Rwanda zuigt geld
andere rampen op
Buitenland
Vlaams Blok afwezig bij
historische Ijzerbedevaart
Winnie Mandela betuigt
spijt over dood Stompie
AIDS-virus mogelijk niet
in alle gevallen dodelijk
Argentinië wil arrestatie
vier Iraanse ex-diplomaten
Mega-poppen brengen Singaporezen samen
Moslimrebellen Noord-Bosnië verslagen
Storm van protest over
uitleg vonnis neo-nazi
'Ze moeten terug! Wij willen onze rust'
- WOENSDAG 10 AUGUSTUS 1994
5
Siemens mag kerncentrale af maken
bonn» Het Duitse concern Siemens mag zijn opwerkingsfabriek
voor kernafval in Hanau in de Duitse deelstaat Hessen alsnog
voltooien. De Raad van State in Berlijn gaf de multinational gis
teren het groene licht voor de voltooiing van het miljardenpro
ject. Siemens moest de bouw vorig jaar stil leggen wegens het
gevaar van het zeer giftige kernafval.
Bosbranden in Corsica en Spanje
AJACCio/madridHet zuiden van het Franse eiland Corsica en het
midden en zuiden van Spanje worden geteisterd door enorme
vermoedelijk veelal aangestoken bosbranden. In een ge
bied tussen Bonifacio, Porto Vecchio en Sartene op Corsica
moesten gisteren honderden mensen hun door vuur bedreigde
huizen verlaten. Bijna 1.000 hectare bos ging in vlammen op.
Ook vakantiegangers op campings moesten zich uit de voeten
maken voor de oprukkende branden.
Presidentskandidaat Guatemala dood
-stad De Guatemalteekse politicus José Pablo Dona-
do, presidentskandidaat namens de rechtse Nationale Bevrij
dingsbeweging (MLN), is gisteren bij een helikopterongeluk om
het leven gekomen. De helikopter met nog drie andere inzitten
den, stortte neer in de bergen van de provincie Baja-Verapaz. Er
is een officieel onderzoek naar het ongeluk ingesteld.
Bosbranden California onder controle
garden valley» De bosbranden in de Amerikaanse staat Califor
nia zijn over hun hoogtepunt heen. Bij een brand die zondag in
de regio Kelsey ontstond, werden vijfhuizen en 12 andere ge
bouwen verwoest. Elders gingen 29 gebouwen in vlammen op.
Een brand aan de grens met de staat Nevada legde drie huizen
en 3.000 hectare bos in de as. Op de meeste plaatsen is de
brandweer het vuu
'Papa' op Britse grafsteen mag niet
londen De familie van een overleden bankdirecteur uit het
Britse Blackburn mag op diens grafsteen niet de woorden 'papa'
en 'opa' laten graveren. Een Britse kerkelijke rechtbank steunde
gisteren de geestelijke Stephen Brian in zijn weigering om deze
steen op 'zijn' kerkhof te laten plaatsen. Volgens de rechter zou
het einde zoek zijn als hij een dergelijk 'informeel' grafschrift
Cocaïne op Frans deel Sint-Maarten
Een partij v
17 kilo cocaïne is gisteren onder
schept op het Franse deel van Sint-Maarten. De Franse gendar
merie vond op het Frans-Nederlandse eiland afgelopen week
einde al 276 kilo cocaïne. De politie stuitte op de tweede partij
drugs tijdens het onderzoek naar de eerste vangst. In verband
met de vondsten zijn inmiddels zes mensen aangehouden.
brussel peter de vries
i-rechtse Vlaams
Blok zal deze maand demon
stratief wegblijven bij de Ijzer
bedevaart in Diksmuide. Deze
herdenking van de gesneuvelde
Vlaamse soldaten uit de Eerste
Wereldoorlog wordt al sinds
jaar en dag door neo-fascis-
tische groepen uit heel Europa
aangegrepen om zich te mani
festeren.
De boycot is een antwoord op
de weigering van de organisato
ren van de Ijzerbedevaart om
zich openlijk uit te spreken voor
de staatkundige onafhankelijk
heid van Vlaanderen. Maar op
de achtergrond speelt ook mee
dat steeds meer democratische
Vlamingen willen breken met
het extreem-rechtse Blok.
De partij, die bij de laatste
verkiezingen tien procent van
de Vlaamse stemmen kreeg, be
sloot gisteren dat voorzitter Ka-
Winnie Mandela heeft gisteren
haar spijt betuigd over de
dood van de 14-jarige Stompie
Seipei in 1989. De ex-echtge
note van de Zuidafrikaanse
president Nelson Mandela
werd veroordeeld tot zes jaar
cel wegens de ontvoering van
de jonge inwoner van Soweto
en deelname aan diens mis
handeling. De straf werd later
omgezet in een boete; ze hoef
de niet achter de tralies.
„Wat mij het meeste spijt, is
dat ik Stompie in de steek liet,
dat ik niet in staat was om
hem te beschermen tegen de
anarchie van die dagen. Hij
werd uit mijn huis gehaald en
zijn leven
werd gevoegd bij dat van de
honderden en wellicht duizen
den die slachtoffer werden van
de terreur van de onverdraag
zaamheid en het onrecht van
de kangoeroe-rechtbanken",
zei Winnie Mandela gisteren
in haar eerste toespraak als
ANC-parlementsIid.
Ze hield ook nu overeind dat
ze Stompie in huis had geno
men om hem te vrijwaren van
praktijken van seksueel mis
bruik die zich afspeelden in de
woning van een priester. Ook
herhaalde ze dat ze onschuldig
is. Een lijfwacht van Winnie
Mandela werd schuldig be
vonden aan Stompie's dood
en kreeg levenslange gevange
nisstraf.
Besmetting met het AIDS-virus
hoeft misschien niet langer au
tomatisch een doodvonnis te
betekenen. Wetenschappers uit
de Verenigde Staten, Groot-
Brittannië en Frankrijk houden
hier rekening mee na onder
zoek onder mensen die al jaren
besmet zijn met het virus HIV
maar geen AIDS hebben. Vast
staat wel dat een forse groep
besmette mensen langer leeft
dan tot nu toe voor mogelijk
werd gehouden.
Van de met HIV geïnfecteer-
den krijgt 8 tot 10 procent pas
na vijftien jaar AIDS. Engelse
onderzoekers sluiten niet uit dat
bij sommigen de ziekte zich
zelfs pas na 25 jaar openbaart.
'Als we in Ethiopië nu niets doenis het te laat'
De aandacht en acties voor de ramp in Rwanda gaan ten
koste van andere internationale hulpprojecten. Tijdige
hulp om de dreigende hongersnood in Ethiopië af te
wenden blijft bijvoorbeeld uit, omdat de media en
daarmee het publiek slechts oog hebben voor de do
denkampen rond Goma. Ook treedt er donormoeheid
op; mensen zijn het geven beu, aldus het Nederlandse
Rode Kruis.
tuatie in opvangkampen voor
Somalische vluchtelingen in Ke
nia. Ik heb het nergens terugge
lezen."
Ook de Internationale Orga
nisatie voor Migratie (IOM)
klaagt over de zuigkracht van de
ramp in Rwanda. De organisatie
heeft gisteren de evacuatie van
patiënten uit het voormalige
joegoslavië wegens gebrek aan
middelen moeten stoppen. Een
woordvoerder weet het gebrek
aan giften onder meer aan de
aandacht en inspanningen voor
Rwanda, waardoor voor projec
ten die minder in de belangstel
ling staan niet veel geld meer
over blijft. Vorige zomer profi
teerde de IOM van het tegen
overgestelde effect; toen zorgde
de publiciteit rond de evacuatie
van het Bosnische patiëntje Ir
ma voor aandacht en dus geld
en opvangadressen voor hon
derden oorlogsgewonden.
„Als er nu een ramp uitbreekt,
zijn we dubbel de klos. De men
sen hebben net royaal gegeven
voor Afrika. Er moet minstens
een paar maanden rust tussen
deze en een volgende actie zit
ten, anders brengt die niets op",
aldus woordvoerder Bas Kuik
van het Nederlandse Rode
Kruis. Volgens hem is al merk
baar dat de stortingen voor an
dere projecten teruglopen.
„Ook de politiek doet hier aan
mee: minister Pronk van ont
wikkelingshulp stort nu voor
Rwanda, niet voor andere
noodhulp."
Het gebrek aan belangstelling
wijt Kuik niet zozeer aan onwil
van publiek of politiek als wel
aan de fixatie van de internatio
nale pers op Rwanda. „Ik heb
vorige week een persbericht
verstuurd over de rampzalige si
Bij hulporganisaties komt ook
de organisatie onder druk te
staan bij een zo grote ramp als
die in Rwanda. Medewerkster
Wilna van Aartsen van Artsen
zonder Grenzen zat in Zuid-
Afrika: „Je merkt onmiddellijk
dat het hoofdkantoor bij een
dergelijke ramp alles op alles
moet zetten om mensen en
middelen te mobiliseren. Als ik
een fax stuur moet ik tijden op
antwoord wachten". Toch kan
de organisatie het wel aan, zo is
haar ervaring. „We zijn inmid
dels zo ver dat alles wel goed
komt. Vier jaar geleden viel alles
stil toen we de Koerden moes
ten gaan helpen. Zo erg is het
nu niet meer."
Het Rode Kruis is volgens
Kuik zo groot dat er altijd men
sen en middelen genoeg zijn.
Hij maakt zich meer zorgen om
de aandacht van het publiek.
„We waarschuwen al een tijd
voor de opkomende hongers
nood In Ethiopië. Maar we krij
gen daar geen cameraploeg
heen. Het levert geen spectacu
laire beelden en dus geen groot
scheepse actie op. Als we nu iets
ondernemen is de ramp voor
een deel te voorkomen. Als we
wachten tot de eerste plaatjes
van van honger stervende kin
deren over ons scherm rollen,
dan is het te laat."
Een groep Franse en Amerikaanse toeristen steekt de splinternieuwe grensovergang tussen Jordanië en Is
raël over. Alleen Israëlische en Jordaanse overheidsfunctionarissen en buitenlandse toeristen mogen de
overgang gebruiken. foto epa Patrick baz
Oude landkaart basis voor grens Israël-Jordanië
Israël en Jordanië hebben gis
teren afgesproken dat een ge
zamenlijke commissie de grens
tussen beide landen gaat vast
stellen. Dat zal gebeuren op
basis van een landkaart uit
1928 van de Volkenbond, de
voorloper van de Verenigde
Naties. Volgens de kaart van de
Volkenbond loopt de grens
langs het laagste punt van de
droge rivierbedding van de
Arava, die van de Dode Zee
naar de Rode Zee loopt.
Jordanië maakt aanspraak
op 350 vierkante kilometer
grond op de bezette Westelijke
Jordaanoever. Het is niet dui
delijk of deze aanspraak zal
worden gehandhaafd. De Is
raëlische woordvoerder bij de
besprekingen, Yossi Gal, en
diens Jordaanse collega Mar
wan Mouasher wilden hierover
geen commentaar geven.
De besprekingen gaan be
halve over de vaststelling van
de gemeenschappelijke grens
ook over veiligheidszaken, de
verdeling van het water van de
Jordaan en de Yarmuk, het
luchtruim boven beide landen
en het toerisme.
rel Dillen de bijeenkomst zal
boycotten. Andere partijfunctio
narissen zullen wel aanwezig
zijn. Maar nu de organisatoren
van de bedevaart ook partijvlag-
gen hebben verboden, zal naar
verwachting een groot deel van
de achterban van het Vlaams
Blok eind deze maand verstek
laten gaan.
De plechtigheid ontstond na
de Eerste Wereldoorlog, toen
het Belgische leger een klein
deel van het land aan de kust
uit handen van de Duitsers
hield. De weigering van de
Franstalige officieren hun beve
len te vertalen, leidde tot de
dood van duizenden Vlaamse
soldaten. Pacifisme en de eis
om meer zelfstandigheid voor
de Vlamingen hebben bij de
Ijzerbedevaart (vernoemd naar
het riviertje de Ijzer) altijd cen
traal gestaan. De herdenking is
de afgelopen decennia echter
steeds meer in extreem-rechts
vaarwater geraakt.
Argentinië durft banden niet te verbreken
buenos aires»
De Argentijnse justitie heeft een
nationaal en internationaal ar
restatiebevel uitgevaardigd te
gen vier Iraniërs oud-diploma-
ten. De vier voormalige mede
werkers van de Iraanse ambas
sade in Buenos Aires worden
verdacht van betrokkenheid bij
de aanslag vorige maand op het
gebouw van een joodse organi
satie, waarbij ongeveer honderd
mensen om het leven kwamen.
Volgens onderzoeksrechter
Juan José Galeano zijn ook drie
Argentijnen betrokken geweest
bij de voorbereiding van de
aanslag. Een van hen zit gevan
gen. Bij de aanslag op 18 juli
zijn officieel 88 doden gevallen.
Dertien mensen worden echter
nog vermist en 159 mensen
raakten gewond.
De Argentijnse regering
kwam gisteren terug op een
dreigement om de diplomatieke
betrekkingen met Iran te ver
breken als wordt aangetoond
dat Teheran medeverantwoor
delijk is voor de aanslag. Kenne
lijk zijn de Argentijnse autoritei
ten bevreesd voor vergeldings
actie wanneer zij de relaties
zouden verbreken.
Singapore» Gigantische poppen die de vier grootste bevolkingsgroepen in Singapore symboliseren, leiden de dans die 'Culturen in harmonie'
wordt genoemd. In Singapore werd gisteren de 29-ste Naionale Dag gevierd met een grote manifestatie in het nationale voetbalstadion.
FOTO EPA ROSLAN
SARAJEVO DPA/Rtr/AFP
Nu de islamitische opstandelingen in
Noord-Bosnië vrijwel zijn verslagen, heeft
het zegevierende Bosnische staatspresidi-
um in Sarajevo de rebellerende moslims in
de enclave rond de stad Bihac amnestie
aangeboden. Voorwaarde is wel dat de sol
daten die zich in de van Sarajevo afgeschei
den stad bevinden, binnen acht dagen hun
wapens- neerleggen. De amnestie geldt niet
voor diegenen die zich hebben schuldig ge
maakt aan oorlogsmisdaden.
Om zijn bolwerk Bihac buiten de oorlog
te houden, verklaarde de voormalige Bosni
sche zakenman Abdic de regio vorig jaar
onafhankelijk van Sarajevo. Via collaboratie
met de Servische en Kroatische troepen in
de omgeving van zijn enclave wist Abdic de
gevolgen van de in Bosnië woedende bur
geroorlog aanvankelijk te minimaliseren.
Dit veranderde toen de Bosnische Serviërs
in juni dit jaar een wapenstilstand met Sa
rajevo sloten en de Bosnische president
Izetbegovic genoeg troepen kon vrijmaken
om de afvalige moslim-broeders in Bihac
aan te pakken. Er volgde een bittere strijd,
die nu in het nadeel van Abdic lijkt uit te
pakken: duizenden getrouwen sloegen de
afgelopen dagen op de vlucht en zochten
op Servisch gebied in Kroatië bescherming
tegen het oprukkende vijfde legerkorps van
Izetbegovic.
In een poging ook elders in Bosnië de
vrede naderbij te brengen, hebben de Vere
nigde Naties de druk op de Serviërs ver
hoogd. De Veiligheidsraad heeft hun nog
één a anderhalve week gegeven om in te
stemmen met het internationale vredes
plan. Daarna worden de strafmaatregelen
tegen Klein-Joegoslavië (Servië en Monte
negro) verscherpt. De Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, Warren
Christopher, zei daarentegen dat de sanc
ties mogelijk worden verlicht. Voorwaarde
is volgens hem wel dat Klein-Joegoslavië
zijn boycot van de Serviërs in Bosnië door-
bonn peter van nuijsenburg
correspondent
Een Duitse rechter heeft gis
teren een storm van veront
waardiging ontketend door
tekst en uitleg te geven over
zijn vonnis in een proces te
gen een beruchte neo-nazi. In
juni veroordeelde rechter
Müller de leider van de neo-
nazistische Nationale Demo
cratische Partij (NDP), Lothar
Deckert, tot een jaar voor
waardelijke gevangenisstraf
en een boete van omgerekend
12.000 gulden wegens antise
mitische uitspraken.
Deckert had drie jaar gele
den tijdens een NDP-bijeen-
komst de nazi-massamoord
op joden ontkend en de
slachtoffers van de naziter-
reur belachelijk gemaakt.
Müller publiceerde gisteren
de overwegingen die tot zijn
vonnis hebben geleid. „De
denkbeelden van Deckert ko
men recht uit het hart en hij
heeft veel tijd en energie ge
stoken in de verdediging van
zijn standpunten", aldus de
rechter. „Deckerts politieke
denkbeelden maken duidelijk
wat voor zware last er op het
Duitse volk rust. De Duitsers
moeten nog steeds boeten
voor de misdaden van de na
zi's, terwijl massamoorde
naars uit andere landen onge
straft blijven", zo gaat het
vonnis verder.
Joodse en zigeunerorgani
saties hebben gisteren aange
drongen op ontslag van Mül
ler. Volgens Ignatz Bubis, de
leider van de joodse gemeen
schap in Duitsland, maakt
Müller „op deze manier het
antisemitisme weer maat
schappelijk aanvaardbaar
Dit hebben wetenschappers be
kendgemaakt op de tweede dag
van het tiende wereld-AIDS-
congres in de Japanse stad Yo
kohama. „We weten nog niet of
alle HlV-geïnfecteerden AIDS
zullen krijgen", zei de Ameri
kaanse arts Susan Buchbinder
uit San Francisco.
Waarom de een langer leeft
dan de ander, is de vraag waar
over onderzoekers uit de hele
wereld zich buigen. Onderzoe
kers stellen dat bij bepaalde
mensen het lichaam klaarblijke
lijk in staat is trucjes uit te halen
met het virus waardoor het on
der controle blijft. De onder
zochte mensen hebben vaak
meer witte bloedcellen die het
virus kunnen doden dan andere
geïnfecteerden.
Kustwacht VS
onderschept 27
Cubaanse kapers
De Amerikaanse kustwacht
heeft gisteren bij Florida 27 Cu
banen opgepikt die een boot
hadden gekaapt om het door
communisten geregeerde ei
land te kunnen ontvluchten. De
autoriteiten in Havana hebben
de kapers beschuldigd van de
moord op een legerofficier en
Washington gevraagd hen uit te
leveren. De toekomst van de 27
is nog onduidelijk. Vast staat
dat ze niet zullen worden uitge
leverd omdat het uitleverings
verdrag met Cuba al in 1977 is
verlopen. De kaping was de
vierde in twee weken.
Het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken liet be
gin deze week weten 'al het
noodzakelijke te zullen doen'
om herhaling te voorkomen van
de zogenoemde Mariel-exodus
van 1980. Toen liet Cuba in en
kele maanden tijd meer dan
120.000 Cubanen (onder wie
veel criminelen en psychisch
gestoorden) naar de Verenigde
Staten gaan.
Frankrijk gaat door met verscherpte controle Algerijnen
Roemenen voor
rechter wegens
'zigeuner-jacht'
folembray/parus hans gertsen
correspondent
„Wat de regering moet doen? Ze terugstu
ren naar waar ze vandaan komen! Ze heben
hier in Folembray niets te zoeken. We wil
len onze rust terug." De inwoner van het
Noordfranse dorp Folembray hoeft niet
lang na te denken over de vraag wat de re
gering zijns inziens aanmoet met de zeven
tien Algerijnse moslim-fundamentalisten
die sinds eind vorige week onder huisarrest
zijn geplaatst in een voormalige kazerne
aan de rand van zijn dorp.
De tegenwerping van een journalist dat de
zeventien in Algerije een wisse dood wacht,
brengt de man niet op andere gedachten.
„Nou en? Ze zoeken het daar maar uit. Als
ze elkaar onderling willen afslachten, dan
moeten ze hun gang maar gaan. Maar niet
hier." Deze man is niet de enige die er zo
over denkt. Het overgrote deel van zijn
1.500 dorpsgenoten ziet de moslim-funda
mentalisten liever vandaag nog dan morgen
vertrekken. En met hen het media-circus
dat in het dorp is neergestreken.
De zeventien fundamentalisten en de tien
tallen journalisten die hen naar Folembray
zijn gevolgd, hebben de rust in het door
gaans zo kalme Noordfranse dorp verstoord
en de gemoederen verhit. „Folembray is
Folembray niet meer. De mensen zijn bang.
Bang voor terroristische aanslagen. Ze gaan
de deur haast niet meer uit. Mijn omzet is
sinds vorige week flink gekelderd", beweert
de eigenares van het enige café dat het dorp
rijk is. „Wat mij betreft hoepelt iedereen die
hier niets te zoeken heeft onmiddellijk op."
De kans dat ze haar zin krijgt, is gering. De
zeventien van steun aan het in Algerije ver
boden Islamitisch Reddingsfront (FIS) ver
dachte Algerijnen in de kazerne staat welis
waar een uitzettingsprocedure te wachten,
maar de kans dat ze op korte termijn ver
trekken is klein. Er is althans nog geen land
gevonden dat de zeventien wil opnemen.
En minister Pasqua (binnenlandse zaken)
lijkt niet van plan zijn beleid ten aanzien
van de sympathisanten van het FIS te ver
soepelen. Integendeel.
Charles Pasqua verbood gisteren vijf in
Frankrijk verschijnende islamitische publi-
katies. Het karakter van die vijf kranten zou
volgens een decreet van het ministerie van
binnenlandse zaken een bedreiging vormen
voor de openbare orde vanwege de
'krachtige anti-westerse en anti-Franse
toon en de oproepen tot terrorisme'.
Los daarvan zijn de Franse politie en diver
se veiligheidsdiensten nog steeds in ver
hoogde staat van paraatheid. Voor de derde
achtereenvolgende dag vonden gisteren in
Parijs en diverse andere grote steden oir
vangrijke controles plaats op personen e
auto's, terwijl openbare gebouwen, s
en ambassades onder verscherpte bewa
king werden gesteld. Sinds het begin van de
massale controles, afgelopen zaterdag,
heeft de politie meer dan tienduizend men
sen gecontroleerd en zo'n honderd aanhou
dingen verricht. In het overgrote deel van
de gevallen gaat het om illegaal in Frankrijk
verblijvende vreemdelingen.
De verscherpte veiligheidsmaatregelen zijn
een antwoord op het dreigement van het
Leger van de Islamitische Redding (AIS), de
gewapende arm van het FIS. Eind vorige
week noemde het AIS de internering van de
zeventien mogelijke sympathisanten van
het FIS in Folembray een 'oorlogsverkla
ring' van Frankrijk. Frankrijk ging tot inter
nering van de zeventien over nadat vorige
week in Algiers vijf Fransen bij een aanslag
om het leven waren gekomen.
Het ferme beleid van minister Pasqua is
overigens allesbehalve onomstreden. De
Franse Groenen zeiden gisteren te vrezen
dat de bewindsman alleen maar olie op het
vuur gooit. „Het Algerijnse conflict dreigt
zich op Frans grondgebied te nestelen,
tweespalt te veroorzaken binnen de Alge
rijnse gemeenschap en racistische spannin
gen te veroorzaken", aldus de Groenen.
boekarest afp
Het openbaar ministerie in
Roemenië gaat 38 Roemenen
voor de rechter brengen. De
verdachten moeten zich verant
woorden voor hun rol in een te
gen zigeuners gericht pogrom
in Noord-Roemenië. Uit wraak
voor de moord op een Roe
meense herder staken de ver
dachten eerder dit jaar huizen
van zigeuners in brand.
Het is de eerste maal dat een
zo groot aantal Roemenen dat
het recht in eigen hand nam,
voor de rechter moet komen.
De 400.000 zielen tellende zi
geunergemeenschap in Roeme
nië klaagt al jaren dat justitie
hen niet voldoende beschermt
tegen geweld van de andere in
woners van het land. Ditmaal
koelde de 38 man sterke groep
na de begrafenis van een door
twee zigeuners gedode herder
haar woede op de in het dorp
Racsa levende zigeuners. In de
pogrom gingen ongeveer tien
huizen in vlammen op.