'Verzet tegen standpunten
paus moet zich bundelen'
Kerk Samenleving
AAAANDAG 18 JULI 1994
BUITENLAND KORT
Bomaanslagen
De Rooms-Katholieke Kerk
speelt volgens kardinaal Ca-
millo Ruini in Italië een voor
aanstaande rol in de strijd te
gen de maffia. Ruini zei dat
nadat de Romeinse officier
van justitie de maffia verant
woordelijk had gesteld voor
bomaanslagen op twee be
langrijke kerken in Rome, vo
rig jaar zomer. „Dat de maf
fia achter de aanslagen zit,
bewijst alleen maar dat de
kerk lange tijd gevochten
heeft tegen de maffia en alle
andere georganiseerde mis
daad". aldus de kardinaal in
verklaring. Ruini is vicaris
van Rome en werkt in de ba
siliek van Sint Jan van La-
teranen, één van de bescha
digde kerken. De basiliek is
de bisschopskerk van de
paus, die niet alleen het
hoofd van de wereldkerk is,
maar tevens bisschop van
Rome. De officier van justitie
beschuldigde acht mafiosi
van betrokkenheid bij de
bomaanslagen in Rome. De
aanvallen op de kerk waren
volgens onderzoeksrechters
een antwoord op de veroor
deling van de maffia door
paus Johannes Paulus II tij
dens een bezoek aan Sicilië.
De paus riep de leiders toen
op zich af te wenden van de
'cultuur van de dood'. Bij de
explosies in Rome raakten
veertien mensen licht ge
wond. Bij een gelijktijdige
aanslag in Milaan kwamen
vijf mensen om het leven.
Pavle naar Bosnië
Patriarch Pavle. hoofd van de
Servisch-Orthodoxe Kerk, is
gisteren naar het door Ser
viërs bezette deel van Bosnië
gereisd. Officieel heet het dat
Pavle voor de inwijding van
nieuwe kerken op reis is.
Maar de patriarch zal in
Bosanski Petrovac de leiders
van de Bosnische en Kroati
sche Serviërs, Radovan Ka
radzic en Mile Martic, ont
moeten, zo berichtten giste
ren de dagbladen in Belgra
do. Vandaag moet het Servi
sche 'parlement' een beslis
sing nemen over het plan
voor de verdeling van Bos
nië-Herzegowina, dat door
de zogenoemde contact
groep CVS, Rusland en Eu
ropese Unie) is voorgesteld.
Daarbij moeten de Serviërs
een deel van het door hen
bezette gebied inleveren. De
servisch-orthodoxe bis
schoppenconferentie had dit
plan meteen krachtig veroor
deeld. Pavle en de overige
bisschoppen riepen de Ser
viërs op 'de eeuwenoude
rechten, vrijheden en vitale
belangen van de Servische
natie te verdedigen'. De Ser
viërs zijn volgens hen 'geen
nieuwkomers, geen agresso-
ren en geen bezetters'.
Fundamentalisme
Ruim 1500 Egyptische
imams nemen vanaf zondag
deel aan een conferentie die
bedoeld is om fundamenta
listische stromingen in de Is
lam het hoofd te bieden. De
vierdaagse conferentie in
Caïro werd geopend door
minister Mohamed Ali Mah-
goub van godsdienstzaken.
De bijeenkomst is georgani
seerd door het Egyptische
ministerie van godsdienstza
ken, dat meer controle op de
moskeeën wil. Vooral de
moskeeën in het zuiden van
het land zijn een basis voor
fundamentalistische mos
lims die vaak steun van het
leger hebben. Sinds 1992
heeft Egypte te maken met
een golf van geweld van fun
damentalistische moslim
groepen. De minister zei dat
de regering al 80 procent van
de ruim 17.000 moskeeën
onder controle heeft. Hij
hoopf dat dit binnen een jaar
vooi alle moskeeën het geval
zal zijn.
Vice-voorzitter Acht Mei wil orden en congregaties bij bijeenkomst betrekken
Vaticaan tegen
Duitse theologe
MUNSTER
Het Vaticaan dwarsboomt de
benoeming van de Duitse theo
loge Teresa Berger tot hoogle
raar liturgiewetenschap aan de
universiteit van Münster. De
congregatie voor katholiek on
derwijs heeft haar de leerbe-
Nederlandse rooms-katholieken en rk organisaties moe
ten eind augustus op een bijeenkomst massaal laten ho
ren dat ze de felle kritiek van paus Johannes Paulus II op
de wereldbevolkingsconferentie afwijzen. Dit voorstel
deed de vice-voorzitter van de Acht Mei Beweging, pas
tor G. Oostvogel uit Bilthoven, afgelopen zaterdag voor
de KRO-radio.
vreest, zo heeft hij herhaalde
malen uitgesproken, dat de
conferentie abortus zal toestaan
als een middel tegen overbevol
king. De VN hebben dit ten stel
ligste ontkend. Het gaat de VN
erom dat het aantal abortussen
wordt teruggedrongen en dat
abortus geen risico's voor de ge
zondheid van de vrouw in
houdt.
Het verzet tegen de paus over
dit onderwerp is over de hele
wereld gaande, zei Oostvogel.
Volgens hem zijn er ook bis
schoppen die kritische kantte
keningen bij het standpunt van
de paus zetten. „Ik zou ontzet
tend graag zien dat ook Neder-
Op zo'n bijeenkomst moeten
niet alleen progressieve organi
saties als de Acht Mei Beweging,
maar ook orden en congregaties
aanwezig zijn. ,)Daar moet de
basis aan het woord komen",
aldus Oostvogel. Afgelopen
week riep ook Wies Stael-
Merkx, oud-voorzitter van de
AMB, de katholieken op tot
massaal verzet tegen de paus.
De conferentie, die de Vere
nigde Naties in september in
Cairo organiseren, heeft ten
doel een plan op te stellen om
de groei van de wereldbevolking
tot staan te brengen. De paus
landse bisschoppen zich in die
zin zouden laten horen. Je mag
toch namens de basis vragen
stellen. Dat serviele gedrag, in
de trant van: de paus is deze
mening toegedaan, is achter
haald. Op die manier stel je je
buiten de discussie", zei Oost-
vogel.
De Amerikaanse organisatie
'Katholieken voor een vrije keu
ze' (Catholics for a Free Choice)
heeft het Vaticaan verweten
voor de gehele wereld de bevol
kingspolitiek te willen bepalen.
Deze organisatie is bezig rege
ringen te informeren over de
opvattingen van het Vaticaan
en over het feit dat er rooms-ka-
tholieken zijn die het daar niet
mee eens zijn, zei voorzitter
Frances Kissling afgelopen week
op een persconferentie in Ro-
Amerika ge
vestigde organisatie 'Katholie
ken komen voor hun mening
uit' (Catholics Speak Out) wil
eind augustus in de New York
Times een paginagrote 'Open
brief aan paus Johannes Paulus
II' plaatsen. Daarin wordt onder
meer gezegd dat 'U het mis
heeft met Uw standpunt over
contraceptie'.
Het afwijzende standpunt van
het Vaticaan inzake contracep
tie is volgens de organisatie
'niet gebaseerd op het evangelie
en leidt tot ongewenste zwan
gerschappen en abortussen,
verergert de ellende voor vrou
wen en kinderen en is een blok
kade voor de strijd tegen aids'.
De organisatie had binnen
korte tijd al 2000 handtekenin
gen binnen. Wordt de naam on
der de advertentie vet gedrukt,
dan kost dit 50 dollar (85 gul
den); anders is men 25 dollar
kwijt. Overigens is niet iedereen
het met de actie eens. Eén in
zender had als naam Satan op
gegeven.
De 37-jarige theologe was be
noemd door het ministerie van
wetenschappen van Nordrhein-
Westfalen. De katholieke theo
logische faculteit was zeer inge
nomen met haar komst. Decaan
dr. K. Richter toonde zich ontzet
over de gang van zaken.
Aan de wetenschappelijke
kwaliteiten van Berger kan het
niet liggen, aldus Richter, die
van het Vaticaan geen toelich
ting op het besluit heeft ontvan
gen. Hij houdt het erop dat de
kerkleiding vooral bezwaren
heeft tegen Bergers pleidooien
voor meer ruimte voor vrouwen
en oecumene in de liturgie.
Twee jaar geleden hield het
Vaticaan de benoeming van
Berger aan de universiteit van
het Zwitserse Freiburg tegen,
waarvoor zelfs de bisschoppen
al toestemming hadden gege
ven. Berger is op dit moment
docent oecumenische theologie
aan de Duke universiteit in
Durham in de Verenigde Staten.
DE RECHTER
I.EIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgever^ Damiate b'
DIRECTIE. B.M. Essenberg, G.P. Arnold (a
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Fr;
Nypels, Henk van der Post (adj).
OMBUDSMAN: R D. Paauw, tel. dag. 9 3
of per post.
121 BM Leiden
FAX:
rtenties071 -323508
berichten 071-323508
ADVERTENTIES
ma -vrij. van 08 30-17 00 ui
Telefoon 071 -356230
RUBRIEKSADVERTENTIES
ma -vnj van 8.30-17 00 uui
j vooruitbet (irpl BTW)
peracc.giro autom bet.
29,30
85,55 84,55
'per jaar 329,30 328,30
VERZENDING PER POST
Nederlander kwartaal 125,50
KLACHTEN BEZ^RGING^
mat/mvrij 18 00-19 30 uur,
HET WEER
Opnieuw warmer
Het
zoals dat tijdens hit afgelopen
weekeinde werd voorgeschoteld,
zal door de meesten onder ons als
aangenaam zijn ervaren Een
mooie periode loopt hier nogal
eens uit op een benauwd en te
warm weertype. Daar komt soms
nog het probleem van zomersmog
bij, als er te weinig stroming in de
atmosfeer is. Zondag viel er weinig
te klagen, of het moest de vlageri-
ge wind zijn die aan het strand af
en toe een voor een zandstormpje
zorgde. Voor het overige bleef alles
prettig; de hemel toonde in de loop
van de dag een steeds dieper
blauw, als teken dat er drogere
lucht binnenstroomde. Het kwik
liep in het zuiden van het land nog
op tot circa 26 graden; meer naar
het noorden werd bij noord- tot
noordoostenwind de invloed van
zee merkbaar. In onze regio werd
nog 24 graden gehaald, maar de
Waddeneilanden moesten het doen
met 19 graden.
De aantrekkende wind hing samen
met een lagedrukgebiedje boven
Noord-Frankrijk. De weersatelliet
van gistermiddag liet een snoer van
onweersbuien zien ter hoogte van
de Belgisch-Franse grens. De dro
ge lucht boven onze omgeving
kwam daar in botsing met vochtig-
tropische lucht in het zuiden. De
zeer warme luchtsoort bereikt ons
niet; misschien dringt vanavond
een enkele onweersbui door tot het
zuiden van het land.
De hogedrukcel - vandaag nog op
de Noordzee, morgen boven Noor
wegen - is een onneembare barriè
re voor deze Franse onweerssto
ring. De buien worden in de loop
van deze week geleidelijk weer
naar het zuiden teruggeduwd. Op
de oceaan is het komkommertijd;
er zijn daar wel depressies te ont
dekken, maar die zijn futloos en
nemen een route via IJsland naar
het noorden. Het is dus zonneklaar
dat het zomerse regime het nog
een tijdje volhoudt, zeker tot het
einde van de week.
Vanaf morgen wordt het geleidelijk
weer warmer; de wind ruimt door
naar oost en de aanvoer komt dan
weer van het continent. De zo
maakt deze week overuren en
stuwt het kwik omhoog naar 2
graden, later 28 of 29 graden. De
kans op een lokaal warmte-on
blijft klein.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
België en Luxemburg:
Perioden met zon maar ook enkele
Ardennen plaatselijk veel neerslag. Mid
dagtemperatuur uiteenlopend va
graden aan de Belgische kust tot
Noord- en Midden-Frankrijk:
Naast af en toe zon enkele stevige re
gen- en onweersbuien. Middagtempes
tuur dalend tot ongeveer 23 graden op
morgen. Aan de Kanaalkust in Norman-
dië en Bretagne iets koeler.
Portugal:
Veel zon en droog. Middagtemperatuur
oplopend tot 24 graden aan de Costa
Verde en tot 31 graden in de Algarve. In
Spanje:
Vrij zonnig en droog. Aan de kust in het
noorden ook wat bewolking en middag-
temperatuur rond 23. graden. Aan de
kusten in het oosten en zuiden maxima
boven 30 graden terwijl in het binnen
land opnieuw 40 graden bereikt kan
Canarische Eilanden:
Aan de noordzijde van de eilanden enke
le wolkenvelden en droog. Op de zuids-
tranden flinke zonnige perioden en tem
peraturen rond 30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Naast zon ook enkele flinke regen- of
onweersbuien. Vlak aan de Middelland
se Zee-kust is de kans op droog weer
groot. In de loop van morgen steekt
waarschijnlijk de Mistral op. Middag-
temperatuur uiteenlopend van ongeveer
25 graden in de westelijke departemen
ten tot boven 30 graden in de Provence
Italië3; §Ue °C
Veel zon maar vandaag in het noorden,
en morgen ook in het midden, meer be
wolking en enkele regen- of onweersbui
en; vooral in de middag en avond. Mid
dagtemperatuur op de meeste plaatsen
tussen 30 en 35 graden; aan de Adriati-
sche kust in het zuiden hier en daar nog
Griekenland en Kreta:
Overwegend zonnig en droog. In het
noorden van het Griekse vasteland mor
gen mogelijk een onweersbui. Op de
Egeïsche Zee houdt de harde noordelij
ke wind nog aan. Middagtemperatuur
aan zee ongeveer 30 graden, op de
noordstranden door de wind iets koeler-
Landinwaarts hogere maxima.
Turkije en Cyprus:
In het westen van Turkije veel zon en
droog. In het oosten wat meer bewolking
en kans op een bui. Op Cyprus vandaag
een kleine kans op een bui. Middagtem
peratuur van 29 graden rond de Dardan-
nellen tot 33 in de omgeving van Anta
lya.
Duitsland:
In de noordelijke deelstaten vrij zonnig.
In het midden en zuiden meer bewol-
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 19 JULI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 05.41 Zon onder 21.47
Maan op 18.42 Maan onderOi.13
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 00.12 12.52
Laag water 08.05 20.35
Weerrapporten 17 juli 20 uur:
Maastricht
Berli|n° 3
Brussel"
Cyprus
Genève
Innsbruck half bew
Klagenfurt half bew
Kopenhagen half bew!
ïo 5 29 21 0,0
tinge
e regen-
plaatselijk flink wat neerslag. Vandaag
middagtemperatuur uiteenlopend van
22 graden in het noorden tot 32 plaat
selijk in het Rijndal. Morgen overal on
geveer 25 graden.
Zwitserland:
Naast zon, ook enkele stevige regen- of
onweersbuien. Maximumtemperatuur
ongeveer 28 graden.
Oostenrijk:
kele flinke regen- of onweersbuien.
Maxima vandaag nog rond 30 graden,
morgen ongeveer 25 graden.
New York half bew
Mr. Jesse van Muylwijck
COLOFON
EKD-bestuur wü aanstelling van Tussen hemel en aarde
onafhankelijke legerpredikanten
Het bestuur van de Evangeli
sche Kerk in Duitsland wil dat
legerpredikanten niet langer in
dienst van het leger zijn, maar
in dienst van de kerk komen.
Over dit voorstel, dat het be
stuur afgelopen zaterdag for
muleerde, moet de synode in
november een besluit hemen.
Vervolgens moet de EKD met
de regering onderhandelen.
De geestelijke verzorging on
der militairen is een kerkelijke
opgave, aldus het EKD-bestuur.
De Evangelische Kerk in de
vroegere DDR is tegen voortzet
ting van de huidige situatie,
waarbij legerpredikanten een
militaire rang hebben. Ook in
West-Duitsland zijn er voor
standers van een nieuwe opzet
van de geestelijke verzorging in
de krijgsmacht.
Afgelopen november kon de
EKD-synode nog niet tot een
besluit komen. De voortduren
de discussie leidt echter tot on
zekerheid en irritaties, zowel bij
legerpredikanten als bij militai
ren. Daarom moet er volgens
het bestuur in november een
beslissing worden genomen.
Verder uitstel is niet langer ver
antwoord.
Er zijn in Duitsland ongeveer
130 legerpredikanten. Sinds de
Duitse hereniging geschiedt de
geestelijke verzorging in Oost-
Duitsland door gewone ge
meentepredikanten.
Uit afkeer van de communis
tische staat hebben de kerken in
de DDR altijd geweigerd leger
predikanten aan te stellen die in
dienst van het leger waren,
zoals in West-Duitsland (en ook
in Nederland) gebruikelijk is.
Na de kerkelijke hereniging is
hierover binnen de EKD een fel
le strijd gevoerd. Naar het zich
laat aanzien wint het Oostduitse
model in deze zaak, die overi
gens de enige is waarin de veel
grotere Westduitse kerk ideeën
of structuren van de Oostduitse
kerk overneemt.
Van Luyn benoemt nieuwe staf
priesteropleiding Rotterdam
Bisschop A.H. van Luyn van
Rotterdam heeft een nieuwe
staf benoemd voor de priester
opleiding van zijn bisdom. Rec
tor van het centrum Vronesteyn
in Voorburg wordt dr. H. Flohr
(40), tot nu toe conrector. Hij
volgt dr. W. van Paassen op, die
sinds 1 maart vicaris-generaal
van het bisdom is.
De pastores J. van Winkel (58)
en W. Bakker (36) zijn benoemd
tot spirituaal; drs. P. van Geest
(30), wetenschappelijk mede
werker van het Titus Brandsma
Instituut in Nijmegen, wordt
studieprefect. Pastor A. Heyster
(59) blijft conrector.
Vronesteyn telt op dit mo
ment ruim twintig priesterstu
denten. Zij volgen hun weten
schappelijke opleiding in Am
sterdam, Utrecht of Breda en
moeten voor hun 'geestelijke
vorming' en kennismaking met
het bisdom enige tijd doorbren
gen in Voorburg.
Kostbare vazen gestolen uit musea Vaticaan
vaticaanstad epd
Uit de Vaticaanse musea, die één van de belangrijkste kunst- en
antiekverzamelingen van de wereld herbergen, zijn vier Griekse va
zen gestolen. Ze hebben een waarde van ettelijke miljoenen gul
dens.
De autoriteiten sluiten niet uit dat de daders zich onder het mu
seumpersoneel bevinden. Van alle 350 medewerkers zijn vingeraf
drukken genomen. De vazen werden ontvreemd uit een vitrine van
gepantserd glas, die onbeschadigd bleef.
De vazen dateren uit de vijfde eeuw voor Christus. Zij staan in de
Italiaanse schoolboeken afgebeeld als de belangrijkste voorbeelden
van de Griekse kunst van destijds. De museumdirectie hoopt dat de
vazen wegens hun grote bekendheid snel worden teruggevonden.
enschede» Letterlijk tussen hemel en aarde hangen dakdekkers aan de 40 meter hoge toren van de Maria-
kerk in Enschede. In de brandende zon worden de leistenen van dit bouwwerk vervangen. foto anp
