Vissen op de Shannon dank zij gulle Ier
Vrije tijd
Traject: strategisch schuifspel Op de rommelmarkt
Pocketspellen
voor in auto
Mens erger je
niet op
het strand
Decorspiegels met';
opgelegde facetten
Vier dhz-boeken
Breng lijn in
vakantiefoto's
ZATERDAG 25 JUNI 1994
NIEUWE CD'S
JAZZ
Heiner Goebbels - Hörstücke - ECM/VIA.
Het gewicht van deze doos met 3 CD's wordt voor een
groot deel bepaald door een boekje van 92 pagina's dat
Heiner Müllers teksten van vier hoorspelen bevat. De
drie van de stukken werden tussen 1984 en '90 voor de
Duitse omroep geproduceerd. Werden 'Die Befreiung
des Prometheus' en 'Yerkommenes Ufer' werden al
eerder uitgebracht op Riskant, het jazz-achtige 'Mael-
stromsüdpol' en het zeer woordrijke en vijfdelige
'Wolokamsker Chaussee' zijn ook qua muzikale inhoud
moderner. Goebbels werkt met veel collages, waarin
muziek een even belangrijke plaats inneemt als het
woord of, zoals in 'Verkommenes Ufer'. met groten
deels bewerkte tekstfragmenten die op zich de basis
vormen voor elektronische manipulatie. Met dit procé
dé vervaagt de grens tussen muziek en gesproken
woord, kenmerkend voor de samenwerking van Goeb
bels met Müller. Goebbels. een niet onverdienstelijk
improvisator op toetsen, laat zien dat muziek en tekst
elkaar kunnen versterken zonder gekunsteld of elitair te
klinken. De muzikaal voor mij.minst interessante pas
sages staan op 'Chaussee' door de al te nadrukkelijke
aanwezigheid van de heavy metal-groep Megaloma-
niax, hoewel dit stuk juist tekstueel (over de geschiede
nis van de DDR gezien vanuit de 'vijand') het sterkst is.
John Abercrombie Trio - Speak Of The Devil - ECM/VIA
Base Line - Why Really - Challenge.
Gitarist Abercrombie is op deze CD's in twee geheel an
dere gedaanten te beluisteren. De ECM-produktie is de
tweede samenwerking met de originele Hammond-or
ganist Dan Wall en laat Abercrombie in blakende vorm
horen die met grote intensiteit improviseert. Geen wil
de muziek, maar formeel wel gevarieerd en zeer onge
bonden. Op het uitstekend opgenomen 'Why Really'
van het nieuwe Nederlandse label Challenge, is hij de
bedachtzame partner van de altijd melodieuze bassist
Hein van de Geyn, die op overtuigende en inventieve
wijze eigen composities in het neobop-genre interpre
teert. Van de Geyn bewijst een 's werelds beste jazzbas-
sisten te zijn. Een onverwacht genoegen is zangeres
Dee Dee Bridgewaters gastoptreden in 'Soulrole'.
KV
SPELLETJES
Nieuw in de spel-
lencollectie van MB
is Traject, bestemd
voor twee personen
(vanaf een jaar of
acht). Beide partijen
krijgen ieder vijf
pionnen. Deze staat
in een startbalk aan
de eigen zijde van
het speelbord. Doel
is om als eerste
jouw pionnen naar
de overzijde te
brengen, in het
startvak van de te
genstander.
Het speelveld be
staat uit negen balk
jes ('schuivers')
waarin voor de
pionnen gaten zijn
aangebracht. Op de
balkjes staan barriè
res, terwijl de balk
jes ook naar links en
rechts kunnen wor
den verschoven. Het
geheel werd fraai
uitgevoerd in ver
schillende kleuren.
A
De spelregels van traject zijn eenvoudig maar er moet wel worden nagedacht.
Drie
Degene die aan de beurt komt,
kan kiezen uit drie mogelijkhe
den. In de eerste plaats kan een
eigen pion verplaatst worden,
vooruit, opzij of achteruit. De
pion mag net zoveel gaatjes ver
plaatst worden als er in één
rechte lijn vrij zijn.
Een tweede mogelijkheid is om
een balkje een gaatje naar links
of rechts te verschuiven. De
laatste mogelijkheid is om te
springen over een vijandelijke
pion die naast een van jou staat.
De kunst is natuurlijk om op
slimme wijze vrije banen voor
jouw pionnen te creëren, en te
gelijk de tegenstander te blok
keren. Een spelletje duurt 15 a
25 minuten. Vanwege zijn com
pacte uitvoering is Traject heel
geschikt om mee te nemen op
Helaas schrappenspellenfabrikanten elk jaar een aantal
titels uit hun collectie. Daar zitten soms uitstekende
spellen bij, die om wat voor reden ook te weinig verko
pen. De enige manier om deze spellen te bemachtigen,
is op rommelmarkten. Graag tip ik een aantal inmiddels
geschrapte spellen die het aanschaffen waard zijn.
CAN'T STOP - Een eenvoudig te spelen dobbelspel
van grote klasse. Het is een pionnenrace op een STOP-
bord. Met de dobbelstenen moeten steeds bepaalde
combinaties worden geworpen. De vraag is steeds: tot
hoe lang durf je door te gooien? (Clipper).
HAAS EN SCHILDPAD - Een fantastisch spel, prach
tig uitgevoerd. De spelers bewegen zich over de vakken
soms zo snel voort als'een haas, soms zo langzaam als
een schildpad. Dit gebeurt door wortelkaarten te ge
bruiken. Een perfecte creatie voor het hele gezin. (Ra-
vensburger)
HAVANNAH - Op een zeshoekig speelbord moeten
beide deelnemers bepaalde structuren met steentjes
zien te maken. Een prima denkspel met een diepgaan
de handleiding van de Nederlander Christiaan Freeling.
(Ravensburger)
LEKKAGE - Het lijkt bijna op een cursus loodgieten,
want de spelers moeten hun kaarten zodanig aanleggen
dat een doorlopende, niet lekkende waterleiding ont
staat. Heel schaars. (Clipper)
QUICK 7 - Luidruchtig, hilarisch kaartspel waarbij
de spelers al roepend kaarten met elkaar moeten ruilen,
met als doel een complete set te krijgen. Leuk voor
feestjes. (Clipper)
SKIRRID - Engels denkspel waarbij de twee deelne
mers hoekige, doorzichtige plastic vormen zodanig op
genummerde vakken moeten plaatsen dat er een opti
maal aantal punten wordt verdiend. (Skirrid Internatio
nal)
SHOGUN (1) - In dit bijzondere denkspel mogen de
stenen net zo ver verzet worden als een cijfer in de
steen aangeeft - en deze cijfers wisselen na elke zet.
Voor twee personen. (Ravensburger)
SHOGUN (2) - Groot qua uitvoering, met honderden
plastic strijders: de inzet is beheersing van het feodale
japan. Veel regels, duidelijk uitgelegd. Goed voor uren
vol snijdende spanning (MB)
Spelletjesvakantie in Zwitserland
Het bergdorp Grachen in Wallis, Zuid-Zwitserland, introduceert deze zomer een spelletjes-wandelweg. Deze werd
opgezet met een spellenfabrikant en bestaat uit een parcours met 16 spelstations. Dat begint na een tochtje met
de plaatselijke gondelbaan. Dicht bij de plek van aankomst kan het eerste spel worden gespeeld.
De sleutel voor dit station en spelbenodigdheden liggen bij de VW van Grachen. Wie na zes dagen alle spellen
heeft gespeeld, krijgt een persoonlijk diploma en neemt deel aan een verloting. De spelletjes zijn zo gekozen dat
kinderen vanaf vijf jaar al kunnen meedoen. De plaatselijke VW heeft als telefoonnummer (00)4128562727.
Ravensburger bv heeft de serie
pocketspellen uitgebreid met 'Hoe
ra... vakantie!' en 'Kwaaak!': twee
spelletjes a 14,95, die gemakkelijk
op reis kunnen worden meegeno
men. Bij het vakantiespelletje pakken
de deelnemers met het omdraaien
van de kaartjes hun koffers, maar er
zitten ook onzinkaartjes tussen. Het
ongeveer tien minuten durende spel
letje is bedoeld voor kinderen van
vier tot acht jaar.
Zeven- tot twaalfjarigen zullen zich
uitstekend vermaken met het kikker
spelletje, waarin Kick de Kikker de
hoofdrol speelt. Twee spelers hebben
vijftien fiches en moeten proberen de
ander voor te zijn bij het spannende
raadspel door per beurt de meeste fi
ches in te zetten en zo Kick naar zijn
kant te lokken. Wie geen fiches meer
heeft, kan niets meer beginnen.
.fftl c/csptt/tlt if ft/
'Mens erger je niet' is er in vele vormen.
Tot de noviteiten van dit jaar behoren spel
len die zijn uitgevoerd in een zogeheten
vloerversie. In dit geval is het speelbord een
lap plastic van ongeveer een vierkante me
ter. Daarop wordt gespeeld met extra grote
stukken. Mens Erger Je Niet is een van dit
soort spellen. Het is ideaal om in de buiten
lucht te spelen, bijvoorbeeld op het strand.
De speelstukken schuiven in elkaar, zodat
het spel maar weinig ruimte inneemt in
koffer of strandtas (prijs rond de 33,-).
Nieuw is eveneens een pocketvariant van
Mens Erger Je Niet. Deze heeft een klein
speelbord van kunststof, 16 magnetische
speelstukken en een miniatuur-dobbelsteen
(rond de 19,95). Uiteraard zijn ook de nor
male uitvoeringen nog beschikbaar, zoals
die met het gewone kartonnen bord
19,95), die met Walt-Disney-figuren
27,95) en de Pop-O-Matic met een druk-
bol waarin de dobbelsteen zit 37,50). Van
alle versies is Jumbo de fabrikant.
VISSPORT
Bram van Leeuwen
Stravinsky - Oedipus Rex - Peter Schreier (Oedipus), Jessye
Norman (Jocasta), Bryn Terfel (Creon), Harry Peeters
(Tiresias), Georges Wilson (verteller) e.a., Shinyukai Male
Chorus, Saito Kinen Orchestra o.l.v. Seiji Ozawa - Philips.
'Oedipus Rex' blijft een vreemd werk: een oratorium
opera op een in het Latijn vertaalde bewerking die Jean
Cocteau maakte van het drama van Sophokles. Stra
vinsky wilde door het gebruik van een 'dode' taal iedere
relatie met het alledaagse vermijden en bereikte daar
door een maximale concentratie op de tragiek van de
hoofdpersonen. Dat lukte echter vooral door de mu
ziek. die in kort tijdbestek een maximum aan zeggings
kracht bereikt en op deze CD wordt dit door de uitvoe
ring niet weinig ondersteund. De titelrol van Peter
Schreier klinkt ietwat huilerig, maar Jessye Norman zet
een levensgrote Jocasta neer en Bryn Terfel is een feno
menale Creon. De Nederlander Harry Peeters hand
haaft zich uitstekend als de ziener Tiresias en er is een
imponerend aandeel van het Japanse koor, maar de
erepalm gaat naar Seiji Ozawa en het Japanse orkest,
die ieder detail van de partituur een prachtige glans
weten te verlenen.
Internationaal Placido Domingo Vocalistenconcours - Aïn-
hoa Arteta, Inva MulaTchako, Nina Stemme (sopraan), Pla
cido Domingo (tenor), Kwangchul Youn (bas), orkest van
de Op)ra de Paris-Bastille o.l.v. Eugene Kohn - Sony.
Domingo organiseerde een vocalistenconcours en de
laureaten stellen zich op deze CD met liveopnamen
van het slotconcert in Parijs samen met hem aan het
internationale publiek voor. Het is een afwisselend ge
heel van aria's en duetten (met Domingo!) en het zal la
ter leuk zijn te zien wie er echt carrière gaat maken. Nu
zijn de prestaties in minstens twee gevallen (Arteta en
Stemme) echter al veelbelovend.
PK
Met twee zware kettingen en forse hangsloten veran
kerd lag zijn visbootje in de afgelegen poldersloot sinds
jaar en dag afgemeerd. Weggeborgen onder een zwaar
groen dekzeil bevond zich zijn 'troetelkind' dat hij elk
voorjaar weer met veel zorg omringde. Een nauwkeuri
ge inspectie van de bodem en een nieuw verfje om te
voorkomen dat de roest vat zou krijgen op zijn metalen
vismaat. Een trouwe begeleider die hem wekelijks na
tien minuten kolkjes draaien met de houten roeispanen
keurig afleverde op zijn visstek.
Ineens was die mooie droom wreed verstoord. Toen
hij op zaterdagochtend als altijd met zijn visspullen op
weg ging naar de vertrouwde aanlegplaats stond hij
plots oog in oog met een totaal verlaten steigertje. De
enige overblijfselen die nog herinnerden aan de trouwe
begeleider op zijn wekelijkse visdagje waren de doorge
knipte roodbruine kettingen. Geen spoor van de vis-
boot. Weggehaald door een of andere onverlaat. Ge
woon gestolen.
Als de gepassioneerde bejaarde hengelaar mij zijn
trieste verhaal vertelt moet ik terugdenken aan een vis-
reisje dat ik nu al weer vele jaren geleden maakte naar
Ierland. Het was mijn eerste kennismaking met het
'groene land' en alle dagen werd via urenlange regen
buien bevestigd waarom geen land er zo fris en groen
kan uitzien als Ierland. Ik geloof niet dat mijn regenpak
ooit zulke goede diensten heeft bewezen als in die
week.
Zo halverwege ons verblijf in een gezellig ouderwets
pensionnetje in Mountshannon besloten we ons geluk
te beproeven langs de oevers van het uitgestrekte en
wonderschone meer Lough Derg. Ook nu weer viel de
regen bij bakken uit de lucht en was de hemel hoog
zwanger met dreigende donkere wolken. We waren op
goed geluk ergens neergestreken en dat is het nadeel als
je ergens onbekend bent: je weet niet precies waar je de
vis moet zoeken.
We hadden al zo'n uurtje vruchteloos met de hengel
staan zwiepen maar zelfs het nietigste baarsje of snoek
je bleek niet bereid het kunstaas ook maar een blik
waardig te keuren. Laat staan er achteraan te jagen. Op
een gegeven ogenblik stopte achter ons een auto en een
man gaf na het openen van de achterklap twee flinke
honden de vrijheid. Zonder zich verder om de viervoe
ters te bekommeren beende hij op ons af, groette be
leefd en informeerde of we al iets gevangen hadden.
Toen we ontkennend antwoordden zei de Ier van
naar schatting 45 jaar dat we een heel verkeerde plek
hadden uitgekozen. Hij zou ons wel even de weg wij
zen. Rijd maar achter mij aan, dan vangen jullie van
middag nog vis, beloofde hij.
1S0&- M
De rivier de Shannon - hier met een vissen voetbalcoach Jack Charlton - v
eerlijkheid van de mens bestaat.
Wij laadden ons hengeluitrusting in, de Ier zijn beide
honden en op weg ging de karavaan. De rit eindigde bij
een huis langs de rivier de Shannon, die zijn eigendom
bleek te zijn. Hij loodste ons via dat huis naar de ach
tertuin die langzaam afliep naar de oever van de brede
rivier. Het zicht daarop werd voor een deel ontnomen
door een houten botenhuis.
Daar binnengelopen wees hij ons op zijn fraaie hou
ten visboot met buitenboordmotor en pakte van de
muur twee opgetuigde hengels met werpmolen. Vervol
gens haalde hij een sleutel van zijn sleutelbos en wees
ons op een waterkaart van de Shannon op de wand van
het botenhuis aan waar zich een paar beste visstekken
moesten bevinden.
De sympatieke Ier verontschuldigde zich dat hij ons
op de vistocht niet kon vergezellen omdat hij naar de
hondenraces moest. Hij wenste ons een goede vangst
toe en vroeg als we waren uitgevist de boot weer in het
botenhuis te leggen en de sleutel van het huis in de
brievenbus te gooien voordat we weer vertrokkeh. Zel
den heb ik een zo zuiver staaltje van vertrouwen in de
medemens meegemaakt.
Aan voor hem twee vreemdelingen, die hij nooit eer
der had ontmoet en van wie hij niet eens de namen
wist, gaf hij zijn boot en twee complete visuitrustingen
te leen en verschafte ons via de sleutel de vrije toegang
tot zijn huis.
Ondanks zijn goede bedoelingen en raadgevingen
was de vangst die middag teleurstellend: niet meer dan
een paar flinke baarzen en een snoekje dat de maat niet
haalde was onze buit. Met een schriftelijk bedankje
voor zijn vrijgevigheid en vertrouwen hebben we zijn
bezittingen in het botenhuis achtergelaten.
De herinneringen aan die vismiddag kwamen bij mij
boven toen de oude hengelaar mij zijn verhaal over de
gestolen visboot in een Nederlandse polder deed. Een
treffender contrast is niet denkbaar.
REDACTIE HENRIETTE VAN DER HOI
DHZ
m. al
ia. i
*1"
ko
gm
ia n
De spiegel is in de afgelopen jaren een ni
te verwaarlozen onderdeel van het interii
geworden. Ontwerpers van naam zowel
fabrikanten maken van dit produkt vaak
ware designjuweeltjes.
De pas verschenen serie Multipart van M '11^
ror Wall is hiervan een typisch voorbeeld
Het elf uitvoeringen tellende assortiment
wordt in hoofdzaak gekenmerkt door opl !ter
facetten: strippen en 'sterren' van glas di(1831
in diverse uitvoeringen het totaalbeeld va fv05
de spiegel een heel apart gezicht geven. 2 *SSI
geven in zilver- of bronskleurig glas zowe
figuurlijk als letterlijk een extra dimensie
aan het spiegeloppervlak. Enkele types zi P?r
gedeeltelijk ook voorzien van facetten in 1'c'
marmerkleurig glas.
Daarnaast zijn er enkele Multipartspiegel jjm
met zgn. diamond-cut (ingeslepen) lijnen 'e 1
De formaten variëren van 60 x 45 cm tot
x 60 cm rechthoekig, en twee ovale uitvoe
ringen. De prijzen bedragen, afhankelijk
van formaat en uitvoering, ongeveer. 150
tot 330 gulden.
Meer informatie.: Mirror Wall, Bameveld,
0 3420 22 023.
In de rëeks^Handig in huis' zijn vier boek
verschenen over technieken waarmee do
het-zelvers regelmatig te maken krijgen:
timmeren, schilderen, elektriciteit en sch
deren.
Deze onderwerpen worden op voor ieder
een begrijpelijke wijze behandeld. Waar t
pische vaktermen worden gebezigd, wor
den ze in 'tekentaal' verklaard, zodat veel
van wat geheimzinnig of moeilijk lijkt, tot
gankelijk wordt voor de beginnende doe-
het-zelver. Overigens kan ook ieder die al
aardig op weg is een ervaren klusser te v
den er nog heel wat uit opsteken.
Binnen een omvang van ongeveer 144 pa
na's komen alle aspecten van de techniek
aan de orde. De illustraties zijn eenvoudig
van opzet, maar voegen aan de tekst de r
dige verheldering toe. Ook aan de gereed
schappen die aan het werken met hout,
verf, steen en elektra te pas komen, wordt
aandacht besteed.
Dit kwartet dhz-boeken is van de hand val i
Martien Hoogendijk, van wie al verscheid! t
ne uitgaven op dit gebied het licht zagen.
De reeks 'Handig in huis' wordt uitgegevei
door de Zuidhollandsche Uitgeversmaat
schappij en de prijs per deel bedraagt
24,90.
Als de voorbereidingen voor de vakantie
'rond' zijn en de dag van vertrek nadert, is
misschien de fotocamera nog even aan de
aandacht ontsnapt. Controleer in de eerste
plaats de batterijen en neem bij de ge
ringste twijfel nieuwe, of koop een reserve
set voor onderweg.
Onderweg en op de vakantiebestemming
kan de camera op van alles en nog wat wor
den gericht. Ga selectief te werk en zorg er
voor dat alle opnamen later een logische nl
portage vormen. Begin bij het begin: het
vertrek van huis, mooie dingen of leuke
voorvallen onderweg. Breng vooral leven id
de foto's, zodat ze aan zeggingskracht win
nen.
Een eenvoudig trucje is om een bepaald on
derwerp niet precies in het midden van hel
beeld te plaatsen, maar juist iets ernaast.
Veelal spelen de reisgezellen een hoofdrol
in de reportage. Met poseren ontstaat vaak
een ietwat star beeld. Door het toestel min
of meer als 'candid camera' te gebruiken,
krijg je vaak veel levendiger situaties op de
film. Met de zoomlens, die tegenwoordig
standaard is ingebouwd in veel compactca
mera's, is 'stiekem' foto's maken heel ge
makkelijk.
Bij het fotograferen van natuurobjecten
blijkt later het imposante van bijvoorbeeld
een rotslandschap of een gapend ravijn vee
minder spectaculair dan zoals je het hebt
ervaren. Dat komt meestal door gebrek aan
diepte op de foto. Besteed daarom eens
aandacht aan de voorgrond. Dat kan zelfs
een eenvoudig graspolletje zijn, dat de no
dige referentie geeft ten opzichte van het ei
genlijke object.
Hetzelfde geldt voor een hoog gebouw.
Daar moet liefst iets bij staan dat duidelijk
maakt hoe immens hoog het bouwsel is.
Ook een lager standpunt innemen (even
door de knieën gaan) levert dikwijls verras
sende effecten op.
Wacht niet tot de zon gaat schijnen, alvo
rens opnamen te maken. Enigszins getem
perd licht kan juist fraaiere foto's opleveren
Een 'schilderij' van torenhoog gestapelde
wolken zegt overigens ook veel meer dan
een strakblauwe lucht.
Gewapend met de voor uiteenlopende
lichtsituaties geschikte films of een aantal
filters kom je een heel eind als je elke foto
de juiste, 'warme' toon wilt geven.