Financieel keurmerk voor
'christelijke organisaties'
i
Leren omgaan met 'mondige gemeente'
Kerk Samenleving
MAANDAG 11 JULI 1994
BUITENLAND KORT
EKD-vrouwencentrum
Ruim 200 behoudende chris
tenen hebben afgelopen za
terdag in Gelnhausen (Hes
sen) geprotesteerd tegen de
opening van het vrouwen
centrum van de F.vangelische
Kerk in Duitsland. Het cen
trum zou volgens de demon
stranten een broedplaats van
feministische dwaalleren
worden. EKD-praeses bis
schop Klaus Engelhardt zei
bij de opening dat het cen
trum vrouwen de gelegen
heid geeft hun tweederangs-
positie in kerk en maat
schappij aan de orde te stel
len. Vrouwen van alle theolo
gische richtingen en van alle
modaliteiten zijn er welkom,
voegde hij eraan toe. Eén van
de doelstellingen van het
huis is een 'nieuw, rechtvaar
dig evenwicht in de verhou
ding tussen de geslachten' te
vinden. Reeds in de joodse
wijsheidsliteratuur speelden
vrouwen een rol als leraar en
politiek adviseur. In deze.bij-
belse traditie werd vooral de
vrouwelijke kant van God be
klemtoond. aldus lost.
Democratie
Palestijnse christenen moe
ten streven naar een demo
cratische regeringsvorm voor
de toekomstige Palestijnse
Staat. Zonder democratie
kan ons leven onder de islam
heel moeilijk worden. De Pa
lestijnse bevrijdingstheoloog
dr. Nairn Ateek. anglicaan,
heeft dat afgelopen zaterdag
i Jeruzalem gezegd aan het
slot
de e
zijn
die i
8 hl
Bisschoppen
willen 'moedig'
standpunt over
bevolkingskwestie
vaticaanstad kna/afp
Mak voor de christelijke Raad voor Financiële Betrouw
baarheid (RFB) naar buiten zou treden, werd het ortho
dox-protestantse volksdeel opgeschrikt door de Zeeuwse
rustenhuizenaffaire. Het bestuur van een 'zwaar' gerefor
meerde stichting werd beschuldigd van fraude. De onrust
die zo n affaire zelfs bij de meest loyaalste gevers veroor
zaakt. was voor de initiatiefnemers van de RFB een be
vestiging dat een financieel 'keurmerk' geen overbodige
luxe is.
televisiedominees Swaggart en
Bakker, veroorzaakte bij talloze
christelijke goede-doeleninstel-
lingen een enorme terugloop in
de inkomsten. Het kostte veel
instellingen lange tijd deze klap
weer te boven te komen.
Volgens Ruud van Eijle, voor
zitter van de REB, is er geen re
den te veronderstellen dat dit
alleen maar 'Amerikaanse toe
standen' zijn. „Ook hier werkt
ermelo. wim schrijver
Het Nederlandse initiatief is
niet orgineel. In de Verenigde
Staten bestaat al geruime tijd
zo'n orgaan. Daar hoe kan het
ook anders - vond enige jaren
de- duidelijkste illustratie plaats
van de wijze waarop christelijke
organisaties besmet kunnen ra
ken buiten hun schuld om. De
val van de in opspraak geraakte
sen zeggen: zie je nou wei. het is
ook overal hetzelfde. Het gaat
altijd om geld."
hristelijkc ideële organisa
ties hebben volgens hem dan
ook een grote verantwoordelijk
heid. „Nederland staat bekend
als een vrijgevig land. Geld is
nooit het hoofddoel van een or
ganisatie. Maar er komt echt
wel wat bij kijken om je inkom
stenstroom goed te beheren",
aldus Van l-ijle, staflid van de
hulporganisatie Open Doors
(voorheen Kruistochten)
Als er zich in Nederland eens
een affaire voordoet, kan de
RI B volgens Van Eijle als een
soort waarborg fungeren. „Dus
dat mensen zeggen: maar deze
instellingen hebben het finan
ciële keurmerk." Het is organi
saties die zijn goedgekeurd door
de raad echter verboden recla
me met het keurmerk te maken.
..Het mag geen reden zijn voor
goedkope propaganda of verge
lijkende reclame." De REB heeft
op dit moment tien leden en
nog eens tien aspirant-leden.
Van Eijle denkt dat er uiteinde
lijk een stuk of veertig organisa
ties in aanmerking komen om
lid te worden. I Iet initiatief voor
de RFB is genomen door de
Evangelische Alliantie, de koe
pelorganisatie binnen de evan
gelische wereld, maar voor het
keurmerk kunnen ook reforma
torische instellingen aanklop
pen. „Wij hebben één criterium
voor de grondslag en dat is de
Apostolische Geloofsbelijdenis.
Als die wordt onderschreven, is
men welkom."
De rooms-katholieke bisschop
pen van Europa hebben hun re
geringen opgeroepen tijdens de
aanstaande VN-bevolkingscon-
ferentie in Cairo een 'moedig'
standpunt in te nemen en op te
komen voor bet traditionele ge
zin en de bescherming van het
leven vanaf de conceptie.
De bisschoppen wijzen op het
teruglopende aantal geboorten
en de vergrijzing in Europa.
Hierdoor ontstaat 'een zwaar
wegende onevenwichtigheid die
veel moeilijk oplosbare sociale
en economische problemen
veroorzaakt', aldus een verkla
ring van de bisschoppen die de
ze week in het Vaticaan over ge
zinszaken vergaderden.
De Europese landen mogen
in geen geval 'een demografi
sche winter' exporteren naar dc
ontwikkelingslanden, vinden de
kerkleiders.
nale conferentie over het
christelijke erfgoed in het
Heilige Land. Ateek zei te ho
pen op en te bidden voor
godsdienstvrijheid in de toe
komstige Palestijnse Staat.
Alleen een democratie is to
lerant ten opzichte van de
godsdienst. Bepaalde vor
men van godsdienst respec
teren echter de democratie
niet. Palestijnse christenen
zullen volgens de theoloog
problemen houden in een is
lamitische of een orthodox-
joodse staat. Een volledig de
mocratische staat zal het ge
loof niets in de weg leggen.
Openhartigheid
De geestelijk leider van de
Anglicaanse Kerk heeft prins
Charles geprezen voor diens
openhartigheid en berouw
over overspel. Het christelijk
geloof maakt het de mens
mogelijk een nieuwe start te
maken, zei aartsbisschop Ge
orge Carey gisteren voor
BBC-radio. In een openhartig
interview gaf de Britse
kroonprins onlangs zijn bui
tenechtelijke relatie toe. Hij
toonde ook berouw over het
mislukken van zijn huwelijk
met Diana. „Dat was het
laatste dat ik ooit wilde dat
zou gebeuren." Reagerend
op het overspel van Charles
zei Carev: „Het hart van het
christelijk geloof is de on
voorwaardelijke liefde van
God die ons accepteert zoals
Nelleke Boonstra toeverlaat van predikanten in problemen
leusden. weegt. „Ze moeten terug naar
hun eigen inspiratiebron. Door
verstrikt te raken in hun werk
kunnen ze het contact met die
bron kwijtraken."
De werkbegeleiding beperkt
zich niet alleen tot beginnende
predikanten. Ook oude rotten in
het vak kunnen, wanneer cr
sprake is van een probleem,
zich wenden tot Nelleke Boon
stra. Werkbegeleiding op ver
zoek. zo noemt ze deze vorm.
Daarbij is het zaak de drempel
zo laag mogelijk te houden, op
dat predikanten snel aan dc bel
trekken, wanneer er problemen
zijn. „Ze moeten me kennen,
dan zijn ze veel sneller bereid
met mij op tc nc
start mogelijk maakt. Daar
aan moeten we elkaar tel
kens opnieuw herinneren."
Jordanië
Aartsbisschop Jean-Louis
Tauran, de Vaticaanse
'minister van buitenlandse
zaken', is naar Jordanië ver
trokken. Zijn bezoek is een
nieuwe poging van de we
reldkerk om de banden met
de Arabische wereld aan te
halen. Het gaat om de eerste
officiële besprekingen tussen
het Vaticaan en Jordanië
sinds de twee staten in maart
diplomatieke betrekkingen
aanknoopten. Centraal staan
het vredesproces in het Mid
den-Oosten en de status van
Jeruzalem, 'de heilige stad
die de christelijke en islami
tische burgers van Jordanië
zo lief is'.
robert van de woestune
Predikant. Is dat een leuk be
roep? Na de studie op de eerste
standplaats aanbeland kan dat
nogal tegenvallen. I.ekker 's
av onds in de kroeg hangen kan
'dominee' wel vergeten. Die sli
ding op het voetbalveld zal hem
lang worden nagedragen: „Dat
was niet erg christelijk van u.
dominee."
De Gereformeerde Kerken in
Nederland onderkennen het
probleem al heel lang en riepen
daarom twintig jaar geleden de
werkbegeleiding voor predikan
ten in het leven. Nelleke Boon
stra is daar sinds kort mee be
last. Predikant, een leuk beroep?
..Ia, hoor. Want dit werk heeft
ook ontzettend veel leuke kan-
Zes jaar lang was drs. Nelleke
Boonstra geestelijk verzorgster
in het Medisch Centrum
Leeuwarden. Met haar nieuwe
baan - 'zo anders dan mijn vori
ge' - maakte ze de afgelopen
weken kennis achter de compu
ter. om de contacten met predi
kanten. kandidaat-predikanten
en mentoren zoveel mogelijk te
registeren.
Ze ziet een uitdaging in haar
nieuwe taak. het begeleiden van
collega's, met in eerste instantie
een accent op het ondersteunen
van beginnende predikanten.
Nelleke Boonstra: „Het is de be
doeling dat ik straks iedere be
ginnende collega persoonlijk
bezoek. Daarna zoek ik een
mentor, die de persoon in kwes
tie ongeveer een jaar intensief
gaat begeleiden. Een mentor
behoort tot een selecte groep
predikanten die wij voor dat
werk geschikt achten." Overi
gens komt de mentor niet
meteen in beeld. Eerst krijgt de
kersverse herder een half jaar
gelegenheid om aan het vak te
ruiken. ..Dan kan hij of zij eerst
ontdekken wat predikant zijn in
de praktijk nu eigenlijk precies
inhoudt."
Predikanten hebben hel te
genwoordig vrij moeilijk in hun
gemeenten, zo is de inschatting
van Boonstra. „Kerkeraden en
gemeenteleden hebben vaak
bepaalde verwachtingen van
een voorganger, die op zijn
beurt weer heel eigen ideeën
heeft. Dat botst weieens." Door
gaans begint een predikant vol
goede wil. maar dreigt er na
verloop van tijd toch een con-
Dan kan de domi-
iveral de schuld van krij-
Nelleke Boonstra: „Dit werk heeft ook ontzettend veel leuke kanten."
gen. ..Ik schets het nogal zwart- had een dominee meer gezag in
wit. Maarzo werkt het vaak." zijn gemeente. Nu is er veel
Predikanten moeten daarom meer oppositie. Een dominee
Ieren met een 'mondige ge- moet onderhandelen over de te
meente' om te gaan. „Vroeger volgen koers. Dat vereist veel
FOTO'CPD
tact." Om plezier in het werk tc
houden is het volgens Nelleke
Boonstra belangrijk dat predi
kanten zich steeds weer afvra
gen wat hen nu eigenlijk bc-
Ecn verhaal apart is de con
statering dat ook predikanten
zich schuldig maken aan onge
wenste intimiteiten. De werkbe
geleiding probeert op dit vlak
vooral preventief bezig te zijn.
„Wij proberen dit probleem be
spreekbaar te maken. Predikan
ten moeten zelf doorkrijgen dat
ze heel gemakkelijk een uitglij
der met een gemeentelid kun
nen maken. Ze moeten onder
kennen dat ze verwachtingen
kunnen oproepen die ze niet
waar kunnen maken."
Nellek Boonstra vindt ook dat
dominees voorzichtig moeten
zijn bij het maken van vrienden
in de gemeente, omdat er altijd
sprake is van een ongelijkwaar
dige situatie. Bovendien kan de
vriendschap met bepaalde ge
meenteleden weer leiden tot
verwijdering met andere ge
meenteleden. En hoe zit het
met de plaatselijke voetbalver
eniging? Boonstra adviseert dat
voetballen maar in een andere
plaats tc gaan doen. „Want je
wordt anders weer voortdurend
met je rol als predikant gecon
fronteerd. ook op de voetbalver
eniging."
Al met al lijkt het predikant
schap maar een eenzaam vak.
Toch zitten er volgens Nelleke
Boonstra ook heel veel leuke
kanten aan. ..Je bent eigen baas
en kunt je eigen tijd indelen.
1 let is uitermate gevarieerd
werk, waar je je creativiteit hele
maal in kwijt kunt. En dingen
die je niet zo goed liggen, kun je
delegeren. In pastorale contac
ten kun je mensen tot grote
steun zijn en dat wordt ook heel
erg gewaardeerd. Verder is het
natuurlijk heel leuk dat je in de
gelegenheid bent om datgene
waardoor je geboeid bent over
te dragen aan anderen."
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
Jitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv
OIRECTIE: O M. Essenberg, G.P Arnold (adj). J
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN R D Paauw, tel dag 9 30-
r 071-356215. of per post
ADVERTENTIES
ma.-vnj van 08 30-17.00uur:
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma.-vrij. van 8 30-17.00 uur:
Telefoon 071-143545
ABONNEMENTEN
Tel 071 -128030 bij vooruitbet. (inel. BTW)
peracc giro autom.bet.
per maand 29.30
85.55 84.55
per kwartaal
per jaar 329.30
VERZENDING PER POST
Nederland, per kwartaal 125.50
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
mat/mvrij: 18.00-19 30 uur,
zat 10 00-12 OOuur Tel.071 -143241
328.30
HET WEER
HANS VAN ES
Onveranderd mooi
De afgelopen twee weken is de zo
mer van 1994 - met ups en downs
- naar een topvorm gegroeid. Juist
aan het begin van de warmste tijd
van jaar, gewoonlijk tussen 25 juni
en 15 augustus, vertoont de at
mosfeer een luchtdrukverdehng.
die herinneringen oproept aan de
betere zomers van de afgelopen
decennia Op 22 juni zagen we de
eerste uitbreiding van het Azoren-
hogedrukgebied - de warmtebron
bij uitstek - naar het Europese vas
teland. Erg stabiel was die situatie
niet: onweersstoringen wisten
steeds een bres te slaan in het zo
merse offensief Een hele reeks
van zomerse- en landinwaarts ook
tropische dagen werd vorige week
tijdelijk vervangen door ordinair
Hollands weer met plaatselijk forse
buien en normale temperaturen.
Dit weekeinde werd andermaal een
'Azorenrug' opgeworpen, sterker
ontwikkeld dan voorheen. Een
aparte hogedrukkern, zaterdag bo
ven de Golf van Biskaje, gaf eerst
nog aanlandige wind. De tempera
tuur van het zeewater is tot 18 gra
den opgelopen, zodat het ook aan
het strand zeer prettig toeven was
met 20 tot 23 graden, Een felle
zon duwde het kwik landinwaarts al
naar circa 26 graden.
Inmiddels is de hogedrukkern -
1027 millibar sterk - opgeschoven
naar Noord-Duitsland en die posi
tie dwingt de wind overal boven
ons land in de zuidoosthoek. De
tropische grens van 30 graden,
vapdaagal dicht bij Limburg,
breidt zich morgen over het kustge
bied uit. ondersteund door een 'on
barmhartige' zonneschijn
Woensdag bestrijkt de Euro-zomer
een opvallend groot gebied. Prak
tisch het hele continent is warm tot
heet; tot aan Londen en Stockholm
toe. Het hogedrukgebied is ietsje
doorgetrokken naar de Baltische
Staten en boven West-Europa ont
staat door de hitte een vore van la-
gedruk. De kans dat zich hierin on
weer ontwikkelt, lijkt me niet zo
groot. Wel krijgt de wind - vooral in
de kustprovincies - de neiging om
te klappen naar noordelijke rich
ting met enige verkoeling. De hit-
testoring moet het afleggen tegen
een volgende golf hogedruk van de
oceaan, die zijn Oostzee-collega in
de tweede helft van de week komt
ondersteunen. De aflossing van de
wacht laat eventueel wat koelere
lucht uit het noorden tot noordoos
ten binnenlopen, voor het overige
blijft het onveranderd mooi, droog
HET WEER IN EUROPA
Denemarken:
middagtemperati
oploopt tot onge
graden op morgen
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
In Engeland en Wales p.
en droog. In Schotland
regen. Midoagtemp»
i 17 gradai; m Schotland tot 27
graden in de omgeving van Londen.
België en Luxemburg:
Zonnig en warm Maximumtemperatuur
rond 2') graden; aan do kust wat lager.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Overwegend zonnig en droog. Vlak aan
zee in NormandiÈ en Bretagne middag
temperatuur rond 24 graden; elders
dagtemperatuur aan de westkust onge
veer 25 graden; landinwaarts oplopend
tot ongeveer 35 graden
Perioden met zon en droog. Middagtem-
peratuur rond 25 graden.
Spanje:
Buna overal zonnig Aan de Golf van Bis
kaje wat bewolking en morgen in Catalo-
weersbui. Middagtemperatuur- m het
binnenland aanhoudend boven 35 gra
den; aan de Costa's n het oosten en zui
den tussen 29 en 33. Aan de kust in het
Canarische Eilanden:
ijde enkele ia
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 12 JULI 1994
Zonoo 05.32 *.Zon onder 21.54
Maan op 09.54 Maan onder23.09
Waterstanden Katwijk
Weerrapporten 10 juli 20 u
eidèrs flmk w
n 30 g
Op de zuids-
ma tussen 27 en 30 graden: n het bin- E
Zuid-Frankrijk:
Overwegend zonnig en droog. Later m de
Provence een'kleine kans op een lokaie
onwéersbur. Middagtemperatuur van-
erend van ongevee' 29 graden in de
westelijke departementen tot piaatseli|k
34 in het oosten.
Mallorca en Ibiza:
Flinke perioden met zon en droog. Mid
dagtemperatuur tussen 27 en 31 gra-
Italië:
n 25 en 31 gra
/liddag»empera
iro 12 30 24 0.0
Ta 7 28 16 0.0
WW2 29 16 0.0
:5 27 12
13 26 14
Griekenland en Kreta:
Half tot zwaar bewolkt en vooral in het
binnenland kans op een regen- ot on
weersbui. Op de meeste eilanden meer
zon en droog. Middagtemperatuur tui
sen 27 en 30 graden.
Turkije en Cyprus:
Rond de Dardaneilen een enkele regen-
of onweersbui. Elders overwegend zon
mg en droog. Middagtemperatuur aan
zee iets boven de 30 graden.
Duitsland:
Overwegend zonnig en droog. M iddag-
tempcratuur uiteenlopend van 28 gra
den in Sleeswijk-Holstein tot 32 graden
plaatselijk m het Rijndal.
Zwitserland:
Overwegend zonnig en droog. Geleidelijk
nog wat warmer en morgen maximum
temperatuur rond 31 graden.
Oostenrijk:
Overwegend zonnig er: droog maar mor
gen
Stie
Middagtempertuur ongeveer
vandaag ;n de omgeving van
in het Burgenland nog wat ia-
HEINZ
JE MOET EE (SBtMOOH MEEE
EEUS WEiEMAAL U/T
HE/MZ. MfETME&E
DSAS/CEA/ AAM WAT
&Z &£0El/RJ> /S
WAT?/
J
«A nc
V
\/EOLFtWAM
t\60LfEN
