Paus eerst naar Zagreb,
bezoek Sarajevo onzeker
Heimwee naar verscheurd land
Kerk Samenleving
DONDERDAG 4 AUGUSTUS 1994
t het
Dat
BUITENLAND KORT
Emiraten
De Verenigde Arabische
Emiraten hebben de ver
koop van zilveren en gou
den borden verboden waar
in een beeltenis staat gegra
veerd van de profeet Mo
hammed. Deze borden zijn
gemaakt door de Japanse
firma AGB. Dat is gisteren
door zegslieden uit de han
delswereld bekendgemaakt.
De orthodoxe soennietische
stroming binnen de islam
verbiedt afbeeldingen van
de profeet en van islami
tische heiligen. In een brief
aan bedrijven schreef de fe
deratie van Kamers van
Koophandel dat het minis
terie van islamitische zaken
'hoopt alle mogelijke proce
dures aan te spannen tegen
het bedrijf. Het ministerie
zal dc borden confisceren
als ze op de lokale markt
worden gesignaleerd.
Waldheim (1)
Het Israëlische ministerie
van buitenlandse zaken
heeft bij het Vaticaan geïn
formeerd of de \Toegere
bondspresident van Oos
tenrijk. Kurt Waldheim. re
centelijk is onderscheiden
tot ridder in de orde van Pi
us XI. Als de berichten
daarover kloppen, is dat
'een smakeloze grap', aldus
woordvoerder Rafi Gamzu
Kerkvorst uitgenodigd om 900e verjaardag aartsbisdom te vieren.
VATICAANSTAD AFP/KNA
Paus Johannes Paulus II brengt op 11 september een be
zoek aan de Kroatische hoofdstad Zagreb. Dat heeft de
woordvoerder van het Vaticaan, Joaquin Navarro-Valls,
gisteren bekendgemaakt. 'Als de omstandigheden dat
toestaan' zal de paus deze reis combineren met een be
zoek aan Sarajevo, voegde hij er aan toe.
Tucci en Monterisi vliegen nu
vandaag vanuit Rome naar Za
greb en hopen daarna naar Sa
rajevo te reizen om het bezoek
van de paus voor te bereiden.
Samen met Monterisi en enkele
medewerkers zal hij onderzoe
ken of de veiligheid van de paus
in Sarajevo gewaarborgd kan
worden. Zij bereiden ontmoe
tingen voor met plaatselijke ker
ken. andere geloofsgemeen
schappen en met de burgerlijke
De organisator van de reizen
van de paus. Roberto Tucci,
moest volgens hem een voorbe
reidend bezoek aan Sarajevo
uitstellen. Hij zou gisteren met
de nuntius van Bosnië-Her-
zegowina, aartsbisschop Fran
cesco Monterisi. naar de Bosni
sche hoofdstad vliegen, maar
die is om veiligheidsredenen
gesloten.
De paus, die voor
een bezoek aan Sarajevo is uit
genodigd door aartsbisschop
Vinko Puljic en door de 'burger
lijke autoriteiten' van het land.
'zou de uitnodiging graag willen
aannemen, om bij te dragen
aan een waarachtige en duurza
me vrede die een beter samen
leven van verschillende etnische
en religieuze groepen mogelijk
maakt'.
Het eventuele bezoek aan Sa
rajevo 'maakt deel uit van een
project, dat al lang een wens is
van de paus, om een pastoraal
bezoek te brengen aan Belgra
do, Sarajevo en Zagreb'. On
danks de toenaderingspogingen
'lijkt een bezoek aan Belgrado te
moeten worden uitgesteld'. De
hebben laten weten
dat de tijd nog niet rijp is voor
een dergelijk bezoek, aldus Na-
varro-Valls.
Bij een eventueel bezoek van
de paus aan Sarajevo zijn de
Verenigde Naties verantwoor
delijk voor de veiligheid van Jo
hannes Paulus II. Normaal ge
sproken nemen de landelijke
autoriteiten die verantwoorde
lijkheid op zich, maar Sarajevo
staat momenteel onder be
scherming van de VN, die daar
mee volgens de woordvoerder
van het Vaticaan zijn veiligheid
dienen te garanderen.
De kerkvorst is op 11 septem
ber in Zagreb uitgenodigd om
de 900e verjaardag van het
aartsbisdom te vieren.
hij gisteren in het Israëli
sche dagblad Jerusalem
Post. YValheim is omstreden
wegens zijn naziverleden.
Hij was als Duitse officier
op de Balkan op zijn minst
op de hoogte van oorlogs
misdaden tegen joden en
partizanen. Die schuld mag
niet vergeten worden, aldus
Gamzu. Volgens een onder
zoek van de Oostenrijkse
regering was Waldheim niet
zelf bij de oorlogsmisdaden
betrokken.
Waldheim (2)
De oud-president heeft de
hoogste onderscheiding
van de Piusorde, de Gou
den-Keten, op 6 juli ont
vangen van de pauselijke
nuntius in Wenen, aartsbis
schop Donato Squicciarini.
Namens de paus eerde de
nuntius op die wijze de 'bij
zonder waardevolle dien
sten' van Waldheim, 'voor
het algemeen welzijn van
de mensheid' tijdens zijn
werk als secretaris-generaal
van de Verenigde Naties
van 1972 tot 1980. Vorig
weekend heeft de joodse
wereldorganisatie 'Anti-
Laster-Liga' tegen het op
spelden van de versierselen
geprotesteerd. De voorzitter
van de Liga. Abraham Fox
man, noemde de onder
scheiding 'een belediging
voor de gedeporteerden in
de nationaal-socialistische
kampen'.
Oostduitse scholen
Meer dan 14.000 bijbels zijn
het afgelopen jaar aan
Oostduitse scholen ver
kocht. Vooral de 'Goed
Nieuws'-bijbel is populair.
Dat is een bijbelvertaling in
modern Duits, die bedoeld
is voor gebruik in gods
dienstlessen. Dat heeft het
protestantse hoofdbijbelge
nootschap in Berlijn be
kendgemaakt. Uit het jaar
verslag van de actie 'Bijbels
voor onze scholen' blijkt
dat het bijbelgenootschap
in Berlijn vorig jaar 3300
bijbels en zijn zusterge-
nootschap in Dresden
10.700 bijbels aan het gods
dienstonderwijs geleverd
heeft. De uitgave werd voor
sterk gereduceerde prijzen
van tien en twaalf mark
(ongeveer elf en 13 gulden)
verkocht.
Bosnische imams bezinnen zich op voortdurende burgeroorlog
KEULEN BERT POLGPD
Duitse politiemensen en Bosni
sche agenten bewaakten één
van de Turkse centra in een
snikheet Keulen, waar vorige
week ongeveer honderd Bosni
sche imams bijeenkwamen
voor een \ierdaags congres.
Meer dan de helft van de aan
wezige geestelijken heeft zijn
toevlucht moeten zoeken in het
buitenland omdat Bosnië voor
hen niet meer veilig is. Zelfs uit
Australië en Canada zijn jonge
en oudere imams overgekomen
naar het Seminar Imama Bos-
jnaka, waar veel heimwee valt te
bespeuren naar het verscheurde
Bosnië.
Sleutelhangers met het em
bleem van Bosnië liggen op de
tafels, evenals speldjes en stic
kers waarop staat 'I love BiH'
(afkorting voor Bosnië en Her
zegovina). De verkoop is na
tuurlijk mooi meegenomen,
maar daar gaat het in de eerste
plaats niet om tijdens dit con
gres. Dit is een seminar van
imams die elkaar vanwege de
oorlog een paar jaar niet meer
hebben gezien en Keulen heb
ben uitgezocht als ontmoe
tingsplaats.
De meeste imams zijn civiel
gekleed, al of niet in. jeans en
een openstaand overhemd.
..Ook dat toont aan dat we bij
Europa behoren", zegt Salim
Hadzic uit Wenen, die min of
meer de woordvoerder is van
dit congres. ,,Wij weten dat er
veel Bosnische moslims zijn die
varkensvlees eten, alcohol drin
ken en niet meer de dagelijkse
gebeden onderhouden. Maar
dat zijn geen echte moslims.
Wij zijn hier bij elkaar gekomen
om elkaar weer eens te zien en
van gedachten te wisselen over
allerlei zaken. Wij bedrijven
geen zending, maar willen wel
het islamitische gedachtengoed
in ere houden. Wij hopen door
deze bijeenkomst de gelovige
moslims uit Bosnië te bereiken.
Daarvoor doen wij een beroep
op de imams die in verschillen
de gebieden wonen en werk
zaam zijn. Zij moeten er mede
voor zorgen dat de Bosnische
moslims ook daadwerkelijk
moslim blijven".
Natuurlijk krijgt het geestelijk
aspect alle aandacht op dit con
gres. Maar daarnaast wordt
toch veel gesproken over de si
tuatie van Bosnische moslims
in Europa (van wie velen vluch
teling zijn) en die van de mos
limbevolking in Bosnië in het
bijzonder. „Hoe is het toch mo
gelijk dat Europa toekijkt bij wat
er in Bosnië, een Europees land,
s zoeken verkoeling onder de bomen
de congreszaal.
FOTO GPD
gebeurt? Er vindt regelrecht een
volkerenmoord plaats, een ge
nocide". aldus Hadzic.
Hadzic is ervan overtuigd dat
in een 'vrij Bosnië' ook verzoe
ning mogelijk is met de Ser
viërs. Een prachtige gedachte
natuurljk, maar realiseert hij
zich wel dat er al meer dan
200.000 doden in dit land zijn,
ongeveer een miljoen gewon
den en twee miljoen mensen op
de vlucht? „Jazeker, maar de is
lam is een tolerante religie er
dat betekent dat wij ook na dt
oorlog moeten streven naar ver
zoening met de Servische be
volking."
Britse vakbond
richt zich op
rechten van
geestelijken
Eén van de grootste Britse vak
bonden gaat zich inzetten voor
de rechten van geestelijken in
dienst van de Kerk van Enge
land. Zij worden binnenkort be
roofd van een aantal bestaans-
zekerheden. Dat maakte het En
gelse dagblad Daily Telegraph
bekend.
De Industrie-, Wetenschaps-
en Financiële Vakbond (MSF),
één van de grootste werkne-
mersorgasaties (500.000 leden),
is bezig met de oprichting van
een afdeling, gericht op de be
scherming van de rechten van
geestelijken. Dat is nodig omdat
de Kerk van Engeland een rege
ling voorbereidt die priesters
niet langer verzekert van werk
en gratis woonruimte tot hun
pensioen. Als er massale ontsla
gen gaan vallen, wil de vakbond
actie voeren om collectief eisen
af te dwingen, evenals een
'rechtvaardige' behandeling van
de getroffen priesters. Een
woordvoerder van de vakbond
verwees naar het geval van
Anthony Freeman, die vorige
week door zijn bisschop werd
ontslagen omdat hij niet in God
geloofde.
De beslissing van de vakbond
is met name ingegeven door
verzoeken van de Cost of Con
science-beweging. Dat is een
organisatie van conservatieve
priesters die vrezen dat zij het
slachtoffer zullen worden van
het recente besluit van de Kerk
van Engeland om priesterwij
ding van vrouwen toe te staan.
Deze beweging nodigt haar
5.000 leden uit zich aan te slui
ten bij de MSF. „Wij denken dat
het een goed moment is om
druk uit te oefenen. Wij voelen
ons het doelwit van de financië
le situatie (van de Kerk van En
geland)", lichtte pastor Stephen
Trott het besluit van zijn bewe
ging toe.
Rector benoemd
tot ereprelaat
DEN BOSCH.ANP
Drs. A. Hurkmans, rector van
het seminarie Sint-Janscentrum
en vicaris-generaal van het bis
dom Den Bosch, is gisteren be
noemd tot ereprelaat van de
paus. De onderscheiding bete
kent een pauselijke erkenning
voor het werk dat Hurkmans
heeft verzet sinds de oprichting
van de priesteropleiding in Den
Bosch.
Het Sint-Janscentrum begon
in 1987 met een handvol stu
denten in een tijdelijk onderko
men bij de Zusters van het
Kostbaar Bloed in Aarle-Rixtel.
Het is inmiddels een volwaardig
kerkelijk opleidingsinstituut
met rond de vijftig priesterstu
denten en tientallen andere
cursisten. Het zit in het voor
malige klooster van de Fraters
van Tilburg in het centrum van
Den Bosch.
Sinds de opening van het se
minarie zijn er 31 priesters ge
wijd. De laatste jaren kampt
Hurkmans met ruimtegebrek en
met financiële zorgen. Die han
gen samen met het feit dat de
priesteropleiding in Den Bosch
niet in aanmerking komt voor
studiebijdragen van de staat. De
kosten worden voor een groot
deel gedragen door giften van
gelovigen.
Behalve rector van het semi
narie is Hurkmans ook vicaris-
generaal van het bisdom. In die
hoedanigheid is hij de rechter
hand van bisschop J. ter Schure.
Deze bracht hem bij zijn vijftig
ste verjaardag op de hoogte van
zijn benoeming tot ereprelaat
van de paus. Dat houdt in dat
zijn aanspreektitel 'monseig
neur' wordt en hij een paars ge
waad mag dragen.
HET WEER
Zomer vrolijk verder
Zomers die in De Bilt een gemid
delde etmaaltemperatuur scoren
van 18 graden of meer worden in
de categorie heet geplaatst. Men
spreekt dan van grote zomers. In
deze eeuw mochten 1947, 1976
en 1983 met die eer strijken. Als
er op korte termijn geen meteorolo
gische aardverschuiving plaats
vindt, kan 1994 zich bij die 'grote
zomers' scharen.
Voor mij is dit seizoen al uitge
groeid tot een 'mammoet-zomer',
zeker gelet op de warmteproduktie
sinds de langste dag. Pas toen is
de zomer echt op toeren gekomen.
Dit seizoen duldt in geen enkel op
zicht inmenging van koele Atlanti
sche stromingen en de adempau
zes in de hittegolf duren slechts
één of twee dagen.
De komende 36 uur wordt het op
nieuw zeer warm, zeg maar gerust
heet. Een nieuw bolwerk van hoge-
druk heeft zich genesteld boven
het zuiden van Scandinavië en sa
men met een Ierse depressie wordt
een zuidoostelijke stroming op
gang gehouden. Daarmee wordt
een vers portie zeer warme lucht oj
transport gezet in onze richting.
Vandaag gooit het kwik er nog een
warm schepje bovenop. Offenbach
berekende voor deze donderdag
temperaturen van ruim 30 graden
in ons gebied, ook langs de stran
den. De onweerskansen zijn be
trekkelijk klein.
Morgen wordt die kans groter. Er
nadert vanuit het zuidwesten een
convergentielijn, een scheidings
lijn tussen twee verschillende
luchtsoorten en dan kan er een re
gen- of onweersbui tot ontwikke
ling komen. Daardoor zal de tem
peratuur wat lager uitkomen.
Tijdens het weekeinde valt er voor
al in het binnenland een enkele bu
en het kwik zet een stapje terug.
Toch zal het nog altijd tot rond of
iets boven de 25 graden kunnen
stijgen. Zodat de zomer vrolijk ver
der gaat.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
regen- of onweersbuien.
Middagtemperatuur in het
noorden iets onder de 20
graden, langs de westkust
jroog en flir
In
wat zon Maximumtempe-
den ongeveer 18 graden
verder op de meeste plaat
sen van 24 tot 28 graden.
Denemarken:
Veel zon. Morgen aan hel
tansfop onweer ^dÖa^t^mperatuur op
lopend tot circa 30 graden morgen.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
i van tijd tot tijd buiige
regen, som
zuidoosten van Engeland
zon. Middagtemperatuur tussen 1
23 graden; in zuidoost-Engeland
nog 28 graden
België en Luxemburg:
Vrij zonnig. In de loop van morgen
op een regen- of onweersbui,
rond 30 graden, maar morgen
Maxin
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
s flink
wat zon. Kans op een regen- of onweers
bui. Middagtemperatuur vandaag op
veel plaatsen tussen de 29 en 35 gra
den. morgen in de westelijke departe
menten iets lager, maxima langs het Ka
naal rond 24graden.
Spanje:
Flinke perioden met zon en droog. In het
noorden ook bewolking en een kleine
kans op regen of onweer. Middagtempe
ratuur langs de Golf van Biskaje rond 25
graden. Op de stranden in het zuiden en
Spaanse binnenland aanhoudend erg
warm met maxima rond 37 graden.
Canarische Eilanden:
Aan de noordzijde van de eilanden wol
kenvelden en een kleine kans op wat re
gen. Maximumtemperatuur geleidelijk
oplopend; op de
boven 30 graden.
Marokko:
WEERRAPPORTEN
VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06.06 Zon onder 21.2)
Maan op 04.03 Maan onder 19.51
Waterstanden Katwijk
Hoog water 02.49 15.19
Laag water 10.45 23.30
Weerrapporten 03 augustus 20 uur:
t peri<
overwegend droog;
kans op een lokale onweersbui. Middag
temperatuur viak aan zee tussen 25 en
30 graden, landinwaarts veel warmer.
Overwegend zonnig, maar eerst nog een
kleine kans op een lokale onweersbui
Maximumtemperatuur langs de kust
;o3 22 14 0
Veel zon maar ook
kans op een lokale regen- of onweers
bui. Middagtemperatuur op de meeste
plaatsen rond 30 graden; ten zuiden van
Lyon plaatselijk 35 graden. Na vandaag
in het westen tijdelijk iets koeler.
Mallorca en Ibiza:
Droog en overwegend zonnig. Middag
temperatuur ongeveer 33 graden.
Italië:
Zonnig Middagtemperatuur meest tus
sen de 30 en 35 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnig. Middagtemperatuur 30 graden
of iets hoger.
Griekenland en Kreta:
Veel zon, op het Griekse vasteland een
kleine kans op een lokale onweersbui.
Op de Egeï^che Zee plaatselijk vrij veel
wind. Middagtemperatuur op.de s
den van 28 tot 33 graden, li
vandaag nog enkele graden hoger.
Turkije en Cyprus:
Overwegend zonnig. Langs de Turkse
plaatselijk vrij veel wind. Maxi
mumtemperatuur op de meeste plaat-