Bisdom Rotterdam werkt
aan minder 'witte' kerk
Kerk Samenleving
Kerken beginnen campagne voor andere economie
Zomerse weer beconcurreert 'Langs Leidse Kerken'
Bisschoppen vrezen toepassing euthanasie
L
MAANDAG 4 JUL11994
8 M
BUITENLAND KORT
Missionair elan
De Duitse Katholiekendagen
hebben een 'nieuwe oecu
menische impuls' en een 'fris
missionair elan' opgeleverd.
Dat zei bisschop Karl Leh-
Duitse bisschoppenconfe
rentie, gisteren tijdens de
slotmanifestatie in Dresden.
Onder de 50.000 toehoorders
bevonden zich bondskanze-
lier Helmut Kohl en de nieu
we president Roman Herzog.
Als vele anderen noemde
Lehmann de eerste Katholie
kendagen op Oostduits
grondgebied een groot suc
ces. Naar zijn indruk hebben
vele niet-gelovigen - in Dres
den is slechts 4 procent van
de inwoners rooms-katholiek
- interesse getoond voor de
religieuze onderwerpen die
tijdens de vierdaagse mani
festatie te kust en te keur
werden aangeboden. Katho
lieken moeten niet alleen
meer contact zoeken met de
protestanten, maar vooral
ook met buitenkerkelijken,
zo preekte de bisschop. .,We
moeten ervoor oppassen een
minderheidskliek te wor
den." De 92ste Katholieken
dagen hebben volgens Leh
mann duidelijk gemaakt dat
de RK Kerk veel \Tijheden
biedt en zich verre houdt van
'gekunstelde uniformiteit'.
Openheid
De progressieve rk theoloog
Hans Küng ziet zijn optreden
op de Katholiekendagen in
Dresden als een teken van
grotere openheid van de
Rooms-Katholieke Kerk. Kri
tische stemmen in de kerk
kunnen kennelijk niet langer
worden onderdrukt. De Zwit
serse theoloog nam in Dres
den deel aan een forum over
mensenrechten. Hij werd in
1979 door het Vaticaan ver
oordeeld wegens gebrek aan
rechtzinnigheid in het geloof.
Vragen die tientallen jaren
niet konden worden bespro
ken. zoals de democratise
ring en vrouwen in de kerk,
staan nu wel op de agenda.
De veranderingen in de Duit
se RK Kerk zijn vooral te dan
ken aan bewegingen zoals de
Bond van Duitse katholieke
jongeren (BDKJ) en de rk
\Tedesbeweging Pax Christi.
Na afloop van de bijeen
komst ondertekende hij een
handtekeningenactie van de
BDKJ voor de toelating van
de vrouw tot het priester
ambt Küng had wel kritiek
op de Duitse bisschoppen.
Inzake de brief waarin paus
Johannes Paulus II de pries
terwijding van vTouwen uit
sloot. hebben zij zich geheel
achter het Vaticaan gesteld.
Maar door die brief zal de
discussie over dat onderwerp
juist toenemen, verwacht
Küng.
Rwanda
De Afrikaanse kerken hebben
de christenen in de gehele
wereld opgeroepen zondag
31 juli te bidden voor vrede
en verzoening in Rwanda.
Ook in de preek en de collec
te kan de aandacht op dit
land worden gericht, aldus
een oproep van de Afrikaan
se Raad van Kerken in Nairo
bi, Kenya. De kerken in
Rwanda zijn machteloos te
genover het geweld in het
land. Maar de kerken in de
rest van de wereld mogen de
gebeurtenissen niet slechts
als droevig of interessant
nieuws beschouwen en ver
der hun ogen sluiten voor
het lot van de broeders en
zusters in Rwanda. Een wa
penstilstand in Rwanda is
echter niet genoeg. Er zal
nog veel verzoening nodig
zijn. Ontelbaar veel kinderen
hebben hun ouders verloren.
i haat,
angst zal on
eindig veel tijd en energie
vragen, zo verwachten de
Afrikaanse kerken.
amsterdam
Kerkelijke instellingen zijn een campag
ne begonnen om kerken, politieke en
maatschappelijke organisaties te door
dringen van de nadelen van de westerse
economische orde. De campagne 'Eco
nomie: een zaak van geloven' moet in
1997 uitlopen op een grootscheepse slot
manifestatie.
De campagne borduurt voort op de
geloofsbrief over economie die in 1992
door onder meer het bedrijfspastoraat
DISK, de werkgroep Arme Kant van Ne-
derland en de Werkgemeenschap van
economen en theologen werd gepubli
ceerd. Uit de vele reacties hierop leidden
de opstellers af dat er in de kerken be
hoefte bestaat aan verdere bezinning.
Zij hebben nu een stuurgroep inge
steld, onder voorzitterschap van dr. H.t
van Munster, die de campagne voor een
rechtvaardige en duurzame economie
gaat begeleiden. 'Fot 1997 zullen vele
landelijke consultaties en plaatselijke ac
tiviteiten worden georganiseerd die in
diverse publikaties moeten uitmonden.
Tijdens de campagne draait hel niet
alleen om bezinning op vragen als: welke
gevolgen heeft onze wijze van produce
ren. verdelen en consumeren? Het is uit
drukkelijk de bedoeling, zo schrijven de
initiatiefnemers, dat de resultaten van de
bezinning ook doorwerken naar de poli
tieke en economische beleidsmakers.
Het bisdom Rotterdam werkt aan een minder 'witte'
kerk. De aanwezigheid van allochtone rooms-katholieke
gelovigen en gemeenschappen heeft tot nog toe te wei
nig invloed gehad op het karakter van de kerk, zo staat in
het beleidsplan 'Samen bewonen van het ene huis'.
lijk als er binnen de kerk ruimte
is om de eigen religieuze en cul-
De groei naar een 'gemengde' turele identiteit te beleven, al-
of 'kleurrijke' kerk is pas moge- dus het rapport. Het doet tal
van aanbevelingen voor een ge
lijkwaardige deelname van mi
granten aan het werk van de
kerk.
Zo moeten er meer allochto
nen in de beleidsorganen van
het bisdom komen en dienen er
contacten te groeien tussen
blanke en zwarte gelovigen.
Ook moeten allochtone geloofs
gemeenschappen over een vas
te kerkruimte kunnen beschik
ken en de gelegenheid krijgen
een eigen kader te vormen.
Het beleidsplan wil tevens be
wustwording bij de 'witte Ne
derlanders' op gang brengen.
„Wij moeten ons bewust wor
den van onze vooroordelen en
beeldvorming ten aanzien van
mensen met een andere cul
tuur, godsdienst of denkwijze
en van onze gevoelens van su
perioriteit."
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Bloemendaal/Overveen-
/Aardenhout (voor de wijkgem. Aer-
denhout): dr. M.A. Smalbruggete
Delft (Waalse gemeente).
Acht Mei Beweging
vecht besluit
Simonis aan
bij Vaticaan
leiden Op de eerste dag van het evenement
kreeg 'Langs Leidse Kerken' volop concurren
tie van het zomerse weer. De temperaturen
in de binnenstad verlokten eerder tot een be
zoek aan het strand dan tot een wandeling
langs de zeven monumentale bedehuizen die
ook dit jaar weer elke zaterdag van juli hun
deuren openzetten voor het publiek. De deel
nemende kerken hebben niettemin een a
trekkelijk programma samengesteld voor
eerste lustrum van 'Langs Leidse Kerken'
Rond het centrale thema 'avondmaal en
charistie' zijn in de gebouwen exposities
gericht met onder meer serviesgoed (zoals op 11.00 tot 16.00
de foto in de Hartebrugkerk aan de Haarlem
merstraat), schilderijen en (priester)kleding.
Behalve de zeven kerken haken dit jaar ook
de openbare bibliotheek en het museum De
Lakenhal op het thema in. 'Langs Leidse Ker
ken' wordt nog gehouden op 9,16,23 en 30
juli en de kerken zijn op deze dagen open van
FOTO DICK HOGEWONING
De Acht Mei Beweging (AMB)
gaat bij het Vaticaan in beroep
tegen de beslissing van kardi
naal Simonis om vice-voorzitter
Trees Versteegen van de bewe
ging te weren uit een pastorale
functie in het aartsbisdom
Utrecht. De AMB heeft Simonis
twee keer per brief dringend
verzocht zijn besluit te herroe
pen. In zijn antwoord ging de
kardinaal niet op het verzoek in.
aldus de beweging. Zij heeft Si
monis nu gevraagd haar protest
door te sturen aan zijn 'hiërar
chisch overste'. Volgens kerkju
rist R. Huysmans is dat de con
gregatie voor de geestelijkheid,
die over de zielzorg gaat. Mocht
de AMB ook daar bot vangen
dan rest nog de administratieve
rechtbank van het Vaticaan.
De AMB is vastbesloten de
zaak tot het einde toe uit te
vechten, omdat het volgens
woordvoerder L. van der Meer
gaat om 'een heel principiële
kwestie'. Simonis wees Ver
steegen in maart af wegens haar
werk in de AMB. ,Als de kardi
naal zijn gelijk krijgt, kan straks
iedereen van de beweging wor
den geweerd."
Uiteraard staat het de kardi
naal vrij een ongeschikte kandi
daat buiten een kerkelijke func
tie te houden, schrijft het AMB-
bestuur. „Maar de kerkelijke
wetgeving staat niet toe dat ie
mand wordt geweigerd omdat
hij of zij gebruik maakt van een
recht. In dit geval gaat het om
de vrijheid van vereniging."
Het bestuur heeft eerder ge
probeerd de kwestie-Versteegen
voor te leggen aan de commis
sie Dialoog. De bisschoppen
hebben Dialoog ingesteld om
het gesprek met organisaties als
de AMB weer op gang te bren
gen. De commissie wilde zich
echter niet mengen in deze
zaak, die Simonis als een aange
legenheid van het bisdom be
schouwt.
Woedende reacties
op bisschop Dyba
utrecht anp
De vrees van de rooms-katho
lieke bisschoppen dat euthana
sie in bepaalde situaties straffe
loos kan worden toegepast,
wordt bewaarheid in het arrest
van de Hoge Raad in de straf-
zaak-Chabot. In dat arrest
wordt euthanasie in het geval
van psychisch lijden onder be
paalde voorwaarden aanvaard
baar geacht.
In het arrest 'vindt feitelijk
verruiming van de rechtvaardi
ging van hulp bij zelfdoding
plaats', aldus een verklaring die
de bisschoppenconferentie
heeft uitgegeven. De psychiater
Chabot, die een psychisch zieke
vrouw geholpen had bij zelfdo
ding, was volgens de Hoge Raad
alleen strafbaar omdat de pa
tiënte niet door een deskundige
was onderzocht.
Bij de wijziging van de wet op
de lijkbezorging in december
drongen de bisschoppen aan op
een effectief vervolgingsbeleid
om te voorkomen dat euthana
sie en hulp bij zelfdoding in fei
te straffeloos zouden plaatsvin
den. Zij spraken toen de vrees
uit dat de strafbaarstelling in de
praktijk onvoldoende effectief
zou zijn.
Enerzijds gaat de Hoge Raad
onverminderd uit van strafbaar
heid van hulp bij zelfdoding en
acht de Raad een beroep op
noodtoestand slechts in een in
dividueel geval aanvaardbaar.
Anderzijds acht de Hoge Raad
een dergelijk beroep ook aan
vaardbaar - zij het met uitzon
derlijk grote behoedzaamheid -
in het geval van psychisch lijden
van een patiënt die niet in de
stervensfase verkeert.
De bisschoppen zijn ervan
overtuigd dat het niet aan de
mens toekomt te besluiten om
zich te doden. De mens is ook
niet gerechtigd hiervoor de hulp
te vragen van een arts. Het oor
deel dat 'ondraaglijk en uit
zichtloos lijden' hulp bij zelfdo
ding rechtvaardigt, wijst de bis
schoppenconferentie dan ook
af. Een dergelijk oordeel be
hoort volgens haar niet tot de
competentie van welke be
roepsgroep dan ook.
Het maatschappelijk onge
straft blijven van euthanasie
houdt volgens de bisschoppen
geen ethische legitimatie in.
Toch wordt door de uitbreiding
van de gerechtelijke rechtvaar
diging schade toegebracht aan
het godsdienstig en moreel be
sef van het leven. Het valt te
vrezen dat patiënten, familie en
artsen wanneer zij het leven
willen eerbiedigen, in plaats van
gesteund te worden hierdoor
zwaardere lasten te dragen krij
gen.
Aartsbisschop Dvba van Fulda
heeft op de Katholiekendagen
in Dresden woedende reacties
opgeroepen met zijn opmerking
dat 'wie de Rooms-Katholieke
Kerk zo katholiek vindt, er maar
beter uit kan stappen'.
Hij zei dit naar aanleiding van
een document van het overkoe
pelende centrale comité van de
Duitse rk organisaties (ZdK),
waarin voor meer dialoog in de
RK Kerk wordt gepleit. „De op
stellers daarvan willen een an
dere kerk", aldus Dyba.
Vice-voorzitter Werner Rem
mers van het ZdK zei in een re
actie dat Dyba probeert de le
ken in de RK Kerk monddood te
maken. In feite stelt 'meneer de
aartsbisschop' zichzelf buiten
de kerk. „Het ZdK wil geen an
dere kerk. maar een betere kerk,
die de tijd verstaat", aldus Rem-
merS.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
HET SCHUHT DAT U LH/J
WERKGEJER EWiSE DREOAJE"NI
HEBT <5E<S»e\JEM.
DAT iS AJ0& &EEU
RE DEM OM DREUMGM
TE <SAAM &&JEN.
MAAR. IN DE
WET STAAT ToCH
DAT JE JE
OMTSDAG MAG
AAHÜECHTEN
Uitgave van Dagbladuitgever Damiate
DIRECTIE: B M Essenberg. C P Arnold
Kiel(ad)).
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Maioor. i
Nypels. Henk van der Post (ad,)
OMBUDSMAN R D Paauw. tel dag 9
071-356215. of per post
ADVERTENTIES
Telefoon 071-143545
ABONNEMENTEN
Tel 071-128030 bij vooruitbet (ind. BTW)
per acc giro autom bet
per maand 29.30
per kwartaal 85,55 84.55
per (aar 329,30 328.30
VERZENDING PER POST
Nederland: per kwartaal 125,50
overige landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
ma t/m vnj 18.00-19.30 uur,
zat 10 00-12.00uur Tel 071-143241
HET WEER
HANS VAN liS
Grote variaties
Dankzi; een stevig Scandinavisch
hogedrukgebied kon de zomer zich
tijdens net afgelopen weekeinde
gOr:H ontplooienDe zon scheen
v-oioo n aar vooral zaterdag dreef
ei a.ikeiijk nugal wat sluierbe-
vvolking over die verband hield met
het d'-nrkomen van de warme lucht
in de nogere luchtlagen. In de zui
delijke hen i van het land joeg de
zon het kwik naar tropische stan
den van 30 tot 33 graden. Onze re
gio deed ook mee, in de stadscen
tra werd ruim 30 graden gehaald;
de warmste dag tot dusverre. Zelfs
aan de stranden werd het knap
warm; de achtergrondwind (oost
tot noordoost) was net sterk genoeg
om een zeewin'dinval tegen te hou
den.
Zondag waren de luchtdrukver-
schillen boven ons land minimaal;
de weersverschillen des te groter.
Het stromingspatroon werd geheel
bepaald door locale factoren; bo
ven de westelijke kuststrook komen
die op warme zomerdagen het best
tot uiting. Al vroeg op de dag begon
de wind uit zee te waaien als reac
tie op de toegenomen tempera
tuurverschillen tussen het hete
binnenland en het koude zeewater.
In de oosthelft van het land werd
het na het middaguur opnieuw tro
pisch met circa 31 graden. Wie
dacht de hitte van binnenland te
ontvluchten voor een koele zee
bries kwam helemaal aan zijn trek
ken, maar aan het strand liet de
zon het afweten. Binnendrijvende
mist van zee hield het kwik daar op 1
18 graden. De lage stratusflarden
dreven landinwaarts, maar waren
vlak achter de duinenrij al hele
maal opgelost. Daar was het giste
ren eigenlijk het prettigste weer:
onafgebroken zon en een zwak
westenwindje, 25 graden.
Vandaag kunnen landelijk weer
grote variaties optreden, als een
onweersstoring uit Frankrijk voor
bijtrekt. De komende dagen liggen
we in een zone met rustig weer. De
wind is zwak of matig, meest tus-
sen west eri noord en de tempera
turen komen in het hele land op
een wat lager niveau te liggen;
meest tussen 22 en 27 graden.
Zonnige perioden worden afgewis
seld door een lokale onweersbui.
Het Noord-Europese hogedrukge
bied neemt in de tweede helft van
de week wat in betekenis af en dan
is het uitkijken voor oplevende de
pressie-activiteit vanaf de oceaan.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Noorwegen:
droog. Aan de kusten ook
wel wolkenvelden of mist
Middagtemperatuur van
12 graden m Lapland tot
ongeveer 25 in het zuiden
Droog en overwegend zon
nig. Max.ina van 17 gra
den in het noorden tot 25
Denemarken:
Middagtemperatuur onge
veer 25 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Wolkenvelden
tot tijd regen of motregen.
tijd
genv
n Schotland e
J W
I
21
ï77?> it 25
m L
J/32
T
S V t
bewolkt onweer
ca *—-*> fa hIge,
windrichting
-°™'g 19 temperatuur
I 11 Ij
L-f
t 22 ii
België en Luxemburg:
Af en toe zon eri vandaag enkele fikse
regen- of onweersbuien Morgen afne
mende buienkans. Middagtemperatuur
ongeveer 25 graden, aan zee koeler. In
het oosten vandaag nog maxima van bo
ven de 30 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden, ook geregeld zon en
plaatselijk een fikse regen- of onweers
bui. In het uiterste oosten nog zonnig en
veer 28 graden. In het oosten vandaag
nog tegen de 35 graden. Langs de wes
telijke stranden veel koeler en morgen
ongeveer 20 graden.
Zonnig In het uiterste noordwesten en
kele wolkenvelden. Droog. Middagtem
peratuur aan zee van 22 graden aan de
Costa Verde tot 31 in de Algarve In het
binnenland maxima tegen de 35 gra-
Spanje:
Overwegend zonnig en zeer warm met
maxima aan zee van 30 tot 35, in het
binnenland ongeveer 40 graden. In het
noordwesten, aan de Golf van Biskaje
nogal wat wolkenvelden, mogelijk wat
regen en middagtemperatuur ongeveer
22 graden.
Canarische Eilanden:
Overwegend zonnig en warm Middag
temperatuur vlak aan zee ongeveer 28
graden.
Marokko:
Westkust: Droog en vrij zonnig. M
temperatuur vlak aan zee ongeve
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 5 JULI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 05.25 Zon onder 21.'j9
Maan op 02.46 Maan onder 18.58
Waterstanden Katwijk
Hoog water 01.37 14.23
Laag water 08.56 22.16
Weerrapporten 03 juli 20 uur:
r 28
graden, landinwaarts vi
Tunesië:
Zonnig. Middagtemperatuur aan het Athene onbew
strand tegen de 30 graden, landinwaarts Barcelona hchtbew
plaatselijk 40 graden. 8er|ljn onbew
Zuid-Frankrijk: BoMapat on6e.
Overwegend zonnig maar in het westen Bordeaux hchtbew
hier en daar ook wolkenvelden. Vandaag Brussel onöew
in de westelijke helft plaatselijk een for- Cyprus onbew
se regen- of onweersbui, morgen afne- Dublin zwaarbew
mende regenkansen. Middagtempera- Frankfurt hchtbew
tuur ongeveer 35 graden, in de westelij- Genève onbew
ke departementen enige afkoeling en Helsinki onbew
ongeveer 28 graden, bij zee koeler. Innsbruck onbew.
Mallorca en Ibiza: 's.,anbu,1 °nbe*'
Zonnig en zeer warm. Middagtempera- ™6enfur1 icb'bew'
hetbmnenfand7eetwarme7 ®ra^8n' ,n KT 2ÜT
Locarno halfbew
Overwegend zonnig en warm. Droog. Lonaen halfbew
Middagtemperatuur ongeveer 33 gra- Luxemburg onbew
den, aan de kusten iets koeler.
Corsica en Sardinië: Madrid licht bew
Zonnig. Middagtemperatuur van 32 gra- Malaga onbew
den op Corsica tot 37 op Sardinië, bij Mallorca hchtbew
zee verkoeling. Malta onbew
Griekenland en Kreta: Moskou regenbui
Zonnig. Op de Egeïsche Zee voorlopig München onbew
nog een stevige noordelijke wind. Maxi- Jjice onbew
ma aan de stranden ongeveer 30 gra- °sl0
den, in het noorden van Griekenland pl|S "cntbew
plaatselijk 36 graden. _ra*®
Turkije en Cyprus: s nietonty
Zonnig. Langs de Turkse westkust een Stockholm hchtbew
harde noordelijke wind. Middagtempe- Warschau onbew.
in het binnenland veel warmer. Zuncr onbew
Duitsland: Bangkok halfbew
Veel zon en erg warm. Vooral in het zui- BuenosAires onbew
den een enkele fikse onweersbui. Mid- Casablanca hchtbew
dagtemperatuur ongeveer 35 graden, in Johannesburg onbew.
het zuiden lokaal tegen de 40 graden. Los Angeles motregen
Morgen in het noordwesten iets koeler NewOrleans halfbew
en onder de 30 graden. New York zwaarbew.
Zwitserland: Tel Aviv onbew.
Overwegend zonnig. In het noorden kans I y0. "entbew
i„i.-,i„ Toronto onbew
op een lokale onweersbui. Middagtem- T Qnbew
peratuur ongeveer 33 graden, morgen Vancouver zwaarbew
ietsje lager.
w3 39 19 0.0
ono3 32 20 00
iw2 34 17 0.0
w4 21 17 0.0
n3 32 23 0.0
ono4 27 24 0 0
wzw5 30 21 0.0
nnw2 36 26 0.0
HEINZ
&0£P ZO JOOOCUS,
PAT ££N &0&
A/OUd'N&f A
SLAAN f
TO£ MAAG
SLA MAAR E£N
0/£
&AL
SLA PA/V/
&BWOON wè& -
SLAAN/ RAN6.'
TO£ PAN