Lustrum 'Langs Leidse Kerken' Zoeklicht verwacht na 75 jaar nog steeds snelle terugkeer Christus Kerk Samenleving VRIJDAG 1 JUL11994 REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071-356443 BUITENLAND KORT Katholiekendagen De roep om meer rechten voor vrouwen in de Rooms- katholieke Kerk klonk giste ren vaak en luid tijdens de eerste dag van de Duitse Ka tholiekendagen in Dresden. De recente beslissing van de paus om vrouwen voorgoed buiten het priesterambt te houden, is een schandaal dat niet getoleerd mag wor den'. zei Karin Kortmann, voorzitter van de katholieke jeugdbond. Zij kondigde aan tijdens de vierdaagse massa bijeenkomst een handteke ningenactie te houden voor toelating van vrouwen tot het ambt. De Berlijnse CDU-po- litica Hanna Renate Laurien pleitte voor meer vrouwen in katholieke bestuursorganen. De rk-dogmaticus Peter Hü- nerman vond dat vrouwen moeten worden toegelaten tot het kardinalencollege. Dode-Zeerollen Voor het eerst sinds de ont dekking van de Dode-Zeerol len in 1947 wordt een deel van deze 'archeologische vondst van de eeuw' in Euro pa tentoongesteld. De expo sitie in de bibliotheek van het Varicaan werd gisteren ge opend. De rollen, waarvan de meeste in de Hebreeuwse universiteit in Jeruzalem worden bewaard, zijn eerder tentoongesteld in de Vere nigde Staten. Daar kwamen ongeveer een half miljoen mensen kijken naar de ma nuscripten die een nieuw licht werpen op de overleve ringsgeschiedenis van het Oude Testament en op het jodendom uit het begin van onze jaartelling. De ruim 800 handschriften, daterend uit de periode van de derde eeuw voor Christus tot de eerste eeuw na Christus, wer den in 1947 gevonden in de grotten bij Qumran. Het duurde tot 1992 voor alle tek sten voor iedereen toeganke lijk waren. Aan de volledige publikatie op microfiche ging een jarenlange wetenschap pelijke strijd vooraf. Jeruzalem De Israëlische organisatie Rabbijnen voor Mensenrech ten. is het niet eens met het verzet van Jeruzalems burge meester Ehud Olmert tegen een bezoek van PLO-leider Yasser Arafat aan Jeruzalem. ..Als Israël de controle wil houden over Jeruzalem, zal het er op moeten toezien dat niemand kan klagen over de vrije toegang tot de heilige plaatsen", aldus Rabbijn Ehud Bandek directeur van de organisatie. Rabbijnen voor Mensenrechten werd in 1988 opgericht. Het is een groep van negentig rabbij nen uit de orthodoxe, con servatieve en liberale stro mingen van het jodendom. Huwelijk en gezin De jaarvergadering van de Lutherse Wereldfederatie (LWF) in Genève is afgeslo ten met een hevig menings verschil over de betekenis van het huwelijk en het ge zin. Een verklaring hierover werd ondanks felle discussies uiteindelijk toch unaniem aangenomen. In de verkla ring, die was opgesteld naar aanleiding van het door de Verenigde Naties uitgeroe pen Internationale Jaar van het Gezin, werd het huwelijk en het gezin betiteld als 'es sentieel' voor het menselijk welzijn. Met een dergelijke 'conservatieve stellingname' schuift de LWF mensen die niet in een gezinsverband le ven naar de marge, aldus de tegenstanders van de verkla ring. Tentoonstellingenreeks over thema 'avondmaal en eucharistie' vanmiddag officieel geopend Ingetogen of uitbundig; de viering van het avondmaal en de eucharistie is in de verschillende kerkgenootschappen behoorlijk divers. Die verschillen zijn onder meer terug te vinden in de architectuur van de kerken en in het ge bruikte tafelzilver. 'Avondmaal en eucharistie in kunst en kerkhistorisch perspectief is het thema van de lus trumtentoonstelling die de stichting 'Langs Leidse Ker ken' deze maand houdt. Zeven monumentale kerken in de binnenstad zetten elke zaterdag in juli hun deuren wijd open voor het publiek. LEIDEN MONICA WESSELING De Leidse kerken tonen ieder voor zich de rijke traditie die in de loop der eeuwen is gegroeid rond het eeuwenoude ritueel van avondmaal en eucharistie. Rooms-katholieken \-ieren de maaltijd wezenlijk anders dan protestanten en die verschillen zijn ook duidelijk in de gebou wen terug te vinden. De Harte- brugkerk, oorspronkelijk een katholieke schuilkerk, is sober van opzet. Centraal staat het hoofdaltaar: daar draagt de priester de mis op en breekt het Brood. Voor onder anderen pro testantse gelovigen is de ver kondigingvan het 'Woord' Gods het belangrijkste. In de Hoog landse Kerk (hoewel van origine katholiek) is dit goed te zien. Al le stoelen en banken staan ge richt op de preekstoel van waar het Woord van God verkondigd wordt. Op welke wijze en in welk opstelling het avondmaal gevierd wordt, is niet direct uit de inrichting van de kerk af te zien. In de Lokhorstkerk vieren de remonstranten het avond maal door staande in een kring elkaar brood en wijn aan te ge- In elk van de zeven monu mentale Leidse kerken (de Har- tebrugkerk. de Hooglandse kerk. de Lokhorstkerk, de Lu therse kerk, de Marekerk, de Waalse kerk en de Pieterskerk) is aangegeven op welke wijze de gelovigen binnen die kerk het avondmaal en de eucharistie vieren. Daarnaast staat in elke kerk een deel van een meer al gemene expositie over avond maal en viering. Zilver Om het avondmaal te kunnen vieren, moet er zilver of in elk geval een vorm van drink- en eetgerei te vinden zijn. Veel echt oud zilver heeft Leiden niet. In 1573 ontving schout Hendrik van Brouckhoven de machtiging om het zilver dat zich in de Leidse kerken bevond 'tot zilver te brengen' en 'in by- wesen van schepenen te mogen vercopen'. Een uit 1510 daterende kelk die in de Pieterskerk gebruikt is geweest, is aan de smeltkroes te ontkomen. Deze laat-gotische kelk, gemaakt door Willem Dir- cxz, staat gedurende de maand juli in De Lakenhal, temidden van ander lithurgisch zilver vaatwerk. Ook aan het gebruikte zilver is de godsdienstige stro ming af te zien. De tentoonstellingenreeks is vanmiddag in de Pieterskerk of ficieel geopend door burge meester mr. C.H. Goekoop van Leiden, portefeuillehouder Mo numentenzorg en voorzitter van de Raad voor het Cultuur beheer. Onder de gasten be vond zich bisschop A.H. van Luyn van Rotterdam, die een inleiding hield over de 'Oecumene'. Dominee R.E. van de Berg. secretaris van de syno de van de Evangelisch-Lutherse Kerk hield een verhandeling over 'Samen op weg - samen aan tafel' en emeritus-predikant N.K. van den Akker van de Ne derlandse Hervormde Kerk sprak over 'Heilig Avondmaal- /Eucharistie'. De zeven kerken van de het evenement Langs Leidse Kerken zijn elke zaterdag in juli van 11.00 tot 16.00 uur te bezichti gen. Gidsen van het Gilde Lei den verzorgen rondleidingen en in de kerken zijn veelal vrijwilli gers aanwezig die antwoord ge ven op vragen. Er is in de ker ken geregeld orgelspel te horen en elke zaterdag wordt afgeslo ten met een vesperdienst in één van de kerken. Naast de zeven kerken staat ook de expositie in de Lakenhal in het teken van de rondgang langs Leidse kerken. In de openbare bibliotheek is een tentoonstelling ingericht over de viering van het avondmaal in de islam. Ter gelegenheid van het lus trum is, eveneens onder de titel 'Neemt en eet', een boekwerk verschenen. Hierin wordt door negen verschillende auteurs het avondmaal en de eucharistie in kerk- en kunsthistorisch per spectief belicht. 'Neemt en eet' is verkrijgbaar tijdens de ten toonstelling voor 24,50 gulden. Na die tijd ligt het boek in de boekhandel en kost dan vijf gul den meer. Een kelk die in het verleden in de Pieterskerk is gebruikt, gemaakt Een avondmaalservies uit de twintigste eeuw, eigendom van de her vormde gemeente van Leiden. FOTO RE HOLBRUCCE DOORN/APELDOORN ANP Al 75 jaar predikt het christelijke blad 'Het Zoeklicht' de spoedige wederkomst van Christus. Dat het er in die tijd nog niet van is gekomen, verbaast eindredac teur H. Blok niet. ,,God heeft een heel andere tijdrekening dan wij." De tekenen die wijzen op een spoedige terugkeer zijn sinds de verschijning van het eerste nummer, vandaag precies drie kwart eeuw geleden, alleen maar duidelijker geworden. De oprichting van de staat Israël in 1948 is voor de 23.000 door gaans evangelische lezers van het blad het meest in het oog springend. De oprichter van het blad, de evangelist Johannes de Heer die ook een bekende Liedbundel schreef, wilde met de bijbelse profetieën in de hand 'het hui dige wereldgebeuren' onder zoeken. ..De tijd van gemoede lijke beschouwingen en stichte lijke stukjes is voorbij. Daarvoor is de tijdstroom te geweldig", schreef hij. Net als zijn illustere voorgan ger heeft Blok weinig moeite enkele huidige 'tekenen' op te sommen. De aarde is 'vol wreedheid en geweld', 'de god verlatenheid' is groter dan ooit en het occultisme tiert welig. Ook de acceptatie van abortus, euthanasie en homoseksualiteit - 'zelfs door de kerk' - hoort er bij. „Dat zijn gruwelijke tekenen van de eindtijd", aldus de eind redacteur. De groei van het aantal Zoek licht-abonnees rekent Blok eveneens tot de cruciale ont wikkelingen. In de acht jaar dat hij zijn functie uitoefent, is het abonneebestand verdubbeld. „We hebben de tijd mee. Ook binnen de kerken krijgt men steeds meer oog voor deze za ken." Blok doelt met name op evangelische- en pinkstergroe peringen, baptistengemeenten en de behoudende reformatori sche kerken. Hij wil vooral voorkomen als een fantast gezien te worden. „Wij fantaseren niet. Wij propa geren alleen wat Gods Woord duidelijk zegt. De bijbel is een heel actueel boek, dat schrijft over de tijd waarin we nu le ven", aldus Blok. Dat betekent niet dat er zeer gedetailleerde voorspellingen in staan. „God en de bijbel geven alleen de grote lijnen aan." De vereniging Het Zoeklicht draagt deze boodschap niet al leen uit in haar tweewekelijks blad, maar ook tijdens de jaar lijkse toogdag (5000 bezoekers) en de bijeenkomsten in het ei gen conferentieoord. Verder or ganiseert de vereniging 'profeti sche' reizen naar Israël. Kc mend jaar begint 'Het Zoek licht' ook activiteiten in België, BEROEPINGSWERK NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Beroepen te NOORDWIJK (bw. Ich- thus): A. van de Beek te Rijssen; te Schoonrewoerd: L.M. Jongejan, kan didaat te Nieuw Lekkerland; te Am sterdam (toez.) voor bijz. werkz. t.b.v. de Stichting Diensten met Belang stellenden, Engelse Kerk, Begijnhof (part-time) en te Zunderdorp (part-ti me): A F. Troost te Ermelo, die deze beroepen heeft aangenomen. Aangenomen: naar Usselo: G J. Bouwmeester, kandidaat te Nieuwe- gein. GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT Beroepen: te Hattem (3e pred. plaats): E. Heres te Assen-Noord, te Leens: G. Treurniet Azn, te Waardhui- CHR. GEREF. KERKEN Beroepen: te Sliedrecht-Centrum (tweede predikantsplaats): K. Visser, kandidaat te Genemuiden. GEREFORMEERDE GEMEENTEN Beroepen te Oosterend (Texel): E. Venema te Elspeet; te Aagtekerke: M. Karens, kandidaat te Zoetermeer. REMONSTRANTSE BROEDERSCHAP Beroepen: te Amsterdam: mevr. Y Poppmga te Deventer, die dit beroep heeft aangenomen. DE RECHTER Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON AtENESR EN MEVROUW, U REE-p MET UW AUTO EEN APoTHEE-K BiWMEi DAT ÏS EEN VORM VAN zaaksbeschadiging? U «K9GT PAAR.OM EEN BOETE WAN 1SOO,- VAN Mi) LEIDSCH DAGBLAD Uitgave van Dagbladuitgevenj Damidte bv DIRECTIE: B M Essenberg, G P Arnold (adj), J. Kiel (adj), HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor, Frans Nypels, Henk van der Post (adj) OMBUDSMAN R D Paauw, tel dag 9 30- 11 30 uur 071-356215, of per post HOOFDKANTOOR Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden Telefoon 071-356356 POSTADRES Postbus 54.2300 AB Leiden TELEFAX Advertenties 071-323508 Fam berichten 071-323508 Redactie071 -321921 ADVERTENTIES ma.-vrij van 08.30-17.00 uur Telefoon 071-356230 RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels) ma.-vrij van 8.30-17 00 uur: Telefoon 071-143545 ABONNEMENTEN Tel 071-128030 bij vooruitbet. (incl. BTW) perm peracc.girc 85.55 per jaar 329.30 VERZENDING PER POST Nederland per kwartaal 125,50 overige landen op aanvraag KLACHTEN BEZORGING mat/mvnj 18 00-19.30 uur. zat. 10 00-12 00 uur Tel 071-143241 autom.bet. 29.30 84,55 328,30 HET WEER Tropische grens De maand juli gaat er volop zomers tegen aan, De eerste 3 a 4 dagen ligt het temperatuurniveau overal boven 25 graden en als het meezit wordt op meerdere plaatsen de tro pische grens van 30 graden gepas seerd. Een onweersbuitje in de late middag of avond is mogelijk, maar die bijverschijnselen geven alleen maar een prettige verkoeling, zon der de zomer uit zijn evenwicht te halen. De eerste zomermaand - juni - be gon gunstig met op de 1ste hoge temperaturen van 24 tot 28 gra den. De volgende tien dagen werd ons land bezocht door talrijke At lantische storingen. Dat leverde el ke dag wel een paar millimeter re gen op en de temperaturen lagen rond 2 graden lager dan het langja rig gemiddelde. Daarna ging het Azorenhoog zich met het Europese weer bemoeien. De weersverbete- ring kwam er, maar door de ver keerde positie van het hogedruk- systeem lag ons land blootgesteld aan frisse noorden- of noordwes tenwinden. Tot aan de langste dag bleef het aan de koude kant, maar wel droog. Na de 21ste trokken ver schillende kernen van hogedruk naar het vasteland en kon de zomer eindelijk beginnen. Vanaf de 24e werd elke dag wel ergens in ons land de zomerse grens van 25 gra den gepasseerd. In het uiterste oosten en zuiden van het land wer- 1 den zelfs één of twee tropische da gen opgetekend met als hoogste temperatuur 32.4 graden te Arcen (L). De hoge temperatuur gaf aan leiding tot plaatselijk onweer. Voor- al langs de oostgrens was het in de I ochtend van de 29e compleet noodweer met veel blikseminsla gen en wateroverlast. Toch was de tweede helft van juni behoorlijk droog; uiteindelijk lag het landelijk gemiddelde met 55 millimeter iets beneden de normale regenval. In onze regio was de neerslagver deling gelijkmatig verdeeld met 46 millimeter te Schiphol en Haarlem; 51 millimeter in Santpoorten 55 millimeter te Leiderdorp. Daarmee bleef de kuststrook wat droger dan het binnenland, waar De Bilt 70 millimeter opving. Het koude begin en het zomerse slot van juni bracht de temperatuur op een gemiddeld normaal niveau van 11.0 graden als minimum en 19.3 graden als maximum (Schiphol). Qua zonne schijn kwamen we iets te kort, maar de eerste dagen van juli zul len dat proberen goed te maken. HET WEER IN EUROPA KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met zaterdag. Engeland, Schotland, Wales en Ierland: Perioden met zon en op de meeste plaatsen droog. In het westen meer bewol king en plaatselijk regen of een'bui. Middagtempe- ratuur meest tussen 16. en 22 graden, in Engeland plaatselijk 25 graden. België en Luxemburg: Zonnig, morgen wat meer bewolking en een lokale regen- of onweersbui. Maxima ongeveer 30 gra den, morgen aan de kust bij wind van zee iets koe ler. Noord- en Midden-Frank- Flinke zonnige perioden en vooral in het westen een lokale regen- of on- weersbuj. Maxima meest tussen 30 en 35 graden, morgen in het westen iets lagere tempe raturen. Aan de Kanaalkust maxima tus sen 20 en 25 graden. Portugal: Droog en veel zon, maar langs de west kust ten noorden van Lissabon ook plaatselijk mist of wolkenvelden. Mid- dagtemperatuur aan zee van 20 graden aan de Costa Verde tot rond 30 in de Al- garve. In het binnenland maxirtoa tot 35 graden. Madeira: Perioden met zon, ook nu en dan wol kenvelden. Droog. Maxima ongeveer 22 graden. Spanje: Meest zonnig en zeer warm met maxima aan zee van 30 tot 35, in het binnen land ongeveer 40 graden. Aan de Golf van Biskaje en in de westelijke Pyrenee- en naast zon ook geregeld wolkenvelden en middagtemperaturen rond 22 gra- Canarische Eilanden: Zonnig, aan de noordkant van de eilan den ook enkele wolkenvelden. Middag- temperatuur ongeveer 28 graden. Marokko: Westkust: Droog en vrij zonnig, aan het strand vooral in de ochtend hier en daar mist of laaghangende bewolking. Mid- dagtemperatuur vlak aan zee ongeveer 27 graden, landinwaarts veel warmer Tunesië: Zonnig. Middagtemperatuur aan het strand tegen de 30, landinwaarts 35 tot 40 graden. Zuid-Frankrijk: In de westelijke Pyreneeën en aan de At lantische kust mogelijk een regen- of onweersbui, verder zonnig en zeer warm. Middagtemperatuur ongeveer 35 gra den, aan de Atlantische kust bij wind van zee minder warm Mallorca en Ibiza: Droog en veel zon. Middagtemperatuur aan het strand ruim 30 graden. Italië: Overwegend zonnig en vrijwel overal droog. Middagtemperatuur tussen 30 en 35 graden Corsica en Sardinië: Zonnig. Middagtemperatuur ongeveer 33 graden. Griekenland en Kreta: Overwegend zonnig, In het noorden wat meer wolken en kans op een lokale on weersbui. Op de Egei'sche Zee tijdelijk wat minder wind. Maxima aan de stran den ongeveer 30 graden, in het Griekse binnenland rond 35 graden. Turkije en Cyprus: Zonnig. Langs de Turkse westkust tijde lijk afnemende wind. Middagtempera tuur op' veel plaatsen 30 graden of iets Duitsland: Zonnig, morgen in het westen mogelijk een lokale onweersbui. Middagtempera tuur in het noorden vandaag ongeveer 25, morgen 28 graden. Elders in Duits land middagtemperatuur tussen 30 en 35 graden. Zwitserland: Zonnig. Morgen in het westen een kleine kans op een onweersbui. Middagtempe ratuur tussen 30 en 35 graden. Oostenrijk: Vandaag eerst nog enkele wolkenvelden, verder zonnig. Middagtemperatuur tus sen 28 en 33 graden. Polen: Zonnig. Middagtemperatuur van 23 gra den vlak aan zee tot 28 in het zuiden. Tsjechië en Slowakije: Vandaag eerst nog kané op enkele wol kenvelden, verder zonnig. Middagtem peratuur 28 en 33 graden. Neerslagkans Minimumtemp. Middagtemp. Wind WEERRAPPORTEN ZATERDAG 2 JULI 1994 Zon- en maanstanden Zon op 05.23 Zon onder 22.01 Maan op 01.19 Maan onder 15.54 Waterstanden Katwijk Hoogwater 10.46 23.23 Laag water 06.27 18.55 Weerrapporten 30 juni 20 u 22 18 0.0 33 24 00 30 20 00 29 21 00 27 19 01 0 16 00 32 22 00 17 12 00 Het Laatste Avondmaal van Dirk Bouts (1464). Een reproductie is deze maand te zien in de Pieterskerk. FOTO ST PIETERSKERK LEUVEN HEINZ BOES JA JODOCUS, DAT !S NOU ££fj éOLAf.CWB"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 10