'Het roken van paling is
een kwestie van gevoel'
Schippers willen pijpleiding
eerst zien, dan pas geloven
l bestemming: Wijde Aa
fCtr
Verkoeling
(AANDAG 25 JUL11994
e boot van het Leidsch Dag-
t vandaag op de Wijde
Morgen wordt het bij deze
bias gelegen dorp Hoogmade
langedaan. Wie tips heeft voor
'e bemanning kan bellen naar
het speciale telefoonnummer
op de redactie van het Leidsch
Dagblad: 071-356401 of recht
streeks met de schipper aan
boord: 06-52801476.
Dirk Eveleens uit Burgerveencle man van de delicatesse
De aanwijzingen lieten aan dui
delijkheid niets te wensen over.
„Van de Kaag ga je de Ringvaart
op. Voorbij Weteringbrug vaar
je richting Burgerveen. En ga
dan maar op de lucht af. Het
kan haast niet missen." En het
kon inderdaad niet missen. De
wind vanaf de plassen stond
goed; de reuk van gerookte pa
ling is onmiskenbaar. De impo
sante gestalte van Dirk Eveleens
in de deuropening doet de rest.
Welkom in het land der glibb-
beralen.
Eveleens in Burgerveen is een
begrip op het gebied van paling.
Al 25 jaar. Niet alleen in de
Haarlemmermeer, maar ver
daarbuiten. Anneke Eveleens,
de joviale vrouw van de baas:
„Telkens als ze vrij reizen heeft,
komt er hier een vrouwtje uit
Arnhem. Ze is 84 jaar. Per trein
en het laatste stuk met de bus.
Voor een bakkie koffie, een
praatje en een kilo paling. Dan
gaat ze weer naar huis. Haar
dagje uit. Mooi is dat. hè."
Van haring - waarmee Hollan
ders vooral worden geassoci
eerd - moet je houden. Paling
lust iedereen. De enige makke
met die zilvergijze 'buikies' is
dat de vis letterlijk duur wordt
betaald. „De aloude wet van
vraag en aanbod", legt Dirk
Eveleens uit. „Paling is schaars
en dus duur. Daarbij komt dat
het roken een bewerkelijke klus
is. Alles gaat hier nog met
hand."
Zijn vader viste vroeger op de
Westeinder plassen, schuin te
genover het huis. 's Winters op
snoekbaars, 's zomers op pa
ling. Een foto aan de muur
loont de oude Eveleens, de klei
ne Dirk en de grootste meerval
(1.76 meter) die ooit uit de
Westeinder is gehaald. Meerval
len worden zo af en toe nog ge
vangen. Paling ook nog wel,
maar zeker niet in die hoeveel
heden van vroeger. „Die van
mij betrek ik voornamelijk uit
Ierland. Waar het water nog zui
ver is en de paling gedijt. De
rest komt uit kwekerijen. Die
heb je tegenwoordig, ja. Zijn ze
in pakweg twee jaar rijp. Alles
komt hier levend aan. Niks uit
Regionale verwachting
voor dinsdag 26 juli
ur
West/noordwest 3
de vriezer. Vers moeten ze zijn.
Anders hoef ik ze niet. Trou-
wens, mijn klanten zouden het
meteen doorhebben."
Dirk Eveleens rookt zijn paling
op eikenhout. „Aan het IJssel-
meer gebruiken ze voorname
lijk wilgen of populieren om te
roken. Dat verschil proefje. En
ze houden daar, rond Amster
dam, vooral van dunnertjes.
Mijn klanten preferen er vier,
vijf in een pond. Het mooiste
maatje, vind ik zelf ook. Paling
moet vet zijn. Vraag maar aan
meneer hier."
De kenner komt uit Leiden, de
stad die vooral rond drie okto
ber 'leegloopt' op Burgerveen
en de Eveleens. „Maar ik kom
hier elke week hoor, voor mijn
kilootjes. Die rommel uit de
Zuiderzee en van de markt mot
ik niet. Dun en droog. Doen ze
slaolie op zodat het nog wat
lijkt. Eveleens is met voorsprong
de beste. Zet dat er wat mij be
treft maar rustig in. Nou tabee
dan. Tot volgende week, Dirk."
Dirk en Anneke Eveleens. „ledereen kan hier zo doorlopen
tesse dus tot ver buiten de roke
rij is op te snuiven, kun je bij
Eveleens van de spreekwoorde
lijke vloer eten. De klant mag
ook gerust naar achter lopen
waar Dirk de paling met vijftien
tegelijk aan de pen speet en die
vervolgens met een kleine 200
tegelijk aan het rek in de oven
hangt. „Natuurlijk mag ieder
een hier zo doorlopen en een
kijkje nemen", zegt Anneke.
„Dit is geen Chinese keuken.
Wij hebben niets te verbergen,
hoor."
Wat is nu het geheim van de
smid. in casu dat van de Eve
leens? „Wat ik al zei. Alles gaat
hier vakmatig en met de hand.
Het schoonmaken, het slijm
verwijderen, het pekelen, het
wassen en het roken. Er is zoals
je ziet niets geheimzinnigs aan.
Alleen, je moet wel weten hoe
het moet. Dit is echt een vak
apart. Je moet er altijd bijblij-
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
ven. De factor vers, de kwaliteit
van de aal en het hout geven
dan nog de doorslag. Daarmee
kun je je qua smaak en verfij
ning onderscheiden van die an
dere 30,40 rokerijen die er nog
in Nederland zijn. Ik heb dit rek
al duizenden keren in de oven
gehangen. Maar er zit niets
plichtmatigs aan. Het is en blijft
toch vooral een kwestie van ge
voel."
AGENDA
,1(^AANDAG 25 JULI
>Badgasten-i
,8(teeweg, vanaf 13.00
i 19.00 tot 22.00 u
fclNSDAG 26 JULI
(atwijk
ub The Young Ones: ka-
d (5-15 jr), Straatmaker-
|»n-Zee-plein. 10.00 uur.
it Jeu
14.00 tot 21 00 uur
Noordwijk
Wandeling door de Staatsbossen olv de
boswachter, vertrek vanaf parkeerterrein
Duindamseslagom 10.00 uur.
Casino Badgasten-tennistoernooi, Oude
Zeeweg, vanaf 13.00 u
wandeling door Noord-
wijk-binnen oly een gids, vertrek vanaf
het gemeentehuis aan de Voorstraat, om
e Boules op h
""LOGBOEK
^Zaterdag 23 juli, Heimanswete-
Vja. moet ik nou op deze plek
nog gaan reageren op de twee
j voorgaande schrijfsels van mijn
icollega-schipper? Ik denk van
eigenlijk. Iemand die het
3logboek gebruikt om de medi
sche klachten-zonne-allergie,
jplasmocilijkheden - van de op
varenden van de Leidsch Dag
blad-boot wereldkundig te ma
ken, een stagiair te beledigen en
de draak te steken met de af-
j komst van zijn collega-schipper,
I kan toch onmogelijk serieus
tvorden genomen.
Ach, laat hem maar. Iedereen
heeft wel dat soort collega's.
Van die mensen die het hele
jaar gulzig meesmuilen van het
gebak dat jarige collega's trak
teren, maar zelf hun verjaardag
verzwijgen en de hand op de
knip houden.
Maar genoeg hierover. Vandaag
varen we door de Heimanswe
tering en de Woudwetering, die
de Oude Rijn verbinden met het
Braassemermeer. Het is druk op
het water. En niet alleen met
plezierjachtjes. Om de zoveel
tijd klieft een reusachtige ker-
osinetanker door het kanaal op
weg naar Schiphol. Zo op het
oog minstens honderd meter
lang en twintig breed, en naar
verluidt gevuld met drie miljoen
liter vliegtuigbrandstof.
Als zo'n schip je op de hielen
zit, zoals vandaag in de Woud
wetering midden in het schil
derachtige Woubrugge, dan
geeft dat een onprettig gevoel.
Je blijft omkijken. En voor wie
een idee wil krijgen wat een
schipper van een bescheiden
Leidsch Dagblad-kruisertje op
zo'n moment ziet: kijkt u eens
naar de linkerbovenhoek van
deze pagina.
Zoiets dus. En dat zien de be
woners van Woubrugge, Alphen
aan den Rijn en al die ander
plaatsen langs de waterweg tus
sen Rotterdam en Schiphol nou
met de regelmaat van de klok
op zich afkomen. Vijftienhon
derd keer per jaar. Ik vind het zo
gek nog niet. dat ze al jaren om
die pijpleiding roepen.
PAUL DE VLIEGER
WATERSTAAT
Zijn voorkeur voor de naam Go-
defridus resulteerde bijna in
oorlogje met zijn echtgeno
te. 'Schrijf onze zoon onder die
m in bij de gemeente en je
ervan lusten'. Met woorden
die strekking dreigde ega
Bezuijen indertijd. Zover kwam
het gelukkig niet. De zoon van
het Alphense echtpaar kwam
ter wereld en kreeg de naam
Willem, naar vader Willem.
Weinig origineel, maar de naam
leverde in elk geval ook geen
lachsalvo's of verbaasd opge
trokken wenkbrauwen op.
Vader Willem Bezuijen nam er
maar genoegen mee, maar de
i Godefridus bleef altijd.er-
gens in zijn achterhoofd han
gen. Toen hij zo'n drie jaar gele
den een heuse rietaak uit 1929
op de kop tikte, was nadenken
over een naam dan ook overbo-
dig.
Maar waar komt die naam nu
vandaan? „Mijn vrouw en ik ke-
neelstuk. Daarin kwam een
knaap voor die Godefridus
heette. Mijn vrouw zei: 'Wie
noemt zijn kind nou Godefrie-
dus?' 'Ha, wacht maar tot wij
een zoon hebben', zei ik toen."
Omdat er eerst drie dochters ter
wereld kwamen, raakte de grap
op de achtergrond. „Maar toen
ze in verwachting was van onze
Willem, heb ik tot de laatste mi
nuut volgehouden dat die jon
gen Godefridus moest heten."
Inmiddels is het wachtschip
Godefriedus omgebouwd tot
een riante woonboot. „Ik ben
lang naar een rietaak op zoek
geweest, omdat zulke boten
heel geschikt zijn voor perma
nente bewoning. Op het laadge-
deelte kun je makkelijk een op
bouw neerzetten." De Bezuijens
zijn waterliefhebbers in hart en
nieren. Al twaalf jaar hebben zij
in alle jaargetijden hun woning
op het water.
TEKST: BRENDA FILIPPO
FOTO: HIELCO KUIPERS
'Plasgebied...
'Plast u wel eens in het water?' Vraag het een willekeurige wa
tersporter en hij zal het schaamrood op zijn kaken krijgen.
Maar ik durf hier te stellen dat ons hele plassengebied niet al
leen een prachtig watersportgebied is maar ook een enorm
Het toiletje aan boord is vaak niet groter dan een gootsteen
kastje. Dus als de blaas opspeelt, is het hup, even het water in
en sassen maar. Je ziet het ook aan dat soort zwemmers. Geen
lange schoolslag, geen ferme borstcrawl, maar alleen even wa
tertrappelen met een benauwde blik in de ogen en dan weer zo
vlug mogelijk aan boord.
In het recreatiegebiedje rondom Koudenhoom maar ook el
ders hoor je moeders hun kinderen er ook ronduit toe aanspo
ren. 'Doe het maar even in het water, Patrick'. En kinderen die
te klein zijn om zelf te gaan plassen, worden door hun ouders
opgetild en lozen hun gouden straaltje op die manier in de
plas. Ach, wat vertederend. Maakt allemaal niks uit. Nat is nat.
Eigenlijk ben je wel gedwongen je behoefte op deze manier te
doen. Want heeft u wel eens een toiletgelegenheid langs het
water zien staan? Ik niet. Ja, in de restaurants langs het water
zijn toiletten, maar als alle watersporters van die toiletten ge
bruik zouden maken, stond er elke dag een file tot aan Utrecht.
Voorlichter J.A. van den Hoek van het Hoogheemraadschap
van Rijnland heeft er ook wel een mening over. „Je ziet dat de
kwaliteit van het zwemwater in de recreatiegebieden 's zomers
afneemt. Dat kan hiermee te maken hebben. Veel boten heb
ben open toiletten en dan stroomt de boel zo weg. Het zou be
ter zijn als iedereen een vuilwatertank aan boórd had. En wat
de zwemmers betreft - tegen hen zou ik formeel willen zeggen:
als je hoge nood hebt, zoek een uitspanning op."
En ik? Ik heb de euvele moed gehad een paar meisjes te vragen
of ze het wel eens in het water deden. 'Viezerik!', schreeuwden
ze me na. 'Vuile viezerik!'. Ja, ja. Ze kunnen wat mij betreft de
pot op.
CEES VAN HOORE
Eerste giften
'Zuydtwijck'
komen binnen
Als het aan de lezers van
deze krant en de bedrijven
in de regio ligt, zal de Zuyd
twijck ook volgend jaar zo
mer weer met gehandicap
ten en bejaarden over de
wateren koersen.
De boot, die is genoemd
naar het gelijknamige ver
pleeghuis in Leiden, dreig
de dit seizoen uit de vaart
te worden genomen omdat
de motor bijna aan z'n
eindje was en er geen
15.000 guldens beschikbaar
Nadat dit noodsignaal door
de redactie van de Water
krant was opgepikt, begon
het Leidsch Dagblad afgelo
pen zaterdag met een inza
melingsactie onder het
motto 'Houdt de Zuyd
twijck in de vaart.'
Bedrijven reageerden on
middellijk op dit SOS. Ook
lezers toonden zich enthou
siast. Inmiddels is ruim
3.000 gulden binnen. De
gemeente Leiden besluit
morgen over een bijdrage.
Maar er is nog veel geld no
dig. Voor lezers die nog niet
in de gelegenheid zijn ge
weest om een bedrag over
te maken, volgt hier nog
maals het gironummer: gif
ten kunnen worden gestort
op gironummer 57055, Lei
den, ten name van de actie
'Houdt de Zuydtwijck in de
vaart'. Lezers die willen rea
geren, kunnen rechtstreeks
bellen met de schipper van
de Leidsch Dagblad-boot
(nummer 06-52801476) of
met de redactie (071 -
356401).
Alle hens aan dek!
Ze willen het niet geloven.
„Waar ligt-ie dan, die pijplei
ding? Niemand kan mij dat ver
tellen." Eerst zien, dan geloven.
Vooralsnog gaan de binnen
vaartschippers er vanuit dat zij
de brandstof voor vliegtuigen
ook in 1995 nog vervoeren naar
Schiphol. Het ministerie van
defensie, opdrachtgever tot de
aanleg van een pijplijn, beweert
het tegendeel: begin volgend
jaar wordt de petroleum-leiding
in gebruik genomen en verdwij
nen de kerosinetankers uit het
Zuid- en Noordhollandse land
schap.
Na jarenlange discussies over
omlegging van de Oude Rijn is
de oplossing nabij. Gemeenten
als Boskoop, Waddinxveen, Al
phen aan den Rijn en Woubrug
ge zijn binnenkort verlost van
de 'drijvende bommen' die hen
dagelijks passeren. De Oude
Rijn blijft door het centrum van
Alphen stromen, de kerosine
gaat er onderdoor.
Nu varen nog jaarlijks 1.500
schepen heen en weer naar
Schiphol. De boten vervoeren
per keer zo'n drie miljoen liter
petroleum. De nieuwe, 57 kilo
meter lange pijpleiding maakt
een einde aan het gevaar van
explosies en grote branden in
dichtbevolkte gebieden. Bijko
mend voordeel is de winst aan
ruimte op de Oude Rijn en het
Braassemermeer. De gemiddel
de kerosinetanker is 85 meter
lang en ook flink breed. Uit vei
ligheidsoverwegingen mogen
plezierjachten daarom van de
provincie niet afmeren langs
grote delen van de Comriekade
in Woubrugge. Tot grote erger
nis van de plaatselijke midden
stand, die potentiële klanten op
deze scheepjes al jaren aan hun
neus voorbij ziet gaan.
„De pijplijn is een heel milieu
vriendelijke oplossing", zegt I.
Schreuders van Tebodin, de
Haagse firma die de leiding
aanlegt. Het ongeloof van de
schippers begrijpt hij wel. „Ie
ziet van de aanwezigheid van
de pijplijn helemaal niets in het
landschap. Daarom had deze
oplossing ook verreweg de
voorkeur." De buizen, waar
straks per uur zo'n 550 kuub -
en over een paar jaar 750 kuub
- brandstof doorheen stroomt,
zijn met speciale techniek de
grond in geboord. „Er is geen
grasspriet voor geweken."
Schreuders zegt dat het werk
volledig op schema loopt. De
laatste ontbrekende schakels
zijn onlangs de grond in gegaan
en aan eikaar gelast. De komen
de maanden worden gebruikt
voor het drogen, conserveren
(met stikstof) en testen van de
nieuwe verbinding.
Een woordvoerder van Ned-
Uoyd, de Rotterdamse firma die
bemiddelt tussen oliemaat
schappijen en binnenvaart
schippers, gelooft niet dat de
pijpleiding het beloofde ei van
Columbus is. Hij ziet bovendien
de noodzaak van een onder
grondse verbinding niet in. „Er
wordt steeds maar gesproken
over kerosine, maar dat wordt al
een jaar of zes niet meer ge
bruikt. In de schepen zit jet-pe-
troleum, dat is heel zuivere pe
troleum. Het is niet explosief,
kerosine wel."
Hij is er van overtuigd dat ker
osinetankers op de Oude Rijn
blijven varen. „Ze.moeten die
scheepvaart-route toch open
houden en dat kan alleen als je
regelmatig vaart. Er kan immers
van alles misgaan. Zo'n pijplijn
lekt bijvoorbeeld regelmatig. In
Duitsland is dat gebeurd en een
paar maanden geleden was dat
bij Hogerheide het geval. Daar
stonden ze na een lekkage tot
aan hun knieën in de 'jet'. Stel
dat er met deze nieuwe lijn iets
gebeurt. Dan zit Schiphol in
eens zonder brandstof en staan
alle vliegtuigen aan de grond.
Dat kan toch niet?!"
ERNA STRAATSMA
j toe, is het een ideale manier om afkoeling te zoeken: de watersport. Met z'n twintigen op een, met wat oude matrassen beklede afgeschre-
i vrijetijdsbesteding niet duur hoeft te zijn. Een koele versnapering bij de hand, het frisse water op een ferme duik afstand. Nee, het leven is
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
In het warmste weekeinde van het j
ven dekschuit. Hèt bewijs dat deze1
zo beroerd nog niet.
