WlTERKRANT
'Helden' op strand van Katwijk
^stemming: Bollenstreek
(Jtöini
Costa Katwijk
'Je moet gewoon een
grote mond hebben'
Search and Rescue
staat altijd paraat
Mini-survival op
strand Vlietland
NDAC 8 AUGUSTUS 1994
7
)tSt
de I!
erlandi
grool
svensv
;lfs op
een mi
t prein
ten
oot van het Leidsch Dagblad vaart vandaag in de omgeving
)egstgeest. Morgen wordt koers gezet richting Noordwijk en
77Zinstreek. Wie tips heeft voor de bemanning kan bellen naar het
iLLjale telefoonnummer op de redactie van het Leidsch Dagblad:
556401 of rechtstreeks met de schipper aan boord: 06-
36.^87.
70,1
73.1
agenda
112,!DAG 8 AUGUSTUS
n 14.00 tot 16.00
Katwijk
Toeristenmarkt in het centrum, van
14.00 tot 21.00 uur.
Noordwijk
Kinderkermis op trottoir Vuurtorenplein.
Poppenkast in Strandpaviljoen De
34.fcAG 9 AUGUSTUS
Stram
i. 14.30 u
logboek
j rdag 6 augustus, Trekvliet
fle Bermuda Driehoek,
114,) Hoorn en de Golf van Bis-
3,aanmerkt als potentiële
?n^'Jians^raven" 'ieeft ziJ'n boot
95'hooit afgemeerd langs het
93'ich Dagblad-parkeerterrein
117,me Trekvliet. Dit op het oog
87,|ischuldig lijkende stukje
vormt een dagelijks terug-
10'aide beproeving voor de op-
145 jolgende kapiteins en he
iningen van ons dappere,
r inmiddels niet meer zo
jdevaste kruisertje,
e vaste aanlegplaats heeft
fling mee: zij ligt direct
I5,è het bedrijf. Verder heeft
56,|es tegen. Het is er veel te
7^'^P en de oever is steiler dan
61'|i-schans in Garmisch-Par-
32 Jrchen. Manoeuvreerruimte
1 limiet. Aan de voorkant
29.Bt ons plekje begrensd door
324ardhouten meerpaal en
q ie achterkant door een uit
30,Juiten gewassen struik, die
114, ïngeveer een meter van de
26,astaan.
54ankelijk probeerden we
j ^nekkig om de aanlegplaats
2677i(}deren door met de punt
65,0e boot om de brede struik
54, i te sturen en vlak voor de
•?5.| het roer om te gooien. Bij
64' ïinig snelheid bleef de neus
59'A'lakbij de oever in de blub-
3,ilteken. Met teveel snelheid
108, ikn zowel oeverbeschoeiing
576,Qleerpaal niet die flexibiliteit
45'4nnen opbrengen om even
4i*tapje opzij te doen. De
13,ipaal voorbij varen en in
50. Achteruit naar de aanleg-
4%? Dat werkt ook niet. Het
schroefje boort zich dan in de
bagger met een verbetenheid
die bij de bouw van de Kanaal
tunnel nimmer aan de dag is
Uiteindelijk kiezen we nu in de
meeste gevallen voor een voor
zichtige nadering, waarbij we in
het diepere gedeelte de boot
evenwijdig aan de kant sturen.
Twee bemanningsleden wagen
vervolgens de sprong naar de
vaste wal, om het bootje met de
meertouwen klemvast op zijn
plek te trekken.
De animo voor dat baantje is
niet groot. Om de oever te halen
moet tegelijkertijd zowel het
Nederlands record verspringen
(gelet op de afstand) als hoog
springen (gelet op het hellings
percentage van de kade) scher
per worden gesteld.
Het laatste slachtoffer viel afge
lopen zaterdag, in de persoon
van de chef van de Groot Lei-
den-redactie. Over zijn sprong
naar de kant kan ik u zeggen dat
hij sierlijk was als de vlucht van
een zwaan. Zijn ontvelde dijen
en bovenbenen vertellen het
verhaal van zijn landing.
Voor de velen die hem de afge
lopen weken voorgingen, zou
het goed zijn als na afloop van
dit project voor deze dappere
mannen en vrouwen een kleine
plaquette of gedenksteen aan
de kade wordt opgericht. Een
eenvoudig opschrift volstaat:
'Voor hen die sprongen en vie-
het motorschip Leidsch
DICK VAN DER PLAS
waterstaat
rivre'. Leidenaar Ger Scholtens en partner wisten meteen
spitsgatsloep die naam moest krijgen. Letterlijk vertaald
t het 'weten te leven' ofwel: genieten. Voor Ger is varen met
oep niks anders dan genieten. Of hij nu de Leidse binnenstad
•kruist of een dagje dobbert op de Kaag. Scholtens woont aan
acht en heeft de boot pal voor de deur liggen. Hij pakt hem
voor van alles en nog wat. „We gaan ermee naar de kroeg,
de markt, je kunt het zo gek niet "bedenken." Scholtens en
ld in slapen er zelfs in. De schuit is een getrouwe kopie van een
reddingssloep. De bouwer, de firma Weco in Rijnsaterwoude,
t ze met behulp van een mal van een ongeveer tachtig jaar
exemplaar. Goedkoop was de sloep volgens Scholtens niet. Hij
en tijdje voor moeten sparen. Maar iets anders wilde hij
Don niet. „Een sloep is handig om mee door de Leidse grachten
En het nostalgische, dat spreekt me ook erg aan."
Regionale verwachting
voor dinsdag 9 augustus
Noordoost 3 a 4
Het zijn eigenlijk een soort hel
den, de mensen van de Katwijk-
se reddingsbrigade (KRB). Net
als de redders van al die andere
organisaties die afgelopen za
terdag tijdens de jaarlijkse red
dingsdemonstratie in Katwijk
acte de presence gaven. Welis
waar gaat het op zo'n dag niet
om echte reddingen, maar de
deelnemers doen wel een hoop
dingen waar de meeste mensen
hard voor terugdeinzen. Alleen
al het meevaren op een red
dingsboot naar de plek des on-
heils vergt de nodige moed.
Een groepje KRB'ers duwt een
rubberen motorboot het water
in. Slechts twee van hen gaan
uiteindelijk mee. Steeds sneller
gaat het. Ijskoud water klotst
over de bemanning heen. De
boot beukt op de golven. Het
mag een wonder heten dat nie
mand een of meer ledematen
breekt. Rustig blijven, en goed
vasthouden aan de touwen, dat
is het advies. Een flink eind uit
de kust, na driehonderd klap
pen en schokken, ligt een kot
ter: de KW 35 'Leendert Haas
noot Junior'. De instructie van
de KRB'ers is om op dit schip
over te stappen, omdat daar
straks iets spannends gebeurt.
Alles moet snel, snel. Alleen
gaat dat voor geen meter omdat
de reddingsboot als een idioot
heen en weer zwiept, en ook de
touwladder aan de Leendert Ju
nior op hol is geslagen. Dankzij
vier sterke armen en veel gesjor
lukt het uiteindelijk om aan
boord te komen. Met blauwe
plekken en bibberende knieën.
Het volgende onderdeel is een
in scene gezette brand op de
kotter. Het lijkt wel een ram
penfilm. De boot is in een mum
van tijd gehuld in zwarte rook.
De mensen aan boord proesten
en kuchen. De redding is echter
nabij. Een helikopter van de Ko
ninklijke Marine komt een
'slachtoffer' van het schip afha
len.
Dan is de nepbrand uitgewoed
en is het tijd om weer terug te
gaan naar de kust. Omdat de
kotter doorvaart naar IJmuiden,
zit er niets anders op dan weer
Reddingboten e
i helikopter op weg n
e gezette rampen voor de Katwijkse kust.
in zo'n klappend motorbootje
te stappen. Dit keer echter geen
boot met mensen van de KRB,
maar drie besnorde kerels van
de KNRM in grote plastic pak
ken en laarzen. Van die types
die heus wel weten hoe ze ie
mand veilig naar de kant moe
ten brengen. Over helden ge
sproken.
Op het strand staat de 33-jarige
Judith de Wilde, omringd door
familieleden en reddend zwem
mers. De Katwijkse mocht voor
het eerst in haar reddend be
staan drenkeling spelen, wat
binnen de club een hele eer
schijnt te zijn. Nep-drenkeling
zijn is elk geval niet weggelegd
voor bangerikken. Opgehaald
worden met een helikopter lijkt
kinderspel. Maar Judith moest
nog wel die helikopter in wor
den gehesen. En aangezien zo'n
apparaat hoog in de lucht moet
blijven hangen, kan dat alleen
maar via een meters lang touw.
Goed, de kikvorsman die aan
het touw naar beneden kwam
om Judith uit het water te vis
sen, ontfermde zich over haar
en sloeg haar in de riemen.
Maar wie ook maar een beetje
last heeft van hoogtevrees, zou
panisch worden bij zo'n bungy-
jump in omgekeerde richting.
Judith niet. Het leuke was dat
de echtgenoot van Judith tege
lijkertijd, een paar meter ver
derop, ook door een helikopter
omhoog werd getakeld. Als ze
niet zo vast zaten, hadden ze
naar elkaar kunnen zwaaien.
Judith had wel enigszins raar
gevoel door de bromfietshelm
op haar hoofd. Het witte hoof-
deksel moest ze op om her-
kendbaar te zijn voor de piloot.
FOTO DICK HOGEWONINC
Die moet in een oogopslag kun
nen zien wie uit zee gehaald
moet worden. Altijd handig tij
dens een demonstratie. „Anders
val je bijna niet op tussen de
andere zwemmers." Het gebun-
gel aan de draad deed Judith
niets. Ze genoot onderweg op
haar gemak van het uitzicht.
Geen momentje was ze bang.
Nee, de Katwijkse vond het 'gi
gantisch mooi'. „Dit zijn de
krenten in de pap,"aldus Judith.
Costa Brava-taferelen aan het
Katwijkse strand. Zo typeert
strandwachter Cees de Vreugd
de gigantische aantallen men
sen, die de laatste weken het
strand overspoelen. „Elke meter
is bezet, het is ongelooflijk."
Hoeveel het er precies zijn durft
De Vreugd niet te zeggen, maar
tienduizenden lijkt hem een re
delijke schatting. De strand-
wacht heeft de handen dan ook
vol. Vooral op zaterdag, zo'n
dag waarop extremen worden
bereikt. Waar kleine kinderen
opeens hun ouders in de steek
laten, waar de kwal menig voet
te pakken heeft, en waar de zon
„Op een gemiddelde zaterdag
krijgen we op de Zuid -en
Noordpost zo'n dertig kinderen
binnen die hun moeder of va
der kwijt zijn. Gelukkig vinden
we ze ook altijd weer terug." En
de kleine EHBO-gevallen berei
ken op een gemiddelde zater
dag het aantal van twintig.
Splinters, kwallebeten, zonne
steken, zweepslag, en de laatste
tijd ook beten van de pieterman
- een giftig visje dat zich ver
bergt in het zand.
Dat de Katwijkse strandwacht
op volle sterkte draait, lijkt dan
ook geen overbodige luxe. Want
bovengenoemde incidenten ge
beuren op het overvolle strand,
en in zee is het al net zo druk.
„We varen op dit soort drukke
dagen met vier boten op een
bepaalde hoogte van de water
lijn. Zwemmers die verder de
zee in gaan verzoeken we terug
te keren, want vanaf dat punt
wordt het gevaarlijk."
Maar natuurlijk gebeurt het wel
eens dat een waterrecreant
richting zee afdrijft en in de ge
vaarlijke stroming terechtkomt.
En dan moet de strandwacht in
actie komen, om het dobberen
de rubberbootje of de sparte
lende zwemmer weer veilig het
strand op te krijgen. Op een ge
middelde zaterdag komt dit
zo'n tien keer voor.
„Van half juni tot begin septem
ber zitten we per post met vier
man. We beginnen om half tien
en blijven hier tot een uur of ze
ven. Ja, dat is wel wat anders
dan vorig jaar."
Helikopterpilote trekt aandacht
Ze is jong, ze is vrouw en ze is
helikopterpilote bij de marine.
De 22-jarige Denise Eikelen
boom snapt de consternatie
niet zo, maar consternatie is er.
Tijdens de Katwijkse reddings
demonstratie kijken bezoekers
verbaasd naar de in pilotepak
gehulde dame. En Denise kan
zich ook nog levendig herinne
ren hoe zij werd aangestaard
toen zij voor de eerste keer de
militaire basis in Den Helder
binnestapte.
„Het was natuurlijk wennen
voor ze. Ik ben dan ook de enige
vrouw tussen zo'n honderd
mannen. Gelukkig was er net
een nieuw squadrongebouw
neergezet, met een damestoilet,
maar geen dameskleedkamer.
Dus konden twee collega's
meteen een kast naar de toilet
slepen. Of ze ook blij met me
waren, vraag ik me af."
Een bijkomend nadeel is dat
Denise zich extra moet bewij
zen tegenover de mannen.
Want elk foutje dat ze maakt,
wordt haar extra zwaar aangere
kend. „Ze letten bij mij op alles.
Niet op wat ik goed doe, maar
wat ik verkeerd doe. En dat krijg
ook dan ook meteen te horen.
Maar ach, net als de verbaasde
blikken, went ook dat. Je moet
gewoon een grote mond heb
ben", aldus Denise.
Van een bewuste beroepskeuze
is nooit sprake geweest. Na het
VWO wist ze niet direct wat ze
wilde en vliegen leek haar wel
boeiend. De weg naar de mari
ne was dan ook snel gevonden,
en na een (loodzware) opleiding
van twee jaar belandde ze bij
het helikoptersquadron. Nu nog
vliegt ze voor Search and Res
cue (SAR), waar zij drenkelingen
redt en afgedreven surfers op
vist, maar binnenkort gaat zij de
oorlogsgebieden in.
„Dan vaar je met je helikopter
mee op een schip, en voer je
boven bijvoorbeeld ex-Joegosla-
vie verkenningsvluchten uit.
Eng? Dat weet ik niet. Ik denk
dat je het mee moet maken,
voordat je kan zeggen of dat eng
is. En ik ben bovenal natuurlijk
militair, dus zoiets hoort er ook
bij."
DAPHNE LAMMERS
Geen badgast weet het, maar de
marine staat altijd paraat. De
SAR (Search and Rescue) is 24
uur staande bij in het geval een
van de zwemmers in de proble
men komt in zee. In eerste in
stantie zal de lokale reddings
brigade uitrukken, maar wordt
de drenkeling niet gevonden
dan verschijnen de luchttroe-
pen. Vanaf vliegkamp Valken
burg stijgt een marinepatrouil-
levlietuig -een Orion- op, vanaf
vliegkamp De Kooy nabij Den
Helder een Lynx-helikopter.
Sinds het uit de vaart halen van
het hospitaalschip De Hoop
heeft de Marineluchtvaartdienst
het drukker gekregen. De dienst
haalt gewonden op van boorei
landen, helpt schepen in nood
en moet ook wel eens in actie
komen om slachtoffers van
cruiseschepen over te brengen
naar ziekenhuizen.
„Onlangs moesten we nog de
lucht in omdat een passagier
van Scandinavian Seaways die
uit IJmuiden was vertrokken
met zijn dronken kop in het
zwembad was gedoken. Helaas
voor hem zat er geen water in
en moest hij met een dwarslae
sie van boord worden gehaald.
En ook de twee Duitse toeristen
die op het strand bij Den Helder
door de bliksem werden getrof
fen moesten we in actie komen
om hen te vervoeren", vertelt
een lid van de helikopterbe
manning, die zaterdag actief
was bij de reddingsdemonstra
tie op het Katwijkse strand.
De reddingsoperaties vormen in
vredestijd de belangrijkste taken
voor de helikopters. Maar de
toestellen worden daarnaast
nog voor andere zaken ingezet.
In het Caraibische gebied speu
ren ze de zee af naar drugs
smokkelaars en voor de kust
van het voormalige Joegoslavië
worden ze ingezet om het em
bargo te handhaven. In oorlogs
tijd sporen ze met behulp van
een sensor die onder water
hangt onderzeeboten op. In dit
soort gevallen worden de Lynx-
helicopter uitgerust met doel
zoekende torpedo's.
Het leek nu op een survival-
-tocht in het klein, daar op het
strand van recreatiecentrum
Vlietland. Zo was er een zeep-
helling waar zowel kinderen als
volwassenen met heel veel
moeite tegenop kwamen. Via
een acht meter hoge steiger
konden waaghalzen zich via
een schuin gespannen touw
naar beneden laten zakken. Op
het strandje bouwden tientallen
kinderen zandkastelen.
Vanaf april of mei volgend jaar
zijn er echte survival-tochten te
maken in Vlietland, zo kondigde
Job de Visser van de Katwijkse
organisatie Green Adventures
aan. Hij stond er nu met de acht
meter hoge steiger. „We krijgen
een vaste locatie op het schier
eiland", vertelt hij enthousiast.
„We willen in april of mei be
ginnen." Deelnemers aan zo'n
overlevingstocht in het ander
halve hectare grote gebied kun
nen bijvoorbeeld abseilen
(langs een steile rotswand naar
beneden klauteren), kanovaren
en tokkelen (via een schuin ge
spannen touw van een circa 20
meter hoge klimtoren naar be
neden glijden).
Bovendien komt er een barbe
cuegelegenheid en een blokhut,
waar de deelnemers 's avonds
kunnen bijkomen van hun
tocht. Overnachtingen worden
er niet geregeld.
MARIETA KROFT
18 drenkelingen
uit zee gehaald
De strandbrigade van de politie
Haaglanden heeft samen met
de reddingsbrigade zondag tus
sen Kijkduin en Scheveningen
achttien drenkelingen uit zee
gered. Door de noord-oosten
wind (kracht vijf) was de zee erg
ruw. Er stond een sterke stro
ming. Voor de kust van Katwijk
en Noordwijk bleef het verhou
dingsgewijs rustig. De sterke
stroming was reden om extra te
patrouilleren. Veel mensen zijn
zodoende bijtijds terugge
stuurd. In Noordwijk liep een
27-jarige vrouw neldetsel op
toen ze in de branding door een
hoge golf werd getroffen. Zij
was herstellende van een whi
plash ('zweepslag') in haar nek
die door de klap weer werd ver
ergerd. Politie en reddingsbriga
de verleenden eerste hulp waar
na ze naar het Academisch Zie
kenhuis Leiden is gebracht.