'Missie werkt als een boemerang'
Kerk Samenleving
DINSDAG 28 JUNI 1994
HET WEER
BEROEPINGSWERK Vaticaan tegen handelembargo's
NEDERLANDS HERVORMDE KERK
Beroepen te Oene J. Niesing te
Genemuiden.
Aangenomen naar Vlaardingen
J.E. de Groot te Gorinchem.
Bedankt voor De Bilt (wijk 1) G.
van Gogh te Besoyen.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Arnhem (part-time)
(predikant voorde missionaire
toerustingen evangelisatie) mevr.
drs. A.H. Westra, kandidaat te
Duiven, die dit beroep heeft aan
genomen.
Aangenomen naar Heemse (bei
den part-time) J.W. Overvliet en
mevr.N.Th. Overvliet-van der
Veen te Nagele en Tollebeek(bei-
den part-time); naar Hollum(Ame-
land) (beiden part-time) mevr.
drs. J.M. de Valk-Boerma te Krim
pen aan de Lek(part-time) en drs.
C.H. de Valk. kandidaat te Krim
pen aan de Lek; naar 's-Gravenha-
ge-Oost R. Hoekstra te Broekster-
woude.
Beroepbaarstelling mevr. drs.
A.H. Westra, kandidaat te Duiven.
GEREFORMEERDE KERKEN
VRIJG.
Aangenomen naar Zeist A.H.
Driest te Buitenpost. Naar Rou-
veen H.M. Smit te Uit-
huizermeeden, die bedankte voor
Groningen-Zuid (2e pred. plaats)
en voor Assen-Zuid; naarOmmem
R.Th. Pos te Zuidhorn.
CHR. GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Zwolle H.R. Weij te
Amsterdam-Noord.
Bedankt voor Zeist R. van Beek te
Veenendaal (Pniëlkerk).
GEREFORMEERDEGEMEENTEN
Beroepen te Capelle aan den IJs-
sel-West, "s-Gravenzande, te Oud-
Beijerland en te Zwolle M. Karens
te Zoetermeer; te Westkapel Ie en
te Zwijndrecht A. Vermeij, kandi
daat te Ridderkerk; te Katwijk aan
Zee, te Klaaswaal en te Moerka-
pelle M. Karens, kandidaat te
Zoetermeer.
Aangenomen naar Zwijndrecht A.
Vermeij, kandidaat te Ridderkerk,
die bedankte voor Amsterdam-
Noord. voor Haarlem, voor Rand-
burg(Z.Af.), voor Ridderkerk-Slik
kerveer, voor Rotterdam-Alexan-
derpolder, voor Sint Annaland en
voor Westkapel Ie.
BAPTISTEN GEMEENTEN
Aangenomen naar Vroomshoop J.
Scholtenste Muntendam.
Paus Johannes Paulus II wil dat
om humanitaire redenen het
handelsembargo tegen Irak
wordt herzien. Dit heeft de mi
nister van buitenlandse zaken'
van het Vaticaan, kardinaal An-
gelo Sodano, gisteren tegen
Tareq Aziz, vice-premier van
Irak. Aziz, een christen, is in Ro
me om het Vaticaan te informe
ren over de gevolgen van het
embargo, dat in augustus 1990
werd afgekondigd nadat Irak
het buurland Koeweit was bin
nengevallen.
Enkele dagen geleden bekriti
seerde de paus het embargo te
gen Cuba, zoals hij ook dat te
gen Servië minder gewenst
acht. In het algemeen is het Va
ticaan tegen embargo's omdat
hierdoor vooral de zwaksten in
de samenleving worden getrof
fen.
Het Vaticaan heeft vier jaar
geleden kritiek geuit op Iraks in
vasie van Koeweit, maar keerde
zich fel tegen de oorlog onder
leiding van de Verenigde Staten
tegen Irak.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
COLOFON
Kerk voert
actie tegen
werkloosheid
in Ter Apel
ASSEN/GRONINGEN GPD
Door reorganisaties en be
drijfssluitingen verliezen vele
mensen in Ter Apel htm baan.
Zo sluiten de spellenfabriek
MB en het Navo-depot bin
nenkort voorgoed hun deuren,
terwijl bij aardappelmeelfa
briek Avebe in Ter Apelkanaal
het voortbestaan van twee
honderd banen hoogst onze
ker is. De Raad van Kerken is
erg bezorgd over de ontstane
situatie en ontplooit allerlei
activiteiten om de problemen
onder de aandacht te krijgen.
In de winkels en in de ker
ken van Ter Apel liggen sinds
vrijdag handtekeningenlijsten.
Door het invullen van deze
lijsten kunnen de inwoners
van Ter Apel, waarvan onge
veer dertig procent werkloos
is, hun ongenoegen laten blij
ken over de groeiende werk
loosheid in het dorp. Het ini
tiatief voor deze actie, die een
onderdeel vormt van een heel
actieplan, komt van plaatselij
ke leden van de Nederlandse
Raad van Kerken.
„De predikanten van de vier
deelnemende kerken hebben
afgelopen zondag een kansel-
boodschap uitgesproken
waarbij de problematiek uitge
breid aan de orde is geko
men", zegt predikant J. Strijbis
van de hervormde kapelge
meente. Ook stonden de pre
dikanten zaterdag in een
kraam op de jaarlijkse rom
melmarkt in Ter Apel. De
rooms-katholieke parochie,
een gereformeerde kerk en
twee hervormde gemeenten
staan samen op de bres voor
het groeiende leger werklozen.
..We proberen door middel
van allerlei acties meer rucht
baarheid te geven aan de pro
blemen die gepaard gaan met
de economische recessie",
verklaart ds. W.R. van der Zee,
algemeen secretaris van de
Raad van Kerken. De Raad.
waarvan alle grote Nederland
se kerkgenootschappen deel
uit maken, krijgt door de ver
slechterde economische ont
wikkeling steeds meer hulp-
aanvragen te verwerken. Ook
in het Noorden is de druk op
kerkgenootschappen, en daar
mee de hulpverlening, toege
nomen. Zo ontplooide domi
nee C. Kolkman uit Sleen vorig
jaar initiatieven om in nood
verkerende boeren een hart
onder de riem te steken.
De actie in Ter Apel loopt
vooralsnog naar wens. „Veel
mensen zetten hun handteke
ning op de handtekeningen
lijsten en daarnaast besteden
de media veel aandacht aan
de activiteiten. We zijn bij
voorbeeld al enkele malen op
televisie geweest", zegt predi
kant J. Strijbis. Donderdag be
leeft de actie in Ter Apel haar
apotheose. Dan reist een dele
gatie van de kerkgenootschap
pen naar Den Haag om minis
ter De Vries een petitie aan te
bieden. Hierbij wordt getracht
de minister te bewegen om
zich persoonlijk op de hoogte
te laten stellen van de deplora
bele situatie in Ter Apel.
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv
DIRECTIE: B M. Essenberg. G P Arnold (adj). J
Kiel (adj),
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Ma|oor. Frans
Nypels. Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN R.D. Paauw, tel. dag 9 30-
11.30 uur071 -356215. of per post
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82,2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356
POSTADRES:
Postbus 54,2300 AB Leiden
TELEFAX
Advertenties071 -323508
Fam berichten 071 -323508
Redactie071 -321921
Zwoel zomerweer
CMBR vormt denktank voor religieuzen met een opdracht in de Derde Wereld
HEINZ
Voor hoge temperaturen kunt u de
ze week in eigen land terecht. De
uitloper van het Azorenhogedruk-
gebied, die gewoonlijk over het
Middellandse Zeegebied ligt,
neemt de komende dagen een veel
noordelijker positie in en dat heeft
zomerse gevolgen; met uitzonde
ring van donderdag doet het tem-
peratuurniveau nogal Zuideuropees
aan.
Maandag was er in de kustpro
vincies nog weinig te merken van
deze subtropische ontwikkelingen;
er heerste aangenaam, probleem
loos zomerweer. De combinatie van
een matige westenwind en regel
matig overdrijvende wolkenpartijen
liet geen hogere temperaturen toe
dan 19 tot 22 graden. Toch lag de
echte warmte niet ver over onze
oostgrens al op de loer. Een groot
deel van de Centraaleuropese lan
den kreeg te maken met tropische
temperaturen van 30 tot 35 gra
den. Die warmte reikte al bijna tot
Zuid-Limburg, waar 28 graden
werd genoteerd.
Het centrum van hogedruk is
vandaag opgeschoven naar Noord-
Duitsland; de wind krijgt een oost
component en de zeer warme luch
vloeit geleidelijk over het land uit,
Een smalle kuststrook kan in de
middag wat afkoelen door een in
vallende zeewind. Vanavond is hei
nog lang zwoel-warm, een verspre
de onweersbui is niet uitte sluiten
Morgen wordt het nog een stukje
warmer; dat betekent in een groot
deel van het land tropische om
standigheden bij 30 graden en
meer. Tenminste, als een naderen
de hitte-storing de zon de tijd
om het land maximaal te
Afgelopen zaterdag bleef de
wachte hitte uit, omdat er al
op de dag onweersbuien
opzetten. Nu lijken de kansen op
een tropische dag groter en wordt
de meeste buienactiviteit pas in
avond of nacht voorzien. Achter
storing draait de wind op donder
dag naar west. Het wordt dan
zienlijk koeler, maar de brekende
bewolking wijst al weer op een
nieuw hogedrukgebied. De
ratuur, die tijdelijk terugvalt naar
een niveau van 20 tot 25 graden,
gaat tegen het einde van de week
weer vlot omhoog, zodra de wind
naar het oosten draait.
In een mooie volzin
kan secretaris Gerard
Verstijnen van het
Centraal Missionair Beraad
Religieuzen (CMBR) de po
sitie van zijn organisatie
schetsen. „Het CMBR heeft
van de Konferentie Neder
landse Religieuzen de taak
gekregen om de missionai
re beweging te ondersteu
nen en te stimuleren, nieu
we ontwikkelingen te sig
naleren, zowel in Neder
land als in het Zuiden, en
op basis daarvan een geza
menlijk beleid uit te stip
pelen en te doen uitvoe
ren." Maar hij kan het ook
korter. „Het CMBR is dus
vooral beleidsvormend. De
denktank, zeg maar."
OEGSTGEEST MONIQUE VAN EEDEN
Alle religieuzen van Nederland
hebben zich verenigd in de
Konferentie Nederlandse Reli
gieuzen. Daarbinnen is het
Centraal Missionair Beraad Re
ligieuzen de officiële missionai
re werkgroep. Het CMBR be
staat nu bijna 30 jaar. De op
richting kwam destijds direct
voort uit de vorming van de Ne
derlandse Missieraad (NMR),
een verbond van alle (katholie
ke) missie-organisaties in Ne
derland. Om binnen die NMR
de ordes en congregaties te ver
tegenwoordigen, werd het CM
BR in het leven geroepen.
De tien leden van het CMBR
worden benoemd door de Kon
ferentie Nederlandse Religieu
zen. Zij komen uit drie geledin
gen: die van de zusters, de broe
ders en de priesters. De vier
zusters, drie broeders en vier
priesters komen één keer per
maand bij elkaar. De voorberei
dende en uitvoerende werk
zaamheden laten zij over aan de
drie medewerkers van het se
cretariaat in Duinzicht. „Dat
komt dus vooral neer op het
schrijven van rapporten en be
leidsteksten", vertelt Verstijnen.
„Er zijn verslagen van buiten
landse reizen en van studie
dagen. Verder geven we de
kwartaalverhalen uit, om de
achterban regelmatig op de
hoogte te houden. De grote lij
nen van de beleidsplannen
staan in de visie- en beleidsno
ta's."
Ter illustratie legt Verstijnen
verschillende brochures op ta
fel. Eén daarvan is 'Wat heet
missie?', de 'visie- en beleidsno
ta van het CMBR voor de jaren
negentig'. In de tweede helft
van de jaren tachtig was 'missie
in zes continenten' het centrale
begrip. Vroeger was missie goe
de werken doen in het Zuiden,
maar langzamerhand ontdekten
de religieuzen dat er ook in het
vaderland veel werk te doen is.
En wel op twee gebieden. Ener
zijds moeten de mensen in de
rijke landen worden geïnfor
meerd over de problemen in
BOES
HET WEER IN EUROPA
België en Luxemburg:
Eerst vrij zonnig en warm.
In de loop van morgen toe
nemende kans op enkele
forse regen- en onweers
buien. Middagtempera-
tuur rond 30 graden, aan
de kust bij zeewind koeler.
Noord- en Midden-Frank-
Veel zon met in'het oosten
een kleine kans op een on
weersbui. Morgen wordt
het in de westelijke helft
bewolkt en vallen er enke
le pittige regen- en on
weersbuien. Maxima van
daag van 24 graden vlak
bi| zee tot iets boven de
30 op veel andere plaat
sen; morgen in het westen
aanmerkelijke afkoeling.
Portugal:
In het zuiden flink wat
zon, vooral in het uiterste noorden enke
le wolkenvelden. Droog. Middagtempe-
ratuur langs.de westkust tussen 22 en
27 graden, langs de zuidkust rond 30
en in het binnenland plaatselijk 35 gra-
Madeira:
Wolkenvelden, nu en dan ook zon Vrij
wel overal droog. Maxima ongeveer 22
graden.
Spanje:
In het noordwesten wolkenvelden en
middagtemperaturen rond 20 graden.
Elders veel zon; maxima langs de Cos
ta's rond 30 graden, in het binnenland
vooral in het zuiden plaatselijk 40 gra-
Canarische Eilanden:
Droog en vrij zonnig, aan de noordkant
van de eilanden van tijd tot tijd veel wol
ken. Middagtemperatuur oplopend tot
ruim boven de 30 graden.
Marokko:
Westkust: Droog en overwegend zonnig,
aan het strand in de ochtend hier en
daar mist. Middagtemperatuur bij wind
van zee ongeveer 26 graden, landin
waarts veel hoger.
Tunesië:
Vrij zonnig. Middagtemperatuur vlak aan
zee ongeveer 29 graden, landinwaarts
plaatselijk 40 graden.
Zuid-Frankrijk:
Flinke zonnige perioden en in het oosten
nog een kleine kans op een regen- of on
weersbui. Morgen wordt de kans op bui
en in de westelijke departementen iets
groter. Maxima vandaag op de meeste
plaatsen iets boven de 30 graden, mor
gen in het westen aanmerkelijk koeler.
Mallorca en Ibiza:
Droog en flinke perioden met zon. Mid
dagtemperatuur iets boven de 30 gra
den.
Italië:
Veranderlijke bewolking en plaatselijk
een regen- of onweersbui. Middagtem
peratuur op de meeste plaatsen 30 gra
den of iets hoger.
Corsica en Sardinië:.
Perioden met zon en op Corsica kans op
een enkele regen- of onweersbui. Maxi
ma vandaag van 25 graden op Corsica
tot 30 hier en daar op Sardinië.
Griekenlanden Kreta:
Zonnig. Op de Egeïsche Zee waait een
harde meest noordelijke wind. Maxima
aan de stranden oplopend naar 32 gra
den, maar op de noordstranden op de
Egeïsche Zee vanwege de wind enkele
graden lager; maxima in het Griekse bin
nenland rond 35 graden.
Turkije en Cyprus:
Veel zon. Langs de Turkse westkust
waait een stevige noordenwind. Middag-
temperaturen rond de Dardanellen circa
30 graden, ten oosten van Antalya nog
iets hoger.
Duitsland:
In het noorden overwegend zonnig, naar
het zuiden toe meer bewolking en kans
op een regen- of onweersbui. Morgen la
ter op de dag ook in het westen toene
mende kans op onweer. Maxima meest
tussen 30 en 35 graden, maar vandaag
in het uiterste noorden ongeveer 26 gra-
Zwitserland:
Perioden met zon en enkele verspreide
regen- of onweersbuien. Middagtempe
ratuur tussen 26 en 32 graden
Oostenrijk:
Flinke zonnige perioden en vooral mor
gen kans op een lokale regen- of on-
weersbuie. Zeer warm met maxima
meest tussen 30 en 36 graden.
Polen:
Zonnig en warm met maxima op veel
plaatsen tussen dg 30 en 35 graden.
Langs de Oostzee veel koeler:
H h°8ed
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
Wind
WEERRAPPORTEN
WOENSDAG 29 JUN11994
Zon- en maanstanden
Zon op 05.20 Zon onder 22 0
Maan op 00.17 Maan onder 12.J
Waterstanden Katwijk
Hoog water 08.08 20.32
Laag water 04.07 16.35
Weerrapporten 27 juni 20 uur:
Amsterdam half bew
De Bilt half bew
Deelen licht bew.
Eelde half bew.
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
Boedapest
Cyprus
Dublin
Innsbruck half bew.
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Locamo regen
Londen onbew
Luxemburg half bew.
Madrid onbew.
licht bew.
Split
Stockholm
Warschau
Wenen
Zünch
Bangkok
Buenos Aires
Casablanca
Johannesburg
Los Angeles
New Orleans
New York
Tel Aviv
Tokyo
half bew. winds1
0
licht bew. zzw2
licht bew. w5
lichtbew. ono3
licht bew. nno 4
half bew 11
licht bew
half bew
half bew
29 20 O.O
35 20 O.O
27 15 O.O
25 23
31 23
21 13
31 23
27 14 03
19 13 10.0
31 20 O.O
26 16
32 15
23 14 O.O
25 19
30 16
24 18 160
26 13
29 17 00
33 13
27 16
27 14
31 22
25 13 9.0
32 22
23 17 0.1
26 13
26 16
33 16
28 20 3.0
30 20
23 15
30 15
33 19 O.O
29 16
35 27
het Zuiden, omdat die voor een
groot deel veroorzaakt worden
door het Noorden. „Door ons,
dus." Anderzijds wonen niet al
leen in het Zuiden mensen die
hulp nodig hebben. Ook in Ne
derland wonen mensen die in
de verdrukking zitten, vooral in
de oude wijken van grote ste
den. De loutere aanwezigheid
van religieuzen kan hier veel
goed doen. Dit werk wordt Ur
ban Mission ('stedelijke missie')
genoemd. Vooral jonge theolo
gen voelen zich aangetrokken
tot dit werk, dat ligt op het snij
vlak tussen kerk en maatschap
pij.
Voor de jaren negentig wordt
als belangrijkste taak gezien: het
bouwen aan een echte multi
culturele samenleving, waarin
recht wordt gedaan aan ieder
een. Verstijnen citeert de Duitse
filosoof Peter Sloterdijk: „Per
slot van rekening is iederéén
immigrant. Het maakt niet uit
of je vanuit een ander land bin
nenkomt of vanuit de baarmoe
der."
Natuurlijk wordt het CMBR
niet helemaal in beslag geno
men door het werk voor men
sen die in Nederland wonen of
willen gaan wonen. De relatie
met het Zuiden neemt nog
steeds een belangrijke plaats in.
De missionarissen van de jaren
negentig weten dat zij niet de
enigen zijn die belangrijke din
gen te melden hebben. In de
landen van het Zuiden praten
zij niet alleen, zij luisteren ook.
Bovendien worden mensen uit
het Zuiden ook uitgenodigd om
in Nederland te komen spreken.
„De collega's uit het Zuiden
stellen vaak prikkelende vra
gen", vertelt Verstijnen. „Hoe
zit dat nou, in je eigen leven, in
je eigen maatschappij? Hoe
werk je zelf aan je relatie met
God? Wat doe je zelf om de ar
men en de verdrukten te hel
pen? Dat levert vaak boeiende
gesprekken op. De missie is
gaan werken als een boeme
rang: we gaan naar het Zuiden
om er iets te brengen, maar we
nemen ook iets mee terug."
Het traditionele missiewerk
neemt steeds verder af. Dat
heeft twee oorzaken. Ten eerste
zijn er steeds minder religieu
zen beschikbaar voor uitzen
ding. Ten tweede wordt hun
werk in het Zuiden overgeno
men door de mensen die er ge
boren zijn. Langzamerhand ver
anderen alle missiegebieden in
gewone, plaatselijke kerken.
„Die parochies worden dan ge
leid door plaatstelijke geestelij
ken, en zo hoort het ook",
meent Verstijnen. „Ieder geloof
krijgt vorm in de cultuur."
Als het traditionele missie
werk is verdwenen, zal ook het
CMBR ophouden te bestaan.
Enkele taken, zoals de uitwisse
ling tussen Noord en Zuid, zul
len moeten worden overgeno
men door andere missionaire
organisaties. Het CMBR over
legt hierover met het CMC, Bij-
EEN, het Missionair Centrum
en het Bureau Internationale
Solidariteit. Deze vijf organisa
ties vormen samen het Missio
nair Bondgenootschap. „De
overdracht moet binnen tien
jaar geregeld zijn", weet Verstij
nen. „We zullen onze collega
organisaties zo lang mogelijk
blijven steunen met geld en
werkkrachten. Je kunt er zeker
van zijn dat de mensen die voor
de missie gekozen hebben, hun
leven lang erbij betrokken blij
ven. Ik zeg altijd: religieus-zijn
is geen opdracht voor het werk
alleen of voor een bepaalde
leeftijd. Religieus-zijn is een op
dracht voor het hele leven."
Gerard Verstijnen: „Het CMBR is dus vooral beleidsvormend. De denktank, zeg maar."
De geschiedenis van het
gebouwencomplex 'Duin
zicht' in Oegstgeest is
nauw verweven met reli
giositeit en hulp aan de
naaste. In 1834 werd het
landgoed aan de Rhijn-
geesterstraatweg gekocht
door baron Van Wijcker-
slooth, die een jaar eerder
tot bisschop was benoemd. Hij liet er eerst een bis
schoppelijk paleisje annex huiskapel bouwen. In 1851
volgden onder meer een
klooster voor zusters
Franciscanessen, een ka
pel en een weeshuis. Anno
1994 wordt Duinzicht nog
steeds bevolkt door 'bewo
gen mensen met het hart
op de goede plaats'. In de
ze vijfdelige serie over de
gebruikers van 'Duinzicht
40' aandacht voor het Centraal Missionair Beraad Reli
gieuzen (CMBR).