John Major onder vuur
na voordracht Kinnock
Buitenland
Madam Fleiss ontdook op
grote schaal belastingen
Onder moeders dikke buik
Rumoer in Zuid-Afrika
over openen NIS-dossiers
Zeker veertig gewonden bij
IRA-aanval politiebureau
Op de vlucht
Radio Rwanda preekt eenheid en verzoening
'Frans vertrek uit Rwanda
leidt tot nieuwe uittocht'
Oud-premier Craxi krijgt 8,5
jaar cel wegens corruptie
I ZATERDAG 30 JULI 1994
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated
Press OPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers Diensten Ind The
Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter UPI United Press Interr
Vrouw dood na instorten rotswand
kopenhagen Een Franse toeriste is gisteren omgekomen door
dat een deel van een ongeveer 40 meter hoge krijtrotswand op
het Deense eiland Mon losbrak en op het strand neerkwam.
Aangenomen wordt dat er geen andere mensen onder de brok
stukken liggen. Vier mensen raakten licht gewond. De steile wit
te krijtrotsen van het eiland Mon, op ongeveer 120 kilometer ten
zuiden van de Deense hoofdstad Kopenhagen, trekken veel toe
risten.
Fossiel voorvader landbewoners
Washington In de Amerikaanse staat Pennsylvania is een zeker
365 miljoen jaar oud fossiel van een amfibie gevonden. Dat
meldden onderzoekers gisteren in het wetenschappelijke tijd
schrift Science. Volgens paleontoloog Ted Daeschler is de gevon
den amfibie een evolutionaire schakel tussen dieren die in zee
leefden en dieren die nu op land leven. Het is het oudst bekende
fossiel van een amfibie in Noord-Amerika en het op een na oud
ste ter wereld.
Doden bij lawine op Mont Blanc
chamonix» Reddingswerkers hebben gisteren de lichamen van
vier Italiaanse bergbeklimmers gevonden, terwijl voor het leven
van vijf Fransen wordt gevreesd. De alpinisten werden donder
dag overvallen door een ijslawine op de hellingen van de Mont
Blanc bij het Franse Chamonix, even over de grens met Italië.
President voortaan rechtstreeks kiezen
taipei Na een drie maanden durend debat, waarin afgevaardig
den regelmatig met elkaar op de vuist gingen, heeft de Taiwane
se Nationale Assemblee gisteren besloten dat de eerste recht
streekse verkiezing van een president in 1996 zal plaatshebben.
Het besluit werd unaniem genomen. De uitslag betekent een
overwinning voor de hervormingsgezinde president Lee Teng-
hui.
Boetes voor Greenpeace-activisten
egersund» De Noorse autoriteiten hebben de Nederlandse
Greenpeace-directeurG. Drieman en de Nederlandse kapitein
van het Greenpeace-actieschip Solo, A. Kuiken, gisteren een
boete opgelegd van omgerekend bijna 6.300 gulden. De twëe
moeten die betalen wegens het hinderen van de Noorse walvis
vangst. Greenpeace zal de boetes aanvechten.
Abortusarts in VS doodgeschoten
pensacola Bij een abortuskliniek in Pensacola in de Amerikaan
se staat Florida heeft een anti-abortusactivist gisteren een arts
en een medewerker doodgeschoten. De dader is een voormalige
Presbyteriaanse dominee en directeur van de anti-abortusgroe
pering Defensive Action. Het was de derde schietpartij bij een
abortuskliniek in de VS sinds maart 1993.
Oude karavaanroutes ontdekt
pasadena In de Verenigde Staten zijn gisteren radarbeelden be
schikbaar gekomen die vanuit de ruimte zijn gemaakt en waar
op onder het zand verborgen karavaansporen zijn te zien. De
sporen bevinden zich onder het zand van Oman en leiden naar
de verdwenen oase-stad Ubar, die in 1992 vanuit de ruimte werd
gelokaliseerd. Volgens archeologen heeft Ubar tussen 2.800 en
300 voor Christus bestaan.
Geweld Kashmir eist dertig levens
srinagar Indiase troepen hebben gisteren 27 moslim-militan
ten en drie burgers gedood bij verschillende gewelddadige pro
testen in de deelstaat Kashmir. De ongeregeldheden braken uit
na de arrestatie van de populaire separatistische leider Yasin
Malik, leider van het Jammu-Kashmir Bevrijdingsfront.
londen cees van zweeden
correspondent
Bij een mortieraanval op een
politiebureau in het Noordierse
Newry zijn gisteren zeker 40
mensen gewond geraakt. Twee
van hen, beiden soldaten, ver
keren in levensgevaar. De mees-
te gewonden zijn burgers.
De mortieren werden gelan-
jrj ceerd vanuit een vrachtwagen,
TA die eerder door gemaskerde le-
den van de IRA (Ierse Republi-
keinse Leger) in beslag was ge-
M nomen. Twee mortieren troffen
het politiestation, een derde
raakte een winkel. De aanslag
was de eerste sinds de IRA het
los angeles ap
Heidi Fleiss verdiende honderdduizenden dollars met het verkopen
van seks aan Hollywood-sterren, om het geld vervolgens met hulp
van haar vader aan het oog van de belastingdienst te onttrekken.
Dat is althans de lezing van het openbaar ministerie in een aan
klacht tegen haar wegens belastingontduiking, samenzwering en
het witwassen van geld.
Volgens de aanklacht zou Fleiss het geld dat ze aan haar dure cal-
lgirls zou hebben verdiend op bankrekeningen hebben gezet onder
naam van haar vader Paul Fleiss, een gerespecteerd kinderarts, en
haar zus. Fleiss gaf over 1992 een inkomen van 33.000 dollar op; de
rest zou zijn verdwenen door het contant betalen van goederen,
diensten en gokschulden.
Vader Fleiss zou valselijk hebben beweerd dat hij zijn dochter
600.000 dollar uit zijn spaartegoeden heeft gegeven voor de aanbe
taling van de villa die eens aan acteur Michael Douglas behoorde.
De villa werd het hoofdkwartier van de callgirl-organisatie van
Fleiss.
De 28-jarige Fleiss, wier arrestatie een golf van verontrusting
door Hollywood deed gaan, werd eerder aangeklaagd wegens
souteneurschap en het bezit van cocaïne. Theoretisch kan ze de
maximale celstraf van 188 jaar krijgen en een boete van 5,5 miljoen
dollar; een meer realistische straf onder de federale richtlijnen is
drie tot zes jaar cel.
afgelopen weekeinde het Brits-
Ierse vredesplan had verwor
pen.
Voor de IRA zijn mortieren
populaire wapens. Ze zijn ge
makkelijk te maken en kunnen
vanuit een auto worden afge
schoten. Een paar weken gele
den haalde de IRA met een
mortier een Puma-helikopter
neer, en in maart legde de orga
nisatie met mortieraanvallen de
Londense luchthaven Heathrow
Londen lam.
Het politiestation in Newry
werd in 1985 ook al eens door
mortieren getroffen. Toen kwa
men negen agenten om.
johannesburg john van schaik
medewerker
Het herenigd Duitsland had de
schandalen over de Stasi-dos
siers, Zuid-Afrika krijgt zijn rel
len over de NIS-archieven. De
papiervernietigers in Pretoria
draaien al maanden op volle
toeren om de mappen te legen
met informatie over de politieke
tegenstanders van apartheid.
Maar er zijn veel kopieën in
omloop en de regering-Mande-
la zal iedereen hard aanpakken
die probeert documenten van
apartheid-spionnen te vernieti
gen of te vervalsen.
Dat is de boodschap van Mac
Maharaj, voormalig activist bin
nen het Afrikaans Nationaal
Congres (ANC) en nu minister
van transport. Maharaj publi
ceerde gisteren een aantal oude
documenten van de veiligheids
dienst NIS die in het bezit zijn
van het ANC, als waarschuwing
dat het ANC over veel geheime
informatie beschikt.
Agenten van de NIS hebben
tijdens de apartheid politieke
tegenstanders vermoord en ge-
Egypte verbiedt
sluier op scholen
De Egyptische regering heeft
het dragen van de hijab of sluier
door meisjes op scholen verbo
den. De maatregel moet volgens
de minister Baheddin (onder
wijs) fundamentalistische on
derwijzers ervan weerhouden
de sluier op te dringen aan
scholieres. Meisjes die toch een
sluier op school dragen, mogen
dit uitsluitend na het overleg
gen van een schriftelijke verkla
ring van de ouders-.
De minister zei gisteren in
een kranteninterview dat 'in het
afgelopen schooljaar verschil
lende extremistische leraren de
sluier hebben opgelegd aan
schoolmeisjes'. Baheddin
noemt dit een verminking van
de kindertijd. Sommige leraren
sloegen meisjes die de sluier
niet droegen.
marteld. Het ANC is voorstan
der van het instellen van een
zogeheten waarheidscommis
sie, die naar Latijnsamerikaans
voorbeeld namen van slachtof
fers en martelaars bekend moet
maken.
De documenten van de NIS
spelen in dat onderzoek een be
langrijke rol. Maar NIS-agenten
proberen via het vernietigen
van documenten dit onderzoek
te frustreren en het ANC te ont
moedigen ooit een poging te
óndernemen het verleden te re
construeren.
Maharaj zei gisteren in ver
schillende Zuidafrikaanse kran
ten dat de veiligheidsdienst van
de blanke regeringen vaak ama
teuristisch en onzorgvuldig
werk heeft afgeleverd. De dienst
spaarde echter kosten noch
moeite om uit te vinden wie
zich tegen het zuivere blank-
Afrikaanse ras durfden te ver
zetten. Zo is afluisterapparatuur
geplaatst in de cellen van ge
vangenen op Robben-eiland,
voor de kust bij Kaapstad, onder
meer in die van Mandela.
londen De twee dagen oude, in de Londense dierentuin geboren Issa mocht gisteren voor het eerst naar buiten. Veel oog voor het toegestroomde
publiek had ze echter niet. Schuchter zocht zij bescherming onder de vertrouwde buik van moeder Shara. foto ap cerrypenny
Ex-Labourleider genoemd als Europees Commissaris
londen gpd-anp-afp
De Britse premier John Major heeft zich de woede van de
'Eurosceptici' op de hals gehaald door Neil Kinnock, de
voormalige Labour-leider, de baan van Europees Com
missaris te gunnen. Vorig jaar had Major nog zijn veto
over Kinnock uitgesproken.
na de verkiezingsnederlaag van
Labour in 1992. Het jaar daarop
werd hij door zijn partij voorge
dragen voor de functie van Eu
ropees Commissaris. Maar Ma
jor, die op dat moment nog de
steun van de Eurosceptici nodig
had om het Verdrag van Maas
tricht door het Lagerhuis te
loodsen, zette Kinnock een jaar
in de wachtkamer.
Voor Kinnock betekent de
Teresa Gorman, in Majors Con
servatieve Partij een van de te
genstanders van verdere Eu
ropese integratie, zei over Neil
Kinnock: ,,Hij kan zich nu uitle
ven als een vos in een kippehok.
Kinnock zal in de Commissie,
die bestaat uit tweede-rangspo
litici, een van de slimsten zijn."
Kinnock trad af als partijleider
verhuizing naar Brussel een ge
zinshereniging. Zijn vrouw Gle-
nys werd bij de laatste Europese
verkiezingen in het Europees
Parlement gekozen, en woont al
in Brussel. Hun zoon woont en
werkt eveneens in de Belgische
hoofdstad.
Kinnock wordt, als het Euro
pees Parlement met zijn benoe
ming akkoord gaat, de opvolger
van Bruce MiUan, de huidige
Britse commissaris voor regio
nale politiek die eveneens La-
bourlid is. De andere Brit in het
dagelijks bestuur van de Eu
ropese Unie is sir Leon Brittan
(Conservatieve Partij). Die is be
last met de buitenlandse han-
Sarajevo» Het was gisteren weer
onrustig in de Bosnische hoofd
stad Sarajevo. Servische sluip
schutters namen enkele voorbij
gangers onder vuur. Een pantser
voertuig van de Verenigde Naties
zorgde ervoor dat de mensen kon
den wegkomen, foto epa fehim
demir
kigali terry leonard
Nu de nieuwe hoofdredactie is
aangetreden prijst Radio
Rwanda, die eerst dood en ver
derf zaaide in het land, zichzelf
aan als een baken van hoop.
Vanuit studio's die door koge
linslagen zijn getekend, kondi
gen presentatoren die enkele
weken geleden nog instructies
gaven om te doden nu aan dat
het land veilig is en roepen ze
op tot eenheid en verzoening.
Radio Rwanda roept de vluchte
lingen nu bijna onafgebroken
op om naar huis terug te keren
en te helpen bij de wederop
bouw van hun verwoeste land.
„Het hele programma is erop
gericht de mensen te mobilise
ren voor nationale verzoening
en eenheid", vertelt journalist
Deo Nyirigira.
De nieuwsbulletins berichten
over teruggekeerde vluchtelin
gen die de draad van hun leven
weer hebben opgepakt en over
het leed en de vele doden in de
overbevolkte kampen in buur
land Zaïre. Er worden tips gege
ven om cholera te voorkomen
en teruggekeerde vluchtelingen
geven boodschappen door aan
familieleden die nog op de
vlucht zijn.
Nadat president Juvenal Habya-
rimana in april omkwam bij een
mysterieus vliegtuigongeluk
predikten Radio Rwanda en Ra
dio Mille Collines, een station
van Hutu-extremisten, haat te
gen de Tutsi's, met als gevolg
meer dan een half miljoen do
den. „Zij hebben bijgedragen
aan de volkenmoord, door de
mensen te vertellen dat ze zou
den worden gedood, dat het
RPF alle Hutu's zou doden",
zegt Kabuye, refererend aan de
voormalige hoofdredactie van
Radio Rwanda.
Radio Mille Collines, ook be
kend onder de naam Radio
RTLM, noemde de Tutsi's stee
vast 'kakkerlakken' en riep de
PARIJS-WASHINGTON AP-Rtr-ANP
De terugtrekking van de Fran
se troepen uit Rwanda die gis
teren is begonnen, kan leiden
tot een nieuwe uittocht van
vluchtelingen. Dat zei Peter
Hansen, de tweede secretaris
generaal vluchtelingenzaken
van de Verenigde Naties giste
ren. Volgens Hansen zijn de
VN-troepen die de Fransen
moeten vervangen niet klaar
voor hun taak.
Hansen vreest dat de Rwan-
dezen die in het door de Fran
sen bewaakte gebied in het
zuidwesten van het land ver
blijven zich aansluiten bij de
600.000 vluchtelingen die eer
der deze maand naar de nabij
gelegen Zaïrese stad Bukavu
vluchtten. „De internationale
gemeenschap is verplicht om
dit te voorkomen", aldus Han
sen.
De Verenigde Staten hebben
gisteren de door het Rwandees
Patriottisch Front (RPF) geïn
stalleerde bewind erkend. Het
ministerie van buitenlandse
zaken heeft gezegd dat Was
hington het door Tutsi's gedo
mineerde bewind ertoe aan
moedigt de basis van zijn re
gering te 'verbreden'. Presi
dent Clinton heeft het Congres
gevraagd noodhulp aan Rwan
dese vluchtelingen ter waarde
van ongeveer 570 miljoen gul
den goed te keuren.
Een door het ministerie van
defensie ingehuurde Boeing
707 is gistermorgen met 34 ton
hulpgoederen van de vliegba
sis Soesterberg vertrokken
naar Goma. Later op de dag
ging een ingehuurd Antonov-
vliegtuig met nog eens 80 ton
hulpgoederen op weg naar de
Zaïrese grensplaats. Aan boord
van het tweede toestel bevin
den zich ook twee artsen en
vier verpleegkundigen die de
hulporganisatie Artsen zonder
Grenzen gaan helpen bij de
opvang van de honderddui
zenden Rwandese vluchtelin
gen.
Hutu's op alle Tutsi's te doden.
„Ze zeiden, hak hen in hun nek.
Ze hebben mooie meisjes, ver
kracht ze. Ze zijn lang, dus hak
hun benen af. De Tutsi-vrou-
wen móeten allemaal worden
verkracht en zwanger gemaakt
zodat ze het leven schenken aan
Hutu-kinderen. Zelfs als je aan
getrouwde familie Tutsi is, hak
ze aan mootjes. Je moet een
voorbeeld geven", vertelt Ka
buye.
Minister Alfonse Marie Nkubito
(justitie) en premier Faustin
Twagiramungu hebben aange
kondigd dat de eigenaren en de
hoofdredacteuren van de radio
stations zullen worden vervolgd
als oorlogsmisdadigers als ze
worden opgepakt. Maar zo'n
twintig journalisten en presen
tatoren die ooit haat predikten
via de ether, werken nog steeds
voor Radio Rwanda.
„Deze mensen werden door de
staat gedwongen om te zeggen
wat ze zeiden. We denken dat
ze die boodschappen tegen hun
wil gaven. Als ze het niet had
den gedaan dan waren ze ge
dood", meent Kabuye. Drie
journalisten van Radio Rwanda
die weigerden aan de haatcam
pagne mee te doen, werden in
derdaad vermoord.
Zowel Kabuye als Nyirigira den
ken dat het enige tijd zal vergen,
maar dat de nieuwe boodschap
van Radio Rwanda zal helpen
om de miljoenen vluchtelingen
en ontheemden ervan te over
tuigen dat ze thuis in vrede en
veiligheid kunnen leven.
Milaan afp-Rtr-anpTijdens zij
MILAAN AFP-Rtr-ANP
De 60-jarige Bettino Craxi, ex-
premier van Italië en voorma
lig leider van de Italiaanse So
cialistische Partij (PSI) is giste
ren in Milaan veroordeeld tot
een gevangenisstraf van 8,5
jaar. Het is de eerste keer dat
een voormalig leider van een
van de partijen die in Italië de
cennia lang de dienst uitmaak
ten, wordt veroordeeld in het
kader van de Operatie-Schone
Handen. Ook Claudio Martelli,
die vice-premier en plaatsver
vangend partijleider is ge
weest, kreeg 8,5 jaar cel.
De twee werden schuldig be
vonden aan het aannemen van
meer dan 12 miljoen gulden
steekpenningen van de Banco
Ambrosiano, die in 1982 failliet
ging. Als tegenprestatie zorgden
Craxi en Martelli ervoor, dat de
door socialisten geleide staats
holding ENI (Nationaal Bedrijf
voor Koolwaterstoffen) aan de
Banco Ambrosiano een lening
van meer dan 87 miljoen gul
den gaf.
De bank ging toch failliet. De
rechters achten Craxi en Mar
telli daarvoor medeverantwoor
delijk omdat zij extra geld had
den onttrokken aan de al in
moeilijkheden verkerende bank.
Beiden hebben beroep aan-
Bettino Craxi. foto ap
getekend tegen het vonnis.
Craxi is bij verstek veroordeeld.
Hij bevindt zich momenteel in
zijn luxe villa in het Tunesische
Hammamet. Volgens zijn advo
caat is hij te ziek om te reizen.
De affaire-Banco Ambrosiano
deed in Italië in de jaren tachtig
veel stof opwaaien, niet alleen
wegens de talrijke gedupeerde
klanten van de bank. Directeur
Roberto Calvi werd dood in
Londen aangetroffen, hangend
onder een brug. De twijfels over
de officiële zelfmoord-hypothe
se zijn meer dan tien jaar later
nog steeds springlevend.
Tijdens zijn premierschap
van ruim drie jaar oogste Craxi
zowel bewondering als kritiek
met zijn autoritaire optreden.
Een van de bekendste Italiaanse
cartoonisten placht Bettino
Craxi te tekenen in het uniform
van Benito Mussolini, die Italië
van 1923 tot 1943 als fascis
tische dictator regeerde.
Inmiddels is Craxi het doelwit
van de toorn van het volk over
decennia corruptie in Rome,
door de media inmiddels Tan
gen topoli (stad van het smeer
geld) gedoopt. De onthullingen
van de afgelopen twee tot drie
jaar komen voor de meeste Ita
lianen overigens niet als verras
sing. Een wisseling van de'
wacht was echter al die jaren
niet mogelijk, omdat het alter
natief voor christen-democra
ten en socialisten de Italiaanse
Communistische Partij (PCI)
zou zijn geweest. De PCI, ooit
de grootste communistische
partij van het Westen, was ech
ter van regeringsdeelname uit
gesloten. De Amerikanen vrees
den namelijk dat communisti
sche ministers toegang zouden
krijgen tot geheime NAVO-do-
cumenten.
Craxi werd op 24 februari
1934 in Milaan geboren. Zijn
vader was een Siciliaanse advo
caat. Hij is getrouwd en heeft
twee volwassen kinderen.
del.
De voordracht van Kinnock
werd warm begroet door zijn
voorganger. Die zei 'zich geen
betere persoon voor de geest te
kunnen halen om de Commis
sie te helpen de uitdagingen het
hoofd te bieden waar zij in de
komende vijf jaar voor zal
staan'.
De Belgische regering draagt
opnieuw de socialist Karei van
Miert voor als Europees Com
missaris. De Vlaming is lid van
de Commissie sinds 1989. Hij is
belast met het concurrentie- en
transportbeleid. Hij is tevens
vice-voorzitter.
Europese bossen
in slechte staat
brussel anp
De toestand van de bossen in
Europa blijft zorgwekkend.
Vooral in Midden- en Oost-Eu
ropa is de vervuiling van lucht
en grond zo groot dat voor het
lot van de wouden daar moet
worden gevreesd. In Nederland
verkeert een kwart van de bo
men in een slechte tot zeer
slechte conditie. Dat staat in
een rapport van de Europese
Commissie dat gisteren in Brus
sel is gepresenteerd.
Vorig jaar zijn in de betrokken
staten meer dan een half mil
joen bomen bekeken en zijn
ongeveer 26.000 monsters ge
nomen. Het onderzoek toont
aan dat één op de vijf bomen in
Europa is aangetast. Ook al is de
situatie iets beter dan in 1992,
een aanzienlijke hoeveelheid
vertoont verschijnselen als ont
kleuring en bladverlies. In grote
delen van Midden- en Oost-Eu-
ropa is de toestand verontrus
tend. Bijna 40 procent van de
bosgebieden is daar bescha-
Klopjacht van
Letse politie op
89 gevangenen
TALLINN AP
De politie in Letland is gisteren
een grote klopjacht begonnen
op 89 gevangenen die via een
zelfgegraven tunnel uit de Jelga-
va-gevangenis, 50 kilometer teff
zuiden van de hoofdstad Riga,
zijn ontsnapt. Het is de grootste
gevangenisuitbraak in de Letse
geschiedenis.
De tunnel liep van de dou
cheruimte tot buiten het hek
van de gevangenis. Volgens een
woordvoerder van het ministe
rie van binnenlandse zaken was
de ontsnapping tot in de
puntjes vóórbereid. Sommige
uitbrekers werden met auto's
opgewacht. Gistermiddag kon
den zeventien gedetineerden
weer worden ingerekend, terwijl
een zich zelf had aangegeven.
Volgens een woordvoerder
van het ministerie van binnen
landse zaken kampt de gevan
genis met een ernstig perso
neelstekort en deden op de dag
van de massale uitbraak slechts
vier bewakers en een officier
dienst. Bij de klopjacht zijn
tienduizend agenten ingezet,
van wie er honderden van va
kantie moesten worden terug
geroepen.
