f
Contract Eigen Huis
voor verbouwingen
rijd voor licht
n frisse lucht
Nasleep van
de vakantie
Leven en wonen
Belangrijkste punten
Mb
Televisie-toestel moet
in het interieur passen
Nieuwe collecties meubels en stoffen
iTERDAG 25 JUN11994
RADACTIE; HENRIETTE VAN DER HOEVEN
Verbouwen gaat zelden van een leien dakje. Afspraken
worden bijna nooit op papier gezet, opdrachtgevers en
uitvoerders doen vaak maar wat. Volgens de Vereniging
Eigen Huis is dat vooral in het nadeel van de doorgaans
onwetende particuliere woningbezitter. De vereniging
wil nu de rollen omdraaien met de introductie van een
nieuw standaardcontract: de Verbouwingsovereenkomst.
Mr. P.L. Alers, hoofd van de af
deling Juridische Zaken van Ei
gen Huis, geeft moeiteloos een
opsomming van kwesties die
niet of slecht zijn geregeld in
het verkeer tussen verbouwers
en woningbezitters. „In de eer
ste plaats is er heel vaak geen
contract. Of een te summiere
overeenkomst die ruimte biedt
aan oeverloze discussies over
wat nu wel en niet is afgespro
ken. Die afspraken blijken door
gaans te passen op de achter
kant van een sigarendoos. Bijna
nooit is er sprake van een echte
oplevering. Terwijl dat een heel
belangrijk moment is".
Volgens Alers wordt er bijna
nooit - zoals dat bij nieuwbouw
wel gebruikelijk is - een opleve-
ringslijst gemaakt waarbij je sa
men door het huis loopt en na
gaat wat wel en niet in orde is.
„Meestal heeft dat tot gevolg
dat er een hoop, vaak kleine,
dingen gewoon niet meer ge
beuren zonder dat de opdracht
gever middelen heeft daar iets
tegen te ondernemen" De duur
van de verbouwing is nog zo
iets. Ook daarvoor geldt dat er
doorgaans niet veel preciezere
afspraken zijn dan wat volgens
een vage schatting de verwach
ting is: een weekje op zes, ze
ven. Een maandje of twee, drie.
Alers: „Het is buitengewoon
vervelend als een verbouwing te
.laat wordt opgeleverd, wat heel
vaak gebeurt. Mensen moeten
hun huis verlaten of hebben
lange tijd op zolder gekam
peerd. Dat kan een geweldige
irritatie veroorzaken die te voor
komen is als de opdrachtgever
een stok achter de deur heeft
waarmee de aannemer wordt
geprikkeld op tijd klaar te zijn".
Contract
Voor een correcte en tijdige op
levering en voor nog heel wat
andere bronnen van conflicten
bij verbouwingen heeft de Ver
eniging Eigen Huis nu een con
tract klaar liggen. Voor het ko
pen en aannemen van een
nieuwbouwwoning bestaat een
dergelijk standaardcontract al
veel langer. In gezamenlijkheid
opgesteld met onder andere de
Nederlandse Vereniging van
Makelaars (NVM) en de Consu
mentenbond is het een veel ge
bruikt en uitstekend functione
rend document.
Of dat ook voor de nieuwe
'Verbouwingsovereenkomst' zal
gelden is nog maar de vraag. De
bouwwereld stond niet te trap
pelen om aan een nieuwe over
eenkomst mee te werken. Het
antwoord van Eigen Huis was
klip en klaar: 'dan doen we het
zelf.
Alers: „Het bestaande con
tract dat de NVOB-aannemers
gebruiken is te veel gericht op
grote, professionele opdracht
gevers en niet op de consument
die meestal van toeten noch
blazen weet. De opleverings
procedure is onvoldoende gere
geld, er is geen boeteregeling bij
wanprestatie, er is niet aangege
ven binnen welke termijn de
aannemer gebreken moet her-
De betaling wordt vooraf geregeld. Bij kleinere verbou
wingen ineens, bij grotere in termijnen. De consument heeft al
tijd recht op 5% inhouding van de aanneemsom bij de opleve
ring tot drie maanden na de oplevering.
Vooraf afspraken voor een vaste opleverdatum, bij grote ver
bouwingen meestal uitgedrukt in 'werkbare' werkdagen. Bij te
late oplevering wordt een boete gerekend van 0,5 promille per
kalenderdag.
Alle tekortkomingen worden genoteerd in een opleverings
rapport dat door beide partijen wordt ondertekend. De meeste
tekortkomingen moeten binnen 15 dagen zijn hersteld.
De aannemer is verplicht ook tekortkomingen te herstellen
die tot zes maanden na de oplevering duidelijk worden.
De aannemer moet goed verzekerd zijn tegen schade aan
het w.erk zelf en/of eigendommen van de opdrachtgever of an
deren.
Het verbouwingscontract maakt deel uit van een herziene
uitgave 'Verstandig Verbouwen'. De brochure is te bestellen
door 10,50 (leden) of 13,50 (niet-leden) over te maken op gi
ro 2665588 van de Vereniging Eigen Huis te Amersfoort o.v.v.
Verstandig Verbouwen.
SPREEKUUR
stellen die na de oplevering aan
het licht komen, er is geen alge
mene garantieregeling en de
mogelijkheden voor de aanne
mer om 'onvoorziene' kosten
door te berekenen zijn veel te
groot".
Alers noemt de Verbouwings
overeenkomst een 'evenwichtig
en redelijk document' waarmee
zowel de opdrachtgever als de
aannemer is gediend omdat de
afspraken nu eindelijk eens dui
delijk zijn.
Niet ongelukkig
„Het grote verschil is dat de
consument nu gaat bepalen on
der welke condities een verbou
wing wordt uitgevoerd. Een
goed contract, waarin rechten
én plichten, zijn vastgelegd, is
het halve werk. Wij verwachten
dat een redelijke aannemer die
graag werk wil, heel goed kan
werken met deze overeen
komst. Is een aannemer daar
niet toe bereid, dan ga je toch
gewoon naar een ander. De
markt staat dit toe. Ook al om
dat we verwachten dat met deze
overeenkomst het vertrouwen
van de consument toeneemt en
daardoor het aantal verbouwin
gen belangrijk zal stijgen. En dat
is een ontwikkeling waarmee de
aannemerij toch niet ongeluk
kig zal zijn".
Het is de tijd voor de presentatie van nieuwe col
lecties. Art. Collection in Nieuwerbrug meldt de
introductie van een serie comfortabele fauteuils,
sofa's en banken van Minty Furniture, een meu-
belmerk dat in 1990 voor het eerst op de Neder
landse markt verscheen. De collectie is te koop
in diverse stoffen en modellen, hoge zowel als la
ge. Minty meubels passen door de grote keuze in
uitvoeringen in vrijwel elke interieurstijl.
De nieuwe stoffencollectie Trade Route van
Baker is geïnspireerd op dessins uit het Verre
Oosten, Zuid-Amerika, Afrika en India en roepen
koloniale beelden op. Intrigerend is de combina
tie van hedendaagse abstracte dessins en exoti
sche prints.
Er worden natuurlijke kleuren en materialen
zoals linnen en katoen voor gebruikt, waardoor
de stoffen een sfeervolle, rustieke uitstraling heb
ben. Diverse exotische prints zijn gebaseerd op
oude dessinfragmenten van kleding en textiel
van uitheemse volkeren met bijvoorbeeld afbeel
dingen van bananenbomen, reptielen of een
kudde kamelen. Vrijwel alle stoffen zijn geschikt
voor gordijnen en voor het bekleden van meube
len.
LEZERSVRAAG
Van H.M.M. VAN ENGELEN UIT HEEMSTEDE weer
eens een hele moeilijke vraag, te weten over een 'den'
van 50 jaar oud die veel dorre takken heeft.
Vraag een: dor hout verwijderen bij een 'den' (ik ver
moed een Pinus, eventueel een Picea) kan helemaal
geen kwaad.
Vraag twee: aangezien ik op de bijgevoegde tekening
kan zien dat de boom aan een kant veel minder ont
wikkeld is dan aan de andere kant, lijkt snoei van te
veel takken aan de goede kant noodzakelijk. Deze snoei
kan 's zomers plaais vinden, in tegenstelling tot de
meeste bladverliezers die niet gesnoeid mogen worden
in de loop van de zomer.
Vraag drie: bemesting? Een laag goede compost ge
mengd met turf om het totaal wat zuur en humeus te
maken is altijd meegenomen. Dus als het mijn boom
zou zijn, dan zou ik hem flink opsnoeien zodat de
kroon in evenwicht komt.
Maar in tegenstelling tot de meeste loofbomen en een
aantal coniferen zoals Chamaecyparis, Thuya en derge
lijke om van Taxus maar te zwijgen, hebben de Pinus
en Picea soorten geen zogenaamd slapende knoppen.
Dat zijn knoppen die onder gewijzigde omstandighe
den zoals veel licht en lucht, uit kunnen lopen.
Wat kaal gesnoeid is blijft dus kaal. Wat het verlies van
veel dode naalden aan de binnenkant aangaat, dat is
waarschijnlijk normaal. De naalden hebben een levens
duur van drie jaar en vallen daarna uit. Ik hoop dat de
boom nog vele jaren kan leven na wat extra zorg. Overi
gens mijn allerhartelijkste dank voor de dikke compli
menten die in de brief stonden. Het doet me steeds
goed te horen dat de adviezen in deze rubriek resulta
ten hebben. In de tuin wint de praktijk altijd van het
geschreven woord.
Komt er bij u al tuinierend of wandelend in de natuur
een vraag op? Greet Buchner zal proberen voor u het
antwoord te vinden. De vraag kunt u opsturen naar
Damiate Dagbladen, Postbus 507,2003 AP Haarlem
t.a.v. de redactie LEVEN EN WONEN.
Over een verbouwing moet je goede afspraken maken, foto archief
Exotische dessins,
zelf voor koffers.
foto >g pd
>n azalea in pot.
iet alleen mensen, ook planten snakken rond deze tijd
aar zon en frisse lucht. Dat geldt vooral voor planten
ie we op zolder, in de garage, in een onverwarmde
limte of elders hebben laten overwinteren. Eigenlijk is
et steeds weer een wonder dat de dood ogende mis-
aksels, die we in het voorjaar uit hun winterverblijf ha-
m, toch weer gaan groeien. Als ik dit schrijf, zitten
lijn fuchsia's al vol mooie twijgjes. De oleanders heb-
en dit jaar nauwelijks geleden. Die mochten vrijwel de
ele (zachte) winter buiten staan en over cyclamen
wijg ik. Die houden niet van mij en gedijen jaar op jaar
lecht. Maar de azalea's van eigen (her)kweek hebben
'ekenlang prachtig gebloeid. Die gaan dus ook naar
uiten.
erst krijgen ze goede grond. Voor geraniums en fuch-
's mag dat best grond met iets klei erdoor zijn. Azale-
's houden van extra turf. Alleen om de twee jaar wor-
len deze planten echt opnieuw verpot. Dit jaar krijgen
e alleen een nieuwe toplaag nadat de oude is verwij-
erd. De potten worden goed schoongeschrobd met
oda-water. Zeg nu niet dat dat nonsens is. Ze gaan im-
ners toch weer de grond in. Ze worden toch weer vuil!
let ene vuil is het andere niet. Op de potten heeft zich
ltijd iets zout afgezet, afkomstig van de bijvoeding,
(aak zitten er ook wat mossen op en een enkele keer
litjes, mooi ingepakt, van ongedierte.
Als ze schoon zijn, worden ze op wachtgeld gezet tot de
nachtvorst echt uit het land is. Volgens de kalender zijn
de nachtvorsten op de heiligendagen van Pancratius,
12 mei, Servatius 13 mei en Bonifatius 14 mei. Was het
naar zo dat het weer zich nauwkeurig aan de kalender
lield. Dan konden 15 mei alle vorstgevoelige planten
laar buiten. Maar ik vertrouw nooit helemaal op al die
ïeiligen. Ik wacht tot eind mei/begin juni. Dan pas kan
"les naar buiten.
lankelijk van het soort in de halfschaduw of in de
volle zon. Azalea's en cyclamen houden van halfscha-
'uw, oleanders en geraniums (pelargoniums) zou ik
loeten zeggen, beminnen de zon. Voor alle planten
;eldt: bij ingraven voldoen uiteindelijk de ouwerwetse
jotten van aardewerk het best. Die zijn namelijk po
reus en laten vocht en lucht vrij circuleren. Bij kunst -
stofpotten is dat niet het geval. Vocht kan dan alleen via
de bovenkant en het gaatje in de bodem zijn weg zoe
ten. Daar staat tegenover dat kunststof potten het weer
wonderwel doen als de planten niet ingegraven hoeven
worden. De verdamping is veel minder omdat kunst
stof niet poreus is. Er is dus minder kans op uitdrogen
en er is ook minder water nodig.
Voor alle planten geldt dat we ze gedurende de zomer
maanden niet aan hun lot over mogen laten. Geregeld
controleren op ongedierte, zorgen dat ze niet te droog
staan en om de veertien dagen iets bijvoeding. Ze moe
ten gedurende die paar zomermaanden snel op kracht
en tot bloei komen als het zomerbloeiers aangaat. Zijn
het planten die ons pas in de loop van de winter met
bloemen verrassen dan moeten ze 's zomers voldoende
kracht verzamelen om 's winters te bloeien.
Kortom: ook kamerplanten die buiten staan vragen
zorg. Maar ze belonen ons dankbaar voor alles wat we
voor ze doen!
Fauteuil uit de nieuwe Minty-collectie. foto gpd
Comfortabel tevelisie-kijken in fauteil Bellelaine.
ken. Het meubel staat op
zwenkwielen. Het gewicht en de
uitgebalanceerde vormgeving
staan borg voor een uitstekende
stabiliteit. De gebogen poot-
vorm sluit perfect aan op de be
lijning van de design-televisie
toestellen.
De door Leolux hierbij gepre
senteerde met leer beklede fau
teuil (Bellelaine), in vrijwel
exact dezelfde kleuren als televi
sie en meubel, zijn van van
designer Axel Enthoven. Het is
een comfortabel zitmeubel dat
als een schelp het lichaam om
sluit en via een verstelmecha-
niek in elke zithouding te fixe
ren is. Het boogvormige voeten
bankje heeft rollers, waardoor
het met een licht duwtje ver
plaatsbaar is. De fauteuil is te
koop op een vijfteens alumini
um poot of op schaalvoet.
Design televisie
meubel van opzij ge
zien. foto gpd
Enkele weken geleden is hij gebruind terug
gekeerd na een lange en zeer geslaagde va
kantie, die pas aan het eind enigszins werd
verstoord door een hardnekkige diarree.
„Het is nog steeds niet over, nu al bijna vier
weken heb ik last van zo'n vieze diarree. De
ene keer wat dunner, de andere keer wat
dikker, maar sinds ik uit Turkije terug ben
gekomen, heb ik geen normale ontlasting
meer gehad", zegt mijn 45-jarige patiënt.
Diarree op vakantie kennen we allemaal.
Deze ongewenste reisgenoot voegt zich
meestal bij ons in zuidelijke landen, is
meestal volmaakt onschuldig maar wel erg
hinderlijk en gaat gelukkig vanzelf weer
weg. Reizigersdiarree wordt veroorzaakt
door een verandering van de normale bac
terie-bevolking in de darm, de darmflora. In
de meeste gevallen komt er geen ziekma
kende bacterie aan te pas, maar de normaal
in onze darmen aanwezige micro-organis
men krijgen gezelschap van een paar broer
tjes en zusjes waar de darm niet aan ge
wend is.
Het evenwicht tussen darm en bacteriën
wordt verstoord en het resultaat is overbe
kend: sprinten naar de toiletten. Een gewo
ne reizigersdiarree gaat niet gepaard met
misselijkheid en braken, de getroffene heeft
geen koorts en de soms waterdunne ontlas
ting is niet gemengd met bloed of slijm, wat
zou wijzen op darmbeschadiging. Het enige
gevaar van reizigersdiarree zit in het verlies
van vocht, maar eigenlijk hebben alleen
kleine kinderen hiervan te duchten.
Reizigersdiarree is goed tot rust te brengen
door stoppende voedingsmiddelen te ge
bruiken, zoals droge rijst, (kaneel)beschuit,
geraspte appel, maar eenvoudiger is het bij
drogist of apotheker een vrij verkrijgbaar
middel tegen diarree aan te schaffen. Voor
kleine kinderen zijn deze preparaten wat
minder geschikt.
Darmparasiet
Mijn patiënt echter lijkt iets meer te hebben
dan een eenvoudige verstoring van het
evenwicht in de darm. Behalve diarree ver
telt hij ook last te hebben van enorme win
derigheid en krampende buikpijn. Boven
dien heeft hij in Turkije enige tijd onder wat
minder hygiënische omstandigheden rond
getrokken. Al deze gegevens bij elkaar doen
denken aan een parasiet als oorzaak van
zijn buikklachten.
Er zijn veel darmparasieten bekend, maar
mijn patiënt had een heel bekende verste
keling aan boord, namelijk een Giardia
Lamblia. Onder de microscoop ziet dit pa-
rasietje eruit als een gezicht met twee grote
ogen. Giardia komt voor over de gehele we
reld en treft in de westerse wereld meestal
reizigers en kleine kinderen. In ontwikke
lingslanden is de ziekte zeer algemeen, wat
te maken heeft met de sanitaire omstandig
heden ter plekke. Men schat dat in de tro
pen ongeveer 10% van de bevolking met Gi
ardia besmet is.
In het acute stadium van de ziekte hebben
de getroffenen klachten zoals: plotseling
diarree (die echter nooit vermengd is met
bloed of slijm), buikkrampen, winderigheid
en soms misselijkheid, braken en lichte
koorts. Na ongeveer een maand nemen de
ze verschijnselen af, maar houdt de patiënt
last van terugkerende episoden van buik
kramp en ongeregelde ontlasting. Uiteinde
lijk verdwijnt Giardia vanzelf uit de darmen,
maar de patiënt is gedurende lange tijd be
smettelijk voor anderen.
Ook in water
Besmetting is moeilijk te voorkomen, want
Giardia is een echte overlever: hij kan
maanden buiten het menselijk lichaam op
een wortel of een slablad wachten totdat hij
weer in een nieuwe gastheer terecht komt.
Ook in drinkwater, zelfs als dat gechloreerd
is, voelt hij zich thuis. Kleine kinderen lo
pen de ziekte vaak op in de zandbak, waar
ze hun vieze vingertjes in de mond steken.
Door de diarree kunnen kinderen die met
Giardia besmet zijn zelfs achterblijven in
groei; darmbeschadiging door deze parasiet
treedt echter niet op.
Als Giardia na lange tijd uit zichzelf of na
behandeling is verdwenen, kan een overge
voeligheid voor melksuiker overblijven. De
ze geeft dezelfde klachten als de oorspron
kelijke infectie, zodat het net lijkt alsof de
parasiet weer terug is.
Mijn patiënt werd door een kuur Metroni-
dazol-tabletten van zijn darmbewoner be
vrijd en voelde zich na enkele dagen weer
kiplekker, maar lang niet altijd is het nodig
wegens diarree naar de dokter te gaan.
Wanneer moet u beslist vvèl een arts raad
plegen?
Als u diarree houdt na een bezoek aan
een land buiten Europa.
Als u naast de darmklachten ook veel
moet braken.
Als u met de ontlasting ook bloed of
slijm verliest.
Als het een klein kind betreft.
Als diarree langer dan een week aan
houdt, of geregeld terugkeert.
De tijd dat een televisie-toestel
als een enorm bakbeest het in
terieur domineerde behoort tot
het verleden. Ook voor het tele
visie-toestel en het meubel
waarop dit een plaats vindt
geldt dat het geen storend ele
ment mag vormen. Bovendien
moet het geheel gemakkelijk te
verplaatsen zijn.
Leolux heeft een televisie-video
meubel, een ontwerp van Wil
lem Sterken, dat is afgestemd
op de collectie designmeubelen
van deze fabrikant.
Het televisie-meubel biedt te
vens plaats aan een videorecor
der en heeft een aan de voorzij
de uittrekbare lade voor ban
den. Alle snoeren kunnen via de
kast naar een opbergruimte aan
de achterzijde worden geleid,
waar ze door een klep geheel
aan het zicht worden onttrok-
