USA94
Koele Bulgaren schrijven historie
Kenners zien kansen voor Oranje
Die blessure was pure
show, leuk voor thuis
Barcelona aast op
Prosinecki en Hagi
Zwakte van Braziliaanse balvirtuozen zit tussen de oren
_J WOENSDAG 6 JULI 1994
Chris Waddle: 'Zet Rijkaard op Romario'
Doden op voetbalfeesten
herculaneum» Een zevenjarig jongetje is gisteren in het gewoel
van feestvierders in het Zuiditaliaanse plaatsje Herculaneum per
ongeluk doodgeschoten. Salvatore Oliva raakte dodelijk gewond
toen een uitzinnige supporter uit vreugde enkele schoten loste.
Eén dode en 59 gewonden was de balans na een avondje 'sam
ba-feest' in Brazilië. Het dodelijke slachtoffer viel in de buurt van
Sao Paulo, toen een gammele vrachtauto met elf mensen in de
laadbaak kantelde.
Arthur Numan geniet
van Oranje.
haarlem/orlando karel jansen
vervolg van voorpagina
Arthur Numan kweet zich
voor zover mogelijk in dat
korte tijdsbestek uitstekend
van zijn taak. Hij speelde
zoals altijd: geconcentreerd,
in dienst van het elftal en met
zo nu en dan de gebruikelijke
versnelling in zijn spel. Keane
werd tegengehouden. En niet
bij toeval was het ook diezelf
de getergde Keane die bij de
hoekvlag meteen een drama
tisch einde aan Numans WK
leek te hebben gemaakt. De
schop van achteren toverde
beelden over de wereld die
een ernstig getroffen Arthur
Numan lieten zien. ,;Pure
show", lacht de geboren
Heemskerker vanuit zijn ho
telkamer in Lake Nona. „Ik
dacht: 'Nu sta ik er eindelijk
in, dan mogen ze me wel zien
ook. Thuis bedoel ik dan. Dus
bleef ik liggen, zo lang moge
lijk. Kwam ook wel goed uit
voor het elftal. Het was jam
mer dat de scheidsrechter me
al vrij snel over de zijlijn diri
geerde. Maar het scheelde
weer een minuutje of zo.
Toch mooi meegenomen."
Hij geeft toe dat het wen
nen is voor hem, op het WK.
In meerdere opzichten. Zijn
eerste grote toernooi, „heel
anders dan een Champions
League." De indrukken zijn
onuitwisbaar: „Twintigdui
zend Nederlanders op de tri
bune. Voor ons. In Amerika.
Dat bezorgt je kippevel." De
Bank is ook net even iets an
ders. „Ook m'n eerste keer",
zegt hij, nog altijd niet in
evenwicht met zijn voorna
melijk passieve rol tijdens de
voorgaande vier WK-duels.
„Ik heb nog nooit op een
bank gezeten. Ik debuteerde
op mijn zeventiende in het
eerste van Haarlem en heb
vanaf die tijd eigenlijk con
stant in de basis-elf gestaan,
bij Twente, bij PSV."
Een verwarrende gewaar
wording, zo blijkt. Numan:
„Het is een heel tegenstrijdige
positie waarin je je bevindt.
Aan de ene kant leef je enorm
mee met de jongens in het
veld, hoop je dat ze een goed
resultaat neerzetten. W?it dat
betreft trekken we hier echt
op als een groep. Maar als je
eens goed bij jezelf nadenkt,
zit je er toch stilletjes op te
hopen dat er iemand gebles
seerd of met een schorsing
uitvalt. Dat waren gedachten
waar ik ook aan heb moeten
wennen. Momenteel heb ik er
vrede mee. Een invalbeurt is
op dit moment het hoogst
haalbare, daar moet je reëel
in zijn. Eerst had ik Jan Wou
ters voor me op de linkshalf
positie, nu Rob Witschge. Het
ergste wat de groep en jezelf
kan overkomen is dat je met
een rode, gefrustreerde kop
gaat rondlopen. Neuhhh, dat
is bij mij zeker niet het geval.
Of het moet van de zon zijn,
haha."
Arthur Numan geniet en
leert gretig, van elk moment
dat hij meemaakt in Amerika.
Zijn 'slapie' Bryan Roy en hij
klikken, logisch ook: 'Een
linksbuiten met een linkshalf,
dat kan niet mis gaan'. De
gekte in Church Street, een
keer met eigen ogen bekeken:
,En genoten, wat een mooi
volk hebben wij toch', alsme
de de massa-hysterie in eigen
land: 'Tien miljoen tv-kijkers
bij Nederland-Ierland?! Tja,...'
Hij heeft bovendien alweer
een shirtje 'binnen', een 'Nu-
man-tik'. „Van die invaller bij
Ierland, McAteer. Ach, je doet
er veel moeite voor om zo'n
ding te bemachtigen. Het is
een soort hobby van me.
Maar als ik thuis ben gooi ik
ze zonder er verder bij na te
denken in de kast, bij al die
andere shirtjes. Ik zal er bin
nenkort eens een paar wegge-
Zaterdag, weet hij, zit-ie
weer op die bank, in Dallas
met alle reserves bij Neder-
land-Brazilie. Een droomduel
voor de uitverkorenen van
Advocaat, „een zenuwen
wedstrijd voor mij", vervloekt
Numan in stilzwijgen tegen
over de bondscoach zijn posi
tie. „Je voelt je zo machteloos
aan de kant. Ik ben na afloop
kapot." Maar, wie weet? Mis
schien krijgt Witschge (of
Wouters) weer een kram
paanval. Numan is overtuigd:
„Ik speel. Ik val in. Na rust. En
dan? Dan pomp ik er alles uit
wat er inzit. Met een mooi
einde. We winnen, met 3-1.
Als groep, en zo hoort het ook
op een WK."
gpd-verslaggever
Oranje heeft mazzel: als je wordt uitgescha
keld op een WK, dan maar door Brazilië.
Dat is te verteren. Verliezen tegen 'de beste
ploeg ter wereld' kan immers iedereen
overkomen, vindt men al 40 jaar. Hoewel
Brazilië in de VS niet meer zo swingend
speelt als in het (verre) verleden, heeft het
voetballand nog steeds de sympathie van
de liefhebbers.
De mythe van het samba-voetbal is im
mers blijven bestaan, ondanks alles. Spel
maker Dunga: „Dat voetbal spelen we niet
meer. Dat is misschien jammer, maar wat
heeft het ons sinds 1970 opgeleverd? Niets.
Daarom zullen we ook tegen Nederland
weer zuinig moeten spelen."
Romario is het enige wat resteert van het
sambavoetbal. De Argentijn Bilardo, oud-
bondscoach en professor in de voetbalogie:
„Romario is ver verheven boven de rest, je
zag het tegen de Verenigde Staten vooral in
de tweede helft. Toen liet hij zich wat vaker
terugvallen, kwam hij wat meer in balbezit.
Als team vind ik Brazilië niet geweldig. Te
gen Nederland krijgen ze het moeilijk. Ik
zag dat Nederland is omgeschakeld van sys
teem. Ze bevielen me tegen Ierland een
stuk beter dan in de eerste drie wedstrijden.
Ja, het wordt zeker een interessante wed
strijd."
In de kring van internationale experts
wordt Oranje een goeie kans toegedicht om
Brazilië te verslaan. Als Romario aan ban
den wordt gelegd. Chris Waddie, de Engelse
international die zelf al 20 jaar samba-voet
bal speelt: „Brazilië is sterk afhankelijk van
Romario, omdat de ploeg op het midden
veld spelers mist als Cerezo, Falcao en So
crates. Die verdeelden het spel, die voedden
de spitsen en kwamen zelf ook in het straf
schopgebied. Van dat soort spelers heeft
Brazilië er vreemd genoeg niet eentje
Waddie behoort tot de zeldzame Engel
sen die ook weten hoe er buiten het eiland
voetbal gespeeld wordt. Hij blijkt ook een
kenner van het Nederlandse voetbal. „Ik
heb al zitten nadenken over Nederland-
Brazilië, wie van de Nederlanders Romario
moet dekken. Ik denk toch dat Rijkaard de
meeste aangewezen man is. Het moet zeker
geen type De Wolf zijn, het beste kies je een
kleine, snelle, wendbare verdediger. En die
hebben jullie niet. Rijkaard is groot, boven
dien zal die misschien geen zin hebben om
anderhalf uur niets anders te doen dan Ro
mario te dekken. Valckx moet je het zeker
niet laten doen, die gaat fouten maken, een
penalty veroorzaken, die is te wild. Van
Gobbel is wel een goed alternatief. Die is
niet zo slim, maar dat hoeft in dit geval ook
niet. Hij hoeft alleen maar Romario het spe
len onmogelijk te maken. Bij Romario gaat
het altijd alleen maar om de actie, nooit om
de pass, of toch hoogst zelden, zoals tegen
de Verenigde Staten toen hij Bebeto liet
scoren."
Romario heeft nieuwe vrienden en fans
gemaakt, maandag tegen de VS. Waddie:
„Je weet nooit wat-ie gaat doen, hij is vol
strekt onvoorspelbaar. Daarbij is hij razend
snel weg, het is echt alsof je een Ferrari ziet
met een Opeltje ernaast. Dat is dan de ver
dediger."
barcelona gpd
De Kroatische speler van Real
Madrid, Robert Prosinecki,
heeft gisteren zijn
'contractuele vrijheid' ge
kocht voor een bedrag van
rond de 1,4 miljoen gulden.
Prosinecki, die nog een con
tract van twee jaar bij Real
Madrid heeft, is door de nieu
we trainer, Jorge Valdano af
geschreven.
Prosinecki heeft aangekon
digd binnen 48 uur bekend te
maken waar hij het komende
seizoen gaat spelen. Het is al
gemeen bekend, dat Johan
Cruijff belangstelling voor de
Kroatische speler heeft. Eer
der verklaarde Real Madrid,
dat Prosinecki naar iedere
club in Spanje en daarbuiten
mocht vertrekken, als dat
maar niet Barcelona zou zijn.
Die bepaling heeft Real blijk
baar nu laten vallen.
Barcelona heeft verder ook
grote belangstelling voor de
Roemeen Hagi, een van de
uitblinkers bij het WK in de
VS. Hagi speelde eerder ook
bij Real Madrid, maar wist
zich daar niet waar te maken.
Bij het Italiaanse Brescia viert
hij nu grote triomfen. Volgens
de voorzitter van Brescia tele
foneert de voorzitter van FC
Barcelona, Jose Luis Nunez
twee maal per dag om over de
transfer van Hagi te praten.
De Roemeen moet tien mil
joen gulden kosten en dat
vindt Barcelona te veel.
In meeslepend gevecht en ondanks scheidsrechter Al Sharif
Met een gezicht vol onbe
grip keek de ervaren Mexi
caanse spits Hugo Sanchez
naar de bank. Zou bonds
coach Miguel Mejia Baron
hem, de vermaarde schut
ter, nog in de ploeg bren
gen voor de beslissende
strafschoppenserie? Per
slot van rekening heeft de
voormalige aanvaller van
Real Madrid een naam
hoog te houden als penal
tyspecialist.
Baron besliste gisteren anders,
maar had daarvan geen spijt.
„De basisploeg speelde goed en
ik zag geen enkele reden de for
matie te wisselen." Hij gaf zijn
vertrouwen aan onder anderen
Garcia Aspe, Bemal, Rodrigues
en Suarez. Alleen de laatste
scoorde. Bulgarije schoot drie
keer raak, waardoor het voor
het eerst in de geschiedenis
doorgaat naar de kwartfinales.
Daarin komen de Oosteuropea
nen zondag in New York uit te
gen Duitsland. Bulgarije is de
zevende Europese ploeg bij de
beste acht landen ter wereld.
Beide teams kozen vanaf het
begin voor de aanval. Op papier
speelde zowel Bulgarije als
Mexico met twee spitsen, maar
in de praktijk bleek dat anders.
Met Stoitsjkov en Kostadinov en
de middenvelders Jordanov, Ba-
lakov, Letchov en Sirakov
brachten de Oosteuropeanen in
feite zes aanvallend ingestelde
spelers in het veld. Ook al zou
Penev verdedigender willen
spelen, hij heeft het materiaal er
niet voor. Zijn defensie is kwali
tatief mager en laat het voetbal
lende gedeelte over aan de 'ster
ren' van het team.
Bulgarije opende sterk. Met
vlot combinatievoetbal vonden
de Oosteuropeanen telkens ga
ten in de Mexicaanse verdedi-
De Mexicaanse doelman Jorge Campos geeft zich gewonnen. De bal ligt in het net, Mexico ligt eruit.
ging. In de zesde minuut resul
teerde het offensief in het ope
ningsdoelpunt. Met een lange
pass stuurde Borimirov Stoitsjk
ov de ruimte in. De spits van
Barcelona bedacht zich geen
moment en haalde verwoestend
uit, 0-1.
De Mexicanen leken aange
slagen door de vroege treffer,
maar onder aanvoering van de
spelverdeler Luis Garcia nam de
ploeg gaandeweg de eerste helft
het heft in handen. Ze kregen
daarbij de hulp van scheids
rechter Al Sharif. De man uit Sy
rië gaf in de zestiende minuut
een cadeautje weg. In een totaal
onschuldig duel om de bal
struikelde Luis Alves in het
strafschopgebied over de benen
van Kremenliev. Als enige in het
stadion zag Al Sharif er een
strafschop in. Garcia Aspe be
nutte het presentje.
Daarna bleef het de wedstrijd
van Al Sharif. De scheidsrechter
drukte nadrukkelijk zijn stem
pel op het duel. Na een kwartier
in de tweede helft zag hij, weer
als enige, in een duel tussen
Kremenliev en Luis Alves een
overtreding van de Bulgaar, die
prompt zijn tweede gele kaart
kreeg. Met tranen in zijn ogen
verliet hij het speelveld.
Al Sharif leek vijf minuten la
ter zijn fout in te zien. Hij stuur
de ook de Mexicaan Luis Garcia
met twee gele kaarten van het
veld. De reden moet hij onge
twijfeld uitleggen aan de
scheidsrechtercommissie van
de wereldvoetbalbond, die
waarschijnlijk geen moment
aarzelt om de Syriër op het eer
ste vliegtuig naar Damascus te
zetten.
De Mexicanen speelden ook
na het gedwongen vertrek van
vedette Luis Garcia, die in de
voorronde tegen Ierland twee
keer scoorde, goed. „We heb
ben geen enkel moment aange
stuurd op een strafschoppense
rie", zei Baron. „We wilden win
nen." Tijdens de penalty-serie
bleek waarom. Echt stress-be
stendig zullen Mexicanen nooit
worden.
MEXICO: Campos: Rodriguez, Suarez,
Juan Ramirez, Ramon Ramirez, Am-
briz; Bemal, Garcia Aspe, Luis Garcia;
Alves, Galindo.
BULGARIJE: Mihailov; Kremenliev,
Hubchev, Kirjakov, Borimirov; Jorda
nov, Letchkov, Balakov, Sirakov (104.
Guentchev); Stoitsjkov, Kostadinov
(119. Mitharski).
orlando albert geesing
gpd-verslaggever
Dortmund, 3 juli 1974. Bijna
heel Nederland zat voor de buis,
op straat kon je een kanon af
schieten. Het Westfalen-stadion
trilde van emotie, de 70.000 toe
schouwers keken ademloos toe.
Het was een orgie van puur
voetbalgenot. Maar bovenal een
ware veldslag waarin Nederlan
ders en Brazilianen elkaar op
het scherpst van de snede be
streden. Het was de opwin
dendste wedstrijd van het hele
toernooi. Om nooit te vergeten.
Gewonnen door Nederland.
Door doelpunten van Johan
Neeskens en Johan Cruijff.
Twintig jaar later staan beide
landen weer tegenover elkaar,
zaterdag in de Cotton Bowl van
Dallas. Destijds ging het om een
plaats in de finale, nu om een
toegangsbewijs voor de laatste
vier. Toen was het Nederlands
elftal de onbetwiste favoriet, nu
zijn de rollen omgedraaid. En
zou het een stunt van de eerste
orde zijn als Dick Advocaat het
huzarenstukje van Rinus Mi-
chels, zijn grote voorbeeld, kan
evenaren. Op papier is die kans
niet groot. Maar dat zegt weinig
op het meest enerverende WK
van de laatste twee decennia
waarin de volgers van de ene
verbazing in de andere vallen.
Voor de 150 miljoen Brazilia
nen zou het een enorme decep
tie zijn als Oranje de weg naar
de vierde wereldtitel voor Brazi
lië en de eerste sinds 1970 zou
blokkeren. Niemand in Rio de
Janeiro houdt daar ook maar
een moment rekening mee.
Over de drie groepswedstrijden
werd in Brazilië met geen
woord gesproken, de finale is
het doel. Met goud als enige be
loning. Daar moest de laatste
twee jaar alles voor wijken en
werden miljoenen gespendeerd
om deze ploeg in de watten te
leggen. Bevreesd als de voetbal
bond was dat de bal virtuozen in
Amerika het slachtoffer zouden
worden van woeste tackles wer
den verzekeringen afgesloten
die alle records overtreffen. De
belangrijkste spelers werden
voor de maanden juni en juli
verzekerd voor een bedrag van
maar liefst 140 miljoen gulden.
Als Romario bij dit WK een
been zou breken of een zware
knieblessure oploopt, moet er
ruim 26 miljoen op tafel komen.
Voor Bebeto, de andere helft
van het koningskoppel, zo'n
slordige 18 miljoen.
Brazilië is echter meer dan
Bebeto en Romario, in feite de
enige speler in de ploeg die her
inneringen oproept aan de
schoonheid van het sambavoet
bal uit de jaren zeventig en
tachtig. Maar schoonheidsprij
zen worden niet vergeven, het
gaat om de wereldtitel. Bonds
coach Carlos Alberto Parreira
heeft de schoonheid van het
spel opgeofferd aan het resul
taat en koos voor een systeem
(4-4-2) dat voldoet aan de inter
nationale normen, maar dat
volledig indruist tegen de aard
van het Braziliaanse volk. Alleen
een wereldtitel kan de onvrede
„In de laatste twee decennia",
hield Parreira zijn critici de
spiegel voor, „zijn we steeds uit
geschakeld doordat Brazilië te
veel kansen weggaf. De verdedi
ging is de beste aanval", is het
credo van Parreiro en Mario
Zagalo, zijn adviseur op de ach
tergrond. Daarom koos hij voor
vier verdedigers en een kwartet
middenvelders. Met Dunga in
de rol van Wouters, aangevuld
met Mauro Silva, met Rai of
Mazinho als architect van de
aanval en met Zinho als hand
langer van het alom gevreesde
spitsenduo. Op het middenveld
wordt nu de slag geleverd en ja
gen de Brazilianen fanatiek op
de tegenstander in balbezit. On
Braziliaans, maar wel realis
tisch.
„In '82 hebben wij voetbal ge
speeld", nam Socrates het vlak
voor het WK voor Parreira op,
„waar je als liefhebber slechts
van kunt dromen. Maar het le
verde niets op. Net als vier jaar
later in Mexico. Nu heeft Parrei
ra een elftal waarmee Brazilië
weer wereldkampioen kan wor
den."
Maar dan zal er toch eerst ge
wonnen moeten worden van
Nederland. Puur statistisch ge
zien heeft Oranje geen schijn
van kans. De drievoudige we
reldkampioen, die als enige
land ter wereld op alle vijftien
toernooien present was, speelde
sinds 1930 zeventig WK-duels
en won er daarvan 47. Slechts
elf ontmoetingen gingen verlo
ren. Voor het Nederlands elftal
betekent de vierde confrontatie
met Brazilië een jubileum. Het
is de 25ste WK-interland die
Oranje op zijn zesde toernooi
speelt. Van de 24 wedstrijden
werden er elf gewonnen en ze
ven verloren.
De botsing van zaterdag met
het 'half-Europese' elftal uit
Zuid-Amerika is voor Dick Ad
vocaat een lot uit de loterij.
Geen mens zal het hem kwalijk
nemen als Oranje van Brazilië
verliest. Half Nederland zal van
de 'kleine generaal' een ware
volksheld maken als als hij in de
voetsporen treedt van Rinus Mi-
chels, de echte generaal. De
zwakte van Brazilië, zo weet Ad
vocaat, zit 'm niet in de veldbe-
zetting, maar tussen de oren.
Als de ploeg niet draait, kan
Parreira op z'n kop gaan staan
zonder dat er op het veld ook
maar iets verandert. Dan heeft
óók Romario een slechte dag en
krijgt het Nederlands elftal de
kans om in Dallas historie te
schrijven.
Na inspanning volgt ontspanning. Dick Advocaat aan het i
FOTO ANP COR MULDER
