USA94
Brazilianen
completer
dan Oranje
Koeman sluit 'Oranje-boek' met 'goed gevoel'
Fans reageren gelaten
Samba regeert Lange
Leidsedwarsstraat
'We hebben een lesje in voetbal gegeven'
16 MAANDAG 11 JULI 1994
op de vuist gingen. In Veendam
raakten twee personen gewond
tijdens een vechtpartij, waarbij
een van de slachtoffers een
bierglas in het gezicht kreeg ge
duwd. Het andere werd door
meerdere personen mishan
deld. Beiden zijn met ernstige
verwondingen in een zieken
huis opgenomen.
De politie in Utrecht verricht
te op deze volgens een woord
voerder „rommelige, maar rus
tig verlopen voetbalavond" vijf
krrestaties. In Eindhoven gooi
den onbekenden bij een Brazi
liaans eetcafé een molotovcock
tail naar binnen. De schade
bleef beperkt tot een kapotte
ruit en wat roetschade.
In Amsterdam, waar de poli
tie de hele avond een Brazi
liaanse disco aan de Korte Leid-
sedwarsstraat bewaakte, en Rot
terdam verschilde het leven op
straat nauwelijks van dat op een
andere zomerse zaterdagavond.
Nederland heeft, op enkele
.schermutselingen na, zaterdag
avond mstig gereageerd op de
uitschakeling van Oranje bij de
wereldkampioenschappen voet
bal. In het centrum van Den
Haag moest de politie enkele
keren in actie komen om een
enigszins agressieve menigte
uiteen te drijven. Er werden 20
mensen aangehouden wegens
openlijke geweldpleging. Een
politie-agent raakte gewond na
dat hij een fles op zijn hoofd
l Groningen
an zaterdag
De regiopolitie
hield in de nacht
op zondag elf
worden verdacht van openlijke
geweldpleging na afloop van de
WK-ontmoeting. De politie
moest op twee plaatsen in de
binnenstad van Groningen en
op twee plaatsen in Veendam
optreden tegen jongeren die
ruiten ingooiden of met elkaar
Braziliaanse taferelen in de Amsterdamse binnenstad. foto a
AMSTERDAM
Het startsignaal laat nog zeker
drie kwartier op zich wachten,
maar in het Braziliaanse mu
ziekcafé Canacao aan de Lange
Leidsedwarsstaat in Amsterdam
lijkt het alsof de overwinning al
binnen is. De aanwezigen
schudden de ledematen los op
swingende salsa, de vloer
dreunt onder honderden stam:
pende voeten. De zaak vormt
een geel-groene oase in de
oranje zee van de Leidsebuurt.
Het barpersoneel schenkt za
terdagavond geen Caipirinha-
cocktail. Bier. Met liters tegelijk
stroomt het uit de tap, in plastic
bekers en daarna in een rap
1 tempo in de dorstige kelen. Ei
genaar Jacob Kurc (45) glimt
van puur geluk en van de hitte.
Hij gebaart met zijn rechter
hand over de hoofden heen.
Even naar buiten, dat praat wat
makkelijker.
Eén-nul wint Brazilië. Kurc is
er zeker van. Bijna tenminste.
Want Nederland is een moeilij
ke ploeg „Daar ben ik wel een
beetje bang voor." Wie die ene
goal scoort? Romario natuurlijk!
„Hij moet toch laten zien dat hij
niet voor niets bij PSV is wegge
gaan."
Ze komen uit hetzelfde dorp,
Romario en hij. Vila da Penha.
Niet dat ze elkaar daar al ken
den, zegt Kurc. „Ik ben twintig
jaar geleden al naar Nederland
gekomen." Sinds de Braziliaan
se stervoetballer naar Neder
land kwam zijn ze 'hele goede'
vrienden, zegt Kurc. Romario at
graag in Kurc' restaurant in de
Reguliersdwarsstraat. En Kurc
was Romario graag behulpzaam
bij het regelen van allerlei prak
tische zaken. „Hij kende de taal
nog niet zo goed", zegt Kurc.
Als bewijs van de warme ver
standverhouding tussen de
twee mannen hangt aan de
muur in Canacao een ingelijst
geel met groen shirt. Op het tex
tiel staat een onleesbare tekst
- gekrabbeld, onderin de lijst
prijkt de foto van een breed la
chende Romario de Souza Faria
in—een innigeomstrertgeling
met Jacob Kurc.
Tweehonderd, tweehonderd-
vijftig bezoekers verwacht hij
vanavond, zegt Kurc. Bij aan
vang van de wedstrijd is dat
aantal allang overschreden. Ze
staan op de vensterbanken, zit
ten op de gokkast en dansen op
de bar. Het blad buigt angstig
ver door onder swingende pla
teauzolen. Als het uitzicht voor
de mensen achterin de zaak al
te zeer geblokkeerd raakt, roept
iemand vanachter de bar de
heupwiegende menigte tot de
orde met een bovenmaats wa
terpistool. De groen-gele slin
gers, met zoveel enthousiasme
opgehangen, gaan weg omdat
ze het zicht op de wedstrijd be
lemmeren.
Het in kanariegeel en groen
gestoken personeel achter de
bar houdt een half oog op de
klanten gericht, maai' is duide
lijk meer geïnteresseerd in het
geen zich op een klein teeveetje
tussen de flessen afspeelt. Ca
nacao davert bij het eerste doel
punt van Romario. De muzi
kanten zetten in, het publiek
schalt luidkeels mee. „Hup,
Holland, hup. Laat de leeuw
niet in z'n hempie staan", klinkt
het iel uit de keel van een Ne
derlands meisje achterin het ca
fé, voordat haar Braziliaanse
vriend haar de mond snoert.
Op de bar leunt een zaken
man uit Curasao. „Ik was hier
maandag ook al. Fantastische
sfeer. Wie er moet winnen?
Ach..." Hij haalt glimlachend de
schouders op. „Het maakt mij
niet uit" zegt hij diplomatiek.
„Het gaat om de sfeer. Toch?"
De temperatuur stijgt in de
loop van de wedstrijd tot tropi
sche hoogten. Cameralampen
van de NOS en RTL maken het
er niet veel beter op. Bij iedere
spannende actie, bij iedere golf
van emotie in Canacao flitsen
de lampen aan en snorren de
camera's. Als het eindsignaal
klinkt steekt Kurc triomfantelijk
een paar gehavende trommel
stokken in de lucht. Het heeft
erom gespannen. In Canacao
breekt een onvervalst Zuidame
rikaans overwinningsfestijn los.
Een deel van het publiek golft
naar buiten, de frisse lucht in.
Teleurgesteld voorbij sloffende
oranje supporters kijken vanuit
de Leidsestraat verbaasd toe.
„We vieren ons eigen feest
hier", zegt Kurc met een gebaar
naar de stoep voor zijn-zaak.
„We willen niet provoceren."
.m
DALLAS ALBERT GEESINC
Nederland heeft Dennis Bergkamp, Brazilië heeft Roma
rio, Bebeto en Branco. Stuk voor stuk spelers van absolu
te wereldklasse. Dat maakte zaterdag in de Cotton Bowl
van Dallas het verschil uit tussen winst en verlies. Tussen
intense vreugde en bittere ontgoocheling.
coach Carlos Alberto Parreira en
Bebeto voorop, sloofden zich
uit in loftuitingen aan het adres
van Oranje. Maar wat koop je
daarvoor als je knock-out bent
gegaan. Op een toernooi telt al
leen de winnaar.
Diep teleurgesteld als de spe
lers waren, voelden zij zich be
kocht en verraden. Door een
scheidsrechter uit Costa Rica,
ene Rodrigo Badilla Sequeira,
en grensrechters uit Bahrein en
Iran. Het trio werd terecht ver
weten dat aan de treffer van Be
beto, de tweede van de middag,
buitenspel van Romario vooraf
ging. En dat de rush van Branco
niet door de beugel kon. Maar
daardoor verloor Oranje niet.
Wel door een surplus aan indi-
Met een fraaie kopbal brengt Aron Winter Oranje langszij Brazilië. Het mocht allemaal niet baten.
GPp-VERSLAGGEVER
De Brazilianen waanden zich na
de opwindende tweekamp (3-2)
in de zevende hemel, de decep
tie in het Nederlandse kamp
was enorm. Bij Dick Advocaat,
de bondscoach, bij Ronald Koe
man en Jan Wouters, die Oranje
vaarwel zeggen, bij Dennis
Bergkamp en Aron Winter, de
makers van de Nederlandse
doelpunten, bij Frank Rijkaard,
die de Brazilianen kort na rust
op het paard hielp. Bij wie ei
genlijk niet.
„De ploegen waren aan elkaar
gewaagd, de gelukkigste heeft
gewonnen", meende Advocaat,
De Brazilianen, met bonds-
viduele kwaliteit bij de Brazilia
nen. In alle linies. Zij lieten de
bal bliksemsnel rondgaan en le
den nauwelijks balverlies. Oran
je wel. Vooral voorin en op het
middenveld.
Brazilië was de meest com
plete ploeg. In het centrum
moest Dennis Bergkamp duelle
ren met Aldair en Marcio San
tos, verdedigers van gewapend
beton. Op de vleugels had Over-
mars geen schijn van kans te
gen Branco en liep Van Vossen
zich veelvuldig te pletter op Jor-
ginho. Op het middenveld
maakten Mazinho, Mauro Silva,
Dunga en Zinho al snel de
dienst uit en werd Oranje steeds
verder in het defensief gedron
gen. „We hadden te maken met
een ploeg van wereldklasse",
sprak Dick Advocaat troostende
woorden.
Het tromgeroffel van de Bra
ziliaanse fans had de uitwerking
van stokslagen. Op de spelers
en supporters van Oranje, die
na afloop terneergeslagen langs
een vijver zaten. De blik op on
eindig. Net als een kwartier na
rust. Romario en Bebeto had
den Brazilië op een 2-0 voor
sprong gebracht, het Neder
lands elftal leek ten dode opge
schreven. De Brazilianen waren
in een feestroes, in en buiten
het veld. De weg naar de halve
finales, voor de eerste keer sinds
1978, leek geplaveid.
Brazilië vergiste zich echter
schromelijk in de veerkracht
van Oranje. Twee
de betwiste 2-0 wrong Dennis
Bergkamp, uit een ingooi van
Witschge, zich langs Aldair en
Marcio Santos en joeg de bal te
gen het net. Twaalf minuten la
ter sloeg Aron Winter, die er bij
Oranje met kop en schouders
bovenuit stak, de bal uit een
hoekschop van Overmars met
het voorhoofd langs doelman
Taffarel (2-2). De strijd was in
eens weer volledig open, de
63.998 toeschouwers zaten op
het puntje van de stoel. „Dit
was één van de meest spectacu
laire wedstrijden van het toer
nooi", jubelde de Braziliaanse
coach met gevoel voor drama
tiek.
Hij had goed praten. Vijf mi
nuten na de gelijkmaker beging
Jonk de overtreding tegen Bran
co. De dertiger," die veertig da
gen geen wedstrijd had ge
speeld, bleef kermend op de
grond liggen. Maar hij was weer
even snel ter been om met zijn
fabuleuze traptechniek het von
nis over Oranje te voltrekken.
Langs de 'muur' en via de bin
nenkant van de paal suisde de
bal langs Ed de Goey. Die klap
kwam het Nederlands elftal niet
meer te boven.
BRAZILIË: Taffarel; Jorginho, Aldair,
Marcio Santos, Branco (87. Cafu);
Dunga, Mauro Silva, Mazinho (81.
Rai), Zinho; Bebeto, Romario.
NEDERLAND: De Goey; Valckx. Koe
man, Wouters; Winter, Rijkaard (66.
Ronald de Boer), Jonk, Witschge; Over
mars, Bergkamp, Van Vossen (54. Roy).
Advocaat prijst Wouters en Valckx
Je kon een speld horen vallen. Doodse
stilte heerste er. Niemand sprak. De
Oranje-kleedkamer ademde een sere
ne rust en oogde rustig. Maar van bin
nen kookte de brigade van Advocaat.
Zo dicht waren ze bij de halve finale
geweest. Echter die ene verwoestende
vrije trap van verdediger Branco deed
de WK-droom uiteen spatten.
Bondscoach Dick Advocaat was de
eerste die zich in de plooi had en de
'rouwkamer' verliet. Met opgeheven
hoofd. De manier waarop Oranje
speelde, vond Advocaat een compli
ment waard. „Alleen in de eerste helft
hebben wij aanvallend te weinig ge
daan. Op die kopbal van Bergkamp na
hebben wij geen kans gehad." Het was
voor de bondscoach het enige min
punt in een wedstrijd die met name in
de tweede helft tot de verbeelding
sprak. „Het was een wedstrijd", schets
te Advocaat, „waar alles in zat. Drama,
vreemde beslissingen en spanning."
'De'kleine generaal' had de grootste
moeite met het verbloemen van zijn
teleurstelling. „Dat is toch niet zo
vreemd. We zijn niet weggespeeld en
hadden na de gelijkmaker van Winter
de wedstrijd in handen. Ik wachtte ei
genlijk op onze derde goal. Ook de Bra
zilianen zaten er helemaal door. Dat je
dan toch nog 'geslacht' wordt is zeer
onrechtvaardig. Nee, een echt oordeel
over die scheidsrechter geef ik niet.
Daar zijn anderen voor, zoals de pers
en de scheidsrechterscommissie van
de FIFA. Ik heb al genoeg ellende ge
zien na pittige uitspraken van trainers.
Maar dat tweede doelpunt van Bebeto
was geheid buitenspel. We zaten er
met ons neus bovenop."
Hij prees het werk van Wouters en
Valckx, die Bebeto en Romario in de
eersté helft bijna volledig aan banden
hadden gelegd. Toch kon de Limbur
ger niet verhinderen dat Romario de
belangrijke openingstreffer van de
wedstrijd voor zijn rekening nam.
„Maar er ging aan dat doelpunt een
buitenspelsituatie vooraf', vond een
verontwaardigde Valckx. „Op het mo
ment dat Bebeto werd aangespeeld
stond Romario een meter of twee ach
ter Jan Wouters en mij. Er wordt niet
gevlagd, de bal valt over Jan Wouters
heen, Bebeto zet voor en Romario
scoort. Je kunt daarom niet zeggen dat
Vreugde en ontgoocheling op één foto. Terwijl de Brazilianen volop feestvieren sjokt Ronald Koeman van het veld. Zijn laatste interland zit erop.
Romario niet strafbaar buitenspel
stond. Hij kon alleen scoren omdat hij
net-dat ene metertje dat hij nodig had,
had kunnen pakken doordat hij bui
tenspel stond. Anders had hij dat me
tertje nooit van mij gekregen.
Ook het tweede doelpunt van Brazi
lië, door Bebeto gemaakt, had volgens
Valckx wegens buitenspel
den afgekeurd. „Ook toen stond Roma
rio buitenspel! Niet alleen wij waren
daarvan overtuigd, de Brazilianen
dachten het ook. Maar ineens zie ik
Bebeto er vandoor gaan en scoren. Na
tuurlijk heb ik de scheidsrechter uitge
scholden, maar dat helpt dan ook niet
Tijdens de wedstrijd had hij regel-
Romario blijft feesten
DALLAS GPD
Mare Overmars verdween als eerste
in de catacomben van de Cotton
Bowl, Romario de Souza Faria als
laatste. De Braziliaanse vedette, bij
dit WK al goed voor vier doelpunten,
liep minutenlang over het veld met
de Braziliaanse vlag. En vierde in z'n
eentje de overwinning op Nederland,
eens zijn tweede vaderland. „Van
daag hebben wij een lesje in voetbal
- gegeven. Met dit elftal moet Brazilië
wereldkampioen kunnen worden.
„Dit was één van de beste wed
strijden van het toernooi", sloot zijn
coach, Carlos Alberto Parreira, zich
bij de eigenzinnige Braziliaan aan.
„Maar dat had ook te maken met de
kwaliteit van het Nederlands elftal.
Hier hebben twee grote ploegen ge
speeld met een grote internationale
traditie. Wij verdienen de overwin
ning omdat Brazilië in staat was zich
in de slotminuten goed te verdedi
gen. Deze ploeg", meent Parreira, „is
emotioneel in balans. Met tien man
versloegen we Amerika en nu wist de
ploeg zich over de tegenslag van de
2-2 heen te zetten."
Parreira noemt het een hardnekkig
misverstand dat Brazilië is overge
gaan op een Europese speelstijl. „Wij
gebruiken de lange bal niet en spelen
geen man tegen man. Het enige wat
we hebben gedaan is de ploeg wat
beter organiseren als we niet in bal
bezit zijn. We hebben de goede ba
lans gevonden tussen aanvallen en
verdedigen. Dit elftal heeft alles wat
je nodig hebt om wereldkampioen te
kunnen worden.
Bebeto en Zinho prezen Oranje al
eveneens. „Nederland heeft een
groots elftal met grootse spelers.
Zelfs toen we met 2-0 voorkwamen,
wisten we dat we nog niet gewonnen
hadden." Bebeto, net vader gewor
den van een zoon, rekent heimelijk
al op de wereldtitel. „Als we in de
twee komende wedstrijden net zo
goed op dreef zijn als vandaag houdt
niemand ons van de wereldtitel af."
„Dit was de beste wedstrijd die we
tot nu toe gespeeld hebben", vond
Zinho. „Maar we speelden nu ook te
gen een land dat ook wil voetballen.
Dit was de beste ploeg waar we tot
nu toe tegen gespeeld hebben. Ons
doel is nu nu de finale, niks anders."
matig met Romario gesproken. In hun
PSV-tijd waren beiden maatjes en
Valckx is ooit ook eens met Romario
op vakantie in Rio geweest. „Wat ik te
gen hem zei? Dat hij een goede artiest
was en ook dat hij niet steeds bij de
scheidsrechter moest lopen zeuren om
een gele kaart als iemand van ons een
overtreding maakte. Tegen mij zei hij
dat ik goed had gespeeld en hij wenste
me succes bij Sporting Lissabon. Ik
vond het wel fijn om een keer tegen
hem te spelen. Op die ene sleepbewe-
ging van hem na in de tweede helft,
had ik hem redelijk in de zak. Ik wist
dat die beweging zou komen, maar hij
was zó snel weg, ik kon hem niet meer
bijhouden."
Vooraf beschouwde Stan Valckx de
WK-kwartfinalekrachtmeting tegen
Brazilië als het hoogtepunt in zijn car
rière. Na de wedstrijd dacht hij daar
anders over. „Als je een wedstrijd ver
liest, kmi je natuurlijk moeilijk meer
van een hoogtepunt spreken. En het al
lerergste is nog dat er meer voor ons
had ingezeten. Brazilië heeft een goede
ploeg, maar defensief is het kwetsbaar.
Jammer genoeg hebben wij daar on
voldoende van kunnen profiteren.
Valckx was één van de weinigen die
wat wilde zeggen na afloop. De mees
ten liepen met gebogen hoofd naar de
bus, geen seconde de tijd nemend om
ook maar een woord te wisselen met
de vaderlandse en buitenlandse jour
nalisten. Weg wilden ze, weg van de
Cotton Bowl in Dallas waar het schip
was gestrand. Alleen Ronald Koeman,
die zich tijdens dit WK toch al als
spreekbuis van de spelers had opge
worpen, nam wel de tijd en toonde
zich groot, zelfs na een nederlaag. Die
nederlaag kwam voor hem dubbel zo
hard aan, omdat het zijn laatste inter
land was. 'Sneeuwvlokje' zoals hij in
Barcelona wordt genoemd, houdt
Oranje voor gezien. In Dallas kwam
een einde aan een carrière die 77 inter
lands omspande.
„Ja, het is echt voorbij, al weet Advo
caat het nog niet officieel. Ik ga bij Bar
celona een zwaar jaar tegemoet. Daar
moet ik mij volledig op concentreren.
Bovendien sta ik al vanaf 1983 in Oran
je. Je moet op een gegeven moment
durven te stoppen. Ik had er veel voor
over gehad hier in de VS de finale te
halen. En we waren er heel dichtbij.
Het ging steeds beter. We groeiden
meer en meer in dit toernooi. Jammer
dat we vandaag niet iets* meer geluk
hebben gehad."
Evenals Dick Advocaat gaat ook Koe
man naar Nederland en Spanje terug
met het gevoel dat dit Oranje er alles
heeft uitgehaald wat mogelijk was.
Over de afwezigheid van Cruijff en
Gullit wil hij niets meer kwijt. „Dat
boek is voor mij dicht. Dat verhaal laat
ik aan anderen over. Natuurlijk zal die
discussie weer opgerakeld worden. Ik
ga in ieder geval met een positief ge
voel naar huis. Ja we waren een goeie
groep. Dat was vier jaar geleden in Ita
lië wel anders. Toen had ik echt de ba
len."
