Meer Rwandezen
keren huiswaarts
Buitenland
reweld KwaZulü/Natal
ijkt weer op te laaien
Geweld in Burundi kost 200 levens Bosnische Serviërs vallen
'per abuis' VN-konvooi aan
Wanhoop om vermiste moeder
Europese steun Griekse
en Franse luchtvaart
Iran brein achter bommen
n Londen en Buenos Aires'
Speculatiefonds MMM wankelt, Russen eisen hun geld
INDERDAG 28 JUL11994
ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Assooated
se Agentur CPD Geassocieerde Pers Diensten Ind The
i inter Press Service RTR Reuter UPI United Press Interr
'erkiezingen autonome gebieden later
tzADe algemene verkiezingen in de Palestijnse autonome ge-
eden Jericho en de Gazastrook zijn uitgesteld tot 15 december,
inleiding daarvoor is de vertraging in de gedeeltelijke terug-
ekking van het Israëlische leger uit de bezette westelijke Jor-
lanoever. De verkiezingen hadden volgens het akkoord tussen
raël en de PLO van vorig jaar september uiterlijk op 13 juli
loeten worden gehouden. Maar ze waren al tot 15 oktober uit-
>steld.
ndiase moslims ontvluchten geweld
irpeta Meer dan 54 duizend inwoners, vooral moslims, zijn
■vlucht uit hun afgelegen dorpen in de Noordindiase staat As-
im sinds rebellen afgelopen weekeinde ongeveer vijftig mos-
ns vermoordden. Uit angst voor het geweld haastten vluchte-
ngen zich vorige week al naar door de regering opgezette kam
en. Maar uist in zo'n kamp had afgelopen zaterdag een massa-
achting plaats door Bodo-militanten, die strijden voor een ei-
■n land.
eltsin wil Krasnojarsk sluiten
psKOuDe Russische president Jeltsin heeft zich gisteren uit
sproken voorde sluiting van Karsnojarsk-26, een ondergrond-
istad in het westen van Siberië waar plutonium werd geprodu-
ierd voor Russische kernwapens. Dat heeft het persbureau In-
r/ra gemeld. Jeltsin, die een rondreis maakt door Siberië, op-
»rde de mogelijkheid om in de stad een gewone kerncentrale te
D larten, die voor duizenden mensen werk kan opleveren.
ieslachtsbepaling foetus taboe in India
iw delhi» Het lagerhuis van het Indiase parlement heeft een
iet aangenomen die artsen verbiedt om aanstaande ouders te
ertellen welk geslacht hun foetus heeft. Vaak leidt dat tot afdrij-
ing van meisjes, omdat de meeste Indiase ouders de voorkeur
even aan jongens, die bij het huwelijk geen bruidsschat hoeft te
lorden meegegeven.
)uitse toerist sticht per ongeluk brand
mma de mallorca Een verdwaalde Duitse toerist die met een
uurtje de aandacht van de buitenwereld probeerde te trekken,
eeft gisteren op Mallorca per ongeluk acht hectare bij een na-
ïurgebied laten afbranden. De 21 -jarige Duitser verstuikte zijn
oet tijdens een wandeling. Het vuur dat hij in wanhoop aan
tak, kon net op tijd onder controle worden gebracht.
laskische zakenman doodgeschoten
roRiAEen gewapende man, vermoedelijk een lid van de Bas
ische afscheidingsbeweging ETA, heeft gisterochtend de Baski-
che zakenman José Manuel Olarte (42) doodgeschoten toen de-
e in een club in San Sebastian aan het kaarten was met zijn
rienden. Olarte was in een boek van de radicale Baskische jour-
lalist Pepe Rey afgeschilderd als een informant van de Guardia
jvil en een drughandelaar. Rey werkt voor de krant Egin.
olitie had wel moordeenheid
iannesburg john van schaik
het gebied Ndwedwe, ten
lorden van Durban in Zuid-
rika. zijn gisteren acht men-
in hun slaap gedood toen
ibekenden met automatische
ipens het vuur op hen open-
n. In dezelfde omgeving zijn
in week eerder bij een soort-
ilijke aanval zeven mensen
;rmoord. Gevreesd wordt dat
aanslagen met elkaar ver-
ind houden en het begin in-
iden van een nieuwe reeks
oedige aanslagen in de pro-
ncie KwaZulu/Natal.
Sinds vrijdag zijn in
ivaZulu/Natal 27 mensen in
lortgelijke aanvallen gedood,
olitieke leiders roepen hun
hterban op te stoppen met
nveld. Het is moeilijk na te
lan of de moordpartijen poli
tiek geïnspireerd zijn.
KwaZulu/Natal staat bekend
om zijn langdurige strijd tussen
verschillende stammen en groe
pen.
In een verrassende onthul
ling heeft een voormalige com
missaris van de politie van het
oude thuisland KwaZulu, waar
tot aan de verkiezingen Zululei-
der Mangosuthu Buthelezi re
geerde, verklaard dat zijn poli
tiemacht in 1992 en 1993 een
speciale moordeenheid had.
Commissaris generaal Roy Du
ring deed zijn onthulling, terwijl
hij klaagde over de knullige wij
ze waarop de Zuidafrikaanse
politie onderzoek had gedaan
naar beschuldigingen dat zijn
KwaZulu-politie inderdaad een
dergelijke moordcommando
zou hebben. De Zuidafrikaanse
politie vond niets.
Jemen beëindigt
noodtoestand
De regering van Jemen heeft
gisteren de noodtoestand na
bijna drie maanden opgeheven.
De noodtoestand ging op 4 mei
in toen de burgeroorlog tussen
Noord- en Zuidjemenieten uit
brak. President Saleh beloofde
dat de regering alles zal doen
om het land weer op te bouwen
en de zieke economie weer op
de been te helpen. Jemen heeft
te kampen met hoge inflatie en
werkloosheid. Waarnemers zeg
gen dat de regering geen geld
heeft voor de wederopbouw, ze
ker niet voor die van het door
de oorlog verwoeste Aden. Sa
leh schatte de schade door de
burgeroorlog op zeker drie mil
jard gulden.
Saleh zei tevens dat er 'bin
nenkort' rechtstreekse verkie
zingen komen voor de gouver
neurs van de provincies.
VN palaveren
voort over
invasie Haïti
washington ips-ap
De afgezette Haïtiaanse presi
dent Aristide zal vrijwel zeker
nog even moeten wachten op
zijn terugkeer. De VN-Veilig
heidsraad is het nog steeds niet
eens over de Amerikaanse ont-
werp-resolutie om desnoods
met een militaire invasie een
einde te maken aan het militai
re regime.
Aristide zei dinsdag dat er nu
snel een besluit moet vallen
omdat anders 'het volk van Haï
ti de hoop op herstel van demo
cratie zal opgeven'. De Ameri
kaanse regering wil weliswaar
niets liever dan dat de militai
ren opstappen, maar reageerde
toch negatief op de oproep. Het
Witte Huis is niet van plan ul
timata van Aristide te accepte
ren, zei een woordvoerder.
Ondertussen wordt er door
progressieve organisaties in
Haïti gewaarschuwd voor de ge
varen van een militair ingrijpen.
Een invasie zou kwaad bloed
kunnen zetten bij de bevolking,
en ook is het niet ondenkbaar
dat Aristide aan populariteit zou
inboeten als blijkt dat hij mili
taire hulp van buitenaf nodig
heeft om weer aan de macht te
komen.
Regering vraagt hulp bij bestrijden cholera
Mondjesmaat keren Rwandese vluchtelingen vanuit Zaï
re naar hun vaderland terug. Volgens het Hoge Comm-
missariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Na
ties (Unhcr) staken maandag 1.014 mensen de grens
over. Dinsdag waren het er 1.319 en gisteren ongeveer
2.000. De verwachting is dat komende dagen meer
Rwandezen naar huis terugkeren, te meer daar de Ameri
kanen in Rwanda centra voor voedseluitdeling willen in
richten.
te gaan wil de regering kampen
opzetten waar teruggekeerde en
besmette vluchtelingen kunnen
worden opgevangen.
In een poging het vertrouwen
van de vluchtelingen te winnen,
deelde Twagiramungu mee een
einde te zullen maken aan de
plunderingen door zijn troepen
in de hoofdstad Kigali. Leeg
staande huizen die door niet-
gevluchte landgenoten zijn in
gepikt, zullen aan de rechtmati
ge eigenaar worden teruggege
ven.
Twagiramungu gaf toe dat de
leden van de regering moeten
bewijzen geen stromannen van
het Rwandees Patriottisch Front
te zijn. Het front heeft de oorlog
gewonnen en de regering geïn
stalleerd. „Maar wij zijn niet het
RPF. Regeringszaken doen is
wat anders dan naar het RPF
GISENYI-KIGALI ANP-Rtr-DPA-AFP
De regering van Rwanda moe
digt de vluchtelingen nog altijd
aan naar huis te komen. Pre
mier Faustin Twagiramungu
kondigde gisteren maatregelen
aan om de verspreiding van
cholera in het land tegen te
gaan. Hij zei alles in het werk te
stellen om de veilige terugkeer
van de naar Zaïre gevluchte
Rwandezen mogelijk te maken.
Volgens zijn minister Kagame
van defensie is de rust in het
land weergekeerd.
Rwanda heeft internationale
hulp nodig in de strijd tegen de
cholera. In de vluchtelingen
kampen in Zaïre sterven dage
lijks duizenden mensen aan de
ziekte en de kans is groot dat de
epidemie overslaat naar
Rwanda. Om verspreiding tegen
luisteren. Het front is nu een
partij zoals alle andere", aldus
Twagiramungu.
De premier zei blij te zijn met
de komst van de Amerikaanse
troepen die in het kader van het
plan 'Restore Hope' komen. De
Amerikaanse minister van de
fensie Perry zal de komende da
gen een bezoek brengen aan de
Amerikaanse troepen die in de
kampen in Zaïre en Angola zijn
gelegerd. Hij kondigde aan dat
er in totaal vierduizend Ameri
kanen zullen worden ingezet.
De troepen moeten onder meer
vluchtelingen naar huis terug
begeleiden.
Vanuit Brussel is gisteravond
een politieke missie van het Eu
roparlement naar Rwanda ver
trokken. Deze moet onderzoe
ken of het nieuwe bewind in
Kigali de veiligheid kan garan
deren van de Rwandese vluch
telingen die naar hun land te
rugkeren. Ook moet de missie
uitvinden hoe de Europese
Unie kan helpen bij de verzoe
ning tussen de Hutu's en de
Tutsi's en bij de vervolging van
de schuldigen aan de volkeren
moord in Rwanda. Aan het stu
ren van militairen leek de EU
gisteren nog niet toe.
Twee Rwandese cholera-slachtoffers in het vluchtelingenkamp Goma in
Zaïre huiveren van koorts. De nieuwe Rwandese regering probeert de
vluchtelingen over te halen naar huis terug te gaan.
foto epa vincent amaluy
NAIROBI «AP
Bij gevechten tussen Hutu's en
Tutsi's in Burundi zijn volgens
de Burundese radio de afgelo
pen dagen naar schatting 200
doden gevallen. Een woord
voerder van het Burundese le
ger, dat voornamelijk uit Tutsi's
bestaat, beweerde echter dat er
niet meer dan veertien doden
zijn gevallen.
Bij de strijd zouden Tutsi-
vluchtelingen betrokken zijn die
naar huis terugkeerden in de
provincie Muramvya. De ge
vechten barstten vrijdag los en
duurden tot en met dinsdag. De
Tutsi's waren vorig jaar oktober
op de vlucht geslagen na ge
vechten die samenhingen met
een mislukte staatsgreep van
het door Tutsi's overheerste le
ger tegen Hutu-president Mel-
chior Ndadaye. Ndadaye kwam
bij die couppoging om het le
ven.
De spanning was al toegeno
men na de dood van de presi
dent Cyprien Ntayamira, het
tweede staatshoofd dat Burundi
in een paar maanden tijd ver
loor. Ntayamira, eveneens een
Hutu, kwam om bij het mysteri
euze vliegtuigongeluk dat dit
voorjaar het rampscenario in
Rwanda in gang zette. Hulpver
leners en donorlanden zijn
bang dat Burundi een herhaling
van de gebeurtenissen in
Rwanda te wachten staat.
Inmiddels is de macht in Bu
rundi in handen van een nieu
we Hutu-president, Sylvester
Ntibantunganya, die probeert
een regering met een brede ba
sis te formeren waarin zowel
Tutsi's als Hutu's zich kunnen
vinden.
SARAJEVO AP-Rtr-AFP-DPA
De Bosnische Serviërs hebben
toegegeven dat zij gistermiddag
een brandstoftransport van de
Verenigde Naties hebben be
schoten, maar zeggen dat het
bij vergissing gebeurde. Bij de
beschieting raakten twee Britse
VN-soldaten gewond, van wie
er een later op de dag overleed.
De Verenigde Naties hebben
twijfels over de verklaring van
de Serviërs. Naar aanleiding van
de aanval dreigden de Verenig
de Staten gisteren om de Ser
viërs in Bosnië-Hercegovina te
bestoken met NAVO-luchtaan-
vallen. Washington sprak zijn
verontrusting uit over 'een pa
troon van provocaties'.
Met nieuw machtsvertoon
hebben de Bosnische Serviërs
gisteren de enige aanvoerroute
voor commercieel verkeer naar
Sarajevo afgesloten. De voedsel
prijzen schoten in de Bosnische
hoofdstad direct omhoog, tank
stations werden gesloten en
winkeliers haalden hun produk-
ten van de schappen met het
oog op de tekorten die naar ver
wachting zullen ontstaan. De
Serviërs hebben ook gedreigd
de aanvoer van water, gas en
elektriciteit te verhinderen in
dien niet uiterlijk zondag hon
derden Servische krijgsgevan
gen zijn vrijgelaten. Ze willen
dan ook VN-konvooien de
doorgang ontzeggen.
brussel-schiphol ap-gpd
lamas wijst verantwoordelijkheid af
LAVIV MARCEL KUPFERSCHMIDT
is nog onduidelijk wie ver-
ntwoordelijk zijn voor de bom
inslagen op joodse doelen in
uenos Aires en Londen. Iran
n de door dat land gesteunde
lezbollah zijn echter de voor-
laamsie verdachten. De Pales-
nse Hamas-beweging eiste
stermiddag in Londen de aan-
jen daar op, maar in Gaza en
imman werd dat ten stelligste
intkend.
Israël gaat ervan uit dat Tehe-
an de Hezbollah in Libanon
net geld en wapens steunt, die
oogluikend door Syrië worden
doorgelaten. Ook zou sprake
zijn van logistieke steun van
Iraanse ambassades in het bui
tenland. In hoeverre Hezbollah
samenwerkt met de Palestijnse
Hamas-beweging is evenzeer de
Taag, maar er is meermalen ge-
luggereerd dat de gedwongen
ballingschap van ruim driehon
derd Hamas-aanhangers in
Zuid-Libanon een soort ver
bond heeft geschapen.
De Argentijnse politie arres
teerde gisteren twee Iraniërs
wegens de aanslag op het jood
se gemeenschapscentrum en
riep zijn ambassadeur in Tehe
ran voor onbepaalde tijd terug.
Iran weigert medewerking aan
het onderzoek ondanks de be
schuldiging van een Iraanse
vluchteling dat Iraanse diplo
maten achter de aanslag zitten.
Blijft de vraag naar Israëlische
vergeldingsacties, een onder
werp waarover uiteraard niet
openlijk wordt gesproken. Als er
bewijzen komen dat de uitvals
basis van de terroristen in Liba
non ligt, ligt een luchtaanval
voor de hand. Iran ligt wat dat
betreft te ver weg.
Na de bomaanslag in Buenos
Aires zijn echter ook weer stem
men opgegaan om de Mossad,
de geheime dienst, in te schake
len bij het 'elimineren van ter-
rorische elementen in het bui
tenland', zoals dat het geval was
in de jaren zeventig onder de
regering van Golda Meir. Over
de morele kanten van een der
gelijke taktiek verschillen echter
vooralsnog de meningen.
Berlusconi onder vuur na
nieuwe aanval op rechters
Hanoi Nguyen Thi Hien wordt getroost door een familielid. Ze heeft zojuist gehoord dat haar moeder een van de twintig mensen is die worden
vermist nadat gisterochtend op de Rode Rivier ten noorden van Hanoi een veerboot met marktkooplieden omsloeg. Bij het ongeluk vonden zeker
zes mensen de dood. Nadat de motoren door een storing waren uitgevallen werd de boot door een krachtige stroming meegenomen en tegen an
dere schepen geduwd, waarna de boot zonk. Zeker 23 passagiers werden gered of wisten de oever te bereiken. De overlevenden verklaarden dat
het schip ongeveer 50 mensen vervoerde. foto reuter claro cortes
ROME AFP-Rtr
De Italiaanse premier Berlusco
ni moet het parlement uitleg
komen geven over zijn opmer
king dat onderzoeksrechters die
corruptie in de politiek en het
bedrijfsleven onderzoeken, zich
op het terrein van de politiek
begeven. ,,We moeten terug van
een sociale vendetta naar een
rechtvaardige rechtspraak", zei
Berlusconi dinsdag tijdens het
congres van het Christen-De
mocratisch Centrum, een van
de partijen in de regeringscoali
tie.
Daarmee heropende Berlus
coni in feite de aanval op de on
derzoeksrechters, die vorige
week de premier dwongen een
decreet in te trekken dat het on-
Duizenden Russen beleggers hebben
gisteren voor het hoofdkantoor van
MMM, het stormachtig gegroeide en
grootste investeringsfonds van het land,
hun geld teruggeëist na een waarschu
wing van de regering tegen beleggingen
bij MMM. De vraag naar contant geld
bleek voor MMM te groot: het fonds
moest haar zestig kantoren in Moskou
ijlings sluiten. Volgens MMM-woord-
voerder Taranov gaat het slechts om een
technisch probleem: de filialen hadden,
zoals bij elke bank, onvoldoende geld in
kas liggen om zo'n run op contanten aan
te kunnen.
MMM is sinds een kleine week in op
spraak. Zaterdag al wisselden aandheel-
houders hun stukken om na een verkla
ring van het Russische ministerie van fi
nanciën dat zij niet garant wilde staan
voor een serie nieuw uit te geven 'deel-
aandelen', bedoeld voor mensen die on
voldoende geld hebben om een heel
aandeel te kopen.
MMM is de laatste maanden razend
populair geworden door agressieve tele
visiereclames waarin rendementen tot
3000 procent per jaar worden beloofd.
Bovendien garandeerde MMM dat de
winsten op elk moment konden worden
verzilverd. Daarmee vormde MMM voor
veel Russen een prima belegging en de
aandelen schoten als een komeet om
hoog van 1600 roebel (toen 1,90) in fe
bruari tot meer dan 120.000 roebel
104) in de afgelopen dagen.
Waarmee MMM zijn enorme rende
ment bereikt, is onduidelijk. Zelf zegt het
fonds met het geld van de naar eigen
zeggen tien miljoen cliënten te investe
ren in aandelen, te speculeren op de va
lutamarkt en om kortlopende leningen
uit te schrijven. Of dat inderdaad gebeurt
wordt alom betwijfeld, maar Rusland
kent geen wet die bedrijven voorschrijft
hun bezigheden uiteen te zetten.
Het ministerie van financiën vreest dat
MMM niet meer is dan een zogeheten
pyramidefonds: het geld van nieuwe be
leggers wordt gebruikt om bestaande
aandeelhouders tebetalen. Zolang zich
steeds voldoende (en dat betekent:
steeds meer) nieuwe beleggers aanmel
den gaat dat goed. Zodra de belangstel
ling taant, stort het systeem als een kaar
tenhuis in elkaar en blijven de laatste be
leggers met lege handen achter.
Dat moment lijkt door de regerings
waarschuwing dichtbij te komen. Het
aandeel MMM dat rechtstreeks over de
toonbank of op straat wordt verkocht,
kelderde gisteren van 125.000 roebel
naar 50.000 roebel.
MMM-directeur Mavrodi heeft inmid
dels met een referendum gedreigd, als
de regering ertoe zou overgaan MMM te
sluiten. „We hebben een nieuwe macht
in Rusland die zo sterk is, dat daartegen
nauwelijks actie is te ondernemen",
schreef Mavrodi in een open brief die in
verscheidene kranten is gepubliceerd.
Met familieleden en naasten meegere
kend zijn volgens de directeur veertig tot
vijftig miljoen Russen in MMM geïnte
resseerd. Voor een volksraadpleging
heeft hij één miljoen handtekenigen no
dig. Ook heeft MMM gedreigd zelf de
deuren definitief te sluiten, wat zou be
tekenen dat tien miljoen Russen worden
'geruïneerd'. Dat zou waarschijnlijk veel
sociale onrust veroorzaken.
mogelijk maakte verdachten
van corruptie in voorarrest te
nemen. Zij hebben de afgelo
pen dagen een reeks van nieu
we arrestiebevelen uitgevaar
digd, waarbij zij zich ook richt
ten op Fininvest, het mediacon
cern van Berlusconi. Een van de
slachtoffers was Berlusconi's
jongere broer Paolo na de ont
hulling van topmanager Scias-
cia van Fininvest dat hij in op
dracht van Paolo 3,5 miljoen
gulden aan belastinginspecteurs
had betaald om e.en nauwgezet
te controle van de boekhouding
te voorkomen.
Fractieleider Novi van Berlus
coni's eigen Forza Italia noem
de een debat gewenst omdat de
oude partijen hun macht terug
winnen naarmate Berlusconi
prestige verliest. Umberto Bossi
van de regeringspartij Lega
Nord heeft al herhaaldelijk ge
ëist dat Berlusconi binnen zes
maanden zijn zakelijke belan
gen opgeeft. Toen hij als leider
van Forza Italia in de politiek
ging, heeft Berlusconi de leiding
van Fininvest overgedragen aan
zijn naaste medewerker Fedele
Confalonieri. Hij heeft zijn za
kelijke belangenevenwel niet
afgestoten.
De premier heeft ook veel kri
tiek gekregen op zijn ontmoe
ting afgelopen weekeinde met
politieke bondgenoten en de
leiding van Fininvest. Politieke
commentatoren weigeren te ge
loven dat de bijeenkomst, waar
aan naast Berlusconi en Confa
lonieri ook minister van defen
sie Previti en staatssecretaris
Letta deelnamen, uitsluitend
een particulier karakter had.
Letta was directeur bij Fininvest
voor hij in de regering plaats
nam, Previti was Berlusconi's
persoonlijke advocaat.
De Europese Commissie is gisteren akkoord gegaan met het ver
strekken van omvangrijke subsidies aan Air France en de Griekse
luchtvaartmaatschappij Olympic Airways. Frankrijk mag van de
Europese Unie 20 miljard franc (6,5 miljard gulden) in zijn verlies
gevende luchtvaartmaatschappij pompen en Griekenland 545 mil
jard drachme (4 miljard gulden) in Olympic Airways.
De KLM vindt dat de voorwaarden aan de staatssteun niet ver ge
noeg gaan. President-directeur Pieter Bouw noemt staatssteun aan
luchtvaartmaatschappijenconcurrentievervalsend.
Nog beperkt kaarten beschikbaar voor
di 2, wo 3, do4, vr 5 augustus!
The PHANTOM
PHANTOM Aj PHONE
r£j06 - 300 100
Ur t K/a 7dagenp. weck 10-22uur
[vSB CIRCUSTHEATER srHFVFNIINr.FNI
