Economie Beurs
Economen weten niet goed raad met Nieuwe Economie
Sancties VS
tegen Japan
op handen
MAANDAG 1 AUGUSTUS 1994
156 H L
ECONOMISCH KORT
BEURSEFFECTEN
HET KOFFIEVERBRU1K per
Nederlander is in 1993 niet ver
der toegenomen. Werd in 1992
gemiddeld per hoofd van de be
volking 8.47 kilo koffie ver
bruikt. vorig jaar was dat 8.43
kilo. Dat concludeert de Vereni
ging van Nederlandse Koffie-
branders en Theepakkers in
haar jaarverslag. Nederlanders
behoren overigens tot de top
van koffiedrinkers. Alleen Fin
nen. Zweden, Denen en Noren
moeten zij voor laten gaan. In
1960 nam een Nederlander
jaarlijks 3,55 kilo koffie tot zich,
in 1980 was dat 7,3 kilo en in
1990 8.36 kilo.
DE VRAAG naar Nederlandse
industriële produkten is in juni
opnieuw gestegen. De orders
kwamen zowel uit binnen- als
buitenland. De bedrijven pro
duceren op gemiddeld 83.4 pro
cent van hun vermogen: 3 pro
cent hoger dan in juni vorig jaar
en bijna een procent hoger dan
een maand geleden. Het Cen
traal Bureau voor de Statistiek
heeft dat bekend gemaakt.
ANALISTEN van het Ameri
kaanse onderzoeksbureau IBES
Inc. die in opdracht van het Fi-
nanciëel Dagblad de toestand
van de Nederlandse beursgeno
teerde ondernemingen onder
de loep hebben genomen, ver
wachten dit jaar een winstgroei
per aandeel van gemiddeld 16
procent. Volgend jaar zou daar
nog eens 21 procent kunnen
bijkomen. Alleen de groei van
de Franse en Engelse econo
mieën staan er rooskleuriger
voor. met een voorspelde winst
groei van 18 procent. Duitsland
staat, net als Japan, op 12, de VS
op 11 procent.
MERCEDES-BENZ neem Euro
pa's grootste bussenbouwer,
Kassbohrer in Ulm, over. De
busfabrikant heeft een schul
denlast van 600 tot 800 miljoen
mark en telt nu nog 4.800 me
dewerkers. Een reorganisatie
plan voorziet in het schrappen
van 1.300 arbeidsplaatsen.
NAGELE in de Noordoostpolder
wordt het terrein voor de expe
rimentele verwerking op grote
schaal van hennep. De nieuwe
BV Henpflax heeft het failliete
vlasverwerkende bedrijf Flevo
Vlas BV in Nagele overgenomen
en ziet daar toekomst in de
hennepverwerking. Op het
ogenblik wordt daarvoor in
Groningen 140 hectare hennep
verbouwd. Begin volgend jaar
zou de verwerking van hennep
in Nagele moeten starten.
COMPUTERFABRIKANT IBM
gaat 1.500 tot 2.000 van de
10.000 arbeidsplaatsen bij zijn
dochteronderming IBM Perso
nal Computers schrappen. PC-
dochter Ambra verdwijnt bin
nen drie maanden zelfs hele
maal. IBM brengt een deel van
de PC-activiteiten onder op het
onderzoekspark in Raleigh in de
Amerikaanse staat North Caroli-
Wie de moderne tijd een warm
hart toedraagt, leest tegen
woordig het Amerikaanse Wi
red. Een tijdschrift dat zich het
best laat omschrijven als life
style magazine met daarin de
computer of beter gezegd de
microprocesssor centraal.
Wired gaat over Zippies hip
pies uit de jaren negentig),
techno een soort popmu
ziek), virtual hallucinations, ci
vil rights in cyberspace, het
'hacken' via de computer in
breken) van Wall Street, over
een werkloze systeemanalist
die zijn haar en baard liet
groeien tot hij zijn eerste
maandsalaris had ontvangen,
de digitale stad, de elektroni
sche Infobahn en nog veel
meer. Kortom, de micropro
cessor als bindend element
voor de trendsettende wereld
burger.
Wired is een van de vele uit
vloeisels van wat het Ameri
kaanse zakenblad Fortune on
langs omschreef als de Nieuwe
Economie. Fortune beschrijft
daarin hoe wij dankzij de uit
vinding van de microproces
sor, de minuscule chip waar
van de mogelijkheden nog
steeds exponentieel t
op de drempel staan va
geheel nieuw tijdperk
Nieuwe Economie die zich
kenmerkt door het steeds snel
ler uitwisselen van steeds gro
tere hoeveelheden informatie
en een onstuimige groei van de
dienstensector.
Economen in dienst van een
financiële instelling belicha
men in dit verband een merk
waardige tegenstelling. Ze wer
ken in de voor de Nieuwe Eco
nomie essentiële dienstensec
tor, bijvoorbeeld bij een beleg
gingsinstelling. Ze produceren
de voor de Nieuwe Economie
kenmerkende produktinforma-
tie. En ze doen dat op zeer
Nieuw-Economische wijze:
met de computer. Zonder mi
croprocessor zijn wij jonge
economen nergens. Hoe moe
ten we anders stukjes als dit
schrijven? Met WordPerfect of,
beter nog, MS-Word. Een pen
gebruiken we alleen nog voor
het schrijven van ansichtkaar
ten tijdens de vakantie.
Hoe komen we aan onze in
formatie over de beurs van
Tokyo, obligaties in de Vere
nigde Staten en koffie in Brazi
lië? Via een on-line wat er
gebeurt zie je meteen) Reuters-
terminal. Met behulp van de
microprocessor kunnen hun
grote computermodellen in
een mum van tijd het effect be
rekenen van een twee cent ho
gere dollarkoers voor de totale
wereldeconomie.
Maar ondanks hun ultramo
derne uitrusting, ondanks het
enorme informatieweb waarin
ze zich bevinden (en waartoe
ze zelf bijdragen), zijn de eco-
adequate wijze de Nieuwe Eco
nomie te meten. De industriële
produktie lukt nog wel, maar
de groeiende stroom diensten
en informatie onttrekt zich
grotendeels aan hun
ming.
Nog steeds st<
zich. als het gaat om het meten
van de vooruitgang in een
land. blind op de industriële
produktie, zeg maar de pro
duktie van auto's, koelkasten,
textiel. Eigenlijk zeer onterecht
als je beseft dat de ouderwetse
industrie in onze moderne
westerse economieën niet
meer dan dertig procent van de
nationale economie voor zijn
rekening neemt. Wij produce
ren vooral diensten en infor
matie in alle soorten en maten.
Maar daarover zijn slechts zeer
beperkt macro-economische
cijfers beschikbaar.
Is het erg dat economen
nauwelijks weten wat zich af
speelt in de informatie-econo
mie, behalve dat ze reuze han
dig met de computer overweg
kunnen? Niet helemaal.
Voorzover economen zich
bezighouden met het analy
ren en voorspellen van de ei
nomische conjunctuur volstaa
het meestal om te kijken n
de industriële produktie. De
gelmatige afwisseling van
ringe economische groei, ei
nomische krimp en forse groei
worden grotendeels bepaald
door produktieschommelingen
in de industrie, bijvoorbeeld de
autoindustrie.
De dienstensector, zeg maar
de Nieuwe Economie, ontwik
kelt zich veel gelijkmatiger.
Voor een belegger, of hij nu
banken in portefeuille heeft of
een oliemaatschappij, is een
goede conjunctuuranalyse van
groot belang. De conjunctuur
bepaalt de rente, de winstge
vendheid en daarmee het tota
le beleggingsklimaat. Op basis
van veranderingen in de con
junctuur verleggen beleggers
vaak accenten in hun porte
feuilles.
Bovendien mag de industrie
binnen de meeste economieën
zijn teruggedrongen tot een
derde van het bruto binnen
lands produkt. op de
aandelenbeurzen maken de
dustriële ondernemingen, nog
steeds een belangrijk deel van
de beurskapitalisatie uit. Zo
vallen 13 van de 25 Nederland
se fondsen uit de AEX-index
(AKZO, DSM, Gist Brocades.
Philips, Polygram, Fokker,
Hoogovens, Stork, KNP BT,
Bols Wessanen, CSM, Heine-
ken, Unilever) plus Koninklijke
Olie onder de categorie 'indu
strie'.
Toch zullen economen er in
toekomst niet aan ontkomen
om naast de industriële pro
duktie ook gegevens over de
Nieuwe Economie te ontwikke
len. Al was het alleen maar om
dat een groeiend aantal onder
nemingen wereldwijd zich be
zighouden met activiteiten die
typerend zijn voor die Nieuwe
Economie: communicatie, in
formatie, dienstverlening, ont
spanning. Ondernemingen die
meer en meer het beeld op de
aandelenbeurzen zullen gaan
bepalen. Niet toevallig gaat het
hier veelal om zeer interessan
te
Brigitte Slot werkt bij het In
stitute for Research and In
vestment Services, een samen
werkingsverband van de Ro-
beco Groep en de Rabobank.
WASHINGTON RTR-AFP
De Amerikaanse regering heeft
gisteren formeel vastgesteld dat
Japan op een discriminerende
manier de import van Ameri
kaanse medische en telecom-
municatieapparatuur tegen
houdt. Daardoor komt een me
chanisme op gang dat voorziet
in hogere Amerikaanse im-
portheffingen op bepaalde Ja
panse goederen, als Tokyo de
gehekelde praktijken niet bin
nen 60 dagen staakt.
De maatregelen zijn bekend
gemaakt door de Amerikaanse
zaakgelastigde voor handelsbe
sprekingen, Mickey Kantor, die
de onderhandelingen met Ja
pan heeft geleid. Zaterdag was
de zoveelste onderhandelings
ronde tussen beide landen in
Washington afgebroken zonder
dat overeenstemming kon wor
den bereikt.
De Amerikaanse Handelswet
van 1988 geeft het Witte Huis
het recht eenzijdige vergel
dingsmaatregelen te nemen te
gen landen die „oneerlijke"
concurrentiepraktijken toepas
sen, als in een onderhandeling-
perioode van 60 dagen geen
vooruitgang wordt geboekt.
Kantor had herhaaldelijk geaar
zeld deze termijn in te laten
gaan vanwege de politieke in
stabiliteit in Japan.
BINNENLANDSEAANDELEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
OPTIEBEURS
TOP-15 PAR.MARKT
26.10 26.10
106.00
173.00
172.50
40.00
280,00
63.90 63.70 kempen cc
30.20 30.20
105.00 105.00
22.80 22.80
23.70 23.80
1181)0 119 80
135.70 135.70
151.20 151.00
1710.00 1700.00
24000.00 23750.00
50.50 50.50
6400.006 6400.006
BUITENLANDSEAANDELEN
54.60 54.60
09/12/93 56.00
03/02/94 84.30
27/07/94 176,00
19/01/94 198,90
22/12/93 84,50
01/02/94 42,30
26/04/94 161,00
26/01/94 233,20
05/01/94 36,20
29/07/93 181,90
29/07/93 203,30
24/09/93 97,30
15/12/93 46,00
29/07/93 214,40
06/07/94 236,20
27/06/94 39,20
05/08/93 68,20
21/09/93 199,40
29/07/93 142,90
09/08/93 160,50
16/03/94 16,10
75,10
59,10 59,50
85.00 85.00
181,90 181,90
03/05/94 87,00
01/02/94 131.80
26/01/94 13.90
20/12/93 68,10
25/01/94 44.20 22/09/93 49,20
27/04/94 170,00 02/08/93 229.00
28/04/94 150,00 02/08/93 205,50
29/07/94 39,40 29/07/93 79,50
07/03/94 58.00 17/08/93 75,50
05/01/94 66,90 29/07/93 80,80
13/05/94 32.50 29/07/93 54,90
0 10/02/94 32,50 04/10/93 49,00
11/02/94 176.70 21/09/93 199.40
13/06/94 47.60 21/06/94 50,00
13/05/94 38.79 04/10/93 70.90
0 12/04/94 51.10 12/10/93 77,60
97,40 97,80 97,40
45,80 46.20 45,80
213,50 216,50 213,50
236,80 236,80 236,80
39,50 39,60 39,50
68,60 68,80 68,60
199,20 200,30 199,10
16,00
75,10
49,10
79.80
75.50
80,60
80,70 79,80
75,80 75,20
81,60 80,60
55,40 54,80
49,50 49,00
81,50
55,30
49,50
19/01/94 53,20
03/02/94 110,10
18/01/94 84.50
16/09/93 116,60
12/07/94 55,50
16/09/93 119,00
08/07/94 87,60
0 22/04/94 34,00 24/09/93 48,10
27/06/94 189,30
22/09/93 52,30
29/07/93 181,90
16/08/93 113,50
54.50 55,10
76.90 77.40
60,00 60,00
129,50 129,50
116,80 117,00
55,40 55,40
118,80 119,00
87,50 87,50
48,20 48,20
189,20 190,60
71,30 72.40
77,30 77,70
51,40 51,60
54,50 55,10
76,90 77.40
60,00 60,00
129,50 129,50
119,00
87,50
48,20
114,00 114,20 113,50 114,20
40.80 41,20
53.00 norsk hydro nkr
Noteringen bijgewerkt tot 1100 uur
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op openingskoers
hj hoogste koers in 12 mnd.
Ij laagste koers m 12 mnd.
vk vorige koers (slotkoers)
Ik laatste koers
b bieden
c ex claim
d ex dividend
e gedaan en bieden
gedaan en laten
bieden en ex dividend
laten en ex dividend
gedaan en laten ex dividend
gedaan en bieden ex dividend
hoogste koers
laagste koers
stopkoers
aab 81/2 91
aab 8 78-983
aab 8 bb 90-97
aab bb 71/2 92-97
aab 71/4 89
aab 7 89-96
aab 7 89-04
aab bb 7 93-03
aab bb 63/4 93-%
aab 61/8 94-07
aab 6 88-95
OVERIGEOBLIGATIES
102,00 eib 61/4 88-98
99,20 eib 6 94-02
98,00 eib 5 94-99
50.50 52,00
102,20 101,80
108.20 107.70
5,91 103 80 104.00 fwtis fin 75/892
6.25 103.80 103.80 hoogcw93/4 87
5.63 105.35 105.35 hoogov71/4 85
6.66 102.10 102.30 ladb 91/4 90-00
5.49 102,90 102.40 iadb83/8 92-97
7.10 99.40 99.40 iadb 65/893-03
5.99 101,00 101.00 iadb61/2 87-97
5.99 101,00 101.00 iadb 55/8 93p00
7.43 89.50 89 55 C-rö61/4 86-06
- 100.20 i00.20 ibfb 83/890
- 162.30 162.50 itvd 7S.'8 92
6.02 ïoeiio ioeiio ikbu.b 893i-n
6 99 103.30 103.20 inb990-95
6.43 94 20 94,50
7.14 102.70 102.91
7.19 92.00 92.50
7.20 98.50 97.75
7.59 102.50 102.40
6.92 109,20 109,40
5,00 225 2,90
31 19,00 22.50
10,00 20 3.70
20 10.20 10.50
410.00 115 6.00 a
10 12,50 b 10.00 a
10 17,50 a 16,00
8 43,00 a 42,20
15 15.60 17.00
22 5.00 5.70
113 2 70 3.20 b
37 1,50 1.80
15 2.90 2 70
18 8,70 850
24 1,80 1,70
10 11.00 11.00
63 3.30 3.50 b
32 1.40 1,50
14 35.60 3620
14 19.40 19.10
17 3.80 3,90
13 2.50 2.50
17 0 90 1.00
25- 4.00 4.20
22 2.50 2.40
29 1.30 1.50
10 0,70 a 0.60
36 2.30 2 60
10 2.20 2.00
23 6,30 7.20 b
79 4/10 5^00
13 2,40 2.80
15 1,40 1.70
15 4,50 400
32 8,00 a 6,40
200 0S0 a 030
10 4,00 a 3,60
200 1,90 a 170
150 1,80 a 1.39
100 4.40 b 4.30
20 1.60 1,30
29 3.00 b 3,80
12 1.40 1,60 b
19 5.30 6.20 b
51 2,20 2,70
10 13.00 a 12,50
24 5.8Q 6.00
27 2.90 3,30
10 1.80 1.50
100 4.00 a 3 30 a
100 7.50 a 6.00
232 1.50 1.70
13 10.50 10,80
60 0.50 a 0,30
15 0.90 a 0,60
37 3.00 2.70
17 18.50 24,00 b
770,00
moo
195m
200.00
210.00
185X»
2,50 4 00
5,50 4.00 a
1.50 9 00 a
17 3,80 4.00
13 1 90 2.00
27 5 50 a 6.00
19 3.80 3 90
10 1.60 1.60
20 3.70 3 90
10 3,80 b 3 40
25 0.80 b 0.79
9 2,96 a 2.77 b
40 7.50 7.50
gelderse papie,
grontmij
kühne+heitz
lei computer gi
sligro beheer
Ik
36,90
70,00
72,60
64,50
37,50
4,05 4,05
112,50 112,30
36,80
70,00
72,60
64,50
37,50
71,00
10,90
21,20
85,00
42,80
48,70
34,70
61,60
71,00
10,90
21,20 I I'
85,00 X
42,80 1 0
48,70
34,90 N
g
OV. PARALLELMARKT
asn aandelenfonds
austriaglobosh
axae&l aand.ned. 1
axa e&l akt. beheer 2
axa e&l gulden rente
axa e&l portfolio 3
axa e&l kapit.markt
besouw holding
biogrond belegg
comm.delosf.
comm.eleaf.
de drieelectr.
delta lloyd dlr
delta lloyd ecu
delta lloyd mix
delta lloyd rent
o kim k
urop.d
german city est.
gouda vuurvaste,
great west res.E
groenendijk
groothandelsgeb.
helvoet holding
inter/view europa
ipna 3 nrc
managem share
ohra liq.grfonds
ohraobl.divf.
pan pacific vs
p c groep
rood test house
suez growth fund
51,30 51.90
1203,00 1203,00
92,30 92,70
32,80
10,50
143,00
90,60
92,90
94,00
93,70
93,40
93,20
15,80
55,70
55,80
73,60
61,50
33,50
11,30
28,70
33,20
67,90
0,34
31,20
115,00
26,00
5,6a
341,00 a
1,60
54,10
55,60
55,80
63,20
58,70
55,60
55,90
74.00
61,60
33,50
11,30
29,80
33,70
67,90
0,34
31,20
116,00
26,00
54,10
55,60
55,80
63,40
59,00
3,10
108,20
576,00 576,00
4,70'
44,60
4,70
14,20
50,00
BELEGGINGSFONDSEN
EDELMETALEN
m 9 901-11-00
n9 90IV-00
- 634 90H-00
834 92-07
STAATSLENINGEN
93,95 inb bb 61/4 93
108.30 108.30
109.85 109.95
109.95 110,05
112.25 112.35
106.35 106.35
108,25 108.35
meo 10&60
104.95 105.05
102.70 102.70
103.00 103.10
101,45 101,42
101.95 102.00
nlgrb3i/2h
nl grb 31/2v
nl grb 3 l/2d
nl31/4 48-98h
nl 31/4 48-98v
nl31/4 48-98d
100.50
100.45
dbn 81/2 90-95
elbn 73/4 89
dbn 71/4 89
dbn 61/4 93-98
dbn kap. 91
commerzb.81/292
commov 61/493
coopag 'in 63/4 88
csfbf 71/2 931+11
denm 61/893
deuts In. 6 94
eeg 71/4 89-99
eirofima 7 94-01
eio 93/4 85 ecu
eib 71/8 89-99
102.80. 102,70
6 48 104.20 104,20 mees piers 6 93
7.42 106,40 106.40 ngu 990-95 1 2
6,50 99,25 99,15 mb 9 92-97
6.35 105.00 105.10 nib 81/4 92-97
7,16 102 70 102.80 nib 73/889-96
6,83 102,30 102.80 nib 65/8 93-99
6.73 101.20 101.00 nib 53/4 93-99
7.10 99,20 99.30 mbo83/4 91 06
6.57 100.80 100 60 mbo 71/4 94-03
7.42 94.25 94.25 nibo55/8 94-04
7,18 95.00 95.40 mbo 57/8 93p03
7,18 95.00 95.20 océ 91/8 92-97
104,00 103,90
105.00 105.20
38.00 39.00
96.40 rabo 63/4 87
103.20 rabo 63/8 94-09
6,26 101,50 101.20 rabo6l
6.10 100 50 100.50
7,57 105,20 105,20 rabo 6
92 60 92,60
- 101,30 101,30
6.60 102,20 102.20
97,00 97.50
97,50 97,50
6,06 105.20 105.20
5,91 102,60 102,60
6.54 100,80 100.30
7.18 96.50 96.50
90.20 90.20
6 89 99,00 100,20
- 2300 23,80
7.44 101.80 101 60
6.18 103.40 103.40
6.13 105.00 105.00
- 100.60 100.75
- 100.80 100.70
6,70 99,50 99.50
7.52 89.90 90,10
6.16 100,20 100,20
7.04 92.90 92,90
5.70 93,95 94,10
7.18 91.25 91.10
5,13 100,40 100,40
- 100.10 100.10
- 112,70 112,00
7,31 102,50 102.60
6.9b 109.40 109,60
7.08 96.00 96,00
6.61 107.60 107,30
dustro hung.f
bever holding
capital int I
colon growth sh
116,00 115,90
12490 125.20
443,00 446,00
102,20 102,20
mg bnk glob fund
Tigbnkoblig.fds
mgbnkrentegr I
mtereff yen value
mvestapart.dm
jap sect.rot.yen
98,40 98 40 rgdivii
10.70 1090 rg hollands bezit
61.10 61.30 rg nettorente f
102.65 102.69
497 00 500.00
90.10 90.00 tokyo pac he
227.50 225.00
324 00 323,10
27,80 27.90
136,10 136,30 vor|g8
53,80 53,80
131.00 131.80 Zilver
21,870-22,470
21,700-22,300
24,070
23,900
CONTANTVREEMDGELD
270.00 269.00
342.50 342.50
91.10 92.00
108.30 108.30
ink (100)
r (100)
»dlr.(100)
i kroon (100)
chill. (100)
scudo 100)
se pes. (100)
lira(lOO)
1,230
27.10
109,55
10,20
174,50
24,25
15,68
1,350
29,60
113,55
20,00 24,00
11,90
180,50
26,75
16,18
0,0035 0,0072