schakel tussen
hemel en aarde
Rtv show
MAANDAG 8 AUGUSTUS 1994
De techniek van de radio staat vandaag de dag voor niets, naar elke uithoek van de wereld kan zonder mankeren een
lijntje worden gelegd. Het wonder van communicatie vermag door de macht der gewoonte al lang geen verbazing
meer te wekken. Maar het wordt natuurlijk anders als het even omstreden als onvolprezen medium Jomanda via het
medium radio zowel in contact treedt met haar luisteraars als met haar helpers in het bovenaardse. Hoe al wat zich
sinds 1 april wetenschappelijk laat beredeneren op een en dezelfde golflengte samenkomt met het onverklaarbare.
Een uurtje gezwets vanuit de ruimte? Ten minste honderdduizend Nederlanders denken beter te weten en stemmen
daarom elke zondagavond om negen uur trouw af op de frequentie van Radio Noordzee Nationaal. Afgaande op de
vele schriftelijke en telefonische reacties schijnen zich in tal van Nederlandse huiskamers raadselachtige dingen voor
te doen. Bovenaardse helpers doen dan hun werk via haar, zegt Jomanda. „Dit is de goedkoopste vorm van genezing.
Gewoon de radio aan. Het enige datje moet betalen is luistergeld en niets anders."
Hoe dan ook een fenomeen, Jo
manda. Niet zelden wordt ze
aangeroepen als ultieme pro
bleemoplosser wanneer de nood zo hoog
gestegen is dat zelfs het centrale alarmnum
mer 06-11 geen uitweg meer garandeert.
Laatst nog klommen in het Emmer Noor
derdierenpark door angst opgejaagde man
telbavianen de bomen in om daar vervol
gens dagen te blijven zitten. Geen mens die
zelfs maar het vermoeden had wat die apen
ertoe dreef het hogerop te zoeken; noch
minder hoe ze weer veilig op de grond te
krijgen. Maar godlof meldde uiteindelijk Jo
manda zich op verzoek van de redactie van
het Radio 3-programma Breakfast Club. Via
telefoon en radio straalde ze vijf flessen wa
ter in. En ja hoor. na verloop van tijd kwa
men de apen een voor een naar beneden.
Misschien dat de mantelbavianen het uit
zicht op het Drentse landschap moe waren,
wie weet nad het ingestraalde water z'n
werk had gedaan, in elk geval waren de
apen weer daar waar ze hoorden.
Joke Damman leek voorbestemd klassiek
danseres te worden, maar het lot beschikte
anders. Haar levensverhaal duidt op een
jeugd tijdens welke ze de last van een on
verklaarbare huidziekte moest dragen.
„Toen ik in de vijfde klas van de lagere
school zat, begon het. Heeft tot mijn negen
tiende, twintigste geduurd. Ik werd kaal, ik
stonk, had gaten in mijn hoofd. Naast mijn
bed stonden vuilniszakken vol met korsten.
Ik liep tal van dokters af, niets hielp. Uitein
delijk kwam ik bij Gerard Croiset terecht, de
paragnost. En die zei meteen wat de oor
zaak van de huidziekte was: het gemis van
mijn overleden vader. Moeder had haar
verdriet verstopt, dat was tijdens de zwan
gerschap op de vrucht geslagen. Ik bleek
een zwarte lever te hebben en hij zei daar
wel iets aan te kunnen doen. Ik voelde
meteen dat die man gelijk had. Al het ande
re dat gebeurd was, bestralingen en insme
ren met zalf, het was allemaal verkeerd."
Croiset raakte haar kern, zoals ze het zelf
uitdrukt. Zoals, beweert Jomanda, via haar
nu ook de kern geraakt wordt van mensen.
De paragnost was het ook, die zei dat ze in
hoge mate mediamiek begaafd was. Be
gaafd? Joke Damman beluisterde het woord
met weerzin. Geplaagd door de huidziekte
dacht ze slechts: wat moet ik met zo'n
hoofd? Maar naderhand stemde een uit
spraak van een helderziende haar, intussen
genezen en wel, tot nadenken: „Jij hebt ge
nezende krachten en zult daarmee veel
mensen mogen helpen en blij maken."
En nu, jaren later, geniet ze wijd en zijd
faam als helend medium. Als schakel tussen
hemel en aarde. Als gebedsgenezeres. Als
Lady of the Light voor mens en dier. Vroeger
mocht het gemeentebestuur van Tiel graag
pochen met Flipje van de Betuwe. Maar
thans is de Betuwse plaats een bedevaarts
oord geworden. Vijf keer per week veroor:
zaakt Jomanda overigens niet altijd tot
onverdeeld genoegen van omwonenden
een ware volksoploop in de plaatselijke Eve
nementenhal. En nu is het: komt allen teza
men voor de radio. Mensen die enig hou
vast zoeken, een woord van vertroosting,
genezing of wat dan ook. „Noem het een al
ternatieve kerk, maar is dat erg? Ik denk dat
het op zich wel goed is. Er moet toch een
plaats zijn waar eenheid is. De kerken lopen
niet meer vol. Mensen worden in hokjes ge
plaatst. Vind ik fout. Christenen, moslims,
boeddhisten, joden moeten elkaar de hand
kunnen geven. Alleen als je één bent, kun je
vrede creëren. Je bent uniek als mens en
toch allemaal gelijk. Dat zie ik ook als op
dracht: vrede creëren op aarde. Te begin
nen in Tiel. Nederland is een speldeknopje
op de kaart, maar via de radio en via de TV
kom je een heel eind. En ik heb maar een
paar minuten nodig."
Biograaf
Voor het uurtje zendtijd voor Jomanda
heeft met name Willem-Jan van de Wete
ring zich sterk gemaakt bij Radio Noordzee
Nationaal. De vroegere manager van het
commerciële station had zich in februari bij
Jomanda eigenlijk aangediend als haar bio
graaf. Wat hij links en rechts zoal vernam
over de wondere voorvallen rond de per-
soon-Jomanda placht Van de Wetering af te
doen met de stereotype reactie: 'het zal alle
maal wel'. Maar als fenomeen achtte hij Jo
manda interessant genoeg voor het schrij
ven van een biografie. „Jomanda zei: kom
naar een healing, dan is die goddelijke we
reld er nog en kunnen we ema praten. Op
een gegeven moment zei ze: ik heb een ra
dioprogramma bij Radio Tiel. Ik dacht
meteen: dat moet grootser worden opgezet,
Jomanda verdient een groter bereik.
Na enkele visites aan Tiel heeft Willem-
Jan van de Wetering veel van zijn reserve
ten opzichte van Jomanda afgelegd. Niet al
leen werpt Van de Wetering zich op als de
schrijver van Jomanda's boek dat op 1 okto
ber uitkomt, als presentator van het pro
gramma is hij ook haar pleitbezorger ge
worden. Luister maar mee: „Het bijzondere
van dit programma is dat de mensen niet
direct naar Tiel hoeven te komen en toch
iets mee maken. Aanvankelijk ging het mij
erom een goed radioprogramma te maken,
waar mensen naar luisteren. Maar op grond
van de reacties kan ik zeggen dat er op zon
dagavond van alles gebeurt in huiskamers."
Van de Wetering vertelt over'een me
vrouw die helemaal niet naar Jomanda wil
de luisteren, laat staan dat ze enige spiritue
le behandeling wenste te ondergaan. Haar
dochter had nog zo gezegd: nu komt het
programma van die Jomanda. Maar ma ver
borg zich achter de krant, wilde van die
poespas niets weten. Maar wat gebeurde
die gedenkwaardige zondagavond, zo viel te
Jomanda
Jomanda en presentator Willem Jan van de Wetering tijdens het radio-spreekuur. foto gpl
'De goedkoopste vorm van genezing.
Gewoon de radio aan
lezen in de lange brief van de dochter des
huizes? Dochter had de handen gevouwen
en kreeg haar vingers niet meer los. Stel je
niet zo aan, riep moeder nog. Maar vervol
gens begon ma van au, au, au te roepen. En
een beetje klagerig te zingen. „Die vrouw
kwam vast te zitten, kon zich helemaal niet
meer bewegen. Ze kon alleen nog maar zeg
gen tégen haar dochter: maak je geen zor
gen, ik word geholpen. Aan haar hoofd,
haar nek en aan haar nieren. Afijn, tot tien
over vier 's nachts heeft ze vastgezeten. On
derging vijf spirituele operaties. Ze stond
vervolgens op, is naar bed gegaan en daar
na voor haar gevoel doorlopend gemas
seerd. Dat zijn toch hele bijzondere din
gen."
Jomanda: „Schitterend toch dat mensen
die hier zo sceptisch tegenover staan met
de waarheid geconfronteerd worden."
Filevorming
De telefoon bij Radio Noordzee Nationaal
hield al tijdens de eerste uitzending niet op
te rinkelen. Op de daaropvolgende zondag
avonden was het meer regel dan uitzonde
ring dat de centrale overbelast raakte. Ten
einde filevorming in het telefoonverkeer te
voorkomen is er nu een speciale Jomanda-
lijn (06-300405). Door de bank genomen
spreken per week 7.000 Nederlanders dat
bandje in, in een poging het medium op
zondagavond te spreken te krijgen. De re
dactie is de hele week doende de binnenge
komen gesprekken uit te luisteren. Eigenlijk
geen beginnen aan om daaruit twaalf men
sen te selecteren, maar meer kan niet. Ge
tuige ook de post die in Naarden wordt be
zorgd, zit menigeen in Nederland met vra
gen, vragen en nog eens vragen.
Jomanda: „Ik denk dat nog heel veel
mensen geholpen moeten worden. En bij
een heleboel ontbreekt de durf om hulp te
vragen. Daarom is het goed dat er een ra
dioprogramma is. Dat ze dus in de huiska
mer kunnen zitten en hulp krijgen, zonder
dat ze hun mond open hoeven te doen. Ik
heb gehoord dat sommige mensen zich met
hun radiootje op het toilet terugtrekken. Of
in een kamertje. Die willen voor hun huis
genoten niet weten dat ze luisteren. Nader
hand schrijven ze- mij daar dan over. Zo'n
uitzending kan heel positief zijn voor mens
en dier. Ik hoor altijd van anderen wat er
gebeurd is. Zelf word ik er nooit op voorbe
reid. Ben net zo verbaasd als het publiek
zelf."
Vooropgesteld: Jomanda is de eerste om
te zeggen dat ze zelf niets doet. Ze is medi
um, niet meer en niet minder. Denk vooral
niet dat ze, wachtend bij de bakker, meteen
al aanvoelt wat haar omstanders zoal man
keert. Wil ze ook niet weten eigenlijk. Pas
als de mensen met Jomanda aan de praat
raken over wat hen dwars zit, komt het con
tact met 'boven' zo wil althans haar ver
haal automatisch tot stand. De helpers in
de goddelijke wereld met wie Jomanda naar
eigen zeggen in verbinding staat, verrichten
de onzichtbare medische handelingen. „Ik
Medium Jomanda aan het werk tijdens een healing.
heb veel helpers. Overleden chirurgen en
hoger afgestemden. Dokter Semmelweis, de
ontdekker van de kraamvrouwenkoorts, is
er ook bij. Een zuster als Florence Nigh
tingale balsemt altijd in, is prachtig. Af en
toe mag ik het dan zien, gaat heel snel, dan
zie ik iets in de mist. Zie ik operaties die uit
gevoerd worden."
Zondagavond, half acht. Met presentator
Willem-Jan van de Wetering neemt Joman
da in hofstede Oud-Bussum in Naarden,
hoofdkwartier van Radio Noordzee Natio
naal, de post door. Ze heeft er die dag twee
healings op zitten in Tiel, in totaal doet ze
er vijf in een week. Jomanda moe? Welnee!
Op Hemelvaartsdag stond ze nog van tien
uur 's ochtends tot tien uur 's avonds op
haar benen. Non-stop, zonder sanitaire
stop. Zonder eten, alleen nam ze af en toe
wat ingestraald water tot zich. „Als ik aan
het werk ben, hoef ik niet naar de WC. Dat
wordt gewoon weggenomen, net als bij de
mensen die tijdens een healing op tafel
vastliggen. Daar zorgen ze 'boven' allemaal
voor. Ik heb door gekregen dat ik nog eens
24 uur op de benen moet staan. Als mens
denk je: poeh, dat is een ruk. Maar zo gauw
je daar staat is er niks meer aan de hand. Zo
om! Mooi, prachtig, daar geniet ik van. En
zij boven genieten omdat ik ervan geniet."
Healings, stervensbegeleiding, radiowerk,
het kan niet op. Jomanda zegt op de energie
van boven te teren en daar is ze heel dank
baar voor. „Een echt medium wordt niet
moe. Dat treedt eigenlijk uit, zonder dat het
zichtbaar wordt. Er zijn mensen, trance
mediums, die treden bewust uit en die zie
je ook in trance gaan. Die gaan als het ware
ook naast hun lichaam staan en die kunnen
daarna dan ook weer gewoon functioneren.
Maar ik heb het geluk dat ik niet in trance
hoef."
Ze zal onder geen beding hemel en aarde
bewegen om mensen naar Tiel te halen.
Wie echt hulp behoeft komt vanzelf wel.
„Hulp komt altijd op het juiste moment, op
de juiste tijd. Ik kan niemand dwingen om
hulp te vragen, ik kan hooguit iemand iets
aanreiken. En dan kun je het soms drie keer
zeggen. Wil men dan niet, dan denk ik: het
is jouw probleem, niet het mijne. Dan ko
men ze misschien een jaar later, dan is de
tijd wie weet wel rijp. Ze moeten eerst iets
meemaken vooraleer ze de stap maken.
archieffoto loek zuyderduin
Zondagavond, even na negenen. De Sottg
of Light wordt de ether ingestuurd als her
kenningsmelodie. Gecomponeerd en ge
zongen door Jomanda.
We are all together now
to get the power of the light
and to feel the energy'
to go inside
let us all hold hands
and we get into the mood
open up your mind,
is really good
De eenvoud van het woord op rijm. Wat
heet! Simpeler kan eigenlijk niet, maar bij
het horen van het lied schijnt de ontroering
zich van menige luisteraar meester te ma
ken. Kippevel!
Telefoon voor Jomanda. Een luisteraar
vertelt dat hem de afgelopen week iets bij
zonders is overkomen. Meneer was op een
healing in Tiel, deed thuisgekomen 's
avonds zijn trouwring af en zag tot z'n grote
verwondering dat de ingegraveerde trouw
datum was verdwenen. Jomanda stelt de
beller in zoverre gerust dat hij niet onmid
dellijk voor een scheiding moet vrezen. Re
actie van meneer: 1960 is veranderd in
1974. Jomanda krijgt door dat er in dat jaar
toch iets bijzonders moet zijn gebeurd.
Klopt het dat toen uw vader is overleden?,
vraagt ze. De man zegt ja, bedankt en hangt
op.
Zondagavond half tien. De vaste luiste
raars weten het al, voor Jomanda is het de
hoogste tijd om water in te stralen, in de
huiskamers staan de flessen klaar, 's Mor
gens twee slokjes ingestraald water tot je
nemen en 's avonds nog eens twee slokjes
voor het slapen gaan, op lijf en geest schijnt
het een weldadige werking te hebben.
Afgaande op tal van meldingen uit het
land, zagen al heel wat luisteraars het water
in de opgestelde flessen verkleuren. Opeens
zwart water in plaats van kleurloze gemeen
tepils, hetgeen er volgens Jomanda op duidt
dat de vertrekken zijn ontdaan van een
spanningsveld, van negatieve energie. En
groen water pept planten op, zo luidde de
boodschap die Jomanda zegt te hebben
doorgekregen van bóven.
Telefoon voor Jomanda. Een jongeman
haalde vroeger op school allemaal achten
en negens. En nu ziet hij op zijn rapport al
leen nog maar tweeën en drieën staan. Jo
manda zegt er wel iets bij te voelen. Een ne
gatieve kracht is met de student aan de haal
gegaan. Een onverzorgd, ouder persoon. De
jongeman bedenkt dat het zijn oma wel
eens kan zijn. Jomanda: „Dat makkelijke le- j
ren komt terug, de persoon is uitgeschakeld
en heeft nu spijt. Stuur die persoon maar
veel liefde toe."
Geen afgod
Ze wordt aanbeden, zeg maar geadoreerd.
Jomanda zit daar overigens niet op te wach
ten. „Wat ik heel belangrijk vind is dat je je
zelf niet op de voorgrond moet plaatsen. In
die zin dat je je niet bewust toe laat zingen
of een mensenschare om je heen verzamelt,
die zich afhankelijk van je maakt. Dat je een
soort afgod wordt. Dat is precies wat ik niet
wil. Als er iets gebeurt, ligt het niet aan mij,
al kun je het niet voor zijn, natuurlijk. Niet
voor niets zing ik ook mee met het dank
lied, ik moet ook dankbaar zijn. Ik sta altijd
met het hoofd naar beneden. Ik vind dat ik
naar boven toe dankbaar moet blijven voor
wat ik heb mogen ontvangen. Ik dank 's
morgens voor hetgeen ik mèg doen en 's
avonds voor hetgeen ik heb mógen doen.
Zelf heb ik niks te willen."
Telefoon voor Jomanda. Een meneer wil
iets weten over zijn zoon. Die is namelijk
homo. Jomanda antwoordt dat meneer
daar geen probleem van moet maken en
dat ze bovendien niets door krijgt.
„Ik zie dit als een levenslange missie, ik
heb er nooit een cent voor gevraagd. De
mensen die naar Tiel komen, betalen tien
gulden entree. Na aftrek van allerlei kosten
wordt het geld weggegeven aan goede doe
len. Ik leef van giften en dat blijf ik totaan
mijn dood doen. Ik hoef niet zo nodig veel
geld te hebben. Ik zeg altijd maar zo: er
wordt altijd goed voor je gezorgd als je goed
werk doet."
