h 0 'Bekeren is een beladen woord' Kerk Samenleving Noko wil VN in Rwanda Nederlanders wijken sterk af van Calvijns opvattingen VRIJDAG 24 JUNI 1994 REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071-356443 BINNENLAND KORT Verhalenwedstrijd Bisschop Van Luyn van Rot terdam reikt morgen de prij zen uit van de wedstrijd 'Het verhaal van je leven'. Zo'n 140 jongeren namen deel aan deze verhalenwedstrijd die werd gehouden in het ka der van de installatie van de bisschop op 12 januari. Twintig van hen krijgen een reis naar Rome aangeboden. Bij zijn benoeming zei bis schop Van Luyn dat hij in zijn beleid met name hoge prioriteit aan de jeugd wilde geven. Missiemarkt (1) De opbrengst van de negen de missiemarkt die op zon dag aanstaande in Hazers- woude wordt gehouden, gaat naar projecten van Pater Jan Straathof in Ghana en zuster Leny Droogh die onlangs moest vluchten uit Rwanda. De missiemarkt is al vele ja ren een begrip in Hazers- woude. Jaarlijks worden een of meerdere plaatsgenoten uitgekozen, werkzaam zijn in een derde-wereldland die op de opbrengst kunnen reke nen. Pater Jan Straathof heeft plannen om een kerkje te bouwen in zijn parochie in Ghana. Het schoolgebouwtje waarmee hij het nu moet doen is reeds lange tijd on toereikend. Missiemarkt (2) Het geld dat voor Leny Droogh beschikbaar komt, zou aanvankelijk worden be steed aan de verbetering van de watervoorziening in het dorp Busogo in Rwanda. Le ny Droogh is inmiddels ge vlucht voor het geweld in dat land maar hoopt later terug te keren. Het geld wordt dan gebruikt voor de wederop bouw van dat land. De mis siemarkt wordt gehouden te genover de RK-kerk aan de Dorpsstraat. Op het pro gramma staan een vrijmarkt, een loterij, spelletjes voor kinderen en een Amerikaan se veiling waarop onder meer een pony wordt ge veild. De aanvang is 11.30 uur. Theeuwes overleden Mgr. A.P.F. Theeuwes. van 1964 tot 1988 vicaris-gene raal van het bisdom Breda, is dinsdag op 75-jarige leeftijd in zijn woonplaats Breda overleden. Dit heeft het bis dom bekendgemaakt Thee uwes, geboren in Rijen, was kapelaan in Wemhout en Breda, bedrijfsaalmoezenier en godsdienstleraar in Oos terhout voordat bisschop De Vet hem in 1964 tot vicaris- generaal benoemde. Vanaf 1967 tot zijn emeritaat dien de hij bisschop Ernst in die functie. 'Volslagen idioot' De universiteit van Utrecht (RUU), die de zogenoemde Zwolse bijbel uit 1465 in haar bezit heeft, noemt de prijs van 70.000 gulden die dins dag in Londen is betaald voor een teruggevonden deel van een bladzijde uit deze bijbel, 'volslagen idioot'. De universiteit zal geen pogin gen doen om het ontbreken de deel alsnog in haar bezit te krijgen. Een Duitser be taalde dinsdag ruim vier maal de door het veilinghuis Sotheby's geschatte prijs voor het kunstwerk. Het is een versierd initiaal de let ter E van 18 bij 17 centi meter die oorspronkelijk deel uitmaakte van het boek Ko ningen in de Zwolse bijbel. Vermoedelijk heeft een En gelse toerist in de 17e eeuw de versiering gestolen. Er zijn indertijd 48 initialen uit de bijbel gesneden, waarvan er tot nu toe slechts vier zijn te- GENEVE EPD De nieuwe secretaris-generaal van de Lutherse Wereldfedera tie, de Zimbabwaan Ishmael Noko, heeft zich uitgesproken voor ingrijpen door de Verenig de Naties in Rwanda. Gezien de lange koloniale geschiedenis heeft hij zijn twijfels over het sturen van Franse troepen naar Rwanda. Op een persconferentie na zijn benoeming woensdag noemde Noko de afwachtende houding van de VN maar ook van de Afrikaanse landen ,,een schandaal". Nadrukkelijk keer de hij zich tegen wapenleveran ties aan Afrika. ,,Het is een schande dat Afrika meer wa pens dan brood heeft." Zijn voorganger -Gunnar Staalsett had zich dinsdag al voor inter nationaal ingrijpen uitgespro ken. Proefschrift gereformeerde predikant WILSUM. ANP De Nederlandse en Franse cal vinisten zijn sterk afgeweken van de opvattingen van Johan nes Calvijn over de zelfstandig heid van de kerk. Terwijl Cal vijn voorstander was van een zeer bescheiden vorm van ker kelijke zelfstandigheid, waren de Nederlanders en de Fransen voor een zelfstandig kerkelijk instituut. In de zestiende eeuw was er zelfs sprake van twee calvinistische kerkopvattingen. Dit stelt de gereformeerde predikant H. Speelman in zijn proefschrift Calvijn en de zelf standigheid van de kerk, waar op hij donderdag aan de Vrije Universiteit te Amsterdam promoveert. De kerkhistoricus prof. dr. C. Augustijn is zijn promotor. Speelman (40) was achtereenvolgens predikant in Krabbendijke, legerpredikant, Urk en Wilsum-Kamperveen. De Franse calvinisten, ge dwongen door de vervolgingen van de pausgezinde overheid, vormden een kerkelijk verband waarbij de kerk onafhankelijk van de overheid functioneerde. In navolging van de Fransen kozen de Nederlandse calvinis ten in de tweede helft van de zestiende eeuw principieel voor een zelfstandig kerkelijk instituut, waarbij iedere inwo ner zich op vrijwillioge basis als lid moest aanmelden om toegang tot het avondmaal en de ambten te kunnen krijgen. Meer dan in het algemeen wordt gedacht, huldigde Cal vijn de kerkopvatting die in Zwitserse gebieden gangbaar was en die hij in Genève heeft ingevoerd. Het kerkelijk en godsdienstig leven behoorde volgens hem onder directe ver antwoordelijkheid van de christelijke overheid te staan. BEROEPINGSWERK NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Beroepen te Nieuwerkerk (Zld): J. Knoop, kandidaat te Sommelsdijk; te Nieuwpoort W.J, Dekker, kandi daat te Woerden; te Usselo G.J. Bouwmeester, kandidaat te Nieu- wegein. Bedankt voor Oud-Beijerland (toez.) (wijk 3): H. Schipaanboord te Waddinxveen Toegelaten tot de evangeliebedie ning en beroepbaar: W.J. Dekker, Breeveld 17-A, 3445 BB Woerden, tel: 03483-4500. GEREFORMEERDEGEMEENTEN Beroepen te Goudswaard, Hoog- eveen, te Melissant i.c.m. Oud dorp,te Middelburg-Centrum, te Rhenen, te Rotterdam-Zuid en te Werkendam: M. Karens, kandidaat te Zoetermeer; te Amsterdam- Noord, te Ridderkerk-Slikkerveer en te Rotterdam-Alexanderpolder: A. Vermeij, kandidaat te Ridder kerk; te Aagtekerke, te Aalburg, te Benthuizen, te Puttershoek en te Spijkenisse: mr. W. Silfhout, kan didaat te Benthuizen. PARTICULIERE SYNODE Overijssel/Flevoland van de Gere formeerde Kerken in Nederland heeft op 15 juni jl. besloten mevr. drs. H.E. van der Zwaag naar art. 18 lid 1 K.O. van de ambtsbedie ning te Biddinghuizen te onthef- Oecumenische ontmoetingsplaats Lichtaard: Doe-het-zeljkerk voor religieuze zoekers 'Jongeren van nul tot honderd die op religieus gebied zoekende zijn', kunnen terecht in de oecumenische ont moetingsplaats Lichtaard in het gelijknamige Friese dorpje. De kleine gemeenschap die wekelijks samenkom sten houdt in het kerkje op de Lichtaardse terp vierde onlangs haar bronzen jubileum. LICHTAARD ANP Geïnspireerd door de oecume nische broedergemeenschap in het Franse Taizé, richtten enke le jeugdwerkers en een gerefor meerde predikant uit Friesland in 1981 een 'oecumenisch jon- gerenklooster' op. „Een aantal mensen uit de kerkelijke hoek zocht een plaats om te experi menteren", legt de 29-jarige Ak- kerie Prins, één van de meele vende leden van Lichtaard, uit. Er werd een boerderij in Janum gehuurd. Voor de wekelijkse vieringen kon men via de stich-' ting Oude Friese Kerken voor een symbolisch huurbedrag te recht in het middeleeuwse kerk je op de terp in Lichtaard. In de boerderij woonden en kele jaren permanent twee le den van Lichtaard. Ze onder hielden het onderkomen voor bezoekers die enkele dagen "kwamen voor gebed, meditatie en om uit te rusten". Maar de boer vroeg na enkele jaren zijn boerderij terug. Zo bleef alleen het kerkje over voor de vierin gen van de oecumenische groep. ,,De naam jongerenklooster heeft eigenlijk nooit geklopt vertelt de 29-jarige Kees de Vries, ook één van de leden van de vaste Lichtaard-kern die mo menteel zo'n kleine twintig le den telt. „Dat idee van klooster, zoals in Taizé, is hier nooit echt van de grond gekomen." Het begrip 'jongere' heeft in Lichtaard een ruime betekenis. Toen de 78-jarige Dick Olivierse elf jaar geleden in contact kwam met Lichtaard en enige tijd later aangaf lid te willen worden, kreeg ze te horen dat 'jongeren van nul tot honderd welkom zijn'. Ze mocht erbij, als ze maar jong van hart was. Inmiddels is Olivierse, haar bij naam is 'moeder overste', het langst lid van Lichtaard, die ook wel de doe-het-zelfkerk wordt genoemd. Iedere week wordt er zondag middag in het oude kerkje een stilteviering gehouden. Het woord 'stilteviering' mag je van De Vries ruim opvatten. Zo wa ren er onlangs volgens hem 'Nirvana-achtige toestanden' in het kerkje, omdat enkele ge meenteleden het bijbelverhaal over de doortocht van het jood se volk door de Rode Zee met hun elektrische gitaren uit beeldden. 'Distortion in the church' (vervorming in de kerk), schreef een kerkganger na de dienst in het gastenboek. „Met scheurende gitaren door de Ro de Zee", grijnst De Vries. „Maar iedereen die hier komt, staat wel open voor zoiets." Naast de stiltevieringen, waar soms tien mensen op af komen en soms twee, wordt er één keer in de maand een themabijeen komst gehouden. Op dergelijke bijeenkomsten mijdt degene die preekt_een vaste voorganger of predikant is er niet- het woord bekering pertinent. Ak- kerie Prins reageert verschrikt: „We praten niet over bekeren. De mensen die hier komen, zijn zulke taal juist beu geworden. Bekeren is zo'n beladen woord! De meeste Lichtaardgangers komen naar de oecumenische diensten omdat ze zich nauwe lijks aangesproken voelen door de vorm en de inhoud van de traditionele, veelal de hervorm de en gereformeerde kerken. Prins: „In veel traditionele ker ken is de dienst een uurtje af zien. Je moet vaak doorbijten in die stomme banken om de dienst uit te zitten. Ik redeneer dan: waarom slopen jullie die banken er niet uit? Ik denk dat veel vormen in die kerken de jeugd ook niet aanspreken. Ter wijl je vaak wel merkt dat zij be langstelling voor religie heb ben." Prins ziet meer in een dienst waaraan alle kerkgangers kunnen deelnemen. Om een open gesprek te stimuleren, zit ten de kerkgangers in Lichtaard niet in banken, maar in een kring op krukjes. De leden van Lichtaard bena drukken dat ze niet een nieuwe kerk hebben opgericht. De ont moetingsplaats wil vooral aan vullend werken. Daarom wor den de diensten ook altijd laat in de zondagmiddag gehouden, zodat bezoekers ook nog naar de 'gewone' kerk kunnen. Prins: „We willen zeker geen concur rent van de kerken zijn. Dit is een plaats waar mensen met el kaar kunnen delen hoe zij hun christelijke geloof beleven." In de kerken waaruit veel Akkerie Prins (links), Kees de Vries en Dick Olivierse (rechts) maken deel uit van de vaste kem van ongeveer twintig leden van Lichtaard. FOTO ANP Lichtaardgangers afkomstig zijn, ziet Prins een positieve ontwikkeling. „Veel kerken zijn meer gaan experimenteren met andere vormen. De kerkgang wordt minder consumptief en dat is positief', aldus Prins. „Misschien dat Lichtaard ooit nog wel eens overbodig wordt." DE RECHTER Mr. Jesse van Muylwijck VERDACHTE, 'IK UERDOR.DEEL U TOT EtsW JAAR iS - STRAF. ÜSe! VResEUJK ereN oftftRMICT /VIEER ViSSETN.' Nier meer FieTSEN Nier 4ieer NiET MEER '5 AVONDS &EZEUJ& THUIS BD UIaJ VROUVJ 2-tTTEM COLOFON LEIDSCH DAGBLAD Uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv DIRECTIE. B.M Essenberg, G.P. Arnold (adj), J. Kiel (adj), HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Frans Nypels, Henk van der Post (adj). OMBUDSMAN: R.D. Paauw, tel dag. 9 30-. 11 30 uur 071 -356215, of per post. HOOFDKANTOOR Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden Telefoon 071 -356356 POSTADRES Postbus 54,2300 AB Leiden TELEFAX: Advertenties071-323508 Fam. berichten 071 -323508 Redactie 071-321921 ADVERTENTIES ma.-vrij van 08.30-17 00 uur: Telefoon 071-356230 RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels) ma -vrij. van 8.30-17.00 uur. Telefoon 071-143545 ABONNEMENTEN Tel. 071 -128030 bij vooruitbet. (incl. BTW) peracc giro autom.bet per maand 29,30 per kwartaal ƒ85,55 84,55 per jaar 329,30 328,30 VERZENDING PER POST Nederland" per kwartaal 125,50 overige landen op aanvraag KLACHTEN BEZORGING mat/m vrij; 18.00-19.30 uur, zat. 10.00-12.00 uur Tel 071-143241 HET WEER Aangename temperaturen De aanloop naar het echte zomer weer leverde gisteren opmerkelijk diepblauwe, luchten op. Het kraak heldere aanzien van de hemel werd gestimuleerd door de nabijheid van een levenskrachtige kern van hoge- drukvan 1027 millibar vlak voor onze westkust. De dalende lucht beweging in een hogedruksysteem zorgt voor een kilometersdikke ko lom van zeer droge lucht, waardoor de hemel zo'n opvallend transpa rant aanzien krijgt met een felbran- dende zon. Niettemin bleef het nog betrekkelijk koel rond 18 gra den bij een briesje van zee. Ook vandaag bevinden we ons in van oorsprong koele lucht, maar die wordt razendsnel opgewarmd door de uitbundige zonneschijn. De hogedrukkern is inmiddels bo ven Duitsland aangekomen, zodat de wind in de zuidoosthoek is te rechtgekomen. Daarmee wordt morgen sterk voorverwarmde lucht uit Frankrijk naar ons land ver scheept. De zomer draait ineens op volle toeren; het kwik gaat rond het middaguur al over de grens van 25 graden heen en zal vooral in de zui delijke helft van het land pas stop pen bij rond 30 graden, tropisch warm dus. Boven Zuid-Engeland en Frankrijk worden door de plots linge hitte onweershaarden ge vormd. Toch lijkt de kans op een bui bij ons vrij gering. Er kan in de loop van de dag een zeewind opsti ken; in dat geval koelt het in de westelijke kuststrook aanzienlijk af. Zondag draait de wind in het hele land naar richtingen tussen west en noord. Het wordt overal koeler met 19 tot 23 graden. Het blijft waarschijnlijk droog en de zon laat zich regelmatig zien. De dreiging van een ineenstorting van het zomerweer wordt door de laatste prognose aanzienlijk afge zwakt. Begin volgende week breidi zich een nieuwe hogedrukuitloper van de Azoren over West-Europa uit. Als alles volgens plan verloopt volgt een vlot herstel naar vrij warm, tamelijk zonnig en droog weer met mischien zo nu en dan eens een wolkenveldje door een zwakke frontale uitloper. De tem peratuur blijft zonder meer aange naam, eerst rond 21 graden, oplo pend naar circa 25 graden tegen het midden van volgende week. i HET WEER IN EUROPA KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met zaterdag. Noorwegen: In het noorden half tot zwaar bewolkt en van tijd tot tijd regen. Elders droog en rustig weer emt flinke zonnige perioden. Middag- temperatuur vrijdag van 10 graden in het noorden tot 20 bij Oslo, zaterdag enkele graden hoger. Zweden: In het noorden vooral vrij dag nog enkele wolkenvel den, verder overgang naar zonnig zomerweer. Mid- dagtemperatuur oplopend naar 17 graden in het noorden en 24 in het zui- Denemarken: Droog en overwegend zon nig. Middagtemperatuur vrijdag ongeveer 20, zater dag rond 24 graden. Engeland, Schotland, Wales en Ierland: Vrijdag flinke perioden met zon, in het westen meer bewolking en kans op een bui. Zaterdag ook elders toenemende bewolking en enkele verspreide buien, mogelijk met onweer. Middagtempera tuur van 17 graden in het noordwesten van Schotland tot 24 plaatselijk in En geland. België en Luxemburg: Vrijdag zonnig, later enkele stapelwol ken, maar droog. Zaterdag eerst zon, in de loop van de dag enkele regen- of on weersbuien. Middagtemperatuur van 24 graden aan zee tot 28 in het binnen- Noord- en Midden-Frankrijk: Vrijdag overwegend zonnig, in de loop van de dag in het westen meer bewol king en kans op een regen- of onweers bui. Zaterdag van het westen uit regen of onweer, mogelijk met zware neerslag. In het oosten nog geruime tijd zon. Vrij dag maxima meest tussen 30 en 34 gra den, zaterdag van het westen uit afkoe ling. Portugal: Zonnig, maar vrijdag langs de westkust en in het noorden, en zaterdag ook het midden van Portugal wolkenvelden en mogelijk een bui. Koeler; aan de stran den in het westen bij tamelijk veel wind maxima rond 20 graden. In de Algarve middagtemperatuur rond 28 graden. Madeira: Perioden met zon, ook nu en dan wol kenvelden en een frisse noordenwind. Droog. Maxima rond 23 graden. Spanje: Vrij zonnig en zeer warm, maar vrijdag in het noordwesten en zaterdag ook in de Pyreneeën op veel plaatsen regen of on weer. Aan de kust van Galicië veel wind en maxima rond 18 graden, verder mid dagtemperatuur langs de kusten onge veer 30, landinwaarts rond 35 graden. Zaterdag in de noordwestelijke helft van Spanje enige afkoeling. Canarische Eilanden: Droog en vrij zonnig, aarl de noordkant van de eilanden-ook van tijd tot tijd wol ken. Soms een stevige noordenwind. Middagtemperatuur ongeveer 27 gra- Marokko: Westkust: Droog en overwegend zonnig, aan het strand voornamelijk in de och tend soms mist of wolkenvelden. Mid dagtemperatuur aan het strand onge veer 24 graden, landinwaarts beduidend Tunesië: Veel zon, ook enkele wolkenvelden. Droog. Middagtemperatuur vlak aan zee ongeveer 32 graden, landinwaarts zater dag plaatselijk 40 graden. Zuid-Frankrijk: Zonnig en zeer warm met maxima van 30 graden rond Bordeaux tot-dicht bij de 35 in de Provence, Ardèche en Lan- guedoc. Zaterdag van het westen uit on weersbuien, soms met veel neerslag, ge volgd door afkoeling. Aan de zuidkust op de meeste plaatsen droog. Mallorca en Ibiza: Droog en zonnig, zaterdag mogelijk en kele wolkenvelden. Middagtemperatuur ongeveer 30 graden. Italië: Zonnig en zeer warm, zaterdag in het noorden mogelijk een lokale regen- of onweersbui. Middagtemperatuur op de meeste plaatsen tussen 29 en 34 gra- Corsica en Sardinië: Zonnig, zaterdag ook wat bewolking, maar droog. Zeer warm; maxima rond 30, op Sardinië plaatselijk 35 graden. Griekenland en Kreta: Zonnig. Op de Egeïsche Zee waait harde noordenwind. Maxima aan stranden rond 30 graden, maar 0| noordstranden op de Egeïsche Zee wege de wind enkele graden lager, het Griekse vasteland plaatselijk tem| raturen boven 35 graden. Turkije en Cyprus: Droog en overwegend zonnig. Langs Turkse westkust waait een stevige no denwind. Middagtemperature graden rond. de Dardanellen tot bov de 30 ten oosten van Antalya. ZATERDAG 25 JUNI 1994 Zon- en maanstanden Zon op 05.18 Zon onder 22: Maan op 23.06 MaanonderO?' Waterstanden IJmuiden Hoog water 05.31 18.00 Laag water 01.06 15.40 Weerrapporten 23 juni 20 uur: Amsterdam onbew. Den Helder onbew. Rotterdam onbew Vlissingen licht bew. Maastricht licht bew Aberdeen half bew'. Athene onbew. Barcelona onbew. Berlijn 'onbew. Boedapest onbew. Bordeaux onbew. Brussel onbew Cyprus onbew. Dublin zwaar bew. Frankfurt onbew. Genève onbew. Helsinki zwaar bew, Innsbruck onbew. Istanbul licht bew. Klagenfurt regenbui Kopenhagen licht bew. LasPalmas licht bew Lissabon onbew. Locarno licht bew Split Stockholm Warschau Wenen Zürich Bangkok Buenos Aires Casablanca half bew. Johannesburg onbew. Los Angeles onbew. New Orleans onweer New York half bew. licht bew licht bew licht bew. half bew 22 10 16 11 19 10 30 23 30 20 •20 14 26 18 34 19 22 11 28 21 19 7 27 12 25 17 30 13 16 10 27 19 32 20 31 16 24 10 24 10 34 15 27 18 31 16 30 20 19 13 24 18 26 22 20 10 26 18 21 14 29 17 31 31 16 8 19 14 24 19 26 16 33 27 26 17 26 23 31 22 29 23 26 21 26 15 29 20 17 13 SL,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 16