'Geloven alleen is niet genoeg' Boeddhistische geestelijken bezoeken Nederland Kerk Samenleving ZATERDAG 23 JULI 1994 redactie dick van der plas, 071 -356443 BINNENLAND KORT Geloofsbrief De kerken in Nederland zijn nog lang niet doordrongen van de noodzaak om op een 'christelijke' manier om te gaan met dieren. Om daarin eindelijk verandering te brengen, heeft de werkgroep 'Kerk en Dier' van de Raad van Kerken een geloofsbrief opgesteld. De brief wordt be gin augustus afgerond en moet daarna nog door de kerkelijke molens. Die vertra ging kan er volgens de op stellers nog wel bij, nadat twee jaar geleden een eerde re versie door de raad was af gekeurd. De belangstelling voor de zaak is niet erg groot aan de top van de kerken, zegt Valentine Meszaros-Er- matinger. „Het komt wel, maar het gaat langzaam." Bezinning Binnen de kerken gaat het alsmaar over de mens, weet de in 1990 opgerichte werk groep inmiddels. Het zoge noemde conciliair proces voor gerechtigheid, vrede en de heelheid van de schep ping bracht daarin enige ver andering. Sinds enkele jaren is ook het milieu onderwerp van christelijke bezinning. Maar de dieren komen er nog steeds bekaaid vanaf. Onbegrijpelijk, vindt Mes- zaros. De bijbel staat immers vol met teksten die christe nen zouden moeten inspire ren om de dieren 'op z'n minst als hun medeschep selen te beschouwen'. In de geloofsbrief worden ze keurig op een rijtje gezet. De kerken hebben zich vooral laten lei den door een citaat uit het eerste bijbelboek Genesis, waaruit zou blijken dat de mens mag heersen over de dieren. „Maar daarmee is nooit bedoeld dat ze mogen worden uitgebuit, zeker niet", zegt Meszaros feL „Het gaat om een heel ander heer sen, zoals God en Jezus heer sen over deze aarde. Wereldcatechismus Zeker de Rooms-Katholïeke Kerk heeft daar nog weinig van begrepen, zegt voorzitter Ellen Kegge. ..In de nieuwe wereldcatechismus staat wa rempel dat je niet van dieren mag houden en dat je je geld beter aan mensen dan aan dieren kan uitgeven. Hoe is dat anno 1994 nog mogelijk? Maar ook protestanten kunnen er wat van. „Er zijn nog zat jagende dominees. En o jee, als je probeert dui delijk te maken dat ze dat als christen niet kunnen ma ken." De Wereldraad van Kerken riep in 1989 christe nen op dieren te behandelen als medeschepselen Gods. Dierendominee De werkgroep strijdt vooral tegen onwetendheid binnen de kerken. „Veel mensen we ten gewoon niet hoe vreselijk dierproeven zijn of dat een vis lijdt als hij aan de haak geslagen wordt", aldus Keg ge. De christelijke agrariërs probeert ze ervan te door dringen dat hij zijn koeien 'niet als produktie-eenheid maar als Klaziena 13' moet bekijken. Bij theologen moet' vooral het besef doordringen dat de mens niet boven het dier staat omdat hij toevallig een ziel heeft. Zij zouden vol gens de werkgroep een voor beeld moeten nemen aan de predikant Hans Bouma, die in de jaren zeventig in de Ge reformeerde Kerken wel be kend stond als de 'dierendo minee'. Katholieke collega's zouden opnieuw in de leer kunnen bij de heilige Fran- ciscus, die onder meer tot de vogeltjes sprak. DEN HAAG ANP Drie vooraanstaande lama's, boeddhisti sche geestelijken, uit de Tibetaanse tra ditie brengen binnenkort een bezoek aan Nederland. Zij zullen op diverse plaatsen Nederlandse gelovigen en be langstellenden inwijden in de boeddhis tische leer en rituelen. De lama's Choegon Rinpoche en Namse Rinpoche verzorgen volgende week lezingen en initiaties in Hantum, Leeuwarden en Amsterdam. Vanaf 5 au gustus geeft de vooraanstaande vrouwe lijke lama Khandro Rinpoche lezingen in Amsterdam. Choegon Rinpoche zal ook de in 1991 in gebruikgenomen boeddhistische tem pel (stoepa) in het Friese Hantum inze genen. „Elke keer als er een lama komt. vragen we hem de stoepa te zegenen en zijn verlichte energie aan de stoepa over te dragen", zegt een woordvoerster van het Boeddhistisch Centrum. Ze legt uit dat de lama's tijdens de ini tiaties een ritueel uitvoeren waarbij 'de zegen van een bepaalde bodhisattva aan de gelovigen wordt overgedragen". Bodhisattva's zijn hemelse wezens die werken voor het welzijn van de wereld en beschermen tegen bijvoorbeeld ziek te, geweld en negatieve emoties. Choegon Rinpoche, hoofd van een Ti- betaans klooster in India, is de negende incarnatie van een gelijknamige illustere zestiende-eeuwse leraar. Carolien His- sink van het Shambhala Centrum, een organisatie voor boeddhistische studie en meditatie in Rijnsburg, is ingenomen met zijn komst. „Hij is een incarnatie, en die kom je niet zomaar in Nederland te gen. Eigenlijk is hij een belichaming van het boeddhisme, een leraar die je verder helpt op het boeddhistische pad." De Tibetaanse richting in het boed dhisme. waarin de mystiek centraal staat, kent ook vrouwelijke lama's. Khandro Rinpoche staat aan het hoofd van het nonnenklooster in Rumtek in het door India geannexeerde Sikkim. Ze is meditatiemeester en zal uiteenzetten hoe door meditatie 'een houding van vriendelijkheid en ruimhartigheid tegen over de medemens en de wereld' kan worden ontwikkeld, aldus een persbe richt van het Shambala Centrum. Over het aantal boeddhisten in Neder land zijn geen officiële cijfers beschik baar. Het Centraal Bureau voor de Sta tistiek maakt geen onderscheid tussen hindoes en boeddhisten. In boeddhisti sche kringen in Nederland wordt het aantal aanhangers geschat op 30.000. Leidse Gezamenlijke Diaconieën opnieuw in touw voor Roemenië Een halve dag zin gen op straat, van vroeg in de mor gen tot laat in de middag auto's wassen op een par keerterrein, in de branden de zon over het strand lo pen van Scheveningen naar Katwijk. De jongeren van de Leidse Roemenië- groep hebben er alles voor over om geld te verdienen voor hun werkvakantie. ,,Het leuke is, dat jongeren zelf met ideeën komen", zegt begeleidster Jacque line Schoonwater enthou siast. „Nooit eerder waren ze zo actief bij de voorbe reiding betrokken. LEIDEN MONIQUE VAN EEDEN Schoonwater is medewerkster van de Gezamenlijke Diaconie- en van de hervormde gemeente en de Gereformeerde Kerk in Leiden, en is Roemenië-reizig ster van het eerste uur. „In mei '89 gingen we voor het eerst, met een kleine groep. Dat was vreselijk spannend; het was nog vóór de omwenteling, moet je rekenen." Vanuit de kerk was er contact gelegd met de Hongaar se minderheid in Roemenië. Na de omwenteling in december '89 werden er plannen gemaakt voor hulpverlening en weder zijdse bezoeken. „In '90 en '91 zijn we ook naar Roemenië ge weest. In '92 hebben we een groep Roemèense jongeren in Leiden ontvangen. Vorig jaar gingen wij opnieuw ook en deze zomer zitten we er weer - tus sen 28 juli en 11 augustus." Met een zekere trots vertelt Schoon- watere dat de Roemenië-groep elk jaar groter wordt. .Alleen door mond-tot-mond-reclame. Nu zijn er al 19 jongeren en 3 begeleidsters." Eendrachtig werken de deel nemers aan de voorbereidin gen. Zo werden er vijf sub-groe pen gevormd: om de bijdrage aan de kerkdienst voor te berei den, om algemene sponsors binnen te halen en om de ver schillende sponsoracties te or ganiseren. Vandaar de straat- zanggroep, de autowasgroep en de strandloopgroep. De acties zijn één voor een bijzonder suc cesvol gebleken. Tegenover de inkomsten staan hoge kosten. Alle jongeren betalen zelf hun reis- en verblijfkosten. Ook het materiaal dat ze nodig hebben voor hun werk in Roemenië - schoonmaken, timmeren en schilderen - slaan ze van tevo ren zelf in. „Bovendien willen we per persoon voor ongeveer 200 gulden voedsel en geschen ken achterlaten", vertelt Schoonwater. „Die Roemenen zijn zó gastvrij. Ze hebben niets, maar ze willen alles met je de- Jongeren van de Roemenië-groep laden een transportbusje in. len." Reis- en werkprogramma's worden opgesteld in overleg met Ilona, de vrouw van de do minee in Tirgu- Mures (een stad zo groot als Leiden en Oegst- geest samen). Ilona heeft zich zelf Engels geleerd. „I organi- zaid for you", citeert Schoonwa ter haar. als ze de groep op de hoogte brengt van de nieuwste plannen. Dit jaar willen de Nederland se jongeren helpen met het on derhoud van enkele kerkgebou wen en met de inrichting van het nieuwe onderkomen van Procardia, de hart- en revalida- tiekliniek van dokter Kikeli Pal. Schoonwater vertelt van de pro blemen waarmee Procardia te kampen heeft: „De huurprijs van het huidige pand is in korte tijd meer dan verdubbeld. Daar om wil Kikeli liever zelf een ge bouw aankopen. Maar het is moeilijk om het geld daarvoor bij elkaar te brengen, zolang er nog geharrewar is over de valu ta. Het maakt nogal wat uit of je uiteindelijk 500 Duitse marken op tafel moet leggen, of 500 Amerikaanse dollars. Ondertussen stellen de Hon gaarse Roemenen het zeer op prijs dat mensen uit het buiten land aan hen denken en zelfs bij hen op bezoek komen. „In 1991 gingen Pim en ik er voor het eerst heen", vertelt Margreeth van Hove. „Toen hebben we maar weinig gewerkt. De men sen daar zagen ons als gasten, ze wilden ons een prettige va kantie bezorgen. Wij voelden ons schuldig omdat we niet aan het werk waren, maar zij zei den: Jullie doen spiritueel werk, jullie geven ons moed." Margreeth is 21, haar vriend Pim van Dam is 24 jaar. Hun re latie is ontstaan toen ze allebei begonnen met het werk voor de Roemenië-groep. In 1992 heb ben ze meegedaan met de op vang van Roemeense jongeren in Leiden en deze zomer gaan ze zelf voor de derde keer naar Tirgu Mures en omgeving. Het feit dat ze christen zijn, speelt voor Pim en Margreeth een be langrijke rol. „Vanuit je geloof kies je toch voor een bepaalde aanpak", meent Margreeth. ,Als christen wil je oog hebben voor je naaste, met hem reke ning houden, hem helpen." Al lebei vinden ze het ook waarde vol dat alle jongeren uit de Roe menië-groep een kerkelijke ach tergrond hebben. „Je hebt het geloof als gezamenlijke basis. Daardoor kun je ook samen praten over geloofszaken. „Van verschillen in het geloof merk je verder niks", vindt Syl via van den Berg. Zij is 18 jaar, net als Pim én Margreeth gebo ren en getogen in Leiden, maar als enige in de Roemeniëgroep van oorsprong rooms-katholiek. „De katholieke school was te klein: daar zat iedereen in com binatieklassen. Daarom ben ik naar de protestantse Room- brugschool gegaan." Op de Roomburgschool maakte Sylvia nieuwe vriendinnen. Eén van hen vertelde haar over de Roe- menië-reizen. Die verhalen spraken Sylvia erg aan, en dit jaar gaat ze voor het eerst zelf mee. „Niet zozeer omdat ik christen ben, maar ook om veel van het land te zien, op een an dere manier dan wanneer je als toerist gaat." Haar verwachtingen van het land zijn realistisch: „De natuur schijnt heel erg mooi te zijn, maar de armoede is verschrik kelijk." Daar weten Pim en Mar greeth van mee te praten. „In de stad is de situatie slecht, maar in de dorpen is het nog een graadje erger. Vorig jaar wa ren we in Havad en Adojani. Die dorpen hebben samen 700 inwoners en één supermarkt. In de schappen staan enkele paren schoenen, een stuk of wat boe ken en een paar potjes jam. Af en toe is er ook brood te koop." Autowasserette Roemenië-groep gesloten leiden Zuid-West is gesloten. De aan kondiging van afgelopen don- De 'autowasserette' die de jon- derdag dat automobilisten ook geren van de Roemenië-groep vandaag (zaterdag) nog hun exploiteerden op het terrein bij voertuig in het sop konden la de Bevrijdingskerk in Leiden ten zetten, was gedateerd. FOTO HENK BOUWMAN Vandaar dat de Roemenen een talent ontwikkeld hebben om 'iets uit niets' te maken. Dat geldt vooral voor broodbeleg en voor soep. „Je kunt er kersen soep te eten krijgen, of rijste- soep. Brood wordt soms belegd met fijngesneden paprika, of met een prutje van verschillen de groenten." Geen wonder dat de Leidse jongeren blij zijn als één van hen goedkoop een grote partij kaas op de kop weet te tiicken. „Dat dient dus niet alleen om ons eigen brood mee te beleg gen", zegt Schoonwater. „Het grootste deel doen we cadeau aan de mensen bij wie we loge ren." Net als voor Pim en Mar greeth is ook voor Schoonwater het geloof een belangrijke drijf veer. „Geloven en dan rustig achterover zitten, dat is niet ge noeg", zegt ze vastberaden. „Je moet er ook iets mee dóen. De jaarlijkse werkvakantie in Roe menië is een goede manier om de daad bij het woord te voe gen." „Het wordt een goeie reis met een goeie groep", meent Erna van Hove. Zij is kosteres, jeug- douderling, en als reisbegeleid- ster een collega van Schoonwa ter, en ook nog de moeder van Margreeth. „Als je naar Roeme nië gaat, weet je nooit wat je kunt verwachten", vult Mar greeth haar moeder aan. „Het enige wat je zeker weet, is dat je niks zeker weet. En dat je heel erg welkom bent." Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON LEIDSCH DAGBLAD Uitgave van Dagbladuitgevenj Damiate bv DIRECTIE: B M. Essenberg. G.P Arnold (adj), J Kiel (adj); HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Frans Nypels, Henk van der Post (adj). OMBUDSMAN: R D. Paauw. tel. dag 9.30- 11 30 uur 071 -356215, of per post. HOOFDKANTOOR. Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden Telefoon 071-356356 POSTADRES: Postbus 54,2300 AB Leiden TELEFAX: Advertenties 071-323508 Fam berichten 071-323508 Redactie071 -321921 ADVERTENTIES ma -vnj. van 08.30-17.00 uur Telefoon 071-356230 RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels) ma-vnj van 8 30-17.00 uur: T elefoon 071-143545 ABONNEMENTEN Tel. 071 -128030 bij vooruitbet (incl. BTW) peracc.giro autom.bet per maand 29,30 per kwartaal 85,55 84,55 per jaar 329,30 328,30 VERZENDING PER POST Nederland: per kwartaal 125,50 overige landen op aanvraag KLACHTEN BEZORGING mat/mvri| 18 00-19.30 uur, zat 10.00-12 00 uur. Tel 071-143241 HET WEER Records aan diggelen Vrijwel ongemerkt sloot een ocea nisch hogedrukgebied gisteren aansluiting bij een wat afnemende hogedrukkern boven Zuid-Zweden. De twee systemen werden eerst nog gescheiden door een zwak kou front op de Noordzee, maar het bij behorende wolkenpakket loste vrij wel geheel op. Zo sloot een nieuwe zomerse periode naadloos aan bij de vorige. Het enige wat opviel was een instroming van wat schonere en heldere lucht van zee met een matig noordenwindje. Dat zorgde aan het strand weer voor ideale omstandigeheden; onafgebroken zonneschijn en een aangename 23 of 24 graden. Verder het binnenland in werd er weer moeiteloos een tropische dag genoteerd. Diverse stations meld den 30 tot 32 graden, een tempe ratuur die vrijwel overal op het con tinent aan de orde van de dag is. De verse hogedrukcel - 1027 milli bar - ligt vanmiddag boven de Noordzee en trekt evenals zijn voorgangers door naar het oosten. Hierbij wordt de wind weer in de noordoost- tot oosthoek geduwd. De kuststrook raakt daardoor in de loop van dit weekeinde zijn bron van verfrissing kwijt. De stranden ontsnappen vanmiddag nog aan de tropische temperaturen, maar m; gen zal het kwik ook daar tot ron 30 graden oplopen; in het binne^ land komen dan toppers van 33 34 graden in zicht. De komende twee nachten brenf weinig verkoeling met rond midd nacht nog 25 graden en zelfs bijl zonsopkomst nog op sommige plaatsen rond 20 graden. Vooral steden krijgen deze dagen te ma ken met een stadseffect. Bij zon nig, warm weer en weinig wind rr je daar gerust 1 2 graden optel len bij de waarden die door de of ciële weerstations worden doorg geven. Dat geldt zeker voor de nachten als de steenwoestijn va de stad zijn warmte langer vast houdt dan het platteland rondon Door de hitte boven West-Europ; ontstaat een lagedrukgebiedje, waarin zich later op zondag en maandag enkele onweersbuien kunnen vormen. Mogelijk geven die - heel plaatselijk - verkoeling maar nog altijd geen echte verst( ring van het opvallend langdurig! zomerweer. Inmiddelskan juli 1994 zich meten met de aller- warmste maanden van deze eeu\ Als de huidige warmtegolf tot he eind van de maand doorzet, er wellicht records aan digge HET WEER IN EUROPA KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met maandag. Noorwegen: In het zuidenoosten flinke zonnige perioden en maxi ma rond 25 graden. Aan de westkust en in het noorden ook wolkenvelden en kans op wat regen, vooral zaterdag. Daar ko men de maxima tussen 16 en 20 graden uit. Zweden: In het zuiden flink wat zon. Meer naar het noor den toe ook wolkenvelden en vrijwel overal droog. Maxima van 21 graden in het noorden tot 27 in het midden en zuiden. Denemarken: Veel zon maar ook wat sluierbewolking. Middag- temperatuur langzaam op lopend tot 27 graden op zondag. ingeland. Schotland, Wales en Ierland: In Ierland en Schotland meest bewolkt en plaatselijk wat regen of motregen. In Engeland en Wales minder bewolking en vooral in Engeland geregeld zon Mid- dagtemperatuur uiteenlopend van 17 graden langs de westkust tot 27 graden in de omgeving van Londen. België en Luxemburg: Overwegend zonnig maar ook enkele stapelwolken. Droog. Middagtempera- tuur ongeveer 28 graden, maar vlak.aan de Belgische kust door zeewind waftfis- Noord- en Midden-Frankrijk: Zonnige perioden maar ook stapelwol ken en lokaal een kleine kans op een re gen- of onweersbui. Middagtemperatuur tussen 28 en 31 graden maar iangs de kust van het Kanaal beduidend frisser Portugal: Vrij zonnig maar in ochtend in het noor den ook kans op enkele wolkenvelden. Middagtemperatuur aan de kust van 22 graden in het noorden tot ongeveer 30 graden in het zuiden. Landinwaarts ruim boven 30 graden. Madeira: Wolkenvelden en mogelijk een bui, maar ook wat zon. Middagtemperatuur tijde lijk wat lager, rond 21 graden. Spanje: Vrij zonnig. In het noorden enkele wol kenvelden en zaterdag in het noordoos ten een kleine kans op een lokale bui Maxima in het binnenland rond 40 gra den, langs de meêste costa's tussen 30 en 33 graden. Langs de Golf van Biscaje aanmerkelijk koeler. Canarische Eilanden: Aan de noordzijde van de eilanden enke le wolkenvelden, maar droog. Op de zuidstranden zonnige perioden en mid dagtemperatuur rond 30 graden. Marokko: Westkust: veel zon vooral in het zuiden. Landinwaarts mogelijk een lokale bui. Middagtemperatuur vlak aan zee rond 28 graden, landinwaarts aanzienlijk Tunesië: Vrij zonnig en warm met maximumtem peratuur vlak langs de kust rond 33 gra- Zuid-Frankrijk: Flinke zonnige perioden, maar vooral za terdagmiddag en -avond ook kans op een lokale regen- of onweersbui Ten zuiden van Lyon aanhoudend warm met maxima boven 30 graden. Elders onge veer 29 graden, maar aan de Atlanti sche kust wat frisser. Italië: Vrij zonnig. In het zuiden kans op een lokalp regen- of onweersbui Middag temperatuur tussen 28 en 33 graden. Griekenland en Kreta: Vooral zaterdag op het vaste land enkele regen- en onweersbuien. Op de eilanden overwegend zonnig. Maximumtempera tuur in Griekenland ongeveer 34 graden, op Kreta circa 30 graden. Boven de Egeische Zee steekt een straffe noor denwind op. Turkije en Cyprus: Zonnig en droog. Aan de westkust waait af en toe een stevige noordenwind. Tem peratuur op de meeste plaatsen ruim boven de 30 graden Duitsland: Aanhoudend zonnig en droog. Zondag vanuit het zuiden mogelijk wat hoge be wolking. Maximumtemperatuur rond 30 graden. Zwitserland: Kans ofi'een regen- of onweersbui. Ver der flinke perioden met zon, vooral in de ochtend. Middagtemperatuur tussen 28 en 32 graden. Neerslagkans Minimumtemp. Middagtemp. Wind £#j ZONDAG 24 JULI 1994 M1 Zon- en maanstanden Zon op 05 48 Zon onder 21 j Maan op 21.59 Maanonder07. Waterstanden Katwijk Hoog water 04.49 17.20 Laag water 00.30 15.07 MAANDAG 25 JULI 1994 Zon- en maanstanden Zon op 05.49 Zon onder 21. Maan op 22.21 Maanonder09. Waterstanden Katwijk Hoog water 05.32 18.02 Laag water. 01.21 15.43 Weerrapporten 22 juli 20 uur: Amsterdam licht bew De Bilt licht bew Deelen licht bew./ Eelde onbew Eindhoven licht bew Den Helder onbew Rotterdam licht bew Vkssingen Maastricht Aberdeen Athene Barcelona Dublin Frankfurt Genève Helsinki Istanbul Klagenfurt Kopenhagen Las Palmas half bew. half bew. licht bew onbew onbew. licht bew onbew. onbew. half bew half bew. half bew onbew. half bew licht bew. licht bew Stockholm Warschau Buenos Aires c Casablanca z Johannesburg c Los Angeles z New Orleans z New York Tel Aviv 5 28 16 5 30 17 i X 30 15 i r5 30 15 i iw6 30 17 i 5 26 18 1 5 28 14 i 1 30 15 1 5 27 19 1 IO 4 30 19 13 22 10 1 14 34 20 rw5 30 23 l 32 21 io 1 31 19 io 5 32 19 4 30 21 4 35 24 5 20 9 i2 31 20 1 30 i2 26 20 X 29 14 io 10 31 23 3 29 14 1 27 14 14 26 21 iw5 24 1 30 21 3 28 17 io 3 31 20 w4 36 16 t 28 20 !w4 31 18 iw8 30 22 ndst 20 12 1 31 19 30 11 31 18 22 29 13 27 13 30 13 28 14 34 26 licht bew onbew, half bew. 21 3 21 16 29 23 34 27 31 18 32 26 28 22 32 23 24 18 BOES

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 10