'Vrijheid Rusland van korte duur'
Kerk Samenleving
Lumen 2000 niet meer
op Nederlandse televisie
Rolstoelen langs Leidse kerken
VRIJDAG 22 JULI 1994
BUITENLAND KORT
Bomaanslag (1)
Paus Johannes Paulus II
heeft de bomaanslag op het
joods centrum in Buenos Ai
res als een 'afschuwelijke ter-
orristische daad' veroor
deeld. Bij de aanslag kwa
men dertig mensen om en
werden 127 gewond. Ver
scheidene mensen worden
vermist. De paus verwoordde
zijn afschuw in een condolé
ancetelegram aan kardinaal
Antonio Quarracino, aarts
bisschop van de Argentijnse
hoofdstad. De in Polen gebo
ren paus heeft bij herhaling
het antisemitisme veroor
deeld. Na bijna 2000 jaar
moeizame betrekkingen tus
sen christenen en joden be
sloot het Vaticaan kortgele
den de staat Israël formeel te
erkennen. Het Centrum In
formatie en Documentatie
over Israël (C1DI) in Den
Haag heeft via een brief aan
de Argentijnse ambassadeur
de regering in Buenos Aires
opgeroepen alles te doen om
de misdaders op te sporen
en te berechten. In een af
zonderlijke brief aan de Ar
gentijnse opperrabbijn Shlo-
mo Benhami zegt het CIDI
dat de weerzinwekkende
aanslag bedoeld was om de
joodse gemeenschap in het
hart te raken. Het CIDI
spreekt de wens uit dat in de
hele wereld joden erdoor zul
len worden gestimuleerd nog
meer te doen voor een leven
in vrede en gerechtigheid.
Bomaanslag (2)
In Argentinië hebben de Fe
deratie van protestantse ker
ken en de Oecumenische be
weging voor de mensenrech
ten de regering om een snel
en diepgaand onderzoek ge
vraagd. De aanslag in 1992
op de Israëlische ambassade
in Buenos Aires is nooit seri
eus onderzocht, aldus de Ar
gentijnse kerken. Daarbij
werden 29 mensen gedood.
..Wij spreken de hoop uit dat
justitie en het geweten van
het Argentijnse volk nu een
eind aan zulke misdadige
aanslagen zullen maken", al
dus de brief. Van de Oecu
menische beweging voor de
mensenrechten zijn niet
aleen vier protestantse ker
ken, maar ook twee rooms-
katholieke bisdommen aan
gesloten.
Artritis
Mensen die te veel geknield
bidden, lopen een grote kans
op gewrichtsontsteking in de
knieën. Vooral priesters,
nonnen en predikanten wor
den het slachtoffer van artri
tis, zo blijkt uit een onder
zoeksrapport van de univer
siteit van Southampton. Lan
ge tijd geknield bidden, leidt
niet alleen tot vreugde en
vroomheid, aldus de onder
zoekers, maar ook tot grote
druk op de knieschijf waar
door het beschermende
kraakbeen verslijt. De studie
onder 2.000 mensen wijst te
vens uit dat tapijüeggers tot
de risicogroep behoren.
Moederschap
Paus Johannes Paulus II
heeft verklaard dat het afwij
zen van het moederschap
kan leiden tot een vervor
ming van de vrouwelijke per
soonlijkheid. De paus noem
de het de hoogste tijd het be
lang van het moederschap in
onze maatschappij op zijn
juiste waarde te schatten. Hij
klaagde dat de waarde van
het moederschap geredu
ceerd is tot een 'sociaal fe
tisjisme'. In zijn wekelijkse
openbare toespraak verklaar
de de paus dat het moeder
schap helaas doelwit is ge
worden van kritiek. ,,De ver
hevenheid die van oudsher
gekoppeld was aan het moe
derschap werd voorgesteld
als een ouderwets idee."
Friedensstimme steunt niet-geregistreerde baptisten
GOUDA GPD
De niet-geregistreerde baptistengemeenten in Rusland
hebben ook na de omwenteling niet de officiële erken
ning aangevraagd. „Ze zijn er namelijk van overtuigd dat
de godsdienstvrijheid van beperkte duur zal zijn", vertelt
Bert de Jong van Friedensstimme in Gouda. De organisa
tie, die vooral de niet-geregistreerde baptisten in de
voormalige Sovjet-Unie steunt, viert het 15-jarig bestaan
met een grote jubileumactie.
omdat de baptisten zich door
alle vervolgingen nauwelijks
konden organiseren. Samen
komsten moesten op verborgen
plaatsen - vaak in de open lucht
- worden gehouden en veel
voorgangers zaten in werkkam
pen.
Volgens De Jong werden deze
gelovigen ten onrechte vaak
aangeduid als 'ondergrondse
kerk'. „Omdat het hen vaak on
mogelijk wordt gemaakt samen
te komen, moesten ze steeds
weer ergens anders hun heil
zoeken. Maar als ze bij iemand
thuis waren, gingen de ramen
open, zodat iedereen de bood
schap kon horen." Ondanks de
gevaren stonden veel gelovigen
zelfs letterlijk op de hoeken en
pleinen traktaatjes uit te delen.
Het bijwonen van een dienst
De omwenteling in de Sovjet-
Unie betekende niet het einde
van Friedensstimme Nederland.
„De vraag of wij ons niet moes
ten opheffen is toen overigens
wel nadrukkelijk aan de orde
gekomen", aldus De long in het
nieuwe pand dat de stichting
vorig jaar heeft betrokken.
„Maar de Russen zelf hebben
ons gevraagd om hen te helpen
zo lang het kan." In feite is men
bij Friedensstimme nu drukker
dan ooit.
„Voorheen stelden wij ons ten
doel christenen hier te informe
ren over de vervolgde geloofsge
noten daar", legt De Jong uit.
Het droeve lot van de niet-gere
gistreerde baptisten was veel
christenen onbekend,
Lumen 2000, een internatio
naal verband van behouden
de rooms-katholieke televi
sieproducenten, heeft zijn
uitzendingen op de Neder
landse televisie gestaakt. Ver
anderde uitzendtijden en een
ingekrompen budget zijn
daarvan de oorzaak.
De Nederlandse uitzendin
gen van Lumen 2000 waren
tot en met 3 juli elke zondag
ochtend om 11.00 uur via
RTL5 te zien. De program
ma's werden geproduceerd
door het Hilversumse pro-
duktiebedrijf LogoMedia, on
derdeel van de behoudende
rooms-katholieke stichting
Getuigenis van Gods Liefde
van de vroegere directeur van
Center Pares Piet Derksen.
Volgens Ed Arons, mediadi
recteur van de in Eindhoven
gevestigde stichting, was het
'nogal duur' om de program
ma's van Lumen 2000 via
RTL5 uit te zenden. Hij wilde
niet zeggen hoeveel de stich
ting precies aan'de commer
ciële zender daarvoor moest
betalen.
De stichting kampt met fi
nanciële problemen sinds de
drie kinderen van Derksen
beslag hebben gelegd op de
bankrekeningen van de stich
ting Levend Water, die de
Stichting Getuigenis van
Gods Liefde geheel financiert.
De kinderen van Derksen ver
wijten hun vader dat hij mil
joenen guldens van de Stich
ting Levend Water heeft ver
kwist. De stichting Getuigenis
moet het nu met enkele tien
tallen miljoenen guldens per
jaar doen, terwijl ze voorheen
een veelvoud daarvan te be
steden had.
Volgens Arons heeft het
stopzetten van de uitzendin
gen van Lumen 2000 niets
met het beslag te maken.
„Ten aanzien van de beste
ding van het geld is geen ver
schil van mening tussen Der
ksen en zijn kinderen. Het
probleem is dat het kapitaal
van de Stichting Getuigenis
de afgelopen jaren gedeelte
lijk is opgesoupeerd doordat
meer aan subsidies verstrekt
is dan aan opbrengsten bin
nenkwam."
Arons benadrukt dat de re
latie met RTL5 ook is verbro
ken omdat de programma's
van Lumen 2000 alleen op
een vroeger tijdstip op de
zondagochtend uitgezonden
konden worden. De Stichting
vreesde dat het aantal kijkers,
dat meestal niet boven de
100.000 uitkwam, daarmee
nog verder zou slinken.
Klompé-prijs voor vredesgroep Joegoslavië
De stichting Tilburg Za Mir is
één van de drie organisaties die
dit jaar een toelage krijgt van de
Marga Klompé Stichting. Til
burg Za Mir ondersteunt vre-
des- en mensenrechtengroepe-
ringen in het voormalige Joego
slavië.
De andere toelagen van 5.000
gulden zijn voor Het Nieuwe
Huis in Utrecht, een opvang
huis voor thuis- en daklozen, en
voor drs. Annemarie Koot, één
van de weinige vrouwelijke ar-
BEROEPINGSWERK
5-End: A.F.U. Braakman, kandi
daat te Maartensdijk.
Bedankt voor St. Maartensdijk: L.M.
Jongejan, kandidaat te Nie
P. Kamper, kandidaat te Oosterbeek.
was al strafbaar, net als de wei
gering de gemeente te laten re
gistreren. Dus laat staan lec-
tuurverspreiding en evangelisa-
tiearbeid. Velen belanden daar
voor voor jaren in een kamp.
Ook moeders van grote gezin
nen en jonge mensen. Sommi
gen bezweken tijdens hun ge
vangenschap. Anderen, zo blijkt
uit de foto's en verhalen van
Friedensstimme, kwamen als
wrakken terug.
Geen compromis
Deze onverzettelijke opstelling
oogste weinig sympathie bij an
dere Russische kerken. „Niet-
geregistreerde baptisten lijden
graag. Door zich zo op te stellen
doen ze het zichzelf allemaal
aan", zei een topman van de
door de overheid erkende Unie
van Baptisten in de Sovjet-Unie
eens. De uniegemeenten ont
kenden dat registratie beteken
de dat er water bij de wijn ge
daan moest worden.
Behalve moreel worden de
niet-geregistreerde baptistenge
meenten vooral ook materieel
ondersteund. Er wordt bouw
materiaal geleverd voor de kerk
jes die men nooit heeft gehad,
er wordt religieuze lectuur ge
drukt en een aantal voorgangers
wordt financieel vrijgesteld voor
het zendingswerk.
De gemeenten - er zijn er
zo'n 150 door heel de voormali
ge Sovjet-Unie, met pakweg
zo'n honderdduizend leden -
voelen volgens De Jong een gro
te verantwoordelijkheid. „Het is
opmerkelijk dat voorgangers
begin jaren tachtig al hebben
geprofeteerd dat er een onge
kende vrijheid zou komen,
maar dat die van beperkte duur
zal zijn. De mensen verwachten
dat de komende vervolgingen
nog heviger zullen zijn
V raclitwagens
Hoewel De Jong geen voorspel
ling durft te doen, heeft hij 'op
grond van de ontwikkelingen de
indruk dat het niet lang meer
zal duren'. „We laten iedere
maand een vrachtwagen ver
trekken en nu, ter gelegenheid
van het jubileum, vijftien trucks
in \ijf maanden. Iedere keer als
een vrachtwagen is aangeko
men, heb ik zoiets van: geluk
kig, dat was er in ieder geval
weer een. Onze man in Moskou
zegt dat het steeds moeilijker
wordt."
„Je merkt dat de Russische
bevolking het uiteenvallen van
de unie niet heeft verwerkt.
Naast het gevaar van de totale
anarchie is er ook de dreiging
van het nationalisme. De Rus-
sisch-Orthodoxe Kerk speelt
daarin ook een rol. Een goede
Rus is Russisch-orthodox. Alle
andere kerken en godsdiensten
worden per definitie als buiten
lands bestempeld. Nu eisen in
Rusland andere dingen nog de
aandacht op. Maar hoe lang
nog?"
In andere delen van de voor
malige Sovjet-Unie neemt de
agressie van de islam toe. „Reli
gieuze druk is altijd heviger. Ze
ker als het om zulke uitgespro
ken mensen gaat als de niet-ge
registreerde baptisten. Het uit
zich nu al in zaken als het in
brandsteken van evangelisatie
tenten. iets waar de orthodoxen
achter zitten. En in Moldavië is
er aL een wet aangenomen die
het verbiedt om over te gaan
naar een ander geloof."
beidspastores in Nederland.
Koot is tevens in deeltijd
schoonmaakster, om voor haar
pastorale werk ervaring op te
doen.
De Marga Klompé Stichting
wil de gedachtenis aan de eerste
vrouwelijke minister in Neder
land levend houden door jonge
mensen aan te moedigen om
vanuit een christelijke levensvi
sie te werken aan vrede en ge
rechtigheid. De toelagen wor-
den op 28 oktober in Tilburg
uitgereikt.
leiden Een groep ouderen in rolstoelen van het
dienstencentrum De Rondedans kreeg gistermiddag
een persoonlijke rondgang 'Langs Leidse Kerken'
aangeboden van gidsen van het Gilde Leiden. De
deelnemers en hun begeleiders begonnen hun tocht
bij de Hartebrugkerk aan de Haarlemmerstraat en
eindigden aan het eind van de middag bij de Pieters-
KT
kerk. Het project 'Langs Leidse Kerken' duurt nog
twee zaterdag (23 en 30 juli). Zeven monumentale
kerken in de binnenstad openen van 11.00 tot 16.00
uur hun deuren voor het publiek. Het thema van de
tentoonstellingenreeks is dit jaar 'avondmaal en eu
charistie'.
FOTO HOLVAST/MARK LAMERS
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
VERDACHTE,
HEBT HET
LAATSTE WOORD
Uitgave van Dagbladuitgevenj Damiate bv
DIRECTIE. B M Essenberg, G P. Arnold (adj). J
Kiel (adi).
HOOFDREDACTIE- Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj)
Telefoon071 -356230
Telefoon 071 43545
ABONNEMENTEN
29,30
84,55
328,30
HET WEER
Kans op warmte-onweer
Op de West-Europese weerkaart
zijn de luchtdrukverschillen erg
klein. In het noorden is de druk be
trekkelijk hoog en boven het conti
nent, waar het in de middag ruw
weg 30 tot 33 graden wordt, ont
staat door de hitte een vlak lage
drukgebied. Die vlakke drukverde-
ling laat maar een geringe stroming
boven onze omgeving toe, waar
door de lokale verschillen tussen
land en zee een rol gaan spelen in
het weer. Terwijl het binnenland de
laatste dagen steeds warmer werd -
enkele Limburgse stations pronk
ten gistermiddag met een tropi
sche 30 graden - moet de kust
strook in de middag juist een paar
graden inleveren.
Onze regio had gistermiddag profijt
van een zogenaamde krimpende
zeewind. De achtergrondwind uit
oost tot noordoost werd tot onge
veer tien kilometer landinwaarts
noordelijk. De stranden en duinge
bieden hielden het zodoende met
25 tot 27 graden betrekkelijk koel.
De zeewindneiging is al wat minder
dan in het voorjaar als de verschil
len in temperatuur tussen land en
zee het grootst zijn.
Later in het seizoen wordt de af
koeling door zeewind steeds gerin
ger, zeker in de huidige situatie,
waarbij het zeewater 2 a 3 graden
te warm is. Die hoge watertempej
turen houden trouwens een belo
in voor de nazomer of herfst. Zoc
de bovenlucht kouder wordt, zal
warmte van de zee aan de atmosjHE
feer worden teruggegeven; i
ces, 'dat onder gunstige omstandi
heden talloze, zware buien kan of"
leveren. Na de hittegolf v
1976 werden we een week lang
trakteerd op schitterende buien-
luchten, toen een portie koude,
stabiele zeelucht Europa binneri
drong.
In september 1983 kwam
energie vrij; boven de westelijke
kuststrook werd toen een record
som van 220 millimeter regen oj
gevangen. Voorlopig slaat de
Noordzee nog warmte op dankzi
de voortdurende reeks
zomerse dagen. De komende da
gen zijn er opnieuw verschillen b
ven Nederland; maxima van 25
graden aan het strand en 28 tot
graden in het binnenland. De zo.
overheerst, maar enkele velden if1
gere bewolking kunnen
wat schaduw zorgen. Tijdens het
weekeinde neemt de kans op eerf1
warmte-onweer wat toe. Voor de
rest blijft alles bij het oude-, wel
licht wordt het begin volgende
week iets minder warm.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
Noorwegen:
Half tot zwaar bewolkt en
vooral aan de westkust pe
rioden met regen. Morgen
vrijwel
overal droog. Middagtem-
peratuur aan de westkust
dalend tot ongeveer 17
graden morgen. In de om
geving van Oslo rond 25
graden.
Flinke zonnige perioden.
In het noorden meer be
wolking maar vrijwel
overal droog. Maxima van
22 graden in het noorden
Denemarken:
Vrij zonnig maar ook enke
le wolkenvelden. Middag-
tempèratuur ongeveer 25
graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In Ierland en Schotland veel wolkenvel
den en plaatselijk een spatje regen of weersvooruitzicht
motregen. In Engeland en Wales minder Gemiddeld over N
bewolking en ook geregeld zon. Middag-
temperatuur uiteenlopend van 17 gra
den langs de westkust tot 26 graden in
Engeland
name in de Ardennen
dagtemperatuur van 24 graden in Vlaan
deren tot 29 in de Ardennen.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zonnige perioden maar ook stapel1
Neerslagkans
Minimumtemp.
iet Middagtemp.
op Wind
klem
oostelijke departe-
kust van het Kanaal beduidend frisser.
Vrij zonnig maar in het noorden ook kans
ng. Droog. Middagtempera-
WEERRAPPORTEN
ZATERDAG 23 JULI 1994
Zon- en maanstanden
ongeveer 28 graden in
zuiden en landinwaarts boven 30 gra
den. Morgen iets warmer.
Af en toe zon en op de meeste plaatsen
droog. Middagtemperatuur ongeveer 22
graden.
Spanje:
Vrij zonnig. In het noorden enkele wol-
kale bui. Morgen ook in het oosten enke
le stapelwolken en mogelijk een on
weersbui. Maximumtemperatuur aan de
noordkust rond 22 graden. Langs de
costa's wordt het ongeveer 30 graden,
in het binnenland kan plaatselijk 40
Canarische Eilanden:
Aan de noordzijde van de eilanden enke
le wolkenvelden, maar droog. Op de
zuidstranden overwegend zonnig. Mid
dagtemperatuur 30 graden of iets lager.
Zonnig en warm met maximumtempera
tuur vlak langs de kust rond 33 graden.
Zuid-Frankrijk:
kans op een lokale regen- of onweers
bui. In het zuidoosten aanhoudend
warm met maxima boven 30 graden. El
ders ongeveer 28 graden, maar aan de
Griekenland en Kreta:
Perioden met zon maar vandaag kans op
een lokale regen- of onweersbui, met
name op het Griekse vasteland. Tempe
ratuur in de middag van 29 graden langs
de kusten tot 35 in het Griekse binnen
land. Boven de Egeïsche Zee steekt een
straffe noordenwind op.
Turkije en Cyprus:
Langs de Turkse kusten en op Cyprus
overwegend zonnig en droog. Maximum
temperatuur rond 30 graden.
Duitsland:
Vandaag droog en overwegend i
Morgen vooral in het zuiden stapelwol
ken en kans op een regen- of o
bui. Maximumtemperatuur tussen 26
en 31 graden.
Zwitserland:
Kans op een enkele regen- of onweers
bui. Verder flinke perioden met zon,
vooral in de ochtend. Middagtempera
tuur rond 30 graden.
Oostenrijk:
Flink,? perioden met zon en op de mees
te plaatsen droog. Morgen weer toene-
7 luuuk 05.46 Zon onder 21.
4U graden in net Maanop 21.34 Maanonder06
Waterstanden Katwijk
Hoogwater04.03 16.46
Laag water 23.47 14.17
Weerrapporten 21 juli 20 u
station
weer wind
temp ne
Amsterdam
onbew n4
29 14
De Bilt
29 14
Deelen
30 15
Eelde
29 14
Eindhoven
onbew. n 3
29 13
Den Helder
25 17
Rotterdam
halfbew. nnw4
29 12
Vhssmgen
lichtbew. n 5
28 18
onbew no 3
30 14
halfbew. z6
21 14
onbew/ z5/
31 21
lichtbew/ zzw7/
29 22
Berlijn
onbew. o3
29 19
Boedapest
lichtbew. nnol
28 14
lichtbew nno4
31 17
Brussel
lichtbew. verand
29 20
Cyprus
onbew. w 7
32 22
Dublin
20 15
Frankfurt
onbew. o 1
29 18
Genève
28
25 15
26 15
Klagenfurt
onbew. no 7
32 23
zwaar bew. ono2
26 17
Kopenhagen
27 14
Las Falmas
onbew nno 15
27 20
lichtbew. nw7
25 17
lichtbew wnwl
29 19
halfbew zzw4
29 16
Luxemburg
zwaar bew verand
28 17
Madrid
onbew./ z2/
38 17
Malaga
onbew./ z 4/
29 20
onbew./ z 81
30 18
Moskou
regenbui wmdst
20 12
München
lichtbew. no 3
26 18
Oslo
onbew z6
26 15
Parijs
lichtbew. wmdst
29 19
Praag
onbew o2
27 11
half bew. n 3
27 20
Split
lichtbew/ n 3/
31 21
Stockholm
onbew. zo3
27 11
Warschau
28 10
Wenen
onbew nw 2
28 16
Zurich
lichtbew. o3
25 16
Bangkok
lichtbew. zzw2
36 26
Buenos Aires
17 10
Casablanca
25 21
Johannesburg
onbew./ w3
19 2
Los Angeles
lichtbew. wzw5
24 17
New Orleans
onweer n 5
32 23
halfbew. z7
34 26
lichtbew. zw3
30 23
zwaar bew. o2
33 26
Toronto
halfbew zzw5
30 22
onbew nnw8
32 24
Vancouver
onbew. wnw2
26 18
