Russen in de leer bij
geestelijke verzorgers
Kerk Samenleving
Neo-catechumenaat verspreidt zich
Fabrikanten kerkkaarsen moeten prijsafspraken staken
EeAJ *PPEL-
VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1994
liVRIJ
BUITENLAND KORT
Grafschendingen
Duizenden orthodoxe joden
hebben in Jeruzalem gede
monstreerd tegen
'grafschendingen' door ar
cheologen. Het dagblad Jeru
salem Post meldde dat de Is
raëlische regering vooraf
gaand aan de demonstratie
had besloten de omstreden
opgravingen in de stad Mo-
diin in het kader van bouw
activiteiten te stoppen. In de
ze plaats, tussen Tel Aviv en
Jeruzalem, hebben archeolo
gen graven ontdekt van hon
derden jaren oud. waarin
volgens hen christenen ter
aarde zijn besteld. De ortho
doxe joden vrezen echter dat
het om joodse graven gaat.
In dat geval zouden de ar
cheologen de voorgeschre
ven dodenrust door hun op
gravingen hebben geschon
den. Ook de Israëlische op
perrabbijn Eliyahu Bakshi-
Doron heeft geëist dat de
graven in Modiin met rust
gelaten worden. Woonhui
zen op de graven mogen
slechts op palen woixien ge
bouwd. aldus de opperrab
bijn.
Kroatische bisschop
De Kroatische bisschop Ciril
Kos van Djakovo heeft voor
het eerst sinds 1991 het tot
Servië behorende oostelijke
deel van zijn bisdom be
zocht. Doel van het bezoek
was, contact te leggen met de
daar verblijvende katholie
ken, die grotendeels etnische
Kroaten zijn. De bisschop
voerde ook gesprekken met
vertegenwoordigers van de
regering van de provincie
Vojvodina, de Servisch-or-
thodoxe bisschop Vasilije
van Sremski Karlovci en de
nuntius van Belgrado, aarts
bisschop Gabriel Montalva.
Volgens berichten in de Ser
vische media heeft Kos de
autoriteiten verzocht Kroati
sche priesters toe te laten in
het Servische deel van het
bisdom om daar pastoraat te
bedrijven. In ruil daarvoor
zou Kos hebben aangeboden
de Kroatische autoriteiten te
verzoeken orthodoxe geeste
lijken uit Servië toestemming
te geven om de in Kroatië
wonende Serviërs geestelijk
te ondersteunen.
Duitse predikant
De officier van justitie van de
arrondissementsrechtbank
Nümberg-Fürth heeft een
aanklacht ingediend tegen
een predikant van een pro
testantse kerk in Nürnberg
en zijn vrouw. Hij beschul
digt hen ervan een vrouw ge
dwongen te hebben tot
seksuele handelingen en
haar van haar vrijheid te
hebben beroofd. Dat heeft
een woordvoerder van de
rechtbank bekendgemaakt.
Eind 1988 en begin 1989 zou
een vrouw er na afloop van
een genezingsdienst in aan
wezigheid van meerdere ge
meenteleden toe gedwongen
zijn, haar geslachtsdelen te
laten zalven. Op die wijze
zou ze genezen van een ver
meende demonische beze
tenheid. Het initiatief tot de
zalving ging uit van de 40-ja-
rige predikant. Zijn 34-jarige
vrouw voerde de zalving uit,
terwijl drie andere vrouwen
het zich hevig verzettende
slachtoffer in bedwang hiel
den. Korte tijd later bezoch
ten de aangeklaagden de
vrouw thuis. Daar trachtten
ze haar opnieuw tegen haar
zin door gemeenschappelijk
bidden en handoplegging te
bevrijden van haar 'bezeten
heid'. De aangeklaagden
hebben tijdens het gerechte
lijk vooronderzoek toegege
ven pogingen tot genezing te
hebben ondernomen, maar
zeiden ervan verzekerd te
zijn dat de vrouw daar achter
stond.
Aartsbisschop:
stad verlangt
naar komst paus
Rusland heeft grote belangstelling voor de Nederlandse
benadering van geestelijke verzorging in het leger. Dat
ontdekte dr. Fred van ïersel, wetenschappelijk medewer
ker van het Militair Pastoraal Centrum te Amersfoort, tij
dens een conferentie over de hervorming van het Russi
sche leger in Moskou.
nen. Rusland kende tot op he
den geen geestelijke verzorging
in het leger. De voorstanders
van het Nederlandse model vre
zen ervoor dat geestelijk verzor
gers in Rusland als 'moreelsoffi-
cieren' gaan fungeren, die hun
mandaat krijgen van de politie
ke of militaire leiding. Dat is wat
een deel van de Russisch-Or-
thodoxe Kerk voor ogen staat.
Zij claimt opnieuw een positie
als staatskerk, die tevens de
Het Nederlandse model is aan
trekkelijk voor de Russen, om
dat daarin de geestelijke verzor
ging en de militaire bevelsstruc
tuur inhoudelijk niet met elkaar
verweven zijn, schrijft Van Iersel
vandaag in het progressief-ka-
tholieke weekblad de Bazuin.
De geestelijke verzorgers func
tioneren in dit model als onaf
hankelijke vertrouwensperso-
staatsideologie levert. Behalve
de Russisch-Orthodoxe Kerk
kent Rusland katholieke en pro
testantse christenen en verschil
lende stromingen van de islam.
Ook andere godsdiensten zijn
vertegenwoordigd. De Russi
sche staat zal de ontplooiing
van al deze bewegingen en ge
nootschappen moeten waar
borgen, wil ze de in de grond
wet opgenomen vrijheid van
godsdienst en levensovertuiging
serieus nemen.
De geestelijke stromingen in
Rusland zijn niet gewend in een
democratie te functioneren. De
realisering van vrijheid van
godsdienst en levensovertuiging
kan ertoe leiden dat religieuze
conflicten verbonden raken met
andere maatschappelijke con
flicten die zich ook in de krijgs
macht manifesteren, zoals etni
sche tegenstellingen. Door de
instelling van onafhankelijke
vertrouwenspersonen kan dat
voorkomen worden.
De Russen constateren in le
vensbeschouwelijk opzicht een
zekere parallel tussen hun sa
menleving en de Nederlandse,
constateerde Van lersel in Mos
kou. Dat geldt voor de seculari
satie en het religieus plurisme
in beide landen. De vreedzame
interreligieuze betrekkingen in
Nederland en het type schei
ding van kerk en staat, dat een
religieuze staatsideologie uit
sluit, maar samenwerking in
verband met de geestelijke ver
zorging bevordert, spreekt de
Russen aan.
leiden Nadat in Leiden enkele
maanden geleden de eerste ge
meenschap van de behoudende
Spaanse rk beweging van het
Neo Catechumenaat voet aan de
grond kreeg, moeten er in ons
land meerdere gaan volgen. Het
Neo Catechumenaat is in 1964
opgericht door de tot het rooms-
katholicisme bekeerde kunst
schilder Francesco 'Kiko' Arguel-
lo. Hij betreurde het dat zoveel
gedoopte christenen zich het ge
loof nauwelijks eigen hebben ge
maakt. De beweging, die in 1985
wereldwijd een kwart miljoen le
den telde, legt daarom grote na
druk op missionering. In Leiden
maakt de gemeenschap deel uit
van de Lodewijkparochie van
pastoor A.M.E.Th. Vreeburg (fo
to). Zij bestaat uit zo'n veertig
i richt zich vooral op
i die een zwakke band
met de kerk hebben, of deze in
middels doorgesneden hebben.
Het Vaticaan, dat de laatste ja
ren veel spreekt over de 'nieuwe
evangelisatie', juicht het werk
van deze en andere Zuideuropese
bewegingen van harte toe, zegt
Vreeburg. Ook bisschop Van
Luyn van Rotterdam, waaronder
Leiden valt, staat er volgens hem
'heel sympathiek' tegenover. De
gemeenschap houdt twee keer
per week eigen vieringen, waarin
Spaanse en Italiaanse priesters
van de beweging voorgaan. De
priesteropleiding van het Neo
Catechumenaat, die enige tijd
geleden in Nieuwe Niedorp van
start is gegaan, heeft nog geen
kandidaten afgeleverd. Deze op-
leiding wordt financieel gesteund
door de stichting Getuigenis van
Gods Liefde van Piet Derksen.
FOTO LOEK ZUIJDERDUIN
De bevolking van Sarajevo zal
een bezoek van paus Johannes
Paulus II als 'een grote bemoe
diging' ondergaan. De inwoners
van de Bosnische hoofdstad, de
politici en de paus zelf verlan
gen enorm naar het bezoek,
weet aartsbisschop Vinko Puljic
van Sarajevo.
Het Vaticaan maakte woens
dag bekend dat de paus op 11
september de Kroatische hoofd
stad Zagreb bezoekt. 'Als de
omstandigheden dat toestaan',
zal de kerkvorst de reis combi
neren met een bezoek aan Sara
jevo. Het Vaticaan rekent erop
dat de VN in dat geval de veilig
heid van de paus garanderen.
Een bezoek aan de Bosnische
hoofdstad zal de nog zwakke fe
deratie van moslims en Kroaten
versterken, verwacht de aarts
bisschop. Ook zal de aandacht
van de wereld extra gericht zijn
op Sarajevo. De wees voor
'weer een winter vol honger,
kou, ziekte en dood', leeft vol
gens Puljic bij velen. ,,We willen
niet levend begraven worden."
Puljic benadrukt dat ook een
bezoek aan de Servische hoofd
stad Belgrado van groot belang
is, maar weet niet of dat gezien
de bezwaren bij de Servisch-Or-
thodoxe Kerk haalbaar is. In Sa
rajevo zelf zijn nauwelijks or
thodoxen meer. De moslims,
die de meerderheid van de be
volking uitmaken, staan volgens
de aartsbisschop volledig achter
een bezoek van de paus.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Bedankt: voor Piershil: E.B. Kok,
r Streekge-
dijk.
Aangenomen: naar Nijland: J.W. Bak
ker te Schermer.
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen: te Carterton (Nieuw-Zee-
land): W. Harinckte Kapelle-Bieze-
linge.
CHR.GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Zwolle: H R Weij te
Amsterdam-Noord (nadere beslis-
Eredoctoraat
moeder Teresa
De katholieke Providence-uni
versiteit in Taichung, Taiwan,
heeft moeder Teresa (84) een
eredoctoraat verleend. De uit
reiking aan de stichtster van de
orde van de Zusters der Barm
hartigheid heeft plaats op 16
november in Taiwan. De draag
ster van de Nobelprijs voor de
Vrede moet voor haar werk on
der de asmen geëerd worden,
vindt de universiteit. De Zusters
der Barmhartigheid werken
sinds 1984 met tien zusters on
der zieken en ouderen in Tai
wan. Al bijna 45 jaar werkt moe
der Teresa met de zusters van
haar congregatie in de sloppen
wijken van de Indische stad
Calcutta. Haar orde kent meer
dan vijhonderd vestigingen in
ongeveer honderd landen.
den haag anp
De Nederlandse fabrikanten van kerkkaarsen mogen
geen onderlinge prijsafspraken maken. Staatssecretaris
Van Rooij van economische zaken heeft een verzoek
om ontheffing van het besluit horizontale prijsbinding
afgewezen.
De fabrikanten hebben niet aannemelijk kunnen ma
ken dat het algemeen belang met het voortbestaan van
de prijsregeling is gediend, schrijft Van Rooij aan de
Nederlandse Kerkkaarsenconventie. Net als bij andere
bedrijven zal concurrentie de afnemers ten goede ko-
Bij de Nederlandse Kerkkaarsenconventie zijn twaalf
van de vijftien fabrikanten en leveranciers van kerk
kaarsen en offerlichten aangesloten. Het betreft indus
triële bedrijven, maar ook enkele familiebedrijven die
volgens Economische Zaken 'weinig bedrijfsecono
misch denken en handelen' en 'inefficiënt produceren'.
De fabrikanten leveren hun produkten aan rooms-
katholieke parochies en kloosters. Zij bieden hun afne
mers tegelijk een uitgebreide service: de bestelde pro
dukten worden - in wisselende hoeveelheden en ook op
ongebruikelijke tijden - afgeleverd en ter plekke gereed
gemaakt voor gebruik in de eredienst.
Secretaris G. van den Hurk van de Kerkkaarsencon
ventie weest dat de kwaliteit van de produkten en de
service van de fabrikanten door het besluit worden
aangetast. Door het vrijgeven van de prijzen zullen
waarschijnlijk enkele ondernemingen het loodje leg
gen. Wellicht zullen kerken minder makkelijk aan kaar
sen kunnen komen.
In de kerkkaarsenbranche gaat jaarlijks ongeveer 8
miljoen gulden om, aldus Van den Hurk. Kerken en pa
rochies nemen naar schatting 500.000 kilo kaarsen af.
„Van een paaskaars van een paar kilo tot een offer
kaarsje van 40 gram." In totaal wordt in Nederland elk
jaar zo'n 25 miljoen kilo kaarsen afgezet.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
WAT VOE J'J PAAR \jeNTjS STEÊG J0
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgever Damiate b-
DIRECTIE: B M. Essenberg, G P. Arnold (a
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Fr;
Nypels, Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN: R.D Paauw tel dag. 9.3
11 30 uur 071 -356215. of per post
HOOFDKANTOOR
Telefoon 071
POSTADRES
Postbus 5
TELEFAX
•323508
071-321921
van 08 30-17 00 ui
Telefoon 071-143545
ABONNEMENTEN
Tel 071 -128030 bij vooruitbet. (ind. BTW)
peracc giro autom.bet
per maand 29,30
per kwartaal 85,55 ƒ84,55
per jaar 329,30 328,30
VERZENDING PER POST
Nederland per kwartaal 125,50
overige landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
HET WEER
Enige afkoeling
Puffend en zuchtend beleefde Ne
derland een nieuw thermisch hoog
tepunt. in een zomer die sollici
teert naar een plaatsje tussen de
allergrootsten. In Maastricht wees
het kwik gisteren 36.2 graden aan,
de warmste dag sinds 4 augustus
1990. De Belgen scoorden nog ho
ger met 37.4 graden te Kleine Bro-
gel. De aflandige wind bezorgde
ook de kustprovincies een moor
dend hete dag. Tot dicht bij de
stranden werd 32 tot 34 graden
genoteerd, ondanks de sluierbe-
wolking die de zon van tijd tot tijd
een beetje temperde. Op het heetst
van de dag ontstond boven het bin
nenland een hitte-lagedrukgebied-
je, die frissere zeelucht begon aan
te zuigen. Rond vijf uur in de mid
dag klapte de wind om naar noord
west en binnen een uur daalde het
kwik een zestal graden.
Het warme, soms hete weer van de
laatste zes weken wordt ons voor
geschoteld in golven van drie tot
vijf dagen; een cyclus van min of
meer geleidelijke opwarming, ge
volgd door een tijdelijke afkoeling
van hooguit één of twee dagen. Na
de recordwarme julimaand (21.5
graden) kan er binnenkort wellicht
een andere mijlpaal worden be
reikt, namelijk de warmste 30-
daagse periode. c
De toevalsfactor speelt bij records
binnen een kalendermaand soms
een grote rol omdat begin- en eind
datum bij voorbaat vast staat. De
grote warmte van de laatste tijd
liep - met wat geluk - juist syn
chroon met het kalender-tijdvak ju
li. De 30-daagse periode van 21 ju
tot 20 juli 1976. een 'natuurlijk
B
den
op
Vandaag zet de afkoeling langzaan
door; de oostelijke provincies hou- I tir
den het nog lang tropisch warm. In l
de buurt van een koufront, dat de
komende 24 uur passeert, komen rj
verspreid onweersbuien tot ontwik Z-*
keling. De wind gaat in het hele
land uit het noorden waaien, door til
een nieuw hogedrukgebied bij ke
Schotland. Niettemin blijft het dit le
weekeinde redelijk zomers bij een tie
veel aangenamer temperatuur van bc
23 tot 29 graden. Als het hoog pC
doorschuift naar de positie van zijn ja
voorgangers boven Zuid-Scandina-
volgende week - kan het
.armor worden. Ka
opnieuw v
Pi
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Noorwegen:
nog zonnige perioden. Ver
der flink w
dagtemperatuur met name
op vandaag van 16 graden
in het noorden en langs de
westkust tot rond 24 bij
het noorden tot rond 26 in
het zuidoosten.
Denemarken:
Geleidelijk meer bewol
king en toenemende kans
op enkele regen- of on
weersbuien. In de loop
weer zon. Middagtemperatuur vandaag
circa 29 graden, morgen enkele graden
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Geleidelijke overgang naar droger weer,
met morgen afwisselend wolkenvelden
en zon. Middagtemperatuur van 15 gra-
rdwesten van Schotland
circa 25 in Zuidoost-Engeland; maxi-
in Ierland rond 19 graden.
België en Luxemburg:
Perio
ir geleidelijk
i morgen
Neerslagkans
Minimumtemp
Middagtemp.
wolkenvelden en toenemende 1
enkele stevige regen- of c
Vandaag in de Ardennen nog-erg warm,
morgen maxima van 21 graden langs de
westkust tot 26 in Luxemburg.
sten nog veel
der steeds meer wolkenvelden
op enkele stevige regen- of on-
iddagtemperatuur van 26
graden in de Vendee tot rond 33 nabij
Annecy; maxima vlak langs het Kanaal
iets boven de 20 graden.
Portugal:
In het algemeen veel zon. Droog. Aan de
kust middagtemperatuur van 23 graden
aan de Costa Verde tot 30 in de Algarve-,
30 graden.
Droog. Midr
Madeira:
Flinke perioden
dagtemperatuur ongeveer 24 gi
bewolking en een kleine kans op regen
of onweer. Middagtemperatuur langs de
Golf van Biskaje rond 23 graden. Op de
stranden in het zuiden en oosten maxi
ma van 30 tot 35 graden In het Spaan
se binnenland middagtemperaturen lo
kaal circa 40 graden.
Canarische Eilanden:
Aan de noordzijde van de eilanden nu en
dan wolkenvelden en een kleine kans op
wat regen. In het zuiden veel zon. Maxi
ma op de zuidstranden tot ruim' boven
30 graden.
Marokko:
Aan de westkust perioden met zon en
overwegend droog. Middagtemperatuur
vlak a
WEERRAPPORTEN
ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06.07 Zon onder 21.1!
Maan op 05.11 Maan onder20.21
Waterstanden Katwijk
Hoog water 03.28 15.53
Laag water 11.46
Weerrapporten 04 augustus 20 uur:
Maastricht
Athene
w5 34 18 0.0
to 2 34 17 00
io 1 33 17 0.0
tussen 25 en 30 g
landinwaarts veel warmer.
Overwegend zonnig. Maximumtempera
tuur vlak aan zee langs de kust rond 30
graden.
Zuid-Frankrijk:
Flinke perioden met zon, maar hier en
daar ook wolkenvelden en een actieve
onweersbui. Middagtemperatuur op de
meeste plaatsen ruim boven de 30 gra
den; in de meest westelijke departe
menten maxima rond 25 graden.
Mallorca en Ibiza:
Zonnig. Middagtemperatuur ongeveer
34. graden.
Italië:
Zonnig. Middagtemperatuur meest van
31 tot 36 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnig. Middagtemperatuur 30 tot 35
Griekenland en Kreta:
Veel zon en waarschijnlijk overal droog.
Middagtemperatuur op de stranden rond
30 graden, landinwaarts iets hoger.
Turkije en Cyprus:
Overwegend zonnig, in het noordwesten
misschien wat wolkenvelden. Maximum
temperatuur op de meeste plaatsen iets
boven de 30 graden.
Duitsland:
Vandaag nog vrij zonnig. Vooral morgen
vanuit het westen meer bewolking en
kans op enkele stevige regen- of on
weersbuien. Middagtemperatuur, eerst
31 tot 36 graden, morgen vanuit het
westen geleidelijke afkoeling.
w 7 35 19 00
Johannesburg a
Los Angeles li
22 17 00
33 21 0.0
33 25 00
HEINZ
EN DAM WE VOETBALLEN
EN DAN MOCHT K ALTUD OP-POT&J
M£T FREDDIE DE V&£S EN DW DEED
H/J EEN HALF/S EN DAM DEED !K A/
HELE EN DAM DEED N/J EEN
PUNTJE
EN DAN BESTE HEINZ-,
IK HE& ESN TUP JE <EBNOEO
VAN JE J£U6>DHPKINHER.IN6£±J
égoETSNFR.ITS
EN DAN KDOF UC ALTIJD
KoBB'E DE RU/TER EN DAN
koof FBEDDtE Altijd jopie
FULLE&EES EN DAN
