FAO wil offensief tegen honger
Buitenland
Tientallen Iraniërs
gedood bij aanslag
Fransen klaar voor
invasie van Rwanda
Opperrechter vindt z'n hond
belangrijker dan Koerden
Water teistert zuiden van China
Winnie Mandela raakt
weer eens in opspraak
TBC woekert in Siberië
bijna ongehinderd voort
iplNSDAG 21 JUN11994
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbur
Press DPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers C
Independent IPS Inter Press Service RTR* Reuter i
AP Associated
sten Ind The
United Press International
Vier doden bij ziekenhuisbrand Luik
brussel Een uitslaande brand in een ziekenhuis in de Belgische
stad Luik heeft vannacht aan vier patiënten het leven gekost.
:Een vijfde raakte zwaargewond. Tientallen patiënten zijn vol-
jgens de politie geëvacueerd. Hoe de brand kon ontstaan, was
•vanochtend nog onbekend.
Doden bij schietpartij in ziekenhuis
$pokane Een militair heeft gisteren met een automatisch wa
pen vier mensen gedood en negentien verwond in het Ameri-
ikaanse militair hospitaal van de luchtmachtbasis Fairchild in de
staat Washington. De militaire politie schoot de man daarna
dood. Twee kinderen onder de gewonden zijn in levensgevaar.
Over de motieven van de schutter is niets bekend.
Instemming Hogerhuis met homowet
-Mlonden Het Britse Hogerhuis heeft gisteren na een fel debat in-
jestemd met de wet waardoor Britten vanaf hun 18de jaar ho-
ioseksuele contacten mogen hebben. Het Lagerhuis ging daar-
lee in februari akkoord, maar verwierp een radicaler voorstel
[de leeftijd naar 16 jaar te verlagen.
b Amnesty veroordeelt Deense politie
.Londen Amnesty International heeft de Deense politie sterk
Ibekritiseerd. Vooral de pijnlijke en brute wijze waarop de politie
arrestanten in de boeien slaat, kan volgens Amnesty niet door de
jfj heugel. Ook is de mensenrechtenorganisatie niet te spreken over
Ihet uitblijven van vervolging van politieagenten die te hard heb-
"Hben opgetreden.
storbeck coördinator Europol
De Duitser Jürgen Storbeckis gisteren door de Eu-
ppese Raad van ministers van justitie en binnenlandse zaken
lefinitief benoemd tot coördinator van Europol. Volgens minis
ter Kosto (justitie) geldt de benoeming voor onbepaalde tijd.
fetorbeck functioneert sinds de oprichting als eerste man bij de
fechercheorganisatie die in Den Haag is gevestigd.
Sinn Fein wil geen vergelding
Sinn Fein-president Gerry Adams heeft het verboden
Ierse Republikeinse Leger (IRA) opgeroepen de bloedige aanslag
p een pub in Loughinisland niet te wreken. Bij de terreurdaad
i de protestantse Ulster Volunteer Force UVF) kwamen zater-
lagavond zes katholieken om. Sinn Fein is de politieke tak van
|ie IRA.
loskou sluit Rossija wegens rattenplaag
Moskou heeft gisteren een tijdelijke sluiting van het
hmense hotel Rossija bevolen omdat de 3.200 kamers vol rat
ten, kakkerlakken en ander ongedierte zitten. Hotel Rossija, een
^monsterlijk groot gebouw naast het Kremlin, heeft opdracht ge-
ikregen de kamers per 1 juli leeg te maken en het gebouw te des-
1 infecteren.
Argentinië wil nazi's opsporen
'Buenos aires» Argentinië heeft voorgesteld een bureau op te
richten om nazi-oorlogsmisdadigers te vinden die na de Tweede
•Wereldoorlog toevlucht in het land hebbeh gevonden. Minister
Ruckauf (binnenlandse zaken) heeft een resolutie getekend voor
oprichting van het Instituut Tegen Discriminatie en Xenofobie.
Onduidelijkheid over daders
ICOSIA-TEHERAN Rtr-AFP-ANP
ting van de verzetsbeweging op
20 juni 1981. De Volksmujahed-
din heeft de aanslag op 'on
schuldige mensen' echter on
middellijk veroordeeld. In een
verklaring zegt de Nationale
Raad van Verzet van Iran, waar
van de Volksmujaheddin deel
uitmaakt, dat het regime in Te
heran in het verleden zelf aan
slagen heeft uitgevoerd om de
oppositie in diskrediet te bren
gen.
De regering kondigde voor
vandaag een dag van rouw aan
en zwoer dat de daders zullen
worden getroffen door 'de
wraak van God'. Geestelijk lei
der ayatollah Khamenei riep de
veiligheidsdienst op 'de bloed
dorstige vleermuizen' zo snel
mogelijk op te sporen. Enkele
jij een bomaanslag in de Iraan-
6 bedevaartplaats Mashhad
•Ijn gisteren zeker zeventig
Bensen omgekomen en 114 an-
eren gewond geraakt. Dat
leidde het officiële persburéau
RNA. Het ministerie van bin-
enlandse zaken zei later echter
at er 21 doden waren en ze-
entig gewonden.
De bom ontplofte in een
rukbezochte gebedshal van
et mausoleum van imam Reza,
-fe achtste imam van de sji'ie-
}n, een stroming in de islam,
let religieuze complex in Mas-
had wordt jaarlijks door hon-
•jerdduizend pelgrims bezocht,
tateren hadden honderden
lensen zich verzameld om de
Martelaarsdood van de derde' uren na de aanslag verrichtte de
nam, Hussein, in 680 te her- geheime politie, die het gebied
enken. Hussein is de kleinzoon
tui profeet Mohammed.
'Een ooggetuige zei dat de vijf
jlo zware bom ontplofte in het
fouwengedeelte en dat ambu-
inces zeker vier uur nodig had-
en om de doden en gewonden
f te voeren. Onder de slachtof-
trs bevinden zich veel vrouwen
(1 kinderen.
_jHet mausoleum is het be-
Ingrijkste sji'itische heiligdom
HH Iran. De belangrijkste heilig-
^Timmen, de tomben van Ali
le grondlegger van het sji'is-
V Ie) en Hussein, bevinden zich
Jij Irak.
Volgens IRNA werd de verant-
«ordelijkheid voor de aanslag*
■geëist in een anoniem tele-
'ntjp door de Volksmujahed-
i, de belangrijkste oppositie-
toep. De aanslag zou zijn be-
©eld ter viering van de oprich-
In hele wereld 800 miljoen mensen onder-voed
De voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde
Naties, de FAO in Rome, heeft gisteren opgeroepen tot
een nieuwe 'groene revolutie' in de wereld. De voedsel-
produktie per hectare moet omhoog om de honger te be
strijden. Volgens FAO-topman Jacques Diouf worden
momenteel alleen al in Afrika 34 miljoen mensen met de
hongerdood bedreigd. Wereldwijd zijn er meer dan 800
miljoen mensen ondervoed. Een 'nieuwe en onophoude
lijke oorlog tegen de honger' is noodzakelijk, aldus Diouf.
De FAO verwacht dat de wereld bouwrevolutie nodig. De land-
in 2030 een bevolking telt van bouw moet, met name in Afrika,
negen miljard mensen. Mo- op een hoger technisch niveau
menteel zijn dat er 5,5 miljard, komen.
In de jaren zestig lanceerde
de FAO al eens een groene revo
lutie, toen vooral gericht op
Zuidoost-Azië en Latijns-Ameri-
ka. Door de inzet van kunstmest
en bestrijdingsmiddelen werd
de produktie van graan en rijst
opgevoerd. Hoewel effectief,
kende de revolutie een groot
aantal negatieve bijwerkingen.
Het grootschalig gebruik van
chemische middelen leidde tot
milieuproblemen. Bovendien
was het veelal niet de arme boe
renbevolking die profiteerde
van de produktiegroei. In de be
treffende landen werden de rij
ken vaak rijker en de armen ar
mer.
Volgens Diouf moet lering
worden getrokken uit de fouten
van destijds. De landbouw moet
zich op milieuvriendelijke wijze
ontwikkelen, zodat bodem en
water beschikbaar blijven voor
toekomstige generaties. Daar
naast moet de produktiegroei
tot stand komen op 'sociaal
rechtvaardige wijze'
Nederland, een van de be
langrijkste sponsors van de
FAO, is sceptisch over de plan
nen van Diouf. Het vraagt zich
af of intensivering van de land
bouw wel op milieuvriendelijke
wijze kan worden uitgevoerd.
Het beleid moet meer worden
gericht op bestrijding van de ar
moede, meent J. Pieters, de Ne
derlandse vertegenwoordiger bij
de FAO in Rome. „Mondiaal ge
zien is er voedsel genoeg, maar
grote aantallen mensen be
schikken niet over geld om het
te kopen."
Diouf is sinds begin dit jaar
FAO-hoofd. In de verkiezings
strijd om het leiderschap ver
sloeg hij onder anderen de Ne
derlandse oud-minister Braks.
Israëli gedood
in Zuid-Libanon
jeruzalem gpd
In het zuiden van Libanon is
gisteren een Israëlische soldaat
om het leven gekomen toen het
gepantserde personeelsvoertuig
waarin hij reed onder vuur werd
genomen door leden van de is
lamitische verzetsbeweging He
zbollah. Vier militairen raakten
gewond, van wie een ernstig.
In een reactie op de aanval
bombardeerde Israëlische artil
lerie doelen in het gebied. Daar
bij werd een 65-jarige vrouw ge
dood. Eerder op de dag hadden
Israëlische vliegtuigen raket-
aanvallen uitgevoerd op posities
van de Hezbollah in het zuid
oosten van Libanon.
Parijs wacht nog op toestemming VN
De Verenigde Naties hebben gisteren enkele honderden Rwandezen geëvacueerd uit de hoofdstad Kigali. Uit het Rode Kruis-ziekenhuis werden
zo'n 150 patiënten, onder wie tientallen wezen, door de VN weggehaald. Het hospitaal lag drie dagen lang onder mortiervuur van het RPF. Een
aantal mensen verkeerde in een shock en velen zijn zwaar gewond.
foto reuter corinne dufka
Tsjechen maken
bierpoeder voor
Russische markt
PARUS-KIGALIRtr-DPA-AFP
Frankrijk staat klaar om zo'n
2.000 militairen te sturen naar
Rwanda. De verwachting is dat
de Veiligheidsraad van de Vere
nigde Naties vandaag of mor
gen het sein op groen zet voor
de Franse interventie in het
door burgeroorlog en volkeren
moord geteisterde Centraalafri-
kaanse land.
Parijs vroeg de raad gisteren
toestemming te geven om 'alle
noodzakelijke middelen' te ge
bruiken ter bescherming van de
in gevaar verkerende burgerbe
volking in Rwanda. Daarmee
lijkt Frankrijk zich weinig aan te
trekken van de felle weerstand
van het Rwandees Patriottisch
Front (RPF) en van de lauwe re
acties van de westerse bondge
noten.
De woordvoerder van het
Franse ministerie van buiten
landse zaken zei dat het initia
tief wordt gesteund door Eu
ropese en Afrikaanse bondge
noten, waaronder Nederland,
die volgens hem materiaal of
militairen zullen leveren. Een
duizend man sterk Frans con
tingent staat in de Centraalafri-
kaanse Republiek klaar voor
transport naar Zaïre, van waar
uit de invasie moet plaatsvin
den. Vanuit andere Franse
steunpunten moeten de overige
troepen komen.
De militaire leider van het
RPF zei dat hij niet eens wil pra
ten met de door Frankrijk ge
stuurde gezant die de rebellen
moet winnen voor de plannen.
Het Front, dat tweederde van
Rwanda controleert, verzet zich
tegen een interventie en heeft
aangekondigd iedere Franse
soldaat te zullen beschouwen
als een doelwit. Volgens de Tut-
si-rebellen heeft Frankrijk in het
recente verleden de beruchte
Hutu-milities getraind en bewa
pend. Deze worden verant
woordelijk gehouden voor veel
bloedbaden.
LONDEN ANNIKA SAVILL
ISTANBUL. JESSICA LUTZ
CORRESPONDENT
Nüsrettin Demiral is de opper
rechter van het Turkse Staats-
veiligheidshof en daarmee een
machtig man. In de loop der ja
ren heeft hij honderden mensen
de gevangenis in gestuurd om
dat ze er verkeerde gedachten
op na hielden. Hij ziet overal
terroristen en wee degene die
daar wat tegenin durft te bren
gen.
Op dit moment ligt Demiral in
de clinch met de voorzitter van
het parlement, Hüssamettin
Cindoruk, omdat hij de jacht
geopend heeft op de parlemen
tariërs van de door het Consti
tutionele Hof buiten de wet ge
stelde Koerdische partij DEP.
Twee van hen hebben hun toe
vlucht gezocht in het parle
mentsgebouw. De parlementa
riërs blijven onschendbaar tot
het moment dat het Constitu
tionele Hof het besluit publi
ceert in de Staatscourant. Maar
de rechter zei: „Als ik dat wil,
arresteer ik ze nu al". Collega
jurist Cindoruk waarschuwde:
„Als je dat doet, klaag ik je aan".
Demiral heeft voorlopig een
stapje teruggedaan, maar dat
komt misschien omdat zijn
hoofd er niet naar staat. De
rechter is namelijk verscheurd
door verdriet na de dood van
zijn geliefde hond, een golden
retriever met de orginele naam
Goldy.
Goldy was speciaal overgevlo
gen uit de Verenigde Staten en
had een stamboom die 400 jaar
terugging. „Goldy was een lid
van het gezin", snikte de rech
ter. Heel Turkije kon meehuilen
dankzij een gevoelig gedicht dat
hij voor zijn hond schreef. Dat
haalde deze maand de kranten.
Het was niet zomaar een ge
dicht: de eerste letters van iede
re regel vormden samen de
woorden 'golden retriever'.
Goldy overleed op 13 april. Hij
bleek vergiftigd nadat hij in het
park van een universiteit in
Ankara wat aan het gras had ge
knabbeld. De gemeente had
daar vergif gestrooid omdat
omwonenden hadden geklaagd
over loslopende honden. Uit het
onderzoek dat de rechter uiter
aard onmiddelijk instelde, bleek
dat ook tientallen vogeltjes op
die manier aan hun einde wa
ren gekomen.
Hij protesteerde bij de rector te- Tsjechië, dat de wereld Budwei-
gen deze onmenselijke metho- -~ser Budvar en Pilsner Urquell
den, maar was hoogst veront- schonk, gaat bierpoeder expor-
waardigd toen bleek dat het de
rector niet zo veel kon schelen.
„Dat zoiets op een universiteit
kan gebeuren, een centrum van
wetenschap en kennis, geeft te
denken. Onze jeugd moet in de
eerste plaats dierenliefde wor
den bijgebracht."
De rechter heeft zich nu voorge
nomen een standbeeld te plaat
sen op de plaats waar Goldy zijn
laatste adem uitblies. Ieder jaar
op 13 april zal hij er bloemen
neerleggen. Die dag moet ook
nationale dierendag worden,
vindt hij. De Vereniging voor
Dierenbescherming in de stad
Izmir heeft hem dan ook
prompt tot erevoorzitter be
noemd. Toen een journalist
hem vroeg of hij dezelfde fijnge
voeligheid niet ook voor men
sen aan de dag kon leggen, rea
geerde hij verbolgen. „Mensen
begaan misdaden. Het zijn
mensen die mijn hond vergif
tigd hebben. Maar ik zal niet
rusten voor ik de moordenaars
gevonden heb."
teren. Daarvan kan de gebruiker
zelf bier maken en volgens pro
ducent Jan Oliva smaakt het
ook naar bier.
In een poging de Russische
markt te veroveren denkt de
brouwer uit Moravië de oplos
sing te hebben gevonden. Het
bierpoeder is makkelijk te trans
porteren, is langer te bewaren
en is goedkoper dan echt bier.
„Met een lepel en een kroes heb
je in tien dagen je eigen bier.
Het ziet eruit als bier, smaakt
als bier en heeft een schuim
kraag. Een goed biertje", aldus
Oliva.
In Centraal-Europa zijn de
Tsjechen de beroemdste bier
brouwers. Na de val van het
communisme viel het hun ech
ter steeds moeilijker hun bier te
exporteren omdat de transport
kosten hoog zijn en ze weigeren
ten behoeve van een langere
houdbaarheid compromissen te
sluiten ten aanzien van de kwa
liteit van hun produkt.
thi
vor
hinese fabriek
:ort in: 38 doden
het zuiden van China 38
lensen omgekomen toen een
«tielfabriek instortte. Dat
[beft de krant China Daily van-
Ihtend gemeld. Er zijn onge
ler 180 gewonden. De fabriek
Ij de stad Zhuhai stortte in na-
|t er brand had gewoed. De,
jfichtoffers waren werknemers
de fabriek, agenten en
landweerlui die bezig waren
win te ruimen, aldus het dag-
Ed.
verdachte in de zaak Stompie,
de teenager die werd ontvoerd
en later vermoord door leden
JOHANNESBURG JOHN VAN SCHAIK
MEDEWERKER
Winnie Mandela, de ex-vrouw van Mandela United, de knok-
van Zuid-Afrika's president ploeg van Winnie. Falati
YINGDE De Zuidchinese provincie Guangdong heeft te kampen met ernstige overstromingen. Naar schatting 400 mensen hebben daarbij het le
ven verloren, terwijl 160.000 huizen werden verwoest. In het dorp Yingde is een platte schuit momenteel het beste vervoermiddel, foto reuter
Nelson Mandela, is opnieuw in
opspraak geraakt. Ze verloor
gisteren een rechtszaak om een
voormalige vriendin de mond te
snoeren die 'wreedheden' van
Winnie openbaar wil maken.
Een andere vriendin zou recent
als 'gift' een huis voor Winnie
hebben gekocht in Kaapstad.
Waarde: ongeveer 400.000 gul
den.
Een week geleden kwam Win
nie Mandela onder vuur nadat
ze als nieuwe staatssecretaris
voor kunst, cultuur, wetenschap
en technologie, in strijd met de
richtlijnen voor kabinetsleden,
een hotelrekening van 6.000
gulden bij de staat had inge
diend voor haarzelf en acht lijf
wachten.
Winnie's spraakmakende ver
leden blijft haar achtervolgen.
Ze is in ernstige verlegenheid
gebracht door haar voormalige
vertrouweling Xolisiwa Falati.
Winnie Mandela wilde via een
rechtszaak voorkomen dat Fala
ti belastende uitspraken over
haar zou doen. De rechter oor
deelde gisteren echter dat het in
het openbaar belang is om kri
tiek te uiten op een politicus.
Falati was Winnie's mede-
ten de Russische doktoren vaak
niet hoe ze moeten worden toe
gepast.
In een wanhopige poging om
de oprukkende ziekte te stuiten,
hebben Siberische artsen eigen
behandelmethoden ontwikkeld,
zoals transfusies van bloed dat
met ultraviolet licht is bestraald.
Eerst wordt er zoveel mogelijk
bloed van de patiënt afgetapt en
nadat dit bloed met ultraviolet
licht is bestraald, wordt het
weer in de patiënt terug geïn
jecteerd. De gedachte hierach
ter is dat het vu-licht de tuber
kelbacillen doodt.
Bij een andere haast middel
eeuwse behandelmethode
wordt bij de patiënt via de neus
een buisje in de luchtwegen in
gebracht. Vervolgens wordt een
grote hoeveelheid van een on
duidelijke medicijnencocktail in
de longen gepompd, waarbij de
patiënt wordt verteld dat hij
niet mag hoesten.
Vroeger zorgde de Sovjetstaat
voor de opleiding van artsen,
maar er werd nooit veel aan
dacht besteed aan de bestrij
ding van tuberculose, omdat de
ziekte als behandelbaar gold.
Omdat de medici zuinig om
gaan met de weinige beschikba
re medicamenten, krijgen pa
tiënten die nog wel op de regu
liere manier worden behandeld
bijna altijd te weinig medicijn
toegediend. Maar als tuberculo
se op deze manier wordt be
handeld, komt de ziekte nog ve
nijniger terug dan wanneer ze
helemaal niet wordt behandeld.
De Wereldgezondheidsorga
nisatie (WHO) acht hulp van
het Westen bij de bestrijding
van de TB-epidemie noodzake
lijk. „Als we de besmetting in
Oost-Europa niet onder de knie
krijgen, houden we de ziekte in
West-Europa ook niet in de
hand", aldus Dr. Mario Ra-
viglione, een WHO-epidemo-
loog. Wereldwijd sterven jaar
lijks drie miljoen volwassenen
aan tuberculose, meer dan aan
enige andere besmettelijke ziek-
THE INDEPENDENT
Sinds de ineenstorting van de
Sovjetunie is er in Siberië een
tuberculose epidemie uitgebro
ken en de ziekte verspreidt zich
snel, met name onder kinderen
en tieners. Naar schatting lijden
momenteel 2.000 op de miljoen
Siberiërs aan deze ziekte.
Slechte voeding en het feit dat
de mensen vanwege de kou veel
tijd binnenshuis doorbrengen,
maken de bevolking extra
kwetsbaar. Omdat de Siberiërs
dicht opeen leven, kan de be
smetting kan zich gemakkelijk
verspreiden.
Doktoren kunnen de ziekte
vrijwel niet behandelen, omdat
de gezondheidszorg in Rusland
is gedesintegreerd. Voorheen
zorgde de Sovjetstaat voor de
bevoorrading van ziekenhuizen
en praktijken en voorzag dokto
ren van de nodige informatie.
Nu moeten artsen en zieken
huizen zelf geneesmiddelen
aanschaffen, maar hiervoor ont
breekt het nodige geld. En als er
toch nog medicijnen uit het
Westen binnendruppelen, we-
een jaar cel en kwam in februari
vrij, Winnie Mandela kreeg
slechts een geldboete. Falati
leeft nu in onmin met Winnie
en zegt meer gruweldaden te
zullen openbaren 'als de tijd er
rijp voor is'.
Grondstoffenhandelaar Hazel
Crane meldde gisteren dat ze
een huis voor Winnie Mandela
heeft gekocht in Kaapstad. Aan
vankelijk zei Crane* in een ver-
klarig dat het ging om een gift.
Later zei ze het huis voor zich
zelf als vakantiewoning te heb
ben gekocht en dat Winnie er
tijdens vergaderingen in Kaap
stad gebruik van kan maken.
Winnie Mandela is verrassend
tot staatssecretaris in het kabi
net benoemd. Politieke waarne
mers verklaarden die benoe
ming als een strategische zet
van het Afrikaans Nationaal
Congres (ANC), omdat Winnie
de partij minder schade kan
toebrengen als ze, gecontro
leerd, in het kabinet zit dan
wanneer ze geen deel uitmaakt
van de regering. Winnie is po
pulair bij radicale jongeren en
vrouwen, maar wordt door te
genstanders omschreven als
'ongeleid projectiel'.
te.
VERTAUNG: MARGREET HESLINGA
Rabin vraagt
gesprek Hussein
JERUZALEM Rtr
De Israëlische premier Rabin
vindt de tijd rijp voor een open
lijke ontmoeting met koning
Hussein van Jordanië. Ook Hus
sein, die in het geheim al de
cennia lang ontmoetingen zou
hebben gehad met Israëlische
leiders, lijkt daartoe bereid. De
Jordaanse koning zei in Was
hington dat hij hoopt op een
spoedige ontmoeting tussen Is
raëliërs en Jordaniërs op het
hoogst mogelijke niveau.