'Huur een priester'
Predikant op vakantie en de duivel lacht
Kerk Samenleving
Ex-voorzitter hervormde
synode De Ru overleden
Islamic Relief uitgesloten
van landelijke actie Rwanda
Nieuwe warmtegolf
DINSDAG 2 AUGUSTUS 1994
BUITENLAND KORT
Rechtspraak
Het kabinet van Koeweit
heeft een wetsvoorstel
goedgekeurd dat het bur
gerlijk recht in overeen
stemming moet brengen
met de islamitische wet.
Doel is om de rol van de is
lam in het dagelijks leven te
versterken. Dat hebben
kranten in Koeweit gisteren
bekendgemaakt. Een comi
té van academici en ambte
naren heeft meer dan twee
jaar bestudeerd hoe de
1100 wetten van de burger
lijke rechtspraak in over
eenstemming zouden kun
nen worden gebracht met
de islamitische wet. Het
voorstel moet nog door het
parlement worden goedge
keurd. alvorens het tot wet
verheven wordt. Het is niet
bekend wanneer hierover
wordt gestemd. Het wets
voorstel houdt onder meer
in dat de islamitische wet
de belangrijkste bron voor
rechters wordt om naar te
verwijzen als er geen bur
gerlijke wet voorharden is.
een strenge controle van de
media en de instelling van
een openbare
strikt islamitisch
Huwelijkscontract
Bij opgravingen in de plaats
Mareschal ten zuidwesten
van Jeruzalem, is het oud
ste tot nu toe bekende
joodse huwelijkscontract
gevonden. Dat maakte het
dagblad Jerusalem Post gis
teren bekend. Een Ameri
kaanse opgraver ontdekte
het document, dat dateert
van 200 jaar voor Christus,
in een tegel van keramiek.
Volgens Israëlische archeo
logen wijkt de formulering
van het contract in de Ara
mese taal in essentie niet af
van de tegenwoordig ge
bruikelijke vorm.
Amerikaanse sekte (1)
Politici en kerkelijke instel
lingen in Polen hebben een
onmiddellijk verbod geëist
op de van oorsprong Ame
rikaanse sekte 'De Familie',
die bekend staat onder de
naam 'Kinderen van God'.
In
sek-
officieel geregistreerd
worden als religieuze ver
eniging zoals ze nastreeft,
aldus een verklaring van het
Poolse bureau voor reli
gieuze aangelegenheden.
Het aartsbisdom Warschau
wees op de sekte in het ka
der van een uitspraak over
'bedreigende activiteiten
voor de jeugd'. De sekte
wordt ervan verdacht pros
titutie en seks met kinderen
te bedrijven als vormen van
'evangelisatie'. Ook zou 'De
Familie' bij de drugshandel
betrokken zijn. In Polen is
de wereldwijd opererende
sekte sinds 1980 actief.
Naar verluidt bezit ze daar
twintig huizen, vooral in de
buurt van scholen.
Amerikaanse sekte (2)
In onder meer Frankrijk, de
Verenigde Staten, Spanje en
Argentinië heeft justitie de
afgelopen jaren actie on
dernomen tegen de sekte.
Verschillende malen wer
den aangeklaagden vrijge
sproken wegens gebrek aan
bewijs. 'Kinderen van God'
werd in 1969 in Califomië
gesticht door David Berg.
Hij maakte deel uit van de
hippiebeweging en begon
een nieuwe beweging die
vrije liefde op religieuze
Aanhangers werden tot
prostitutie gedwongen om
nieuwe leden en geld te
werven onder het motto
'Als Christus zijn leven voor
jullie gaf, zouden jullie dan
niet je lichaam voor hem
willen geven?'
Vereniging ovenveegt overname Amerikaans initiatief
DEN HAAG. ANP
De Nederlandse vereniging van gehuwde priesters (GOP)
overweegt het Amerikaanse initiatief 'Rent a Priest' over
te nemen. Met een priester op bestelling kunnen paro
chianen zonder herder toch aan hun religieuze trekken
komen.
parochies en instellingen onder
meer op het feit dat volgens het
kerkelijk recht alle gelovigen
recht hebben op pastorale ver
zorging. Verder onderstreept zij
dat geen enkele priester, ook de
gehuwden niet, een verzoek van
de geloofsgemeenschap mag
weigeren om de sacramenten te
komen toedienen.
Tegelijkertijd begon in Oos
tenrijk op kleinere schaal de ac
tie 'Priesters zonder parochie
voor parochies zonder priester'.
In een brief wees de vereniging
'Priester ohne Amt' de paro
chies erop dat gehuwde pries
ters 'gaarne voor priesterlijke
functies ter beschikking staan.
In trouw aan onze roeping bie
den wij onze priesterlijke dien
sten aan'. Een tiental parochies
is tot nu toe op het aanbod in
gegaan.
Sinds onlangs ook de Duitse
zustervereniging een dergelijke
oproep heeft doen uitgaan,
GOP-bestuurslid L. van Gelder
heeft wel enige bedenkingen te
gen het initiatief van de Ameri
kaanse Louise Haggett. maar
prijst in het maandblad van de
progressieve Acht Mei Bewe
ging het werk van haar inmid
dels twee jaar draaiende bureau
wel aan.
Haggetts initiatief vloeit voort
uit het grote tekort aan pries
ters. Van alle Amerikaanse pa
rochies zijn er ongeveer 3000
zonder inwonend priester. De
afgelopen 25 jaar hebben zo'n
20.000 priesters het ambt neer
gelegd om te gaan trouwen. Zij
ontdekte dat met name deze
laatste groep best nog pastoraal
actief wil zijn. Inmiddels staan
in haar computer ongeveer
1500 namen en adressen van
(gehuwde) priesters. De bemid
deling is kosteloos.
In een folder wijst Haggett de
overweegt de GOP - Vereniging
tot vernieuwing van het ambt in
de RK Kerk - de mogelijkheden
om ook in Nederland een soort
gelijke campagne te beginnen,
schrijft bestuurslid Van Gelder.
Dezelfde geluiden komen vol
gens hem uit andere landen.
Van Gelder vindt wel dat de
'Rent a Priest-methode' te veel
stoelt op 'het toch beperkte idee
van een sacramenteel priester
schap: er is iemand nodig voor
de sacramententoediening en
voor de 'geldige' bediening
dient dat een gewijde man te
zijn. (En voor de geoorloofde
bediening dan ook nog eens
een ongehuwde, maar daar
stappen we dan overheen)'.
Ook leken en vrouwen zouden
voor de bediening in aanmer
king moeten komen.
Hij citeert een gehuwde pries
ter die zich niet zomaar be
schikbaar zou stellen voor een
Nederlandse variant van Rent a
Priest: „Je houdt toch maar de
oude stijl in stand. Ik denk wel
eens: laat het priestertekort
maar oplopen, dan stort het ou
de systeem des te sneller in el
kaar. En dan is er pas goed
plaats voor het vernieuwde
ambt in een kerk van deze tijd."
Dr. G. de Ru, hervormd emeri
tus predikant, is op 87-jarige
leeftijd in zijn woonplaats Den
Haag overleden. Hij was voor
zitter van de hervormde synode
in de jaren 1956-1957 en van
1965 tot 1969. Van 1952 tot 1970
was hij lid en adviseur van dit
landelijke besluitvormingsor
gaan van de Nederlandse Her
vormde Kerk. Gerrit de Ru werd
op 17 april 1907 te Vinkeveen
geboren. Hij studeerde theolo
gie aan de Rijksuniversiteit te
Leiden. In 1932 deed hij intrede
in de hervormde gemeente te
Ritthem. Vandaar vertrok hij in
1938 naar Almen-Harfsen. Van
1942 tot zijn emeritaat in 1972
werkte hij als predikant in Rot
terdam-centrum, waar hij bo
vendien Hebreeuws, Latijn en
Grieks gaf aan verschillende
gymnasia. Van 1972 tot 1985
was hij actief in het Schevening-
se pastoraat. De Ru promoveer
de in 1964 aan de Rijksuniversi
teit te Leiden op een proef
schrift getiteld 'De kinderdoop
en het Nieuwe Testament'. Be
halve lid van de hervormde sy
node was De Ru voorzitter van
de Algemene Diaconale Raad
van de NHK, lid van het hoofd
bestuur van de Bond van Ne
derlandse Predikanten
AMSTERDAM
Islamic Relief Nederland kan tot
haar spijt niet deelnemen aan
de landelijke actie voor Ruanda
op 6 augustus, waarin tien orga
nisaties samenwerken. De orga
nisatie heeft twee mobiele
broodbakkerijen, twee water
tankwagens en diverse zware
vrachtwagens beschikbaar ge
steld, maar heeft geen geld om
dit materiaal te verzenden en
een of twee instructeurs be
schikbaar te stellen. De Europe
se non-gouvernementele orga
nisatie heeft een verzoek tot
deelname ingediend bij de
Dienst Samenwerkende Hulp
organisaties, waarop ze geen of
ficieel antwoord heeft on Wan
gen. Een woordvoerder van NO
VIB liet weten dat aansluiting
op korte termijn niet is, omdat
daar een wijziging van de statu
ten aan vooraf moet gaan.
GARDEREN. JOS BOUTEN
Dominees op de Veluwe voelen
zich in hun hemd gezet. Ze mo
gen van hun collega A. Kort in
Garderen niet op vakantie naar
het buitenland. ,.De wereldse
mode van vakantie vieren is on
ze kerkverbanden binnenge
drongen en doet zijn verwoes
tend werk", fulmineerde de zeer
rechtzinnige predikant korte
lings in de Hervormde Kerkbo
de. „Waarschuwingen dienaan
gaande helpen niet meer. Trou
wens, er wordt haast niet meer
tegen gewaarschuwd. Die zich
predikanten noemen, doen zelf
om het hardst mee. O. verfoei
lijke dwaasheid. Ergerlijk voor
Gods kinderen en de duivel
lacht."
Wie op een zomerse dag
voorbij Voorthuizen afbuigt
naar Garderen waant zich op
een hemelse allee. De loofbo
men buigen zich over de weg en
vormen zo voor de automobilist
een groene erehaag tot één van
de meest bezochte toeris
tenoorden van de Veluwerartd.
Juist daar woont een dominee,
die niets van 'dat lege vermaak'
moet hebben.
Van Maastricht tot Den Hel
der heeft predikant A. Kort met
de verbale geseling van zijn col
lega's voor een lichte deining
gezorgd. Wat verborgen had
moeten blijven binnen de om
heining van de Hervormde
Kerkbode, het weekblad voor de
Nederlandse hervormde kerk
op de Veluwe, is door 'de pers'
uitgewaaierd over het hele land.
Tot irritatie van de 'donderaar
van Garderen' die aan zijn ver
maning geen rand van sensatie
had willen geven.
Maar intussen voelen meer
dere dominees zich aangespro
ken door de harde verwijten van
de niets en niemand ontziende
dienaar Gods. Vakantievierende
predikanten zijn in zijn ogen
geen herders meer die het wel
zijn van hun schapen op het
oog hebben maar huurlingen,
slechts bedacht op het eigen
heil. Letterlijk beweert hij: „Be
droevend is als we in de krant
lezen wat de godsdienstige
mens heeft uitgedacht. Rijen
predikanten zijn elders in het
buitenland te beluisteren. Ver
der rusten ze op hun lauweren."
De pers heeft het nu gedaan
De pastorie van dominee A. Kort in
bij dominee Kort. 'De krant'
heeft veel te veel ophef gemaakt
over zijn verhaal, dat slechts be
doeld was als oproep tot bezin
ning. „Goed, ik mag dan het
woord duivel hebben gebruikt,
moet dat dan meteen in
Garderen.
de kop boven het kranteartikel?
Sfeer snuivend in Garderen,
hopen we de dominee thuis te
treffen. Maar over de statige
pastorie in het hart van het
dorp hangt de roerloze stilte
foto cpd
van de eeuwigheid. Bewegen
doen slechts de kippen in de
ren en de kwiek over de grote
groentetuin achter het huis trip
pende vogels. Onberoerd door
de trillende hitte, die elders in
het dorp alle actie uit de spaar -
heeft
De kastelein van het tegen
over de pastorie gelegen eetcafé
'De Valouwe' is niet direct een
fervent lezer van de Hervormde
Kerkbode, maar de drukte die
de toorn van zijn overbuur al
lerwegen heeft verwekt, kon zijn
oren niet ontgaan. „Ik begrijp
die man niet", zucht hij, „Niet
dat wij er schade van lijden
hoor, integendeel. De VW had
het niet beter kunnen verzin
nen. Nu komen ze van heinde
en ver hierheen om te kijken of
Garderen nog in de middeleeu
wen leeft. Wat mij vooral ver
baast is hoe die dominee zich
zó tegenover zijn collega's heeft
kunnen afzetten."
Die verwondering wordt ge
deeld door een predikant in
Barneveld. Hij wil alleen praten
als z'n naam niet in de krant
komt. Ook niet als hij vooraf het
verhaal ter lezing krijgt opge
stuurd? Nee, geen denken aan.
Zelfs wanneer we plechtig belo
ven, dat elke verandering zal
worden gehonoreerd, blijft de
dominee op zijn standpunt
staan. „Nee, daar komen maar
problemen van." Anoniem wil
hij wel kwijt, dat dominee Kort
met zijn extreme standpunt zijn
collega's behoorlijk in hun
hemd heeft gezet. „Ik kan u ver
zekeren dat er op de Veluwe
geen tweede dominee is te vin
den van zijn allure."
Hij kan zich helemaal vinden
in het standpunt van ds. A. Vis
ser in Voorthuizen. Die is in
middels onbekommerd op va
kantie gegaan. Maar niet alvo
rens hij in de Hervormde Kerk
bode dwars tegen het strenge
oordeel van zijn collega was in
gegaan. Tegenover de weten
schap van Kort dat het 'ondenk
baar is dat Gods Heilige Geest
Zijn ware kinderen dergelijke
wereldse rust biedt', stelt Visser
kort en bondig: „Ik denk dat va
kantie móet. Al was het alleen
maar voor je kinderen. Als die
genieten, geniet je natuurlijk
zelf ook." En verder: „Als er nu
al genoten mag worden - in bin
nen- en buitenland - van het
'ruime hemelrond' en van Gods
heerlijke (helaas ook geschon
den) schepping, hoe groot zal
dan straks de heerlijkheid van
de nieuwe aarde zijn."
HET WEER
Zelden zal de malse regen zo wel
kom zijn geweest na een tropisch
weekeinde met hoge luchtvochtig
heid en klamme nachten. Zondag
avond begon het al; in een strook
over het midden van het land werd
de zinderende julimaand afgeslo
ten met knetterend hemelvuur. Op
sommige plaatsen viel in korte tijd
30 tot 50 millimeter regen. De
westelijke kuststrook kreeg maar
een staartje van het onweer; de
neerslag bleef hier binnen de per
ken. Het uitzicht op de 'harde kern'
van de bui over het midden van het
land was er niet minder om. Het
flitste soms twintig maal per mi
nuut. Er was sprake van een ty
pisch hoogte-onweer; horizontale
ontladingen van soms tientallen ki
lometers lengte lichtten seconden-
lang op. Daarbij werden de opbol
lende stapelwolken op spectaculai
re wijze verlicht.
Een tweede buienlijn, behorende
bij een koufront, passeerde maan
dag overdag. Het regende vrij lang
durig, waarbij de temperatuur in
het westen en midden van het land
voor het eerst sinds ruim drie we
ken weer de normale waarde bena
derde van 22 graden. Daarmee
kwam een einde aan de hittegolf,
die op 19 juli begon.
De start van augustus brengt de zi
mer echter niet aan het twijfelen;
een nieuwe warmtegolf is in volle
ontwikkeling. Een vers hogedruk-
gebied ligt over Nederland en ver
sterkt zich nog wat, tefwijl een de>
pressie ten zuidwesten van lerlant
is aangekomen. Tussen beide sys
temen wordt een zuidelijke stro
ming in gang gezet. De Europese
hitte, die de laatste dagen een
hoogtepunt bereikte boven Duits
land en Polen (tot 38 graden), ver
plaatst zich nu naar het Iberisch
Schiereiland en Frankrijk; de luch
uit die streken zal ons land weten
te bereiken.
Morgen is het meest zonnig en in
het zuiden van het land komt de
dertig graden al in zicht. Donder
dag is het in het hele land weer
heet en zonnig met maxima rond
32 graden De hitte neemt pas iet
af als op vrijdag en zaterdag on
weersbuien een kans krijgen. In
feite zie je dat het karakter van de
zomer nog niet fundamenteel ver
andert. De hogedrukblokkades
worden soms wat aangevreten doo.
een onweerskern, maar echt koele
re, Atlantische lucht wordt syste
matisch buiten de deur gehouden,
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
woensdag.
Noorwegen:
Wolkenvelden en enkele
het zuidwesten flink wal
neerslag. Morgen de
midden. Maximumtempe
20
vooral in het midden ook
wolkenvelden en een en
kele (onweers-)bui. Mid-
dagtemperatuur rond 25
enkele onweersbui maar
geleidelijk meer zon en
morgen droog. Middag-
temperatuur ongeveer 24
graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Overwegend bewolkt
flinke perioden met i
Engeland vrijwel overal droog en vooral
in het zuidoosten van het Engeland ook
wat zon. Middagtemperatuur uiteenlo
pend van 19 graden aan de westkust
van Ierland en Schotland tot rond 26
graden morgen in Engeland.
België en Luxemburg:
Vandaag van het westen uit opklaringen
Morgen flink wat zon en droog. Vandaag
maxima van 20 graden langs de Belgi
sche kust tot circa 25 in de Ardennen
en in Luxemburg. Morgen wat warmer.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag perioden met zon en in de oos
telijke departementen nog kans op een
lokale regen- of onweersbui. Morgen
meer zon en overal droog. Maxima van
22 graden aan de kust van het Kanaal
Flinke perioden met zon, langs de west
kust ook enkele wolkenvelden. Vrijwel
overal droog. Middagtemperatuur langs
de kust van 21 graden aan de Costa Ver-
de tot 28 graden in de Algarve.
Spanje:
Flinke perioden met zon, in het noorden
nu en dan ook bewolking en aanhouden
de kans op regen of onweer. Middag
temperatuur langs de Golf van Biskaje
rond 23 graden, aan de Costa's in het
30. In het Spaanse b
van 32 tot 36 graden.
Canarische Eilanden:
Flinke perioden met zon, hier en daar
ook wolkenvelden. Droog. Maximum
temperatuur ongeveer 26 graden.
Zuid-Frankrijk:
Geleidelijk meer zon, maar aanhoudend
kans op lokaal onweer. Middagtempera
tuur op de meeste plaatsen tussen 30
en 35 graden, vandaag langs de Golf
Mallorca en Ibiza:
Flinke perioden met zon en droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 32 graden.
Italië:
In het noorden, met name in de bergen,
veranderlijk bewolkt en kans op enkele
stevige onweersbuien, morgen van het
WEERRAPPORTEN
WOENSDAG 3 AUGUSTUS 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06.04 Zon onder 21.2
Maan op 03.02 Maan onder 19.1
Waterstanden Katwijk
Hoog water 01.59 14.44
Laag water 09.31 22.16
Weerrapporten 01 augustus 20 uur:
halfbew zzw3
Cyprus
link v\
droog. Middagtemperatuur i
boven de 30 graden.
Corsica en Sardinië:
Droog en zonnig. Middagtemperatuur
van 30 tot 35 graden.
Griekenland en Kreta:
Veel zon. op het Griekse vasteland een
kleine kans op een lokale onweersbui
Op de Egeïsche Zee plaatselijk vrij veel
wind. Middagtemperatuur op de stran
den rond 30 graden, landinwaarts iets
Frankfurt halfbew. *w3 29 21 0.
Genève halfbew no 6 23 18 15.(
Luxemburg halfbew zw3 22 16
Madnd licht bew wzw3 30 19
Malaga onbew ozo2 34 22
Mallorca licht bew zzw5 31 21