W\TERKRANT
Een goocheltruc met bruggen
'Dit is de leukste vorm van binnenvaart'
Katwijk
Ontdekking van
'nieuwe' kwal
positief nieuws
Het Hoogheemraadschap
van Rijnland noemt het
'positief nieuws' dat de zeld
zame tropische zoetwater-
kwal 'craspedacasta soverbyi'
is aangetroffen in de Reeuw-
ijkse Plassen. Het diertje was
in geen tientallen jaren in de
Nederlandse wateren gezien.
„Na alle verhalen over blau
we algen is dit een prima be
richt", aldus Bas van der
Veer van Rijnland.
De in Europa zeer weinig
voorkomende kwal werd de
ze week door medewerkers
van het hoogheemraadschap
ontdekt bij het nemen van
watermonsters. Inmiddels is
ook een tweede waarneming
gedaan in de Haarlemmer
meer. Daardoor wordt aan
genomen dat de kwal nu vrij
algemeen voorkomt in de
Hollandse wateren.
Vermoedelijk zijn de kiemen
van de kwal op tropische
planten ons land binnenge
komen. Pas bij extreem
warm weer komen ze tot
ontwikkeling. De verwach
ting is dat als het water af
koelt de kwallen weer ver
dwijnen.
Het hoogheemraadschap
houdt er rekening mee dat
de aanwezigheid van de kwal
de komende dagen leidt tot
verontruste telefoontjes.
„Het is mogelijk dat er con
centraties van kwallen ont
staan in het water. Die zien
er gelei-achtig uit. Maar er is
geen reden voor onrust. De
diertjes, die ongeveer twee
centimeter groot zijn, zijn
onschadelijk. Ze prikken bo
vendien niet", aldus Van der
Veer.
pe boot van het Leidsch Dag-
jblad vaart vandaag in Katwijk
!en omgeving. Morgen wordt
(koers gezet naar de Kagerplas-
tips heeft voor de beman
ning kan bellen naar het specia
le telefoonnummer op de re
dactie van het Leidsch Dagblad:
071-356401 of rechtstreeks met
de schipper aan boord: 06-
52801476.
AGENDA
Kerk. 22.30
[Leiden
Corso-wandeltocht over 10, 15 of 20
J km, start vanaf WV, Stationspli
i 9.00 en 14.00 uur.
"y^Noordwijk
tus-
|Funboxing op het Vuurtorenplein, van
14.00 tot 18.00 uur.
•snelschaaktoernooi, 19.00
Breestraat/Koorn brugsteeg, om 14.00
Rondleiding in dePieterskerk, 15.00
Noordwijk
Gehele dag bezichtiging praalwagens
Rijnsburgs Bloemencorso, Kon. Wilhel-
Toeristenmarktop het Vuurtorenplein,
van 10.00 tot 18.00 uur.
Winkels in Hoofdstraat Koopcentrum
geopend van 13.00 tot, 17.00 uur.
Leidschendam
Recreatiedag met rondvaarten, kanoles-
sen, ponyrijden, handboog- en wind-
buksschieten en een wandelpuzzel-
tocht, recreatiegebied Vlietland, van
11.00 tot 17.00 uur.
LOGBOEK
Vrijdag 5 augustus, Oude Rijn.
De Leidsch Dagblad-boot na
dert een overduidelijk veel te la
ge brug. Eén van de opvarenden
op het voordek kijkt schichtig
om zich heen, wenkt vervolgens
op samenzweerderstoon de
schipper en zegt: 'Vaar maar
door, geen brugwachter te zien'.
Behalve een variant op een Bel
genmop is dit ook de inleiding
tot een kritisch stukje over
brugwachters. Niet over alle
brugwachters, begrijp me goed.
Met de vertegenwoordigers van
deze eerbiedwaardige beroeps
groep die bruggen van twee
meter of hoger bedienen, heb
ben wij geen problemen. En
ook met de hele kleintjes staan
wij op goede voet. De eerste ca
tegorie ziet ons zonder vaart te
minderen onder zich doorgaan.
En de tweede categorie is zó ge
wend om voor alles wat maar
even boven de waterspiegel uit
steekt in actie te komen, dat een
bescheiden toetertje volstaat
om achtereenvolgens eerst de
dienstdoende ambtenaar en
vervolgens zijn brug overeind te
krijgen.
Nee, het gaat ons hier om de
zogenaamde 'twijfelaars', de
brugwachters met een beweeg
baar gedeelte van tussen de 1.7Ö
en 1.90 meter. Het lijkt wel of
we daar voortdurend mee in
discussie moeten. Vorige week
nog, in Alphen aan den Rijn. „Ik
heb zelf ook zo'n bootje, jullie
kunnen er makkelijk onder
door!", meende deze ongetwij
feld beste man ons vanuit zijij
raampje te moeten toeroepen.
Direct achter ons lagen comple
te zeeschepen te wachten totdat
het dek omhoog ging, maar wat
hebben we moeten praten om
gewoon mee te mogen varen
met de grote stroom. Als brug-
Of neem die brugwachter van
de brug in Koudekerk. Twee
keer zag hij ons met lede ogen
gelijk met een ander schip on
der het opstaande brugdek pas
seren, voordat hij de tijd rijp
achtte voor een vermaning.
„Kan dat mastje er niet af? Dan
moet het volgens mij wel luk
ken." Nee meneer de brug
wachter, ook na veel gedoe met
een baco en een platliggend
mastje konden we er nog niet
door.
Waarom zou een brugwachter
het liefst zien dat je je schip aan
de ene kant van de brug af
breekt en 'm vervolgens aan de
andere kant weer opbouwt? De
rage is geloof ik alweer een
beetje over, maar enige tijd ge
leden zag je allerlei beroeps- en
belangengroepen nog rondrij
den met van die dubieuze, iet
wat seksistische stickers op hun
auto. In de categorie 'Windsur
fers doen het staande', 'Bos
wachters doen het in het groen'
en 'Van Gend Loos doet het
met spoed', weet ik er nog wel
eentje: 'Brugwachters doen 'm
liever niet omhoog!'
DICK VAN DER PLAS
Voordeelcheques van de Waterkrant
Speciaal voor lezers van de Waterkrant heeft het Leidsch Dagblad
een boekje met voordeelcheques samengesteld. De totale korting
in het boekje loopt op tot ruim 150 gulden.
De cheques worden uitgedeeld door de bemanning van de boot,
maar kunnen ook worden afgehaald bij het kantoor van het
Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat. Tevens is het mogelijk eer
aan zichzelf geadresseerde (ongefrankeerde) envelop te sturen
naar: Leidsch Dagblad, t.a.v. Manon van Schaik, Postbus 54, 2300
AB Leiden. Het boekje wordt dan toegestuurd.
24 graden Oost/noordoost 3
Het fonds dat
er nooit kwam
Leiden is een eigen fonds
voor sportieve, culturele en
medische activiteiten misge
lopen. De gebroeders Groe
newegen wilden ooit een
stichting in het leven roepen
om evenementen op allerlei
gebied te financieren. Omdat
de gemeente weigerde de
broers een ton schadever
goeding toe te kennen van
wege inkomstenderving,
kwam het er nooit van.
„Want die ton was het basis
bedrag waarmee we wilden
beginnen. Dat hadden we via
vrijgezelle relaties destijds
moeiteloos kunnen uitbou
wen tot een miljoen", aldus
de broers die met hun boten
goederen vervoerden voor tal
van bedrijven.
De twee vroegen de schade
vergoeding van de gemeente
toen de Trekvliet langs de
Rijn en Schiekade in 1986
weer werd opengegraven.
Die was in 1971 gedempt,
waardoor de broers met hun
schip niet meer bij het 'oude'
gebouw van het Leidsch
Dagblad konden komen
waar ze rollen papier bezorg
den. In eerste instantie wil
den de beide Groenewegens
genoegen nemen met 5000
gulden, maar toen die niet
werden betaald en de Trek
vliet weer 'opengelegd' werd,
dienden ze alsnog een scha
declaim in van 100.000 gul
den.
„Het dichtgooien had vijf
miljoen gekost, het openen
tien miljoen, dus kon ook die
ton er nog wel bij, vonden
wij. Dat was ook niet zomaar
bedacht, dat bedrag was ge
baseerd op het feit dat we
daarna nog minstens vijfjaar
papier naar het LD hadden
kunnen varen. Vijfjaar tegen
20.000 gulden per jaar, bete
kent dat we dus 100.000 gul
den misliepen."
Dat bedrag wilden de vrijge
zellen storten in een stichting
om evenementen mee te fi
nancieren. „Eri wij hadden
heel wat kennissen die wil
den meedoen. Die zaten
goed bij kas, hadden geen
kinderen en waren best be
reid geld te storten. Zelf had
den we het ook verder uit
willen bouwen. We hebben
zes zusters, die het allemaal
goed hebben. En maar e^n
paar neefjes en nichtjes die
het ook niet nodig hebben.
Dus als er wat met ons was
gebeurd, hadden ook de
waarde van onze bezittingen
erbij gekomen. Dan was het
toch een aardig potje gewor
den. Nu is er niets."
PAUL DE TOMBE
Met een gelukzalige glimlach
van oor tot oor varen Ab Koers
en zijn vrouw in hun vracht
schip over de Nederlandse wa
teren. Nou ja, dat is misschien
lichtelijk overdreven, er moet
wel keihard worden gewerkt.
Maar de lading die ze vervoeren
met de Anna Maria IV verschaft
het_echtpaar uit Maarssen veel
genoegen.
„Dit is nog de enige binnen
vaart die leuk is en gezellig",
vertelt Ab. „Met de tankervaart
valt geen droog brood te verdie
nen. En wat er in het wereldje
van de beurtschippers gebeurt,
heb je zelf op televisie kunnen
zien. Ik wil niet zeggen dat er in
ónze branche geen moordende
concurrentie is, maar de sfeer is
anders. Toch veel meer ont
spannen."
De komende tijd doen zij elke
week Leiden aan, waar zij aan
meren in de buurt van de meel
fabriek, bij het Ankerpark.
Waarom toch, wat vervoeren zij
dan op dat schip van achten
dertig meter lang? „Toeristen",
zegt Koers. „Met name buiten
landse toeristen. Gezelschap
pen meestal. Leiden is een stad
vol cultuur. Hier leggen we al
tijd aan omdat de ervaring heeft
geleerd dat de buitenlandse
passagiers dat op prijs stellen.
Normaal gesproken mag je hier
niet aanleggen, maar ik heb
speciale toestemming van de
gemeente."
„We hebben een contract met
een reisbureau. Dat bureau
zorgt voor de passagiers. Wij
zorgen voor de rest. Wij varen
met ze en zorgen voor het eten
en dergelijke. We varen onder
meer naar Den Haag, Delft,
Haarlem, Uithoorn op de Vecht.
Gezelschappen tot dertig man
hebben we hier aan boord.
Meer kan de boot niet herber
gen." En kan het echtpaar niet
aan. „Het is 24 uur werken per
dag", zegt Ab. „Je bent de hele
Een tochtje met de gebroeders Groenewegen langs 'historische blunders'
Ab Koers op zijn 'vrachtschip' Anna
tijd in touw."
Zo kookt zijn vrouw voor de
gasten in een knus kombuisje.
Scholieren hebben korvee en
moeten heipep afwassen en
dergelijke. Dat vertaalt zich dan
ook in de kosten die voor jonge
ren een stukje lager liggen.
Ab geeft nog even een rondlei
ding over de boot. Die blijkt op
merkelijk ruim te zijn van bin
nen. En schoon. Het ruikt er
naar boenwas. Vandaar dat het
donkerbruine hout op de wan
Maria IV.
den en vloeren zo glanst. Inclu
sief het hout van het barretje, in
het hart van de boot. „Voor de
jeugd toveren we de boel hier in
een wip om tot een dansvloer
met allerlei lichten."
Een vermoeiend leven kortom.
„We werken zes maanden per
jaar", zegt Ab. „De rest van de
tijd wordt gebruikt om het schip
weer op te knappen en om uit
te rusten. Maar het gaat al snel
kriebelen, dan willen we het wa
ter weer op. Wat wil je ook. Wa
ter heeft mijn leven altijd be
paald. Mijn vader was binnen
schipper. En nu doen onze zoon
en dochter weer precies hetzelf
de als wij. Zo kom je elkaar nog
eens tegen ergens in Neder
land."
„Een schitterend land. Neder
land is een waterland. Hoe kun
je Nederland dan beter bekijken
dan vanaf het water? Dat is ook
het mooiste van het varen met
buitenlanders. Dan wijs je naar
Konijnen en duiven, akkoord.
Een beetje goochelaar kan daar
mee overweg, daar is niets bij
zonders aan. Maar wie heeft er
ooit een goocheltruc met twee
bruggen uitgehaald? Da's pas
knap. De gemeente Leiden flik
te het ooit, volgens Burt Groe
newegen.
De Leidenaar voer jarenlang sa
men met zijn broer Piet over de
wateren van hun stad. Ze had
den éen vervoersbedrijf en hun
vervoermiddel was een schip.
Tientallen bruggen passeerden
ze per dag. Dus hadden ze het
meteen in de gaten als er iets
niet klopte. Piet (70) en Burt
(78) vertellen er met graagte
ovep Een rondvaartje door Lei
den in hun vlet is wat de Engel
sen een trip down Memory Lane
zouden noemen, een tocht door
de Laan der Herinneringen.
Verhalen over gebouwen die er
ooit stonden, maar vooral ver
halen over historische blunders.
Zoals die van de twee bruggen
dus. Burt kan een glimlach niet
onderdrukken als hij tekst en
uitleg geeft tijdens de tocht. De
Barentszbrug, die verbindt het
fietspad van de Tasmanstraat
met het Utrechts Jaagpad. De
brug oogt reusachtig, want de
Oude Rijn die er onderdoor
stroomt is daar vrij smal. De
Rembrandtbrug loopt over het
Galgewater. Een kleine brug als
je de breedte van het water daar
in ogenschouw neemt. „De ge
meente had tekeningen van
beide bruggen, maar die zijn op
een gegeven moment verwis
seld. De brug die nu over het
Galgewater loopt, had juist over
de Oude Rijn moeten liggen. En
de brug die daar nu ligt over het
Galgewater. Want de Barentsz
brug heeft een meter meer
doorvaarbreedte.
Zou Leiden soms iets met brug
gen hebben? Je zou het haast
denken. Want een paar hon
derd meter voorbij de Barentsz
brug begint Burt alweer te la-
Jhen, als de Singelbrug bij de
Zijlsingel dichtbij komt. „Kijk,
die brug hebben ze overgeno
men van Haarlem. Het is dus
een tweedehands ding. Wat
bleek? De bovenkant van deze
brug was wel gelijk aan de vori
ge, maar de onderkant lag twin
tig centimeter lager dan die er
voor. Onze oplossing: gooi het
ding iets omhoog en de weg
ook. Moet je een weekje het ver
keer omleiden en dan is het
klaar. Maar er gebeurt niets en
dat gaat ten koste van de door
vaarroute. Hadden ze de schip
Eva blijft liggen
Ze ligt er als een monument van
het verleden. Voor het huis van
Burt en Piet Groenewegen aan
het Utrechtse Veer ligt Eva, die
vroeger als kantoorboot diende
voor hun expeditiebedrijf. „En
Eva blijft daar liggen ook, wat er
ook gebeurt", melden de twee
vrijgezellen over hun grote lief
de.
Vandaar dat ze weigerden de
schuit weg te halen toen de Ha
vendienst daartoe opdracht gaf
omdat de gemeente ter plekke
werkzaamheden aan.de walkant
moest verrichten. Die worden
inmiddels uitgevoerd, terwijl
Eva er nog gewoon in de zon
ligt. „Spuit 'r dan maar vol met
zand, hebben we geroepen.
Dan zal de mast straks als een
hand boven het graf groeien,
zoals vroeger werd gezegd van
een kind dat zijn moeder sloeg.
Maar weghalen, dat nooit."
een dam. Burt weet wel waar
om. „Het koelwater werd vroe
ger in de Langegracht geloosd.
Toen die gracht werd gedempt,
besloot men het water aan de
achterkant te lozen."
Ook de volgende poging de
Haarlemmertrekvaart te berei
ken, via de Oude Vest en de
Korte Mare levert geen succes
op. Onder zo'n piepklein brug
getje kan ook geen lage vlet
door. Poging drie, het laat zich
raden, strandt eveneens. De
Rijnsburgerbrug bij de Rijns-
burgse Singel is te laag. Conclu
sie: vanuit het centrum van Lei
den is de Haarlemmertrekvaart
per boot niet te bereiken. Burt:
„De Rijnsburgerbrug open gooi
en, zou de beste oplossing zijn."
En dan is er nog de Churchill-
brug over de Rijn, vlak bij de
molen van Noordman aan de
Haagweg. „Valt je niks op aan
die brug?", vraagt Burt. Nou
nee, niet direct. „Het brugdeel
dat omhoog kan, zit aan de
rechtkant", meldt Burt.Als het
in het midden zou zitten zou
het wind van de molen wegne
men. Zegt men. Nou, hier komt
maar eens in de zes weken een
boot door. Die brug zit bijna al
tijd dicht." „En de molen draait
ook bijna niet", giechelt Piet.
Ja, ja, er wordt wat afgechoo-
cheld met bruggen in Leiden
HERMAN JOUSTRA»
de kant en zegt: dat is ooit zee
geweest maar nu ligt het onder
de zeespiegel. Daar begrijpen ze
helemaal niks van. Is toch
prachtig. Alleen de Nederlandse
jeugd vaart niet met ons mee.
Op de een of andere manier
lukt dat niet. Ze vinden het
waarschijnlijk niet leuk ge
noeg."
pers maar geraadpleegd."
De doorvaarroutes. In een van
de eerste artikelen in de Water
krant liet wethouder Walen
kamp er zijn licht al over schij
nen. En de broers Groenewegen
hebben er ook zo hun ideeën
over. „Laten we maar eens gaan
kijken hoe we bij de Haarlem
mertrekvaart kunnen komen
zegt Piet, als er even is aange
legd bij de Beestenmarkt. En de
vlet zet even later koers naar de
Maresingel. „Zie je", zegt Burt.
„Je kunt.niet verder." Het
scheepje ligt op dat moment
aan de achterkant van de Licht
fabrieken. En daar bevindt zich
De broers Burt (links) en Piet Groenewegen in hun vlet. „Hadden ze de schippers maar geraadpleegd toen z
die bruggen gingen bouwen." foto hielco kuipers
