In kampen van Goma ga je dood, daarom gaan wij naar huis Belegger moet waken voor super-optimisme Feiten &Meningen Kok bedriegt kiezer met Haags broddelwerk Hitte brengt New York vallende katten en blote borsten WOENSDAG 27 JULI 1994 Informateur, pardon staatsman, Kok is klaar met het schrijven van zijn regeerakkoord. Het is een typisch Haags produkt geworden. Fantasie- en geestloos en vooral gericht op datgene wat men in politiek-Den Haag haalbaar acht. Volstrekt terecht sprak Kok zijn bezorgdheid uit over de acceptatie van dit akkoord door de mensen in het land. Er staat dan ook niets wervends in. Het enige dat ons te wachten staat als burgers in dit land is dat we de komende jaren een pak op ons lazer krijgen. De een na tuurlijk wat meer dan de ander. Het pakken van de burger gebeurt overigens op een uitgekiende manier. De rijkeren in ons land zullen er van lusten plus diegenen die zich het minst kunnen verweren. Daartegenover staat de CPB-wijsheid dat er in vier jaar tijds 350.000 extra banen zullen worden ge schapen. We zijn God niet. Kok zeker niet en het CPB al helemaal niet. Laten we het woord scheppen asjeblieft uit onze vocabulaire schrappen als het om werkgele genheid gaat. We kunnen hooguit de voorwaarden realiseren om banen te laten groeien en bloeien, niet meer en niet minder. De hogerbetaalden gaan er in menig opzicht op achteruit, vooral als zij studerende kinderen hebben. De studiefinanciering kan die categorie wel op zijn buik schrijven. Kinderen van bemiddelde ouders worden ge woon weer van hen afhankelijk gemaakt, in plaats van, dat die ouders, als dat zonodig moet, een aanslag van de over heid in hun brievenbus aantref fen. De gevestigden op de arbeids markt worden volledig buiten schot gelaten. De flexibiliteit op de arbeidsmarkt, die internatio naal gezien volstrekt noodzake lijk is. wordt gerealiseerd door d§ buitenstaanders op die markt, met name vrouwen en jongeren, daarvoor te laten op draaien. We krijgen nog meer PIM FORTUYN dan thans dat de gevestigden medewerker weglopen met de riante pen sioensvoorzieningen, de baan- zekerheid en een goed salaris. De buitenstaander mag daarentegen genoegen ne men met het wegwerparbeidscontract, een magere be loning en geen of een ontoereikende pensioenvoorzie ning voor hetzelfde werk wel te verstaan. Dit alles met de hartelijke medewerking van de vakbeweging en de ondernemingsorganisaties verenigd in dat incest-or- gaan de SER. Wat Kok met de ambtenaren wil, krijgt hij juridisch niet eens voor elkaar. Hun VUT-regeling hebben ze zelf gefinancierd en net als in het bedrijfsleven moeten overheidswerkgevers met de bonden als goede werkge vers onderhandelen over de arbeidsvoorwaarden. Ster ker nog, als de bonden met de beoogde verslechterin gen niet akkoord gaan kan Kok ze niet eens doordruk ken daar instemming van de ambtenarenbonden is ver eist. Een klein vuiltje dat de onvolprezen Ien Dales voor de machtspoliticus Kok heeft nagelaten in dit aardse tranendal. Kok is slechts bevoegd het aantal ambtenaren dras tisch te verminderen en dat is precies wat hij zou moe ten doen, maar niet doet! Kok denkt ook dat-ie over de loonstijgingen in de particuliere sector gaat. Daar zul len we verder geen woord meer aan vuil maken. Daar gaat-ie gewoon niet over, dat hebben we al jaren gele den op advies van FNV-voorzitter Kok uitbesteed aan de particuliere sector zelf. Ondertussen heeft informa teur Kok die loonmatigingen wel meegenomen in zijn berekeningen voor zijn regeerakkoord. Het bekende Haagse broddelwerk dus. Weduwen, weduwnaars en wezen doen er goed aan te letten op de kerkelijke en burgelijke charitas. Die gaan weer gouden tijden tegemoet. De AOW wordt in plaats van verder geïndividualiseerd verder gecollectivi seerd. Menig AOW'er met een jongere partner doet er verstandig aan zich te laten scheiden, want Kok staat met zijn grijpgrage vingers klaar. Het enige positieve dat ik in dit akkoord kan ontdek ken is dat de mislukte operatie van Koks partijgenoot Simons wordt teruggedraaid. Overigens wel onder een veel slechter gesternte dan vóór de invoering van een deel van het plan Simons. Toen hadden we tenminste nog enige concurrentie tussen de ziektekostenverzekeraars. Nu zijn deze onder de bezielende leiding van Hans Wiegel op weg naar een riant kartel. Met zijn vijftien miljoenen straks gezellig feitelijk verzekerd bij één en dezelfde verzekeraar. De burger zal dit ongetwijfeld in de premiehoogte merken. De belastingen tenslotte gaan omlaag, maar uiteraard meer voor de lager dan de hoger betaalden. Dat zal de goede Joop den Uyl op zijn troon daar hoog in de he mel goed doen. Het politieke schaakwerk gaat nu be ginnen. Dat kan nog weken duren. Ondertussen heeft partijleider Kok de kiezer meer dan bedrogen. Gewoon weg zum Kotzen, proost! In een kerkje in de Rwandese stad Gisenyi groepen uitgeputte Hutu-families samen. Cholerapatiënten liggen op bedden of op de grond. Water en eten ontbreken. Ginsenyi is de eerste halteplaats voor vluchtelingen die vanuit Goma en Zaïre weer terugkeren naar hun land. Groepje voor groepje druppelen ze de stad binnen. Voor de tweede maal op de vlucht. Deze keer voor de epidemieën en het gebrek aan voedsel en water in de vluchtelingenkampen in Zaïre. Gisenyi was de laatste plaats waar de Hutu-regeringstroepen stand hielden. Ruim een week geleden werd de stad ingenomen door soldaten van het RPF-rebellenle ger. Gisenyi is een spookstad. Slechts hier en daar zijn mensen op straat te zien. Villa's en hotels langs het meer zijn geplunderd, gebouwen zijn verwoest. Overal liggen autowrakken, munitie en granaten die de regeringsoldaten op hun vlucht hebben achtergela ten. Lijken liggen half begraven in de grond of zijn door het RPF-le- ger met benzine overgoten en verbrand. Sinds zondagmiddag de Zaïrese grens is heropend druppelen Hu tu's weer de stad binnen. Per dag gaat het om enkele duizenden die met hun schaarse bezittingen naar huis terugkeren. Vanuit Gi senyi trekken ze verder, onder an dere naar het 150 kilometer ver derop gelegen Kigali, de hoofd stad van Rwanda. UITGEPUT In een kerkje in Gisenyi verblijven enkele tientallen vermoeide en verzwakte vluchtelingen. Ook hier dezelfde taferelen als in de vluch telingenkampen in Zaïre. Uitge mergelde mensen liggen met hun laatste bezittingen op kerkban ken. Een oude vrouw zegt dat ze terug wil naar Goma, naar het zie kenhuis, zo ziek is ze. Eigenlijk zijn ze te uitgeput om naar huis te lopen. Hulpverleen ster Nunjakayanza Véruste, enke le dagen geleden vanuit Goma hier aangekomen, helpt zo goed en kwaad als het kan. „We heb ben hier dringend medicijnen, eten en water nodig. Er is hier niets". De in de kerk aanwezige gewapende Tutsi-soldaten staan met de armen over elkaar. Ook zij hebben geen mogelijkheden de teruggekeerde vluchtelingen te helpen. Véruste is niet bang voor de Tutsi- soldaten. „Ikben hier al drie da gen. Ze zijn erg gedisciplineerd, ze doen ons geen kwaad". De RPF-regering had eerder ver klaard dat Hutu's die naar Rwanda terug willen keren geen haar wordt gekrenkt, mits ze zich niet schuldig hebben gemaakt aan slachtpartijen onder Tutsi's. Tweede-luitenan Peter Karake zegt dat er geen enkel gevaar is voor de terugkerende Hutu's. „We v nr Terug naar huis. De ellende in de vluchtelingenkampen in Goma is groter dan in Rwanda zelf. leggen ze niets in de weg, ieder een mag naar huis". Voordat de bijna twee miljoen vluchtelingen daadwerkelijk naar huis terug zul len keren vanuit Zaïre, zullen ze eerst vertrouwen moeten hebben in de nieuwe regering in Kigali. Bovendien zijn velen zo verzwakt, dat ze de vele kilometers terug niet meer kunnen lopen. Generaal-majoor Romeo Dallaire van de VN-troepenmacht in Rwanda meent dat alleen een sta biele situatie in het land tot de te rugkeer zal leiden van de vluchte lingen. „Wat je vooral niet moet doen, is vluchtelingenkampen in Rwanda stichten. Dan beginnen de problemen, die we nu in Zaïre hebben, weer opnieuw. Als twee miljoen vluchtelingen in bewe ging zouden komen, herhaalt de nachtmerrie zich", zegt Dallaire in Gisenyi. De Canadees meent dat het ver trouwen vooral moet worden ge wekt als voedselkonvooien vanuit Uganda dwars door Rwanda naar Goma en Zaïre kunnen rijden en niet er omheen. „Ook i op verschillende plaatsen onder VN-vlag voedsel- en waterputten aanleggen, zodat de vluchtelingen daar terecht kunnen. Op die ma nier worden de mensen gestimu leerd naar huis te gaan. De gewas sen in Rwanda zijn oogstrijp". Ook pleit hij voor de stationering van meer VN-troepen om de situ atie in het land te stabiliseren. DeVN-vluchtelingenorganisatie Unhcr is voorlopig niet van plan zijn aandacht ook te gaan richten op de terugkerende vluchtelingen. De erbarmelijke situatie in de vluchtelingenkampen in Zaïre blijft topprioriteit, zegt een woordvoerder in Goma. „Het-do dental door cholera stijgt nog steeds. Ten minste 11.000 a 14.000 mensen zijn al gestorven. Maar waarschijnlijk zijn het er ve le malen meer. We moeten er al les aan doen de ziekte te bestrij den en de mensen van voedsel en water te voorzien. Over de terug keer van vluchtelingen, kan later worden nagedacht. Daarvoor is een politieke oplossing nodig. De opvang nu is het belangrijkste. De meesten zijn toch te verzwakt om terug te lopen". Toch wacht een groeiend aantal vluchtelingen dit niet meer af. FOTO VINCENTAMALVY Aan beide zijden van de wegi Gisenyi naar Kigali trokken 0! ren grote aantallen Hutu's ting de hoofdstad. Even buitt Gisenyi loopt een man, met 2 vrouw en kind. Ze hebben ge bezittingen meer, alleen een bel. Ze zijn vol goede moed, danks de grote afstand die ze voet moeten afleggen. „In de vluchtelingenkampen ga je d( Daarom gaan wij naar huis". gisenyi cees van der laan THE INDEPENDENT Als geen andere stad ter wereld kampt Manhattan op zwoele dagen met de midzomerkoorts. In de schroeiende hitte van deze chaotische wereldstad worden met name katten bevangen door een ge voel dat ook de mensen hier maar al te goed kennen: het gevoel kostte wat het kost weg te willen. New Yorkse dieren artsen noemen dit het 'flat-kat syn droom' een aandoening waarvoor New Yorkse katten bijzonder ontvanke lijk lijken te zijn. Onlangs vestigde een kat een record door uit de 46ste verdieping van een wolkenkrabber te springen en de val te overleven. Het dier landde veilig en rela tief zacht in een plantenbak. Katkenners hebben berekend dat de ge middelde kat in vrije val zijn eindsnel- heid van 100 kilometer per uur al na vijf verdiepingen bereikt. Vanaf dat moment neemt zijn snelheid niet meer toe. Na negen verdiepingen hebben katten zich in een gunstige landingspositie gema noeuvreerd en is de kans groot dat ze de val overleven. Een zachte landingsplaats is natuurlijk welkom. Katten die van een geringe hoogte naar beneden vallen, breken vaak botten, ter wijl katten die zich van negen verdiepin gen en hoger naar beneden storten er relatief goed afkomen, zelfs als ze op het trottoir landen. Tijdens de zomermaanden springen tus sen de 150 en 200 katten uit de flat van hun baas of bazin. De kamikaze-epide mie is echter niet alleen beperkt tot kat ten. Leguanen, fretjes en honden komen ook regelmatig naar beneden zeilen. Een verrassend groot aantal overleeft de duik naar de vrijheid. Als mensen door de hitte bevangèn ra ken, hoeven ze niet naar zulke drasti sche maatregelen te grijpen. De overver hitte mens kan immers zijn kleding uit trekken. In de New Yorkse metro zijn re gelmatig vrouwen te zien die met ont bloot bovenlijf reizen. Ze behoren tot een groep die zich Top Free noemt en beweren dat ze bezig zijn met het uittesten van een vrij onbeken de wet, die een aantal jaren geleden werd goedgekeurd. Volgens deze wet is de verordening dat alleen mannen in het openbaar hun bovenlijf mogen ontblo ten onjuist, omdat deze bepaling onder scheid maakt tussen de seksen en dus discriminerend is. Top Free stelt dat vrouwenborsten niet wezenlijk verschil len van mannenborsten. Een borst is een borst, ongeacht zijn of haar afmetingen. En als de Newyorkers maar vaak genoeg vrouwenborsten zien, worden ze niet langer als een erotisch object be schouwd. De 49-jarige Rosita Marandula is een van de Top Free activisten. Ze zegt dat haar blote verschijning in de metro han dig is, omdat ze altijd een zitplaats krijgt aangeboden. Maar ze voert niet alleen actie in de ondergrondse. Met slechts een rugzakje onrhef bovenlijf loopt ze over Fifth Avenue, door de Bronx e door haar eigen woonwijk in Brooklyn Ze heeft zelfs al haar opwachting ge maakt in de openbare ruimten van he stadhuis. Jammer genoeg begrijpt het publiek d boodschap die ze uitdraagt nog niet. Daarom heeft ze zich met een water pistool gewapend, om mensen die hui blik niet meer van haar kunnen afwen den lik op stuk te geven. peter pringle Amsterdams adviesbureau sluit periode van flinke koersdaling niet uit Voor de Amsterdamse Effectenbeurs was 1993 een zeer zonnig jaar. De eerste helft van dit jaar werden ech ter aanzienlijke verliezen geleden. Nu er voor de tweede helft van het jaar weer een sprankje hoop is, is het echter zaak dat beleggers zich niet vergalopperen in super-optimisme. Elke keer zijn er weer massa's men sen, die te laat een graantje willen mgepikken in een overspannen markt, aandelen kopen en vervol gens worden geconfronteerd met een snel en flink koersverlies. Ziedaar in een notedop de visie van Ron Nijmeijer van het Amsterdamse beleggingsddviesbureau NLD Asset Management. Met twee vakbroeders houdt Nijmeijer dag na dag alfe be leggingsinformatie bij uit de hele we reld. Vervolgens distilleert het drie manschap daaruit een lange-ter- mijnvisie die wordt vertaald in aan- en verkoopbeleid. De doelgroep be staat hoofdzakelijk uit rijke particu lieren, voor wie de drie heren een portefeuille beheren van 'ergens tus sen de 100 en 200 miljoen gulden'. In de jongste beleggersinformatie, die onder de naam Tijd is geld!?!? haar weg heeft gevonden naar ac countants en belastingadviseurs, waarschuwt NLD Asset Management voor te snelle beslissingen in de hui dige, onzekere beleggingsmarkt. Het is vaak beter niets te doen dan snel te kopen in een overspannen markt, vindt het drietal. Hoewel de aanlei ding steeds weer anders kan zijn, blijkt telkens dat na elke periode van groot optimisme je er vergif op kunt innemen dat er een correctie ofwel een koersdaling volgt. BEAR MARKET Hoewel het niet hardop wordt ge zegd in de analyse van NLD Asset Management, zit in zijn jongste ter mijnvisie een stille waarschuwing verborgen; het zou best eens flink mis kunnen gaan het komende jaar. De laatste vijftig jaar is het immers meer dan eens gebeurd, dat na een periode van sterke groei e periode volgde met rampspoed, zoals de daling van 21 procent in 1990, die van 36 procent in de perio de 1968-1970 en zelfs 45 procent in de jaren 1973-1974. De analisten van NLD Asset Management beschrijven in totaal negen periodes van flinke daling. Een dip over een langere tijd uitge smeerd, noemen beleggers een bear market. Als definitie hanteren Nij meijer en de zijnen een neerwaartse beweging van de gemiddelde koer sen van meer dan twintig procent op middellange termijn (een tot vijf jaar). Opwaartse bewegingen ofwel buil markets deden zich ook voor. Bijvoorbeeld vorig jaar, toen de aan delen in Nederland gemiddeld 42 procent in koers stegen en het ren dement op obligaties (koerswinst plus rente) beperkt bleef tot ergens tussen de tien en dertig procent. Sinds begin dit jaar is er zowel op de obligatie- als op de aandelenmarkt sprake van teruggang. Hoewel die tot nog toe beperkt is gebleven tot res pectievelijk vijftien procent voor een actuele 30-jarige staatslening en 7,2 procent voor de aandelenmarkt, is duidelijk dat er sprake is van een cor rectie. Belangrijk is nu vast te stellen of er slechts sprake is van een 'technische correctie', zoals veel handelaren zeggen, of dat er een be ar market dreigt. VERRE OOSTEN De gretigheid waarmee de belegger met name vorig jaar zijn heil zocht ir het Verre Oosten heeft de beurzen daar verhoudingsgewijs in nog veel grotere buil markets veranderd dan in het Westen het geval was. De aan delen in Hong Kong bijvoorbeeld maakten een sprong van meer dan tachtig procent. Waar krijg je zo veel rente op je spaargeld? Toch is nuch terheid geboden want meestal keert de wal het schip. Zo ook in Hong Kong. De afgelopen maanden is de index van de Hongkongse beurs zo'n dertig procent gezakt. Een gevolg van het feit dat veel slimme beleggers hun aandelen op tijd hebben verkocht. Toen die verkoopbeweging eenmaal was ingezet, boden ook de minder slimme beleggers hun aandelen aan. De koersen zakten daardoor verder in. Was de stijging van vorig jaar dan gebakken lucht; en wat wacht ons hier in het Westen? Belangrijk is nu of en in hoeverre Ne derlandse beleggers bang moeten zijn. Vraag is of we hier een bear market krijgen of dat het blijft bij een correctie? Ron Nijmeijer acht een be ar market bepaald niet uitgesloten, al weet uiteraard ook hij niet hoe het er exact aan toe zal gaan. Nijmeijer houdt het er op dat de 'technische correctie' in de vorm van een lichte daling inmiddels achter de rug is. Tegelijk stelt hij vast dat veel koersen nog steeds een te hoge winstverwachting aangeven. Dat wil zeggen dat de verhouding tussen de feitelijke winst per aandeel en de ac tuele beurskoers ongezond is. Er zit met andere woorden door de over spannen vraag naar aandelen te veel lucht in de koers ten opzichte van de werkelijke winstgevendheid van het bedrijf. Hij licht een en ander toe aan de hand van het voorbeeld DSM. Nij meijer: „Was in het topjaar 1988 bij een koers van 144 gulden nog sprake van een winst van rond de 22 gulden per aandeel, dit jaar moet je het waarschijnlijk doen met tussen de acht en tien gulden winst per aan deel op een koers van 130 gulden. Zo'n verhouding kan i aanzetten om op termijn i ander fonds om te kijken". NLD Asset Management zoekt he overigens op dit moment niet zoi in Nederlandse aandelen als weli bedrijven en beleggingsfondsen i het Verre Oosten. Niet in Hong K zegt Nijmeijer. „Nee, we denkem het dieptepunt daar nog niet is b reikt. Wel denken we nu aan de fondsen daar, die in China beleg Daar zit een groot potentieel in." Verder belegt het Amsterdamse b drijf op dit moment graag in doll; gevoelige fondsen in Tokyo, zoali Hitachi en Sony. „In het algemee beleggen we in het Verre Oosten vooral in de telecomsector en ste voor langere perioden. We gelove niet in het korte-termijnwerk mei opties. We zijn eerder conservatif beleggers, die vooral op de langei termijn werken. Het risico van be gen zit niet in het beleggen zelf it in het ontbreken van geduld." haarlem jan peter versteege

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 2