Vernietigend rapport over CBK Betrouwbare 'Wehkamp-gids' over kunst- en antiekveilingen Cultuur Kunst Muurdecoraties te koop van jongere kunstenaars Willem Pijper herdacht Schouwburg weigert bodybuilding-wedstrij d Schrijvers op de bres voor Bengaalse collega Nasrin Manet weg voor 12 miljoen Manuscript Da Vinei chef annemiek ruygrok, 071 -356471plv -chef jan rijsdam, 071 -356472 Sotheby veilt zondag muurde coraties voor kantoor- en be drijfsruimtes. Sotheby's Art Foundation Amsterdam heeft achttien merendeels jongere kunstenaars uit binnen- en bui tenland uitgenodigd mee te doen aan het project, dat de ti tel 'The Wall' heeft gekregen. Alvorens het onder de hamer komt, wordt hun werk vanaf donderdag tot en met zondag tentoongesteld in de zalen van Sotheby in Amsterdam. Anders dan bij exposities in musea of galeries wordt bij deze presen tatie uitgegaan van de decora tieve functie die kunstwerken kunnen vervullen in kantoor- en bedrijfsruimten. Kunstenaars uit Nederland, Italië, Griekenland, Tunesië, Chili en Duitsland doen aan de expositie mee. Uit Nederland zijn dat de schilders Hans Booy, Peter Korver en Cecile van der Heijden, keramist Peter de Graaf, fotografe Barbara Visser en Jan Starken (textiel). Sotheby richt zich met dit project vooral op beginnende bedrijven of be drijven die juist een nieuw pand betrekken. Vaak schenken zij onvoldoende aandacht aan een verantwoorde decoratie van hun ruimtes, meent het veiling huis. rotterdam anp Het Rotterdams Conservatorium herdenkt de honderdste geboor tedag van componist, criticus en pedagoog Willem Pijper (1894- 1947) met een reeks concerten met diens werk en dat van tijdgeno ten en leerlingen. Pijper was vanaf 1930 ook directeur van het Rot terdams Conservatorium. De concerten in De Doelen, in Zaal de Unie en in de Willem Pij perzaal van het conservatorium vinden van 8 tot en met 11 sep tember plaats. Verder is op 30 augustus de première van Pijpers opera Halewijn in de Rotterdamse schouwburg. Uitvoerenden zijn het Radio Sym fonie Orkest en het Groot Omroepkoor onder leiding van Ed Span jaard en de solisten Wout Oosterkamp, Liduin Stumpel, Nanco de Vries, Annett Andriessen en Ingrid Kapelle. Halewijn is voor het laatst in 1957 opgevoerd. De 'noedelkoning' met zijn echtgenote uit de film 'La voce della /una' uit 1989. foto pr De directie van schouwburg De Kring in Roosendaal wil in no* vember geen gastheer zijn van het Open Noordbrabants Kam pioenschap Bodybuilding. „On ze schouwburg is niet geschikt voor zo'n sportevenement", motiveert woordvoerder Peter Dictus het besluit. „We houden toch ook geen turnwedstrijden of het Nederlands kampioen schap ringsteken?" Hij voegt er aan toe dat ook „het bodybuil ding-publiek" een extra belas ting voor de schouwburg met zich meebrengt". De organisator van het evene ment, sportschoolhouder John Masseurs, is woedend over het besluit van het Roosendaalse theater. „Een absurde zaak", vindt hij. „We hebben al eerder bodybuilding-wedstrijden ge houden in de schouwburg en nooit waren er problemen". Het steekt hem ook dat de schouw burgdirectie heeft gezegd dat zij geen moeite zou hebben met een optreden van The Chippen dales. Volgens Masseurs is dat precies hetzelfde. Dictus vindt echter dat de sportschóolhou- der appels met peren vergelijkt. „De Chippendales zijn geen wedstrijd. Zij zijn amusement. Met ander publiek. Het is onze overtuiging is dat een schouw- burg is bedoeld voor zitten en passief kijken en luisteren. Ja, en een beetje applaudiseren dan." 'Aanloopmoeilijkhedenblijken structurele communicatieproblemen Vooral etnografische kunst doet het goed op veilingen. Dit beeld uit Zaïre, dat hier wordt afgestoft door veilinbgmedewerkster, moet bij Sotheby's in Londen 100.000 pond opbrengen, zo'n 300.000 gulden. De spijkers wijzen niet op duistere rituelen maar symboliseren de bevestiging van be langrijke zakelijke contracten. foto andrew winning/epa Kunstenaars Altink en Oepts stijgen met stip in jaarboek Waanders Op zoek naar een betrouwbare metgezel in een wereld vol voe tangels en klemmen, komen potentiële kunstkopers in Ne derland vroeg of laat terecht bij het inmiddels 19-delige naslag werk Kunst- en Antiekveiling. Niet alleen voor ervaren veiling- gangers maar ook voor schoor voetende nieuwkomers zijn de jaarboeken een rots in de bran ding. Voor dé catastrofale crash in 1990 stegen de prijzen voor kunstwerken van toonaange vende kunstenaars soms met honderd procent per jaar. Het meest solide leek de belegging in impressionistische schilder kunst. In een periode van tien jaar gingen de bedragen voor topwerken in die categorie vaak tien keer over de kop. Die glo rietijd is voorbij maar dat lijkt vooralsnog een gunstige ont wikkeling omdat alle op snelle winsten beluste gokkers de kunstmarkt de rug hebben toe gekeerd. Evenals het gezaghebbende 'Art of Our Time', dat een glo bale inventarisatie van vraag en aanbod geeft op het gebied van hedendaagse kunst, doet het door Waanders te Zwolle uitge geven jaarboek dienst als een soort Wehkamp-catalogus waarin de uiteenlopende artike len die het afgelopen jaar op de veiling kwamen keurig gerubri ceerd zijn. Naast schilderijen, aquarel len, tekeningen en grafiek, ko men ook ikonen, aardewerk, fo tografie, glas, kristal, sculpturen, wapens, meubelen, tapijten, ju welen, klokken, poppen, speel goed, sieraden en andere ge bruiksvoorwerpen aan bod. Vooral in de categorieën aziati- ca en etnografica is er een le-' vendig samenspel van vraag en aanbod. Grote internationale exposities in oudheidkundige musea hebben bijgedragen aan de belangstelling voor kunst uit oude culturen. Het feit dat steeds meer galeries voor mo derne kunst de aziatica en etno grafica 'erbij' gaan doen, is een duidelijke vingerwijzing. De prijsstijgingen komen vooral voor in de sculpturen en schil derijen waarin de belevingswe reld van primitieve culturen centraal staat. Dat het ook in de hedendaag se schilderkunst niet louter kommer en kwel is, bewijzen de prijzen van de schilderijen van de Groninger fijnschilder Henk Helmantel. Voor één van zijn kerkinterieurs werd het afgelo pen jaar f 24.000 betaald. In de lift zit o.a. het werk van de ver tegenwoordigers van De Ploeg uit Groningen. De prijzen voor schilderijen van Jan Altink c.s. zijn omhooggeschoten. Een stij- ger met stip is ook Wim Oepts. Het boek vermeldt (uiteraard) niet dat lang niet alles wat ter veiling werd aangeboden ook daadwerkelijk werd verkocht. Veilinghuizen als Sotheby's en Christie's hebben na de crash maanden gekend waarin de helft van de aangeboden wer ken teruggestuurd moesten worden naar de eigenaar omdat de geschatte waarde niet ge haald werd. Door het wegblij ven van de kunstonvriendelijke speculanten is de markt kleiner, selectiever en stabieler gewor den. De echte liefhebbers zijn gebleven. Boek: Kunst- en Antiekvei ling 1994, deel 19. Uitg. Waan ders Zwolle, 115,= (bij abon nement op de serie 95,=). Een internationaal schrijvers collectief lanceert een handte keningenactie om de Bengaalse schrijfster Taslima Nasrin te on dersteunen. Nasrin zit onderge doken in de hoofdstad Dhaka nadat haar boek Lajja (Schaam te) in Bangladesh een nieuwe Rushdie-affaire heeft veroor zaakt. Het Comité van Vrouwelijke Schrijvers van Pen Internatio nal, gevestigd in de Verenigde Staten, wil een petitie aanbie den aan de Bengaalse autoritei ten waarin politiebescherming voor Nasrin wordt geeist. De boeken van Nasrin zijn zeer omstreden vanwege haar aandacht voor vrouwenrechten, de kritiek op islamitische tradi ties en de expliciete seksuele passages. De Bengaalse politie zoekt de schrijfster al langere tijd wegens godslastering. De Raad van Soldaten van de Islam, een splintergroepering in het noordoostelijke Syfriet, riep op 24 september vorig jaar al op tot de executie van Nasrin. Nu hebben de moslim-fundamen talisten 2500 dollar op het hoofd van de schrijfster gezet. Fana tieke moslims hebben begin de ze maand het huis van haar fa milie huis met stenen bekogeld en de ruiten ingeslagen. Pen International, dat na de Eerste Wereldoorlog is opgezet om de schrijversrechten te be schermen, kreeg op 15 juni een brief van Nasrin waarin zij schreef: „Ik ben in groot gevaar. De regering is tegen mij. Ik heb geen hoop om uit deze gevaar lijke situatie te ontsnappen. Alle mollah's zijn nu op straat. Ze vragen onophoudelijk om mijn dood." Nasrin vraagt in de brief om politiebescherming, maar voor al om politiek asiel in het bui tenland. „Zelfs in de gevangenis ben ik niet veilig. De mollah's zijn overal. Probeer me alsje blieft asiel te verlenen in jullie land. Als ik hier blijf, zullen ze me vermoorden." De schrijfster moet zich op 4 juli voor een rechtbank in Dha ka verantwoorden wegens om streden uitlatingen tijdens een interview. Dat kan haar maxi maal twee jaar cel kosten. Een arrestatiebevel tegen Nasrin is imiddels uitgevaardigd. aux Folies-Bergères'. Het doek was vijftig jaar bij het Stedelijk in bruikleen. Een doek van Claude Monet uit 1891, 'Peupliers au bord de la Lepte', werd op ruim vijftien miljoen gulden afgehamerd. Twee belangstellenden die tele fonisch boden, dreven de prijs ruim 5 miljoen gulden op. Over de kopers deed Sotheby's geen mededelingen. De slechte start van de Lon- dense veilingen lijkt een beves tiging van de zwakke markt voor impressionistische en mo derne kunst die al tijdens de lente-veilingen aan het licht kwam in New York. Daar werd de helft van de nummers 'inge trokken. Het voorzichtige her stel in het najaar van 1993, na vier slechte seizoenen, lijkt niet meer dan een opflikkering te zijn geweest. Een olieverfschets uit 1881 van de Franse schilder Edouard Ma- net, die tot vorig jaar in bruikleen hing in het Stedelijk Museum in Amsterdam, is gis teren tijdens een veiling bij So theby's in Londen verkocht voor 12,3 miljoen gulden. Het doek was een van de weinige toppers tijdens de veilingen van impres- sonisten en moderne kunst, waar maandag en dinsdag veel werken geen koper vonden. De schets van Manet bracht veel meer op dan de richtprijs van negen miljoen gulden. Het doek is afkomstig uit de collec tie van de zakenman Franz Koe- nigs en was eigendom van een van diens nazaten. Het is een van de studies die leidden tot het beroemde schilderij 'Bar NEW YORK AFP/RTR Een wetenschappelijk manuscript van Leonardo da Vinei (1452- 1519) wordt op 11 november geveild bij Christie's in New York. Het veilinghuis verwacht een opbrengst van meer dan tien miljoen dol lar. De geniale Leonardo heeft het handschrift tussen 1506 en 1510 gemaakt. Het bevat onder meer ontdekkingen op het terrein van de hydraulica en astronomie, de uitvinding van de duikboot en een beschouwingen over waarom de lucht blauw is en de maan ver licht. Ontdekkingsreis per camera alphen aan den run Fotografie-gevorderden kunnen in septem ber bij Expressie 70 op ontdekkingsreis met fotograaf Jan van Rijn. In 15 lessen neemt hij de cursusdeelnemers mee naar Rot terdam om de havens en de architectuur van de stad op de plaat te ztten. Ook het fotograferen naar model, dier en landschap komt aan de orde. Lezingen van gastdocenten en het bezoeken van fototentoonstellingen vormen de theoretische poot. Andere cursussen in het aanbod van Expressie 70 zijn onder meer teke nen en schilderen naar model door Angenelle Thijssen en pot tenbakken/keramiek van docente Margo Luken. Voor informatie en aanmelding: Expressie 70, telefoon 01720-93737. Dagtochten langs Friese grafzerken Leeuwarden De gebeeldhouwde grafzerken bij Friese kerkjes worden gezien als het hoogtepunt van de 16e en 17e eeuwse beeldhouwkunst in het Noorden. Het Fries Museum in Leeuwarden organiseert tot 6 september dagtochten die langs deze kerkjes voeren. Vanuit Leeuwarden is op zaterdag in een klassieke autobus een noordelijke, een zuidelijke en een weste lijke route te volgen. Het Fries Museum heeft een tentoonstel ling over de grafzerken ingericht die de deelnemers voorafgaand aan de tocht kunnen bezoeken. 40ste editie Taptoe Breda breda De Nationale Taptoe in Breda viert zijn veertigste ver jaardag van donderdag 25 augustus tot 4 september met een speciaal jubileumprogramma op het terrein van de plaatselijke Chassé-kazerne. Als gasten komen onder meer de Red Army Band uit Rusland, het stafmuziekkorps van de Koninklijke Zweedse landmacht en het Centraal Orkest Slowakijke met een folkloristische dansgroep. De Marinierskapel der Koninklijke Marine, de Kapel van de Koninklijke Luchtmacht, de Johan Wil lem Friso Kapel en de door dienstplichtigen bemande fanfare korpsen van de Genie en de Limburgse Jagers treden op. Ook zijn het regio-orkest West-Brabant, de Fthythm Stars uit Sneek en de Sterne Slotlanders uit Franeker te beluisteren. Kaarten zijn vanaf 13 juli te verkrijgen bij de VW. Expositie en films Fellini amsterdam/den haag In het Stedelijk Museum in Amsterdam is van 2 juli tot 19 september de tentoonstelling Federico Fellini: kostuums en mode te zien. De onlangs overleden Italiaanse re gisseur werkte altijd nauw samen met beroemde ontwerpers. Naast de filmkostuums is bovendien de kleding te zien die inter- nale modemakers als hommage aan Fellini hebben gemaakt. Zo zijn er onder meer creaties van Armani, Lagerfeld, Ozbek, Ra- banne en Dolce Gabbana. Het complete filmoevre van Fellini is gedurende de maand juli te zien in het Filmmuseum in Am sterdam en het Haags Filmhuis. „Structuur, taakverdeling, resultaatgericht werken, prio riteiten en inhoud van de managementaanpak zijn voor verbetering vatbaar." Aldus luidt de vernietigende con clusie van het intern onderzoeksbureau 'Leiden Advies' naar het reilen en zeilen van het nauwelijks een jaar gele den opgerichte Centrum Beeldende Kunst. De kritiek geldt vooral directeur Ella van Zanten, die dan ook op 1 augustus aan haar stutten trekt. De gemeente verlengt haar tijdelijk dienstverband niet. Het eind mei verschenen rap port van het onderzoeksbureau wordt niet openbaar gemaakt, omdat er te veel 'privacy-gevoe- lige' zaken in staan. Alleen de conclusies en aanbevelingen werden gistermiddag naar bui ten gebracht. Wethouder Pex Langenberg (cultuur) wilde niet toegeven dat, de conclusies van het rapport in aanmerking ge nomen, bij het CBK alles mis is gegaan wat er mis kon gaan. Toch liegt het rapport er niet om: „Voor wat betreft de taak inhoud van de directeur wordt aanbevolen de eenzijdige invul ling te doorbreken en de aan dacht van het management ge lijkmatiger over de verschillen de onderdelen van het CBK te verdelen." Het rapport spreekt van het ontbreken van interne communicatie, eigen verant woordelijkheid voor medewer kers en een beleidsplan voor de komende jaren. Team In het advies van het onder zoeksbureau staat dat de inter ne communicatielijnen tussen direceur en medewerkers direc ter moet zijn. „Er dient weer één team te komen." Het werk overleg moet volgens het advies in vorm en frequentie worden afgestemd op taken en verant woordelijkheden van de mede werkers. Ook dient de onderlin ge informatie-uitwisseling vaker te geschieden, vooral tussen staf en overige medewerkers. Toen het CBK op 4 september vorig jaar officieel werd ge opend, leek er nog geen vuiltje aan de lucht. Maar al snel sij pelden geruchten over moeilijk communiceren tussen mede werkers en directeur door tot in de kamers van het stadhuis en daarbuiten. Yvonne van Baarle, hoofd van de afdeling kunst en cultuur van de gemeente Lei den, trachtte al in december door gesprekken met betrokke nen het tij te keren. Maar wat zij naar buiten afdeed als 'aanloopmoeilijkheden' en 'kin derziektes' bleek toch van struc turele aard. In elk geval waren de problemen zo ernstig dat de gemeente in januari van dit jaar besloot een intern onderzoek naar de problemen te laten ver richten. Dat onderzoek werd ge daan in samenspraak met Ella van Zanten. „Binnen de kleine groep van medewerkers had de opstartperiode in de nieuwe op zet spanningen opgeroepen," zo constateert het rapport. Praatpaal 'Leiden Advies' werd gevraagd te onderzoeken of de huidige organisatie van het CBK, een combinatie van Kunstuitleen en een Leids centrum voor moder ne kunsten dat exposities in het centrum aan de Hooglandse Kerkgracht èn in De Waag in richt, wel effectief en efficiënt was ingericht. Daarbij werd on der meer gekeken naar taakver deling en management-instru- menten. Ook moest het bureau bezien of een uitbreiding van het takenpakket van het CBK er wel inzat. De opzet was name lijk om het CBK als 'praatpaal' voor Leidse beeldende kunste naars te laten functioneren. Het CBK moest eveens het atelier- beleid ter hand nemen en sub sidieregelingen uitvoeren. Ta ken waaraan het centrum nog steeds niet is toegekomen. Het rapport maakt zichtbaar dat de exploitatie van de Waag als tentoonstellingsruimte een zware druk legt op het functio neren van alle CBK-medewer kers. Dit komt, aldus het rap port, onder meer tot uiting in het grote aantal uren overwerk dat eruit voortvloeit. Het rapport bevat, naar het oordeel van het college van b &w, een heldere analyse van de problemen bij het CBK alsmede hanteerbare aanbevelingen. „Deze lijken essentieel voor het beter functioneren van het CBK, het oplossen van de aanloop problemen en het doorbreken van een spiraal van stijgende in terne spanningen. De aanbevelingen van het rapport zijn inmiddels met de betrokken medewerkers be sproken en, aldus het college 'ontvangen vanuit een con structieve basishouding', maar ook met enige aarzeling. Vol gens Van Baarle en Langenberg is die aarzeling begrijpelijk, om dat er in het rapport ook 'pun ten van algemene kritiek op het CBK' staan. Niettemin heeft het college goede hoop binnen een paar maanden te kunnen berei ken dat het CBK de taakstelling, zoals die bij de oprichting was beoogd, kan gaan uitvoeren, mits er een 'kwalitatieve leiding' komt. Op de vraag aan wethou der Langenberg of het profiel van de nieuwe directeur aan passing behoeft, was het ant woord dat hij 'zorgvuldig zal be kijken of het advies van belang is voor de directeursfunctie'. Wel komt er in het najaar een heroriëntatie op de Waag, zoals ook in het collegeprogramma staat. Voorlopig blijft het uit gangspunt van Langenberg dat de Waag bij het CBK blijft. Het Centrum Beeldende Kunst aan de Hooglandse Kerkgracht is nog niet de praatpaal voor Leidse kunstenaars die het zou moeten zijn. ar chieffoto loekzuyderduin Ella van Zanten stapt op 1 augustus op als directeur van het CBK. ,De stijl van leidinggeven binnen het CBK sluit niet aan bij de behoefte, welke bestaat binnen een dergelijk klein instituut', aldus een onder zoeksrapport. archieffoto holvast/marklamers

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 9