Leidsch Dagblad | 1994 | 13 juli 1994 | pagina 3

„öi, in
Bonn ook."

Meer geweld in
kleine gemeenten

Binnenland

en

ir

i

Weer Greenpeace-activisten
in Noorwegen aangehouden

Grote consternatie na
aftreden van wethouder

De paden op, de lanen in

Drie op vijf gezinnen
pinnen uit flappentap

Uitwisseling van gegevens
over bijstand met Antillen

Helft ouders rookt waar baby bij is

KLM-kaper vervolgd door Duitse Justitie

Gesprek over één instantie voor
uitvoering van sociale zekerheid

O

.WOENSDAG 13 JULI 1994

)aarmee

houwd
faillisse
'aar om
en ande

chrijveir

;n. Dat

dskabi

iet steu-

partijen

inste

doe
ee

Forse straf geëist voor steken vrouwen

hengelo Tegen een 47-jarige man uit Groenlo is gisteren veer
den jaar cel geëist wegens moord en poging tot moord. Hij stak
in januari een 61-jarige pensionhoudster dood en sneed van zijn
eigen vrouw de hals door. De man kon de nieuwe relatie van zijn
vrouw niet verkroppen. Zij verbleef tijdelijk in een pension voor
alleenstaanden en had haar vriend op bezoek.

TBS voor psychotische moordenaar

utrecht» Een 23-jarige Utrechter heeft gisteren voor de Utrecht
se rechtbank TBS mei dwangverpleging gekregen voor moord
op zijn vader. De man is ontslagen van verdere rechtsvervolging.
Volgens het Pieter Baan Centrum is hij 'volkomen psychotisch'
en volledig ontoerekeningsvatbaar voor zijn daad. De rechtszaak
vond op verzoek van de advocaat achter gesloten deuren plaats.
Het slachtoffer werd begin april doodgestoken met een mes en
'gruwelijk' verminkt. Kortdaarop werd de zoon volledig buiten
zinnen in een weiland aangetroffen.

Springstof gebruikt in Bijlmerbajes

amsterdam Bij een uitbraakpoging in de Bijlmerbajes in Am
sterdam zijn zondag, naar nu pas is gebleken, explosieven ge
bruikt. Een 48-jarige Canadees plaatste springstof tegen een ruit
in zijn cel. De kracht van de explosie schoot echter te kort; de
ruit liep slechts een barst op. Justitie onderzoekt hoe de man in
zijn cel aan de springstof is gekomen. De gedetineerde zit achter
de tralies vanwege een uitleveringsverzoek van de Verenigde
Staten.

Asielzoeker steekt zichzelf in brand

soest Een 33-jarige asielzoeker uit Iran heeft zichzelf gisteren in
brand gestoken bij de sociale dienst in Soest. De man, die geen
Nederlands spreekt en last zou hebben van een oorlogssyn
droom, meldde zich overspannen bij de balie en met zijn kleren
gedrenkt in benzine. Vervolgens stak hij zichzelf in brand en
sprong in de vijver van het gemeentehuis. Medewerkers van de
sociale dienst zijn hem achterna gesprongen. Het slachtoffer
heeft over een derde van zijn lichaam tweede- en derdegraads
brandwonden. Hij ligt nu in het brandwondencentrum in Bever
wijk.

Staat in beroep
tegen uitspraak
van Zaïrezen

den haag anp

De Staat is in hoger beroep ge
gaan tegen de beslissing van de
president van de rechtbank in
Den Bosch om negen asielzoe
kers uit Zaïre niet uit te zetten.

Volgens mr. G. Hoogvliet,
woordvoerder van de landsad
vocaat in Den Haag, is de uit
spraak opmerkelijk omdat de
rechtbankpresident in Zwolle
een week eerder had bepaald
dat een groep van twintig Zaïre
zen wèl kon worden uitgezet
om in hun eigen land de uit
spraak van het beroep tegen de
afwijzing van hun asielverzoek
af te wachten. Volgens de recht
bank is de situatie in Zaïre niet
zo ernstig dat uitzetting van de
Zaïrezen kan worden verboden.

De president in Den Bosch
bepaalde begin deze maand
echter dat negen Zaïrezen de
uitspraak in hun asielzaak wèl
in Nederland mogen afwachten
omdat na de twee jaar, dat de
zaak is opgehouden, een nieu
we belangenafweging moet
worden gemaakt.

haarlem annalaura

Geweld in kleinere gemeenten neemt naar verhouding
sneller toe dan in de grote gemeenten. Het aantal ge-
welds- en zedenmisdrijven nam tussen 1990 en 1992 met
zeventig procent toe, dertig procent boven het landelijk
gemiddelde. Dat blijkt uit de jaarlijkse veiligheidsrap
portage van de ministeries van binnenlandse zaken, jus
titie, VROM, sociale zaken en verkeer en waterstaat.
Waarom er meer geweld in kleinere gemeenten is, is niet
bekend. Dat wordt in het najaar onderzocht.

politie de laatste jaren gehal
veerd. Daardoor is er minder
„We hebben in dit onderzoek politietoezicht en 'waaiert de
alleen feitelijk vastgesteld wat er criminaliteit (meer inbraken)
aan de hand is", zegt projectlei- uit van grote steden naar klei-
der M. Cramwinckel van het nere gemeenten', aldus Cram-
ministerie van binnenlandse za- winckel.

ken. „We vermoeden dat men- Volgens de rapportage wordt
kleinere gemeenten vaker Nederland steeds onveiliger.

Ondanks de snelle stijging van
de geweldsmisdrijven in kleine
gemeenten, concentreert de
meeste criminaliteit zoals ver
keersongevallen, branden en la
waaioverlast zich in de grotere
gemeenten Amsterdam, Rotter-

aangifte doen dan r
grote steden." Maar er moet
'ook niet worden uitgesloten'
dat de toename van geweld
heeft te maken met de leegloop
bij de kleinere politiekorpsen.
In sommige gemeenten is de

dam en Den Haag. Stedelingen
voelen zich daar niet alleen on
veiliger, ze hebben er ook twee
tot zes keer zo vaak last van on
veilige situaties als in kleinere
gemeenten.

Een op de drie Nederlanders
voelt zich wel eens onveilig. In
achterstandsbuurten in de drie
grote steden is dat dubbel zo
veel. In twee jaar tijd is het aan
tal inbraken over het hele land
toegenomen met twintig pro
cent en geweldsmisdrijven met
veertig procent. Uit de rap
portage blijkt verder dat het
aantal Marokkanen dat na een
eerste misdrijf opnieuw in con
tact met de politie komt,
twintig procent
Cramwinckel; „In de grote 5
den zijn verschillende projecten
opgezet voor Marokkaanse jon
geren die in aanraking zijn ge
weest met de politie. Het lijkt
erop dat die succesvol zijn".

De Noorse kustwacht heeft
vanochtend opnieuw drie me
dewerkers van Greenpeace ge
arresteerd. Ze voerden actie
tegen de Noorse walvisjacht
en zijn afkomstig van het ac
tieschip Solo. Onder de aange
houdenen is één Nederlandse

Gisteren klaagden de Noor
se autoriteiten drie activisten
aan wegens het doorsnijden
van het koord naar een gehar
poeneerde walvis. Volgens de

Noorse wet is dat een misdrijf
waarop maximaal vier jaar cel
staat. De rechtbank in de pro
vincie Rogaland legde een
boete van 200.000 kroon (ruim
51.000 gulden) op aan het
Greenpeace-schip Sirius.
Maandag werden negen opva
renden van het actieschip Siri
us aangehouden. Zij kwamen
gisteren vrij.

Ondanks het verbod van de
Internationale Walvis Com
missie hebben de Noorse wal
visvaarders dit jaar al 136
dwergvinvissen gedood.

CD A-fractievoorzitter Zeist bedreigd

zeist

heMil-
do a
rden be

'65-plussers zijn er niet dol op

er één
politie!
(on
zer? An.
ande

amsterdam gpd

Steeds meer mensen hebben en
kaiiBe^rui^en een bank- of giro-
luidt maatPas met pincode. Ruim
jvier op de vijf huishoudens (83
maan- Procent) hebben een pasje met
pincode. Van deze mensen ge
bruikt meer dan de helft het
pasje één of meer keer per
"week. Twee op de vijf huishou
dens halen nooit geld uit de
geldautomaat.

Uit een onderzoek van het in-
Stituut voor consumentenon-

derzoek Swoka blijkt dat vooral
1 Tl 65-plussers nog niet erg dol zijn
IXX op de. flappentap. Van deze

J groep bezit nog geen tweederde

^.een pinpas. De bejaarden die
jlPwel een pasje hebben, gebrui-

J ^cen het één tot drie keer per
maand. Overigens stijgen onder
deze mensen zowel gebruik als
urwor bezit snel: in 1992 had 57 pro-
ste aan Pent een Pasle- een Jaar later
stigen. was dat a' 64 procent.

Zeruai Tot 34 Jaar is er bijna nie-
iveel mand meer die geen pinpas

heeft. Van 35 tot en met 44 jaar
heeft 87 procent de pas. Ook in
de de groep van 45 tot
64 jaar is de pincode aardig in
geburgerd: acht van de tien on
dervraagden hebben er een. In
totaal deden duizend volwassen
Nederlanders mee aan het on
derzoek.

Mag' de gelduitgifte-auto-
maat, zoals de flappentap offi
cieel heet, inmiddels gemeen
goed zijn, het betalen met je
pindode moet dat nog worden.
Het aantal mensen dat één of
meer keer per week met zijn
pincode betaalt, is acht procent.
Wel wint ook deze vorm van be
talen terrein: het aantal mensen
dat twee of drie keer per maand
met pincode betaalt, is in 1993
snel gestegen (van 11 naar 18
procent). Ook de categorie één
keer of minder dan één keer per
maand nam rap toe, van 10 tot
28 procent. De groep die vrijwel
nooit met zijn pincode betaalt,
zakte van 73 naar 47 procent.

In Zeist is grote beroering ont
staan na het aftreden van WD-
wethouder Van Halteren.. De
wethouder besloot maandag
avond na een motie van afkeu
ring zijn functie neer te leggen.
De gemeenteraad heeft kritiek
op de manier waarop hij de ver
nieuwing van het centrum aan
pakt.

Vlak voor het debat over de
positie van de WD-bestuurder
ontstond consternatie in de ge
meenteraad toen bekend werd
dat de vrouw van CDA-fractie-
voorzitter Van Delft telefonisch
was bedreigd. Als haar man niet
tegen de motie tegen Van Hal
teren zou stemmen, zou haar
en haar gezin iets overkomen.
Van Delft heeft aangifte gedaan
bij de politie. Die houdt de wo
ning van de fractievoorzitter de
komende tijd extra in de gaten.

Het geschil tussen de ge
meenteraad en Van Halteren
spitst zich toe op de manier
waarop hij de stadsvernieuwing
aanpakt. Zeist wil zijn centrum
ingrijpend veranderen. Onder
deel daarvan is het zogenoemde
Koppelgebied, waar een par
keergarage, winkels en apparte

menten moeten verrijzen. Voor
de ontruiming van twee garage
boxen, die de bouw vertraag
den, had de wethouder 200.000
gulden over.

De raad vond dat bedrag veel
te hoog. Nog ontevredener was
de raad echter over een andere
deal die Van Halteren met de
eigenaar van de garages (een
supermarkt) had gesloten. De
supermarkt wil graag verhuizen
naar een ander deel van Zeist.
De wethouder beloofde ervoor
te zorgen dat dat vóór 1997 kon.
Als dat niet lukte, zou de ge
meente erkennen dat zij in ge
breke is gebleven, zo beloofde
Van Halteren. Die belofte kan
Zeist op de nodige schade
claims komen te staan.

De gemeenteraad vindt dat
Van Halteren veel te weinig
overleg heeft gepleegd over de
toezeggingen. Wegens zijn be
leid leek de raad een motie van
afkeuring gerechtvaardigd,
waarop Van Halteren die de
politiek toch al per oktober zou
verlaten wegens een nieuwe
baan zijn consequenties trok
en opstapte. Hij blijft wel tot ok
tober raadslid, omdat hij zo het
huwelijk van zijn dochter nog
kan voltrekken.

idt
el een

Apeldoorn De vierdaagse van Apeldoorn is gisteren begonnen. De wandelaars ogen nu nog fris maar vrijdag hebben ze de blaren op de tenen
staan. Er kunnen verschillende afstanden worden gelopen. De vierdaagse van Apeldoorn geldt in kringen van fervente wandelaars eigenlijk als 'op-
maatje' voor de enige echte vierdaagse van Nijmegen die volgende week van start gaat. foto anp ruud hoff

dienst in Apeldoorn wordt het
centrum voor de gegevensuit
wisseling. De Nederlandse rege
ring wil op zo kort mogelijke
termijn dezelfde afspraken ma
ken met Aruba. Ook wordt nog
gepoogd afspraken te maken
tussen de Nederlandse belas
tingsdienst en de Antilliaanse
sociale verzekeringsbank om
mogelijke fraude met wedu-
wenpensioenen en AOW uit te
bannen.

den haag gpd

Sociale diensten in Nederland
gegevens uitwisselen met
die op de Nederlandse Antillen
om dubbele uitkeringen te
voorkomen. Uit onderzoek naar
aanleiding van perspublikaties
zijn inmiddels elfhonderd ge
vallen bekend waarbij sprake is
van overlappingen. Nog niet is
vastgesteld in hoeveel van deze
gevallen sprake is van fraude.

De gemeentelijke sociale

eist be

zijn gtLEIDENANP

od;

bodojfjets meer dan de helft van ba-
e by's heeft ouders die in aanwe-
'.zigheid van hun kind roken.
ïzlnj?aflOuders roken in de woonkamer,
'h efr^n ^eine ruimtes a's de auto en
rjzelfs tijdens het voeden. Dit
a blijkt uit onderzoek van TNO
memfepreventie en Gezondheid in Lei
dden, dat deze week is gepubli-
iel ceerd in het Nederlands Tijd-

schrift voor Geneeskunde,
op ae jjyjQ jlet onderdek
UL gevoerd omdat er geen Neder-
iana ]ancjse gegeVens beschikbaar
e.rre Waren over het passief roken
i ana-dooj. zuigelingen. Uit de enquê-
raen ui;;L-r A-.t a^.

of meer rokers in huis. Meestal
zijn dat de ouders (31 procent
vaders, 27 procent moeders),
maar bij 21 procent van de kin
deren zijn er (ook) anderen die
roken: de oppas, verzorgers, an
dere gezinsleden en bezoek.

Opmerkelijk is volgens kin
derarts R. Hirasing, één van de
onderzoekers, dat ouders die
zelf (bewust) niet roken, toe
staan dat de oppas en het be
zoek wel roken.

De onderzoekers vinden
vooral roken tijdens voeden en
autorijden zeer verwerpelijk. De
afstand tussen de rookbron en
het kind is dan klein, wat de ef
fecten vergroot. Passief roken
bij zuigelingen kan leiden tot

een verminderde longfunctie,
aandoeningen aan de luchtwe
gen, hartaandoeningen en long
kanker. Ook is passief roken in
verband gebracht met het op
treden van wiegedood.

Van de moeders zegt 38 pro
cent voor de zwangerschap te
hebben gerookt. Tijdens de
zwangerschap rookte 70 pro
cent van de vrouwen niet. Vijf
procent stopte tijdens de eerste
twaalf weken. Een kwart van de
vrouwen bleef roken tijdens de
zwangerschap. TNO vindt dat
het consulatiebureau roken zou
moeten afraden, vooral tijdens
het voeden en autorijden.

düsseldorf

Justitie in Düsseldorf gaat de 56-jarige
Egyptenaar vervolgen die vorig jaar augus
tus een KLM-toestel kaapte tijdens een
vlucht van Tunis naar Amsterdam. De man
moet waarschijnlijk het najaar voorkomen.
Hij wordt licht verminderd toerekenings
vatbaar genoemd.

De man kaapte de Boeing 737-400 Joris
van Spilbergen die 135 mensen, onder wie
vier baby's, aan boord had. Hij bezorgde
een briefje bij de piloot waarin stond dat
een landgenoot uit gevangenschap in de
Verenigde Staten moest worden vrijgela
ten. De landgenoot zat vast voor de bom
aanslag op het World Trade Centre in New
York.

De kaper gijzelde enkele bemanningsle
den en dwong hen te landen in Düsseldorf.
Daar werden alle passagiers en de rest van
de bemanning vrijgelaten. Ze waren onge
deerd. De passagiers hadden amper iets in
de gaten gehad. De Duitse politie wist door
snel ingrijpen zonder bloedvergieten de
rest van de bemanning te bevrijden en de
Egyptenaar te arresteren.

is daar Kok praat met leden WRR en voorzitter SER

isla-
niet
itstaa'j

den haag» gpd

Er moet één uitvoeringsinstantie komen voor
mjj I Ziektewet en WAO en die moet onder de hoede
leeft van bet bedrijfsleven of de particuliere verzeke-
Dn- raars komen. Die instantie moet in de plaats ko-
nwaaimen van inste"ingen die dat nu doen, zoals
^AK, GMD en bedrijfsverenigingen. De overheid
ring- zou wè' verantwoordelijk moeten blijven voor de
n vootiWerldoosheidswet

Ties P^an beeft informateur Kok gistermiddag

besproken met hoogleraar Wolfson en drs. Hooy-
iële 'kaas' beidén lid van de Wetenschappelijke raad
niliart,voor bet regeringsbeleid (WRR). De informateur
tracht zo een akkoord te bereiken dat ook door
erise bet CDA kan worden omarmd. Het idee voor de
unë nieuwe opzet is afkomstig van de WRR. Het werd
aten begin ,uni bekend.

ld vól- °^8ens bet plan valt aan een eigen risico voor
ver- verzekerde niet te ontkomen. Per bedrijfstak of
bedrijf moeten de premies kunnen verschillen,
en en ^en onafbankelijke instantie zou moeten beoor
delen of iemand recht heeft op een uitkering,
terreu VVD en D66 wilden tijdens hun onder

handelingen over een paarse coalitie de rol van
i s- de sociale partners (werkgevers en werknemers)
ultvoeringsorganen van de sociale zeker-
jheid sterk terugdringen. Het CDA voelde daar op
jzich niets voor. Afgelopen week liet CDA-leider

Brinkman weten wel bereid te zijn Ziektewet en
WAO voor nieuwe gevallen door het bedrijfsleven
zelf te laten uitvoeren.

Kok sprak gisteren ook met voorzitter Quené
van de Sociaal-Economische Raad (SER). Quené
weigerde inhoudelijk in te gaan op zijn gesprek
met de informateur. Datzelfde gold voor oud-in
formateur Van Aardenne (WD). Met hem be
sprak Kok de gezondheidszorg.

In de onderhandelingen over een paarse coali
tie hadden de fracties van PvdA, WD en D66 op
hoofdlijnen een akkoord over de gezondheids
zorg bereikt. Volgens die opzet moest een deel
van de voorzieningen uit de AWBZ terug naar het
ziekenfonds. Tegelijk zou het ziekenfondspakket
moeten worden verkleind. Om de vraag naar zorg
af te remmen zou in het ziekenfonds een ver
plicht eigen risico van tweehonderd gulden wor
den ingevoerd. Op den duur zouden ziekenfonds
en particuliere verzekering in elkaar moeten
schuiven, waardoor een basisverzekering voor ie
dereen zou ontstaan.

Dit fractie-akkoord is nooit door de fractielei
ders van de drie partijen besproken. Het is alleen
aan het Centraal Planbureau (CPB) voorgelegd
om de koopkrachteffecten te berekenen. Die vie
len enorm mee. Iedereen leverde ongeveer een
half procent koopkracht in.

^Niemand op vakantie zonder de giro
maatpas. Want zoals u daarmee in eigen
land geld uit de muur haalt, zo kan dat
nu ook in het buitenland.

Ziet u bij een geldautomaat van een
bank én op uw giromaatpas het Eurocard/
MasterCard- en/of Cirrus-logo, dan zit u
aan alle kanten goed. In Frankrijk, Spanje,

Duitsland, België en Engeland kunt u al bij
veel geldautomaten terecht. In andere landen
worden het er steeds meer.

En het is net zo makkelijk (24 uur per

7 dagen per week), net zo gratis, net
zo veilig en net als in Nederland kunt u
voor f 1.000,- per dag opnemen.

Haal vóór u op reis gaat de gratis
Yakantiegeldgids op het postkantoor. Daarin
vindt u alle informatie over wereldwijd
gratis geld opnemen

en betalen. POSTBANK

De Giromaatpas. Ook voor buitenlandse geldautomaten.

Zeven jaar geëist
Vrouw geeft man
jus-met-rattengif

ALMELO «ANP

Tegen een 43-jarige Hengelose
is gisteren voor de rechtbank in
Almelo wegens poging tot
moord op haar 40-jarige man
zeven jaar geëist. De vrouw
probeerde haar man met rat-
tengif om het leven te brengen.
Het slachtoffer is verlamd op
genomen in een ziekenhuis, kan
niet meer praten en wordt
kunstmatig beademd.

De vrouw bestelde in februari
bij een dierenspeciaalzaak een
halve liter rattengif. Ze zei dat
ze een muizenplaag in huis had.
Een gram van het gif. dat in
middels niet meer mag worden
verkocht, kan al dodelijk zijn.
Volgens de beide zonen (14 en
18 jaar oud) was er echter hele
maal geen muizenoverlast.

Op 14 maart werd de echtge
noot van de Hengelose met ern
stige ziekteverschijselen opge
nomen. Toen hij haaruitval be
gon te vertonen, rees de verden
king van vergiftiging. In het
huis werd een karafje met een
restje jus d'orange aangetrof
fen. Hierin bevonden zich spo
ren van het gif. Op de zitting
bleek dat de echtelieden regel
matig felle ruzies hadden over
het 'spilzieke' gedrag van de
\touwDe uitspraak is op 19 ju
li.

Bestrijdingsmiddel
giftig voor diertjes
in het water

Veel bestrijdingsmiddelen zijn
zo giftig voor vissen, algen en
kreeftjes dat zelfs bij gebruik
van de toegestane hoeveelhe
den een onaanvaardbaar risico
bestaat. Dat geldt voor bijna
dertig procent van de bestrij
dingsmiddelen. Daarom moe
ten de doseringen aangepast
worden. Dit staat in een rapport
van het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieuhy
giëne (RIVM). De mens heeft er
geen last van.