JE»
Massaprotest Israël tegen bezoek Arafat
iiiRwyt
rnlteto
Buitenland
Rechts Israël is 'tegen' maar weet niet waar het 'voor' is
Fransen aangevallen in
zuidwesten van Rwanda
Tientallen doden bij
vliegtuigongeluk in vs
Aangespoelde olie betekent
dood voor 10.000 pinguins
Regering Cambodja verijdelt coup
FBI en KGB strijden samen
tegen Russische maffia
Bestand Jemen afgekondigd
en onmiddellijk geschonden
Doden van Sivas herdacht
'"ifcN Gfüj
Hl
MN zutföerftwUjl
4' MAANDAG 4 JULI 1994
Negen jaar cel ex-president Albanië
tirana» De laatste communistische president van Albanië, Ra-
miz Alia, is zaterdag tot een gevangenisstraf van negen jaar ver
oordeeld wegens het schenden van rechten van Albanezen in de
tijd dat hij aan de macht was. De 68-jarige Alia zei na de uit
spraak dat het vonnis juridisch ongegrond is en politiek ver
keerd, en dat het vooral uit wraak voortkomt.
Iran laat Duitse ingenieur vrij
bonn De Duitse ingenieur Helmut Szimkus, die in Iran ter
dood was veroordeeld wegens vermeende spionage voor Irak tij
dens de Iraans-Iraakse oorlog van 1980 tot 1988, is wijdag vrijge
laten en naar Duitsland teruggekeerd. Dat heeft de Duitse rege
ring zaterdag bekendgemaakt. Duitsland heeft maandenlang
met Iran onderhandeld over de vrijlating van Szimkus, die meer
dan vijfjaar in Iraanse gevangenschap heeft verkeerd.
Turkse diplomaat vermoord in Athene
athene Drie onbekenden hebben vanmorgen in de Atheense
wijk Palaio Faliro de Turkse diplomaat Sipahioglu doodgescho
ten. De daders ontkwamen. Het slachtoffer werd in een zieken
huis opgenomen waar hij later aan zijn verwondingen overleed.
In oktober 1991 werd een Turkse diplomaat vermoord door de
extreem-linkse terreurbeweging van de 17de November. Eerder
overleefde een diplomaat in de Turkse hoofdstad een aanslag op
zijn leven.
Zes doden door bom in metro Bakoe
bakoe Bij een bomexplosie gisteren in de metro van de Azer-
beidzjaanse hoofdstad Bakoe zijn zeven mensen omgekomen en
meer dan 75 anderen gewond geraakt. De explosie veroorzaakte
een hevige brand. De bom werd volgens de politie met afstands
bediening tot ontploffing gebracht toen de metrowagon waarin
deze was geplaatst op 500 meteer van het station was.
Ex-president Myanmar overleden
Rangoon De voormalige president van Myanmar (Birma),
Maung Maung, is zaterdag op 69-jarige leeftijd aan een hartaan
val overleden. Dat meldde de krant van de militaire regering Het
nieuwe licht van Myanmar gisteren. Maung Maung werd tijdens
studentenonlusten in de zomer van 1988 door het militair be
wind tot president benoemd. Maar zijn presidentschap was van
korte duur toen bleek dat Maung Maung de opstand via een dia
loog wilde oplossen. Na een maand zette de militaire regering
hem aan de kant om zelf de macht weer over te nemen.
Klimmers op Mont Blanc verongelukt
chamonixTwee bergbeklimmers zijn gisteren op de Mont
Blanc in de Franse Alpen dodelijk verongelukt. Ten minste tien
anderen raakten in het weekeinde in het Mont-Blancgebied ge
wond of uitgeput en moesten met helikopters naar het dal wor
den gebracht.
tel aviv ad bloemendaal
Arafats bezoek aan de Gazastrook en de demon
straties in leruzalem hebben elk op hun eigen
manier het vredesproces versterkt. Dat is, drie da
gen na de aankomst van de PLO-leider, de over
heersende indruk in Israël.
De Gazastrook verwelkomde Arafat zonder wan
klanken of geweld en uit alles blijkt dat hij voorlo
pig kan rekenen op het krediet van de massa. In
Jeruzalem liepen demonstraties tegen Arafats
komst en tegen het vredesproces uit op wanorde
en vandalisme. De opkomst bleef ver onder de
hooggespannen verwachtingen van de organisa
toren en dat moet de regering van premier Rabin
nieuwe moed hebben gegeven.
Zelfs de Israëlische oppositie heeft in Arafats toe
spraak, afgelopen vrijdag in Gaza-Stad, weinig
aanstootgevends kunnen ontdekken. Het woord
jihadkwam er niet in voor en de mededeling dat
hij spoedig in Jeruzalem hoopt te bidden, was
geen verrassing. Voor de Palestijnen was Arafats
herhaalde oproep tot eenheid het belangrijkste.
Ook uit wat hij daar sindsdien aan toevoegde, valt
op te maken dat dit moet worden beschouwd als
het centrale thema van zijn bezoek.
Arafats verwijzing naar de tot levenslang veroor
deelde Hamas-leider, sjeik Achmed Yassin, is bij
de fundamentalisten in goede aarde gevallen.
Gisteren ontving Arafat Yassins broer en dat
droeg verder bij aan een sfeer van verzoening in
de Gazastrook. Het was opmerkelijk dat uitslui
tend de Islamitische Jihad zich verantwoordelijk
heeft gesteld voor twee aanvallen op Israëlische
soldaten en kolonisten, kort voor de aankomst
van de PLO-leider. Dat versterkt de indruk dat de
Harnas voorlopig niet van plan is het nieuwe Pa
lestijnse bestuur in verlegenheid te brengen.
De fundamentalisten, zo lijkt het, zijn bereid ac
tief bij te dragen aan het bestuur in Gaza-Stad en
andere plaatsen in de Gazastrook, terwijl ze zich
voorlopig passief opstellen ten aanzien van de
Palestijnse Nationale Autoriteit, de raad
i de a
morgen in Jericho zal beëdigen.
Het is verder duidelijk geworden dat Arafat z
snel mogelijk verder wil op het vredespad. Hij
heeft zich de afgelopen dagen onthouden van de
magogie en radicale uitspraken, onder meer om
dat hij weet dat heel Israël zijn bezoek via het te
levisiescherm op de voet volgt. Woensdag praat
de PLO-leider in Parijs met premier Rabin en mi
nister van buitenlandse zaken Peres over de vol
gende stappen in het zelfbestuursproces, erf hij
heeft er geen belang bij die twee door onbezon
nen uitspraken op stang te jagen.
Arafat weet hoe klein de parlementaire meerder
heid van de regering-Rabin is. Al voor hij de Ga
zastrook betrad, begonnen in Jeruzalem demon
straties van rechtse activisten. Voor het weekein
de waren Rabin en Peres nog bang dat de organi
satoren erin zouden slagen een fors deel van de
Israëlische bevolking naar Jeruzalem te halen.
Uiteindelijk verschenen er honderdduizend beto
gers volgens de oppositie, maar volgens rege
ringsbronnen slechts enkele tienduizenden, voor
al kolonisten en rechtse activisten.
De grootste zwakte van rechts is zijn gebrek aan
alternatieven. Het dagblad Ma'ariv schreef giste
ren: „De leiders van de oppositie marcheren met
'tegen' in hun vaandel, maar ze zijn niet in staat
het publiek uit te leggen waar ze vóór zijn. Willen
ze het vredesproces afbreken? Willen ze de bezet
te gebieden inlijven? Willen ze terug naar Gaza?"
Het is tekenend dat het verzet van de Israëlische
oppositie zich geheel concentreert op de toe
komst van de Golan-hoogvlakte en Jeruzalem, en
sinds kort ook op de komst van Arafat naar die
stad: De kolonisten weten dat de Israëlische man-
in-de-straat de Gazastrook en de Westelijke Jor-
daanoever heeft afgeschreven. Maar behoud van
de Golan gaat veel meer Israëli's ter harte, ook al
omdat ze Syrië als een reële bedreiging ervaren.
De meeste steun echter geniet de strijd voor Jeru
zalem, al beginnen de onderhandelingen over die
stad waarschijnlijk pas over een jaar of twee en al
verzekert de regering het volk keer op keer dat de
stad niet opnieuw zal worden verdeeld. „De op
positieleiders zijn niet in staat betogers op de
been te brengen voor Gaza", zei Peres gisteren.
„Daarom zoeken ze naar een probleem dat niet
bestaat."
PLO-leicler morgen eerst naar Jericho, daarna naar Parijs
Parijs pleit voor veiligheidszone
GISENYI/PARUS AP
Voor het eerst sinds het begin
van 'Operatie Turquoise' zijn
Franse paratroepen in het zuid
westen van Rwanda gisteren
beschoten door Tutsi-rebellen.
De Franse ambassadeur bij de
Verenigde Naties heeft zaterdag
bekend gemaakt dat zijn rege
ring een veiligheidszone in het
zuidwesten van Rwanda wil crë-
Vlak nadat de paratroepen
gisteren met een konvooi van
270 vluchtelingen een controle
post van rebellen van het Rwan
dees Patriottisch Front (RPF)
waren gepasseerd, werden ze
beschoten. Volgens een Franse
militaire woordvoerder is on
middellijk teruggeschoten. Bij
de schietpartij vielen geen ge-*
wonden. Ook de vluchtelingen
voornamelijk Tutsi's, een
paar Hutus en enkele Europese
Voedselhulp voor
hongerig en arm
Zuid-Portugal
LISSABON Rtr
Hongerige families in het straat
arme gebied Alentejo in het zui
den van Portugal hebben zater
dag voedselpakketten ontvan
gen. In totaal werd 6 ton voed
sel verdeeld. Ongeveer 600 fa
milies in een van de armste re
gio's van Portugal en de hele
Europese Unie ontvingen van
de hulporganisatie elk een pak
ket met tien kilo voedsel. De
werkloosheid in het dunbevolk
te gebied Alentejo, waar graan
wordt verbouwd, is hoger dan
elders in Portugal. Elk jaar kla
gen de inwoners dat ze niet vol
doende te eten hebben.
Aanslag op
Turks centrum
in Hamburg
HAMBURG/HANNOVER DPA/AFP
Vier mensen zijn in de nacht
van zaterdag op zondag ge
wond geraakt door een aanslag
op een Turks cultureel centrum
in de Noordduitse stad Ham
burg. Twee slachtoffers zijn met
zware brandwonden in het ge
zicht opgenomen in het zieken
huis. Onbekenden gooiden
twee brandbommen bij het
Turkse centrum naar binnen. Er
onstond brand, maar de brand
weer wist de schade te beper
ken. Over daders of motief was
gisteren nog niets bekend.
In Hannover en omgeving
kwam het zaterdagavond tot
rellen, nadat de politie vorige
week een jonge Koerd had
doodgeschoten. Volgens de po
litie was de dood van de jongen
een ongeluk. Een agent had zijn
wapen laten vallen waardoor
het afging.
bleven ongedeerd.
Ze werden geëvacueerd uit een
gebied in de buurt van de stad
Butare, die op het punt staat in
handen te vallen van het Rwan
dees Patriottisch Front (RPF).
De rebellen zijn bang dat de
Fransen, die in 1990 de regering
hielpen bij het onderdrukken
van een opstand, nu met de vo
rige week gestarte 'Operatie
Turquoise' indirect de regering
weer willen steunen. Ze hebben
gedreigd alle Franse troepen
aan te vallen die ze op hun pad
tegenkomen.
Tienduizenden rechtse Is
raëli's hebben zaterdag
avond en gisteren in Jeru
zalem gewelddadig gede
monstreerd tegen het be
zoek van PLO-leider Arafat
aan de Gazastrook. De Is
raëlische premier Rabin
beschuldigde de betogers
ervan dat ze samen met
militant islamitische Pales
tijnen het vredesproces om
zeep te willen helpen.
JERUZALEM-GAZASTROOK AP-GPD
Vooral het Arabische Oost-Jeru-
zalem moest het ontgelden.
Arabische eigendommen wer
den vernield, het Amerikaanse
consulaat werd met stenen be
kogeld. De demonstranten sta
ken foto's van Arafat in brand
en noemden hem een moorde
naar. Ook richtte de woede zich
op de Israëlische premier Ra
bin, omdat hij concessies aan
de PT.0 heeft gedaan.
Honderden betogers botsten
met de bereden politie bij het
kantoor van Rabin. Volgens de
politie raakten daarbij negen
mensen gewond. Er werden 65
arrestaties verricht. Na afloop
van de betoging gingen duizen
den joden richting Oost-Jeruza-
lem om Arabische bezittingen
te vernielen. Er werd uren slag
geleverd met de massaal aan
wezige oproerpolitie bij het ou
de ommuurde centrum. Daarna
verplaatste het geweld zich naar
West-Jeruzalem, waar het Ame
rikaanse consulaat het moest
ontgelden.
De brokstukken van het verongelukte vliegtuig worden onderzocht
door deskundigen. foto ap steve helber
CHARLOTTE/NEW YORK Rtr/AFP
Bij een vliegtuigongeluk za
terdagavond op de internatio
nale luchthaven van Charlot
te, in de Amerikaanse staat
North Carolina, zijn 37 men
sen om het leven gèkomen.
Volgens USAir, de eigenaar
van de verongelukte DC-9,
hebben twintig mensen de
ramp overleefd. De piloot en
de co-piloot raakten gewond.
Beiden zijn, evenals 17 ande
re inzittenden, in een zieken
huis opgenomen.
Het vliegtuig stortte zater
dagavond neer tijdens een
mislukte landingspoging. Het
raakte enkele telefoonpalen,
vloog in brand en brak in drie
stukken. Een deel trof een
huis waarvan op dat moment
alle bewoners afwezig waren.
Onderzoekers van de Na
tionale Vervoersveiligheids-
commissie hebben de brok
stukken doorzocht, maar nog
geen aanwijzingen voor de
oorzaak van de ramp kunnen
vinden. De cockpit voice re
corder en de 'zwarte doos'
met vluchtgegevens zijn in
middels gevonden. Zij kun
nen waarschijnlijk antwoord
bieden op de vraag of het on
geluk te maken had met de
slechte weersomstandighe
den. Op het
landing woedden
buien in de buurt.
Een rechtse joodse jongen wordt hardhandig aangepakt door de politie tijdens een massale demonstratie in Jeruzalem.
Premier Rabin haalde giste
ren fel uit naar de rechtse oppo
sitie die zich verzet tegen het
vredesproces. Over Jeruzalem
raëlische hoofdstad" over
dragen. „Niemand hoeft bij c
aan te komen met preken o-
verenigd Jeruzalem",
i hij dat de oppositie wil doen hij. „Wij hebben i
geloven dat Rabins Arbeiders
partij bereid is delen van „de Is-
bewerkstelli
gen dan enig lid van de Likud."
Dat was een duidelijke verwij
zing naar de oorlog van 1967,
toen Israël het Arabische stads
deel op Jordanië veroverde. De
Arbeiderspartij was toen aan de
macht en Rabin was stafchef
van het leger.
foto 'epa menahem kahana
PLO-leider Arafat zet intussen
zijn bezoek aan de Gazastrook
voort. Morgenochtend vliegt hij
van daar naar Jericho op de
Westelijke Jordaanoever. Later
op de dag reist hij via Amman
of Cairo door naar Parijs.
Woensdag spreekt hij in de
Franse hoofdstad met de Israë
lische premier Rabin en minis
ter van buitenlandse zaken Pe-
In Jericho zal Arafat de leden
beëdigen van de Palestijnse Na
tionale Autoriteit (PNA), zijn
voorlopige 'regering'. Volgens
zijn omgeving zal hij direct na
de besprekingen in Parijs naar
Jericho terugkeren, om leiding
te geven bij de uitvoering van
het zelfbestuur. Maar hij zou
zeker de eerste maand niet naar
Jeruzalem gaan.
Sinds zijn aankomst, afgelo
pen vrijdag, heeft Arafat een
toespraak gehouden op het
Plein van de Onbekende Sol
daat in Gaza-Stad en met zijn
gepantserde Mercedes rondrit
ten gemaakt door de steden,
dorpen en vluchtelingenkam
pen van de Gazastrook. Overal
wordt 'Abu Ammar' begroet
door geestdriftige Palestijnen,
die hem toejuichen en willen
aanraken.
Tussen de rondritten door
ontvangt Arafat in het 'Palestine.
Hotel' gasten uit de bezette ge
bieden en Israël. Zaterdag
kwam een afvaardiging van de
Israëlische vredesbeweging
naar Gaza en gisteren ontving
de PLO-voorzitter een deputatie
van de Arabische Democrati
sche Partij, een Arabische groe
pering in de Knesset. Hij be
klaagde zich er bij de parle
mentsleden over dat de Israëli
sche regering heeft nagelaten
geld over te maken aan de PLO,
dat in de vorm van premies is
ingehouden op de salarissen
van Palestijnse arbeiders.
of weg waren, of omdat hun
nesten vol zaten met olie.
Slechts voor 500 pinguinkui-
kens kwam de redding op tijd.
De olie is waarschijnlijk af
komstig uit een Chinese
ertstanker varend onder Pana
mese vlag, die sinds 20 juni na
vertrek uit Zuid-Afrika wordt
vermist. Volgens functionaris
sen is het schip gezonken,
waarbij alle 36 opvarenden zijn
verdronken. Bij het ongeluk zou
2.400 ton olie in zee zijn ge
stroomd.
Leider mislukte staatsgreep naar Maleisië
Naar schatting 10.000 jonge,
zeldzame Afrikaanse pinguins
zijn omgekomen na het aan
spoelen van de olievlek op Das
sen Island, voor de kust van het
zuidelijkste puntje van Zuid-
Afrika. Ongeveer 9.500 met olie
besmeurde vogels werden vori
ge week tijdens een schoon-
maakoperatie met helikopters
en marineschepen van het ei
land «gehaald. Veel jonge pin
guins zijn van de honger omge
komen omdat hun ouders dood
De Russen ontkennen het ge
vaar van nucleair terrorisme
maar erkennen de dreiging van
Russische criminele bendes, die
vooral Moskou onveilig maken.
De Russische maffia breidt
zich snel uit en opereert steeds
vaker op het internationale to
neel. De Russische president
Jeltsin heeft zeer strenge maat
regelen voorgesteld om de cri
minele bendes aan te pakken,
maar het Russische parlement
heeft de voorstellen afgewezen.
PHNOM PENH Rtr/AFP/DPA
De regering van Cambodja
heeft gistermorgen zonder
bloedvergieten een staatsgreep
weten te verijdelen. De coup
poging stond onder leiding van
prins Norodom Chakrapong,
zoon van de Cambodjaanse ko
ning Norodom Sihanouk en
halfbroer van Norodom Rana-
ridh, de huidige regeringsleider.
Een onbekend aantal samen
zweerders, onder wie de voor
malige minister van binnen
landse zaken generaal Sin Son,
is gearresteerd. Chakrapong
mocht het land verlaten en ver
trok gistermorgen naar Ma
leisië.
Volgens radioberichten trok
ken ruim 200 gewapende rebel
len in alle vroegte met pantser
wagens naar de hoofdstad. Zij
werden op 25 kilomter afstand
van Phnom Penh tegengehou
den door loyale regeringstroe
pen. Afgezien van soldaten die
her en der de leiders van de
coup oppakten, bleef het rustig
in de stad. Er vielen geen doden
of gewonden. Geruchten over
een mogelijke staatsgreep circu
leerden sinds zaterdag in
Phnom Penh.
De staatsradio riep degenen
die de poging tot staatgreep
hadden gesteund op naar hun
kazerne of huis temg te gaan.
„Jullie zullen niet vervolgd wor
den", aldus de verklaring.
Sin Son en Norodom
Chakrapong maakten deel uit
van de pro-Vietnamese regering
die Cambodja in de jaren tach
tig leidde. Na de verkiezingen
die in mei van dit jaar onder
toezicht van de Verenigde Na
ties werden gehouden, vorm
den de twee in het oosten van
het land een zelfstandige rege
ring. Uit protest tegen de natio
nale regering gaven zij de zetels
op die ze in het parlement had
den veroverd.
Het lukte de prins en de gene
raal echter niet de onafhanke
lijkheid van het gebied te ver
werven. Na het mislukken van.
hun staatsrechtelijke aspiraties
eisten zij tevergeefs weer hun
zetels in het parlement op.
De Amerikaanse federale poli
tie, de FBI, opent vandaag een
kantoor in Moskou om de Rus
sische veiligheidsdienst KGB te
helpen bij de bestrijding van de
georganiseerde misdaad.
Vorige week spraken de FBI
en de Amerikaanse inlichtin
gendienst CIA hun bezorgdheid
uit over de mogelijkheid dat
Russische kernwapens of radio
actieve materialen in verkeerde
handen zouden kunnen vallen.
ADEN AFP/DPA/Rtr
De meeste slachtoffers bij de
aanvallen van Noordjemeniti-
sche troepen op Aden het afge
lopen weekeinde, vielen in de
wijk Khormakasr onder mensen
die wanhopig op zoek waren
naar water. Aden is wegens het
al drie weken durende beleg
verstoken van water en elektri
citeit. Tot nu toe onderhandelt
het Internationale Rode Kmis
vergeefs over reparatie van de
door de oorlog vernielde water
installatie of aanvoer van drink
water met vrachtwagens.
P-JUMSJ71»-
KUlflPl VSSR2!
Hevige gevechten tussen
Noord- en Zuidjemenieten in
en rond Aden hebben vanoch
tend het eerder door Zuid-Je-
men eenzijdig afgekondigde
staakt-het-vuren doorbroken.
Vooral het vliegveld van Aden
was doelwit van de beschietin
gen. Rookwolken warén te zien
boven de hangars langs de lan
dingsbanen. Ook de weg tussen
de stad en de olievelden van
Klein-Aden is gebombardeerd.
frankfurt/sivas Leden van een gematigde Turkse
religieuze beweging demonstreerden gisteren in het
centrum van Frankfurt ter nagedachtenis aan de 37
doden die precies een jaar geleden in de Turkse stad
Sivas vielen bij een door fundamentalisten aangesto
ken hotelbrand. De slachtoffers hadden in het hotel
tevergeefs hun toevlucht gezocht voor een woeden
de menigte extremistische moslims. In Sivas zelf
durfden slechts enkele honderden mensen in het
openbaar de doden merendeels dichters, schrij
vers en zangers te herdenken. De geringe op
komst was te wijten aan de grote angst voor nieuw
fundamentalistisch geweld.
foto epa kai-uwe warner
