'Rebellen hebben
opmars gestaakt'
Buitenland
Aanval op Noorse kustwacht
Clinton vraagt Balten om
tolerantie tegenover Russen
Mukalla komt ongeschonden
uit de Jemenitische oorlog
'VS oefenden voor inval in Haïti'
'Nieuwe impuls in vredesproces'
3 'Andreotti was volwaardig lid van de maffia'
DOMDERDAG 7 JULI 1994
Doden bij overstromingen en branden VS
atlanta De Verenigde Staten worden geteisterd door overstro
mingen en bosbranden. In het zuidoosten van de VS zijn giste
ren zeker dertien mensen bij overstromingen om het leven ge
komen. Vooral de staat Georgia werd zwaar getroffen. De over
stromingen volgden op zware regenval. Op sommige plaatsen
viel binnen 24 uur ruim een halve meter regen. In negen weste
lijke staten woedden grote branden die in Colorado aan zeker elf
brandweerlieden het leven hebben gekost.
Al 18 doden bij bosbranden Spanje
madrid Tijdens bluswerkzaamheden bij branden in Zuidoost-
Spanje zijn gisteren zeker vijf mensen omgekomen toen hun
vliegtuigje neergestortte. Een zesde raakte zwaar gewond. Hier
mee komt het aantal mensen dat als gevolg van de branden zijn
omgekomen op achttien. Rond de twintig personen raakten
zwaar gewond door de vlammen, die al meer dan 100.000 hecta
re bosgrond
Elf doden bij schietpartij Johannesburg
Johannesburg» Ten minste elf Zuidafrikanen zijn gisteravond
oen onbekende schutters met automatische wapens
openden op zeker drie taxibusjes met pendelaars tus
sen Johannesburg en het oostelijk gelegen zwarte woonoord
Kaüehong. Ten minste acht mensen raakten zwaar gewond. De
schutters wisten te ontkomen. De Zuidafrikaanse politie ging
vanuit dat de schietpartij voortvloeit uit de aanhoudende oorlog
tussen taximaatschappijen die strijden om de lucratieve routes
tussen Johannesburg en omliggende zwarte woonoorden.
Kazachstan verplaatst hoofdstad
alma-ata De Centraalaziatische republiek Kazachstan krijgt
voor het jaar 2000 een nieuwe hoofdstad. Het parlement besloot
gisteren de huidige hoofdstad Alma-Ata te verruilen voor Akrno-
la, het vroegere Tselinograd dat ongeveer 850 kilometer noord-
westelijker ligt. Akmola ligt veel centraler en bevindt zich in het
deel van Kazachstan waar veel Russen wonen. Deskundigen
schatten de kosten voor de verhuizing van regering en ambtena
renapparaat uiteindelijk op omgerekend twintig miljard gulden.
De jaarlijkse begroting van Kazachstan bedraagt zo'n zes miljard
gulden.
Franse veiligheidszone in Rwanda bewijst zijn nut
Het opzetten van een veiligheidszone in het zuidwesten
van Rwanda werpt zijn vruchten af. Volgens Parijs res
pecteert het Rwandees Patriottisch Front (RPF) de zone
waar zo'n 400.000 vluchtelingen door Franse troepen
worden beschermd. Een regeringswoordvoerder betitel
de de humanitaire interventie gisteren als een 'succes'.
„Het RPF heeft zijn opmars gestaakt. Er is geen militaire
confrontatie. Er zijn over de gehele linie geen proble
men."
PARUS Rtr-AFP
Volgens een RPF-woord voerder
in Europa zijn de rebellen ech
ter van plan de Franse troepen
uit het land te verjagen. „We
gaan het de Fransen heel moei
lijk maken om er te blijven...zo
wel diplomatiek, politiek als mi
litair." Het RPF beschuldigt de
Fransen ervan het door de Hu
tu's gedomineerde regeringsle
ger te steunen. De woordvoer
der: „De wereld moet kiezen
tussen een regering van moor
denaars, die wordt beschermd
door de Franse regering en de
eenheidsregering die wij gaan
opzetten."
De rebellen kondigden giste
ren aan een nieuw landsbestuur
te willen vormen onder leiding
van de gematigde Hutu Faustin
Twagiramungu. Hij werd eerder
door het RPF benoemd tot pre
mier van een overgangsrege
ring, maar trad nooit in functie,
omdat de Hutu-regering en het
RPF het niet eens konden wor
den over de uitvoering van het
vredesakkoord dat vorig jaar au
gustus in de Tanzaniaanse stad
Arusha werd bereikt.
Maandag namen de rebellen
de twee grootste steden van het
land, Kigali en Butare, in.
Frankrijk liet daarop het strikt
neutrale karakter van de Opera-
Rode Khmer
I in Cambodja
buiten de wet
jS PHNOM PENH AFP-Rtr
Het parlement van Cambodja
heeft gisteren de guerrillabewe
ging Rode Khmer buiten de wet
gesteld. De regering in Phnom
Penh, die overweegt de Rode
mo Khmer geheel te verbieden,
ide hield de deur open voor nieuwe
n a vredesbesprekingen met de re-
jij bellen. De Cambodjaanse poli-
ZJ tie heeft gisteren minister Hin
Jara Sen (binnenlandse zaken) en
>pe enkele hoge veiligheidsfunctio-
'isic narissen gearresteerd. Zij wor-
}eK den van betrokkenheid bij de
j® j mislukte staatsgreep die twee
n-CL ex-ministers vorige week pleeg-
ker den, verdacht,
ken
iter
Socialisten in
f Frankrijk boos
over afluisteren
I PARUS DPA-Rtr
Een vertrouwelijke bijeenkomst
van de top van de Franse Socli-
'astische Partij (PS) blijkt te zijn
afgeluisterd door een agent van
de inlichtingendienst. Voorzit
ter Emmanuelli van de PS eist
een parlementair onderzoek
naar de affaire die door sommi
ge socialisten al vergeleken
wordt met het Amerikaanse
Watergate-schandaal. Verkla
ringen van minister Pasqua
(binnenlandse zaken) dat er
sprake is geweest van een 'per
soonlijk initiatief van enkelin
gen' werden door de PS als
'weinig overtuigend' en 'lach
wekkend'afgedaan.
Oslo» De Noorse kustwacht heeft
gisteren waarschuwingsschoten
gelost op de 'Whales Forever',
een schip met activisten van de
milieugroepering Sea Sheperd
(zeeherder) dat de walvisjacht
probeerde te verhinderen. De
kustwacht slaagde er echter niet
in de activisten te arresteren.
De militante activist Paul Watson
had eerder het kustwachtschip
Andenes geramd (foto), dat de
milieu-activisten wilde beletten
de Noorse territoriale wateren
binnen te varen. Watson, die er
geen geheim van maakt met ge
weld de walvisvaart te willen
voorkomen, beschuldigde de No
ren van 'piraterij'. De 43-jarige
Canadees is eerder in Noorwegen
bij verstek veroordeeld wegens
sabotage van een walvisvaarder.
Watson is inmiddels met zijn
schip naar de Shetland-eilanden
gevaren om daar herstelwerk
zaamheden uitte voeren. 'Whales
Forever' heeft tot afgelopen vrij
dagavond geruime tijd in de ha
ven van Umuiden gelegen. Na een
brand in de machinekamer moest
het schip worden gerepareerd.
foto noorse kustwacht
tie Turquoise varen en wekt de
indruk met het instellen van de
veiligheidszone een verder op
rukken van de rebellen te willen
tegengaan.
Volgens Parijs is er geen spra-
ke van een wijziging. „Er is mis
schien een verandering in de di
mensie van de humanitaire
missie. Want het aantal vluchte
lingen dat de veiligheidszone
binnentrekt groeit met de dag
en loopt tot ver in de honderd
duizenden", aldus de regerings
woordvoerder. De strijdkrach
ten van het RPF en Frankrijk
zijn slechts enkele kilometers
van elkaar gescheiden.
Volgens de Belgische minister
Delcroix (defensie) overschrij
den de Franse militairen de
grens van een humanitaire in
terventie en raken zij steeds die
per betrokken bij de interne si
tuatie van het land. Delcroix on
derstreepte dat zijn land, in te
genstelling tot Frankrijk, volle
dig neutraal is. Rwanda is een
voormalige kolonie van België.
De Amerikaanse president Clinton werd bij zijn historische eendaagse bezoek aan Letland in de hoofdstad
Riga begroet door in klederdracht gestoken Letten. foto reuter
De Amerikaanse president
Clinton heeft de Baltische sta
ten gisteren opgeroepen tole
rant te zijn tegenover de etni
sche Russen in hun landen.
Tijdens een toespraak voor
10.000 mensen in de Letse
hoofdstad Riga zei hij dat 'vrij
heid zonder tolerantie geen
volledige vrijheid is'.
Clinton, die gisteravond
naar Warschau doorreisde,
uitte in zijn toespraak indirec
te kritiek op de behandeling
van de Russische minderhe
den in de Baltische staten, Let
land, Estland en Litouwen.
De Amerikaanse president
had in Riga een ontmoeting
met zijn collega's Ulmanis
(Letland), Meri (Estland) en
Brazauskas (Litouwen), die
van hem steun verwachtten
voor een spoedige terugtrek
king van de Russische troepen
uit de Baltische staten. Het
Russische parlement nam gis
teren een resolutie aan waarin
Letland wordt verzocht de
voor Russen discriminerende
wetten in te trekken.
Eerder op de dag zei Clinton
erop te vertrouwen dat de
Russische troepen volgens
plan uit de Baltische landen
zullen vertrekken. President
Jeltsin wil 'beslist de terugtrek
king van de troepen voltooi
en', verklaarde hij bij de on
dertekening van een handels
akkoord met Letland. Hij
sprak zijn steun uit voor de
onafhankelijkheid van Estland,
Letland en Litouwen en voor
hun beleid van economische
hervormingen.
Jeltsin koppelt het vertrek
van de Russische troepen uit
Estland en Letland aan de eer
biediging van de rechten van
de Russische minderheden
daar. In een telefonisch ge
sprek met Clinton voor diens
vertrek zei Jeltsin dat Rusland
bereid is zich vast te leggen op
de aftocht van de troepen als
een einde wordt gemaakt aan
de '.discriminerende maatre
gelen tegen de Russische min
derheid'.
De Amerikaanse president
wilde echter beide kwesties
niet met elkaar verbinden. De
kwestie van de Russische troe
pen wil hij komend weekeinde
op de G-7-top in Napels op
nieuw bij Jeltsin aankaarten.
Clinton spreekt vandaag het
Poolse parlement toe en heeft
een ontmoeting met de minis
ters van buitenlandse zaken
van diverse Oost- en Centraal-
europese landen.
Hulp VS voor
nucleair program
Noord-Korea
WASHINGTON Rtr
De regering-Clinton is bereid
Noord-Korea te helpen bij het
verwerven van geavanceerde
nucleaire technologie. Deze
moet de Aziatische dictatuur in
staat stellen een kernreactor te
bouwen die meer geschikt is
voor het opwekken van elektri
citeit dan voor de bouw van
atoombommen. Dat meldt The
Washington Posr vandaag.
In ruil voor deze steun zou
Washington eisen dat Noord-
Korea de werkzaamheden aan
zijn nieuwste reactor stopzet en
die volgens een overeen te ko
men tijdschema ontmantelt.
Volgens anonieme zegslieden
zou de Amerikaanse regering
ook de ontmanteling eisen van
een andere 25-MW-reactor en
van een laboratorium, waar uit
afgewerkte brandstofstaven plu
tonium kan worden gewonnen.
De VS en Noord-Korea praten
morgen in Genève.
Mukalla in het zuiden van Je
men is ongeschonden uit het
oorlogsgeweld gekomen.
Noordjemenitische troepen
hebben de stad ingenomen, zo
constateerden buitenlandse
verslaggevers gisteren. De ha
venplaats was de thuisbasis van
Ali Salem al-Beid en andere lei
ders van Zuid-Jemen dat zich
eind mei van Jemen heeft afge
scheiden.
„Geen kogel heeft de stad ge
raakt", verklaarde Saleh Obad,
die op zijn post van gouverneur
van de provincie Hadramawt is
teruggekeerd. „Het volk is nog
een beetje beduusd, maar ik
heb de ambtenaren opgeroepen
weer aan het werk te gaan."
De zuidelijke leiders en solda
ten 'vluchtten als ratten in pa
niek' toen de noorderlingen
maandag de stad binnentrok
ken, zei plaatsvervangend pre
mier Abduil-Quadar Bagammal,
een zuiderling die voorstander
is van de Jemenitische unie.
Een voedselkonvooi, bestaande
Volgens The New York Times:
Arafat en Rabin tevreden over gesprek in Parijs
De Verenigde Staten hebben
twee weken geleden geoefend
voor een invasie in Haïti. Zij
hebben de voorbereidingen
voor zo'n interventie om de mi
litaire leiders uit het Caribische
land te verdrijven opgevoerd, zo
meldt The New York Times van-
daag.
Volgens de krant heeft de
Amerikaanse regering nog niet
J] tot een invasie besloten. Zolang
de regering echter een militaire
interventie niet uitsluit, moet
1 defensie op
alles voorbereid zijn, schrijft de
krant.
De oefening, waarbij meer
dan duizend commando's be
trokken waren, werd gehouden
in de zuidoostelijke staat Flori
da en de Golf van Mexico. Vol
gens Amerikaanse functionaris
sen zijn voor een invasie van
Haïti ongeveer 20.000 militairen
nodig, vooral van de landmacht.
De Verenigde Staten hebben
voorgesteld een VN-vredes
macht van 9.000 militairen uit
allerlei landen in Haïti te statio
neren. Deze blauwhelmen zou
den een bijdrage moeten leve
ren aan het handhaven van de
orde in het land na het vertrek
van de militaire machthebbers.
Ondertussen blijft de vluchte
lingenstroom uit Haïti aanhou
den, ondanks het besluit van de
Amerikaanse president Bill
Clinton dinsdag om geen asiel
zoekers uit dat land meer toe te
laten. De vluchtelingen worden
naar safe havens (opvangkam
pen) gestuurd of naar Haïti te
ruggestuurd, als mocht blijken
dat zij louter om economische
redenen hun land zijn ont
vlucht. De opvangkampen lig
gen in het Caribisch gebied en
in het Middenamerikaanse land
Panama. In dat laatste land is
ernstige kritiek op de toezeg
ging van president Guillermo
Endara 10.000 Haïtiaanse boot
vluchtelingen op te nemen.
Kranten kritiseerden met een
duidelijk racistische ondertoon
de actie. „AIDS, misdaad en
voodoo het volk wijst de Haï-
tianen af', was de kop in de op
positiekrant La Cronica. Het
ministerie van gezondheid heeft
de Panamezen gewaarschuwd
voor seksuele contacten met de
Haïtianen.
ROME EELCO VAN DER LINDEN
CORRESPONDENT
n
j
r Pe Italiaanse ex-premier, Giulio Andreotti,
■a had niet alleen contacten met de maffia; hij
A was ook volwaardig lid van deze organisa-
tie. Dit meent het openbaar ministerie van
Palermo, dat het proces voorbereidt tegen
de 74-jarige senator voor het leven.
De Siciliaanse magistraten zouden tot hun
0| opzienbarende conclusie zijn gekomen na
nieuw belastend materiaal verzameld te
hebben in de Verenigde Staten en in Italië
zelf. Bijzonderheden zijn niet bekendge
maakt, maar de these sluit aan op die van
enkele mafiose spijtoptanten, die hebben
I-verklaard dat Andreotti ontmoetingen heeft
Igehad met de 'baas der maffiabazen', Toto
Riina. Beide mannen zouden elkaar zelfs,
naar mafioos gebruik, gekust hebben.
Het 30.000 pagina's tellende 'dossier-An-
dreotti' is momenteel in handen van de Pa-
lermitaanse rechter van vooronderzoek,
Agostino Christina, die binnenkort moet
beslissen over het al dan niet overgaan tot
een proces tegen Andreotti wegens banden
met de maffia. Het proces is mogelijk ge
worden nadat vorig jaar, op verzoek van
Andreotti zelf, de parlementaire onschend
baarheid van de senator werd opgeheven.
Andreotti reageerde gisteren in een Itali
aans televisiejournaal met zijn bekende
flegma op de nieuwe aanklacht. „Ik wacht
al anderhalfjaar om te weten wat nou pre
cies die beroemde bewijzen tegen mij in
houden. Omdat ze niets concreets weten te
vinden, hebben ze me maar tot tnafioso ge
bombardeerd. Ik ben zeer verontwaardigd,
maar ook vol vertrouwen, omdat ik nooit
iets met de maffia van doen gehad heb", al
dus de ex-premier. Zijn advokaat Ascari
sprak gisteren van 'waanzinnige insinua
ties'. Hij vermoedt dat het OM van Palermo
de aanklacht heeft bijgesteld om te voorko
men dat een eventueel proces, zoals door
hem gevraagd, niet in Palermo maar in Ro
me wordt gehouden. Door Andreotti als lid
van de maffia te typeren, heeft het OM het
recht om de ex-premier in Palermo te be
rechten. De nieuwe aanklacht tegen An
dreotti viel overigens sarpen met een uit
spraak van het Hof van Cassatie in Rome,
die grote gevolgen kan hebben voor maffia
processen, inclusief de 'zaak-Andreotti'. Het
Hof besloot dat het lidmaatschap van de
maffia alleen niet voldoende is om een per
soon te vervolgen. „Hij moet de concrete
wil getoond hebben om deel uit te maken
van en te handelen binnen een illegale
structuur'aldus het vonnis.
'Na u.' De besprekingen tussen Rabin, Peres en Arafat
parus gpd
PLO-leider Arafat, de Israëlische premier Rabin
en minister Peres (buitenlandse zaken) hebben
gisteren in Parijs een nieuwe impuls gegeven aan
het vredesproces in het Midden-Oosten.
Ze zijn het onder andere eens geworden over
het instellen van drie Palestijns-Israëlische werk
groepen die de belangrijkste problemen rond de
autonome Palestijnse gebieden en de verdere uit
voering van het vredesakkoord-moeten gaan op
lossen.
Arafat, Peres en Rabin waren in Parijs om ge
drieën de Félix Houphouet-Boigny vredesprijs in
ontvangst te nemen in het hoofdkwartier van de
in Parijs verliepen in een goede sfeer. foto reuter
Unesco. De gesprekken werden door beide partij
en als 'positief beoordeeld. „Er is hier een nieu
we impuls voor de vrede gegeven door beide par
tijen", aldus Arafat. „Israël heeft samen met de
Palestijnen de basis gelegd om verder te gaan",
zo meende Rabin.
De werkgroepen gaan zich bezighouden met
het lot van de Palestijnse vluchtelingen, de over
dracht van bevoegdheden aan Palestijnen in de
sinds kort autonome gebieden en de rest van de
Westelijke Jordaanoever en met andere nog niet
opgeloste vraagstukken, zoals de toekomstige sta
tus van Jeruzalem en het houden van verkiezin-
gen in de nu autonome gebieden.
i die door de men-
i de noordelijke provincie
Hajjah bijeen waren gebracht,
arriveerde gisteren eveneens.
Maar anders dan in de hoofd
stad Aden, waar gebrek heerst
aan water en voedsel, lijkt de
bevolking van Mukalla geen
honger en dorst te hebben gele
den.
De verovering van Mukalla, de
hoofdstad van de provincie Ha-
dramaut, samen met het be
langrijkste vliegveld in het Zui
den en het verdeelcentrum van
het oostelijker gelegen olieveld
Masila, was essentieel voor het
Noorden in de strijd om het be
houd van een verenigd Jemen.
Voorstanders van de Jemeniti
sche eenheid waren bang dat
het afgescheiden Zuiden Mu
kalla tot de hoofdstad van een
onafhankelijk Hadramaut zou
den uitroepen als de regering
van Noord-Jemen het 600 kilo
meter zuidelijker gelegen Aden
onder controle zou krijgen.
Door de verovering konden de
noorderlingen dit echter voor
komen.
Vrouw vast na
moord Iraanse
predikanten
NICOSIA Rtr-ANP
De Iraanse politie heeft gisteren
een jonge vrouw gearresteerd
die verdacht wcrdt van betrok
kenheid bij de moord op twee
christelijke geestelijken. Dat
heeft het persbureau IRNA ge
meld. In Iran zijn in korte tijd
drie predikanten vermoord.
De arrestatie komt een dag
nadat het stoffelijk overschor
van Mehdi Dibaj, die sinds twee
weken werd vermist, in de
buurt van Teheran was gevon
den. De dood van Dibaj volgde
op de moord op de presbyteri
aanse predikant Tedhis Michai-
lian vorige week.
Dibaj werd in januari vrijgela
ten nadat hij een gevangenis
straf van negen jaar had uitge
zeten. Hij was veroordeeld om
dat hij tot het christendom was
overgegaan. Volgens de organi
satie Open Doors, die zich inzet
voor christenen in communisti
sche en islamitische landen,
werd Dibaj sinds 24 juni ver-
De Kamerleden Van den Berg
(SGP) en De Hoop Scheffer
(CDA) hebben naar aanleiding
van de dood van Michailian
schriftelijke vragen gesteld aan
minister Kooijmans
(buitenlandse zaken). Zij wagen
de minister onder meer druk uit
te oefenen op Iran om de veilig
heid van religieuze minderhe
den te bevorderen.