Ontsnapping uit
cel neemt fors af
Binnenland
Vis: Bij falen Kok
wacht de oppositie
Weigeraars defensiebelasting
weigeren witte vlag te hijsen
Mishandeling leerkracht is geen incident
Groothandel draait de
postorderapotheek nek om
Jeugdland in Ahoy
Bonden: Premie WAO-gat kan omlaag
Genieten van zon en werk
DINSDAG 12 JUL11994
3
Strenge controles op verkoop kraslot
den haag Twee winkeliers moeten de verkoop van krasloten
staken. De Nationale Sporttotalisator zegde gisteren het contr
met hen op nadat ze waren betrapt op de verkoop aan minder
jarigen. Dat is wettelijk verboden. Bij de start van de tweede ron
de van de krasloterij, zijn alle verkopers nog eens schriftelijk ge
attendeerd op de voorschriften. Het Nederlands Meetinstituut
heeft de afgelopen twee weken strenge controles op de naleving
daarvan gehouden.
Ridderkerk akkoord met asielboot
ridderkerk. Ridderkerk krijgt een asielboot met tweehonderd
opvangplaatsen. De verantwoordelijke raadscommissie besliste
gisteren positief over het voorstel dat het ministerie van WVC
enkele weken geleden had gedaan. De asielboot wordt voor zes
maanden afgemeerd aan een pier bij een voormalig scheeps
werfterrein. De eerste asielzoekers worden in de loop van augus
tus verwacht.
Ton boete voor knoeien met rijtijden
assen De rechtbank in Assen heeft gisteren een 40-jarige trans
portondernemer uit Schoonoord voor het knoeien met de rijtij
denregistratie veroordeeld tot een boete van 100.000 gulden. In
<je asbakken van zeven vrachtwagens had hij een stroomonder-
zq breking gemonteerd. Zo konden de chauffeurs de tachograaf
n8e'suitschakelen. De ondernemer was met het sjoemelen begonnen
toen zijn chauffeurs bij de grens uren moesten wachten. Om een
voorbeeld te stellen in de transportbranche had de officier van
justitie twee weken geleden een boete van vier ton en negen
maanden voorwaardelijke gevangenisstraf geëist.
Vier jaar wegens doodslag op kapitein
den haag Het gerechtshof in Den Haag heeft gisteren een 28-ja-
rige Belg wegens doodslag veroordeeld tot vier jaar cel. Het hof
acht bewezen dat de man op 15 februari 1989 voor de kust van
Marokko de kapitein van een vissersschip heeft doodgeslagen.
Tegen de man was drie jaar geëist. Een 36-jarige mede-opvaren-
de werd van rechtsvervolging ontslagen. Hij zou hebben meege
werkt aan de verdwijning van het lijk van de kapitein, maar vol
gens het hof deed hij dit niet met kwade bedoelingen.
De bajonet gaat eruit
na eeuwen 9trouwe dienst9
Koer pen haag gpddrager kan zich eraan bezeren
elkai, en het is niet prettig om de vij-
A/e Het is over en uit met de bajo- and met een bajonet in de buik
ka- net. Dit al eeuwenoude steek- te steken. Voor het vechten op
menrwapen voor de soldaat op het korte afstand hebben we tegen-
slagveld, wordt volgend jaar af- woordig granaten en pistolen.
geschaft. Volgens Defensie is Doordat het bereik en de trefze-
aaidjjdat omdat man-tot-man ge- kerheid van de semi-automati-
mis-.vechten niet meer zo snel zullen sche wapens de laatste jaren zo-
l voorkomen in de oorlog, ook veel groter zijn geworden, komt
npëiiniet bij vredesoperaties. het haast nigt meer voor dat de
De afschaffing van de bajonet vijand dicht nadert. Bovendien
in de modernste uitvoering maak je bij vredesmissies als
ook als flesse-opener, zaag- en VN-soldaat natuurlijk een
.draadknipper kan worden ge- vreemde indruk met zo'n glim-
le hé b ruikt, hangt samen met de in- mend mes op je geweerloop.
:s en voering van nieuwe wapens Dat roept vervelende associaties
ïaar voor de krijgsmacht. In februari op."
ist dit jaar tekende staatssecretaris De bajonet werd voor het
onzvFrinking een order van 96,4 mil- eerst' gebruikt door de troepen
joen gulden voor de levering van de Franse maarschalk Nico-
deui van in totaal ruim 52.000 hand- las de Catinat (1637-1712) in
enyuurwapens van de Canadese zijn strijd tegen de hertog van
pen,, firma Diemaco, eventueel met Savoie.Deeerstebajonetten.de
:hte-bajonet en vizier. naam komt van de Franse stad
pea-... Luitenant De Nooy, defensie- Bayonne, werden met het dun-
onjspecialist van het Instituut Clin- ne uiteinde in de loop van het
gendael, heeft wel begrip voor geweer geplaatst. Hierdoor was
de afschaffing van de klassieke het geweer, eenmaal
bajonet bij de landmacht. „De van een bajonet, niet mi
bajonet maakt het wapen vuurwapen te gebruiken.
nie\zwaarder en kwetsbaarder. De
Terwijl de aarde bol staat van wapens met vernietigende kracht
misch beleid.
Bij de besprekingen over de
paarse coalitie waren de onder
handelaars het eens over ingre
pen in de sociale zekerheid van
acht miljard gulden. Op het
(laatst eiste de WD dat daar 5,7
.miljard gulden bovenop zou ko
men om bezuinigingen op de
"rijksbegroting te voorkomen.
PvdA en D66 wezen dat af.
Vis benadrukte dat de PvdA,
ig als het om ingrepen in de socia-
le zekerheid gaat, verschillen
vertoont met de drie andere
grote partijen. Indien informa-
e teur Kok dus wil slagen, zal hij
:ft zijn eigen PvdA moeten bewe-
0 gen tot concessies. Afgelopen
na vrijdag liet PvdA-onderhande-
laar Wallage na een onderhoud
{met Kok al weten dat er voor
stellen komen die in de PvdA-
ifractie tot tandengeknars zullen
et [leiden. „Met Kok als informa
teur wordt het geen gratis ritje",
e aldus Wallage.
at Indien Kok slaagt, dan heeft
hij een prestatie van formaat
rs -geleverd en wordt hij bijna au
tomatisch formateur en pre
mier, denkt Vis. Faalt hij, dan
izal de PvdA vrij snel voor de op-
[positie kiezen. Kok heeft dan
immers drie kansen gehad: als
(partijleider, onderhandelaar en
(informateur. Volgens Vis kan
Twee dames op leeftijd, leu
nend op de fiets. Acht grijze he
ren met soms indrukwekkende
baarden, een gitaar en een mu
ziekstandaard. Ziehier de harde
kern van de Beweging Weige
ring Defensiebelasting (BWD)
op volle oorlogssterkte.
Gistermiddag was het weer de
hoogste tijd voor actie. De be
lastinginspecteur had voor de
zoveelste keer beslaggelegd op
de inventaris van het hoofd
kwartier aan de Utrechtse
Pauwstraat. En om de vierde
openbare verkoop in vier jaar
tijd te voorkomen, was het ac
tiemiddel deze keer een
'protestbetaling' van de uit
staande vordering: 129 gulden.
BWD-voorzitter Wijnand
Thoomes: „Wij hebben veel ac
tiemodellen, dit is er één van".
Maar voor het zover was, ging
eerst de gitaar uit de hoes en
zongen de actievoerders uit ei
gen werk. „Terwijl de aarde bol
staat van wapens met vernieti
gende kracht..." De tekstdichter
had de actualiteit niet ge
schuwd en een coupletje over
Rwanda ('waar de laatste tijd
het ergste gebeurt') aan het
oeuvre toegevoegd. En even la
ter klinkt het: „De Serven en
Kroaten vechten heus niet met
de blote hand, dus nu geen geld
voordat geweld..."
Een achterhoedegevecht van
een uitstervend soort vredesac
tivisten? Thoomes: „Natuurlijk
kalft onze beweging af, net als
de hele vredesbeweging. Maar
wij worden nog altijd gesteund
door tweeduizend sympathi-
De BWD is in ieder geval niet
van plan de witte vlag te hijsen,
zelfs niet nu de Nederlandse
krijgsmacht zich nadrukkelijk
heeft omgevormd tot vredes
macht in dienst van de Verenig
de Naties. Thoomes: „Interven
ties helpen niets. Je lost er de
problemen niet mee op. Kijk
maar naar Cambodja, Somalië."
De BWD-voorzitter blijkt streng
in de leer. Hij uit ook zijn afkeu
ring over de humanitaire missie
die Franse baretten momenteel
uitvoeren in Rwanda, waar de
straten en rivieren nog rood
zien van het bloed. „Het is een
misverstand dat je met wapen
geweld iets kunt oplossen. Ge
bruik dat geld voor hulpgoede
ren, opvang van vluchtelingen
en steun aan de onafhankelijke
pers Wij vinden dat niet naï
ef, wij houden ddn ook vol."
Hoe dan ook: de protestmars
van het BWD-kantoortje naar
het gebouw van de belasting
dienst brengt weinig beroering
te weeg. Slechts een enkeling op
een terrasje verslikt zich van het
lachen pardoes in zijn drankje.
Agressie, bedreiging, intimidatie en soms
mishandeling van docenten: scholen
hebben er vaker mee te maken. De mis
handeling van drie medewerkers van het
Amsterdamse Mondriaanlyceum door
een 16-jarige leerling en zes vrienden, is
niet uniek. Exacte cijfers Zijn echter niet
bekend, want scholen zijn beducht voor
hun reputatie en hangen dergelijke inci
denten niet aan de grote klok.
Bestuurder Roolvink van de grootste
onderwijsvakbond ABOP durft geen uit
spraken te doen over de mate waarin
leerkrachten en het overig personeel op
scholen worden bedreigd. „Wij krijgen
jaarlijks tien tot twintig meldingen van
bedreigingen door ouders of leerlingen.
Op 50.000 leden lijkt dat niet veel, maar
mijn ervaring is dat veel mensen er nau
welijks over durven spreken. Ze melden
het zelfs niets eens bij de directie. Ze zien
het als een persoonlijk falen dat het zover
gekomen is en zijn bang voor gezichts
verlies."
De leerling van het Mondriaanlyceum
kreeg ruzie bij het inleveren van school
boeken: hij kreeg te horen dat hij een be
schadigd boek moest betalen. Na een
scheldpartij verdween hij, om kort daar
na terug te keren met zes vrienden van
buiten de school. De jongeren spoten
met traangas, dat in het oog van een vrij
williger van het boekenfonds kwam. Een
amanuensis werd op de grond gegooid
en getrapt. Hij liep kneuzingen op en is
nog thuis. Een docent had een gat in het
hoofd. Allen werden behandeld in het
ziekenhuis.
De leraren op het Amsterdamse lyce
um zijn geschokt, maar niet in paniek,
vertelt rectrix Weisglas. „We zien het als
eenincident. Gewoonlijk escaleert het
niet." Maar geweld op scholen in Amster
dam-west en ook in de rest van de hoofd
stad is wel een probleem dat meer voor
komt. Volgens Weisglas zijn er al scholen
waar teams worden getraind in het om
gaan met agressieve leerlingen.
Bij de politie zijn slechts twee andere
gevallen van mishandeling van leraren
bekend. „Scholen zijn beducht voor hun
imago", constateert voorzitter Krijnen
van de deelraad Slotervaart-Overtoom,
waarbinnen het Mondriaanlyceum valt.
Hij roept op om wel aangifte te doen.
„Daarmee laatje aan die jongens zien dat
dit niet acceptabel is."
In de westelijke rand van Amsterdam is
de laatste jaren de bevolkingssamenstel
ling snel veranderd. „Hier is de komende
jaren de woningvoorraad voor kansarme
Amsterdammers. Woningen met veel,
maar kleine kamertjes en een lage huur".
Er zijn veel allochtonen komen wonen.
Op het Mondriaanlyceum is 87 procent
van de leerlingen van buitenlandse af
komst, meest Turks en Marokkaans.
Voorzitter Leschot van de personeels-
raad van het Mondriaan wijt de proble
men met de jongen niet aan diens al
lochtone afkomst, ook al hebben veel al
lochtone jongeren leerproblemen. „Al
lochtonen zijn niet agressiever. Het had
evengoed een blanke jongen kunnen zijn.
We weten wel dat veel van onze leerlin
gen buiten de schooltijden, als zij met
vrienden zijn, een soort straatleven lei
den waar we verder geen kijk op heb
ben".
Criminaliteit onder allochtone jonge
ren is in West 'een fors probleem', zegt
daarentegen Krijnen. „Het is een groep
met weinig perspectief voor de toekomst.
Voor scholen is het een bijna onmogelij
ke opgave om dat op te lossen. Het is een
maatschappelijk probleem." Oplossingen
wordt onder andere gezocht in speciale
projecten, waarbij men met intensieve
begeleiding jongeren op het rechte spoor
tracht te brengen.
iuchóen haag. gpd
'P'De PvdA zal hardere ingrepen
in de sociale zekerheid moeten
^accepteren. Doet de partij dat
Y.an hiet, dan zijn de tegenstellingen
met CDA. WD en D66 niet te
/^^Overbruggen. Dan faalt infor-
®"'mateur Kok en wacht zijn partij
'vrijwel onvermijdelijk de oppo-
)00
Dat heeft oud-informateur
Vis van D66, die samen met
PvdA'er De Vries en WD'er Van
/Aardenne vergeefs trachtte een
paarse coalitie in elkaar te sleu
telen, gisteren voor de radio ge-
zegd. Kok zelf schreef gisteren
verder aan zijn concept-regeer
akkoord, vooral gericht op het
Financieel en sociaal-econo-
aan de renovatie werkten van de oude IJsselbrug tussen Apeldoorn en
Zwolle. Volgend jaar zomer moet het 13 miljoen gulden kostende pro
ject klaar zijn. foto anp
Onder druk van de medicijnen
groothandel is de Amsterdamse
apotheker Van Dijk gestopt met
zijn postorder-apotheek. Hij
heeft zijn hoger beroep tegen
een uitspraak van het College
van Beroep voor het Bedrijfsle
ven moeten intrekken.
De apotheker heeft zijn post
orderbedrijf negen maanden
kunnen volhouden. Het dreigde
echter ten koste te gaan van zijn
normale apotheek. De groot
handel, waaronder de coöpera
tieve OPG waarbij Dijk zelf is
aangesloten, dreigde leveringen
aan zijn apotheek te staken als
Dijk niet met zijn postorderbe
drijf stopte. De activiteiten van
postorder-apotheken worden
gezien als broodroof van de
normale apotheek.
Een boycot van de apotheek
van Van Dijk door de groothan
del werd enige maanden gele
den tegengehouden door het
ministerie van economische za
ken. Het College van Beroep
voor het Bedrijfsleven oordeelde
echter dat het ministerie buiten
zijn boekje was gegaan.
Dijk leverde medicijnen per
post aan cliënten van de ziekte
kostenverzekeraar Geové. Die
laat medicijnen nu vanuit Ant
werpen versturen. Dat scheelt
veel gele, want apothekers krij
gen op dit moment een vergoe
ding van ongeveer elf gulden
per vers: rekt medicijn.
Cellentekort blijft ondanks bouw van drie gevangenissen
Er zijn in de eerste helft van dit jaar veel minder gedeti
neerden ontsnapt uit gevangenissen dan in dezelfde pe
riode vorig jaar. Slechts tien gedetineerden ontsnapten
tegenover 43 in dezelfde periode vorig jaar. In 1993 bra
ken er in totaal 59 gevangenen uit. Het jaar daarvoor wa
ren het er 44, het laagterecord van de laatste tien jaar.
den haag anpvangenen. Vorig jaar waren er
in de eerste zes maanden ne
gentien van dat soort ontsnap
pingen. Het aantal verdachten
dat naar huis moest worden ge
stuurd, bedroeg het tweede
kwartaal van dit jaar 1.183. Ook
dat betekent een daling in ver
gelijking met het eerste kwartaal
(1.306). Maar het is wel een stij
ging ten opzichte van het twee
de kwartaal van vorig jaar
(1.141).
Het aantal cellen in Neder
land is sinds 1982 gestegen van
3.953 naar 8.263 nu. Ondanks
die stijging en ondanks de bouw
van drie gevangenissen in Al
phen aan den Rijn, Dordrecht
en Almere, waarvoor minister
Kosto van justitie gisteren het
startschot gaf, blijft het cellente
kort een nijpend probleem. Vol
gens justitie-topambtenaar Ver
hagen blijkt uit een herbereke-
Van de tien ontsnapten van het
afgelopen half jaar zijn er vijf
weer aangehouden, zo blijkt uit
cijfers van Justitie. Waarom het
aantal ontsnappingen is ge
daald, weet Jusitie niet precies.
„We denken dat het te maken
heeft met een betere beveili
ging", aldus een woordvoerder.
Over de laatste tien jaar is het
aantal ontsnappingen alleen
maar gedaald, aldus de woord
voerder. „Dat weet niet ieder
een, want de ontsnappingen
zijn vaak zeer spectaculair en
worden breed uitgemeten in de
pers, daardoor lijkt het alsof het
vorig jaar een topjaar was. In
1988 waren er 82 ontsnappin
gen, in '89 70, in '90 75, in '91 50
en in '92 44.
Drie gedetineerden gijzelden
dit jaar bewaarders of medege-
ning dat de geplande capaciteit
van 12.000 cellen op 1 januari
1996 onvoldoende zal blijken.
Dat komt omdat het aantal cel
straffen groeit en de straffen
langer zijn.
Volgens Verhagen kan het ge
vangeniswezen alleen goed
functioneren met een overcapa
citeit van tien procent. Die
speelruimte is nodig om de pie
ken in het aanbod op te kunnen
vangen: verdachten worden im
mers niet evenwichtig verspreid
over het jaar aangeleverd. Op
dit moment zitten alle cellen
propvol en worden in sommige
gevallen meerdere mensen in
één cel gezet. Het gaat dan om
vreemdelingen die op uitzetting
wachten of mensen die hebben
geweigerd een boete te betalen.
De 'gisteren begonnen bouw
van 864 cellen in Alphen,
Dordrecht en Almere maakt
deel uit van het bouwprogram
ma CAP'96, waarin voor de ko
mende anderhalf jaar 4.050
nieuwe cellen in gevangenissen
en huizen van bewaring, vier
honderd in jeugdinrichtingen
en honderd in TBS-inrichtingen
zijn opgenomen.
den haag anpbeid' leiden tot een lager beroep op de WAO,
staan de bonden in de rij om premieverlaging te
In de meeste bedrijfstakken hebben werkgevers
en bonden zaken gedaan met commerciële ver
zekeraars. Daar zal een premieverlaging nog wel
even op zich laten wachten, omdat de contracten
daar veelal voor langer dan twee jaar zijn afgeslo
ten. Bij verlenging willen de verzekeraars wel pra
ten over een lagere premie, aldus een woordvoer
der van het Verbond van Verzekeraars, al zal die
niet echt veel lager worden. „De premies zijn af
gesloten op basis van de verwachting dat de in
stroom zou verminderen.
De bonden rekenen erop dat de premies voor
verzekeringen die het zogenoemde WAO-g&t re
pareren, volgend jaar aanzienlijk lager kunnen
worden nu veel meer langdurig zieken worden
geweigerd voor de WAO. Tijdens de CAO-onder-
handelingen vorig jaar kwamen werkgevers en
werknemers in veel gevallen overeen om de ver
korting en verlaging van de WAO-uitkeringen via
een aanvullende verzekering te compenseren.
De premies daarvoor waren gebaseerd op de
gemiddelde instroom in de WAO van de afgelo
penjaren. Nu echter blijkt dal strengere keurings-
criteria en invoering van het begrip 'gangbare ar-
Kok in feite twee kantên op: een
centrum-links kabinet of een
herstel van de paarse coalitie.
De Democraat zegt te hopen
dat paars weer in beeld komt,
maar vraagt zich af of dat ook
inderdaad al zal gebeuren.
In PvdA- en D66-kring is wre
vel ontstaan over de harde
woorden die WD-leider Bolke-
stein afgelopen zaterdag tot bei
de partijen heeft gericht in
NRC-Handelsblad. Volgens de
liberaal is paars mislukt omdat
Kok financieel zin geen orde op
zaken wilde stellen en Van
Mierlo (D66) geen eigen in
breng in de discussies had.
zwolle Wat is er lekkerder dan languit in de zon liggen? In de zon lig
gen en anderen zien werken. Deze zonnebaadster lag gisteren prins
heerlijk langs de IJssel bij Zwolle terwijl de mannen van Rijkswaterstaat
Rotterdam Geconcentreerd stuurt deze geschmink
te vakantievierende scholier zijn ambulance over het
traject ter grootte van een voetbalveld dat in het ka
der van Jeugdland Eldorado '94 is uitgezet in het
Rotterdamse Ahoy-complex. Gisteren werd de mani
festatie die de hele maand juli duurt, geopend. Kin
deren en volwassenen kunnen er voor acht gulden
per persoon terecht van tien tot half vijf. In de week
einden is Jeugdland Eldoradao gesloten, foto anp
Industriebond
akkoord met
hervormen FNV
den haag gpd
De Industriebond FNV legt zich
neer bij een compromis-voor
stel over de hervorming van de
vakcentrale FNV. Eerder dreig
de de grootste FNV-bond in de
marktsector dit compromis te
torpederen, omdat het nage
noeg alles bij het oude laat.
FNV-voorzitter Stekelenburg is
erin geslaagd alle neuzen weer
dezelfde kant op te laten wijzen.
De vakcentrale wil hervormen
omdat nog maar een kwart van
de werknemers bij de bond is
aangesloten: twintig jaar gele
den was dat nog veertig pro
cent. De Industriebond vindt
het een afgang dat de FNV niet
in staat is zichzelf te hervormen.
Vijf miljoen voor nieuwe produktielijn
Oude, vertrouwde Brinta
weer volop in de schappen
Brinta is terug. De tv-kijker
krijgt de tarwepap de komende
dagen bijna letterlijk door de
strot geduwd. Maar liefst ne
gentig keer komt deze week een
Brinta-reclamespotje op de
buis. „Iedereen moet weten dat
het weer in de schappen ligt", is
de strijdbare taal van commer
cieel directeur W. van Prooijen.
Vier maanden geleden ver
dween Nederlands bekendste
ontbijtprodukt uit de winkel na
dat bekend was geworden dat
de gevreesde salmonella-bacte
rie erin rondwaarde. Een mil-
joenenstrop voor Brinta-leve-
rancier Honig. Nu de bacterie
verjaagd is, wil het bedrijf de
schade snel inhalen.
Bij de producent van Brinta,
Avebe in Foxhol (Groningen), is
de produktielijn ingrijpend ver
anderd: er wordt gewerkt met
een beter systeem voor klimaat
beheersing en met een nieuwe
afzuiginstallatie. Totale kosten:
vijf miljoen gulden.
„Een forse investering maar
noodzakelijk om Brinta in de
toekomst salmonella-vrij te
houden", zegt commercieel di
recteur Van Prooijen. Over het
totale verlies dat Honig door
Brinta's tijdelijke verbanning
opliep, wil hij niets loslaten.
„We hebben diverse schadevor
deringen lopen (onder meer te
gen producent Avebe, red.). Zo
lang die niet zijn afgehandeld,
doen we daar geen uitlatingen
over."
De zwart-wit reclamespotjes
in de Polygoon-stijl van de jaren
'50 moeten de consument dui
delijk maken dat de 'oude ver
trouwde' Brinta weer verkrijg
baar is. Honig heeft voor zijn in
haalrace zo n 700.000 gulden
uitgetrokken.
Albert Heijn Nederland is blij
met de terugkeer van Brinta.
„De klant vroeg er echt naar. De
mensen missen het produkt",
zegt woordvoerder E. Muller.
„De klant is tijdelijk overgestapt
op cruesli, cornflakes en Bam-
bix."
Voedingsmiddelenconcern
Nutricia in Zoetermeer geeft toe
geprofiteerd te hebben van
Brinta's afwezigheid. „De ver
koop van onze Bamblx volko
renpap is sinds maart inder
daad gestegen", meldt directeur
S. de Clercq, die overigens geen
cijfers wil noemen. „Ik ben blij
dat Brinta terug is. Aan lijken-
pikkerij doen wij niet." Als Ho-
nig's eigen marktonderzoek
klopt, bestormt negentig pro
cent van de vertrouwde Brinta-
eters dezer dagen de schappen.
