Leidsch Dagblad | 1994 | 6 augustus 1994 | pagina 10

'Vrij van het juk van hoge huur'

New Age-kopstukken bundelen krachten

Kerk Samenleving

ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1994

KORTWEG

Leiden zoals het was

De tiende aflevering van de
serie 'Leiden zoals het was'
heeft als onderwerp 'Kerk
en Geloof. In deze uitgave
wordt een boeiend beeld
geschetst van 'al wat de Lei-
denaars in deze eeuw heilig
was'. Duidelijk wordt dat
zelfs 'eeuwige waarden' van
kerk en geloof aan grote
veranderingen onderhevig
zijn. De tekst van deze afle
vering is van de hand van
S.J. de Groot, voormalig re
dacteur geestelijk leven van
het Leidsch Dagblad. De
vele tientallen illustraties
komen onder meer van het
Leids Gemeentearchief.
Medio augustus verschijnt
de volgende aflevering van
'Leiden Zoals het Was', die
als onderwerp heeft 'Leide-
naars in rangen en stan
den'.

Moker

Een keuze uit religieuze
muziek van Moker-mede-
werker Bernard Warmer
dam staat morgen centraal
tijdens de radio-uitzending
van Moker, het media-over
leg van kerken in Rijnland
en de Bollenstreek. De
overdenking is van domi
nee H. Hortensius, emeri
tus-predikant in Oegst-
geest. Op 10 en 14 augustus
wordt het programma ge
vuld met 'Joodse wijsheden:
korte verhalen, afgewisseld
met muziek uit de musical
Fiddler on the roof. De
overdenking is opnieuw
van Hortensius. Moker
zendt op woensdagen uit
van 16.30 tot 17.00 uur en
op zondagen van 19.00 tot
19.30 uur (een herhaling).
Het programma is te ont
vangen op de FM 105.7 en
via de kabel op de FM 88.

Evangelisatiebus

Vanuit een verbouwde
stadsbus organiseert een
team van de vereniging
Evangelisatie en Recreatie
van 8 tot en met 13 augus
tus op de Katwijkse Boule
vard (ter hoogte van hotel
Savoy) allerlei activiteiten.
Dat gebeurt in samenwer
king met leden van de Ge
reformeerde Kerk Vrijge
maakt. Door middel van dit
project willen de medewer
kers vertellen over het
evangelie van Jezus Chris
tus. Het is voor de tweede
keer dat de bus Katwijk be
zoekt Het aangeboden pro
gramma is voor 'jong en
oud'. Zo is er vanaf dinsdag
iedere morgen om half tien
kinderclub voor de jeugd
van vier tot acht jaar. An
derhalf uur later komen de
kinderen van acht tot twaalf
jaar aan bod. Aan het begin
van de middag (om 14.00
uur) is er een jongerenclub,
waarin over levensbeschou
welijke thema's wordt ge
sproken. Direct daarna
worden spelactiviteiten ge
organiseerd. Ook 's avonds
wordt een programma af
gewerkt er wordt muziek
gemaakt of mime gespeeld.

Opwekking

Evangelist Paul Olson uit
Minnesota (USA) verzorgt
op woensdag 10 augustus
een bijzondere opwek
kingssamenkomst met Bij
belprofetie in de Bethle-
hemskerk aan de Lammer
markt 57 in Leiden. Olson is
een evangelist die al op vele
continenten zijn boodschap
bracht. De organisatie van
deze bijeenkomst is in han
den van de stichting Johan
Maasbach Wereldzending
in Den Haag. Het program
ma begint om 19.30 uur. le
dereen is welkom, de toe
gang is gratis.

Voorhoutse pater Jac. Prins helpt allerarmsten in Brazilië onder dak

Wie huur be
taalt lijdt
honger, zo
luidt een Braziliaans gezeg
de. In de steden van Brazi
lië zijn de huren schandalig
hoog. De inwoners betalen
bijna de helft van veelal
magere loontjes aan de
huisjesmelkers. De droom
van iedere arme Braziliaan
is dan ook het bezit van
een eigen huisje. Wie aan
dit probleem daadwerkelijk
iets doet, is de Voorhoutse
pater Jac. Prins, in Brazilië
bekend onder de naam
'Padre Tiago'.

voorhout

wil goslinga-van der kroft

Pater Prins woont en werkt al 32
jaar in de omgeving van Rio de
Janeiro. Zo'n twee jaar geleden
is hij begonnen met een project
om samen met arme Brazilia
nen huisjes te bouwen.

In de woonkamer van zijn
broer Herman, in Voorhout,
waar hij momenteel vakantie
houdt, vertelt hij de voorge
schiedenis. „Toen ik in 1990
werd benoemd in Nossa Senho-
ra Aparecida, een arbeiderspa
rochie in de stad Muriae, onge
veer 280 kilometer boven Rio de
Janeiro, zag ik dat er een mo
derne kerk was, plus nog drie
kapellen in de buitenwijken. In
mijn vorige parochies had ik die
allemaal zelf moeten bouwen,
dus dat scheelde weer. Maar de
woonden in krotten
ze nog een enorme
hoge huur moesten betalen. Ik
dacht: Onze Lieve Heer heeft
hier wel een huis, maar deze
mensen niet. De gedachte
groeide om samen met deze pa
rochianen iets te ondernemen.
Ik heb eerst een paar schoenen
versleten in de richting van de
autoriteiten, want er komt heel
bij zo'n plan kijken. Gezocht
werd naar een terrein vlakbij de
stad met een minimum aan in-
fra-structuur, zodat betrekkelijk
eenvoudig water en riolering
kon worden aangelegd. Vervol
gens was het zaak de bouwma
terialen te regelen en daarna de
arbeidskrachten. Uiteindelijk
hebben we het zover gekregen
dat de gemeente zorgde voor de
eerste randvoorwaarde en onze
sponsors samen met familie en
vrienden in het buitenland voor
de tweede. De huisvaders en
soms ook hun vrouwen kunnen
tijdens de weekeinden en op
hun vrije dagen samen arbeid
leveren. Dan ga je wat mensen
bij elkaar zoeken en je vertelt ze
dat ze een schep en een truffel
mee moeten brengen. In janua
ri 1992 zijn we begonnen nadat
de gemeente na lang aandrin
gen een strook grond van 6000
vierkante meter had afgestaan."

Mini-woning

Pater Prins richtte een
non-commerciële woning
bouwvereniging op, met in het
bestuur een voormalig bankdi-

Pater Jac. Prins: „Ons project moet een voorbeeld

rekteur, een oud-politieman,
een zakenman, een advocate en
wat geïntereseerde bewoners.
Zelf is hij voorzitter. De eerste
bouwmaterialen kon hij kopen
van een klein reserve-kapitaal
tje dat gebruikt werd om te zien
of het experiment zou lukken.

„En of het lukte!", vertelt de
pater. „Er werd met zoveel en
thousiasme gewerkt dat binnen
drie maanden de eerste tien
huisjes opgeleverd konden wor
den. Tien gezinnen met kleine
kinderen in hun eigen huisje,
vrij van het juk van de hoge
huur. Fantastisch was dat!"

Via de plaatelijke radio, televi
sie en krant werd het project
bekend en de gemeenschap van
Muriae bleef niet achter. Bedrij
ven, welgestelde inwoners en
ook groepjes uit de middenklas
se werden 'sponsor' en betaal
den de benodigde 500 dollar
voor het materiaal van een
huisje. In 1992 werden er al 32
huisjes opgeleverd, het jaar
daarop volgde er nog eens 68 en
dit jaar zijn er al weer 30 ge
bouwd. Bovendien zijn er ook
nog tien in aanbouw. Vier volle
maanden kost het bouwen van
zo'n mini-woning. Ieder week
einde, alle vrije dagen en zelfs
met de carnaval moeten de
bouwen. Maar ze doen
;t plezier en wie eenmaal
moet ook nog een week

einde per maand mee bouwen
aan de huisjes van anderen.
„Dat is om de solidariteit te ver
groten", zegt pater Prins.

„Natuurlijk bouw je geen pa
leis voor die 900 gulden", zo
gaat hij verder. „Maar het is een
basis van 25 vierkante meter en
het perceel is 130 tot 180 vier
kante meter groot. Men leeft
dankzij het klimaat ook meren
deels buiten. Wel kunnen de
mensen later, als ze weer wat
geld hebben, er een kamer aan
bouwen. Sommigen hebben
zelfs een groentetuintje. Je ziet
de gezinnen als ze eenmaal wo
nen ook zienderogen vooruit
gaan. En daar doe je het natuur
lijk voor."

Vanzelfsprekend zijn er ook
voorwaarden aan.dit 'huizenbe-
zit'. „Voor de eerste tien jaar
blijft de coöperatieve bouwver
eniging eigenaar van de wonin
gen. De families, grotendeels
laagbetaalde arbeiders met
meestal maar een paar jaar la
gere school en soms analfabeet,
wonen vrij. Zij mogen het huisje
uitbreiden maar niet verkopen.
Dat is om speculanten niet de
kans te geven deze goedkope
huisjes op te kopen en er een
handeltje van te maken. Na tien
jaar mogen de bewoners hun
huisje kopen. De kinderen zijn
dan veelal groter, verdienen
meer en dan kunnen zij in ter

mijnen de 500 dollar (900 gul
den) afbetalen. Met het terugge
keerde kapitaal kunnen dan
weer andere huisjes gebouwd
worden. En er is nog een be
langrijke voorwaarde; in het
contract dat de ouders tekenen
- soms met een vingerafdruk -
staat ook dat zij hun kinderen
naar school moeten sturen. Het
onderwijs is gratis in Brazilië,
dus dat kan geen bezwaar zijn.
Maar het merendeel van deze
mensen komt uit de binnenlan
den, waar geen scholen waren
of waar het onderwijs moeilijk
bereikbaar was. Dus vanweg het
contract gaan hun kinderen nu
wel naar school. En omdat er nu
ook geen zware huurlast meer
is, hoeven die kinderen niet
meer te bedelen in de stad."

Ontwikkeling

Eigenlijk is het bouwen van de
huisjes nog maar slechts het be
gin van een hele ontwikkeling,
meent Prins. „De bouwvereni
ging legt een basis van saamho
righeid. We hebben een eigen
verenigingslokaal gebouwd en
daar wordt aan kinderzorg ge
daan, ook houden we een kin
dercrèche en worden er naai
en borduurlessen gegeven. Ver
der worden er met de gezins
hoofden regelmatig besprekin
gen gevoerd over de problemen
in de gemeenschap. De mensen

BEN DE BRUYN

worden zich dan bewust van de
kracht van het samen doen.
Ook wordt er aan religieuze vor
ming gedaan, al maakt het
bouwproject geen onderscheid
tussen rassen en godsdiensten."

Al zijn de eerste 130 huisjes
gereed en is Padre Tiago - 'Het
Portugese woord voor Jacobus'
- best trots op het geheel, er
moeten nog veel meer huisjes
komen. „En daarbij hebben we
financiële hulp nodig, ook
vanuit Nederland", zegt de ac
tieve Voorhoutse missionaris.
„Onze eerste zorg is weliswaar
nu een aansluitend stuk land te
verwerven. Maar deze grond
kan niet zonder meer onteigend
worden. Het land is allemaal
privé-bezit, van 2 tot 4 hectare
groot en de eigenaren zijn vaak
ook eenvoudige mensen. Nu is
de redelijke marktwaarde van
deze grond 60.000 gulden. Op
dit land kunnen in de komende
twee jaren 300 huisjes worden
gebouwd en wij hopen van har
te dat Nederlandse instanties
ons daarbij willen helpen. Het is
de bedoeling dat ons project
uitgroeit tot een woningbouw
corporatie, een voorbeeld en
stimulans voor heel Brazilië.
Door een veelvoud van deze
woningcorporaties zou het gro
te sociale probleem van het wo
nen in krotten opgelost kunnen
worden."

laag soeren anp

Vertegenwoordigers van New-Agegroeperingen hebben
besloten tot oprichting van het Platform Spiritueel Cen
trum Nederland. Met gebundelde krachten hopen zij te
werken 'aan een doorgaande vernieuwing van mens en
samenleving'.

Eind deze maand wordt het initiatief nader uitge
werkt, zo meldt de stichting Soeria die in Nederland de
transcendente meditatie propageert. Een maand later
wordt op haar landgoed in Laag Soeren voor het eerst

een 'spirituele landdag' gehouden, waar vele kopstuk
ken van de partij zullen zijn.

'In het platform zullen onder anderen zitting hebben
Jacques Uijen van de Natuurwetpartij (één zetel in de
gemeenteraad van Lelystad), psychosofe Zohra Ber-
trand, New Age-pater Karei Douven, Albert Kamphuis
van Transformatie Denken Bedrijfsleven en het 'medi
um' Jannie Post.

Laatstgenoemde ziet het als 'spiritueel koppelaarster'
als haar taak om personen en groepen die de Nieuwe
Tijd zien naderen met elkaar in contact te brengen. „Als

alle mensen die geloven dat we door liefde en positivi-
teit een nieuwe wereld kunnen bouwen, de handen in
eenslaan, zal het paradijs niet lang meer op zich laten
wachten", zo sprak zij onlangs op een bijeenkomst.

Het platform zal zich niet alleen met de geestelijke
ontwikkeling van Nederland bezighouden. De deelne
mers willen ook duidelijk maken hoe talrijke 'vernieu
wende principes' ook op het gebied van onderwijs, ge
zondheidszorg, politiek, economie, landbouw, migran-
tenzorg en milieu hun vruchten kunnen afwerpen.

DE RECHTER

Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON

ffiBr.sfssjsfs;

Kiel (adj);

HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoo
Nypels, Henk van der Post (adj).
OMBUDSMAN; R D Paauw, tel dag
30 uur 071-356215. of per post

Advertenties071-323508

overige landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
ma t/m vrij: 18.00-19.30 uur,
zat 10 00-12 00 uur. Tel. [phone]

HET WEER

Milde Noordzeelucht

Er is de afgelopen tien jaar druk
gespeculeerd over de gevolgen van
een 'versterkt broeikaseffect'. Met
behulp van computermodellen is
de opwarming van de aarde voor de
komende 100 jaar in kaart ge
bracht. De resultaten doen inder
daad vermoeden, dat het wereldkli
maat warmer gaat worden; in feite
is de temperatuur op aarde in deze
eeuw al met ongeveer 0.5 graden
gestegen. De toekomst-modellen
laten de aarde in de volgende eeuw
opwarmen met 1.5 tot 4.5 graden.
Daar moet wel bij worden gezegd,
dat de modellen verre van vol
maakt zijn en ongetwijfeld weer
worden bijgesteld. Het is nog altijd
niet bewezen, dat de aarde door de
toename van kooldioxide aan het
opwarmen is. De geconstateerde
opwarming van deze eeuw kan
evengoed een natuurlijke schom
melingzijn.

De verbazingwekkend warme zo
mer in Europa heeft de discussie
over een vermeende klimaatsveran
dering weer doen oplaaien. Na vijf
jaren van ongekende warmte, trad
in 1993 een afkoeling op en nu
lijkt de warme lijn weer te worden
opgepakt. Mogelijk speelt de afna
me van het vulkaanstof van de Pi-
natubo-eruptie in de stratosfeer,

een 'stimulerende' rol. De enige,
echt aanwijsbare oorzaak voor de
grote warmte van de laatste weker
is de hardnekkige hogedrukblokka
de in dit deel van de wereld, waar
door koele oceaanlucht wordt te
gengehouden.

Een interessant gegeven isdat
de mooie zomer in Europa samen-;
valt met de koudste Braziliaanse
winter in 20 jaar. Ook elders op he
zuidelijk halfrond was het onlangs!
erg fris; in New South Wales,
Australië werd op 29 juni een ab
soluut kouderecord gebroken (-23;
graden.)

Vrijdag hadden we een minimalj
inzinking; er vielen wat buien en d
temperatuur viel terug naar het
prettige niveau van 25 graden. Eei
nieuw hogedrukgebied staat in de
startblokken, maar door zijn positii
bij Schotland keert de tropische
warmte voorlopig niet terug.

Dit weekeinde voeren noorden
winden milde Noordzeelucht aan
met flinke zonnige perioden, waar
bij het kwik waarden aanwijst van
23 graden aan zee en 27 graden in
het binnenland. Begin volgende
week', als de wind noordoost wordt!
kan het weer (iets) opwarmen. Zo
lang de warmte gematigd blijft, is
de kans op een bui gering.

HET WEER IN EUROPA

KNMI

Weersvooruitzicht

Geldig tot en met

maandag.

Noorwegen:

Zaterdag wolkenvelden en
ten noorden van Bergen
enkele buien, mogelijk
met onweer. Bij Oslo pe-

schijnlijk droog. Zondag
alleen in het noorden nog

perioden.

Zaterdag wolkenvelden en
eerst nog op veel plaatsen
enkele buien, soms met

gend droog en meer zon.
Middagtemperatuur van
18 graden in het noorden
tot ongeveer 24 in het zui-

Denemarken:

droog. Middagtempera
tuur ongeveer 23 graden.

Engeland, Schotland, Wales i
Afwisselend wolkenvelden en zon. Zater
dag droog, zondag in het zuiden van En
geland en Ierland kans op een bui. Mid
dagtemperatuur ongeveer 20 graden, in
het noordwesten van Schotland enkele
graden lager, in zuidoost-Engeland en
kelegraden hoger.

België en Luxemburg:

n Ierland:

Gemiddeld over Nederland

Perio

kans op een regen- of o
weersbui. Middagtemperatuur van
graden aan zee tot ongeveer 26 gradi

;n dan wolkenvelden e
egen- of onweersbuien. Middagtempe-
atuur van 26 graden in de Vendee t
ond 33 nabij Annecy;
langs het Kanaal iets boven de 20 gra

Neerslagkans
Mimmumtemp.
Middagtemp.
Wind

vlak

den.

Portugal:

Droog en in het algemeen veel zon. Aai
de kust middagtemperatuur van 22 gra

Flinke perioden met zon, -ook enkele
wolkenvelden. Droog. Middagtempera
tuur ongeveer 25 graden.

ook bewolking en een kleine kans op re
gen. Middagtemperatuur langs de Golf
van Biskaje rond 22 graden. Op de

ma van 30 tot 35 graden. In het Spaan
se binnenland middagtemperaturen lo
kaal circa 40 graden.

Canarische Eilanden:

Aan de noordzijde van de eilanden eerst
nog enkele wolkenvelden, in het zuiden
veel zon. Droog. Maxima oplopend tot
boven de30'graden.

Marokko:

Aan de westkust flinke perioden met zon
en droog. Middagtemperatuur vlak aan
zee tussen 25 en 30 graden, landin-

Overwegend zonnig. Maximumtempera
tuur vlak aan zee tussen 30 en 35 gra
den, landinwaarts plaatselijk 40 graden.

Zuid-Frankrijk:

Zaterdag flinke perioden me
voornamelijk in de bergen een
gen- of onweersbui. Zondag
bewolking en toenemende

houdend zonnig en droog. Middagtem
peratuur aan de Atlantische kust tussen
22 en 27 graden. Elders heet met maxi
ma zaterdag tussen 33 en 38 graden,
zondag iets minder warm.

Mallorca en fbiza:

Zonnig. Middagtemperatuur ongeveer

34 graden.

Italië:

Zonnig, in de bergen in het noorden een
kleine kans op een lokale onweersbui.
Middagtemperatuur meest van 31 tot
36 graden.

Corsica en Sardinië:

Zonnig. Middagtemperatuur 30 tot 35

Griekenland en Kreta:

Veel zon en waarschijnlijk overal droog.
Middagtemperatuur op de stranden rond
28 graden, landinwaarts iets hoger. Op
de Egeïsche Zee waait een stevige noor-

WEERRAPPORTEN

ZONDAG 7 AUGUSTUS 1994
Zon- en maanstanden

Zon op 06.09 Zon onder 21. lf
Maan op 06.23 Maan onder20.5(
Waterstanden Katwijk
Hoog water 03.59 16.24
Laag water 00.08 12.26

MAANDAG 8 AUGUSTUS 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06.11 Zon onder 21. IE
Maan op 07.38 Maan onder21.1ï
Waterstanden Katwijk
Hoog water 04.34 17.00
Laagwater 00.47 12.55

Weerrapporten 05 augustus 17 uur:

Aberdeen

Barcelona

Berlijn

Boedapest

Brussel
Cyprus
Dublin

w 1 29 18 0.0

zzo 6 26 19 0.0

w6 28 17 0.0

nno3 30 19 0.0

and 30 18 3.0

iw 3 34 17 0.0

HEINZ

EN ALS JE PE \ADOOEMAN
N/EZP /HET Z'N PAP PE
0PUG OP OUWEN ACPEE&
JE EEN STUfUEP

EN OAAJ «POrT JE EEN
■ZAKJE ZWAJPT-OP.WfT EN
ALS JE OAT OP NAD NON J£ £P
NOG EEN T/JOJE OP SABBELEN

EN PAN WEPO J£ /HOEPEP
NWAAO ONOAT j£ EEN GAT
/N JE BPOEA NAP EN PAN
/HOEST JE- ZONOEP ETEN f
NAAP BED MAAP DAT
GAP NfACS WANT N£7
WAS 1