveel plannen
in het post-communistische
Rusland, niet van de grond.
Duizenden kerngeleerden raak
ten brodeloos of moesten van
een hongerloon zien rond te ko
men. Een aantal van hen moet
besloten hebben hun toegang
tot nucleair materiaal te gelde te
maken. Zij werden de leveran
ciers van de zogenaamde
'atoommaffia' die pu de Duit
sers de stuipen op het lijf jaagt.
De Duitse regering heeft nu
besloten de zaak op het hoogst
mogelijke niveau aan de orde te
stellen. Bondskanselier Kohl
heeft aangekondigd dat hij zich
er zelf mee gaat bemoeien en
zal een speciale afgezant naar
de Russische president Jeltsin
sturen.
Reconstructie schiet Haarlemmer in verkeerde keelgat
U RUN/HAARLEM HENK GEIST
Tweeduizend jaar geleden werd ze al eens ver
moord en aanstaande zondag wordt het nog
eens overgedaan. In het Archeon in Alphen aan
de Rijn wordt dan de moord op het Meisje van
Yde gereconstrueerd. Het toentertijd 16 jaar
oude meisje werd met een touw gewurgd voor
dat zij in het veen werd gegooid. In Alphen
krijgt een pop een touw om de nek om vervol
gens in een kunstmatig vennetje gesmeten te
worden.
„Dat is toch niet normaal meer als je zoiets
gaat doen", reageert A. Andriessen (71) uit
Haarlem verontwaardigd. „Waarom moet dat,
het is toch nergens goed voor. Ik begrijp die
mentaliteit niet, laat dat kind met rust. Het is
een aantasting van de geestelijke volksgezond
heid. Brandstapels of kruisigingen speel je ook
niet na." Het zit hem ook dwars dat de recon
structie juist op zondag plaats vindt, als het
druk is in het Archeon en er veel kinderen
rondlopen. „Die kijken daar naar en krijgen er
De hele reconstructie is volgens Andriessen
ook niet gebaseerd op overlevering. „Men
neemt aan dat het een rituele moord was. Maar
niks daarover staat vast. Al zou het zo zijn, dan
nog is het nu pure fantasie, een soort toneel
spel. Waar dient dat nu voor?" Andriessen nam
er dan ook geen genoegen mee en belde de po
litie in Alphen aan de Rijn. Die gaven niet thuis.
Een moeilijk geval vonden ze het, dat wel, makr
niet strafbaar, en dus kunnen ze er niks aan
doen.
Ook directeur J. Geerlink van het Archeon
bleek niet om te praten. Geerlink: „Wij laten in
ons park de dagelijkse dingen uit de oudheid
zien. Waarom zou je ook een bijzondere ge
beurtenis niet eens reconstrueren en laten zien.
Het meisje is gewurgd als een soort offer, dat
was toen een deel van het leven. Dat proberen
we weer tot leven te brengen, ook al klinkt dat
hier wat sarcastisch." Om een afgrijselijke
schok bij het publiek te voorkomen wordt er
van te voren duidelijk gemaakt wat er gaat ge
beuren. Ook wordt aangeraden om kinderen
onder de tien jaar niet te laten kijken.
Eerder dit jaar werd ook het veenlijk zelf, dat
in 1897 werd gevonden bij het Drentse dorp
Yde, al gereconstrueerd. Aan de hand van de
stoffelijke resten werd een nauwkeuring beeld
gemaakt van hoe het meisje er in werkelijkheid
uit moet hebben gezien. .Monique Hos (30) uit
Haarlem kwam in een wedstrijd naar voren als
een perfect gelijkende hedendaagse dubbel
gangster van het veenlijk. Vorige week werd ze
door he| Archeon benadert om ook aanwezig te
zijn bij de eenmalige herhaling van de moord.
Maar dan niet als Meisje van Yde zelf, want
daarvoor was een actrice aangetrokken. Hos
mag meedoen als zusje van het lijk. „Dat vind
ik wel jammer, ze vonden dat het een actrice
moest zijn, omdat die beter kan acteren. Dat
meisje krijgt nu een pruik op."
Ze ziet niet echt uit naar de voorstelling. „Ik
vind het een beetje luguber, het idee dat je
dubbelgangster daar weer vermoord wordt. In
het kader van het themapark is het misschien
wel leuk, maar of het nou echt zo moet weet ik
niet." Haar deelneming hing overigens nog
even aan een zijden draadje. Het Drents Muse
um in Assen, waar het veenlijk bewaard wordt,
heeft een soort copyright op Hos als heden
daagse dubbelgangster. Er is met Hos een af
spraak dat zij niet her en der met haar gezicht
reclame mag maken. Maar voor haar moord
kreeg ze groen licht.
Burgemeester Patijn van Amsterdam:
AMSTERDAM
Burgemeester Patijn van Am
sterdam zegt niets te kunnen
veranderen aan het arbeidscon
tract van zijn hoofdcommissaris
van politie. Nordholt. Hij vindt
de arbeidsvoorwaarden wel
'aan de ruime kant'. „Ik zou het
wellicht anders hebben gedaan
en met een toekomstige
korpschef doe ik het zeker an
ders."
Nordholt zelf is niet plan op
te stappen. fJij zei gisteren zich
tot het uiterste te zullen verzet
ten als er aan zijn arbeidsvoor
waarden wordt getornd. „Aard,
zwaarte en inhoud van het werk
zijn ernaar", yerdedigt Nordholt
zijn jaarinkomen van ruim
240.000 gulden.
De persoonlijke toelage van
40.000 gulden per jaar, de vrij
heid sinds vorig jaar om met
behoud van salaris op te kun
nen stappen en eventueel niet
meer te hoeven werken en daar
nog eens bij geteld het mandaat
om zelfstandig zijn personeels
beleid te voeren, geven aan dat
Nordholt bij zijn aanstelling in
1986 goede zaken heeft gedaan.
Uit alle onderdelen van het gis
teren openbaar gemaakte con
tract wordt duidelijk hoezeer de
toenmalige burgemeester Van
Thijnhèm wilde.
Het jaarinkomen van ruim
A/og geen abonnee
HET WOORD IS AAN
Comtesse Diane
Leven is: steeds weer iets beters
verwachten.
VANDAAG
Binnenland -
Buitenland -
Cultuur
Religie12
Sport17,18,19
VANDAAG OOK
WATERKRANT
PAGINA 11
HET WEER
Verwachting van het KNMI
voor morgen
Eerst buien
Gedurende de nachten ochtend
enkele buien. Minimumtempera
tuur omstreeks 11 graden. In de
middag en avond overwegend
droog en nu en dan zon. Middag-
temperatuur ongeveer 19 graden.
Wind noordwest tot west 5.
Dronkaard giet
benzine over
restaurateurs
Een 31-jarige Utrechter heeft
gisteravond na een ruzie gepro
beerd twee restauranteigenaren
en hun zaak aan het Henri
Dunantplein in Hillegom in
brand te steken. Agenten voor
kwamen een vuurzee door de
man net op tijd te arresteren.
De man kreeg het aan de stok
met de restaurateurs toen ze
hem eerder op de avond vroe
gen hun zaak te verlaten. De
man was volgens hen stom
dronken. Hij vertrok pas nadat
de politie erbij kwam.
Hij dreigde met brandstich
ting en even later zag de politie
hem bij het restaurant met een
jerrycan benzine. Voordat de
politie was gekeerd zag de man
kans beide restauranteigenaren
en hun terras met benzine te
overgieten.
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
I Ja, dat is goed r
Dus neem ik
i nu een abonnement, i
240.000 gulden bestaat uit drie
elemènten: 180.000 salaris, 20
mille onkostenvergoeding en de
omstreden toelage van 40 mille.
Die toelage diende om zijn be
steedbaar inkomen op peil te
houden, aldus Nordholt. „Wan
neer je iemand op een bepaalde
plaats wilt hebben, geldt het
marktmechanisme. Zoals het
nu is geregeld, is het een belem
mering de mensen daar te krij
gen waar je ze wilt hebben."
De geplaagde korpschef
ook al hevig in opspraak tijdens
het IRT-debat eerder dit jaar
wist zich gisteren slechts deels
gesteund door zijn nieuwe baas
Patijn. Deze beoordeelde het
contract van Nordholt als 'uit
zonderlijk', maar vogede eraan
toe dat 'een contract een con
tract is en dus moet worden na
gekomen'.
Nordholt verklaarde gisteren
dat hij in januari had willen op
stappen toen Van Thijn was ge
vraagd minister te worden. Na
mentale druk van Van Thijn be
dong Nordholt een nieuw ar
beidscontract. Daarin kreeg hij
de mogelijkheid per 1 oktober
1994 met behoud van salaris
een andere functie binnen de
gemeente Amsterdam te gaan
vervullen, of helemaal niet meer
te gaan werken.
Tel:
I (T.v.m. controle bezorging)
Na de eerste 2 weken
I betaal ik mijn abonnement:
Per maand automatisch
I 29,30)
Per kwartaal
via acceptgiro 85,55)
I automatisch 84,55)
I I
I
Nr. bank/giro: -
Ofbel 071-128030
712141 400114
